Catalog

SAYFA CUMHURİYET 22MAYIS1998CUMA 8 DIŞ HABERLER Keşmir karışacak • SRINAGAR(AA)- Hındıstan. Pakıstan'ın Keşmirevaleti smınnda Hint bırhklerine saldırdığını öne sürdü. Hindistan hükümeti. Pakıstan'ın. 19 mayıstan bu yana. Kupvara bölgesmdekı Maçal ve Kanzalvan'da otomatık sılahtar. hava sav unma sılahlan, ha\ an toplan ve diğer ağır sılahlarla Keşmır'dekı Hındıstan birliklerine " saldırdıgirı ileri sürdü Hındıstan İçışleri Bakanı Lal Krişna Advani. Hint ordusunun Pakistan birliklenni kışkırtmadıklanm vurguladı. Advani daha önce de Pakıstan'ın. iilkesmın nükleer denemelenne tepkı olarak düşmanca hareketlerinı arttıracağmı ılen sürmüştü. Vıagraya pakîp ilaç • SOFYA (AA) - Erkeklerde cınsel gücü arttıran \e tüm dünyada bü)ük ılgıyle karşılanan Yıagra adlı ilaca, Bulganstan'dan rakıp çıktı. Bulgarlar. 2 saat süreyle cınsel ilişkiyi garantileyen bir şurup üreterek piyasaya sürdü. Svejest (tazelik) ad\ altında üretilen \e Italya ile Suudı Arabistan'da denenen şurubun. Viagra ilacından çok daha etkiü olduğu öne sürülüyor. Şurubu üreten firmanın yetkılileri. kerevız ve kaktüs konsantresı ile C vıtaminı desteklı çeşitlı bitki özlennı ıçeren ılacın yan etkisı olmadığı açıklandı. ABD*tte yine okul baskınr. 1 ölü • SPRİNGFİEL(AA)- ABD'nın Oregon eyaletınde. bir lisenin kafeteryasmı basan sılahli bir kışinin açtığı ateş sonunuda 1 ögrencı öldü 16 öğrencı de yaralandı. Polis, eyaletın Spnngfield kentindeki Thurston Lısesı'nde dehşet saçan kişınin yaralanarak göz altına alındığını açıkladı ancak aynntılı bilgı vermedi.Kımlıgı açıklanmayan saldırganın. okuldan atılan öğrencilerden bin oldugu tahmın ediliyor. Ingiltere, Irlanda ve Kuzey Irlanda'daçatışan tarafların vardığı anlaşma bugün halkoyuna sunuluyor Kuzey IrLanda'datarftıi gün• İrlandahlar'la Kuzey trlandahlar bugün sandık başmda. Referandumda asıl belirleyici olan, banş anlaşmasının yürüyüp yürümeyeceğinin göstergesi sayılan Kuzey Irlanda oylan. Ancak sonuç ne olursa olsun, lrlanda halklan sorunun banşçı çözümü için en önemli adımı atıyor. AYÇAATAY İrlanda adası bugün tanhi bir gün yaşıyor. Ada halklan çatış- malara son vereceğı umut edı- len anlaşmaya bugün "'Evet" ya da "Hayır" dıyecek. lrlanda Cumhunyetı \e Ku- zey İrlanda da bugün halkoyu- na sunulan banş anlaşması ön- cesınde yapılan son kamuoyu yoklamaİan Kuzey İrlandalılann yüzde 60'ının anlaşmaya kabul oyu vereceğini gösterdı. Hafta başında yapılan araştırmalar. Katoüklenn \ 89'unun. Pro- testanlann ıse °b43" ünün anlaş- mayı desteklediğmı." o 27'sinin kars.ı.°'o 28'inin de kararsız ol- duğunu gösteriyordu. Kuzey trlanda'nın yan özerk statüsünün iade edılmesını ve Kuzey-Güney İrlanda arasında- kı ışbırlığinın gelı^tınlmesinı öneren anlaşmanm kabul edil- mesine kesmgözüyle bakılıyor Önemli olan bölge halkmın an- laşmaya verdigı de?.teğin oranı olacak. Bu. yenı kurumların iş- leyıp ışleyemeyecegının de gös- tergesı olacak. Bölgedekı Protestan \ e Ka- toltkler arasındakı soTunlann kaynağı köklen tanhe dayanan ekonomık. sıyasal ve sosyal çe- lışkıler. Özü ıtibanyle dın-sel kimliklerin çatışması değıl. VOTE YES. IT'S THE WAY AHEAD Banş anlaşması iktidanpaylaştıracak Kuzey îrlanda ve lrlanda Cumhuriye- ti'ndebugün halk oyuna sunulan anlaşma- ya göre Kuzey trlanda'nm statûsünü, böl- ge halkının çoğımluğu belirleyecek. Anlaşma 1972 yılında feshedilen yan özerk yönetimin yeniden oluşturulması- nı hedefiiyor. Yerel Meclis.tanm. fmans, sağhkve eko- nomik kalkmma konulannda yetkili ola- cak. Meclisin 108 üyesi, türa kesimlerin siyası sisteme kanalize olmasıni sağla- mak ve birinin diğeri üstünde tahakküm kurmamasım engellemek amacıyla nisbi temsil sistemine göre seçilecek. Meclis- tekiönemlikararlar.her ikitoplumun ona- yıyla almacak. Yerel hükümet: Meclis içinden seçile- cek bırbaşbakan, birbaşbakan yardımcı- sı ve 10 üyeden olu$acak. Bakanlar. ağır- lıklı çoğunlukesasına göreseçilecek. Bu- na göre her toplumun temsilcilerinm oy- lamada hazırolanlannm % 40'mmoyu ve tüm temsilcılerin oylamada hazır olanla- nnm % 60'ınm oyunualmalan gerekecek. Kuzey-Güney İrlanda BakanlarKunı- hı: Dublin ve Belfast hükümetlerinden bakanlarmolusturacağı birortak forum ya- pısmdaolan kurul, eğitim. ulaşım. çevre. su yollan, sosyal güvenhk, turizm, balık- çılık. sağhk gibi konularda işbirliğinin sağlanmasına yönelik çahşacak. Britanya-İrtandaKonseyi: Britanya Par- lamentosu'nun üyeleri, lskoçya. Galler ve Kuzey trlanda yerel meclıslerinin tem- svlcileri ile trlandalı parlamenterlerden oluşacakkonsey, ortak çıkarlan ılgilendt- ren konularda ışbirliğini \ebilgi ahşveri- şintn sağlayacak bir tavsiye kurumu nite- liğinde olacak.. Britanya-İıianda Hükümetler Arası Konferans: Kuzey İrlanda'daki toplum- sal, politik, kültürel haklar. özgürlük. ay- nmcıhgmengellenmesi.kimliklere eşit me- safede kalmması gibi konulan görüşecek bu organ. 1985 yılmda lrlanda ile tngil- tere arasında ınAzalanmışolan Anglo- Irish anlaşmasmvn yerini alacak bir Britanya- trlanda anlaşması hazırlayacak. Yüzyıllarboyuncabaskı ve aşa- 6ılanmayamaruz kalan Katolik Trlandahlar ıle Protestan Bn- tanya kolonısi arasında. bir so- müren-somüriilen ilişkisi ol- muştur Katolikler ile Protestanlar arasmda derin sınıfsal farklılık- larda bulunuyor Bölgenmser- maye ve büyük toprak sahıple- rinin çoğunlüğu Protestanlar- dan oluşuyor. tngiltere'nin en yoksui ve ışsizlıgm en yoğun olduğu bölgesi olan Kuzey ir- landa'da. yoksulluğun yükünü Katolikler daha fazla çekıyor. Katolik toplumundakı ışsizlik oranı. PTotestanlann ıkı katın- dan fazla. Ekonomık sıkıntıla- nn yam sıra sokaktaki insan pat- layan bombalardan, bolgedeki polis- asker yönetıminden bu- naldı. En büyük protestan partisı L'lster Birlıkçı Partisı ile en güç- lü katolik partisı Sosyal De- mokrat isçi Partısı. halkoyla- ması öncesinde, ılk defa birhk- te hareket ederek " banşa evrt"kampanyasıyürüttü Sinn Fein de anlas,manın bağımsız- lıga gıden yolda bir adım oldu- ğunu belırterek "Evet'" oyunu destekledı lrlanda Cumhuriye- ti'ndeyse kamuoyu yoklamala- n. halkın. Kuzey İrlanda soru- nuna kay UMZ kaldığını gösten- yor İrlandaCumhunyetı, son on yıl ıçınde birkalkınma mucıze- sı gerçekle^tırdı. irlanda. 1973 yılmda girdıği AT fonlanndan önemli mıktarda kalkınma des- tek kredisı ald\ Ancak mucıze olarak nüelendınlen hızlı bu- yümenm temel kaynağı yaban- c\yatınmlardangelı\or Clke- n\n toplam üretımınin ° o 30 u. ıhracatının da" o40"ı. çoğu .\me- nkan sermavesine dayanan ya- bancı vrketlerce gerçekleştın- lıyor. 40 milyon İrlanda köken- hnın >asadığı ABD. Avrupakı- tasındakı vüksek teknolojı ya- tınmlannın ° o 40"ını irlanda'y a yönelrtı. "Evet" de^ngn ol Halkoylamasımn sonucu ön- cesinde zenginlerkulübü G-8'in toplantısının ardından \BD Ba>- kanı BiU Clinton ile İngıltere Ba^bakanı Tony Blair.kaîıldık- lan birtelevızyon programı ara- cılığıyla Kuzey İrlanda halkını "banşa c\et" demeye çaŞırdı- iar. Chnton. BBC'dekı program- da. halka usta bir pazarlamacı üslubuylaseblenıyordu:" Böv- le bir fırsat ınsanın ömründebir defa eline geçer." Clınton'ın Kuzey İrlanda halkına bahset- tiğı kaçınlmaması gereken fır- sat şuvdu: "Banşı seçin. siz de zenguıotun." Nıtekım 8 hazıran- da. ABD Tıcaret Bakanı \ViUi- am Dalej, berabenndc kalaba- lıkbir ışadamı heşetıyle bölge- yıziyaretedecek. ABD'dekı guglü trlanda lobı- sinin etkisinın \anı sıra. \\ru- pa'nın kıyısındakrai Kuzev İr- landa. Ingihzce konuşan halkı. \uk«:keğitim düzey ı \ey üksek ışsızhk oranı dolayısıyla A\ru- pa standardlanna göre ucuz olan ışgucü ile AB pazanna yönelen \BD semıaşesı ıçın çekım mer- kezı oluşturuyor. Anlaşma, ABD'dekı sennay c çevrelcn ta- rafından küreNelleijmenın zafe- n olarakyorumlanıyor. Buc.e\- relere gore. küreselleşme ça- ğında. artık ulus dev let gibı ge- leneksel egemenlık formlan- nm etkisı azalıyordu Kuzey İr- landa halkı, hızla hareket eden dünya ekonomısıyle bırleşme fırsatıyla artık anlam \e öne- nıraı > ıtırmiş savaş arasında se- Cim yapacaktı. Sorunun tarihsel kökenleri ' trlanda'da Protestanlarla Katolikler arasmda yaşanan sorunun kökleri 12. Yüzyıla kadar iniyor. Bu tarihten itibaren, Ingiltere kıalhğı. arka bahçesi olarak gördüğü komşu trlanda adastnı işgale başladı. 16. Yüzyıla gelindtginde adanm tümü tngiliz egemenUğindeydi. Ingiltere o dönemden itibaren. ada üzerindeki egemenliğmi sağlamlaştırmak için trlanda'nın kuzeyine. Protestan İskocyalı ve lngilizleri yerleştirerek orada bir koloni kurdu. tngiltere'nin i& sömürgesi olan trlanda'daki bagımsizlık mucadelesi 18. Yüzyılın sonunda fıhzlendi. Fransız ve Amerikan devrimlerinden etkilenen Cumhuriyetçiler, 23 Mayıs I798'de ayaklandı. Katolik ve Protestan Cumhunyetçilerin bir arada saf tuttuklan a yaklamna kanlı bast\nldı Bir hafta içirtde 30 bın insan yasamını yitirmiş; pek çoğu da ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Bagtmsızlık hareketi 19. Yüzyıl boyunca boykotlar gibi pasif eylemlerle mücadele yürüttû. 1912 yılmda Kraliyete bağlılığı savunan Protestan milis örgütü, Ulster Gönüllü Gücü (L'VF) kurulurken bir yıl sonra da Mılliyetçi îrlanda Gönüllüleri bir araya geldi. Tarihe Paskalya ayaklanması olarak geçen 1916'deki cumhuriyetçi ayaklanma da İngilız ordusu ve Protestan milis güçlerince basUnldı. Ocak 1919'da Millıyetçı trlanda Gönüllüleri, trlanda Cumhuriyet Ordusu (İRA) adını aldı. 1920'lerde ada ikiye bölürtdü. Güıieyde dominyon statüsundeki bir trlanda devlettmn kurulmasına izin verilirken kuzey, lngiltere'ye bağlı kaldı. Ulster olarak adlandınlan bölgede yan özerk bir yönetim oluştunıldu. irlanda Cumhunyetı 1949'dabağımstzlığma kavuşurken Ulster. Protestanlann ağırlıklı olduğu yerel bir meclis ve hükümetle yönetildi. Nüfusun % 40'ını oluşturan Katolikler, devlet mekanizmasından dışlararak baskı altında Uıtuldu. Dünya kamuoyuna "30 yildir süren şiddet" olarak yansıyan, olaylar, Katoüklenn eşit hak talebiyle seslerinı yükselttikleri 1968*te başladı Bir "Medeni Haklar Harekett" olarak başlayan eylemlere protestanlar sert tepki verdi İngiİiz ordusu. 1969 yılmda, Katolik azmlığı koruma bahanesiyle bölgeye yerleştı 1972'demeclisi teshederek doğrudan yönetim ilan etti. 7ÜRKÜUR YOUADIM SANA iöz. Mtetk vt dûzenkme ADNAH ESGrt. ENGEREK DÜNYA Sii ve Mûztk 8ANU KIRBA6 jrevjnöe düşen canlaral ÇAUN OAVUUARl Si! ve Mülik. ANOMM (Setsnık lûrküsû) KARAHİSAR KALESİ S6i ve Müzık ANOtVM (Afyoo Tûricûa» DAĞLAR SEVDA SEVDA ÜSTÜNE S6l «• MOzflt 8AM/ <M8Aâ GEL 5»r P(R SUtrAN Aff(Mİ Söı K mzit AMOHHt OĞUL S6l w Uüzık. Ml/STAfA A77O (Oğultann, kayheden snalıra) HACI AÜ OBASl t YUNUS MİSAU 5ö2Vf MÛZtk MAATVNUİ GÛLÜŞÜN KAUR BENOE Sır AMKT mil - Müz*. SELM BAĞCAN (ijrkısis Türküsü) HEUEYAR (Haty BASINVIHAUOAftİŞKİLER,MEKAJERÜtC«ORGANİZASYOK Tei', 0.212 • 527 6 1 1 2 Kuzey irlanda'da Katoliklere işkence, yapgısız infazlar ve gostermelik mahkemeler Ingiltere kendine demokrat HOTEL MERÎ*** ÖLÜDENİZ "TatiJdeki eviniz" * Doğa ile iç içe çağdaş yaşatn koşuilannda süper dinlence yeriniz. * Özel tefriş odalarda klima, TV. minibar. * Açık-kapah restaurantlar. özel kahvaltı salonu, ha\uzbar. sauna. * Açık büfe kahvaltı. öğle ve akşam yemekleri, sair ikrarnlar, limitsiz yerli içki ve içecekler. * Her türlü kara ve deniz sporlan. * Herkese uygun "HERŞEY DAHİL" fiyatlarla HİZMETİNİZDEDİR. Rezervasyon ve bılgı Tel : 0 252 617 00 01 (8 hat) Faks:0 252 617OO10 MİLLİ EĞİTİM BAKANUGI ÖZEL DALYAN ANAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ D I Y U R U Okulumuzun 1998-1999 Eğıtim-Öğretim Yıh, aylık ücretımiz (KDV, Yemek, Kahval- tı, IQ testleri dahiU, 75.000.000 TL'dir. Deneyimli ve denetimli Anaokulları sizin gereksinimiruzdir. Kendine yeterli, bağımsız bireyler için bakıcı ya da büyük aile yerine, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ANA- OKULLARl'nı seçiniz. ADRES : Fener-Kalamış Cd. Sarılâle Sk. No: 16 KALAMIŞ-KADIKÖ^" Tel : 021 h - 348 2h ?1 F;\k>: 021(S - 347 15 78 l Başka Türkiye Yok Haydi Fidan Dikelim ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AÎNK.\RA 7. ASLtYE HUKUK HÂKİMLİĞrNDEN DosvaNo 1997 793 Esas Da\acı Zöhre Vüksel larafmdan davalı Nüfus Mudürlüğü alejhıne açılan ihim tashıhı dasasının mahkcmcmızde vapılan duruşması sonunda Mahkcmemizden vcrilcn 17.4 19% tarih vc 1997 793 esas I998'225kararsayılı ılamı ıleMalatşa ıUmerkez ılçesı Konak kö\u cıH 79 09. ;,a\ta 89. kutük ?34"te nufiıs-a kavıtlı bulunan Muharrem \e Emıne'den olma 25 S 19f>e d lu Zöhre Yüksefın, Zöhre olan ısmının ZEHRA olarak DUZELTİLMESİNE. bu şekılde nüfusa tescıhne. MK'nun 26 maddesine göre tşbu karardan dolayı mutazar- nr olan kımselenn ıttıla günundcn mnarcn bir sene ıçinde bu karara mraz etmcM ılanen teblıâ olunur Basın 213 7 1 A\rupa İn^an Haklan Sözleşme- sını, Türkiye ile birlikte en son im- zalayan ülkelerden olan İngıltere. Kuzey irlanda s,orununu bir "iç gü- venlik sorunu" olarak algılayarak olağanüstu hal uygulamalan ile çöz- meye çalıştı. 200 üyesı. 800 kadar da destekçisı olduğu sanı- lan İRA \e fraksıyonlanyla müca- dele etmek için bölgeye 30.000 as- ker gönderdı: yerel polısın 4 bin ki- şilik kadrosunu 13.5OO'e çıkar- dı. 1969- 1994 yıllarınt kapsa- yan 25 yıllık dönemde güvenlik har- camalan için bütçesinden top- lam 18 milyar 205 milyon ster- lin (Yaklaşık 7.5 katrilyon TL) ayır- dı. Yerel polis örgütü olan RUC men- suplannın ° o 93'ü Protestan. Kuzey İrlanda'nın Belfast kentindeki Qu- een's Üniversıtesi'nde yapılan bir araştırmaya göre bölgede. 16-44 yaş grubundakı her 4 Katolik erke- ğe 1 guvenhk görevlibi düşüyor. Her 3 Katolik'ten 2'si polisin Pro- testanlara daha iyi davrandığı kanı- sında. Polise karşı Uluslararası Af Örgütü'ne geçen yıl içerisinde 3111 şikâyette bulunuldu. ÇoSu moton- ze anti terör timleri hakkında yapı- lan şikâyetlerin 1000'i için soruş- turma açüdı ve bunlardan sadece 7"sınde polis. biçımsel bir disiplın cezasına çarpttnldt. özel sorgulama merkezleri: Uluslararası AfÖrgürü'nün 1998 İngıltere Raporu'nda yer alan bil- gılere göre bölgede özel sorguiama merkezleri açılmıştır. İşkence \e kötü muamele iddialan. terör suçu zanhlannın yargılandığı bu mer- kezlerdeyoğunlaşmaktadır Birleş- miş Milletler tnsan Haklan Komi- tesi. 1995 yılında. Belfast"ta bulu- nan Castlereagh sorgulama merke- zinın kapatılması yönünde tav siye karan aldı. ingiltere'de yasalara gö- re gözaltı süresi 48 saatken bu mer- kezlerde 7 güne çıkıyor. Yine Ingil- tere'dekı uygulamanın aksme sa- nık avukatiannm hazır bulunması- na ızin verilmiyor. Af Örgütü'ne çok sayıda işkence, baskı altında ifade vermeye zorlama. işkence teh- dıdi şikâyetinm yansıdığı bu mer- kezlerdeki sorgularda. tngiltere'nin diğer bölgelermdeki gibi görüntü- ses kaydı almmadığı için iddialar belgelenemıyor. Sanık avukatları- na karşı aşağılamadan ölüm tehdit- lenne kadar varan yıldırma ve göz- dağı politikası izlenmektedir. Bir- Yıllardır savaşmaktan yorulan K. İıiandalılar artık banş istiyor. leşmiş Mılletler İnsan Haklan Ko- mitesi Özel Raportörü Paratn Cu- marasvvamy. güvenlik güçlerinin sıstematık olarak yıldırmapolitka- sı uyguladıklan sonucuna varmıs.- tır. Diplock mahkemeleri: Sadece terör davalannın görüldü- ğü bu mahkemeler 1973 yılında oluşturuldu Hakim \e jüriden ohışan İngıhz adalet sistemınin aksine sadece tek hakimden oluşan bu mahkemeter. hızlı alman \e adil olmayan karar- lan nedenışle bölge halkının ada- lete olan güvcninı sarsmaktadır. Bü- yük başan kazanan "ln the Name of Father'" (Babam Adına) filmine konu olan . Guilford pubının bonı- balanması olayı da yine bir Dip- lock mahkeme«ınde görüşülmü> \e olayla ılgıleri olmadığı halde tesa- diifen vakalanan dört genç. hakla- nnda yeterli delil olmadığı halde ağır cezalaraçarptınlmıştır. Kuzey lrlanda tanhı. benzer vakalarla do- ludur Nıtekım Birleşmış Mılletler Özel Raportörü Param Cumaras- wamy. 1 Nısan 1998'de BM İnsan Haklan Komisvonu'na teslım etti- ğı raporunda. bu mahkemelenn ka- patılması tavsiyesmde bulunarak " İngilizyargıgeleneğinin bir parca- sı olan jüri sistemınin yeniden oluş- turulması. halkın adakte olan gü- venini yeniden kazanmasuıa >ar- dımcı oîacakhr" değerlendırmesin- de bulunmaktadır. Askeri istihbarat birimi. Ingıhere'de yayımlanan Sunday Telegraph gazetesınde 29 Mart 1998 tarimnde çıkan bir haberde, Kuzey İrlanda'da etkınlık gösteren gizli bir asken istihbarat bıriminm var- lığından söz edılmektedir. Haber- de yer alan ıddıaya göre Güç Araş- tıma Bırimı adlı gizli örgüt. krali- yete bağlılığı sav unan protestan Bn- anNelson'uyetiştirerek 1987yıhn- da protestan milis örgütü. Ulster Sa\unma Örgüt (UDA)'nın içine sokar. Nelson'un UD.A içindeki gö- re\ i. "yalnızca resmi hedeflerin" öl- dürülmesinı sağlamaktır Resmi he- deflerle İRA militanlan kastedil- mektedır. Habere göre. Nelson 15 cinayete, 62 de cınayet teşebbüsü- ne kanşmıştır. Yargısız infazlar-. ABD'de y ayımlanan Tıme dergi- sinın 19 Eylül 1988 sayısında çıkan bir haberde. İngilız ordusu ve İRA arasında kana kan mucadelesi ya- pıldığı öne sürülmektedir. Marga- ret Thatcher'in başbakanlığı döne- mmde !R.\'ya karşı yargısız infaz politikası uyguladığı iddialan yo- öunlaşmıştır Terörle mücadele eden Özel Hava Servislen (Specıal Aır Servıce) adlı ordu timleri. İRA ile kendı yöntemlenyie savaşmış; ope- rasyonlannda hiçbır İRA üyesini sağ yakalamamışlardı. Dönemin başbakanı Thatcher. şıddet uy gula- malrının terorizmle mücadelede şart olduğunu savunuyordu. Sansür. İngıltere. 1988 yılında Bntanya Parlamentosu seçımlerine katılan Sinn Feın'ın sesiı \e görüntülü ha- berlenne sansür koydu Sansüı IRA'nınateşkesılanettıgi 1994 yı- lına kadarde\am ettı Bu dönem ıçe nsınde. İngilız medyasında Sint Fcinıle ilgılibırtekhaberyadarö portaja rastlannıadı