Catalog

rCumhuriyet l i | CUMHURİYETİN BİREYİ OLMAK Türkan Saylan k.V kıtap » G g Pazarlama A Ş TurKocağı Cad No 39/41 (34334 Cağaloglu-stanbul Tel: (212) 514 01 96 Cumhuriyet k ı t a p î a r DEĞİŞİK Şi A.Ş- Turkocağı Cad. No 39/41 aQŞJ6ğlü-lstanbul Tel '212) 514 01 96 "78. YHL SAVI: 27770 / 500.000 TL (KDVıçmde) KURUCUSU- Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARt NADİR NADİ (1945-1991) 18EKİM2001 PERŞEMBE Cumhuriyet tarihinde ilk kez faiz ödemeleri, tüm vergi gelirlerini 2 katrilyon aşü Faizlervergiyi yuttu Bütçe yetmiyor Devletin ifLası • Taşadığımız gerçek, 2002 bütçesi ile ilgili iki rakamda saklı: 2002 bütçesi 98 katnlyon lira. 2002 yılında ödenrnesi gereken iç borç anapara ve faiz tutan 100 katrilyon!.. Yani, gelecek yıl bütçenin taraamı, gelecek yılın iç borçlannı ödemeye yetmiyor!.. • Daha ne bütçesi, ne personel harcaması, ne yatınmı?.. Ne kalkıırması, ne enflasyonla mücadelesi?.. Bu kadar çarpıcı, bu kadar yalın!.. Geri kalan tüm rakamlar sahte!.. YALÇIN DOĞAN'ın yaziSl • 11. Sayfada Dar bütçe onandı Kemerde delik kalmadı • 2001 yılına ılışkın bütçenin gerçekl«şebılmesı ıçın Devlet Bakanı Kemal Dervış'ın devletin küçültülmesi çerçevesinde hazırladığı önlemler paketıyle 6-7 katnlyon lırahk gider azaltımı öngörülüyor. Bu sıkıştınlmış bütçenin uygulanabılmesi içın ıse başta TEDAŞ gıbi KİT'ler olmak üzere kamu çalışanlanndan emeklıliğı gelenler aynlmaya zorlanacak. M 19. Sayfada Günlük maliyet 61 trilyon En büyük yükbatık bankalar • Türkiye'nin en büyük bankası konumunda olan Bankacıhk Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na bağlı Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'ndaki bankalann günlük maliyeti 37.5 milyon dolar, yani yaklaşık 61 trilyon lira. • Devlet tarafından finanse edilen bu açığm yani sıra fon bankalannın mali yapılannın güçlendinlmesi ıçin fona Hazıne'den aktanlan kâğıt tutan da 16.3 katrilyon liraya ulaşıyor. Fon kapsamında hâlâ 8 banka bulunuyor. • 12. Sayfada Bütçenin yariSl Hükümetin 2001 yılı faizleriyle ilgili öngörülerinin hiçbiri tutmazken 2002 yılına ilişkin de gerçekçi rakamlar ortaya konulamadı. Faiz ödemelerinin ulusal gelir içindeki payı son 7 yılda yüzde 300'e yakın arttı. Kişi başına düşen ulusal gelir ise 2 bin 261 dolara düştü. 1995 yılında bütçenin yüzde 33.4'ü faize aktanlırken bu rakam 2001 yılında yüzde 50'ye ulaştı. Cumhuriyet, IMF politikalarının ülke\i düze çıkaranıa>acağını ve Türki\e ekonomisini çıkmaza sokacağını oku\ ucularına aktarmıştı. Vergi gelirinden fazla Bu yıl sonunda 38.4 katrilyon liraya ulaşması beklenen vergi gelirlerinin tamamını yutmuş olacak olan faizlerin ödenebilmesi için vergi dışı gelirlerden de 2 katrilyon lira aktanlması gerekiyor. 1995 yılında 1 katrilyon 84 trilyon lira olan vergi gelirlerinin 576 trilyon lirayla yüzde 53'ü faize giderken bu oran, 1999'da yüzde 72.4, 2000'de yüzde 77.1, 2001'de de yüzde 104.2'sine ulaştı. BANU SALMAN ANKARA - Türidye, borçlann ve faızlenn ödenebilirlığını sağlamak üzere yoksulluk pahasına her alanda kısıtlama yapmaya zorlanıyor. Cum- hunyet tarihinde ılk kez, bu yıl faizler tüm vergi gelırlerinı yuttu Faiz öde- melerinin ulusal gelir içindeki payı, son 7 yıl ıçınde yüzde 297 artış kay- dettı. Buna karşılık kışı başına düşen ulusal gelir, 1995 yılında 2 bın 788 do- larken 7 yılın sonunda bu düzeyini bi- le koruyamayarak 2 bın 261 dolara düştü. Faiz yüküyle ezılen bütçelenn hareket etme alanı yok edıldı. 1995 yı- lında bütçenin yüzde 33.4'ü faize ak- tanlırken bu rakam 2001 yılında yüz- de 50'ye tırmandı. Bu yıl sonunda 38.4 katnlyon liraya ulaşması beklenen ver- gi gelirlerinin tamamını yutmuş ola- cak olan faizlenn ödenebilmesi içın vergi dışı gelirlerden de 2 katrilyon li- ra aktanlması gerekiyor. Hükümetin 2001 yılına ilışkın faız- le ılgılı öngöriiJennın hiçbın tutmaz- ken 2002 yılına ılişkın de gerçekçi ra- kamlar ortaya konulamadı. Derviş'ın 15 Mayıs'ta açıkladığı Güçlü Ekono- miye Geçış Programı'nda 2001 yılı dönem sonu reel ıç borçlanma faiz ora- nının yüzde 23.7 olması öngörüldü. Ortalama nomınal faiz oranı da yüzde 81 olarak hesaplanmıştı. Ancak daha ağustos ayında bu hedeflenn gerçek- çi olmadığı ortaya çıktı. Bu yılın ılk 7 ayında ortalama faiz oranının yüzde 112 lere ulaşması sonucu, faız beklen- tısi yüzde 91 'e çıkanldı. Hazıne, bun- dan sonrasuıda ıse dolar üzerinden borçlanmalara ağırlık vermeye başla- dı. En son dolar üzennde yüzde 10.9 faızle borçlanma yapıldı. MArkası Sa. 19, Sü. 3'te ANAP Genel Başkanı'na göre Cumhurbaşkanı'nın davranışında siyasi amaçlar var YılmazSezer*isuçladı Afganistan'da yülardır çekilen yoksulluğoıı iisrüne tuz biber eken savaş, en çok ço- cuklan vurdu. Ya oyun arkadaşlannı kaybettiler bu savaşta ya da oyun aJanlannı değişrirmek zorunda kaldılar. Ama değişmeyen bir şey var: Onlar çocuk. Tıpkı di- ğer yaşıtlan gibi. Bir top, onlann 5-10 dakikaJannı cıvıJ cı\ıl geçirmelerine yetiyor. Taleban ağır ateş altında I Alçaktan uçan ABD savaş uçaklan Kâbil, Kandahar ve Celalabad'a şiddetli saldınlar düzenledi. Afganistan'da AC-130 tipi uçaklann kullamlmaya başlanmasıyla El Kaide ve Taleban milislerinin ortaya çıkanlarak "açık hedef" haline getirilmesinin planlandığı belirtiliyor. > Pentagon, Kızılhaç'ın Kâbil'deki hangarlannın yanlışlıkla vurulduğunu kabul etti. Pentagon, konuyla ilgili soruşturmanın sürdürüldüğünü belirtirken "Kızılhaç'a ait binalardaki bazı hangarlann Taleban tarafından askeri amaçlı kullanıldığını" savundu. • ıı. Sayfada Paket yürürlülrte Anayasa paketınuı mıllervekillennın maaşlannı ıçeren düzenleme dışmdaki 34 maddesi, Resmı Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe gırdı. ANAP liderı Yılmaz, hukuki yanlışlann Meclis'e geri gönderilerek de önlenebıleceğıni belirtti. Yılmaz, halkoylamasuıın yurttaşla Meclis'i karşı karşıya getırmek ısteyenlerin ışine yarayacağını söyledi. Ecevlt nabız yoklayacak Hükümet ortaklan, "halkoylaması karan" ıle ılgılı yazıda "tereddütler oluştuğu" için Sezer'den açıklama ıstedı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklan ise bır yazı gelmedığını belirttiler. Ecevıt'ın, bugün Sezer'le yapacağı görüşmede, "nabız yoklayacağı" öğrenildı. • 4. Sayfada SUÎKAST Israilli bakan öldürüldü # Israıl'de, ulusal bırlık hukümetındeki tunzm bakanlığı görevınden ıstifa eden Rehavam Zeevi uğradığı saldın sonucu yaşamım yıtırdi. Zeevı'ye yönelık suıkastın arduıdan Şaron, "'Artık hıcbır şey eskisi gibı olmayacak" dedi. Saldınyı Fılıstın Halk Kurtuluş Cephesi üstlendi. • 10. Sayfada Fenerbahçe'nin şansı kalmadı # Şampıyonlar Lıgı'nde mücadele eden Fenerbahçe, O. Lyon'a 3-1 yenildi. San- Lacivertliler bu sonuçla UEFA şansuıı da yitırdı. MSpor'da EFES- BENETTON'U YEKDlM Spor'da GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Bir lleri Bir Geri Marş Marş İleri mi? ABD isteklerıne belkı Washıngton'un da bekleme- diğı bir hızla olumlu yanıt veren Ecevit hukumetı; bu kararın hemen arkasından başlayan, Afganistan'a asker gönderme konusundakı tartışmalara 1 Ekim'e kadar kesın ve olumsuz yanıtlar verdi. MArkası Sa. 19, Sü. 1 'de Edebiyat sevgisini yeşerten yayınlar ya da.. Okuruna göz kırpan dergiler Edebiyat dergılerı, edebıyatın nabzmı tutan, yayımlandığı donemın edebiyat ortamını her yonuyle yansıtan, hatta ele veren dınamık yayınlar Dergılerın tşlevı yalnızca urunlerın okura ulaştırılmasıyla sınırlt değil. Bir yanıyla edebıyatın gundemını belırleyen tarttşmaların, polemıklerın /apıldığı bir zemın, dığer yanıyla yazarları yetişfıren bir -eşı' okul olabılıyor dergiler GUNDEM MUSTAFA BALBAY Sayın Vekiller Yap-mayın! önce gırış sözümuzu söyleyelim: En kötu Meclis bile kapalı bir Meclis'ten iyidir! Sonra girişelim: Bir Meclis, kendi özlük haklarında inat ederek, onurunu ancak bu kadar ayaklar altına alabilir! Sayın vekiller yapmayın, halka giden yolun tersi- ne sapmayın, kıyak için attığınız her oy, Meclis yo- luna döşenmiş bir mayın. MArkası Sa. 19, Sü.8'de