Catalog

r OCAK 2002 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA ROPORTAJ ÜNÜGÜNÜN ADAMI TURHAN SELÇUK KARAKIERj KARAKTERSİZLIK. OAN' GÖZLÜKLÜ SAMİ'NÎN HARİIULÂDE KIVIRIMALARI KlSIM I2KHİIİ BİRDÎN K-IZLfM DEVAM MHUTUL <2-ECE- 6QJ.ÛİM YATAKOpA- Anadolu 9 nun ilk tanrısının adını taşvyan Sultanahmet'teki küçük otelin tavanlarında 2 bindenfazla lamba var Kibele'ninbereketi: lambalar yasofya'ya doğru YerebatanCad- desi üzerinde dört katlı eski ve küçük bir bina... Bakımlı; koyu kı- remit boyasıyla alımh; daracık cephesininbiryanıüçpenceresıy- le yuvarlak cumbalı, cephenin öteki yanı ol- mayan balkona açılan kapısıyla parmaklık- lı... Kutu gibi ev nıyetine yaklaşık 100 yıl ön- ce, yine yaklaşık 100 metrekareye oturtulmuş gibi yapı... Sokak kapısında "The Kybete HoteT yazı- yor... Kapı kapalı... Kapının ardında, Frigler'in "Kibete" dedı- ği Anadolu'nun ilk Tannsının adını taşıyan tu- ristik bir tesis var... Kibele, dişıydi; "BüyükAna''ydı... Dünya düzeni anaerkildi... Yaşam ve bereket, Kibe- le'denbilinirdi; göğsünde ondan fazla meme- si, başında kule şeklinde bir taç vardı... En önemli tapım yeri Sakarya Nehrinin çıktığı Murat Dağı'nın güney yamacındaki Pessi- nunt'tu... Sevgilisinin adı Temmuz idi... Temmuz, her yıl baharda doğar; sonsuz sevışmelerle Kibe- le'yi ürüne gebe bıraktıktan sonra kışa doğru ölürdü... Kibele tapınaklanndakı rahipier ıse sevişemezdı çünkü tapınağa kabul edilmek ıçin erkeklik organlannı kökünden feda et- meleri gerekirdi... Neyse ki sonradan "ucun- dan azıcık" sünnet geleneği doğacaktı... Anaerkllden ataerklle Kıbele'nin sevgıhsi Temmuz'un bir adı da Atis'ti ve Sunye'ye geldiğinde adı tbranice- de "Efendimiz" anlamında Adon olmuşru... Tevrat ve Zebur'daki tek Tannnın adı Adonay olacaktı... Adon her yıl yeniden doğduğunda heykeli suda yıkanırdı... Isevilerin su ile vaftız töre- ni, çok daha sonra ortaya çıkacaktı ki yıkan- manın yanında Adon için pişmiş yumurta ile düzenlenen törenler de paskalya yorrusuna dönüşecektı... Adon'u kışa doğru bir yaban do- muzunun öldürdüğune inanılırdı ve Musevi- ler de domuzu lanetli sayıp etini yasak ede- cekti... Kibele, çok Tannlı dünya düzeninde Kübe- le adıyla Mekke'ye de taşınmış ve adı kara bir göktaşına verilmişti... Kübele'nin çevresinde dönülmesinden "kâbe" ve "kıble" sözcükle- ritüremişti... Halikarnas Bahkçısı, bakın ne dıyor: "Ortaya yeni bir din çtkınca, çoğu kere eski dine karşı bazı fedakâıİıklar yapmak zoruıt- da kahr. Baba Zeus geürken ana Kibek'ye ina- nanlara fedakârbkta bulunmak lazım geklL Bundan ötürü Kibele, Zeus'u Girit'te Dikte Mağarası'nda dünyaya getirdi ve böylelikle Tann anası oldu_" Bu dünya Zeus'a da kalmadı... Fakat 431 yı- lında Efes'te toplanan kilıse büyüklerinin Mer- yem'i Kibele gibi "Tann anası'' saymasına ne demelı... Otel deflll. antlkacı dükkânı 527 yılında Doğu Roma tmparatoru lusti- nianos, Zeus'a tapınmayı tümden yasaklayıp yıktırdığı eski tapınaklann malzemesi ile Ye- rebatan Sarnıcrnı yaptınrken acaba düşünmüş müdür, bir gün sarnıcın üç beş adım ötesinde Zeus'un anası Kibele'nin bir otel olarak orta- ya çıkacağını! Otelin kapısı itınce açıhyor... Içeride şaşırtıcı bir ortam... Otel değıl san- ki antikacı dükkânı... Ama en şaşırtıcısı tavan- dan sallanan lambalar... Rengârenk, sayısız lamba... Lamba lamba yanında... San, beyaz, yeşil, turkuvaz, mavı, turuncu, kırmızı; alaım-i se- H.. er şey, 15 yıl önce üç kardeşin açtığı 16 odalı otelin banna Hordor'daki eskiciden alınan beş tane lambamn asılmasıyla başhyor... Lambalar beğenilince eski vazo, bardak, nargile gibi cam objeler pirinçle birleştirilip yeni lambalar üretiliyor... Otelin yanındaki dükkân atölye oluyor... lambalar, lambaları izliyor ve tavana asılan lambalann sayısı 2 bini aşıyor... Dünyaca ünlenen otelin adı "Lambalı"ya çıkıyor... ma... - Otelin sahibi ve işleticisi üç kardeş; Alpas- lan, Necdet, Hasan Akbayrak kardeşler... Ha- san Akbayrak, Anadolu mitolojisinde bereket sembolü olduğu için Kibele adını seçtikleri- ni söylüyor... Ama lambalar, Kibele adını unutturmuş; oteli "LambalıOtePe dönüştürmüş... 2 blnden fazla lamba... "Kibete'nin bereketi" diyor Hasar Akbay- rak lambalar için: "Bina 1900lerin başında yapümış- tki aile >'aşıyormuş bu evde; sonra satmışlar_. Ucuzcu ruristkr için hostel olmuş_. 15 >Vl önce biz al- dık.« Onardık... Lobideki baruı üstüne Hor- hor'daki eskicüerden bulduğumuz beş lamba asmıştık, bakük fena durmuvor, birkaç tane de biz yapahm dedik... Eski \ azo. nargile, kadeh, şekerttk canüannı pirinç malzeme ile birleşti- rerek lambaya dönüşrürdük.- Güzel olmuş- ru... De\ am ettik: >andaki dükkânı atölye yap- bk_ Lambalar lambalan izledi... Şu anda ote- lin tavanlarında 2 binden fazla lamba \ar«. Birbirine benzeven olabilir ama iki tane üpa- tro lamba bulamazsınız™ Hepsi el vapurn, hep- siayn." Giriş, lobi, koridorlar, odalar salkım saçak lamba... Hepsi yanıyor, hepsi çalışıyor... Kibele doğurmuş bunlan belli! Şaşırtıyor ve etkiliyor ınsanı lambalar... Ote- lin içi, tavandaki lambalann dışında da etki- liyor insanı... Çünkü duvarlardan yere, her yer eski bir obje ile dolu... Antikacı dükkânı ka- dar zengin... Fakat antikacılar kadar dağınık değil... Bir müze özeniyle yerlerini bulmuş her obje... Tablolar, duvar saatleri, gramofonlar, semaverler, daktılolar, abajurlar, büfeler, kol- tuklar. aynalar, ve saıreler... Hem kullanıhyor hem seyrediliyor... Her konfor var; televlzyon yok! Lambalan saymışlar ama objeleri saymamış- lar uğunı kaçmasın diye... Zaten artık sayılamayacak kadar çoklar... Peki böyle bir ortamda, müşteriler küçük par- çalan alıp götürmüyor mu yanlannda? Hayır götürmüyorlarmış... Çünkü gelen müşteriler farklıymış... Bir kere hepsi 16oda- lı otele. yoldan geçerken uğrayan alınmıyor; rezervasyonla müşten kabul ediliyormuş... Otelin müşterileri de müdavim olmuş zaman- la... Daha çok yabancılar... Amerikan Büyükelçısi gibi diplomatlar. Bo- eing'ın genel müdürü gibi üst düzey yöneti- ciler, ışadamlan... Odalarda kasadan buzdolabına tüm konfor var; bir tek televizyon yok... Özellikle yok... Oteldeki tek televizyon, lobinin bir köşesine konmuş; verdiği ışık, lambalann ışığını etkı- lemeyecek şekilde... Turlzm Bakanlığı turlstlk saymıyor Tarih yazıldıktan sonra üstüne oturmak ko- lay; zor olan, tarihe geçebilecek bir şeyler ya- pabilmek... Akba>Tak kardeşler, turizm sektöründe ses- sızce bir tanh yaratmışlar lambalarla, "Kybe- le" aduıı verdikleri "Lambalı Otel"le... Otelin, dünyada benzeri olmasa gerek... Bır başka benzersiz yam ise "belediye tari- feür> olması... Çünkü Tunzm Bakanlığı, turistık işletme belgesi vermiyor buraya! Ister inanın, ister ınanmayın... Dünyaca ünlenmiş; Amerikan Büyükelçi- sı'nin bile özel yer ayırttığı bu otel, Türki- ye'deki turizm bürokratlannın aradığı stan- dartlara uymuyor... Otel anlan ne anyorlarsa! GEÇMİŞTEN GELECEGE ORHAN ERİNÇ Emlak Vergisi mi Algısı mı? Emlak vergısınin "MusaWcafef",ÇevreTemizlikvter- gisi'nın "Tenvirat, (aydınlatma) ve Tanzifat (temiz- lik) vergisi" olduğu günler pek de gerilerde kalma- dı. O dönemde bu vergilen "Vilayet Muhasebe-i Hu- susiye Müdünyeti" toplardı. Sonra adını"// özel Ida- resi Müdüriüğü" yaptılar. Yaptılar ama kendisine bı- rakılan tek yetkı de "Taşocaklan ruhsatharcı"top- lamayla sınırlı kaldı. Gece yarısında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda görüşülmekte olan ta- sanya, adını bile eklemeden eklenen bır maddey- le emlak vergisi, 18 milyon mükellefi hop oturtup hop kaldıran önemli gelir kaynağına dönüştürülü- verdi. Anlaşıldığı kadar, özellikle arsa fiyatlannın, enf- lasyon oranının kat kat ustünde belirlenmesiyle ya- ratılan buyük kaynak, beledıyelerin elinden alına- rak Malıye Bakanlığı'na kaydınlacak. Şimdi pay al- makla yetınen maliye, sonuçta toplanan vergiler- den belediyelere pay veren bır konuma getirilecek. Çünkü emlak vergisi, tapu kayıtlan ile belirienmiş mükelleflen nedenıyle tümüyle "kayıt içi" tek vergi konumunda. "Kümesteki kazlan yolma " geleneği- ni tek fıre vermeden surdürebılmenin de en sağlık- lı(!) uygulama alanı. Hele vergi tutarı da 3-5 liralardan 100 milyonla- ra yukselmışken sahıplenmenın tam sırasıdır. Yerel Yönetimler Reform Yasası TBMM günde- mınde iken apar topar ve alel acele yürurlükteki 1580 sayılı BelediyelerYasası'nı değıştırmenın başka bir gerekçesini bulmakta zorluk çekiliyor. • • • önce Istanbul, sonra da Ankara büyükşehir be- ledıyelen diğer beledıyelerin hedef tahtası gıbiydi. Çünku sanayı ve tunzm yatınmlannın yapıldıgı il- lerdekı kuruluşlann merkezleri Istanbul ve Anka- ra'daydı. Bu nedenle o ıllerdeki kazancın gelır ve kurumlar vergisi de bu ıllerde ödenıyor, doğal ola- rak genel bütçeden alınan yüzde 5 pay da yükse- liyordu. Istanbul ve Ankara beledıyelerı ayaklanır- ken diğer belediyelerin yöneticilerinın memnunluk- la ellerinı ovuşturmalan biraz da bundan kaynak- lanıyor Çunkü şımdi bu ıkı beledıyenin emlak ver- gisinden de pay alacaklar. Ama yeni yasa "vurdeyince öldürür" örneği, ge- lir dengesıni bozdu. Kabak da büyükşehir beledi- yelennde yaşayanlarla, kapsamdaki ilçe belediye- lerinın başına patladı. Büyükşehir beledıyesi kapsamındaki daire ya da bina sahiplen, diğer belediyelerdekilere oranla iki kat fazla vergi ödeyecekler. Nedeni de aldıklan hız- metin kalitesinden değıl, "Büyük" sıfatından kay- naklanıyor. Bina vergisini ilçe belediyelen topluyor. Bu işlev- lerinı yerıne getirmek için ciddi örgütlenme yapan- lar var. Kredi kartı ile vergi toplayanlar, internet uze- rinden de vergi alabılmek için yatırımlara girişmış- lerdi. Şimdi ne yapacaklannı bilemiyorlar. Toplanan vergilen bır sonraki ayın 7'sine kadar ilgili yerlere ödemeyen belediye başkanlanna, tu- tann yüzde 10'u kadar para cezası öngörülmesi de cabası. Aldıklan kararlarla devletin hazinesıni boşaltan- lar ellerini kollannı sallayarak dolaşırken ilçe bele- diye başkanlannın yalnızca gecıkme yüzünden ba- şına gelenler de bir başka kabak türü. Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk, yeni yasa gereğince toplanacak 100 milyon liralık ver- ginin ancak 335 bin lirasının belediyeye kalacağı- nı söyleyerek yakınıyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtu- na iseyeni uygulamayta gelır kayıptannın yuzde 57.51 olarak gerçekleşeceğini belirtiyor. Şımdı herkesin umudu, Bakanlar Kurulu'nun ın- dırim yetkisinı kullanarak oranlan düşürmesi. Para bulmak için çalmadık kapı bırakmayan hükümetin, kaz yenne tavuğa razı olmayacağı görüşü ağır ba- sıyor ama yine de umrt dunyası. • • • Biraz da medya ıçin özeleştin. Uzmanlarayaptınlan vergi hesabına hemen inan- mayın. Iş, bina metrekaresi ile bakanlığın açıkladı- ğı birim malıyetı çarpıp çıkan tutara arsa değeri payını eklemekle bitmıyor. Inşaat maliyeti tutanna kalorifer varsa yüzde 8, asansör varsa yüzde 6 daha eklemek gerekiyor. Bi- nanın yapım tarihıyle beyanname verme süresi ara- sındakı yıllara göre değişen belirli bir indınm oranı uygulaması olduğu da bir başka bilgı. Nedense aklımızda kalanla yetiniyor, zahmet edip de beyanname formuna göz atmaya üşeniyoruz. Bunun adı da mükellefi aydınlatmak oluyor. oerinc@ cumhuriyet.com.tr KÖRFEZ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ 2001 39Esas Davacı Nurcan Uğurlu %ekılı Av. Cumhur Ankan tarafindan da\alı Ahmet Lğurlu aleyhıne mahkeme- mize açılan boşanma davasımn yapılan açık yargıla- ması sırasında venlen ara karan gereğince: Davalı Ahmet Uğurlu adına çıkartılan da\etıvenın bila ıkmal ıade edılmlış olduğu zabıta tahkıkatında da adresı meçhul kaldığından duruşma gününün ılanen teblığme karar %enlmış olup bu dava ile ılgılı ıbraz et- mek istediğı belge \ar ise duruşmamn atılı bulunduğu 15.2.2002 günü saat 9.45*e kadar göndermesı veya bır vekıl tarafından kendısını temsıl ettırmedığı takdırde HUMK'nın 213-377. maddelen geregınce yargılama- nın yokJuğunda yapılacağı \e hüküm venleceğı dava dilekçesı %e dunışma günü yenne kaim olmak üzere ılanen duvurulur 9 1.2002. Basın: 1797 Turkıye Gazetecıler Cemıyetı'nın yayınladığı gunlük Bizim Cazete Ulke sorunlanna ılışkın raporianyla, araştırmalafiyla, koşe yaalaryla, tarafsız haberlenyle sıvıl toplumlann gazetesı. Düzenli okumak ıçin abone olun. Td: 0.212.51106 75 Memleket meseleleri ile ügılenenlerin yeni ıntemet adresi inadina.com