Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Ya>ın Yönetmenı Orhan Erinç
9 Genel Yayın Koordınatörü. Hikmet
Çetinkaya • Yaaışlen Muduılcn jbrahim
Y'ıldız - Dinç Ta>anç • Sorumlu Müdür
Fikret İlkiz 9 Haber Merkezı Mudurü
HakanKara#GorselYonetmen FikretEser
Dı-j Haberler Şinasi Danışoğlu 9 Isuhbarat. Cengiz
Vüdınm 9 Ekonomı Mehmet Saraç 9 Kultur.
Handan Şenköken 9 Spor AbdüJkadir \ ücetnan
9 Vlakaleler Sami Karaören 9 Duzrftme Abdullah
\ azm 9 Fotograf Erdoğan Köscoğlu •Bılgı-Belge
Edibe Buğra 9 Yurt Haberlen Mehmet Faraç
^avınKurulu İlhanSeJçuk(Başkanl
Orhan Erinç. Oktay Kurtbökc
Hikmet Çctınkata. Şükran Soner.
Ergun Balcı. Dinç Ta>anç. tbrahim
N ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa
Balba>. Hakan Kara-
AnkaraTemsılcısı Mustafa BaJba> AtaturkBulvanNo:
125. Kat.4. Bakanlüdar-Ankara Tel 4195020(7 hat). Faks:
4195027 9 Izmır Temsılcısı: Serdar Kızık, H Zıya
BK. 1352 S 2 3 Tel 4411220. Faks 44191179 Adana
TemsılciM Çetin Y iğenoğlu, fnonüCd 119 S No 1 Kat 1.
Tel: 363 12 11. Faks 363 12 15
Muesse^e Müduru Cstün \kmen #
Koordmatör Ahmct Koruhan 9
Muhasebe Biüent Yener#ldare Hûw>in
Gürer^Uletme Önder Çelik# Bileı-
Ijlem Nail İnal 0 Bılgı^avar Sısîem
Vlurihet Ç iler • Satii Fa/ik< Kuza
MEDVA C: • >ıonetım Kurulı
Başkanı - Genel Mudur Gûlbiı
Erdtıran # Koordmator Reh:
Işıtman 0 Genel Mudur 'ı ardsmciM
SexdaÇoban Tel 514 (T 53
ks 5I384A
Yayımlayan ve Basan: Yem Gun Haber Aıansı. Büsın ve Yavmcıhk A S
TürkocajhCad 39 4İ Cagaloglu 14334 lsl PK 246 Islanhu! fel (0 212 l 2 05 05 <2<l hat) Faks 10 212) 513 85 95 23OCAK1998 Imsak: 5.45 Güneş:7.l6 Öğle:12 23 İkındi: 14 53 Akşam. 17.16 Yatsr 18.41
fitan dipektörü
emniyette
• İstanbul Haber Scrvisi -
Titan Saadet Zincıri'nin
Türkıye dırektörü Kenan
Şeranoğlu.
dolandınldıklannı öne süren
2 kişinin şikâyelı üzerine
Izmir'den sonra İstanbul
Asayiş Şube Müdürlüğü'nde
ifadeverdi Gözaltına
aiındıktan sonra hakkındaki
ıddıalan reddeden
Şeranoğlu. işlemlerinin
tamamlanmasmdan sonra
serbest bırakjldı.
Yalı alanına
tupistik tesis
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Turizm Bakanlığı.
Aydın-Akbük. Erzurum
Palandöken-Konaklı ve
İstanbul Atikalipaşa Yalısı
alanlannı, tesis yapılması
amaciyla 49 yıllığına
firmalara tahsıs edecek.
Turizm Bakanlığı"nın Resmi
Gazete'de yayımlanan kamu
arazısı tahsısı ilanına göre
Aydın Akbük Tunzm
Merkezi'nde toplam 1032
yataklık 5 adet turistik tesis
yapılacak
Sokak isimlerinin
değiştirilmesi
• İstanbul Haber Servisi -
Posta İşletmelen Gene!
Müdürlüğü. belediyelerin
sokak isimleri ile kapı
numaraiannı
değıştırmesinin. telefon
faturalannın zamanında
aiıcısına ulaşamamasına yol
açtığmı açıkladı.
Belediye borcu
1.4 milyon dolar
• İstanbul Haber Servisi -
istanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Tayyip
Erdoğan. göreve
başladıklannda 2 milyar
dolar olan Büyükşehir
Belediyesinin borcunu. 4
yıl içinde l milyar 400
milyon dolara indirdiklerini
söyledı.
Persil'den
TEGV'ye bağış
• İstanbul Haber Servisi -
Persil'in, "Beyazbırgelecek
bütün çocuklann hakkı'
sloganı ıle 3 ay önce
başlattığı kampanyada
deterjan satışından elde
edılen gelınn bir kısmı,
eğıtıme katkıda bulunmak
amacıyla Türkiye Eğitim
Gönüllülen Vakfı'na
(TEGV) bağışlandı. Türk
Henkel Yönetim Kurulu
Başkanı Can Paker. 5 milyar
lıralık bağış çekını. 26 Ocak
pazartesı günü \akfın ilk
hızmet örneklerinden bin
olan Fatih Eğitim Parkı'nda
düzenlenecek törenle TEGV
Başkanı Prof. Dr. Yılmaz
Büyükerşen'e verecek.
Atatürk albiimü
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Kültür Bakanlığı,
TRT'nın ışbırlığiyle
Atatürk'ün ölümünün 60.
yıldönümü nedeniyle
Atatürk fotoğrafları ve
belgelerden oluşan bir
albüm hazırladı. Kültür
Bakanı lstemihan Talay,
cumhunyetin 75. kuruluş
yıldönümünü çeşitli
etkinliklerle kutlayacaklannı
bildirdi Atatürk'ün
ölümünün 60. yıldönümü
nedeniyle hazırlanan albüm
DÖStM mağazalannda
^atılacak.
Ooguş tutuklanA
• İstanbul Haber Servisi -
Kadıköy'de 4 yıl önce
bıçakla adam yaraladığı
gerekçesiyle hakkında 2 yıl
9 ay kesinleşmış hapis
cezası bulunduğu ıçin
önceki akşam gözaltına
alınan pop müziğin yeni
seslerinden Doğuş takma
adlı Orhan Baltacı. 'sahte
kimlik ve pasaport
düzenletmek" suçundan
İstanbul Nöbetçi Sulh Ceza
Mahkemesfnce
tutuklanarak dün akşam
Bayrampaşa Cezaevi'ne
konuldu
Ozelleştirmeden sorumlu Devlet Bakanlığı bazı kamu binalarmı vakıf üniversitelerine tahsis etti
Devlet üniversitesiııe bina yok
• Mimar Sinan Universitesi Rektörü
Prof. Tamer Başoğlu "Köklü bir
devlet üniversitesi olmamıza karşın
kamuya ait bu binalar vakıf
üniversitelerine verilmiştir" dedi.
fülSiHH
Özelleştirme ldaresi Başkanı Bavar, kamu binalannın eğitime tahsisine sıcak baktığı-
nı belirtmesine karşın TDİ'nin mülkivetindeki Salıpazarı antrepo binalannın. ihtiva-
cı olması nedenhle TDİ'de kalmasına karar verildiğini sötledi. MSİ Rektörü Başoğ-
lu, başta Salıpazan'ndaki antrepo binalan olmak üzere Beşiktaş'taki TEK'e ait Dışiş-
leri Bakanlığı'nın kullanımındaki De\ let Konukevi, eski Askerlik Şubesi binalanvla il-
gilivaptıkJanbaşvuruIardansonuçalamadıklannıbelirtti.(Fotoğraf: L'ĞURDEMtR)
İstanbul Haber Senisi -
Mımar Sınan Ünıversne-
si'ne(MSÜ) verilmeyen ka-
mu binalan. \akıf üniversi-
telerine tahsis edildi. Ozel-
leştirmeden sorumlu Dev-
let Bakanlığı. TEKEUe ait
Cibali Tütün Fabrikası bi-
nasını KadırHasÜniversi-
tesı'ne. Beşiktaş'taki eski
tütün deposunu Yeditepe
Üniversitesi'ne. Ortaköy ve
Çırağan arasındaki arsayı
da Galatasarav Üniversite-
si'ne verdı.
MSÜ Rektörü Prof. Dr.
Tamer Başoğlu. üniv ersite-
nın yerleşım sorununun çö-
zümü için devletın çeşitii
kademelerine yaptıklan baş-
vurulardan bugüne dek
olumlu sonuç alamadıkla-
nnı söyledi.
MSÜ Rektörlüğü. mül-
kıyeti Türkiye Denızcılik
tşletmeleri'ne ait Salıpaza-
n'ndaki antrepo binalan.
Beşiktaş'takı TEK'e ait Dı-
şişleri Bakanlığı'nın kulla-
'Otekiler ve Biz' sempozyumunda milliyetçi eğilimlerin arttığı belirtildi
'Almanya'da şiddet' tarbşıldı
İstanbul Haber Servisi - Aşın
sağ üzerine araştırmalan bulunan
Alman Prof. Dr. Hajo Funke. Al-
manya'da>aşayan. özellikle2. ve
3. kuşak Türklere çıfte vatandaş-
lık hakkının tanınması gerektığı-
nikaydettı. Berlin'de Yeşıllergru-
bunun şefi olan 2. kuşak Türkler-
den Ozcan Mutlu da. Almanv a'da-
ki etnik aynmcılığın eğıtımden iti-
baren başladığını belirterek. ".Araş-
tırmalar, 50 vıl sonra Federal Aİ-
manv a'daki göçmen ve Alman nü-
fusunun yarı yanya olacağım gös-
terhtM: Buna göre .Alman hüküme-
tinin göçmenlere sivasi ve eğitim
hakkını veren veni politikalar ge-
liştirmesi gerekecek" dedı.
Heinrich Böll Vakfı. Goethe
Enstitüsü ve Türkiye Sosyal Eko-
nomik Sıyasal Araştırmalar Vak-
fı'nın (TÜSES) ortaklaşa düzen-
ledikleri iki günlük Otekilerve Biz
- Şiddete Karşı StratejUer" sem-
pozviımu dün başladı. Tünel'deki
• Almanya'nın, kültürel şiddetin en uç noktaya vardığı
ülke olduğu belirtilerek, sempozyum çerçevesinde
Alman ve Türk dostlann bu konuyu tartışmasının
büyük bir olanak olduğu voırgulandı.
Alman Kültür Merkezi'nde ger-
çekleştirilen sempozyumun açış
konuşmasını Goethe Enstitüsü
Müdürü Kurt Shcarf. Heinrich
Böll Vakfı Başkanı Fügen Lğurve
TÜSES Başkanı Prof. DrTaner
Berksoy yaptı. Berksoj konuşma-
sında. Almanya'nın. kültürel şid-
detin en uç noktaya vardığı ülke
olduğunu ıfade ederek. sempoz-
yum çerçevesinde Alman ve Türk
dostlann bu konuyu tartışmasının
büy ük bir olanak olduğunu vuıgu-
ladı.
Uğur da. sempozyumun Türki-
ye-Almanya ılişkilennın gerginleş-
tığı bir döneme denk gelmesının
umut verıcı olduğunu söyledı.
Sempozyumda 'göçmen çocuklar
için eğitim olanaklarT konusunda
teblığ sunan Özcan Mutlu. Al-
manyadaki eğitim sistemi nede-
niyle Türkçeyi iyi konuşamadığı-
nı belirterek görüşlerini Almanca
olarak dilegetirdi.
Özcan Mutlu, ernik aynmcılığın
kökten çözümlenebılmesınde eği-
tımin önemlı bir rolü bulunduğu-
nu ıfade ederek, göçmenlenn top-
luma entegre edilmesı gerektıği-
ni bildirdi. Entegrenın tüm ınsan-
ların Germenleştirilmesi anlamı-
nı taşımadığını anlatan Mutlu, an-
cak Almanya'da vaşayan 2. ve 3.
kuşak göçmenlerın ne kendi dil-
lennı ne de Almancayı yazı dilin-
de kullanmadıklannı belırttı.
Mutlu, yazı dilı gelışmeyen
gençlerin yüzde 35'inin okulu terk
ettiğini v e meslek sahibi olamadık-
lannı v urgulavarak 'elimde bana
ait hiçbir şe> yok' düşüncesine ka-
pılan gençlerin daha fazla suça
vöneldıklennedıkkatçektı Mut-
lu. "Artık Federal Alman hüküme-
ri külâhını önüne koyupdüşiinme-
lidir. Fırsat eşitliğinin olmadığı bir
ülkede demokrasiden söz edile-
mez" dedi.
Yeni sağ ve sosyal Darvvinizm
konusunda konuşan Prof. Dr. Ha-
jo Funke ıse Federal Alman ordu-
su dahıl devletin pek çok kade-
mesinde milliyetçi uygulamalar
bulunduğunu belırterek bu eğili-
mın giderek artış gösterdiğın! «je
vurguladı.
Sempozyumun sonunda, Mark
Simon'ın 'Ötekilere karşı olma -
Cünümüzün gerive gidişli politik
akımlanndan göriintüler' konu-
lu bir fotoğraf sergısi açıldı. Ser-
gi 13 Şubat'a kadargezilebilir. e-posta : tan (a prizma.net. tr
nımındakı Devlet Konuke-
vi. Mılli Savunma Bakan-
lığı'na bağlı eski Askerlik
Şubesi binalan, TBMM
Milli Saraylar Daire Baş-
kanhğı'na ait Devlet Mal-
zeme Ofısi binası ile Bar-
baros tskelesi arkasındakı
eski tütün deposu olarak
kullanılan iki binanın yanı
sıra. Beykoz'daki Sümer-
bank Deri \ e Kundura Fab-
nkası'nda bir bina ıle Orta-
köy-Çırağan arasındaki bir
arsanın kendilenne tahsis
edilmesı istemiv le dev letin
çeşitli kademelerine birçok
kez başvuruda bulundu
Başvurulardan
sonuç alınamadı
Başoğlu. Cumhurbaşkan-
hğı. Başbakanlık. TBMM
Başkanhğı. Başbakan Yar-
dımcılığı. .\nayasa Mahke-
mesi Başkanhğı. Dışışleri
Bakanlığı ve DPT Müste-
şarlığı'nayaptıklan çok sa-
\ıda başvurudan bugüne
dek olumlu bir sonuç ala-
madıklannı belırtti.
Başoğlu. "115yıllıkma-
/jsi olan bir devlet ünner-
sitesinin. ülkemizin 21. vüz-
yıla hazııianması ve gide-
rek artan öğrenci savısın-
dan ka> naklanan mekân SH
kıntısının giderilmesi için
gereksinimi olan bu bina-
lardan iiçii vakıfüniversite-
lerinetahsisedildi. Köklü bir
dev let üniversitesi olmamı-
za karşın kamuya ait bu bi-
nalar vakıfüniversitelerine
verilmiştir** diverek tepkı
gösterdi.
Özelleştırme ldaresi Baş-
kanı Uğur Bavar da, kamu
binalannın eğıtıme tahsisi-
ne sıcak baktığını belirterek.
özelleştirme kapsamında
olan TDl'nın mülkiyetin-
deki Salıpazan antrepo bi-
nalarının, ıhtiyacı olması
nedenıyle TDİ "de kalması-
na karar venldığinı söyle-
di. Bayar, Salıpazan liman
sahasının Istanbul'un ihti-
yaç duyduğu modem bir li-
man ve ticaret kompleksi
olarak değeriendırılmesı-
nın uygun olacağım belirt-
ti.
Umut Köyü'ne Deıııirel deıı destek
Köşk'te kabul eden Cumhurbaşkanı Sülevman Demirel. *Çocuk Diali/ Köyii" projesini topluma
favdaiı bir hizmet olarak gördüğünü ve vaşama geçirilmesi için destek \ereceğini söyledi. "Çocuk-
lar söz konusu olunca elimizden gelen her şe> i yapmamız gerekir"* dhen Cumhurbaşkanı, 'Umut Kö> ü'nün temel
atma törenine katılma sözü de verdi. Çocuk Böbrek Vakfi'nın amaçlannı, kurulacak çocuk dializ köviinü Demi-
rel'e tanıtan vakıf üveleri. projenin bir an önce yaşama geçirilebilmesi için Çatalca'daki arsa tahsisinin hızlandınl-
ması gerektiğini beûrttiler. Vakıf Başkanı Prof. Dr. Faik Tanman, Cumhurbaşkanı \e eşi Nazmiye Demirel adına
hazırlanan Umut Kövü'nün 1 ve 2 No'lu şeref tuğlalannı da Demirel'e sundu. Nakıf. böbrek hastası çocukiara
umutışığı olacaktesisin inşaatı için geçen ay 1 milyon tuğla kampanvası başlatmıştı. (Fotoğraf: KADER TUĞLA)
Prof. Dr. Kadir Erdin
'Orman tahsisine
son verilmeli'
İstanbul Haber Servisi-
Orman Mühendıslen Oda-
sı Marmara Bölge Şube-
si'nın venı başkanı Prof.
Dr. Kadir Erdin. orman
alanlannın hangı nedenle
olursa olsun (maden. tu-
rizm. üniversite). kamu
yaran örtüsü altında tah-
sisine son verılmesını.
bunlara olanak hazırlav an
yasalann da değiştirilme-
sini istedi.
Prof. Dr. Erdin. başkan
seçılmesınden sonra > ap-
tığı ilk basın açıklamasın-
da özetle şunlan belırtti:
"EvTensel ve ulusal de-
ğer olan orman alanlannıı-
zın öncelikli korunıa altı-
na aiınarak korunması ve
genişletilmesi, orman alan-
lannın hangi nedenle olur-
sa olsun (maden, turizm,
üniversite vs.), kamu va-
ran örtüsü alünda tahsisi-
ne son verilmesi, bunlara
olanak ha/ırlavan yasala-
nn değiştirilmesi için ka-
muovu baskısı oluşturul-
masına çalışacağımızı ka-
muo>una duv ururuz.'*
1Ü Orman Fakültesı De-
kanı Prof. Dr Melih Boy-
dak, Anayasa'da orman-
ların daraltılamavacağı
hükmünün yer aldığına
dikkat çekerek. "Buna
karşüık 2634 sayüı Turiz-
mi Teşvik Kanunu ile Tu-
rizm Bakanlığı istediği or-
man alanlannı turizm ala-
nı ve merkeziolarak ayıra-
bilmektedir** dedı.
Bedrettin Dalan
SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN
Avrasya, Dünyanın Merkezi!
'Artık beynimizin
kefenini yırtalım'
İstanbul Haber Servisi
- îstek Vakfı Başkanı Bed-
rettin Dalan. Türkiye de
devletın düşünemeyen
gençleryetıştırdığinı belir-
terek, yeni neslınavnı za-
manda yıne devlet elıyle
'dil fukarası' haline getı-
nldığıni söyledı.
Istek Vakfı Yeditepe
Üniversitesi dün Gözte-
pe'deki Özel Semiha Şa-
kırLisesi'nde '21.yüzyıl-
da eğitim ve siyaset ilişki-
leri" konulu bırkonferans
düzenledi. Yeditepe Üni-
versitesi Rektörü Prof. Dr.
AhmetSerpiL 'DüşünTür-
kivem" başlıklı bir konfe-
ranslarzınciri başlattıkla-
rını belirttı Konferansta
konuşan Bedrettin Dalan.
eğıtımın neden Türkıve'de
gen bırakılmak ıstendiğı-
ne değınerek. "İslam dini
bu amaçla bir dogma ha-
line getirilmiştir. Bugün
bazı tarikatçılar, topluma
aydın dive tanıtılmakiste-
nnorlar. Ovsa hiçbir tari-
katçı hiçbir cemaatçi av-
dınlanmacı olamaz** dıye
konuştu. Dalan şö> le de-
vam ettı.
"Öncefikle sınavian çağ-
daş bir düzeye getirelim.
Ezberci eğitimi bırakıp,
düşünen, kültür derinliği
olan gençler yetiştirelûn.
Çocuklanmızın bevinleri-
ni bilgisavarçöplüğüne çe-
virmeveüm. Artık şu bev-
nimizin üzerindeki kefeni
vırtalım.*"
Adam ünlü: Başkan Carter'ın 'ulusalgüvenlik da-
nışmanı' ıdi; son röportajında, Le Nouvel Ob-
servateurdergısi, onu 'komplekssızemperyalist' di-
ye vasrflandırmış: zıra 'strateji uzmanı'Zbigniev Brze-
zinski, 'Amerıka ve Dünyanın Geri Kalanı' başlıklı
eserinde, gezegende, 'hâkimiyetin' ABD'nınelindeol-
duğunu ıddiaedıyor; kimseyi 'taktığıyok', açıkçade-
mış ki:
"..^BD dört kilit alanda üstünlüğü ele geçirdi:
askeri alan, ekonomi, teknoloji ve kültür. (...) Dün-
yadaki ekonominin 'rtici gücü' ABD ekonomisi; bil-
gi teknolojisinde, hatın sayılır avantajı van ABD
kültürü ise, sinema ve televizyon açısından, kjm
ne derse desin, müthiş çek/m gücüne sahip..." (Mil-
liyet, 14 Ocak 1998)
Yalnız bir noktaya dıkkatı çekiyor. eğer ABD bu 'hâ-
kimiyeti' muhafaza etmek istiyorsa, 'herşeyden ön-
ce Avrasya kıt'asını gözetmeli' imiş; neden derseniz,
bakın neden:
"...çünkü Avrasya, yani Avrupa/Rusya/Asya ek-
senindeki muazzam alan, dünyanın merkezi: bu
bölgeyi kontrol eden, gezegeni kontrol eder. 'So-
ğuk Savaş' brteli beri, Avrasya da üstünlük ABD'nin
elinde ama, bu ne zamana kadar sürer?" (Mıllıyet,
14 Ocak 1998)
Acaba diyorum sırası mı: şuracıkta, sızinle 'Avras-
ya' bahsinde konuştuklanmızı hatıriamanın? Türki-
ye'nin Avrasya'yla ilgili, sağlam ve istikrarlı bir siya-
set projeksıyonu yapmasının, 'zorunluluğu' hakkın-
da söyledıklerimı. duşünmenın?
ABD jeo/stratejisi için öncelikli bölge'
Brzezinski, Avrasya'nın büyük öneminın neden
kaynaklandığı konusunda, hıç de hayalperest de-
ğıl, son derece gerçekçi; dıyor kı:
"...ABD jeo/stratejik politikasının en öncelikli
bölgesi Avrasya olmalı, bunun birbirine bağlı iki ne-
deni var: birincisi malûm, bu bölge muazzam do-
ğalgaz ve petrol rezervleri içermektedir ve dünya
enerji tüketimi başdöndürücü bir hızia artıyor; ikin-
cisi, (Şımdı, buraya dikkat)... bu 'Avrasya Balkanla-
n' büyük bir istikrarsızlığa hatta kargaşaya gebe
denilebilir; çünkü Rusya, Iran ve Türkiye gibi 'böl-
gesel güçler', bu alanın kontrolü için çatışabilirler...'
"...böyîe bir çatışmayı engellemek ve bunlardan
herhangi birinin bölgede liderliği 'kapmasım' ön-
lemek için, ABD'nin buraya güçlü bir şekilde mü-
dahalesi şarttı. Tabii ki bu alanın anahtar ülkeleri
olan Kazakistan, Özbekistan ve Azerbaycan'a
mümkün olduğu kadar yardım ederek!.." (Mıllıyet,
14 Ocak 1998)
Brzezinski'nın görüşu şöyleözetlenemez mı? 1/Av-
rasya, ABD'nin 'kontrolûndedir', öyle kalmalıdır. 2/Böl-
gesel güçler -Rusya, Türkiye ve iran- bölge ege-
menlıği ıçin çatışabilirler, bu önlenmehdır. 3/ Kilıt ülke-
ler -Kazakistan, Özbekistan ve Azerbaycan- des-
teklenmelıdır. Bana sorarsanız. bu özetın Türkçesı şöy-
le anlaşılmalıdır: Avrasya, ABD'nindir; öyle kalma-
lıdır, bunun için de, gerekirse hem Rusya, Türkiye
ve iran'ın 'kontrol teşebbüsleri', icabı halinde bun-
lan 'çatjşürarak' önlenmeli; hem de Kazakistan, Öz-
bekistan ve Azerbaycan 'desteklenerek', onlar-
dan ayn ve 'uzak' tutulmalıdır.
Zbigniev Brzezinski'nın bu içınden pazarlıklı. 'böl
veyönet' planına, geçerli ve gerçekçi tek 'dırenış' pla-
nı: Rusya, Türkiye ve iran'ın öteki bölge ülkeleriy-
le el ele vererek, ABD'den bağımsız bir Avrasya Bir-
liği'ni gerçekleştirmesidir kı. VVashington ı urkuten.
aslında yapılması gereken de budur. Neden derseniz.
XX. yy sonlarında ABD açısından elde edılmış gorü-
nen 'hâkımıyet' tasarımının koku eskılere, taa yüzyıhn
başlanna uzanıyor da, ondan!
ABD Ortadoğu politikasının kökeni
Meraklısı, Laurence Evans'ın 'Turkıye'nın Payla-
şılması I Unıted States Polıcy and the Partition
of Turkey' kıtabını elbette okumuştur; orada. ABD Or-
tadoğu politikasının kökeni açıklanıyor; hareket nok-
tası da, çok ılgınç:
"...ABD Dışişleri Bakanlığı, 31 Mayıs 1919'da
yeryüzündeki bütün elçilik ve konsolosluklarına
bir genelge gönderip, petrol bulunan, bulunabil-
mesi olanağı olan her yerde, oralardaki petrol kay-
nakları üzerindeki denetim (kontrol) durumunu,
gelişme umutlarını ve bu alanlardaki petrol üreti-
mine Amerika'nın karışabilme olanaklarının bildi-
rilmesini istiyor" (Turkıye'nın Paylaşılması, s. 293,
Mıllıyet Yayınları, 1972)
Açıkça görülüyor kı, daha o zaman Biıieşik Ame-
rika'nın kulağına karsuyu kaçmıştır. elçılıklerını uyarı-
yor: sebebı de, Osmanlı'nın yenılgısı uzerıne, galıp ül-
kelerce paylaşılacak eski Osmanlı Mezopotamya-
sı'ndakı petroltenn. (MusuJ, Basra vs.) Ingiltere ıle Fran-
sa arasında bölüşülduğünun, duyulması! Washington
derhal 'devreye gırmek' telâşındadır; Londra ıle ara-
larında o tarıhte oyle bir 'nota alıp verme savaşı' ya-
şanmıştır kı, ızlemek lâzım.
Laurence Evans, hiçbir tereddüde mahal verme-
yecek bir açıklıkla, temel gerçeğı belırlıyor:
"...Türkiye ile yapılacak barış, daha genel olarak
'Şark meselesi'ne verilecek yeni şekil söz konu-
su oldu mu, Amerika'nın üzerinde durduğu çıkar
savunması; başlıca 'açık kapı' ilkesinin korunma-
sı ABD'nin Osmanlı toprakları üzerindeki hak ve
ayrıcalıklannın devamını sağlamaktı. (Şımdı şura-
ya dikkat) Bu toprakların Türk yönetiminde kalma-
sı ya da başka bir devletin yönetimine geçmiş bu-
lunması bu amacın elde edilmesine engel olma-
malıydı..." (Turkıye'nın Paylaşılması, s. 186, Mıllıyet Ya-
yınları, 1972)
Dikkat isterim: bilhassa son cümle, adamakıllı uya-
rıcı ve uyandırıcıdır: hem Avrasya konusunda Türki-
ye'nın muhtemel nıyetlerıne cıddı bir uyarı mahıyetı ta-
şıyor; hem de Mezopotamya petrollerının bugunku
sahibi Irak'ın başına gelenlerın denn sebebını açıkla-
yıp, sorunu aydınlatıyor: dıkta, ınsan hakları, zartzurt,
bunlar laf; adam o petrole daha yüz yıl önce goz koy-
muş!
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm