23 Aralık 2024 Pazartesi Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
SAYFA CUMHURİYET 27 MAYIS 2004 PERŞEMBE HABERLER DUNYADABUGUN ALİ SİRMEN Kanuni'nin Yapamadığını Nüfusla Yapmak' Vural Öger Almanya'da yaşayan, uluslara- rası çapta başarılı butun dunyaya Turk gınşım- cısının becensını kanrtlamış ulkemızın onurduy- duğu bır ışadamı Bırıncı Korfez bunalımı sırasında, Avrupalı tur operatorlerı Turkıye'yı gozden çıkardığında, Turkıye'ye turiannı yoğunlaştırarak buyuk bır ba- şarı kazanırken turızmımıze olumlu katkılarda bulunan Vural Oger, lyı eğıtım goımuş, Alman- ya'da yer edınmış, sosyal demokrat çevreler- le yakın ve etnık ılışkıler kurmuş bır kışı Ama oyle gorunuyor kı, genış bır sosyal çev- resı olan öger'ın, bırtoplantıda yaptığı şaka, Al- manya'dakı Turkıye'nın AB karşıtlarını epeyce kızdırmıştır ve onumuzdekı gunlerde bunlar- dan kaynaklanacak kampanya kızışacağa ben- zemektedır Vural Oger katıldığı bır toplantıda, Vıyana onunde Kanuni'yı durdurup Turklen Avrupa'ya sokmadıklarını, bu kez de AB'ye almayacak- larını soyleyen bır "tanhçı'"ye "Kanunı'nın ya- pamadığını nüfusla yapacağız" dıye şaka yol- lu bır yanıt vermış Zaten Hamburger Abenblatt gazetesı de, bu sozlerın şaka olarak soylendığını, ama herkes tarafından oyle algılanmadığını, her yuz Alman kadınının 40'ının çocuk doğurmamasının akıl alacak bır şey olmadığını soyleyen Öger'ın sozlennın Almanya'da şaşkınlığa yol açtığını be- lırtıyor • • • Vural öger'ın Almanya ıle ılgılı sozlerı, herge- çen gun bıraz daha yaşlanmakta olan çekırdek Avrupa'nın tumu ıçın geçerlıdır Bugun dahı Alman sosyal guvenlık sıstemı- nı ayakta tutmakta, orada yaşayan Turklenn bu- yuk katkıları olduğunu Alman araştırmacılar da kabul edıyorlar Gelecekle ılgılı projeksıyonlar ıse, bu durumun daha da belırgınleşeceğını ortaya koyuyor Bu durumun sorumlusu tabıı kı, orada eme- ğını satan, bır kısmı Alman vatandaşlığına geç- mış, bır bolumu ıse henuz geçmemış olan ya- bancılar değıl Ne var kı, olay Almanlar tarafından boyle al- gılanmıyor ve farklılığa fazla tahammulu olma- yan Almanlar, ulkelerının "safıyetı" veya başka bırdeyışle "anyetı "nın kaybolmasından, ulke- lerının gelecekte buyuk bır Islam toplumuna donuşmesınden fena halde korkuyoriar Hattadıyebılınz kı, bugun bu korku, geçmış- te Kanunı Sultan Suleyman'ın ordusuna karşı duyulan korkuyu bıle aşan boyutlara varmış bulunmaktadır Turkıye'nın AB uyelığıne karşı olanların elle- rındekı en buyuk kozlardan bın de budur Gerçekte Turkıye'de nufus artışının azalmak- taolduğunun, 100 mılyonlukTurkıye projeksı- yonunun gerçekleşmeyeceğının bılınmesıne karşın, korku azalmıyor ••• Almanlann kalrte kısırlıklannın sonucu olan yaş- lılıkları, Turklerın doğrusu eğıtımın duzeyı do- layısıyla sonunda kalrtesız bır gençlığe yol açan doğurganlıklanndan fena halde korkmalanna yol açıyor Oysa kabul etmek gerekır kı, bu denlı kalıte- sız bır eğıtımın urunu olan genç nufusun Tur- kıye'de olduğu kadar, Avrupa'da da yenı bır guç odağı oluşturması beklenemez Zaten eğıtımlı kulturlu bır kışı olan Vural Oger de bu gerçeklen gayet lyı bılmektedır Ne var kı, bılım adamı srfatına yakışmayan ga- lız bır şakaya karşılık, Vural Öger de bır şaka ıle yanıt vermekten kendını alamamış. CDU/CSU grubunun kımı kadın mılletvekıl- lerı ıse, ışı "Alman kadınına vurulmuş bırtokat olarak" nıteleyecek kadar ılen gıtmışler Bu durumda soylenecek fazla bır şey yok. Zaten Almanya'nın cıddı gazetelennden Frank- furter Allgemeıne Zeıtung da, Oger'e karşı baş- latılan kampanyayı cıddı bıçımde eleştınyor SPD Eyalet Teşkılatı Başkanı Olaf Scholz da, Oger'e "sıyaset ıle şakanın bırbıherıyle bağdaşmadığını soyledığını" açıklamıştır. Burada Sayın Scholz bıraz eksık konuşmuş galıba Yalnız, şaka sadece sıyaset ıle değıl, bı- raz da Almanlar ıle pek bağdaşmıyor galıba Inanmayanlar Emeklı Buyukelçı fanşuğ Ble- da'nın "Maskeli Balo" adlı nefıs anılarını okusunlar Pek çok ornek bulacaklardır. Boyutları araştırılsın' CHPyoksulluk için önerge verdi ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu)-CHP Te- kıidağ Mıllet\ ekılı Enis Tütuncü ve arkadaşla- n, yoksulluğun boyutla- nnın ortaya konulması ve alınması gereken acıl onlemler konusunda Meclıs araştırması açıl- masını ıstedı Tutuncu \ e arkadaş- lannın ımzasıyla TBMM Başkanlığı'na sunulan araştırma oner- gesınde. AKP ıktıdan donemınde yoksulluğun arttığı \e sureklılık ka- zandığı belırtıldı Bu du- rumun ışsızlık sorunu- nun buyumesı ve gelır dağılımındakı adaletsız- lığı duzeltecek polıtıka- lann olmamasından kay- naklandığı vurgulanan onergede, "Asgariücret- le iş bulabibne şansı ya- kalamış olan milyonlar- ca yurttaşımız dahi çok derin bir yoksulluk ve insanca obnayan vaşam koşullan ile karşı karşı- yadır" denıldı Onergede, 2 mılyon ınsanın gunluk 1 15 do- lar. 20 mılyon ınsanın ıse gunlük 4 3 dolar ge- lır ıle yaşamını surdür- meye çalıştığı kaydedıl- dı Yapılan araştırmala- nn Turkıye'de yoksul- luğun boyutlannın cıd- dı kuşkular yaratacak nı- telıkte olduğunu goster- dığı belırtılen onergede, "yoksuDuktagerçek bo- yutun ortaya konulma- sı ve alınması gereken acfl onlemler hakkmda" Meclıs araştırması açıl- ması ıstendı AKP 'Irak geçici anayasasında din devletinden söz ediliyor' diyerek CHP'nin hazırladığı bildiriye karşı çıktı 'Laik' sözcüğürahatsızettiANKARA (CumhurKet Bürosu) - TBMM Genel Kurulu'nda oncekı gun Irak'takı ışkence olaylan ve Fılıstın'de- kı son saldınlann ele alındığı goruş- melerden sonra AKP'lılenn "Irak'ta laikdevlet düzenT bekJentısıne ılışkın ıfadelere karşı çıkmalan nedenıyle or- tak bıldın yayımlanamadı AKP'lıle- nn Irak geçıcı anayasası nıtehğındekı duzenlemede "din devletinden" soz eddmesını gerekçe gostererek CHP'nın hazırladığı taslaktakı "laiklik" sozcu- ğune karşı çıkması tepkı topladı CHP grup başkamekıllen Kemal AnadotAliTopuz \e Genel BaşkanYar- dımcısı OnurÖymen dun duzenledık- len basıntoplannsında,TBMM"deta go- ruşmelerle ılgıh değerlendırmeleryap- tılar Topuz,CHP'hler\e AKP lılenn aynı ıçenktekı genel goruşme onerge- lennın bırleştınlerek ele alındığını an- AKP'den işgale vize • AKP'nın 'Irak'ta laık devlet duzenı' beklentısıne ılışkın ıfadelere karşı çıkması nedenıyle ortak bıldın yayımlanamadı CHP Grup Başkanvekıh Anadol, "Laıklık sozcuğunden korkmalan, antı-laık eskı kımlıklennın devam ettığının zımnen kabuludur" dedı AKP'lı Ipek ıse bıldındekı 'laık' kelımesuıe karşı çıktıklannı doğrulayarak. "Dışardan bır model dayatmak demokrası anlayışımıza uymaz" dedı cak "kursude keskin konuşmalar ya- pan AKP'Hlenn" daha sonra "taJovve- d" bır yaklaşım sergıleyerek genel go- ruşme açılmasına karşı oy kullandık- lanna dıkkat çektı Topuz, CHP'nin hazırladığı bıldın taslağını beğenme- yen <\KP'lılenn "laiktik* sozcuğune ın- raz ettıklennı bıldırdı Topuz: Mahcublyet ml? CHP'nin bıldın taslağında Irak'ta- kı koalısyon guçlennın vaptığı ışken- ce kınanırken "Irakta şiddete derhal son verilmesini ve Irak halkının özgıir iradesine davanan demokratık ve laik bir devlet düzeni kurularak voneümin bir an once serbest seçunlerle işbaşına gelecek Irakhlara devredilmesini bek- Bv'oruz" ıfadesı yer alı>ordu Topuz, 'TüridvçGmıhtıriyetilaikbir devlettir. Laiklik sozcuğunden rahatsız olanlar acaba Turkiye'dekı rejunı sa- \unmaktan da mahcubiyet mi duyuyor. bu rejimi savunmuvorlar mı, gurur duymu\oriar mı" drve sordu Kemal Anadol da "\KP*nin parta- menter davranış bozukluklan içinde olduğunu" soyledı "Grupadmautan- gaç, ıhmh bir Amerikancılık*" ıçeren konuşmalar yapıldığını, "şahsı adına konuşanlann ıse ajite edici, militan ko- nuşmalar yapüğmı" vurgulay an Ana- dol "Laiklik sözcuğünden korkmala- n. anti-laikeski kimliklerinin devam et- oğinin,Turiaye'y«vakıştınimakistenen ılınılı İslam. şenat devieti tanımlama- sının zımnen kabuludur" dedı "Hayretle karşılıyoruz' "Baa ülkeierin uıcmmesmden mi çe- kiniyorlar" dıyen Oymen ıse AKP'lı- lenn "Iraktakigeçka anayasada din dev- letinden soz ediliyor, biz laık devlet du- zeni dersek doğru olmaz" dıye bıldın taslağına karşı çıküklannı anımsattı Oy- men, "BirMuslumanulkede laiklikol- madan da demokrası olabüeceğı görü- şunu ifadeedrvr>rlar. bunu havTede kar- şılıyoruz. LaikUk kelimesine direndik- leri için bildiri çıkmadı" dı y e konuştu AKPIller doğruladı AKP grup başkam ekıllen de bıldı- nde "laildik" yazılmasına ıtıraz ettık- lennı doğruladılar Grup Başkanvekı- lı Haluk İpek, "Irak, kendi vönetim şekline kendisi karar verecektir. Irak Anavasası'nda dini temeüere dayah bir voneüm olduğu vazüL Dışardan model davatmak demokrası anlayişma uy- maz" dedı Ipek, "Irak'ta laik bir re- jim arzu etmiyor musunuz? Diktatör- luk kurulsa sav gı gosterilecek mi? Irak halkının tercıhıvle Kurt devieü kuru- lursa tepki gostermeyecek misiniz?" gıbı sorulara kaçamak yanıtlar verdı Mera alanlan peşkeş çeküecek • Turkıye genelınde meralar uzennde ınşa edılen kaçak vılla, bağ evı ve kooperatıflen "yasal gu\ence"ye kavuşturacak Mera Yasası değışıklığı TBMM Genel Kurulu gundemıne alındı. tĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇtN ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Orman ta- laruna yol açacak 2 B nı- telığmdekı arazılenn sa- tışma ılışkın yasayı Çan- kaya Koşku'nden geçı- remeyen AKP hukume- ö, bu kez de meralan peş- keş çekmeye hazırlanı- yor TBMM Genel Kuru- lu gundemıne alman Me- ra Yasası değışıklığı ıle Turkıye genelınde mera- lar uzennde ınşa edılen kaçak \ılla, bağ e\ı \e kooperatıfler "yasal gû- vence"ye kavojşturulacak AKP'nın dun TBMM Genel Kurulu gundemı- ne aldığı Mera Yasası de- ğışıklığıne ılışkın tasan, meralar uzenndekı ka- çak yapılara af getınyor Tasan aynca gereklı go- rulmesı halınde mera alanlannın "turizm amaç- b tahsis edilebileceğini n hukme bağlıyor Tasan ıle getınlen dığer duzen- lemeler ozetle şoyle Petrol sahası • Tasan, meralardan yararlanma konusunda gemş ıstısnalar getınyor Buna gore meralar Ener- jı Bakanhğının talebı uzerıne, maden-petrol arama sahası olarak tah- sıs edılebılcek ^ Kultur ve Tunzm Bakanlığı'mn talebı uze- nne ıse uygun gorulen meralar, tunzm yatınm- lan ıçın tahsis edılebıle- cek Boylece, kıyılardan sonra meralar da tuns- nk tesıslenn talamna açı- lacak s/ Ulke guvenlığı ve olağanustu hal durumla- nnda, doğal afet bolgele- nnde yerleşım ıçın ge- reksınım duyulması du- rumunda da mera arazı- len tahsis edılebılecek Zıraat Muhendıslen Odası Başkanı Gökhan Gunav din % e TEMA Ge- nel Muduru Ümit Gür- ses yaptıklan ortak açık- lamada, mera alanıyla ıl- gılı ek bır ımar planı ya- pılarak tahsis amacı de- ğışıkhğme gıdılmesmm bu alanlarda yapılmış olan kaçak yapılan yasal hale getıreceğını belırte- rek şunlan soyledıler "Tasan ile nıücavir alan olarak ilan edilen v e Türkive genelindeki çok geniş alanlarda ver alan meralarüzerindetecavuz sonucu inşa edilen villa, bağ evi ve beUi gruplann kooperatif evleri gibi \a- püann da yasal hale geti- rilmesi sağİanamaktaAr." Sahteciler yargılanacak Unakıtan 'ın af umudu tükendi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - \na> asa Mah- kemesı, "nayion faturacı- ların" da AKP ıktıdarınca çıkartılan vergı affından yararlanmasına \ ıze ver- medı Mahkemenınbuka- ranyla, sahte belge duzen- lemek suçunu ışleyen hıç kımsenın aftan yararlan- mayacağı kesınleştı Yargıtay'ın Albaraka Turk yonetıcılığı donemın- dekı "sahteciük" nedenıy- le yargılanabıleceğıne ışa- ret ettığı Malıye Bakanı Kemal l nakıtan'ın af umu- du da "suya duştu" Una- kıtaa dokunulmazüğı kalk- tığında bu suçtan hâkım karşısına çıkabılecek "Nayion faturacdara" bu suçtan ceza venlmeye de de\am edılecek Ana>asa Mahkemesı Başkanvekılı Haşim Kıhç, Vergı Affi Ya- sası'nın sahte belge duzen- leyenlenn aftan yararlan- masını engelleyen 14 mad- desınm 2 fikrasının ıptalı ıstemıyle Ankara 8 Ağır Ceza Mahkemesı \ e Kar- şıyaka Ağır Ceza Mahke- mesı'nden gelen davala- nn. bırleştınldığını belırt- tı Yasanın 14 maddesı- nın sahte belge duzenle- yenlerle kullananlar ara- sında eşıtsızlık yarattığı- nın ılen surulduğunu anım- satan Kılıç, bu duzenleme- nın anayasaya aykın olma- dığını oybırlığıyle karar\e- nldığını bıldırdı Yuksek Mahkeme, soz konusu maddenın ıptal ıs- temını reddetmesıyle "nay- lon faturacüann" affedıl- mesıne ızın \ ermedı Yar- gıtay 11 Ceza Daıresı, Unakıtan'ın, Albaraka Turk'te yonetıcı olduğu do- neme ılışkın sahtecılık su- çundan yargılanabıleceğı- ne karar \ ermıştı Yuksek Mahkeme nın karanyla, dokunulmazlığı kalktıktan sonra Unakıtan, bu suçtan hâkım karşısına çıkabıle- cek Mahkemenın kesın olan karan uyannca, Al- baraka Turk'un 6 yonetı- cısı cezaev ı tehdıdıyle kar- şı karşıya kalacak Nayion faturacıların cezalandınl- masına da devam edılecek 2/B yasası Çankaya ve Anayasa Mahkemesi'ne takılan AKP yeni bir formül geliştirdi Ormanda saüş yerine ldralamaANKARA (CumhuriyetBü- rosu) - 2/B kapsamındakı or- man arazılennın satışına ılış- kın anayasa ve yasa değışıklı- ğı Çankaya Koşku v e yargı en- gelıne takılan AKP "kira for- mühıyle'' anayasayı devre dı- şı bırakmaya hazırlanıyor AKP Grup Başkam ekılı Sa- Bh Kapusuz tarafindan TBMM Başkanlığı"na sunulan tek maddelık yasa onensınde, 2 B kapsammdakı orman arazıle- nnı "fiilen" kullananlardan "ecri misil (eş ücret)" yoluyla "kira bedeB" alınması ongo- rûlüyor Yasaonensıjethızıy- la Plan ve Butçe Komısyo- nu'nun bugunku toplantısımn • AKP Grup Başkanvekılı Salıh Kapusuz tarafından TBMM Başkanhğrna sunulan yasa onensınde, 2/B nıtehğındekı orman arazılennı kullananlardan 'ecri mısıF bedel alınması öngörülüyor. Böylece AKP, satamadığı orman arazılennı fıilen kullandırarak 'kira' bedelı alma hesabı yapıyor. gundemıne alındı AKP orman arazılennın sa- tışı konusundakı ısrarından vazgeçmıyor Salıh Kapusuz ve arkadaşlannca hazırlanan Orman Yasası'nın 2 madde- sının son fıkrasında değışık- Iık ongoren yasa onensınde, "orman sınırlan dışma çıka- nlan yerlerin kullaıucılann- dan, kuDannnm devanu süre- since ecri misil ahnması" huk- me baelanıvor Sozluk anlamı "Benzerine göretesbjtedifcn ücret" olarak tanımlanan ecn mısılın huku- kı anlamı, "menkul veya gav- rimenkullerin ldraya verilme- sinden doğan kira bedeüerin- de bilirkişinin belirlediği be- del" olarak ıfade ediliyor Yasal boşluk gerekcesf Onennın gerekçesınde, Ana- yasa Mahkemesı'mn 2/B ıle orman sınırlan dışına çıkanlan verlenn ıdaresı ıle ılgılı yasal duzenlemeyı ıptal ettığı, bu nedenle yasal boşluk doğduğu sa\aınuldu 2 / B kapsamındakı arazıle- nn fıilen ışgalcıler tarafından kullanılmaya devam ettığı be- lırtılen gerekçede, kullanıcı- lardan yasal boşluk nedenıy- le herhangı bır bedel alınma- dığı, yapılan duzenlemeyle bu boşluğun gıdenldığı be- lırtıldı 2 B arazılennın satışından Hazıneye onemlı kaynak bek- leyen AKP hukumetı, bu kap- samdakı arazılenn satışına ola- nak tanıyan anayasa değışık- lığınm Cumhurbaşkam \hmet NecdetSezer'den donmesı, Ha- zıne'ye Ilışkın Taşınmazlann Satışını ongoren Yasanın 3 maddesınde 2 'B kapsamında- kı arazılenn satışına ılışkın ya- sanm da Anayasa Mahkeme- sı'nce ıptalı nedemyle konuyu bır suredır beklemeye almış- tı AKP, tum 2 B kapsammda- kı orman arazılennın satılma- sı durumunda Hazıne'ye 20-25 mılyar dolar gelır sağlanacağı hesabı yapıyordu PAMUKÇU VE MlLLl GAZETE'DEN TAZMÎNAT ÎSTEMlŞTl 'Dönek' davasını kaybetti EROL EVClL'E BATIK KREDl VERMEKLE SUÇLAM3ŞTI CHP'lilere tazminat ödeyecek ANK\RA (ANKA) - Başbakan Recep TayvipErdoğan'm "dönek" suçlaması nedemyle SP Genel Sekreten Suat Pamukçu ıle Mıllı Gazete'ye açtığı tazmınat davalan reddedıldı Başbakan Erdoğan, AKP'yı kurup ıktıdara geldıkten sonra Necmettin Erbakan ve yayın organı nıtehğmdekı Mıllı Gazete'ye yalnızca bır dava açtı Erbakan'ın kendısme yonelık suçlamalanna sessız kalan Erdoğan, SP Genel Sekreten Suat Pamukçu'nun geçen yıl bır basm toplantısındakı "dönekükle" ılgılı sozlen Mıllı Gazete'de manşettten yayımlamnca sınırlenerek eskı camıasıyla mahkemelüc oldu Erdoğan, "Mubafazakâr demokrat olduklannı sövlevenler asbnda dönek oldu" sozlen nedenıyle Pamukçu ve bu sozlen yayımlayan Mıllı Gazete'ye manevı tazmınat davası açarak "dönek" suçlamasına karşı 30'ar mılyar lıra talep ettı SP Genel Sekreten Suat Pamukçu ve Mıllı Gazete, tazmınat talep edılen "dönekük" suçlamasında hıçbır şekılde ısım geçmedığını, Tayyıp Erdoğan'ın ısmının kesınlıkle yer ahnadığmı behrterek "Burada Başbakan'dan bahsedilmhor. Başbakan olsa olsa ustüne ahnnuş olabffir" savaınmasını yaptı Yargılamayı sonuçlandıran mahkeme, Başbakan Recep Tayyıp Erdoğan ın "dönekök" suçlaması nedenıyle açtığı da\ ayı \ e tazmınat talebını reddettı Başbakan Erdoğan 'ın tazmınat talebınde ısrarlı olduğu bu nedenle davayı Yargıtay'a taşıyacağı oğrenıldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Turkıye İş Bankasf nın CHP'lı eskı yonetım kurulu uyelen Erbaşar Özsov ve Mustafa Özvürek, Erol Evcil'e "baük kredi" \ erdıklennı ıddıa eden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'dan 5'er mılyar lıra tazmınat kazandılar Ankara 18 Aslıye Hukuk Mahkemesı'nde gorulen da\anın dunku duruşmasına Ozsoy'un avukatı Nazmi Baran ıle Erdoğan'm avukatı Fatih Şahin katıldı Erdoğan : ın avukatı Şahın, îş Bankası'na yazı yazılarak davacılann kredmm venlmesmde ımzalan olup olmadığının sorulmasmı ıstedı Ozsoy'un avukatı Baran da, ıstemm da\ayı uzatmaya yonelık olduğunu behrterek ıddıalannm dosyaya sunduklan kamtlarla sabıt olduğunu, ıstemlen gıbı bır karar \ enlmesı gerektığını soyledı Ozsoy: Milletvekili seçilemedim Duruşmada Erbaşar Ozsoy da soz alarak. Erdoğan'ın konuşmasmdan maddı ve mane\ ı zarara uğradığım, 3 Kasım'da mıllervekılı olmasına karşm seçılemedığını savundu Erdoğan'm avukatı Şahın ıse ıstedıklen belgelenn davanın esasmı teşkıl ettığmı belırterek Ozsoy'un değerlendırmesmm subjektıf, ıstenen tazmınatm da fahış olduğunu ıddıa ettı Taraflan dmleyen yargıç AB Kerimoğlu, Şahın'ın ıstemının daha once değerlendınlerek reddedıldığmı anımsatarak Erdoğan'ı, Ozsoy \e Ozyurek'e 5"er mılyar lıra mane\ı tazmmatı yasal faızıyle bu"lıkte odemeye mahkûm ettı Erdoğan. 25 Ekım 2002 tanhınde CHP Genel Başkanı DenizBaykal ıle katıldığı Kanal D'dekı programda, Ozyurek ve Ozsoy'a yonelık ıddıalarda bulunmuştu
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear