Catalog

SAYFA CUMHURİYET 7EYLUL1997PAZAR PAZAR KONUGU Yargıtay 4. Dairesi üyesi Dr. Bilal Kartal asıl yargılanması gerekenin medya kuruluşları olduğunu söyledi Taparazziler değilbasın suçlu' & LJJ\l LJ^ Prenses Dıana'nın "paparazzı'İerden kaçmak ısterken fecı bir trafık kazasında can vermesı, >enıden basın ahlakı. kışılık haklanna saygı \e özel yaşamın gızhlığı konularını gündeme getırdı Basın ozgürlüğü kavramına saygı gostenlırken kışılık haklan, özel yaşamın gızhlığı nasıl korunabılecektır? Magazın basını kendıne otokontrol uygulamadığı takdırde Prenses Dıana'nın acı sonunu hazırlayan olav lar benzen dızı olaylann yaşanacağına hıç kuşku duyulmamalıdır. Her zaman yıneledığımız gazetecılık ahlak ılkelennı bu vesıleyle yenıden >azmak ıstıyoruz. Gazetecı. haben yaratan kışı değıldır Gazetecı. meydana gelen bır olayı doğru, tarafsız \e dürüst bıçımde kamuoyuna yansıtan, kamuoyunu bılgılendıren kışıdır. Yoksa. gazetecının kamuoyunu yönlendırme gıbı bır fonksıyonu da yoktur Gazetecılık ahlakı \e ozel yaşamın gızhlığı gündemın en üst köşesıne yerleşınce bız de konuyu Yargıtay 4. Daıresı üyesı Dr Bılal Kartal'la konuştuk SÖYLEŞİ LEYLA TAVŞANOĞLU - Kişilik haklarımn basın-yayınyoluyla zedelenmesini nasıl değerlendiriyorsunuz? KARTAL - Kışılık haklarının tanımı >asalarda yapılmamış olmakla bırlıkte gerek teonde \e gerekse yargısal kararlarda, tanımı yapılmıştır Yapılan tanımlar bırbm ıle benzerlık gosterdığı gıbı. a>nı zamanda bırbınnı tamamlamaktadır Aslında bu haklar sayılı ve sınırlı olmadıklan ıçın bunlan tek tek saymak olası da değıldır Bu haklar kışıye. \ar olmak. yaşamak. gelışmek ozgur olmak \e saygı gormeyı sağlar Kışılık haklan ıle ılgılı bu kısa açıklamadan sonra sorunuza gelınce kışılık haklan sadece basın-yayın yoluyla saldınya uğramaz Başkaca pekçok yolla da saldınya uğrayabılır Orneğınkışı dovulebılır, meslekı ıtıbannı kuçultecek da\ranışlarda bulunulabılır Bu ornekler çoğaltılabılır Ancak uzennde dunnamız gereken basın-yayın yoluyla kışılık haklanna saldın ıse. ayn bır ozellık \e onem taşımaktadır Nedenı de basının veya gorsel vaymm kişi hakkında yayın yapmasının kendısıne hukuken \e yasa ıle bır hak olarak tanınmış olmasından kaynaklanmaktadır lşte genel ve normal yollarla kışılık haklannın saldınya uğraması ıle basın-yayın yoluyla kışılık haklannın saldınva uğraması arasındakı onemlı farklardan bın3ı. bu ozellıkten kaynaklanmaktadır Normal vollarla olan saldırıda saldında bulunana bo>le bır hak \e yukumluluğun tanınmadığı açık bıçımde ortada ıken. basın-yayın yoluyla olan saldında bu yon son derece karmaşık bır durum yaratmaktadır Çunku bıryandabasm veya gorsel yay ! n kendıne bu hakkın tanındığını, buna dayanarak >aym yaptığını. boylece topluma karşı olan gorevını yenne getırdığmı ılen surerken, yasal olarak gmence altına alınmış olan kışılık haklannı yer \er ve zaman zaman gozardı edebılmektedır Gerçekten anayasanın 28 maddesınde basının ozgur olduğu. sansur konulamayacağı. Basın Yasası'nın l maddesınde de basının serbest uygulayarak daha sağlıklı bır sonuca vanlabıleceğı kanısındayım - Sizce basın özel yaşamın gizliliği ilkesine nasıl uymalı? Bu konudakiyasal duzenlemeler yeterli mı? KART-VL - Yukanda da belırttıgım gıbı basın tarafından yapılan açıklamalar ıçcnk olarak kışılık haklanna saldın teşkıl edebılır Ozellıkle bu açıklamalann sınırı ne olmalıdır konusu hep tartişilmıştır Dığer bır anlatımla basın neyı nereye kadar yazmalı ve>a goruntulemehdır Bu sının belırlerken dayanacağımız en onemlı unsur kamu yarandır Kamu yararı deyımı sının ve kapsamı bellı olmamakla beraber ferdın kışısel çıkarlan değıl. toplumun çıkarlannın ustun tutulması olarak tanımlanabılır Bu tanımı bıraz açarsak vardığımız nokta şudur Hukuk duzenı. hem ferdın hem toplumun yararlarını guvence altına alan bır bılım dalıdır Bu ıkı yarar şu veya bu nedenle karşı karşıya geldığınde ıkısını bırden korumak mumkun olmadığına gore. bınnın dığenne ustun turulması gerekmektedır Hangısı daha ustunse o korunmalıdır Bu da yıne her somut olaya gore değerlendınlecektır Hukukun ana amacı. çıkar çatışmalannı dengelemek olduğuna gore. bu çatışmay ı çozume goturen bır yasa kuralının bulunmaması bır vasa boşluğu olarak gorulebılır \e var kı bu konuda yasal bırduzcnlemenın yapılması. çozumden ote çozumsuzluk getınr Çunku. hıçbır olay dığenne tıpatıp benzemedığı gıbı hıçbır kışının >apısı. davranışı. sahıp olduğu değerler. kısaca dunyası da dığenne benzememektedır Standart kışıler ve olaylar yoktur Boyle olunca da olav v e kışrien dornno? yasa madtlelen ~* ıçıne hapsetmek doğru bır vaklaşım olmaz Bu bakımdan. benzer sorunlarla karşılaşıldığında, yargıcın yurttaşlar yasasının 1 maddesı uyannca. yazılı olmayan hukukun temel ılke ve kurallannı somut olaya uyarlayarak sorunu çozmesının daha uygun olacağı kanısını taşımakta\ ım Buradan sorunuza gelmek 'B ir defa paparazziler basın değildir. Bunlar her ne kadar özel yaşamla ilgili haber veren ve görüntü alan kimseler ise de sonuçta bunlan yayımlayacak olan görsel ve yazılı basındır. Alıcı bunlan almaz ve yayımlamazsa ortada bir basın suçu ve basının sorumluluğu da söz konusu olmayacaktır. Bu durumda burada yargılanması gereken paparazziler değil, basının bizzat kendisı olmalıdır."1 olduğunun y azılmış olması karşısında y ıne anayasanın temel haklar ve ödev ler bolumunde yer alan "temel hak \e ozguriukler*1 (kı bunlann en onemlılennı kışılık haklan oluşturur) guvence altına alınmış bulunmaktadır Boylece basının ozgurluğu ıle yıne guvence altına alınmış olan kışılık haklan karşı karşıya gelmektedır tşte sonın ve tum tartışmalann odağı. bu değerlerden hangısıne daha fazla ustunluk tanınacağı noktasında toplanmaktadır Boylece. ışlevlennınve ıçenklennın bır sonucu olarak bırbın ıle uyuşmayan, bınnın kullanılmasi ıle dığen zarara uğrayan ancak o hakkında kullanılmasının gerektığı tartışmasız olan ıkı hak bır noktada çatışma ortamına gırmış gıbı. bır gorunum ortaya çıkmaktadır Ne var kı hukuk duzenınce. çatışan ıkı yarann aynı zamanda koruma altına alınması duşunulemez Aksı halde hukukun kendisı kendı kurallan ıle çelışkıye duşmuş olur Aslında konuva bıraz daha y akından bakıldığında. her ıkı yarann aynı anda bırbınne karşı korunmadığı, çatışma dunımunda bınnın dığenne ustun turulması gerektığı boyle bır sonucun da yıne hukukun kendı varlığının bır gereğı olduğu gorulecektır Hangı y arann ustun turulması gerektığınm önceden bır yasal duzenleme ıle belırlenmesı. karşı karşıya gelen bu ıkı hakkın kapsamını sınırlandırabıleceğı gıbı onlan donuklaştırabılır Halbukı bu haklann smırlandınlması ve donuklaştınlmasının sakıncalı olacağını bıraz once ıfade etmıştım Zaten boyle bır duzenleme konuya ılışkın bulunan hukuk kurallan ıle de bağdaşmaz Çunku son derece gelışmeye ve değışıme açık olan hukukun bu konudaki temel oğelennı kalıplaştırmış olur O halde ızlenecek yol ve yontem objektıf hukuk kurallan uyannca bınnın dığenne ustun turulması suretıy le sorunun çozumlenmesıdır Hangı y arann ustun turulması gerektığınm olçutu, yayının gerçek. guncel olması \e kamu yarannın bulunması. venlen haberde ozle bıçım arasmda bır bağ ve dengenın kurulmasıdır Bu olçutler ıçın cnceden kesın ve belırlı olgular getıımek ve koymak bızı doğru sonuçlara goturmeyebılır Bu bakımdan her somut olaydakı olgulara gore hukukun objektıf kurallannı somut olaya ıstıvorum Tum demokratık ve ınsan haklarına saygılı olan ulkelerde. ozel yaşamın gızlılığme saygı gostenlmesı gerektığını bu alana gınlmesının yasaklandığını. bu yondekı uygulamanın da oturduğunu gormektevız Hatta bızım de anayasamızda olduğu gıbı bu duzenleme bıçımı. pozıtıf hukuk kurallan ıle de guvence altına alınmıştır Boylece demokratık kurallara ve ınsan hdklanna saygılı davranma geleneğı tam olarak oluşmamış bızım gıbı ulkelerde vonetıcılenn keyfı davranışını onlemek ıçın pozıtıf bır duzenleme getınlmış bulunmaktadır Sorunuzun asıl onemlı kısmına gelınce, yerleşmış ve tartışmasız kabul edılen ve uyulması gereken ılke ozel yaşamın gızlılığıdır Ozel yaşam, kışının bizzat kendısının \e çok yakınlannm ıçınde yaşadığı alandır Ozel yaşama alanı gızlı alan. ozel alan v e ortak alan olarak aynmlara tabı tutulmakta ıse de somut olay ve kışının toplum ıçındekı yen ıle karşılaştırdığımızda ongorulen bu aynmın kışıye gore farklılıklar taşıdığını gormekteyız Hangı olayın veya şeyın gızlı ozel veya ortak alana gırdığının belırlenmesı. yer. zaman ve kışıye gore değışebılır Bır kışı ıçın gızlı olan alan. dığen ıçın ozel veya ortak alan olarak gorulebılır Bu bakımdan kışının ozel yaşam alanının bu denlı aynmlara tabı rutulmasinın doğru olmadığı kanısındavım Aynca ozel yaşamın gızlılığının sinırı da onem taşımaktadır Orneğın basın. anonım olmayan tanınmış ıkı kışının bır eve gırdığını yazabılır veya goruntuleyebılır Ancak o kışıler toplumu çok yakından ılgılendıren kimseler oKalar dahı yatak odalanndakı goruntulen yayımlayamaz Basının gorevı her olayı ve konuyu tum aynntı ve sonuçlanna kadar vermek değıldır Bazı konulan bır yere kadar goturup gızlılık alanının sınırına dayandığında orada bırakmaktır Bundan sonrasını okuyucuya ve ızleyıcının yorumuna terk etmelıdır Bunu yaparken de yıne başka anlamlara gelecek ve zıhınlerde habenn venlış amacı dışına çıkılacak yorum ve sozcuklerden kaçınması gerekır Sorunuzun dığer bolumune gelınce bu konudaki yasal duzenlemelenn yeterli olduğu kanısındayım Sorunuzdan salt ozel yaşamın PAZAR KONUGU Dr. Bilal Kartal Adnaman a bağlı Bc\nı ıl^esuıın Çatalagaç Lo\ ıındc <, ı/t<, ı bu aılenın <, ot ııgu olarak doğdıt Oı taoğremmını Kahramanmaraş ta tamamlandıkıan sonra Istanhul Lnı\eısıtesı Hukuk Fakııltesı nden I96~" \ıhnda mezım oldu Ankaıa Lnneısıtesı Hukuk Fakultesı nden de masteı \e doktora detecesı aldı hırdun çeşıtlı \ eı leı mde \ aıgn, lık \ e bu sure de \argıta\ tetkık hakımlığı \aptıktan sonra 1987 \ılında Yaıgıta\ ınelıgıne seçddı Halen bu gore\ mı sıııdıtnnoı gızlı kaknast^ereken^lanının belırlenmest ıle ılgılı olan mevcut yasal duzenlemelçn anlıyonnrf Yoksa bu alana yapılan saldın "" halınde onun yaptınmlannı ağırlaştırabılınz Bunlar hem cezaı. hem de hukukı yaptınmlar olabılır Bızım yazılı hukuk duzenımızde cezaı yondekı yaptınmlann olçusu konusunda bır >ey soyleyecek değılım Aynca cezaı yaptınmların ağırlaştınlmasına da karşıyım Hukukı yaptınmlara gelınce. yasal duzenlemelerde hukmedılecek tazmınat ıçın hıçbır tavan ve taban konulmamıştır - Biliyorsunuz. "paparazzi "lerin takibinden kaçarken olen Prenses Diana'ın acı sonu bütun dünyayı uzdü. Burada "paparazzi lerın söylendiğigibi sorumsuz davranışları olmuş mudur? KART\L - Oncelıkle şunu belırteyım kı Dıana nın olumune <,ok uzuldum Zannedenm onu tanıyan tanımayan pek çok kışı aynı duygulan taşıyor Bu da Dıana'nın soylendığı gıbı "gönüllerin kraliçesi" olmasından kayrıaklanıyor Ayrıca onun erken olumu ve ölum bıçımı de arkasinda pek çok soruvu bırakmış bulunmakta ve bu soruların yıllarca tartışılacağı ızlenımını yaratıyor Benım dışımda. sorunuza venlen yanıtlarla basın ve kamuoyu ıkıye bolunmus durumdadır Bır duşunceye gore -kı bunun ıçınde bizzat basının kendisı de vardır- basın bu denlı ozel yaşamın ıçıne gırmemelı. bundan dolayı da paparazzılenn sorumlu olduğu ılen surulmektedır Dığer duşunceye gore ıse bu denlı topluma mal olmuş kışılcnn ozel vaşamı da kamunun merakını ve ılgisinı çektığınden basının yayın yapabıleceğı yonundedır Zannedıyorum bu tartışma uluslararası duzeyde de devam edecektır Hatta bu konuda bırtakım yenı duzenlemelenn yapılması gerektığınden soz edılmektedır Bu konudaki duşuncelenmı. bır hukukçu olarak y ıne hukukı çerçeve ıçınde kalmak suretıyie açıklamaya çalışacağım Bır defa paparazzıler basın değıldır Bunlar her ne kadar ozel yaşamla ılgılı haber veren ve goruntu alan kimseler ıse de sonuçta bunlan yayımlayacak olan gorsel ve vazılı basındır Bır dığer anlatımla bunlar. parça başına ış yapan ve aldıklan goruntulerı para ıle satan kışilerdır Alıcı bunlan almaz ve yayımlamazsa ortada bır basın suçu ve basının sorumluluğu da soz konusu olmayacaktır Bu durumda burada yargılanması gereken paparazzıler değıl. basının bizzat kendisı olmalıdır Ancak olayda da henuz basına yansımış bır sonuç olmadığı ıçın. onun da sorumluluk derecesını tartışma olanağı yoktıır Tartışılan konu. goruntulennın alınmasından kaçtığı sanılan ıkı kışının. fotoğrat çekecek kışılerce takıp edılıp edılmeyeceğı. başka bır anlatımla ızınsız fotoğraf çekılîp çekılmeyeceğı noktasında toplanmaktadır Fotoğrafın çekılmesı \e yayımlanması. kışının ıznıne veya başkaca bır ustun ve ozel yarann varlığına bağlı olduğu ve boylece kışının ozel yaşam alanı sınırları ıçınde kaldığı ıçın ızınsız çekılemeyeceğı konusunda goruş aynlığı bulunmamaktadır Ancak bu kural anonım kışıler ıçındır Sıra dı^ında kalan unlu ve topluma mal olmuş kışıler ıçın de aynı yasağın var olduğu soylenemez Somut olaydan Dıana'nın sıra dışı unlu bır kışı olduğu bu nedenle normal kışılerden farklı olarak resmının çekılmesınde hukuka aykın bır vonun bulunmadığı da kabul edılmekte. ancak yanında sevgılisınin bulunması nedenıyle ıkısının bırlıkte goruntulenmesırun onun ozel \e gızlı kalması gereken yaşam alanı ıçıne gırdığı. bu nedenle resmının çekılmemesı gerektığı savı ılen surulmektedır lşte resmının çekılmesınde uygunluk gormeyenler, boyle bır durumda resım çekılemeyeceğıne gore, çekmek amacı ıle takıp edılmesının de basın kurallanna aykın olduğu sav ını ılen surmektedırler Dıkkat edılırse, paparazzi denen kışıler, resım çekmekten veya çekmek ıstemelennden yargılanmıyorlar takıp etmelen sonucu, surucunun arabayı hızlı kullanması zorunda bırakılması ve bunun sonucu kazanın olmasından aynca kazadan sonra zorda kalan kımseye yardım etmemekten yargılanıyorlar Olayı. basın suçu dışında ve kendıne ozgu bır olgu olarak değerlendırmek gerekır Olay ın naparazzılerın arabayı takıbı sonucu onlara \ akalanmamak. goruntu almalanna engel olmak ıçın aracın surat yapması uzenne meydana geldığı kabul edılmektedır Kabul edılen bu oluş bıçımıne gore, paparazzılenn takıbı ıle kaza arasındakı ıllıyetın varlığı kesm değıldır Çunku her hızlı gıden aracın kaza yapacağına daır bır varsay ım varsa da bu her zaman gerçekleşmeyebılır Eğer paparazzıler, araca yetışıp goruntu alabılseler ve bunlan da yayımlayabılselerdı konunun tartışılması gundeme gelmeyecektı Aynca boyle bır takıbın kışılık haklanna saldın nıtelığı taşıdığına ılışkın bır ıddıa da ortaya atılmayacaktı Ne var kı Dıana ıle sevgılisınin fotoğraf çekenlerden kaçması. surucunun hıç de gerek yokken hız yapması ve ıddıaya gore alkollu olması. sonucu hazırlayan etkenlenn başında gelmıştır Bu bakımdan paparazzılenn davranışlan salt goruntu almak amacı ıle arabayı takıp etmekten ıbaret ıse bunun hukuka aykın bır yonunun olmadığı kanısındavım Eğer flaş patlatarak surucunun gozune ışık venlmışse. bu da zaten başlı başına ayn bır suç olup basınla bır ılgısı yoktur Burada olen bu ıkı unlu kışının ıznı olmadan, paparazzılenn resım çekmelennın doğru bır davTanış olup olmadığı sorulabılır Kural olarak kımsenın ıznı olmadan resmı çekılemez Hele onun yaşamının ozel ve gızlı bıralanını ıçenyorsa hıç çekılmemesı gerekır \ e var kı resmı çekılmek ıstenen Dıana, dunyanın gelmış geçmış en unlu kadınlanndandır Çok genç yaşta ve kısa sure ıçınde bu kadar un yapmış başka bır kadın olmarmştır Kışt bu kadar unlu-ehınca. onu oraya getıren toplumun da pay ı eozardı edılmerfeiıdır Bu rur sıradışı ınsaûlann ozel yaşamı sıradan ınsanların yaşamına gore çok daha dardır lşte foto muhabırlen de o dar alan nedenıvle ona daha fazla yaklaşma fırsatını ve hakkını kullanmaktadırlar - Bu davranışlara nasıl engellemeler getirilir? KART4L - Paparazzılenn olum olayındakı talep artacaktır Tum dunya ınsanlan kultur yapılan farklı olmakla bırlıkte her zaman kadın-erkek ılışkılenne karşı buyuk bır ılgı ve merak duymuşlardır Basın yoluyla kışılık haklanna yapılan saldınnm, basın ozgurluğune dokunulmadan engellenebılmesı ıçın basının kendı var oluş amacının dışına çıkmadan yavın yapması gerekır Bılgı. bınkım ve kışıye mutluluk ve guven getırecek değerler yenne salt para getırecek haberlerden kaçınılmalıdır Yapılan bır yayının kışılık haklanna saldın teşkıl edıp etmedığıne yargıçlar karar v ermektedır Gerçı 3984 sayılı yasa ıle yargıç olmayan bır kunıl buna karar venyorsa da bunun hukuka uygun olmadığı ve bır hukuk dev letınde olmaması gerektığı kanaatını taşıyorum Aslında yayını yapan da saldınnın olup olmadığını bılebılecek durumdadır Ancak vayın yapmaması. onun ekonomık çıkanna. hatta ıntıkam duygusuna ters duştuğu ıçın çoğu kez bıle bıle boyle bır yola gıtmektedır Bu tur davranışlann onlenmesL hukukı yaptınmlann ağırlaştınlması ıle kısmen engellenmış olabılır Ancak yaptınmlann ağırlaştınlması ıle sorunun çozumleneceğı kanısında değılım Kısmı bır etken olabılır Aslında bu bır kultur sorunudur Salt yasal duzenleme ıle bunun onune geçmenın çok guç. hatta ımkânsız olacağı kanaatını taşıyorum Dunyanın her yennde mesleklennı en ty ı şekılde yapanlar olduğu gıbı onun gereklerıne uymayanlar da vardır Onemlı olan ıyı yapanlann sayılannı arttırmaktır Bunun yolunun da eğıtım olduğu ve toplumun tum katmanlannın uyum ıçensınde bulunmalan ıle gerçekleşeceğı duşüncesındeyım - Türkiye'de basın ozgurluğunun kullanılması sizce nasıl olmalı? KARTAL-Türkiye'de basın ozgurluğunun, basının kendı ışlevı ve amacı ıçınde kalınarak kullanılması gerektığı kanısındavım Bugun Turkıye'dekı basının ve gorsel yayının amaçlanan çızgıde olmadığı kanaatını taşıyorum Bazı yazılı ve gorsel basın organlannda, kamu yararı arka plana ıtılerek hangı durumlarda daha çok satış ve ızlenme oranı sağlanacağı esas alınarak yavın yapılmaktadır Boyle bır uygulama ve duşunce bıçımı basının ışlevı ıle bağdaşmayacağı gıbı bizzat kendıne de zarar verecektır Bugun ıçın sağlanan tırajlann devamlı ve kalıcı olmayacağı kaçınılmazdır Bu bakımdan basın gerek pozıtıf hukuk bakımından ve gerekse kendı kurallannı uygulamada ozgur ve objektıf davranmalıdır Basın egemen guçlenn ışıne gelen haber ve olaylan değıl. gerçeklen olduğu gıbı yansıtmalıdır Çoğu kez yorumu okuyucuya da bırakabılmelıdır Basının ozgurluğu o denlı onemlıdır kı ozgur ve amacına uygun yayın yapan basını bulunmayan ulusların da ozgur olmadığı sonucuna vanlabılır Boyle bır toplumun 'D iana'nın ölümünde, bize göre hukuken yapılması gerekip de yapılmayan, eksik kalan bir duzenleme yoktur. Olay meydana gelmeseydi ve çekilen resimler yayımlansaydı, zannederim çekenler ve yayımlayanlar sorumlu tutulmayacaktı. Çünkü Diana çok önemli bir kişiydi. Bir erkek arkadaşı ile normal bir görüntü resminin yayımlanmış olmasında bir aşınlık, bir aşmadan söz edilemezdi.' sorumluluklannm tek ve mutlak olmadığını belırtmeye çalıştım Basından oğrendığım kadan ıle olayın meydana gelmesınde asıl ve bırıncı derecedekı sorumlulann paparazzılenn olmadığı kanısındayım Tabu kı salt onlann takıp etme eylemını esas alıyonım Eğer araca başkaca fızıkı veya ışık yoluyla bır katılmalan olmuşsa. bu ayn bır eylemdır ve paparazzılıkle de ılgılı değıldır Sorumlu olsalardı. buna engel olmanın yolu yontemı yıne basının kendı var oluş amacı ıçınde kalarak gorevını yenne getırmesı olacaktı Basının bır var oluş amacı ve ışlevı vardır O ışlevının kurallanna bağlı kaldığı ve uyduğu takdırde. kışılık haklanna karşı yapılan pek çok saldınnın onlenebıleceğı kanısındayım Dığer bır anlatımla, hukuka aykın davranışlannın engellenmesı. yasal yaptınmların getınlmesı ıle değıl. basının ancak kendı var oluş amacına uygun hareket etmesı ıle mumkun olacaktır Aksı halde. bu tur olay lara engel olmak ıçın kural getırmeye kalkişinca basını gerçek fonksıyonundan uzaklaştırmış olabılınz Basın bu tur fotoğraf ve yayınlara ıtıbar etmez. buyuk paralar ayırmazsa. bunlar kendılığınden azalacaktır Dıana nın olumunde, bıze gore hukuken yapılması gerekip de yapılmayan. eksık kalan bır duzenleme yoktur Olay mevdana gelmeseydi ve çekilen resımler yayımlansaydı, zannedenm çekenler ve vayımlayanlar sorumlu tutulmayacaktı Çunku Dıana çok onemlı bır kışıydı Bır erkek arkadaşı ıle normal bır goruntu resmının yayımlanmış olmasında bır aşınlık bır aşmadan soz edilemezdi Ancak bu resım onlann gızlılık alanı ıçındekı goruntulen ıçenyorsa o zaman sorumlu tufulabılırlerdı - Bu engellemeler basın ozgurluğu çerçevesinde nasıl yerli yerine oturtulabilir? KARTAL - Bu engellemelen \erlı yenne oturtmak ıçın, basın ozgurluğunden tav ız venlmemelıdır Dığer bır ıfade ıle bu tur olay lara engel olacağım dıye basına sınırlama getırılmemelıdır Iletışımın bu denlı arttığı bır çağda basına sınır koymak, ışı yenn altına ve başka alanlara çekmek sonucunu doğurur Bır duşuncenın bır goruntunun açıklanmasına ne kadar yasak koyarsanız. o olçude ona karşı demokratık bır yonetıme kavuşması ve fertlennın mutlu olması olanaksızdır Çunku fertlen gerçek bılgıden yoksun bırakıldığı ıçın. karşılaştırma yapamayacaktır veya yaptınlmayacaktır Basının. kendıne tanınan ozgurluğun bır gereğı ve sonucu olarak. ılkelerıne bağlı kalmak suretıyie yayın yapması gerekır Aksı halde kendısıne tanınan ozgurluğun karşıtı olan sorumluluğunu yenne getırmemış olur Yetkı ne kadar genış ve etkınse sorumluluk da o olçude ağır bır yukumluluğu gerektınr Bunun ıçın de basın-yayın kuruluşlannm çalışanlan ve tabıı kı sahıplen de son derece duyarlı. yansız ve araştırmacı davranmak zorundadırlar Onlann varlık nedenı ve alanı doğruyu araştırmak. bulmak ve onu topluma yansız bıçımde ve tam olarak uygun ve olması gereken bır dılle aktarmaktır Bu denlı etkın olanbugorev yerıne aetınldığınde kışılenn sonuçlara karşı olan ılgısı artacak çozum uretecek, bılınen ve ona sunulan kalıplara ıtıbar etmeyecektır Bundan dolavıdır kı ozellıkle yazılı basının bır bolumunun, bugun ıçınde bulunduğu durumu, zaman geçırmeden terk etmesı gerçek ışlevıne uygun dav ranması gerekmektedır Hıç şuphesız bu onen her kışı v e kurum ıçın geçerlıdır Ancak basının sorumluluğunun ve onderlık gorevının bır gereğı olarak oncelık taşımaktadır Ozellıkle son yıllarda yazılı basının gerçek amacından saptığı promosvonlarla ışlevını surdurmeye çalıştığı gorulmektedır Halbukı gazetenın tırajını verdığı hedıyeler değıl ıçınde taşıdığı fıkırler belırlemelıdır Dığer bır anlatımla gazeteyı taşıdığı fıkırler sattırmalıdır Ulkemızın ıçınde bulunduğu şu donemde buna onemlı olçude gereksınme vardır Basın. bu ışlevını yenne getınrken kışılenn haklanna kesınlıkle saldırmamalıdır Eğer kamunun ustun yaran gerektınyorsa, yayın gerektığı olçu ve kapsamda ve sının aşılmadan verılmelıdır Bunun tersı olan her yayın kışılık haklanna saldın teşkıl eder Sonuç olarak ozgur basın mutlaka olmalı ama kışılık haklanna saldırmadan duşunce uretmelı. toplumu gerektığı olçude bılgılendırmelı ve aydınlatmalıdır