Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
2 OCAK 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
Çin ve
Vjetnam'da
büyüme rekoru
• PEKİN-HANOİ
(AA)-ABD, Avrupa,
Japonya Latin Amerika
ve Asya-Pasifik'teki
birçok ülke, küresel
ekonomiye paralel
durgunluktan zarar
görürken Çin ve
Vietnam ekonomileri
geçen yıl yüzde 6-7'nin
üzerinde büyüme
kaydetti. Üıracattaki
zayıf artışa rağmen, iç
talepteki canlılıkla Çin
ekonomisi yüzde 7.3
büyürken Vietnam
ekonomisinin2001 için
yüzde 7.5 civannda
tahmin edilen büyüme
hızı yüzde 6.8 olarak
gerçekleşti.
Niyet mektubu
gîdîyor
• ANKARA (AA) -
Niyet mektubunun,
Devlet Bakam Kemal
Derviş ve Merkez
Bankası Başkanı
Süreyya Serdengeçti
tarafından, 2002 Ocak
ayı başlannda
imzalanarak IMF
yönetimine iletileceği
bildirildi. Derviş'in
makamından yapılan
açıklamada, IMF lcra
Direktörleri Kurulu'nun
2002 Ocak ayının ikinci
yansında yapacağı
toplantıda, konuyu ele
almasının beklendiği
vurgulandı.
Körlez zarartanı
• CENEVRE (AA) -
Körfez Savaşı'ndan
kaynaklanan zararlan
için, Türkiye'nin
tazminat alma şansı
hâlâ devam ediyor. 100
ülkeden 2.6 milyon adet
tazminat talebi alan ve
toplam 300 milyar dolar
ödemesi istenen
Birleşmiş Milletler
Tazminat Komisyonu
(BMTK), Türkiye'nin
devlet zararlan için Fl
kategorisinde talep
ettiği 3 milyar 392
milyon 11 bin 930 dolar
için, 132 bin 224 dolar
ödeyeceğini
açıklamasına karşm,
gelecek oturumlarda da
Türkiye'den yapılan
başvurulan incelemeye
devam edecek.
Akademisyenler
iyimser
• İSTANBUL (AA) -
Türkiye'nin,
cumhuriyet döneminin
en büyük
küçülmelerinden birini
yaşadığı 2001 yıluu
geride bırakırken
akademisyenler, yeni yıl
için iyimser görüş
bildirdiler. Prof. Dr.
Esfender Korkmaz, Irak
sorunu çıkmaz ise yılm
2. çeyreğinde ekonomik
büyümenin
başlayacağuıı ve 2002
yılı büyüme oranının
yüzde 4 dolayında
gerçekleşebileceğini
söyledi. Prof. Dr. Refik
Erzanda2001 yılı
Şubat krizinden sonra
geciken, yapılması
gereken ama
yapılmayan reformlann
önemli bir kısmının
gerçekleştirildiğini
söyledi.
Sigortacılığın
karnesi
• ANKARA (AA) -
Sigorta şirketleri yılın
ilk yansında, hayat dalı
dahil topladıklan her
100 liralık primin 61.2
lirasını tazminat olarak
geri verdi. Türkiye
Sigorta ve Reasürans
Şirketleri Birliği
verilerine göre, sigorta
şirketleri bu yılm ilk
yansında 1 katrilyon
167trilyonlira
tutannda prim topladı.
Bunakarşılık714
trilyon 480 milyar
liralık tazminat ödeyen
şirketler topladıklan
primlerin yüzde
61.2'sini geri ödemiş
oldu.
Sonuçlanması beklenen zorunlu tasarruf ve iş güvencesi gibi konular çalışanlar ile hükümeti karşı karşıya getirecek
Çalışanlar hükümeti terletecek
Memurlara da
toplusözleşme
2001 Haziran ayında ka-
bul edilen 4688 sayılı Ka-
mu Görevlileri Sendikalan
Kanunu'nun pek çok uygu-
laması 2002 'de başlayacak.
Memur sendikalan taraiin-
dan yetersiz ve uluslararası
normlann gerisinde bir dü-
zenleme olarak eleştirilen
4688 sayılı yasa işçilere ta-
nınan türden bir toplusöz-
leşme düzenini öngörmü-
yor. Yasada "toplu görüş-
me" mekanizmasına yer
veriliyor. Grev hakkı ise ya-
sada yok. Uyuşmazlık du-
rumunda konu,Yüksek Ha-
kem Kurulu Başkanı'nın
başkanügında; üniversitele-
rarası kurul tarafından, fa-
kültelerin çahşma ekonomi-
si, iş hukuku, idare hukuku
ve kamu maliyesi bilim dal-
lanndan seçilecek birer üye
olmak üzere dört öğretim
üyesinden oluşan uzlaştır-
ma kuruluna gidiyor.
2002'de özel sektör top-
lu iş sözleşmeleri: 2002 yı-
lındatekstil, lastik, çimento,
seramik, metal ve gıda gibi
sektörlerde büyük ölçekli
özel sektör sözleşmeleri ba-
ğıtlanacak. Yaşanan ekono-
mik krizin getirdiği yoksul-
laşma ve hükümetin IM-
F'ye sunduğu 26 Haziran
2001 tarihli niyet mektu-
bunda öngördügü reel üc-
retleri düşürmeyi hedefle-
yen "gelirler politikası il-
keleri" nedeniyle bu toplu-
sözleşmelerin zorlu geçme-
si bekleniyor.
OLCAY BÜYÜKTAŞ
Bir yandan 2001 'den sarkan so-
runlar bir yandan 2002 'de yeni baş-
layacak uygulamalar ve devam e-
den ekonomik kriz, 2002'nin çah-
şanlariçin yoğun ve çetin biryıl ola-
rak geçeceğini gösteriyor. 2002'de
çalışma yaşamının gündeminde ilk
sıralarda yer alacak konulan şöyle
sıralamak mümkün;
İşsizu'k/küçülme: Küçülmenin
etkisinin 2002'de de devam etmesi
bekleniyor. Krizin çalışanlar açısın-
dan en önemli sonucu olan işsizlik,
2002'de çalışanlann gündeminde
birinci sırada olacak. Öte yandan
yurtdışına sermaye göçü işsizliği
körükleyen bir başka faktör olarak
göze çarpıyor.
tşsizlik sigortası: İşsizlik sigor-
tasından işsizlere ödenek verilmesi-
ne Mart 2002'de başlanacak. Ancak
işsizlik sigortasından yararlanma
koşullannın ağırlığı nedeniyle 2001
kriz döneminde işsiz kalanlar bu
ödenekten yararlanamayacaklar. tş-
sizlik sigortasından yararlanabil-
mek için işten çıkanlmadan önceki
son üç yıl içinde en az 600 gün ve
son 120 gün içinde ise kesintisiz
prim ödemiş olmak gerekiyor.
tş güvencesi: 1991'den bu yana
gündeme gelen ancak sürekli erte-
len iş güvencesi ile ilgili düzenle-
menin bu yıl içinde, mart ayı sonu-
na kadar sonuçlandınlması bekle-
niyor. Türkiye'nin 1994'te onayla-
dığı ve 1996'da yürürlüğe giren
nndan oluşan bir komisyonca ha-
zırlanan ve Çalışma Bakanlığı'nca
Başbakanlık'a sunulan yasa tasan-
sı 1.5 yıldır Başbakanlık'ta bekleti-
liyor.
Zorunlu tasarruflar/nemalar:
2002'de çalışanlann gündemindeki
bir diğer sorun "nema ödemeleri"
ya da "zorunlu tasarruflar" ola-
cak. Fonda biriken para 7.5 katril-
yon civannda. Sendikalar fonda bi-
• Bir yandan kamuda, şubatta ödenmesi gereken farklann
erteleneceği söylentileri, bir yandan 6 milyar dolara yaklaşan
zorunlu tasarruflann ödenmeyeceği kamsının yaygınlaşması,
bu yılın çahşanlann daha fazla hak arayacaklan bir yıl
olacağını gösteriyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün
(ILO) 158 sayılı iş güvencesine iliş-
kin sözleşmesinin gereği olan bu
yasa aynı zamanda hükümet tara-
findan Avrupa Birliği 'ne sunulan
Ulusal Program'm kısa vadeli he-
defleri arasında da yer almıştı. Ba-
kanlık ile işçi ve işveren konfederas-
yonlannca önerilen bilim adamla-
riken ana para ve nemanın defaten
(bir defada) ve nakit olarak çalışan-
lara ödenmesini ve fonun tasfiyesi-
ni istiyorlar. Ancak şu anda fonda
para bulunmuyor. Sendikalar fonun
devletin iç borçlanmalaruıda ucuz
kredi olarak kullanıldığını ve çar-
çur edildiğini belirtiyor. Hükümet
ise nakit ödeme yerine özelleştirile-
cek devlet kuruluşlanndan hisse se-
nedi ya da kamu arazisi gibi seçe-
nekler üzerinde duruyor.
Emeklilik: Anayasa Mahkemesi
tarafından iptal edilen 4447 sayılı
yasanın emeklilik geçiş sürecine
ilişkin hükümleri, iptal karannm
Resmi Gazete'de yayımlandığı 23
Kasun 2001'den 6 ay sonra 23 Ma-
yıs 2002'de yürürlükten kalkacak.
Hükümetin geçiş hükümlerini yeni-
den düzenlemesi gerekiyor.
Anayasa Mahkemesi bu geçiş sü-
recini "makul, adil ve ölçülü" ol-
madığı için iptal etti. Anayasa Mah-
kemesi yeni yasal düzenleme için
hükümete 6 aylık süre tamdı. Bu sü-
re 23 Mayıs 2002'de doluyor.
Kamu sözleşmeleri farklan/ik-
ramiyeler/resen emeklilik: Mayıs
2001'de bağıtlanan kamu toplu iş
sözleşmelerinin farklannın Türk-Iş
ve hükümet arasında imzalanan pro-
tokole göre Şubat 2002'de ödenme-
si gerekiyor. Ancak zaman zaman
fark ödemelerinin erteleneceğine
dair çıkan söylenti ve haberler işçi-
leri tedirgin etti.
TTK'de üretimsizlik zararı
Türkiye Taşkötnürü Kurumu (TTK) maden ocaklaruun
1992-2001 itibarıyla 10 yülık zaran, 4 milyar 10 milyon
400 bin dolar oldu. TTK'nin istatistiklerine göre, kuru-
mun son 10 yılda en fazla zarar ettiği yıl 670 milyon 500
bin dolar ile 1993, en az zarar ettiği yıl ise 144 milyon 400
bin dolar ile 1998 oldu. TTK Genel Müdürü Ömer Yenel,
yaptığı açıklamada, kurumun 2002 yılı zararını 150 mil-
yon doların altına düşürmeye çahştıklannı bildirdi. Taş-
kömürfi Kurumu'nda toplam 18 bin 145 işçinin çaüştığı-
nı anlatan Yenel, finansman giderlerinin kurumun üze-
rinden kalkması gerektiğini söyledi. Genel Maden tşçile-
ri Sendikası (GMİS) Başkanı Çetin Altun da kurumun
zarannın doğrudan üretim eksikliğinden kaynaklandığı-
nı, bu nedenle maden ocaklanna ilk etapta 5 bin işçi alın-
ması gerektiğini söyledi. (Fotoğraf: AA)
BU YIL SEKTÖRDE DARALMA BEKLENÎYOR
Otomotiv hazırı yediİSTANBUL (AA) - Otomotiv Sanayii
Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı
Ali thsan tlkbahar, otomotivde rekorlar
yılı olan 2000 yılında kazanılan
paralarm, geçen yıl fazlasıyla
kaybedildiğini bildirdi.
Ilkbahar yaptığı değerlendirmede,
sektörün 2001 'i büyük sıkıntı içinde
geçirdiğini, vergi indirimleriyle yılın son
aylannda ise bir canlanma yaşandığını
söyledi. Sektörün kriz döneminde
ihracatı ön
bine yaklaşabiür. Böylece ihracatınuz
yılhk 300 bin adetlik tempoya
ulaşacak" dedi.
Yerli malı kullanın çağrısı
îç pazardaki otomobil satışlan için
karamsar bir tablo çizen Ali Üısan
Ilkbahar, "2002 yılı toplam motorlu
araç satışının 190 bine ulaşabileceğini
tahmin ediyorum. Ancak, 2001
satışlan seviyesinde gerçekleşirse iyi
olur. Daha
Bir önceki yıl kazanılan
kârlann geçen yıl
kaybedildiğini
söyleyen Ali îhsan
Ilkbahar, fiyatlann
yüksekliği
nedeniyle bu yıl büyük
bir daralma yaşanacağını savundu.
plana
çıkardığını ve
uzunyıllar
süren
çahşmalann
ödülünü almaya
başladığını
belirten
Ilkbahar,
"Pazar yüzde
70'ler seviyesinde gerilerken, ihracatın
artması nedeniyle üretim yüzde 30
gerileme yaşadı. Sektörü ihracat
kurtardı. Sektörün belkemiği olan yan
sanayi de ihracat sayesinde ayakta
kaldı" diye konuştu.
thracat artacak
Ilkbahar, 2002'de Tofaş ve OYAK-
Renault nun yanı sıra Ford Otosan'ın
ve Toyota'nın da ihracata ağırhğını
koymaya başlayacağmı vurgulayarak
"thracat yılın son aylannda aylık 25
altında olması
ihtimali de
var" dedi.
Tüketicilere
'yerli malı
kullanma'
çağnsında da
bulunan
Ilkbahar,
"Sorunlanmız,
sadece IMF'nin yardımı Ue aşüamaz.
Kendi kaynağımızı varatmak
zorundayız. Bu da yerli üretimin ve
tüketimin arttınlması ile sağlanır"
dedi.
2000 yılında ithalat artışı yaşanırken
"Bunun sıkıntısını çocuklarımız,
torunlarımız çekecek" dediğini
hatırlatan llkbahar, "3-5 güniük
iyileşme Ue bu sektörler ve ekonomi
düzelmez. Tüketici, aldjğı her yerli
ürünün faydasını yine kendisinin
göreceğini bilmeli" diye konuştu.
EKONOMtK DURGUNLUK OPEC'l VURDU
Petrolfiyadarıdüştü
LONDRA (AA) - Dünya
ekonomisindeki durgunluk, petrol
fiyatlanndaki düşüşleri önlemek için
üretimi sürekli kısan Petrol îhraç
Eden ÜlkelerTeşkilatı'nuı (OPEC)
çabalanna ket vurdu.
Global ekonomideki durgunluk
nedeniyle toplam petrol arzının
kısılmasına rağmen uluslararası
borsalarda hampetrol fiyatlan 2001
yılında yaklaşık yüzde 20 düştü.
Londra petrol piyasası çevrelerine
göre, küresel ekonomide son 10 yılın
en kötü durgunluk ortamında
OPEÇ'in fiyatlan canlılık
dönemindeki düzeyine
yükselebilmesi için
alabildiğine mücadele
etmesi gerekecek.
Reuters'in verilerine
göre, Avrupa
borsalannda Brent
hampetrolünün varil
fiyatı 2001 yıluıı 2000
yıluıdaki düzeyinin
yüzde 16 altında 19
dolar 90 sentten
kapattı. Brent
petrolünün vadeli satış
fiyatı ise 2001 yılında
2000'deki düzeyinin
yüzde 13 altında 24 dolar 87 sentte
seyretti. Dünya petrol ihracatının üçte
ikisini kontrol eden OPEG, eylül
aymda ABD'deki terörist saldınlann
global ekonomiyi durgunluğa itmesi,
talep ve fiyat düşüşleri karşısında
petrol fıyatlan üzerindeki kontrolünü
kaybetti. OPEÇ ile Rusya ve
diğerleri gibi OPEÇ dışındaki petrol
üreticisi ülkeler arasında pazar payı
çekişmesi yaşanması halinde, fiyatlar
üzerinde baskı daha da artıp fiyatlar
iyice düşebilecek.
• Geçen yıl
ekonomik durgunluk
nedeniyle petrol fiyat-
lan yüzde 20 düştü.
Bu yıl OPEC ve öteki
petrol üreticisi ülkeler
arasmda pazar payı
çekişmesinin gün-
deme gelmesi fiyat-
lann daha da
düşebileceği
olasılığını doğurdu.
OPEC Başkanı Şekip Halil, Brent
petrolünün varil fiyatımn 2002
yılında 20-22 dolar civannda
görmekten memnun kalacağını
bildirdi ki bu düzey OPEC petrolü
referans sepeti fiyatı ortalamasında
18-20 dolara denk geliyor. OPEC'in
daha önceki fiyat hedefi ise
22-28 dolardı.
18 dolarla yetinüecek
OPEC Genel Sekreteri Ali
Rodriguez de "NormaJ zamanlarda
varil başına 22-28 dolarlık fiyatı
hedefliyoruz, ancak bilhassa 11
Eylül sonrasında
global ekonomideki
yavaşlamayı ve bunun
talebe etkisini
dikkate almauyız"
dedi. OPEC, kartel
dışındaki üretici
ülkelerle ittifak
halinde, güniük toplam
hampetrol üretimini 1
Ocak 2002 tarihinden
itibaren 2 milyon varil
kısmayı kararlaştırdı.
Ancak analistler, bu
anlaşmaya pek
uyuhnayacağım,
üretim kotası ihlallerinin
yaşanacağını, dolayısıyla da petrol
fiyatlannın yeni yılın başlannda
düşebıleceğini tahmin ediyor.
Uzmanlara göre, 1998 ve 1999'da
Rusya OPEC'le vardığı anlaşmaya
rağmen petrol ihracatında tek varillik
dahi kısıtlamaya gitmedi ve yeni yıl
da da bunu tekrarlayabilir. Bu
durumda, OPEC petrolünün sepet
fiyatında 22 ila 28 dolarlık fiyat
bandı aralığı yerine 18 dolarla
yetinilmek zorunda kalınacak.
LGÎ TOPLUMUNA DOĞRU / ÖZLEMYÜZAK
ozlemyu(g yahoo.com
Umutsuz Olma Luksumuz YokSeni diğerlerinden farksız yapmaya
Bütûn gücüyle gece gündüz çalışan
bir dünyada,
Kendin olarak kalabilmek,
Dünyanın en zor savaşını vermek de-
mektir.
Bu savaş bir başladı mı,
Artık hiç bitmez!..
e.e. cummings
Zorlu geçen bir yılın ardından yeni bir
seneye umutla başlayabilmek de güç.
Ama imkânsız değil. Bu yüzden
2002'nin ilk yazısına cummings'in bu
sözleri ile başlamak istedik. Internet ve
bilgi teknolojilerinin de katkısı ile ışık hı-
zında yol alan küresel düzenin doğrula-
rının ve yanlışlarının biraz daha yüksek
sesle sorgulanacağı bir yılın en başın-
dayız.
25 Aralık tarihli Le Monde gazetesi,
SSCB'nin çöküşünün 10. yılında ünlü
sosyolog Edgar Morin ile yaptığı söy-
leşide, Fransız bilim adamı şu görüşleri
dile getirmişti: "Bugün insanlann çoğu,
büyük davalann, uğruna savaş verilecek
büyük nedenlerin olmadığına inanıyor.
Bu yanlış. Bugün, çok daha büyük da-
valann dönemi: Yeryüzünü medenileş-
tirmenin dönemi. Ancak bu ütopyaya
bir şekil vermek zor. Gerek Seattleda
gerekse Porto Allegre'de yaşananlar
küresel meydan okumaya karşı küresel
bir yanıt verilmesinin gerekliliğinin anla-
şıldığını gösterdi. Buraya kadar iyi. Zor
olan insanlan bir araya getirmek, temel
çıkarlan ve ihtiyaçlan farklı olan Avrupa-
lının Afrikalının aynı amaç uğrunda bir-
leşmesini sağlayabilmek."
Morin'in bu sözlerinden yola çıkarak
geride bıraktığımız 2001 'de ne tür küre-
sel eylemler, kampanyalar gerçekleş-
miş olduğuna bir göz atalım dedik.
Böylece, ulusal, ya da yöresel direniş
eylemleri, protesto gösterileri ve toplu
grevler dışında, uluslararası ve küresel
bir çerçeveyi temel olarak aldık. Dünya
Bankası ve IMF karşıtı gösteriler artık
geleneksel bir hale gelirken, Dünya Ti-
caret örgütü bünyesinde yaşama geçi-
rilmeyi çalışılan yeni ticaret kurallanna
karşı direnişler 2001'de (Yoğun güven-
lik önlemleri içinde sineğin bile uçması-
na izin verilmeyen Katar toplantılan dı-
şında) belli bir boyuta ulaştı. Hızh ileti-
şim teknikleri küresel sistemi sorgula-
yanların da işine yaradı denilebilir.
w w w . l e a r n i n g . c h a n n e l . o r g ,
www.oneworld.org, www.corp-
watch.org gibi internet siteleri dünya-
nın dört bir yanında örgütlenerek kadın
haklarından tutun, iklim değişikliği,
AIDS'e karşı mücadele, biyo-güvenlik
ve daha birçok konuda güçlü bir muha-
lefet oluşturma sürecine girdiler. Bilgi
toplumunun önündeki en büyük engel
olarak görülen "dijital uçuruma son" ya
da "herkes için eğitim" kampanyaları
Afrika'da, Asya'da, Latin Amerika'da
somut ilerlemeler kaydedilmeye baş-
landı. özellikle gelişmekte olan ülkeleri
bir anda derin ekonomik krizlerin içine
sürükleyen küresel sermaye hareketle-
rinin dizginlenmesini sağlayacak, Tobin
Vergisi konusunda başlatılan geniş
çaplı kampanyadan olumlu sonuçlar
alınmaya başlandı. Küresel sermayenin
dolaşımından binde 1.5 oranında vergi
alınmasının ve toplanan paralar ile dün-
yadaki eşitsizliklerin azaltılmasının he-
deflendiği sistem önce Kanada ardın-
dan Fransa parlamentolarında günde-
me getirildi. Tobin Vergisi'nin benimse-
tilmesi için hükümetler arası sürecin
başlatılması kararlaştınldı.
Belki 12 ayın sonunda geriye dönüp
bakıldığında fazla bir yolun kat edilme-
miş olduğu görülür. Ama küresel ey-
lemler sürecinin içinde olunduğu da ar-
tık tartışılmaz bir gerçek. 11 Eylül'de
New York'ta ikiz kulelerin bombalan-
ması ile pekişen süreç, umut ile umut-
suzluğun kesiştiği kısa çizgide insanla-
nn "suç odaklan" tarafından nasıl geri-
ye dönmesi mümkün olmayacak şekil-
de yönlendırildiğini de bir kez daha ka-
nıtladı. İş Bankası Genel Müdürü Ersin
Özince 2001 'in son günlerinde "Türki-
ye'nin umutsuz olmak gibi bir lüksü
yok" diye konuşmuştu.
Yüzbinlerce işsize, hâlâ çadırlarda
yaşam savaşı veren depremzedelere,
yoksulluk sınırı 900 milyon liranın üze-
rindeyken 163 milyon lira olarak belirle-
nen asgari ücrete, her ay zam gören
"yaşamsal" faturalara, yitip giden de-
ğerlere, allanıp pullanarak yükselen de-
ğerler gibi sunulan içi boş vaatlere kar-
şm yine de Türkiye'nin umutsuz olma
gibi bir lüksü yok. cummings'in dediği
gibi "Vargücüyle seni diğerlerinden
farksız kılmaya çalışan bir dünyada ken-
din olarak kalabilmek dünyanın en zor
savaşını vermek demektir."
A-