Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 18 EYLÜL 1997 PERŞEMBE
DIŞ HABERLER
FENER RUM PATRİĞİ'NE ABD'DEN BÜYÜK İLGİ
Patrik I. Bartolomeos,
Washington yolcusu
• Clinton yönetimi Patrik I. Bartolomeos'u önemli
devlet adamı düzeyinde karşılayacak. Rum Ortodoks
lider, Beyaz Saray'da üç saat geçirecek.
FUAT KOZLUKLU
\VASHINGTON - Din özgürlüğü. insan
haklan ve çevTe konulan ağırlıklı bir ajan-
da ile önümûzdeki ay ABD'ye geleceği
açıklanan Fener Rum Ortodoks Patriği I.
Bartolomeos'a Beyaz Saray ve Kongre ta-
rafindan "sayılı devlet adamı" için düzen-
lenen bir ağırlama programı hazırlandı.
Kongre'nin "altm madalya" ileonurlan-
dıracağı "Ekümenik Patrik" Bartolomeos,
Beyaz Saray'da yaklaşık 3 saat geçirecek ve
Başkan Bill Clinton, Başkan Yardımcısı Al
Gore ve Başkan' ın eşi Hillary Rodham Clin-
ton ıle görüşecek. Bayan Clinton, Patrick ıçm
aynca bir resepsiyon verecek.
Beyaz Saray'dan acil kaydıyla yapılan 16
Eylül tarihli açıklamada, Clinton -1. Bart-
holomeos randevusunun 22 ekimde gerçek-
leşeceğı. görüşme konulan arasında "insan
hakkn. din özgürlüğü veçevrenin korunma-
sının" yer aldığı \ urgulandı.
Patrik Bartolomeos, VVashington'da ayn-
ca, ABD Dışışleri Bakanı Madeleine Âlb-
rightla akşam, Temsilciler Meclisi Başka-
ru NewtGingrich'le öğlen yemeği yiyecek.
Bartolomeos, 19 ekim - 17 kasım tarih-
leri arasındaki ABD seyahati süresince 11
eyalette ve başkent Washington DC'de ki-
lise işleriyle ilgili temas ve incelemelerde
bulunacak. Patnk, Washıngton'da ayrca
"ABD'de ilk Ortodoks - Müslüman diyalo-
gu" adlı bir toplantının da açılış konuşma-
sını yapacak.
Patnk, ABD ziyareti sırasında, gideceği
eyaletlerin valileri ve kentlenn belediye baş-
kanlanyla da görüşecek, pazar ayinlerini
yönetecek. Fener Rum Ortodoks Patriği'ne
George Washington Üniversitesi de fahri
hukuk doktorası verecek. Patrik, Washıng-
ton'daki "Musevi Soykının Müzesi"ni de
ziyaret edecek.
I. Bartholomeos'un ABD seyahati hak-
kında önceki gün Washıngton'daki Ayasof-
ya (Saınt Sophia) Katedrali'nde birbasın top-
lantısı düzenleyen ve gazetecilerin sorula-
rını yanıtlayan Kuzey - Güney Amerika
Rum Ortodoks Hınstiyanlan Başpıskopo-
su Spyridon. "Ekümenik Patriğin gezisi ta-
rihi öneme sahiptir" dedı.
Ekim ayında toplantılarla anılacak
ABD'li dostları
Turgut Özal'ı unutmadı
W\SHINGTON (Cumhuriyet) - ABD
başkentinde Ortadoğu ve Türkiye konula-
nnda uzmanlığıyla tarunan Washington Ens-
titüsü, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın
anısına her yıl Tûrkiye ile ilgılı toplantılar
düzenlemeyi kararlaştırdı.
Yönetimi Musevilerden olusan Washing-
ton Enstitüsü'nden önceki gün yapılan ya-
zılı açıklamada, Özal'a övgüler yağdınldı.
Düşünce ve politika üreten NVashıngton
Enstıtüsü'nün direktörü doktor Robert Sat-
lof, Özal'ın ABD'nin gerçek bir dosru oldu-
ğunu vurgulayarak "O,cesur,yaratıcı ve viz-
yon sahibi bir fiderdi" dedi.
Satlof, "Ozal'ı anma" amaçlı toplantıya
ilişkin yaptığı açıklamada şu görüşleri dile
getirdi:
"Türkiye, ABD'nin en önemli, ancak en
az anlaşüan müttefikklir. Dış politika amac-
lan açısından Türkiye. ABD için son derece
kritik bir ülkcdir. Bunakarşın ABD'de Tür-
kiye'ye yönelik bir ilgi eksikliği mevcut Her
yıl Özal anısına bir toplanü düzenkyerek bu
eksikliği gidermeyi amaçuyoruz. Konuşma-
cı olarak da uzmanlan. düşünürieri. de>1et
adamiannı ve politikacılan davet edeceğiz.
8'mdCumhurbaşkanı TurgutÖzaLABD'nin
gerçek bir dostuydu.O.cesur,yarancıve viz-
yon sahibi bir BderdL"
Devlet Bakanı Isuı Çetebi de anma top-
lantısında Özal'ın büyük devlet adamlığıru
anlatacak. Washington Enstitüsü yetkilile-
ri, her yıl toplantılannın, Cumhuriyet Bay-
ramı'nın kutlandığı ve Özal'ın doğduğu ay
olan ekimde yapılacagını söylediler. 13 Ekim
I927'de doğan Özal'ı anma amaçlı toplan-
tıyamerhum Cumhurbaşkanı'nın eşi Sem-
ra Özal'ın da davet edilmesi planlanıyor.
yapmak
liitfem
trt.
www.isbank.com.tr
Interaktif Bilgisayar; kredi kartı ödemelerinden
yatınm hesabı işlemlerine, döviz alım-satımından
repoya, havaleden hesap açmaya dek
bütün bireysel bankacılık işlemleri için hizmetinizde.
interaktif Bilgisayar'uı inanılmaz kolaylığından
yararlanmak için, hesabıruzın olduğu İş Banlcası
şubesine bir interaktif Bankacılık taJimatı
vermeniz yeterli. ICendinize ait bir bilgisayannız
olmasa da; hatta Türkiye 'de değil, yurtdışında
olsanız bile İnteraktif Bilgisayar'ı kullanabilirsiniz.
İş Bankası'nın gelişmiş giivenlik önlemleriyle ve tabii,
hiçbir iicret ödemeden*..
TÜRKİYE İŞ BANKASI
* İnteraktif Bllfflsayar'ın tümıi ücretsız olan hizmetlerinden yararlanmak için
Intemet'e bağlanabilen bir knşisel bİlgısayar yeterlı. Başka hiçbir cıhaza ihtıyacınız
olmadığından, ödemenız gereken herhangı bır kira ücretı de yok.
Daha aynntılı bılgı almak ıstersenız, telefonumuz: (O3 12) 289 85 28
Interaktlf Bilffisayar işlemlerinizi Intemet'e bağlanmadan yapmak Lstersenlz,
telefonumuz: (O312> 289 82 4O
Kuzey îrlanda'daki patlamayı bahane eden Protestanlar, dün aniden karar değiştirdi
Bombaya rağtnen barışDış Haberler Servisi - Irlanda
Cumhunyet Ordusu'nun (IRA) si-
lah bırakmasıru şart koştuklan için
düne kadar Kuzey trlanda banş gö-
rüşmesine katılmayı reddeden Pro-
testanlar, dün sürpriz bir kararla
masaya oturacaklannı bildirdiler.
Görüşmelerin üçüncü günü geniş
katılımla gerçekleştirilirken trlan-
da Başbakanı Bertk Ahern "Bu-
• Protestanlann katılımıyla Kuzey Irlanda banş görüşmeleri yeni bir
ivme kazandı. Sinn Fein lideri Gerry Adams, Protestanlar için
"Kollanmız açık bekliyoruz" dedi.
gün tarihi bir gün" diye konuştu.
UlsterBirlikçi Partisi'nin(UUP)
bu karanru değerlendiren IRA'nın
siyasi kanadı Sinn Fein'in lideri
Gerry Adams "görüşmeteregetaıe-
lerini kollanmız açık bekliyoruz.
Onlara 'hoşgeldiniz' diyonız" de-
di. Banş görüşmelerinin geçen pa-
zanesi değil, 3 yıl önce başladığı-
nı anımsatan Adams, "O zaman da
Birtikçiler bu tavırla/ıyla görüşme
sürecini kesintiye uğratmışlardL De-
ğişimden korktular. bugün hâlâ bu
korkulan devam ediyor. Umarım,
nihaivekahcı bir banş için onlarda
• ' • •
esEa j
•flfl •HİHBMarket Hill kasabasındaki bir polis karakolu önünde patiayan bomba hasara yol açü ancak yapılan ihbar nedeni> le can kaybı olmadı.
herkes gibi masaya oturur ve çaba
gösteririer" dıye konuştu.
Öte yandan, tarihi Stormont Ka-
lesi'nde başlayacak görüşmelere,
ayn odalarda müzakere etmek üze-
re, sürpriz bir şekilde gelen UUP li-
deri Davjd Trimbleise geçen cumar-
tesi günü parti yönetimini toplaya-
rak durum değerlendirmesi yaptık-
lannı, bu toplannda Birlikçiler'in se-
sinın de banş görüşmeleri sürecin-
de duyurulması gerektiğı görüşüne
vardıklarmı bildirdi.
Irianda memnun
Irlanda Başbakanı Bertfc Ahern,
oturuma Protestan Kuzey Irlanda
Birlikçileri 'ntn yanı sıra llerici Bir-
lik Parn'si ve Birlikçı Demokrat Par-
ti'nin de katılma karan almalannı
memnuniyetle karşıladığını belirt-
ti ve "Bugün tarihi bir gün. Bütün
partiler. banş için a> nı çatnun ahm-
da" dedi.
İngiltere'nin Kuzey İrlanda'dan
sonımlu Bakanı Mo Movvlam da
Birlikçiler'in ve diğer ikı partinin
masaya oturma kararlannı "cesa-
ret örnefi'' olarak değerlendirdi.
Önceki gün Kuzey trlanda'nın
County Armagh bölgesindekı Mar-
ket Hill kasabasında patiayan bom-
ba, Sinn Fein'in masadaki varlığı-
na katlanamayan Ulster Birlikçi
Partisıni ıyıce kızdırmıştı.
IRA'nın silahlannı bırakmasını
şart koştuklan için düne kadar ma-
saya oturmayan UUP, dün de Mar-
ket Hill'de patiayan ve büyük hasa-
ra yol açan bombayı gerekçe gös-
termiştı.
Bu arada, Market Hill'de karako-
lun yakınında patiayan 200 kilog-
ramlık bombanın IRA'nın banş gı-
nşimlerine karşı çıkarak yolunu ayı-
ran Katolik Sürekli Ordu Konseyi
(CAC) tarafından yerleştirildıği bil-
dırildi. tngiliz güvenlik kaynakla-
rının bıldirdiğine göre, CAC,
IRA'nın bomba uzmanlanndan yar-
dım görüyor.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Teodoros Pangalos'un Ankara değerlendirmesi
'Orduyu kontrol edecek politikacı yok'BRUKSEL (A.4) - Yunanistan Dışişleri
Bakanı Teodoros Pangalos, "Türk ordusu
srvil hükümetin kontrolünde değiL Türld-
ye'de bu duruma karşı SSKZŞverecek kadar
cesur politikacı yok" dedi.
Pangalos, Belçika'nın yüksek tirajlı ga-
zetelerinden "Le Soir"a verdiği özel demeç-
te, Türk-Yunan ilişkileri ile Türkiye'nin
iç işlerine yönelik çeşitli ithamlardabulun-
du.
Iki ülke ilişkilerinin bugünkü durumu ile
ilgili bir soruya. "tçmdebulunduğumuzdö-
nemde, Türk tarafu Yunanistan ile ilişki-
lerde tehditve askeri şiddeti temel aünanuı
anlaımızltğının bilincinevardı" diyen Pan-
galos, şu görüşlen savundu:
"Kontrol edüemeyecek maceralara şahh
olma> acağımızı düşunüyorum, ama buna
rağmen Türkiye, uçaklannı ^ unan gökle-
rinde uçurarak savunmasının gerektirme-
diği tatbikatlan yaparak askeri gücünü
sergilemeye devam edecek.
Biz bunlara ahşbk, soğukkanlıhğımjzı ko-
rumaya devam edeceğiz. tlişkilerimizde
şimdi kriz yaratan etkenler siyasi ve diplo-
matiktir.
Türkiye, Avrupa'ya oranla yerini ara-
malı ve kararlar vermelidir. Avrupa'nın
zflıniyetine aykm davranarak Avrupa'da yer
alınmaz."
Türkiye'nin uluslararası bir yaklaşımı
ve bir ekonomisi bulunmasının Avrupalı
olmasına yetmeyeceğini ileri süren Pan-
galos, konuşmasında daha sonra şu iddi-
alarayer verdi: "Durumu düzeltmek için
hiçbir şey yapmıyorlar. İşte temel bir örnek:
Türk ordusu si% il hükümetin kontrolünde
değil. Ordu kendi yöneticilerini kendisi se-
çip atamalanm yapıyor. Demokratik bir
sistemde böyle bir şeyi anlamak mümkün
değJklir. Ve Türkiye"de bu duruma karşı sa-
vaş verecek kadar cesur politikacı yok."
"Kürt örneğini elealalim" diyen Panga-
los, Güneydoğu Anadolu'da "müthiş" bir
toprak ağalığı problemi oldugunu da iddia
ederek şöyle konuştu:
"Bazen kendi köylülerinin oylanyla se-
çilen feodaller var. Böyle bir sosyal yapı ola-
maz. AB'nin Ortak Tanm Politikasrnı na-
sıl uygularlar? 15-16 bin köyiü çahşbran ki-
şi AB'den tanm sübvansiyonu mu alacak?
İnanılmaz bir şey..
Konuşmasında, "Türkler deniz hukn-
ku anlaşmasını imzalamadılar, Lahey Ada-
let Divam'nın genel >argı işlevini kabul et-
miyorlar. medeni bir milletin normal dav-
ranışlanndan farklılıklar gösteriyoriar"
şeklinde ifadelere de yer veren Pangalos,
daha sonra şunlan kaydetti:
"Böyle devam etmek mümkün değildir.
Türkiye'nin zor kararlar alması lazun. Bu
kadar farklı kalarak AB'ye doğnı Ueıieye-
mez. İstense de istenmese de AB'a uyum
bir homojenlik meselesidir. Folklor, kültür,
sanat alanlannda özelliklerimizi koruma-
ya çahşıyonız, ama sonunda tek şey haline
geliyoruz."
D E C İ Ş E N N A T O V E T Ü R K İ Y E - 2
Türkiye6
genişleme' fldleminde
LALE SARTİBRAHİMOĞLU
ANKARA -NATO'nun ilk aşamada Ahnan-
ya'yı çevreleyen üç eski Doğu Bloku ülkesi
ile genişleyecek olması. yakın komşulannın
da ıttifak içinde yer almasını isteyen Türki-
ye açısından çok avantajlı bir durum yarat-
mıyor. Türkiye. ıttifakın bu üç ülke ile geniş-
lemesini AvTupa'nın entegrasyonu açısından
önemli görürken NATO'nun Bulgaristan ve
Romanya'yı da bünyesine alarak Balkan-
lar'da da entegrasyonu sağlamasını istiyor.
NATO, Temmuz 1997'de Madrid'de dü-
zenlediği zirve toplantısında ilk aşamada es-
ki komünist ülkeler arasında en hızlı askeri,
siyasi ve ekonomik değişimi sağlayan Po-
lonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti ıle
genişleyeceğini açıkladı. Bu üç ülkenin, 4
Nisan 1999'daAvrupa güvenlik mimansinin
baş aktörüNATO'ya tam üye olmalan öngö-
rülürken Slovenya ve Türkiye'nin destek ver-
diğı iki ülkeden biri olan Romanya'nın üye
olabilirlikleri üzennde de durulacak.
NATO'nun ilk dalga genişleyeceği Polon-
ya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti'nin te-
mel kaygısı, 70 yıl boyunca ait olduklan
SSCB yönetimi nedeniyle ayn düştükleri it-
tifakayeniden dönüşleri önündekı olası Türk
vetosu. Diğerkaygı da ABD Kongresi 'nin ge-
nişlemenin mah'yetini gerekçe göstererek en-
gel çıkartması olasılığı.
Türkiye'nin ıkilemi ise 45 yıldır üyesi ol-
duğu ittifaka tam üye olmaya hazırlanan üç
eski komünist bloku ülkesinin, 34 yıllık or-
taklık üişkısi bulunan Avrupa Birliği'ne (AB)
de kendisinden önce üye olacağı gerçeği.
Bır Türk askeri yetkıli, Türkiye'nin için-
de bulunduğu ikilemi şöyle dile getiriyor:
"Bu üç ülke, AB üyeliği ve dola> ısıyla bir-
Bgtn savunma kolu olanBaüAvrupa BirtiğTne
(B.AB)tam üye olacaklar. BöylcceAvrupa gü-
venlik mimarisinde Türkrve'den daha avan-
tajh durumda olacaklar. Türkiye diğer yan-
dan Avrupa güvenlik ve savunma nıimarisi-
ni bir bütün olarak görüyor. Türk parlamen-
tosu, NATO'nungenişfemesini Türkiye'nin AB
dışında kalması halinde veto edebilir. Çünkü
NATOveAB'nin genişleme stratejisi öngörü-
lenin aksine farklılık gösteriy or."
• NATO'nun üç eski komünist ülke ile genişleyerek
Avrupa'da entegrasyonu sağlayacağını düşünen Türkıye, yakın
komşulan Romanya ve Bulgaristan ile de genişleyecek ittifakın
Ankara'nın avantajına olacağma dikkat çekiyor.
NATO'nun üç ülke ile genişlemesi, mer-
kezi Avrupa'da askeri beklentilerin yanı sıra
siyasi ortamın yumuşaması anlamma da ge-
liyor. Çünkü şu anda Avrupa'ya kısa vadeli
tehdit oluşturacak bir durum bulunmuyor.
Tûrk vetosu
DYP Genel Başkanı Tansu Çüler'in, Dı-
şişleri Bakanlığı sırasında acıkladığı ve ilk baş-
ta yankı bulan "Türkiye'nin AB'ye üye ola-
rak kabul edilmemesi halindeNATO'nunge-
nişJeniesini vetoedeceği'" yolundaki uyansı sü-
reklilik gösteremedı. Diğer yandan. gerek
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, gerekse
Genelkurmay Başkanı Orgeneral tsmaD Hak-
kı Karadayu Türkiye'nin genişlemeye karşı
olmadığını söylemekle beraber. NATO ve
AB'nin genişleme stratejilerinin uyum ıçin-
de olması gerektiğinin altını çizdiler, ancak
veto kartını Çiller kadar keskin ortaya atma-
dılar. Türkiye'nin veto tehdidi. Brükserdeki
NATO karargâhında "şantaj ve zaman za-
man MöP olarak görülürken ittifakın tam
üye adaylan ülkeler üzerinde halen ciddi bir
kaygı kaynağı olmaya devam ediyor.
Ust düzey birNATO yetkilisi, bir grup Türk
gazetecinin konuya ilişkin sorulanru yamt-
larken şu görüşleri dile getirdi:
"Türkiye her zaman iyi bir müttefik oldu.
Türidye'nin AB'yetam üyelik perspektifi ve-
rilmemesi konusundaki kızgınlığı ve mutsuz-
luğu anlaşüabilir. Ancak bizaşın tepkisel dav-
randığı düşüncesindeyiz. N.ATO'nun genişle-
mesi gibi tarihi bir olayı Türkiye'nin veto et-
mesi kendisi açısından olumsuz etkiler de ya-
ratabilir. İlk üç ülkenin genişlemesüıe kona-
cak veto, ittifakın ikinci dalga ülkeler ile ge-
niştemesini de önkyecektir."
Çek ve Macarlar ise Türkparlamentosu NA-
TO'nun genişlemesini onaylayıncaya kadar
"Türk vetosunun rüyalanna gireceğine'' dik-
kat çekiyorlar. Her iki ülke üst düzey yetki-
lileri. Türkiye'nin veto kartı ile kendilerini esir
etmemesi gerektiğinı vurguluyorlar.
Çek Cumhuriyeti Savunma Bakan Yar-
dımcısı Jaromir Novotni, bir grup Türk ga-
zeteci ile görüşürken kızgın bir şekilde şu
görüşleri dile getirdi: "Türkiye AB üyeliği
için NATO kartuıı oynamamaİL Bu bir iç so-
rundur. Gkün AB ile pazartığınızı yapm. Eğer
bağlanü kurarsanız genişleme de gerçekleş-
meyecektir."
SÜRECEK
Bosna ittifaka örnek oldu
ANKARA(CumhuriyetBü-
rosu)- SSCB'nin dagılmasının
ardından eski komünist ülkeler
ile işbirliğimekanizması başla-
tan NATO, olası çatışmalann
diplomasi yoluyla önlenmesini
öngörenyeni savunma konsep-
tini dünyadaki gelişmelere gö-
re sürekli yeniliyor. NATO, teh-
dit gördüğü Varşova Paktı'nın
dağılmasından sonra varlık ne-
deninisürdürmesindeenönem-
li örneğin Bosna oldugunu be-
Urtiyor.
NATO, işbirliği mekaruzma-
sı oluşturduğu eski komünist
ülkeler ile Sovyet ardılı bağrm-
sız cumhuriyetlerin üycsi oldu-
gu Banş için Ortaklık (BlO)
sayesinde Bosna'dasavaşın Bat-
kanlar'a sıçramasmı önledığıni
kaydediyor. Bosnabanştmn ko-
runmasında NATO üyesi ülke-
lerinyanı sıra üye olmayan BİO
ülkelerinin önemli rol oynadı-
ğma dikkat Çv'kiliyor.
NATO gfti sürekli evrim ge-
çirenAvrupa güvenlik mimari-
sinin belli başh bazı örgütleri
şöyle:
- Avrupa'da Güvenlik ve iş-
birliği Örgütü (AGÎT): 19701i
yıllarda Doğu ve Baü arasında
diyaloğu açmak içinkuruldu. Şu
anda 21. yüzyü Avrupa güven-
lik modelinin oluşumunda 53
üye ülkesi ile önemli bir örgüt
konumunda. NATO gibi yazıh
bir anayasası bulunmuyor.
- Güvenlik, ekonomik ve si-
yasi boyutu bulunan AGlT'te
kararlar oybirliği ile ahrayor.
AGtT,banşı sağlamak ve sorun-
lann çözümü amacıyla başta
Bosna oknak üzere pek çok ül-
kede misyon bulunduruyor. Ba-
zı AGtT üyelerinin ısrarlı yak-
laşımlanna karşın Türkiye,
AGlT'in ülkenin Güneydoğu
bölgesine bir misyon gönderme-
sine karşı çılayor.
AGlT bu bölgeye misyon
göndererek PKK'nin Türk hü-
kümeti Ue savaşan taraf statü-
süne kavuşmastnı da amaçlı-
yor.
- Avrupa'da Konvansiyonel
Kuvvetler Antlaşması 'nm (AK-
KA) yanı sna AGlT bünyesin-
de faaliyet gösteren ve Avru-
pa'dasilahlannkontrolünü sağ-
lamaya amaçlayan anlaşmalar
arasında; 1992 tarihli, ülkelerin
birbirlerinin h a ^ sahalannda
gözlem uçuşlan yaparak şef-
fafîığı arttırmayı amaçlayan
Açık Semalar Antlaşması
bulunuyor.
Diğeri ise konvansiyonel
silahlar ile silah üretiminde de
kullanılabilecek çift kullanım-
h teknolojilerin istenmeyenkişi
ya daülkelerin eline geçmesini
önlemeyi amaçlayan merkezi
Viyana'daki 33 üyeli Wassenaar
Düzenlemesi.