Catalog

SAYFA CUMHURİYET 8 EKİM 2001 PAZARTESİ 8 AFGANISTAN'DA SAVAŞ Povvell, 9 ülke Hdertni aradı • WASHINGTON (AA)-ABDDışişleri Bakanı Colin Powell'ın. Afganistan'daki hedeflere yönelik hava harekâtmın başladığı sırada, 9 ülkenin lidennı tekfonla aradığı bildinldı. Bir dışişlen bakanhğı yetkihsi, Povvell'ın Meksika. Tacıkıstan, Gürcistan, Kazakistan, Umman, Ukrayna, Bahreyn, Türkmenistan ve Japonya liderlerini aradığmı açıkladı. Povvell'ın BM Genel Sekreten Kofı Annan ile de bir telefon görüşmesi yaptığı belırtildi Uçaklar önceki gece aynlmış • NEVVYORK(AA)- Taleban ve Usame bın Ladın'm terör örgütüne yönelik olarak başlatıian harekâta katılan uçaklann bir kısmınm, önceki gece ABD'den hareket ettıklen bildinldı. Amenkan NBC televizyonu, Missoun'dekı VVhıteman hava üssünden hareket eden (B-2 Spirit) bombardıman uçaklannın görüntülen ni kaydettığını açıkladı. Televızyon kanalı yetkılilen, harekâtın gizlılığı nedenıyle bu görüntülen uzun süre yay ımlamadıklanru, harekâtın başladığı resmı makamlar tarafından açıklandıktan sonra görüntülen ekrana getırdiklenni bildirdiler. Emmy ödülleri töpeni ertelendi • NEWYORK(AA)- ABD'nın Afganıstan'a yönelik başlattığı asken harekât nedenıyle Emmy ödüllen dağıtım töreni ertelendi. Emmy ödül töreni, dün gece Las Vegas'ta yapılacaktı. Yetkıliler. törenin, ödüllenn 53 yıllık geçmışi ıçerisınde ilk kez ertelendiğıni belirttiler. Ödül töreninin ne zaman yapılacağı belırtılmedı. 9 Kasım'da genel grev • ROMA(AA)- Italyan işçı sendıkalan, 9 Kasım günü, "savaşa ve savaşın fınansmanına karşı" genel greve gideceklennı açıkiadılar. Muhalefetteki Komünist Yenıden Oluşum Partisi'nin (PRC) lideri Fausto Bertinotti de, "Hıç kimserun sonunu göremeyeceği bir savaş başladı. Insanlığı çok ciddi olarak tehdit eden savaşı durdurmak gerekiyor. Avrupa'nın bunda baş aktör olma şansı var" açıklamasında bulundu. Stoiber: ABD'nin yanmdayım • BERLtN(AA)- Bavyera Eyaleti Başbakanı ve Hıristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) Genel Başkanı Edmund Stoiber, ABD'nin Afganistan'daki harekâtıyla ılgilı olarak, "Sınırsız şekilde ABD'nin yanındayım" dedi. Stoiber, "Almanya'nın, ABD'nin askeri açıdan desteklenmesi için aldığı tüm önlemleri destekliyoruz" dedi. Müslüman ülkelere cihatçağnsı yapan Usame bin Ladin, Amerika'ya misilleme tehdidinde bulundu Taleban: Terör eylemiDış Haberler Servisi - ABD ve îngilte- re'nin dün akşam Afganistan'a operas- yon başlatmasının ardından Taleban yö- netimı "cihada hazır olduğunu" bildirdi ve bombardımanJan "terör eylemi'' ola- rak nıtelendırdı. Usame binLadin de sal- dınlann ardından Katar'ın El Cezire te- levizyonundan yayımlanan videobantta- ki açıklamasında, Afganistan ve kendisi- ne yönelik savaşın "tslamaaçıknış savaş" olduğunu söyleyerek "dhat" çağnsı yap- tı. Taleban yönetiminin Pakistan'm Ka- raçı kentindeki konsolosu Rahmetullah Kakazade, "Cihat için hazuız" dedi. Ka- kazade, saldın başladıktan kısa bir süre sonra yaptığı açıklamada, "Bu sakhnyı\a- nıyoruz. Cihat için hazmz" diye konuştu. Taleban'ın Pakıstan Büyükelçisi Abdül- selam Zaif, hava saldınsım terör eylemi olarak nitelendirdi. Zaıf, Pakistan'daki Afgan Islami Ajan- sı"na yaptığı açıklamada, "UsamebinLa- din 'i ABD'ye teslimedemeyiz. Bu, bağım- sızbirülkeye yönelik bir saldındır.Son ne- fesimize kadar savaşacağız" dedi. Zaif, ABD'nin "zavaüıinsanlannölümünden*' sorumlu olacağını söyledi. Operasyon başlamadan bırkaç saat önce, Taleban'ın Özbekistan sınınna 8 bin asker yolladığı bildinldı. 'özbelclstan'a saldıracaflız' Afganistan'daki Taleban yönetiminin bir yetkılisı. "cihattaolduklannıveyann Özbekistan suunnda savaşmaya başlaya- caklannı" söyledi. Pakistan'm Peşaver kentindeki, Taleban yöneriminebağlı kon- soloslukta görevli Mevlana Necibullah, AFP'ye yaptığı açıklamada, ülkedeki tüm havaalanlannın yandığını belirtti. Necibul- lah, "Hiçbir Taleban yeddlisi öMürülme- di Ölü sayısını bümiyorum. Ancak çok ELKAİDE 60 ülkede faaliyet gösteriyor • Afganistan' ın işgali sırasında ABD'nin desteğiyle Sovyetler Birliği'ne karşı savaşan Usame bin Ladin'in başında olduğu El Kaide örgütünün ABD' de dahil olmak üzere birçok ülkede hücreleri bulunuyor. Haber Merkezi - Afganistan'ın Sovyetler Birliği ışgalinde olduğu yıllarda ABD'nin desteğiyle Rusla- ra karşı savaşan Usame bin Ladin, zamanla ABD'nin bir numaralı düş- manı haline geldi. Ladin'nin başın- da olduğu El Kaide adlı örgüt, ABD de dahil olmak üzere 20 ülkede hüc- releri olan ancak toplamda 60 ülke- de faaliyet gösteriyor. Afganistan'daki Sovyet işgali sı- rasında CIA müttefiki olanancak za- manla başta ABD olmak üzere bü- tün Batı dünyasına savaş ilan eden Suudi terörist Usame bin Ladin, Londra'da Arapça yayımlanan fet- vasında "Shil ya da asker Amerika- hlan vurmak her Müslümana farz- dn-" dedi. 1992 yılında Yemen'de- ki ABD'ü askerleri hedef alan bom- balama olaylan, 1993 yılında Batı- lı güçlere karşı Aidid'e destek ve- rip Mogadişu'da 18 ABD askerinin öldürülmesi, Dünya Ticaret Mer- kezi'nin bombalanması, 1995 yı- lında Fılipinler'de Papa'ya suikast girişimı, Etiyopya'da Mısır Devlet Başkam Hüsnü Mübarek'e yönelik suikast girişimı, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da 5 ABD askeri- nin öldürülmesi. Pakistan'daki Mı- sır Büyükelçiliği'nin bombalana- rak 17 kişinin öldürülmesi, 1996 yılında Suudi Arabistan'ın Hobar kentinde 19 ABD askerinin öldürül- mesi, 1998 yılında Kenya ve Tan- zanya'daki ABD büyükelçiliklerine yönelık bombalı saldınlarda 257 ki- şinin öldürülmesi ve 2000 yılmda Ye- men'de USS Cole destroyerine yö- nelik bombalı saldın Ladin'in yü- rüttüğü savaşın önemli noktalaruıı oluşturdu. Ladm'in başında olduğu El Ka- ide ıse ABD dahil olmak üzere 20 ülkede hücreleri olan ancak toplam- da 60 ülkede faaliyet gösteren bir ör- güt. El Kaide'nin aktif örgütlenme- lennin olduğu ülkeler ise Afganis- tan, Pakistan, Kosova, Çeçenistan, Filipinler, Mısır ve Tunus. • Saldın ilk saatlerde Afganistan'daki kamplarda da televizyon ve radyolardan dinlendi. Ladin, El Cezire televizyonunda yayımlanan açıklamasında saldınyı 'îslama açılmış savaş' ilan etti. fazla ofatcağmı sanmryorum,çünkü herkes evindeydi" dedi. Taleban'ın moralinin "yeni bir cihat başlatmalan nedenıyle çok iyi olduğunu" belırten Necibullah, "Dün- yada çok sayıda Müslüman var. Düşma- nunızABD'yibozgunauğratmakiçinbir- feşeceğjz" diye konuştu. ABD Başkanı GeorgeBush, önceki gün "Taleban'ın zamanı dohıyor" demiş ve 1000 kişiük 10. Dağ Bölüğü, Özbekistan'ın Afgan sınınndaki Hanabad üssüne ko- nuşlanmıştı. Bu haberlenn ardından iyice köşeye sı- kışan Taleban yönetiminin, operasyon- dan birkaç saat önce kuzeydeki Özbek sı- nınna 8 bin asker yolladığı öne sürüldü. Kuzey ittifakı ise Taleban'ın yığınak yap- tığı yönündeki haberleri yalanladı. Bir Taleban Savunma Bakanlığı yetki- lısı. "Bütün önemli bölgelere güçjerimizi konuşlandırdık.ABDgüçlerineasla boyun eğmeyeceğiz ve son nefesimize kadar sa- vaşacağız'' dedi. Yetkılı, sınırda zaten binlerce kişilik gücün bulunduğunu, ancak ABD'nin Öz- bekistan 'da asker konuşlandırması üzeri- ne 8 bin kışılik takvıye birlik gönderildı- ğini belirtti. Taleban'ın başkent Kâbil'e 2 bin tak- vıye asker gönderdıği bıldırildi. Kuzey tttifakı ıse Taleban'ın yığınak yaptığı yö- nündeki haberleri yalanladı. ABD'nin şu andaGüneyAsya'da 35 bin askeri, 350 uçağı ve 3 uçak gemisi filo- su, Ingiltere'nin de Umman'da 23 bin as- keri bulunuyor. Kırgızistan Savunma Bakanı Essen To- poyev de ülkesinin, Afganistan'a olası Amerikan harekâtı için hava sahasını aç- maya karar verdiğini söyledi. Öte yan- dan, Kuzey tttifakı, kuzeyın en büyük kenti Mezar-ı Şerif'e 50 kilometre kadar yaklaştığını bildirdi. Ittifak sözcülenn- den Muhammed Eşref .\edim, "2-3 güne kadar kenti alabileceklerini" ıddıa ede- rek Ittifak saflannda 3 bın savaşçının yer aldığını söyledi. Samangan kentıne de 8 kılometre yaklaştıklannı söyleyen sözcü, 100'den fazla Taleban milisini esır aldık- lannı ve 25 kişinin de öldüğünü ıddia et- ti. Taleban, 40 bin-60 bın askennın bulun- duğunu, 300 bın eskı mücahıdın de cıha- da katıhnaya hazır olduğunu öne sürü- yor. Usame bin Ladin yanhlarmın sık sık gösteriyapüğı Pakistan'da saldınnın ardından gergin saaderyaşandı. (Fotoğraf: REUTERS) Başta ABD elçilikleri olmak üzere ülkede güvenlik önlemleri arttırıldı Pakistan tedirgiııDış Haberier Servisi - Operasyonda ABD'ye destek veren ve hava üslerini kul- lanıma açan Pakistan yönetimi, diploma- tik çabalannın başarısızlıkla sonuçlan- masrndan üzüntü duyduğunu belirterek harekâtm kısa sürmesini ve sivillere za- rar geknemesini umduğunu bildirdi. Ta- leban yanlısı birköktendinci liderin dün gözaltma alınmasından sonra gergin sa- atler yaşayan Pakistan'm büyük kentle- rinde durumun sakin olduğu belirtiliyor. Pakistan'da üst düzey askeri yetkili- ler, Afganistan'a yönelik operasyonun başlamasından sonra toplandılar. Res- mi kaynaklar, başkent îslamabad'ın ya- kınlarındaki Ravalpindi 'de bir araya ge- len yetkililerin, Pakistan'm alacağı tutu- mu görüştükierini bildirdi. ABD'ninAfganistan'a yönelik hava ha- rekâtı sürerken Islamabad sokaklannda normal yaşam devam ediyor. ABD Bû- yükelçiliği sıkı kontrol altma alındı, el- çiliğin etrafmdaki sokaklar trafiğe kapa- öldı. Kent içinde ek güvenlik önlemleri gö- ze çarpmazken daha önceki kontrol nok- talan uygulamasırun devam ettiği, Afga- nistan'ın Islamabad Büyükelçiliği'nde hiçbirpersonelinbulunmadığı, büyükeî- çi dahil olmak üzere tüm personelin ika- metgâhta toplandığı öğrenildi. ABD'nin Islamabad Büyükelçiliği ise Pakistan polisi tarafından sûa kontrol çemberine ahndı, elçilik etrafındaki so- kaklar normal trafiğe kapatıldı. AA mu- habirinin edindiği bilgiye göre, Türki- ye'nin Islamabad Büyükelçiliği alanna geçti. Büyükelçilik personeli işinin ba- şmda bulunuyor. Pakistan'm sınır kenti Peşaver'de du- rumun sakin olduğu gözlendi. Peşaver- liler, gelişmeleri televizyondan izlerken sokaklann bomboş ohnası dikkat çekti, Güvenlik güçleri, kent merkezinde, da- ha önce ABD ve hükümet karşıtı göste- rilerin düzenlendiği Afgan pazan ve Hay- ber çarşısında geniş güvenlik önlemleri aldı. Kentte, askeri cipler devriye gezi- yor. 40 binAfgan mültecininyaşadığı Ka- çagari kampında da olağan dışı bir du- rum yaşanmıyor. Pakistan'da Taleban yanlısı Cemiyeti Ulema-i tslam (CUI) adlı aşın dinci par- tinin lideri Mevlana azlur Rahman'ın gündüz saatlerinde gözaltına alınması, operasyonun habercisi olarak yorumlan- mıştı. Mevlana azlur Rahman, Pakistan'da gözaltma alman ilk önemli Taleban yan- lısı kişi oldu. Rahman'm dün Pencap eyaletindeki Multan kentinde düzenle- necek protesto gösterisinde konuşma yapması bekleniyordu. Öte yandan, Usame bin Ladin, saldın- lann ardmdan Katar'ın El Cezire televiz- yonundan yayımlanan videobanttaki açık- lamasında, Afganistan ve kendisine yö- nelik savaşın "îslama açıhnış savaş" ol- duğunu söyleyerek "cihat" çağnsı yap- tı. Harekâtın arkasmdan, El-Cezire tele- vizyonuna konuşan ve bu konuşması, CNN televizyonundan da yayımlanan Bin Ladin, "Amerikahlar, bu savaşı terorizm adı amnda Îslama karşı açülar. Her Müs- lüman, dinini savTinmaudır" dedi. Bin Ladin, ABD'ye yönelik saldınlann arka- sında "bir grup Müslûmanın'' bulundu- ğunu söyledi, ancak eylemleri üstlenme- di. Bin Ladin, "Irak'ta, FUistin'de, Lüb- nan'dabirçok masumMüstümana aaçek- tirdiler. Irak'ta her gün masum çoculdar öldürülüyor. Amerika, tsrail'in yanmda yer alıyor. Biz. hiç kimsenin bu suçlara karşı çıkbğuu duymadık. Ama şimdi bu- tün dünya, bu suçlulara karşı >T apdan sal- dınlara ağuyor" diye konuşarak 11 Eylül saldınlarma işaret etti. Şimdi de bütün dünyanın, Afganistan'a yapılan operasyona destek vererek "knr- bana karşıişfenecekdnayedere" destek ver- dığını savunan Bin Ladin, ABD yöneti- minin, bütün askerlerini, teçhizatını top- ladığı gibi, Müslüman ülkeleri de kendi- sine karşı kışkırtmaya çalıştığını söyledi. Usame Bin Ladin, "Amerika, terorizm- lesavaş adınatslama savaş açti. Her Müs- lüman. dinini savımmabdır. Yüce ADah adınayeminederim kiAmerikan haDa,biz Füistin'de ve bütün topraldanmızda gü- venlik içindeoldugumuzu hissedinceye ka- dar ve bütün kâfir ordular Muhammed'in topraklanndan çekilene dek Amerikan topraldannda güvenlik içindeolduğunuhis- sedemeyecek. Şimdizaten Amerikaldann içi korkuyla doidu" diye konuştu. AFGANİSTAN 22 yıldır çatışma yaşanıyor Haber Merkezi-ABD'nin, 11 Ey- lül'de düzenlenen terörist saldınlann ardından, dün akşam askeri bir ha- rekât başlattığı Afganistan'da, 20 yı- lı aşkın süredir çatışma yaşanıyor. Afganistan'da, Sovyet işgalinden bu yana gelişen önemli olaylann tarih- sel sıralaması şöyle: • Nisan 1978: Afganistan'da ikti- dar, komünist Afganistan Demokra- tik Halk Partisi'ne (ADHP) geçti. • 1979: 80 bin Sovyet askeri, Af- ganistan sınınndan geçerek müda- haleyi başlattı. 5 milyon Afgan, bu süreçte mülteci durumuna düştü. • 1980: Babrak Karnud, Devlet Başkanı ve ADHP Genel Sekreteri oldu. "Mücahifler", ABD'nin silah desteği ve eğitimiyle Sovyet işgali- ne karşı savaşmaya başladı. • 1986: Dr. Neribulbh, Karmal'ın yerine Devlet Başkanı oldu. • Şubat 1989: Son Sovyet askeri, Afganistan'dan çekildi. • Nisan 1992: Necibullah iktida- n bıraktı, mücahitlerin liderleri Kâ- bil'ı aldı. Mücahitlerin liderlerinden BurnaneddinRabbani, Islam Konse- yı'nın başkanı olarak yeni devlet baş- kanı oldu. • 1992-1994: Mücahitlerin kendi içlerindeki şıddeth çatışmalarda, Kâ- bil'de, çoğu sivil olmak üzere 50 bin civannda kişi hayatını kaybetti. Sa- vaşan gruplar, 4 banş anlaşması im- zaladı, ancak çatışmalar durmadı. • Eylül 1994: Daha önce bilinme- yen ve medrese öğrencüerinin oluş- turduğu Taleban hareketi sahneye çıktı. • Eylül 1996: Taleban, Kâbil'iele geçirerek Rabbani hükümetıni sür- dü, Necibullah'ı idam etti. • Mayıs 1997: Muhalefet güçleri ile Taleban arasındakı kısa ittifak, şiddet eylemleriyle çöktü. • Mart 1998: BM arabuluculuğun- da banş anlaşması için görüşmeler ya- pıldı ve bir ön anlaşmahazırlandı. Ta- leban ve muhalifleri, yüz yüze görüş- meler yaptılar. • 20 Ağustos 1998: ABD, Suudi milyarder terörist UsamebinLadin'i banndıran Afganistan'm Khost ve Celalabad kentlerine, Cruise fîizeli bir saldın düzenledi. • 10 Ekim 1999: ABD, Taleban'a karşı ekonomik ve siyasi yaptınm- lara başladı. Bin Ladin, Afganis- tan'dan kendi arzusuyla aynlacağını açıkladı, ancak aynbnadı.