Catalog

SAYFA CUMHURİYET 21 EYLÜL 2002 CUMARTESİ OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus@ cumhuriyet.com.tr AÇI MUMTAZ SOYSAL Kaç Standart? GENELLİKLE şaşkın ölçülere ilişkin olarak kullandığımız ve Türkçeye uysun diye sonu- nu "fyerine "d" ile yazdığımız "çifte standard" deyiminin aslında ne kadar "ölçülü" olduğu- na dikkat ettiniz mi? Insanların ve hele devlet- lerin davranışlarındaki tutarsızlıklar yalnızca "ç/^e"sözüyleaniatılabilecek kadar sınırlı mı- dır? Yani, "Falanca kişiya da devlet şu konu- da şöyle, bu konuda böyle davranıyor" dedi- ğimizzaman, tutarsızlıksayısını ikiylesınırian- dırıyoruz. Yoksa, konular çoğaldıkça tutarsız- lıklar da çoğalır, saymakla bitmez. Hele devletlerin, hatta devletlerarası kuruluş- lann davranışlarında. BQstelik, zincirlenerek. Orneğin Birleşmiş Milletler'e bakın: Kıbrıs- lı Türkleri 1963-74 arasında katliamlar- dan koruyamayan bu yüce kuruluş, Türkiye'nin uluslararası hukuka dayanarak güç kullanıp ku- rulmasına yardım ettiği devleti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni tanımamakta ısrar ediyor. Oysa, kiliselerin ve Batılı devletlerin desteğiy- le ayaklanıp Endonezya'dan kopartılan Batı Ti- mor çoktan devlet oldu, tanındı ve Birleşmiş Milletler'de çatırçatır oy kullanıyor. Daha kötüsü, KKTC tanınmamakla kalma- dı, Avrupa Konseyi'nin Insan Hakları Mahke- mesi ve Avrupa Birliği'nin Adalet Divanı gibi sözde ulu yargı mercileri Güvenlik Konseyi'nin kestirip attığı kararlara dayanarak Türkiye ve KKTC'yi sürekli mahkûm etmekteler. Neymiş? Birleşmiş Milletler "tanımayın"de- diği için KKTC diye bir devlet yokmuş, hak ih- lallerinde onun yerine "işgalci Türkiye" suç- lanmalıymış, dışa satacağı ürünler için verdi- ği belgeler de geçersizmiş. Hukuk kuruluşları olarak ve siyasal kararlar dışında, devletin gerçekten var olup olmadı- ğını, devlet sayılıp sayılmadığını hukuk açısın- dan incelemeden. Bir devlet için böyle yaparken bireyler için kılı kırk yardıkları halde. Devletlere haksızlık etmekle onların halkla- rını oluşturan yüzbinlerce, milyonlarca bireye haksızlık ettiklerini unutarak. Ya büyük devletler? Güvenlik Konseyi'nin değişmez beş üye- sinden biri olan Amerika, bir yandan Birleşmiş Milletler kararı olmadan kuvvet kullanılarak kurulmuş olduğu için KKTC'nin tanınmayışı- naönayakolabilmekte, bir yandan da Güven- lik Konseyi kararı olmasa da Irak'a saldıraca- ğını bildiımekte, Israil'in Filistin katliamınase- yirci kalmaktadır. "Yenidünya düzeni", aslında bir yığın tutar- sız standarttan oluşan düzensizliğin adı gali- ba. Cumhuriyete Borcumuz • Önce dile gösterdiği özenden. Gazetenin, özellikle ikinci sayfasında bahar sofrası gibi açan tertemiz Türkçesinden geliyor; ekonomik yoksulluğuna karşın sanata, kültüre, yazına bol sayfa ayıran koruyucu varsıllığından geliyor. M. Sadık ASLANKARA H erkesinborçlu ol- duğu bir ülkede yaşıyoruz. Yaşayanlar şöyle dur- sun, doğacak bebeler de borçla geliyor dünyaya. Olacak iş değü ya, yavru- caklar, anne. baba, dede sözcüklerini bellemeden "Borçluyınn," diyecekler de dünya âlem şaşacak... "Hikmeti HahT diyecek yaşlılar... Işin doğrusu, şu yeryü- zünde yaşamış, yaşaya- cak kim olursa olsun, ade- moglunun borçla yaşama- sından daha doğal ne ola- bilir? öyle ya herkesin, hepi- mizin borcu var yaşadı- ğımız dünyaya... tlkin doğaya borcumuz var; geçici olarak elimize teslim edilmiş, yanı bize borç verilmiş toprağa, su- ya, havaya, ağzı var dili yok hayvana, fıliz verip baş uzatmış fidana nasıl davranıyoruz? Sonra bize emanet edilmiş kalıta (mi- rasa) nasıl davranıyoruz, hadi geçtik diyelim iti kö- peğı. taşı toprağı; antik ti- yatrolanmıza, Sinanın camilerine, elyazması ya da basılı kitaplanmıza pek mi iyi davranıyoruz?.. Cansız varüklan da geçe- lim, insana nasıl davranı- yoruz, ya insan yavrusu- na?.. Sanal bir dûnyada açlıktan ölmüş gibi yapı- yor da insanlar, yoksa biz mi abartıyoruz bunu?.. Ya vaşadığımız zamana, çağa olan borcumuza ne demeli? Uygarlıkla gelen düşünsel, tinsel (manevi) değerlere, insanlığın bu yöndeki birikimine bor- cumuz yok mu? Örneğin özgürlüğe. eşitliğe, de- mokrasiye, laikliğe daha nelerenelere... Eskiden borçlular, ala- caklılanna "Medyunum", derlerdi; tinsel borcu olan- lar söylerdi bunu daha çok; "SJzemedyunumbe- yefendP, denildi mi, artık akan su dururdu orada. Çünkü derinlerdeki borç- luluk duygusunu dile ge- tirirdi bu söyleyiş. Oysa şimdi, oh-hoo al- dıran yok buna... Hepi- miz de "medyunıız", on- FETHÎYE ÇALIŞTA BULUNAN HOTEL TAURUS \^ Denize yaya 8 dakika, v* 250 m2 havuz, aynca çocuk havuzu, t> Her odada klima, J^* Sabah akşam açık büfe, öğlen tabldot Eylül Fiyatlan Tampaiwyon20.IHHI.iHHI „,-„,. \antnpanshon 17.000.000 ^ Tel: (0252) 613 62 45 YAPI KREDI A R T S F E S T I V A L SANAT FESTIVALI = - ^ 2 0 0 2 ENGELBERT HUMPERDINCK KONSER İPTALİ Yapı Kredi Sanat Festivali 2002'de İstanbullu müzikseverlerle buluşacak olan Engelbert Humperdinck, konser tarihi olan 22 Eylül'den üç gün önce, "sağlık sorunlan olduğu" gerekçesiyle Türkiye'ye gelemeyeceğini bildirdi. Bu ilanın yayınlanması için gazetelere verildiği saate kadar girişimlerimiz ne yazık ki sonuç vermedi. Bu iptal bizden kaynaklanmasa bile, hem kendimiz hem müzikseverler adına çok üzgünüz ve özür diliyoruz. Bilet almış müzikseverler bilet ücretlerini; Yapı Kredi Yayınları Galatasaray Kitabevimizden (İstiklal cd. 285, Beyoğlu, tel: 212 252 47 00) hemen geri alabileceklerdir. dan mı acaba? Kime pe- ki? Saymakla bitmez ki; Amerika'ya, AB'ye.NA- TO'ya, dolar'a, yuro'ya, petrolü olana, cebinde mangın bulunana, usunu- za kim, ne gelirse artık... Yani biz, katmerli borç- luyuz! İyi ama "borççorbasT değil ki bu, borç! Peki "borçlanmak" ne demek? Dil Derneğf nin Türkçe Sözlük'ü şöyle di- yor: 1) Karşıhğrnı sonra vermek koşuluyla birin- den para ya da bir şey al- mak. 2) mec. Manevi bır yükümlülük altına girmek. Demek biz hem madde- sel hem tinsel olarak borçluyuz... Böyle bir ortamda, tu- tup Cumhuriyet gazete- sine borcumuzdan söz ac- mak biraz densizlik mi olacak yoksa? Dört beş yıl önce Çağdaş Türk Di- li dergisinde "Yazuumı- zm Cumhuriyet'e Borcu" başlığıyla bir yazı yayım- lamıştım da, gazeteden söz edememişrim orada... O tarihten bu yana borç- luyum Cumhuriyet gaze- tesine. Hadi ben, borcum borç diyorum, bunun ayırdın- da olmayanlara ne deme- li? Öyle ya, borç yalnız ba- na ait değil ki; yazan, çi- zen, düşünen ne kadar in- san varsa, hepsinin de bor- cu var Cumhuriyet gaze- tesine. Tüm toplumun hat- ta. Nereden mi geliyor borç? Önce dile gösterdiği özenden. Gazetenin, özel- likle ikinci sayfasında ba- har sofrası gibi açan ter- temiz Türkçesinden geli- yor; ekonomik yoksullu- ğuna karşın sanata, kül- türe, yazına bol sayfa ayı- ran koruyucu varsıllığın- dan geliyor; yurt ve doğa sevgisini her şeyin üstün- de tutuşundan geliyor, ide- allere bağhhğı bayrak yap- mayı hâlâ sürdürüyor olu- şundan geliyor... Sayayım mı daha?.. Bürün bu değerleri al- dınız aldınız da, ne verdi- niz karşılığında Cumhu- riyet gazetesine, kaytanp günlük gazeteyi bile satrn ahnazken pek çoğunuz? DiyenJeriniz cıkacak- tır: Yahu herkesin borç ar- sızı olduğu bir ülkede, Cumhuriyet gazetesine borcun esamisi mi oku- nur? Silivergitsin!.. Olsun, ben diveyim yi- ne... Siz, borcunuzun borç, Cumhuriyet gazetesinin de en azından üç kuşaktır alacakh olduğunu bilin hele şu ölümlü dünyada, budabirşey... 44. Gurur Yılı Güçlü, Birikimli, Deneyimli Kadro Anadolu Liseleri Fen Liseleri ve Kolejlere Hazırlık Kurslarında "Başarıya Giden Yolda Seçeneklerin En lyisi" İSTANBUL ERKEK LİSESİ llköğretim 7. ve 8. Sınıflar İçin Kurs Kayrtlarımız Devam Etmektedir. Türkocaöı Cad. No: 4 34440 Cagaloğlu-lstanbul Tel: (0212) 514 15 70-71-72 Yenilmez Motel B o d r u m Yalıkavak'ta Denize sıfır, yüzme havuzlu, restaurant + bar 1 kişi kahvaltı dahil 15.OOO.OOO Tel: 0252 385 40 55 Fax: 0252 385 40 13 iİ SlKÜLTÜRve SANAT YAKFI iniin II v Yıl dönümiinde oruz 21 Eyiül Cumartesi giinü saat 12.30'da Zincirlikuyu'da, anıt mezarı ba^ında olacagız. Yine türkiilerle, çiçeklerle, Ruhi Su Dostlar Korosuyla ve Nihat SARGIN ın Konuşmasıyla... Toplantıdan sonra Ruhi Su Kültiir ve Sanat Vakfında türküler söylemeye devam edecegiz. RUHİ SÜ RÜLTÜRve_SANAT VAKH Ayhan /ştk St>kak 34 Özverim apt Kat 2 Beyoğlu. İstanhul Tel (O 212) 245 38 96 -245 40 32 Fax (O 212)292 15 72<^\r^i- 3 YENİ KİTAP Avukat İskender ÖzturanlTnın, "Toplumsal Dönüşüm Yayınları" tarafından 3 yeni kitabı yayımlandı: 1) Türkiye ve Atatürldye 2) Laik Devlet ve Sarıklı Siyaset 3) Uygarük, Özgüıiük ve Atatürk BtLÎR MİSİNÎZ SlZlN VERGÎNlZl YAZARIN EMEĞİNİÇALANI? ADI: KİTAP KORSANI! Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (BESAJVI) PENCERE Eski Camlar Bardak Oldu. Kişinin bir konuşmasından dolayı içeri atılması ve siyasal yaşamının yasaklanması doğru değildir; Türkiye Avrupa Birlıği'ne doğru yol aldığına göre hedefimiz bellidir... Kuralı böylece koyduktan sonra madalyonun öteki yüzünü çevirmekte yarar var. • Fransıza sormuşlar: - Ingiltere'nin ŞekspirV, Almanya'nın Goethe's/, italya'nın Dantes/ var: Fransa'nın kimi var?.. Fransız: - Heyhat, demiş, bizim de Hugo'muz varf.. Fransa, en büyük edebiyat adamına az çektir- medi; ServerTanilli'nin bu konuda Cumhuriyet'te yayımlanan dizisınde gerçekleri daha yakından gördük; 'Sefiller' yazannın tüm çektiklerini bir ya- na bırakalım; 19 yıl vatanından uzakta, sürgünde yaşamak zorunda kaldı... Ya Nâzım Hikmet?.. Fikir özgürlüğünün tarihçesi her ülkede yazar ve şair kıyımlanyla dolu... • Tayyip Erdoğan ne yazar, ne şair.. Ne de fikir adamı.. Kurnaz politikacı!.. Kim olursa olsun fark etmez, özgürlükler kimlik- lere göre paylaşılmaz... Ancak şu sıralar medyamızda fikir özgürtüğü adı- na isimleri en çok geçen ikı kışinın ıkisinin de din- ci politikacı olması rastlantı mı?.. Bunlardan biri Necmettin Erbakan.. öteki Tayyip Erdoğan.. Yoksa komünist mi bunlar?.. Hayır!.. 20'nci yüzyılın ikinci yansına Türkiye "cicidemok- rasi" ile girdi; gerçekte çok partili rejim karşıdevri- mi iktidara getirmişti; devlet kırk yıl solculan kova- lamak, ezmek, zindana atmakla fikir özgürlüğünü çiğnedi; 1991 'de Sovyetler yıkılınca gözlerden per- de kalktı... Tevfik Fikret'in ünlü dizesi "Kanun diye, kanun diye, kanun tepelendi" der, "komünizm diye, ko- münizm diye" ülkenin en yetkin, cevherli, aydın, sa- natçı ve bilim adamı kesimini dincilerin desteğiy- le ezen iktidarlar devri kapandı... Türkiye Komünist Partisi seçime giriyor.. Dinciler yasaklanıyor.. Yaşanan gerçek budur. • Tayyip nasıl bir kişi?.. Sol kesimın ikı partiye bölünmesi yüzünden Is- tanbul Büyükşehır Belediye Başkanlığı'nı kazanıp koltuğa oturan Tayyip Erdoğan çeşitli yolsuzluk davaları yüzünden mahkemeliktir, yargılanıyor... Erdoğan dönemindeki yolsuzluklar nedeniyle açılan en önemlı davalar: "Bilboard yolsuzluğu, ağaç yolsuzluğu, personel taşıma yolsuzluğu, çöp yolsuzluğu, Akbil yolsuzluğu, İGDAŞ yolsuzluğu, KİPTAŞ yolsuzluğu, ISKl'deki yolsuzluklar, metro yolsuzluğu, kiralık araç yolsuzluğu, çamur barajı yolsuzluğu, sinek ilacı yolsuzluğu..." Tayyip bunların ikisinden '1999 affı' sayesinde kurtulmuştur, dördünden sanık olarak yargılanı- yor... ŞaibelidirL • 28 Şubat ve 11 Eylül ıki takvim yaprağıdır. Bu iki tarihten sonra Türkiye'de eski camlar bardak ol- du... Islamcının o bardakla soğuk su içmesinin zamanıdır. SEVDAÖZMEN'İN ŞEVDA ŞİİRLERİ kitabı çıktı. Isteme adresi: Sümer Mah. Özgoller Sit. 6A Blok, Kat: 5, D: 24 Zeytinburnu / İSTANBUL Tel: 0 533 738 6015 -0 543 506 57 38 jGaranti 1. ULUSLARARASI +bonuscard KOMEDİ FİLMLERİ FESTİVAU 20 - 26 Eylül 2002 jösterimlerücretsiıgk Seanslara gösrdrimûen 30 dakika «"• "°r numarssı verilmeye başSanacsktır. Türkiye Gazetecıler Cemıyetı'nın yayınladığı günlük Bizim CazeteÜlke sorunlanna ılışkın raporianyla araştrmalanyla, köşe yazılanyla, tarafsız haber- lenyte sıvıl toplumlann gazetesi. Dûzenlı okumak ıçın abone olun. Tel: 0.212.51108 75 FİLM PROGRAMI •• Ii "Dokt 21 1 M^ 22 K1B919 PMnma Sana" E r t ö L SEPTEMSER C ı a a r t ı ı ı SJ'U S âV _ — . i Wm\ •Kız" Erıûı SEPTEMSE8 Fııır BEYOĞLU SİNEMASI 14.00 16.30 19.00 21.15 14.00 16.30 19.00 21.15 Bingo ! House t Aydan da Parlak BrıghterThan the Moon Şansın Böylesı Lucky Break Dokunma Bana Touch Me Not VVallace ve Gromıt- Harıka Tatıl /A Grand Day Out Sinek Kaydı/A Close Shave Yanlış Pantalonlar/ The Vvrong Trousers 51. Eyalet The 51 st State İnsan Trafiğı Human Traffıc Lola Lola SİNEMA TÜRSAK 14JM 16.30 19.00 21.15 14.00 16.30 19.00 21.15 VVallace ve Gromit- HarıkaTatil/A Grand Day Out Sinek Kaydı/A Close Sn3VG Yanlış Pantalonlar/ The VVrongTrousers İnsan Trafiğı Human Traffıc Mozart Kardeşler Mozart Brothers 51. Eyalet The 51 st State Aydan da Parlak BrıghterThan the Moon Cherbourg Şemsıyelerı The Umbrellas of Cherbourg Sensız Olmaz Me VVithout You Kız Gırl FRANSIZ KÜLTÜR M. 16J0 19J0 14.00 16.30 19.00 Rochefort'un Genç Hanımları The Young Girls of Rochefort Genç Hanımlar 25 Yaşındayken The Young Girls Turn25 Monty Python- Brian ın Hayatı Monty Python- Lıfe of Brian Monty Python ve Kutsal Kadeh Monty Python and the Holly Graıl Monty Python- UçanSırki.2,3 Monty Python- Flyıng Cırcus 1, 2,3 ALMAN KÜLTÜR M. 14.00 16.30 19.00 14.00 1İJ0 1100 Monty Python- Brian ın Hayatı Monty Python- Life of Brian Monty Python ve Kutsal Kadeh Monty Python and the Holly Graıl Monty Python- UçanSirk1,2,3 Monty Python- Hying Cırcus 1,2,3 Robolab Rottobotto ûuıckease Muhteşem Serserı The Gentleman Tramp Eğlence Dünyası Funny Busmess türsak Bu ılai Cumhurtyetın değerlı katkıları ile yayınlanırıştır TÜRKİYE SİNEMA VE AUDİOVİSUEL KÜLTÜR VAKFI Tefc (0212) 25167 70 - 244 52 51 - 25184 81 RBC (0212) 292 03 37 Başka Türkiye Yok Haydi Fidan Dikelim p BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMAVE EROZYON KONTROLİJ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Muayene, Teşhis, Tedavi TÜRK KALP VAKFI 19MayısCad.No:8 Şişli/lstanbul Tel: (212) 212 07 07 (pbx) Faks:(212)2126835 İnternet http://www.tkv.org.tr e-mail: geasekreter â tkv.org.tr koordinator'a tkv.org.tr