Catalog

22 ARALIK 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr 15 EVtN İLYASOĞLU ALLECRO Popüler müzik / klasik müzik • Klasik müziği popülerleştirme çabalannın yanı sıra, bu müziği ciddiye alan, ona sahip çıkma savaşı veren genç sanatçılanmız da var. Onlardan biri olan piyanist Emre Elivar Beethoven'in Diabelli Çeşitlemeleri'yle kendini kanıtlıyor. re, "Baştan sona bana ait bir programda Diabelli'yi çaldığımda, yanına ya Beethoven'in Çekiçli Sonat'ını ya da Bach'ın Goldberg Çeşitlemeleri'ni koyabilirim. Böylelikle dinleyici de derin düşünceyle müziğin birleştiğini görecektir" diyor. "Bu çeşitlemeleri çalışmadan önce piyanistin mutlaka uzun eser çalma ahşkanlığı olmalı. Ben, Liszt Si Minör Sonat. Schubert La Minör Sonat, Schumann Senfonik Çeşitlemeler gibi sahnede uzun soluk gerektiren yapıtların deneyiminden sonra Diabelli'yi çalmaya soyundum. Kendi hocam Sava da çalmamış, ilk sende dinleyeceğim, dedi. Ve bu eseri çalarak muhteşem bir Beethoven el kitabına sahip olacağımı söyledi. Her şeyden önce hemen ezbere aldım. Çünkü böyle uzun ve içine girmeniz gereken bir eserde nota, önünüzde engeldir." Beethoven hem kendi yapıtlanna, örneğin Pastoral Sonat'a, Appasionata'ya göndermeler yapar; hem önceki bestecilerden ahntılar. hem de gelecek zamanı öngörür bu katman katman çeşitlemelerde. Kendinden önce bestelenen Mozart' ın Don Giovanni'si kadar o sırada henüz 9 yaşında olan Çhopin'inolgun yapıtlan gibi bir bölüm de duyulur. Emre'ye göre o bölümü, "Chopin'in sonradan tamdığımız karakterindeki erotik rubatolarla değil, daha çok Bach'a yaklaştırarak" çalmak gerekiyor. "İlk çeşitlemede Wagner'in Usta Çalgıcılar'ına da gönderme var. Taa 48 yıl sonra bestelenecek bir eserin öngörüsü." Emre, çalıştıkça bestecinin içedönüklüğünün de izini sürmüş: "Bir yanda son derece yalınhğa yönelmiş, öte yanda birikimin verdiği karmaşıklık var. Dar alanda büyük karşıtlıklar yer alıyor. Son üç çeşitlemeye kadar kendini de, tarihi de alaya almış.. ama ondan sonra Bach, Handel ve Mozart'a büyük saygı beslediğini duyuyoruz." Evet, Emre'yi dinledikten sonra neyse ki popülere karşı klasiğin kalelerini bekleyen güçler de var, diyoruz. www.evinilyasoglu.com • Kültür Servisi Doç. Dr. Özer Kanburoğlu'nun 'Mimariler' adlı fotoğraf sergisi Yapı Endüstri Merkezi Sergi Holü'nde sanatseverlerin beğenisine sunuldu. 22 Ocak'a dek sürecek olan sergide, mimarideki farklı üsluplarla bu üsluplara ait soyut detay fotoğraflan yer alıyor. Mimariyi bir kabuk olarak nitelendiren Kanburoğlu, bu sergisiyle mimari yapılara farklı bir bakış açısı getiriyor. I Kültür Servisi Kardemir AŞ ve ÇelikIş Sendikası'nca Ibrahim Yıldız anısına sürdurülen şiir yanşması, 3 Nisan Karabük'ün kurtuluş kutlamalan kapsamında yenıden başlatüdı. Ödüle; 01.01.2004 13.02.2005 tanhlen arasında yayımlanmış kitap ya da yayına hazır dosya ve hiçbir yerden ödül almamış yapıtlar aday olabilecek. Ödül adayı şairler, yapıtlannı 7 adet kitap ya da yayına hazır 7 dosya olarak, Halil Nihat Yıldız P.K. 10 / Karabük adresine göndererek sonuçlan 20 Mart 2005 tarihli Cumhuriyet gazetesinden öğrenebilecek. Seçici kurul, Mehmet Başaran, Sami Karaören, Yetkin Aröz, Egemen Berköz, Öner Yağcı'dan oluşurken yapıtlardan birinciye 500 milyon TL, 2. ve 3. mansiyonlara 250 milyon TL ve plaket verilecek. Geçen hafta Aksanat'ın çağrılısı bir grup basın üyesiyle bir yemek yedik. Cem Mansur, Akbank Oda Orkestrası nın bu yılki etkinliklerini anlattı. Özel bir topluluğu bunca yıl sürdürebilmek ve her konserinde dinleyici çekebilmek, bugünün Türkiye'sinde hiç kolay iş değil. Bu başannın başlıca üç sırn var bence: Birincisi, Cem Mansur'un konser öncesinde sıradan dinkyiciyi korkutmadan yaptığı sıcacık açıklamalan. Ikincisi, dinkyiciyi belli bir kavram bağlamında koşullandıran tematik programlan. Üçüncüsü de aynı zamanda bir organizatör gibi çalışarak, parlayan solistleri seçip Akbank'ın güvenli desteğiyle sunması. Bu yemekte seçkin bir kültür sanat dergisinin ve külrüre önem veren bir gazetenin sanat yönetmeni, arttk klasik müziğin giderek kan kaybettiğı, dinleyici çekmek için mutlaka popülerleşmesi gerektiği fikrini ortaya attı. Kendisi de yılda ancak iki kez klasik müzik konseri dinlemeye dayanabildiğini belirtti! Basında baş köşelerin dahi böylesi pop kültür kuşatması altına alındığı şu günlerde, dünyada sesini duyurmayı sürdüren müzikçılerimiz yüreğimize su serpiyor. Örneğin, Berlin'de yaşayan piyanist Emre Elivar bu hafta Türkiye'de ilk kez Beethoven'in Diabelli Çeşitlemeleri'ni seslendirecek. Dünya sahnelerinde bile son deree az çalınan, bestecinin son dönem ürünlerinden dev bir yapıt! Bundan sonraki resitallerinde bunu bir başka dev yapıtla, bestecinin Çekiçli Sonat'ıyla birlikte çalmayı düşünüyor Emre. Her birisi 50 dakika civan, upuzun birer roman. Bu seçimini de popülerleşmeye karşı bir savunma olarak açıklıyor: "Sanıyor musunuz ki Bach ile rakkase ya da bir DJ sunduğunuz zaman insanların kulağını Bach'a alıştırıyorsunuz? Sadece rakkaseyi seyredip ya da DJ'yi dinleyip gidiyorlar. Temel sorun eğitimsizlik diyorsanız, rakkaseli Bach programlan halkın eğitimsizliğini ortadan kaldırmıyor ki! Bırakın klasik müziğin tadına varmayı, ora 'Mimariler' Fotoğraf Sergisi Yıldız Şiîr Odülü yanşması ya gelenler farkına bile varmıyorlar." , Ve Emre Elivar (1976), İu hafîflikleri protesto etmek için klasik piyano tarihinin başyapıtlannı programlanna alıyor: Bu akşam Boğaziçi Üniversitesi konserinde Beethoven'in Diabelli Çeşitlemeleri'ni çalacak. Istanbul Festivali'nde kendisi gibi işi ciddiye alan bir başka başanlı piyanistimiz, Özgür Aydın ile Bach'ın 48 Prelüd ve Füg'ünü iki gecede peş peşe seslendirecekler. Emre, Ankara Devlet Konservatuvan'nda Kamuran Gündemir ile çalıştıktan sonra Berlin'deki Hans Eisler Akademisi'nde Georg Sava ile doktorasını tamamlamak üzere. Pek çok yanşmada birincilik kazandı, bilge yorumculuğuyla övgüler derledi. Son yıllarda aldığı derecelerden bazılan: 2002 'deki 42. World Piano Competition'da üçüncülük; 2001 Steinvvay Ödülü; 2002 ArturSchnabel Ödülü ve 2003 ' VendomePrize' Piyano Yanşması'nda birincilik. Diabelli çeşitlemeleri önceyle sonrayı blrleştlrlyor Diabelli Çeşitlemeleri, Beethoven'in son döneminde, duvar gibi sağır olduğu, çevTesiyle tüm bağlan koparttığı ve ancak iç kulağı ile beste yaptığı sıralarda ortaya çıkan son çalışmalanndan biri. Viyana'da, 1819 yılında zamanın ünlü besteci ve yayuncısı Diabelli, bir vals yazıyor ve çevredeki bürün bestecilerden bu temaya birer çeşitleme istiyor. Schumann, Liszt gibi zamanın gencecik bestecileri de dahil olmak üzere birçok besteci birer çeşitleme yazıp yolluyor. Beethoven ise bu valsin hafifliğini alaya alıp bir değil tam 33 çeşitleme yazarak geçmiş ve gelecek nice bestecinin biçemini kapsayan geniş bır renk paleti sunuyor. Emre Elivar, bu birbirine benzemeyen çeşitlemeleri nasıl çalıştığını şöyle anlatıyor: "Çeşitlemeler arasında bir organik bağ yaratıyorsunuz. Üç yü önce Steinvvay konseri için kısa sürede çalışıp çalmıştım. Şimdi tekrar elime aldığımda inanılmaz bir palet zenginüği farkettim. Klasizmden çok romantizme dönük olarak algılamaya başladım." Emre Elivar, Boğaziçi'ndeki programı, yine pek çok uluslararası ödül sahibı kontrbasçı Onur Özkaya (1980) ile paylaşacak. Ilk yandaki çeşitlemelerden sonra yine Beethoven'in kontrbas piyano için çeşitlemeleriyle ikinci yanya bir köprü uzanacak. Ardından Hindemith'in tıpkı Diabelli'deki gibi ığneleyici bir yapıh, sonra da Onur'un kendi ustalığını sergileyeceği parçalar var. Em Fazıl Say 'dan yeniyıl konseri Kültür Servisi Dünyaca ünlü piyanistimiz Fazıl Say 30 Aralık Perşembe günü saat 20.00'de Akbank Kültür Sanat Merkezi'nde konser verecek. Ankara Devlet Konservatuvan'ndan mezun olan Fazıl Say, 17 yaşmda kazandığı bursla Düsseldorf Robert Schun Enstitüsü'nde David Levine ile çalışma olanağı elde etti. Berlin Konservatuvarı'nda eğitimini tamamlayan Say, 1994'te Uluslararası Genç Konser Sanatçılan yanşmasında aldığı birincilikle uluslararası ün kazandı. New York Filarmoni, tsrail Filarmoni, Baltimor Senfoni, St. Peersburg Filarmoni, BBC Filarmoni, Orchestra National de France gibi önemli orkestralann düzenli konuk sanatçısı olan sanatçı, ney virtüözü Kudsi Ergüner ile birlikte 'worldjazz' dörtlüsünü kurdu. 1991'de ilk 'Piyano ve Keman Konçertosu'nu Berlin Senfoni eşliğinde seslendirdi. Mozart'ın 'Alla Turca' ve 'Paganini Jazz' gibi yapıtlannın piyano ve orkestra için neşeli caz uyarlamalannı yaptı. Yeni yapıtlar kazandık ÖNÜER KÜTAHYALI 5.Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yanşması sonuçlandı • Kültür Servisi Dostlar Tiyatrosu 2003 2004 sezonunu, çizgi ustası Behiç Ak'ın 'Fay Hartı' adlı yeni oyununu 24 Aralık Cuma 20.30'da, 26 Aralık Pazar 15.00'te Muammer Karaca Tiyatrosu'nda ve 27 Aralık Pazartesi 20.30'da da Ataköy Yunus Emre Kültür Merkezi'nde sahneleyerek kapatıyor. Deprem konusunda ironik bir yaklaşım getiren oyun, genelde insanlann kendi küçük dünyalannı güvenceye almak adına düştükleri gülünç durumları sergileyerek absürd tiyatronun sınırlarında dolaşıyor. Oyunda Genco Erkal, Erdem Akakçe ve Istanbul Devlet Tiyatrosu'nun ödüllü oyuncusu Sumru Yavrucuk rol alıyor. Tay Hattfyla sezon kapanşı AKNTde sanat müziği konseri IZDSO'nun geçen haftaki dinletisinde, beşinci "Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Ulusal Beste Yanşması"nda fınale kalan dört yapıt seslendirildi. Orkestrayı Rengim Gökmen yönetti. Solocu, kemancı Cihat Aşkın'dı. Bu dinletide İsmet Inönü'nün saygıyla anılmış olması, finali daha da anlamlı kılmıştı. Sunulan yapıtlar şöyle sıralanıyor: Yiğit Aydın: "Sahne" (Üçlü orkestra için tek bölümlü Concertino). Musa Göçmen: Solo keman ve orkestra için süit (Zeybek, horon, uzun hava, sinsin). Mesruh Savaş: "Orkestra tçin tld Bölüm" (Allegro, largo). Gan Aksel Akın: "tpek Yolu Senfonik Şiir" (In Memorian C. Ganter) Onlarca yapıt katıldı Yanşmanın seçici kurulu (başkan Nevit Kodaüı, Gürer Aykal, Rengim Gökmen, tstemihan Taviloğlu, Hasan Uçarsu, Turgay Erdener ve Özkan Manav), ekim ayının başlannda "tzmir Kültür SaK U I T U * • SANAT nat ve Eğitim VakfTnın (ÎKSEV), aynı zamanda akademi olarak hizmet gören yeni binasında toplanmış, genç bestecilerin yanşmaya gönderdiği onlarca yapıtı incelemişti. Sonuçta yukanda saydığım yapıtlar finale kalmıştı. Dinletinin bitiminde, halk ve orkestra ayn ayn oylama yaph. Seçici kurul da sonucu belirledi. Böylece Yiğit Aydın birincilik, Can Aksel Akın ikincilik, Musa Göçmen üçüncülük ödüllerine, Mesruh Savaş da mansiyona değer görüldü. Birinciye 7, ikınciye 5, üçüncüye 3 ve mansiyona bir buçuk milyar para ödülü ve birer plaket verildi. Daha özgün bir çlzgl Bu yanşmada yeni kuşak bestecilerimizin önceki meslektaşlarına kıyasla daha özgün bir çizgide çalıştıklannı gördük. Bizden gelen öğeler epey vurgulanmış; ama genellikle soyut. Yapıtlann etkileme gücü de oldukça fazla. Yiğit Aydın'm "Sahne"si küçük bir orkestra konçertosu; besteci Bartok'un ünlü "Orkestra Konçertosu"ndan yola çıkmış. Çalgıla n tek tek ya da kümeler halinde solocu düzeyinde kullanıyor. Hüseyni makamının ses sırası değiştirilerek sekiz basamaklı (oktaton) bir dizi elde edilmiş. Bu dizi hem ezgiyi, hem de armoniyi veriyor. Yapıtın kuruluşu da çok tutarlı. Pofluya özgü etkller Musa Göçmen'in süitinde halk müziğimızin özüne bağlı kalınmış. "Horon" ve "Sinsin" bölümleri devingen. Keman partisi epey güç. Cihat Aşkın yapıtı yetkinlikle çaldı. Mesruh Savaş'ın "Orkestra İçin İki BölünT'ü, artromantik ve çok tonlu müzik diliyle başlıyor; fakat bu devingen bölümü izleyen "Largo" çok uzun ve etkisiz. Can Aksel Akın, Senfonik Şiir'ini ölmüş olan hocası Claus Ganter'in anısına yazmış. Yapıtta doğuya özgü etkiler var. Arpın çaldığı eski Grek ezgisi, pentotonluk ve karar sesinin iyice vurgulanması bunlann arasındadır. Rüzgâr sesi, üfleme çalgılann parlak renkleri ve bitişik seslerden oluşan "Salkım"lar (Clusters) özgün yaklaşımlardu:. (0212) 293 «9 78 • Istanbul Haber Servisi Gayrettepe Çevre Kültür ve Işlerme Kooperatifi tarafından Türk sanat müziği konseri düzenlendi. Taksim'deki Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen ve ünlü sanatçı Kamuran Akkor'un yönettiği konserde, Türk sanat müziğinin sevilen eserleri seslendirildi. 19992004 yıllan arasında Gayrettepe Mahallesi muhtarlığı görevini yürüten Ozden Gönül tarafından kurulan koro, iki yıldan bu yana çok sayıda konser verdi. Hoiyvvoocrun gözü Irak'ta • Kültür Servisi Tarih yine tekerrür ediyor. Irak'ta halen devam eden savaşla ilgili ilk Amerikan filmi için Hollywood'da düğmeye basıldı. Henüz yayımlanmayan 'No True Glory: The Battle for Fallujah' adlı kitaptan uyarlanacak filmin başrolünde Harrison Ford yer alacak. Felluce harekâtını konu alacak filmin başrolünde yer alacak Harrison Ford, harekâttan sorumlu General Jim Mattis'i canlandıracak. BUCÜN • CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU'nda, saat 19.30'da, 'Deü Dolu Müzikali'. Sanat yönetmeni 'Arda Aydoğan', şef 'Orhan Şallıel'. (0 212 232 98 30) • İŞ SANAT'ta saat 20.00'de, Frederick Gardner, Stephan Wayne Kennedy, Anthony SuUivan'dan oluşan 'The Rat Pack Trio ' ve Juiiet Bates, Aycan Teztel yönetimindeki 'Istanbul Superband' konseri. (0 212 31610 83) • KADIKÖY HALK EĞİTİM MERKEZİ'nde saat 20.00'de, Borusan Istanbul Filarmoni Orkestrası, şef Gürer Aykal, solist Maxim Vrengeroy (keman). (0 216 454 15 55) • BOĞAZIÇİ ÜNİVERSİTESİ Albert Long Hall Binasında, saat 19.30'da, 'Piyanoyla Kontrbasın Söyieşisi'. Emre Elivar (piyano), Onur Özkaya (kontrbas). (0 212 358 15 00) • AKBANK KÜLTÜR SANAT MERKEZİ'nde, saat 20.00'de 'Zoran Dukic' gitar konseri. (0 212 252 35 00) • YAPI KREDt KÜLTÜR SANAT MERKEZİ'nde, saat 18.30'da 'Avrupa'ya doğru aktörler, olasüıklar, süreçler, siyasi ve uluslararası açıdan Türkiye karannm değerlendirilmesi' söyieşisi. Yöneten Fuat Keyman, konuşmacı Atilla Eralp. (0 212 25247 00) • ATATÜRK KİTAPLIĞI'nda saat 18.00'de, 'Sufilik Atölyesi'. Konuşmacı Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç, düzenleyen Ayten Onaydar. (0212 249 3819) • OSMANLIBANKASI MÜZESİ'nde saat 18.30'da Rönesans'tan Günümüze Mücevhere Yansıyan Yaşam' konulu söyleşi. Konuşmacı Prof. Dr. GüT Irepoğlu. (0 212 334 22 70) KÜLTÜK • SANAT 10211) 293 19 78 yeşim ustaoglu yeşim ustaoglu petros markaris bututları beklerken tiyatrooyunevı NâJOUMMMBI YM T N MAHİR fiÜN^MT t EE OTUNCUUft MAHİR SÜIÇİRAY. »YÇA DAMGACI, lEo HMAN MİIÜ, 6ÜVB1 IttCE. BANU FOTOCMİ 2A Aralık Cuma Saat: 20.00 25 AraUk C.tesi S u t : 18.30 İSM 2. KAT Tartabası Bulvarı No: 120122, BeyoŞlu Rezervasyon: 0212 25496 94 KREOİ KARTI GEÇERÜDİR. www.tiyitrooyuravi.corn Tivatro Bovalı K u ş l AVAM TİYATRO BÖYLE BİR AŞKMASALI 2 2 A r a l l k Çarşamba Saat 2 0 . 3 0 STÜDYO DRAMA SAHNESİ Rez. Tel:0212 244 7712 H.ALLEG ÇEVIREN. A.BILG! YÛNETEN: S.DÜLGER BARIŞ MANÇO KULTUR MERKEZİ ARAUK AY! HER ÇARŞAMBA 20:30 G1SETELD26 1 8?5'r ı Sanat Kurumu J I j i YDoetmen Odulü 1 SON OYVNLA* JSSKSL. jacek petrycki timo linasolle nicolas gaster michael galasso rüçhan çaiışkıır ndvan yağcı ismaü baysan dimitris kamberidis suna seien feride karaman jannis georgiadis www.bulutlaribekierken.com E F E S Pilsen'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek. 7 Ocak'ta sinemalarda.. EFES PUsen iKv c\lok sergısı Galeries dArt Fîruzt>jia Mahjllesi Hayrrve Cacldesi Frarrsız Sokağı Kültür Birusı N<>: 1*)' CaİJtasjrjv 800H> ISTANBl.'L > « q TıMtz • Ana AyM • Ehaır Onsai Ihnt T«?tw1 • AjSaa Ajtul EFES Piisen .. E F E S PUsen'in kültür ve sanata katkıları artarak surecek. E F E S Pilsen'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek.