Catalog

3 JKAZİRAN 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER İstanbul'da yapılacak NATO toplantısında Irak ve BOP konulannın nasıl tartışılacağı netleşmedi Gündemi beHrsiz zirve Silahsızlanma gerilimi • 46 ülke liderini bir araya getirecek olan zirvenin öncelikli gündemini Afganistan'daki NATO operasyonunun geleceği oluşturacak. Zirvede Irak konusunda somut adım atılması beklenmezken Büyük Ortadoğu Projesi'nin gündeme nasıl geleceği G-8, ABD-AB zirveleri sonuçlarına göre şekillenecek. CRR merkez secildi SERKANDEMİRTAŞ ANKARA - istanbul'da 28-29 Haziran günlerinde düzenlenecek olan NATO zirvesinde Afganistan ve ittifakın askeri yapılanması dı- şındaki konulann nasıl gündeme geleceği henüz netleşmedi. Irak'ta NATO'nun oynayacağı rol konusun- da ABD ile AvTupa Birliği arasın- daki görüş aynlığı sürerken Büyük Ortadoğu Projesi'nin gündeme na- sıl geleceği de G-8 ve ABD-AB zirveleri sonunda netleşecek. 46 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının katılmasının beklen- diği NATO zirvesinin gündemi üze- rindeki çalışmalar sürüyor. Edini- len bilgilere göre zirvenin öncelik- li gündemini Afganistan "daki NA- TO operasyonunun geleceği oluş- turacak. Zirvede, Irak ve Büyük Ortadoğu Projesi'nin nasıl ele alı- nacağı netleşmedi. Gündemi oluşturan önemli konu- lar şöyle: Afganistan: 11 Eylülsaldın- lannın ardından NATO Anlaşma- sı'mn 5. maddesini işleten ittifak, Afganistan'daki köktendınci Tali- ban yönetimi ve El Kaide unsurla- nna karşı bir operasyon başlatmış- tı. Taliban'ın devrilmesinin ardın- dan Kâbil'de istikrann sağlanması için kurulan ISAF'nin tüm ülkeye yayılmasını isteyen ittifak, zirvede Afganistan için genel stratejinin onaylanmasını da öngörüyor. Tür- kiye'nin, devlet başkanı Hamid Karzainuı de davet edilmesinı is- tediği Afganistan ile ilgili şu unsur- lar öne çıkıyor: ^ Ülkede süren kısmi istikrann tüm ülkeye yayılması amaçlanıyor. ı</ Eylül ayında yapılacak ge- nel seçimlerin sağlıklı bir ortam- da yapılması için NATO'nun so- rumluluğunu yerine getirmesi planlanıyor. */ Genişletilmiş ISAF operas- yonuna ittifak üyelerinin nasıl kat- kıda bulunacaklan, nasıl önlemler alınacağı görüşülecek. Bu kapsam- da ittifak, üyelerine, ISAf'ye kat- kıda bulunmalan için çağnda bu- lunabılır. Büyük Ortadoğu: BOP nm NATO'da nasıl ele alınacağı henüz netleşmedi. Diplomatik kaynaklar, BOP'nin siyasi- ekonomık ve sos- yal boyutlannın netleşmesi için ön- ce 9-10 Haziran'da yapılacak G-8 zirvesi, ardından 26 Haziran'da ya- pılacak ABD-AB zirvesinin beklen- Tiyatro salonu karargâh oluyor • NATO zirvesinin güvenliğini sağlayacak 30 bin polislik güvenlik biriminin karargâhı Cemal Reşit Rey Konser Salonu'na kurulacak. Televizyonlann gereksinimleri Muhsin Ertuğrul Tiyatro Salonu'nda giderilecek. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) -NATO zirve- sinin başanlı geçmesi için Istanbuİ'un ünlü tiyatro salonlanna da görev düşü- yor. Cemal Reşit Rey Kon- ser Salonu, zirvenin gü- venliğinın yönetileceğı ka- rargâha dönüştürülüyor. Muhsin Ertuğrul Tiyatro Salonu'nun çatısı da tele- vizyon muhabirlerinin "stand-up" çekimleri için kullanılacak. Zirve hazırlıklannı yü- rüten Türk Görev Gü- cü'nün başında, Büyükel- çi UmurApaydın bulunu- yor. Apaydın 'ın yardım- * cılığını ise elçi Hakan Ok- çam yürütüyor. Tamamı Dışişleri Bakanlığı çahşa- nı olan koordinatörler de zirveyle ilgili ulaşım, gü- venlik. konaklama ve ba- sın faaliyetlerini düzenli- yorlar. Hazırlıklaryapılır- İcen 3 ılkeye göre hareket ediliyor: "Sıfirhatayapü- ması: sıfir riskaJınması ve herkesin akbnda kalacak bir zirve olmasL" Dışişle- ri Bakanlığı'nın koordi- natörlüğünde yürütülen çalışmalara Türkiye'nin önde gelen 3 konferans organizasyonu ile ilgile- nen şirketinin oluşturduğu bir konsorsiyum da destek veriyor. Zirvede güvenliğin sağ- lanması ve hiçbir sıkınh yaşanmamasına büyük önem veriliyor. Bunun sağ- lanması için Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül başkanlığında bir Üst Dü- zey Çalışma Grubu kurul- du. Içişleri Bakanı Abdül- kadir Aksu ile MlT Müs- teşan Şenkal Atasagun ile güvenlik birimlennın tem- silcilerinden oluşan Çalış- ma Grubu, yann yıne bir araya gelecek. 'Önlemler eksikslz' Millı Sa\aınma Bakanı VecdiGönül, Abdullah Gül ile NATO zirvesini görüştü. Gönül, görüşme- nin ardından gazetecile- rin soruları üzerine, "Zir- vesi çerçevesinde Savun- ma Bakanlığı'nın duru- munun aynca düzen- lenmesi gerekiyor. Bu konuyu de akük" de- di. Içişleri Bakanı Abdülkadir Aksu da, kahldığı birtoplanh- da gazetecilerin soru- lan üzerine "Türkiye'oin zirve için ge- reken tüm önlemlerial- dığnngüven- Bdeflgjiiendi- şeye gerek ol- madığınr söyledi. Küresel Banş ve Adalet Koalisyonu üyeleri, istiklaJ Caddesi'nde bildiri dağıtarak savaş ve işgal karşıtlannı NATO Zirvesi'ni protesto etmeye ve 5 Haziran Cumartesi günü Saraçhane'de yapılacak gösteriye katılmaya çağırdı. mesi gerektiğini, bu toplantılann ardından NATO'nun önüne daha netbirtablo sunulabileceğini belir- tiyorlar. NATO'nun kendi gündeminde Akdeniz Diyaloğu'nun Ortadoğu ülkelerine genışletılmesi yer alı- yor. ittifakın bu süreçle ilgili temel kararlan alması düşünülüyor an- cak Türkiye ve bazı AB üyeleri -bölge ülkelerinin de buna sahip çıkması gerektiğini'' kaydediyor- lar. KaynakJar, Akdeniz Diyaloğu kapsamında güvenlik ortamınm iyileştinlmesinin ancak dar bir kap- samda yapılabıleceğini, bunun da önceliklı amacının güvenlik risk- lerini ortadan kaldırmaya dö- nük olabileceğini belirtıyorlar. Irak: Irak konusunun NA- TO'da gündeme gelip gelme- yeceği belli değil. Başta Alman- ya ve Fransa olmak üzere bır- çokNATO üyesı, ittifakın Irak'a girmemesi-gerektiğinı düşünü- yor. ABD ise önce Fransa ile bu konuyu konuştuktan sonra ABD-AB zirvesinde AB ülke- lerinin tepkilerini yumuşatmak amacında. Bu süreçte BM Gü- venlik Konseyi'nde görüşül- mekte olan Irak karar tasansı- nın da önemli bir etkisınin ola- cağı düşünülüyor. Diplomatik kaynaklar, zirve- nin Irak'ta egemenlığın Irak Ge- çici Hükümetı "ne devrinden sa- dece bir gün önce yapılacağına dikkat çekerek "EgemenHğin devrinden sonra yeni yönetim, NATO'yu ülkedeistikrann sağ- lanması için davet eder mi bilin- mez. Bunun için beklemek ge- rekü AncakIrak konusunda ls- tanbul'dan destek amaçh bir bil- diri çıkabilir" dedıler. Zirve karşıtlan 27 Haziran Pazar günü 100 bin kişiyle 'GelmeBush' demeye hazırlanıyor NATO'ya devmitingle 'karşûarna' ALPER TURGUT / EVRÎM KAY4 Türkiye tarihindeki en bü- yük etkinlik olan 2004 NA- TO Zirvesi'ne karşı çıkan srvil toplum örgütlerinin, alternatifzirve hazırlıkla- n sürüyor. Dışişleri Ba- kanlığı, TSK, emniyet bi- rimleri, tüm bakanlıklar ve Istanbul Büyükşehir Belediyesi ile yoğun iş- birliği içinde zirvenin gü- venliğinin sağlanması ve so- runsuz geçmesi için çahşıyor. Küresel Banş ve Adalet Ko- alisyonu (Küresel BAK) üye- \ leri,lstiklal Caddesi'nde bil- i diri dağıtarak savaş ve işgal karşıtlannı 5 Haziran Cumartesi günü Saraçhane'de yapılacak gösteriye ça- ğırdı. Istanbul Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Gençay Gürsoy, sanatçılar Mustafa Alabora ye oğlu Mehmet AN Abbora ile eski ÖDP Genel Başkanı bini askın küreselleşme karşıtının ka- tılacağı miting için ön hazırlık anlamı- na geldiği ifade edildi. Alternatif zirve hazırlıklan kapsamında 20 Haziran-27 Haziran tarihleri arasmda Istiklal Cad- desi'nde sanatçılar tarafindan stand ku- • İstanbul'da hem zirve hem de alternatif zirve hazırlıklan devam ediyor. Resmi kurumlar çalışmalan hızlandınrken Küresel Banş ve Adalet Koalisyonu üyeleri de 5 Haziran ve 27 Haziran'daki eylemleri için çaüşmalannı sürdürüyor. UfiıkUras'ın da aralannda bulunduğu birçok Küresel BAK üyesi, yurttaşlan NATO zirvesini protesto etmeye çağır- dı. Yapüan açıklamada, 5 Haziran'da Sa- raçhane 'de yapılacak gösterinin, 27 Ha- ziran günü Istanbul Çağlayan'da yüz rulacağı vurgulandı. Istanbul Emniyet Müdürlüğü'nde dün Amerikalı istıhbaratçılarla yapılan toplantıda ise, NATO zirvesiyle ilgili alı- nan güvenlik önlemleri bir kez daha masaya yatınldı. Konuk delegasyonla- ra aynlan altı otelden ikisini kullanacak 1000 kişilik ABD heyetinin güvenliği için Türkiye ve ABD emniyet güçleri arasında işbirliği yapılacak. Türkiye'de yapılacak en büyük et- kinlik olan zirve nedeniyle NATO Va- disi önümüzdeki günlerde beton ve çe- lik bariyerlerle trafığe kapatılacak. Her konuk delegasyon için bir adet zırhb araç tesis edecek. Vadinin kontrolü için ki- lit noktalara 50 panzer ve keskin ni- şancılar yerleştirilecek. Zirve süresin- ce kentin hava sahası suıırlannda uçuş yasağı getirilecek ve AWACS erken uyan uçaklan görev yapacak. Istanbul Boğazı'ndan yapılacak transit geçişler kontrol edilecek ve Dolmabahçe Sara- yı ile Çırağan Sarayı çevTesine deniz ba- riyerleri konulacak. Putin istanbuVa gelmiyor • NATO ile Rusya arasındaki 'silahsızlanma' gerilimi nedeniyle Rusya Devlet Başkanı Putin'in 29 Haziran'da NATO-Rusya Konseyi toplantısına katılmayacağı açıklandı. Dış Haberler Servisi - Rusya Dışişleri Bakanı SergeyLavrov; Rus- ya Devlet Başkanı \ladimir Pu- tin'in İstanbul'da yapılacak NATO zirvesine katılmayacağını açıkla- dı. Norveç'in başkenti Oslo'da ga- zetecilerin NATO zirvesine ilişkin sorulannı yanıtlayan Lavrov, "Pu- tin'in bu zirveye kaölacağını biz hiç- bir zaman teyit etmedik. Bu konu görüşüktü, ancakDevletBaşkanı, ka- olmayı hiçbir zaman kabul etnıedi. Bunun için, kaolmaktan \*azgeçtiği de söylenemez. Kabul etmediğiniz bir şeyi iptal edemezsiniz. Ben, De\- let Başkanı Putin'in \\TO zinesi- ne kaülnıa yönünde bir plan >~apo- ğuu anımsamıyorum" dedi. Puün'ın gelmeyeceğinin kesinleş- mesiyle Istanbul zirvesi sırasında ya- pılması öngörülen NATO-Rusya buluşması da rafa kalktı. Brüksel ile Moskova arasında sıkıntı yaratan nedenler şöyle: • 1999 AGlT Zirvesi'nde Av- rupa'da Konvansiyonel Ku\-\'etlerin Indirimi Antlaşması (AKKA) Uyar- lama Senedi yürürlüğe sokulmuş- tu. Buna göre, Rusya'nın Kafkas- ya'daki -özellikle Gürcistan- aske- ri varlığını geri çekmesi planlan- mışü. Ancak Rusya, 2002 sonuna kadar tamamlaması gereken geri çekilme işlemini yerine getirmedi. • NATO'nun yeni ittifak üyele- riyle Rusya sınınna yakın bölgeler- de gerçekleştirdiği tatbikatlar da sı- kıntı yaratıyor. NATO ile Ukray- na'nın geçen yıl yaptıklan tatbikat Moskova'yı rahatsız etmişti. Dip- lomatik kaynaklar ise NATO'nun tatbikatlannı 5 yıllık bir program- la planladığını, bunlardan Rusya'nın da haberdar olduğunu belirterek bunun Moskova"yı rahatsız etme- mesi gerektiğini iletiyorlar. • NATO ile Rusya arasındaki bu sıkıntılann zirve tanhıne kadar çözümlenmesinın beklenmediği be- lirtiliyor. Rusya. NATO'nun top- lantılanna katılabiliyor ancak oy kullanma hakkı bulunmuyor. Times of India Başkanı Cuha: En önemli öğe güvenilirlik El Hayat Gazetesi editörlerinden Saghieh, Arap basınının milliyetçiliğe son vermesinin başanda etken olduğunu söyledi 4 Yükselişiıı nedeni ABD'ye duyulan nefret' BARIŞ DOSTER Gazetelerin tirajıyla toplam geliri arasuıda her zaman doğru orantı olmadığı vurgulana- rak ciddi ve saygın bir gazete için, güveni- lirliğin ve okur sadakatinin vazgeçilmez öğeler olduğu belirtildi. Dünya Gazeteler Birliği'nin (WAN) 57. Kongresi, gazeteci- likteki yeni yaklaşımlar ve tiraj konusunun ele ahndığı oturumlann ardından sona erdi. Hindistan'daki 166 yıllık The Times of India gazetesinin yönetim kurulu başkanı Prade- ep Guha, piyasadaki eğilimlere bağlı olduk- lannı ve yeni yaklaşımlann yaratılmasına katkı verdiklerini anlatarak. "Markanm, gû- ven ve kinıliğin halk gözündeki değeri, hem bizim açımızdan, hem de rekiamcılar açısm- dan çok önemll Hiçbir müşterl toplam geb- rimizin yüzde 1'inden fadasma değer değfl- dir" dedi. Almanya'nın önde gelen medya kuruluşlanndan WAZ Grup'un yöneticile- rinden LutzGtondt ülkesüıdeki antitröst ya- salanna işaret ederek "Ekonominûz inişte, çocuk sayıa azabyor, yani nüftıs azahyor ve ) ı aşlanıyor. Bu nedenle iç pazarda fazla geniş- leme şansı kalmadı" dedi. Gazetelerin gele- ceğinin nasıl şekilleneceği konusunda bir sunum yapan Jim Chishohn de "Mizanpaj büvüdükçe, tiraj düşer. Toplam kârhhkla ti- raj arasmda her zaman doğru orantı yok- tur" diye konuştu. Ingiltere'nin ünlü gazete tasanmcılanndan ADy Palmer ise genelde tabloide doğru bir eğilim olduğunu belirtti. • Arap medyasının önde gelen isimleri, 'Arap Basını: Bir Yükselen Değer' başlıklı oturumda, ülkelerindeki basın özgürlüğü ve savaş konulannı masaya yatırdılar. BİLGE ESER ABD'nin Irak ve Afganistan'a saldır- masının ardından, Arap dünyası, kendi ülkeleri dışında olup bitenleri Amerikan CNN kanalı yerine Arap televizyon ve basımndan öğrenmeye başladı. 67le ki merkezleri Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) bulunan El Arabiya ve Abu Da- bi televizyonlan, dünyada BBC'den da- ha fazla izlenme payına sahip oldular. İs- tanbul'da düzenlenen Dünya Gazeteler Bir- liği Kongresi'nin son gününde gerçek- leştirilen "Arap Basını: Bir Yükselen De- ğer" başlıklı oturumda, Arap medyası- nın önde gelenleri, ülkelerindeki basın özgürlüklerini ve savaşı ele aldılar. Toplantıda ilk sözü alan. El Hayat ga- zetesi editörlerinden Hazem Saghieh, Arap medyasının bu kadar yükselmesinin ne- denlerinin, görsel teknolojideki değişim- ler ve Arap milliyetçiliğinin yerini ABD nefretine bırakması olduğunu kaydetti. Arap basuunın, Irak savaşında Ameri- ka'yı bu denli eleştirmesinin, beraberin- de,"Bu kuruluşlar kesin doğru bir şeyler yapıjoriar" anlayışını getirdiğinın altını çizen Saghieh "Biz aynı zamanda hükü- metierimizi de eieştinneye başladık. Bu 90'lardan önce imkânsızdT dedi. El Cezire kanalı adına Irak ve Afganis- tan savaşlannı izleyen MahirAbduDah ise kendi isimlerinin bu kadar ön plana çık- masının nedeninin "profesyoneffikveöz- gürlük" olduğunu kaydetti. Hükümetle- rinin kendilerine büyük bir haber özgür- lüğü tanıdığını söyleyen Abdullah, "Yi- ne de her şey Katar Emiri'nin iki dudağı arasmda. 'Kapatın' dersekapaobnz" dedi. 1991 'de ılk .Arap yanlısı kanal olan MBC 'yi kuran Ian Ritchie de Arap med- yasının ekonomik gelişimine değinerek, "Arap dünyasmda med> a,yüzde 57'si Su- udi Arabistan kökenti olmak üzere hükü- medercefinanseedilhor. Hükümederinin bu sektöre yapoklan yabnm, 20O3'te top- lam 2.8 mih'ardolara ulaşü" diye konuştu. Tele\izyonlann \ e gazetelerin gerçek ku- rulma nedenlennın, hükümetlerin siyasi ve stratejik etki yaratma ıstekleri olduğu- nun altını çizen Ritchie, yıllar geçtikçe, siyasi etkinin azalabileceğini kaydetti. YEMEN TtMES'IN YÖNTEMENİSAOGAF: Herşey devletin elinde Dış Haberler Servisi -Kör- fez üÛcelerinin tamamına gön- derilen bir gazete olan Yemen Times'ın genel yayın yönet- meni Vehd AbdülazizEISag- gat gördükleri baskılan Cum- huri>et'e değerlendirdi: - Sizce Baü basınının boş- hığunu siz mi doldurdunuz? - Büyük bir boşluk doldur- duğumuzu söyleyemem. Ha- berlerimizi özgürce yayım- lamak konusunda gerideyiz. -Irak'taki muhabüierinize yöneükbaskı sözkonusumu? - Kimi baskılarla karşılaşı- yorlar. Sözgelimi fotoğrafla- n alınıyor. -Pekiya ülke içinde? - Yolsuzlukla ilgili skandal- lan göz önüne seremiyorsu- nuz. ABD'den baskı var, ama bunu hükümetler üzerinden yapmayı tercih ediyor. Hükü- metler bundan hoşlanıyor. - Basının özgürieştirilmesi için neler yapdıyor? - Yemen'de her şey devle- tin elinde. 4 gün önce Ye- men'de tutuklu gazetecilerin hapis cezalan cumhurbaşka- m tarafından kaldınldı. Arük hiçbir gazeteci cezaevine anl- mayacak. Hongyeniden başkan GüneyKoreliDr.Se- okHyun Hong,Dün- ya Gazeteler Birliği (WAN) başkanlığına yeniden seçildL Türkhe Gazete Sahipleri BirB- ği Başkanı ve Doğan Vaym Holding \ önetim Kurulu Başkanı Aydın Doğan yeniden \\AN Yönetim Kurulu'na ginti. 11. Dünya Editörier Forumu (VVEF) Genel Kurul Toplanüsı'nda da forum başkanhğına, tngihere'den The Tıme gazetesinin yaznşleri nıüdürü George Brock yeniden seçildL Türkiye'den ise Hürrijet Gazetesi Genel Yayın Yö- netmeni Ertuğrul Özkök yönetim kuriıhı üyeliğine getiriJdi. (AA) MEDYA PATRONLARINA ÇAGRI YAfTI TGS:Samimi olun IstanbulHaberServisi- Tür- kiye Gazeteciler Sendikası (TGS), medya işverenlerini "basın özgürlüğü" ve "edi- toryalbağnnsızlık" söylemle- rinde samimi olmaya ve ge- reğini yapmaya çağırdı. TGS, İstanbul'daki Dünya Gazeteler Birliği (WAN) ve Editörier Forumu'nda yapılan görüşmelere ilişkin yazılı açıklama yaptı. Toplantılarda basın özgürlüğü ve editoryal bağımsızlık kavramlannın öne çıkanlmasının "tebessüm ileizlendiği" belirtilen açıkla- mada, *Bukavramlar,yaban- a kaohmcılann kulagına kuş- kusuz hoş geüyordur. Ama TGS, diğer gazeteciKk örgüt- leri ve gazeteciler, Türk med- yasuıa hâkim iki grubun, ba- sın özgürlüğü kavramı ile 'medya işvereninin özgürlü- ğü'nü kastettigini iji biüyor" denildi. Açıklamada. "Türki- ye'de medya işverenlerinin sektördeköleükdüzeniniesas alan bir anlayış sergiledikleri" \-urgulanarak, "Gazetecileri, güvencelerineyeniden ka\nş- mak ve meslekonuıianna sa- hip çıkmak için sendikalaş- maya çağırrvoruz'* denildi.