Catalog

SAYFÂ CUMHURİYET 10 EKİM 2004 PAZAR HABERLER Ani Harabeleri'ndeki büyük katedral. Taş binalar, Kars'ın geneline hâkim. Kars Kalesi'ne giden taşköprü. Kafkas Kültürleri Festivali, söyleyecek sözü, yapacak işi olanlan bir araya getirdi Tarihkokankent,KarsNEŞEDOSTER ehrin girişinde. "Doğu'nun Uygar Kenti Kars" diye yazar. Kocaman harflerle sizi karşılayan bu söz, kuşkusuz ki, köklü bir binkımin, görkemli bir geçmışin. aydınlık bir geleceğin ve herkesın bildiği bir gerçeğin anlatımıdır. Oncelikle bir kavram, sonra da bir mekân olarak karşımıza çıkan Kars'ın her sokağı, her caddesi. her mahallesi. ayrı bir mozaik içerir. Bu kenti tanımak için salt tarih bılgisi yetmez. Bin yılhk geçmişı, savaşlan, miman dokusu, çok dinli, çok dilli. çok etnisiteli, çok kültürlü yaşamın somut ızleri ve tarih boyunca yaşanan göçler, her yerde gözünüze de, gönlünüze de çarpar... a • OzEL BİR ŞEHİR Kars, özel bir şehirdir. Içinize çeke çeke ve içinizi çeke çeke dolaşırsınız onun tarih kokan taş yapılannın yer aldığı geniş caddelerinde... Kars'ı Kars yapan, farklı dillerden. farklı dinlerden, farklı kültürlerden, farklı sınıflardan insanlann yan yana, iç içe, birbirlenni kınp dökmeden, ama bırbirlenni anlamaya çalışarak. birbirlenni etkileyerek ve birbirlerinden etkilenerek bir arada yaşamasıdır. Kavgasız. dövüşsüz... Sessiz, sitemsiz... Kars'ın geçmişinde, tarihınde, geleneğinde çokkültürlülük ve hoşgörü vardır. Kars'ın adli arşivlennde çağdaşlık, laiklik. aydınlanma, cuinhuriyet ve Atatürkkarşıtı eylemler görülmemiştir. 2. Kars Kent Kurultayı ve Kafkas Kültürleri Festivali'nin yapılacağı 24-26 Eylül tarihlerinde bildiri sunmak için Kars Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu'ndan çağn alıp kurultay programını görünce, yüreğimden de, beynimden de, anılarımdan da hiç çıkmayan memleketimi düşledim. 'ARTIK EVİMİZDEYDİK' Kars'a gitmek için havalimanındaki Kars uçağına yürürken, gördüklerim, "Bu gezi uzunca bir yazuun konusu olacak" dedirtti bana. Daha o anda yazacaklanm, yapılanlann gücü karşısında, güçsüz kalacak diye düşündüm. Karslı işadamlan, oda, dernek, vakıf başkanlan, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, sanatçılar, siyasetçiler, yerh ve yabancı bilim insanları, gazeteciler aynı uçağa doğru yürürken, biz Karslılar memleket- lerinden ayn yaşayanlann çok iyı bildığı duygulan paylaşıyorduk. Hem orkestra şefi Gûrer Aykal'ı selamlıyor, hem Devlet Opera ve Balesi sanatçılanna yüreğimizin bütün sıcaklığıyla gülümsüyor, hem de yerli ve yabancı konuklara daha şımdıden ev sahipliğimizi gösteriyorduk... Hani haksız bir vedayla çekip gittiğiniz, yanm bıraktığınız, yanda kalan, anılarda kalan, ancak hiç eskimeyen ve hiç eksilmeyen dostluklar vardır. Ve çekip gittiğiniz, kaçıp gittiğiniz bu yere koşarak gelir, kiracı gibı, konuk gibi değıl, yerlisi gibı. ev sahıbi gibi, hiç gitmemiş gibi hissedersıniz ya kendinizi. biz de Kars'a indiğimizde öyleydık. Artık evimizdeydik, ev sahibiydik... B A R I Ş ADINA SEVİNÇ Belediye Başkanı ve Kars Kent Konseyi üyeleri tarafindan karşüanıp. açüış töreni için Karkas Üniver- sitesi'ne geldik. Belediye Başkanı NaifAJibeyoğlu, "Kars aydınhk yüzü kârarmamış bir kenrtir, biz bu oluşumda aynhklanmızı değiL benzertiklerimizi öne çıkaracağız. Bukurultayia umuüanmızı artüracağız. Bufesti\akençokdamemleketimizadına,gekceğinıiz adına ve banş adına seviniyoruz" diyerek açtı etkinlikleri. Protokol konuşmaları bittikten sonra, Hıristiyan ve Islam ortaçağ mimarisinin anıt kenti olarak nitelenen, kent merkezinin 48 kilometre doğusunda, Türkiye - Ermenistan sınır çizgisınde bulunan birkale şehri olanAni Harabeleri'ne gidildi. Karslı ozan Aşık Zülali, Ani'yi şöyle tanımlar: Neden böyle harap viran kalmışsm Sebebini soran var mıdır Ani? Nice yıl şahlara dergâh olmuşsun Neler görmüş taşın, toprağın AnL Ani neler görmüş, ortaçağ kiliselerinden Selçuklu eserlerine kadar kimlere ev sahipliği yapmış, o tarihçilerin ve araştırmacılann uzmanlık alanı! Ama Ani Ani olalı, bir orkestrayı, hem de Gürer Aykal yönetimindeki Borusan Filarmoni Orkestrası'nı ilk kez ağırladı... Aykal, önümüzdeki yıl tekrar gelecek- lerinin sözünü verirken, orkestra elemanlannın buraya ilk kez gelmelerinden duyduklan üzüntüyü iletti. Konser yalnızca Kars ve Ani için değil, yakıcı güneşin altında çaldıklanndan, orkestra için de bir ilkti. Enstrümanlann ve sanatçılann güneşten olumsuz etkilendiklerine kuşku yok! Bir de bu konserin, en temiz giysilerini giyerek meydanı dolduran yöre halkının yaşamında yarattığı aydınlık ve yepyeni ufuklar var. Ona ne demelı? Bach'tan Mozart'a uzanan çizgide dinletilenler ve Ani'dekı bu görüntü, bir hayaliı, bir ütopyanın gerçekleşmesı değil miydi? Şef Gürer Aykal yönetimindeki istanbul Borusan Filarmoni Orkestrası, Ani Harabeteri'nde konser verdi. ars'ı Kars .yapan, farklı dillerden, farklı dinlerden, farklı kültürlerden, farklı sınıflardan insanlann yan yana, iç içe. birbirlerini kınp dökmeden, ama birbirlerini anlamaya çalışarak, birbirlerini etkileyerek ve birbirlerinden etkilenerek bir arada yaşaması. Kavgasız, dövüşsüz... Sessiz, sitemsiz... Eskhneyen dosthıklar H ayal gücünün engel tanımadığı, yaratıcüığın, düşlerin, paylaşım ve dayanışmarun sınırlan zorla- dığı anlar vardır. Insanın gözünü de gönlünü de çelen o aynntılarda hep bir çift el. bir çift göz aranır. Bu kez buluşan gözleri, kenetlenen elleri saymak olanaksızdı. Tüm kent bir yürek, tek bilek olmuş, konuklannı ağırhyordu. Protokol yemeklerine dostlanmız evlerinde pişirdikleri yöresel yemek- leri taşıdılar tepsiler dolusu. Helva- mız, pilavımız. bahmız ve peynırle- rimiz gözümüzü öylesine kararttı ki, çe\Temizi göremedık uzunca bir sü- re. Bu bir bakıma eve dönüştü, köye dönüştü. özlenen tatlara dönüştü. Kendi öy- kümüze sahip çıkmaktı. Hiç eskimeyen ve eksilmeyen dostluklar vardır. Biz de bu üç gün boyunca Rusya'dan Ermenistan'a, Gürcistan'dan Azerbaycan'a, Bakû'dan Tiflis'e, Moskova'dan New York"a savrulup durduk. Halk ve konuklar bazen kapalı mekânlarda anlatılan, tartışılan konu- lara koştu, yok edilen tarih ve kültür zengin- liğine üzülüp işbirliğı için atılan adımlara sevindi. Bazen bölge ekonomisırun gelişme- sindeki önceliklerden, kültür ve turızm mer- kezi olarak Kars'a, kültürel etkıleşimden Kafkas dillerine, Kafkas müziklerinden ener- ji politikalanna kadar her biri ayn bir kurul- tay konusu olan pek çok konuyu uzmanlan- 2. Kars Kent Kururtayı'na binlerce kilometre öteden, farklı ülkelerden konuklar katıldı. nın ağzından dinledi. Bazen de sokaklan dol- duran folklor gösterilerini alkışladı, söyleşi, imza günleri, şiir dirüetileri, bale, şan resi- tallerini izledi. T A N I D I K EZCİLER. Ve tanhte ilk kez, şimdiye dek yalnızca sa- vaşlara sahne olan Kars Kalesi'nde, Azeri, Ermeni, Gürcü, Rus, Türk, Çek halkoyunla- n ekipleri birbirlerine hiç de yabancı olma- yan ezgiler, hareketler eşliğinde halay çek- tiler, bar oynadılar... Tarihte ilk kez kışıyla boranıyla ünlü sokak ve caddelerimız, yaban- cı topluluklan ağırladı. Artık Karslı çocuk- lar da "Önce festival ateşini yakük sonra da kakde havai fışek gösterisini izJedik" diyebi- lecekler. Artık Karslı gençler de * Kıraç ve Soner Olgun'a stadyumda, Kardeş Türküler'eKale'deeşKkettik" diyebıle- cekler. Arük Karsh şıirseverler de "Hem- şerimiz Ataol Behramoğlu'nun şiir din- İetisine gittik, kitaplannı imzalarük" dı- yebilecekler Artık Karslı sanatseverler de "Devlet Operave Baksi'nden Korsan Balesi'ni, Spartaküs'ü iztedik, La Travi- ata'vı dinkdik. Geder Ay d z Bu Gözei- bh Sene de Galmaz türküsüne eşKk et- tik" diyebilecekler. Artık biz de "Memleketimize üç gûn- de 1200 yerli ve yabancı bilim. düşün. sa- nat, edebiyat insanı. basının ünlü kalem- leri geldi" diyebıleceğız. Artık biz de "Kars'a geknin akh Kars'ta kahr. Peki neden akh Kars'ta kahr sorusuna cevap bul- mahsuuz" diyen Kars tutkunu hocamız Prof. Dr. Metin Sözene, şehrin anahtannı verme- yi düşüneceğiz! Artık biz de Sanayi ve Ti- caret Bakanlığı'ndan genel müdür yardım- cısı hemşerimiz Zülküf Kanat'ın, "Bu böl- geinsanının devieün mesajlanna ihtiyacı var" sözüyle umutlanacağız. Artık biz de tstanbul Ticaret Odası Genel Sekreter Yardımcısı Tayfun Ok'un, "Hayal- ci politikalara gerek yok, eski khnliğinizi ve eskiyapdannızı koruyun yeter" sözünü esas alacağız. Artık biz de Sainkamışlı hemşeri- miz Fevzi Çamh'nın, "Törkiye'deki her aile- den murJaka bir kişi Sankamtş'ta askertik yapmıştır" sözünü hiç unutmayacağız. PAZAR ORHAN BURSALI Ortak kültüre alkıs tutuldu Sonuçta, bu üç gün boyunca, bazen insanh- ğın ortak türküsüne vu- rulduk, bazen kültürel mirasın zenginliğine al- kış futruk. Bildiğimiz . topraklarda, tanıdığımız ı coğrafyada, tanımadık- i lanmızladostolduk.Sı- i nırın ıkı yanında kalmış, • acüan da, yazgıları da ı ortak insanlann ortak ! özellıklennın, bazen can- 1 hlık, bazen umursamaz- lık olduğunu gördük. Kars bu kez, söyleye- cek sözü, yapacak işi olanlan bir araya getir- di. Kars'ı özleyen yü- rekler, ayakta tutan de- ğerler, Kars kimliğini yaşatmaya karar veren- ler bir araya geldi. Kars'a gidenler, memle- ketlerinden daha zen- gin, daha dik, daha mut- ludöndüler. 2Û04JTJANNFS FİLM FŞSTİVALİ JLRIBLMKÖDC Gelecek İçin İpuçları Bugün, AB konusunda bazı saptamalaryapmak- la yetineceğiz: • Türkiye Avrupa Birliği (AB) serüveninde tarihi bir dönemeci aldı. Bu ulusça arzulanan bir kilometre taşıydı.. • AB üyeliğine özgür irademizle soyunduk. Şim- di önümüzde, ülkeyı AB kulübünün koşuilanna uyumlu hale getirmenin zorlu yolu var. Eğer Demi- rel'ler ve Ecevit'ler 27 Mayıs özgürlüğünü durma- dan geliştirici oiabilseler ve ülkenin uçurumdan uçu- ruma itilip durmasını önleyebilselerdi, bugün ülke- miz Avrupa'nın ileri ülkelerinden biri olabilirdi. Bu- gün, AB sürecinde temizlemek zorunda oldukları- mızın yüzde 9O'ı, 12 Mart ve 12 Eylül'ün melanet- leridir. • AB hedefi ve AB üyeliği, Türk siyasi haya- tanda yeri olan bütün partiler için bağlayıcı özel- liktedir. Bu, siyasal hayatımıza da bir standart ge- tirecektir. Aynca, Maastncht kriterleri de siyasetin ekonomik hayata babalarının çıftliği gibi müdaha- lelerini kısıtlayacaktır.. Siyasetin ülkeyi istediği gibi bir uçtan diğer uca savurması olamayacaktır. Yö- netim ilkelerinde istikrar ve sürekli gelişim perspek- tifi, her zamankinden daha büyüktür bugün. • AKP müthiş bir tarihi sorumluluğun arana girdi. Türkiye'yi AB üyeliğine hazırlamak, bir za- manlar AB'ye en karşı kadrolara düştü.. AB perspektifini ve yükümlülüklerini yerine getirmek- te, şimdi birinci derecede sorumludurlar. Bu sü- reç, başlangıçtaki niyetleri ne olursa olsun, AKP'yi daha derinden AB'nin değişim sürecıne sok- muştur. Bu, AKP'nin önüne, oncelikle, Türkiye'yi birleştirici (bölücü ve parçalayıcı değil!) politıkaları da koyuyor zorunlu olarak. Inişler çıkışlar yaşana- bilir, ama orta ve uzun vadede AKP bir Avrupa ül- kesi partisi olmak zorundadır. Iktidar sahnesinin oyun kuralı artık budur. Bu oyunu doğru, düzgün ve ku- rallanna göre oynayamayanın sahnede kalması zor- dur. • • • • AB, tavsiye karannı, bize daha önce verdikleri sözü yerine getirmek için değil, AB'nin siyasi, as- keri ve ekonomik güvencesi açısından Türkiye bir zorunluluk olduğu için aldı. Yani işin içinde bir na- mus belası yok! Siyasal iktidarlanmız bunun bilin- cinde olmalı. • Bu şu demektir: Türkiye AB karşısında zayıf değildir. Türkiye'nin AB'ye üye olma isteği ne ka- dar güçlüyse. AB'nin de Türkiye'yi üye yapmama olasıhğı o kadar zayrftır. Yeter ki ülke üyelik koşui- lanna sahıp olsun! Üstelık Türkiye'nin dünya sah- nesinde güçlü siyasal ve askeri pozisyonu daha ar- tabilir. • Üyelik müzakereleri sürecinin Türkiye'yi ekono- mik bakımdan daha güçlü kılacağını varsayabilinz. Ekonomi güçlenirse, AB'nin direnci, tabii insan hak- ları, demokrasi vb'nin dışında zayıflayacaktır. • AB'nin tavsiye karannda, azınlıklara vurgular ya- pılıyor, hatta Alevilere bile azınlık statüsü vehmedi- liyor. Bu, ya bılgisizlikten ya da bu müzakere süre- cinde, dünya ve AB polıtıkalarındaki olası gelişme- lere karşı, ön pozısyon alma gereksinimden metne sokuşturulmuşa benziyor. Yani Türkiye'nin üyeliği- ni iyice yokuşa sürme ihtiyacı ortaya çıkarsa.. diye. • Türkiye, ulusal varlığı ve ünrter yapısı üzerinde, bütün ülkeler gibi çok hassas davranacaktır. Bu noktalarda büyük zorlamalar, Türkiye'ye AB üyeli- ğini bile askıya aldırtabilır. Bu düşüncelerin AB üye- lik şartı olmadığını bilmeliyiz. bunları üyelik şartı ola- rak muhatap bile kabul etmediğimizi şüphesiz gös- tenmek zorundayız. • • • • Fakat, birinci derecede önemli olan, Perşem- be yazımda belirttiğim gibi, ekonomik güçlülüğü- müzdür. Biz hep jeostratejik güçlülüğümüze gü- vendik. Bu bize ancak bir derece yardımcı. Bugü- ne bakarsak, jeostratejinin bizi "adam etmediğini", hatta yer yer ölüm noktalarına getirdiğini bile görü- rüz. AB ile esas pazarlıkta behrleyici olan, Türkiye'- nin ekonomik gücüdür... • Bunun için, AB üyeliğinden bağımsız olarak, Tür- kiye bir kalkınma vizyonu, perspektifi ortaya koy- malıdır. Bizim en büyük ekonomik projemiz, "cari açıklan düşürmek" olamaz! 2023, Cumhuriyetin 100. yıldönümü mükemmel bir bahanedir. Ekono- mimizin, bizleri "yabancılann gelip satın almasıy- la" güçleneceği vaazları büyük bir kandırmacadır. Bu düşünce, sepetlerinde başka bir şey olmayan- lann yoksunluğudur. "Yabancı satın almasıyla bü- yüme", ancak satın alanları büyütür. Koç'un büyü- mesine bakın. Bir vizyonla hızla yürüyorlar ve özel- likle beyaz eşya ve elektronikte Avrupa'da hızla bü- yüyoriar! Ozetle Türkiye'nin geleceğini AB üyeliğine bağ- layamayız. Bu gerçekleşebilir de, gerçekleşmeye- bilir de. Gerçekleşmeme olasılığına karşın ekono- mik bakımdan güçlü Türkiye, her şeyi çok kolay at- latır! Bu nedenle, Türkiye'yi 2023'e hazırlamalıyız! (Salıya: Askeri ipuçlan!) obursali@ cumhuriyet.com.tr www.perareklam.com.tr • (0212) 293 89 78 hayata dair herscy..- 5 günü var*.. 15EKIMDEİTIBAREN BEYOGLU BEYOĞLU, ŞİŞLİ MOV1EPLEX, NİŞANTAŞI MOVIEPLEX. ORTAKOY FERİYE EURIMAGES ÇEMBERLİTAŞ ŞAFAK MOVIEPLEX, ATAKÖY ATRİUM. ALTUNİZADE CAPİTOL SPECTRUM 14, KADIKÖY BROADVVAY. ÜMRANİYE AFM CARREFOUR, SUADİYE MOVIEPLEX, ANKARAARMADA, ANKARA METROPOL. ANKARAODEON CINIEPLEX VE ANKARA TEPE CINEMAXX SİNEMALARINDA. İlanlarınız için: 0212.293 89 78 oyunculuk eğitimi Yerıçarşı Cfl 363Galatasaray. Istanbu iGalatasaray Lisesı Yani) 0212 513 47 32 33