Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURJYET 21 AĞUSTOS 1996 ÇARŞAMBA
12 DIZIYAZI
/ /
I
r
Ordunun bütün uçak yakıtı dışandan geliyordu. Kıbrıs sorunu çıkınca çözüm arayışı hızlandı
Batman'dauçakyakıü
ürettikİHSAN TOPALOĞLU'NUN ANILARI
• Yabancı şirketlerın bastırması
üzerine, Sanayı Bakanlığı ve
bazı çevreler, Batman'da uretılen
yerlı petrolün yurtıçinde satışına
karşı çıktılar, yerlı uretımın ıhraç
edılmesi gerektığını ılerı surduler.
Batman'da depolar dolup,
rafineri durma noktasına gelınce,
Inönü olaya mudahale ettı.
Öncelikle yerli petrol satışa çıktı.
Aynı çevreler ve yabancı
şirketler, Batman-lskenderun
boru hattına da karşı çıktılar.
Shell'ın de petrol taşıyacağı
söylenınce. Yuksek Planlama
Kurulu, boru hattının
yapılmasına karar verdı. Topaloğlu petrol davasını bırlikte yuruttüğu Muammer Aksoy'la bırlikte.
A
raîık 196^ te Rumlar Kıbns ta sov-
daslanmızı kestıler Başbakan lsmet
Inonu kıbns a mudahale soz konu
su O doneme değın ordunun butun
uçak vakıtı dışarıdan gelıvor Shell
şirketı 15 bın tonluk anlaşma yap-
TIIŞ, 1964 Mart av ında tesiım ettı inceledık vakıtın
ıçınde buzlmnıava aşınmav ı karşı bazı maddeler
eksık \anı savjşa gırsek belkı uçaklanmız 4 bın
metreden vukırı çıkamavacak TPAO olarak buva-
Mtı uretebıleceğımız konusunda ba^vuruda bulun-
Juk Mavis 1964 teıhaleyeçikardılar Bırkısminı.tH-
z] denemek ıçın TPAO ya dıger kısmını da vaba»^
ıara \erdıler 8 Agustos 1964 te uçaklanmız KıbrtsI
lombııdııı ııı ı tuttul ır Golbisi nda açtıgımız tesı-
>ın torenıiklcvdını H ıberı du\ar du\mız genel mu-
iurlugedonup Ipra^. \e Batnı m rahnelermı aradım
'Butun ışlen durdurun, uçak \akıtı \apın" dedım
hale sozleştnesme gore 30 agustosta teslım etme-
-nız gereken uçak vakıtı mıktannın 3 bın ronunu 13
ıgustos gunu teılım ettık Ha\a Kuvvetlen Komuta-
iı İrfanTansei çok memnunolmuş Vleclıs ten Mıl-
uGuvenlıkKuıulu ndan hukumettenkutlamalargel-
dı TPAO ulu->dl bır kurulustur \e Turkıvı. nııı sinır-
jrının sa\ unıılınasindan sorumludur Onun ıçın ken-
Jınıe bır pav çıkarmıvorum Dogal bır gorev vaptı-
ıim kanısındavım
Yerli petrole karşı olanlar
1960-6^ insındakı petrol mucadelesı verlı petro
lun kullamma dçılın isina dırenenlere karşı vapılmış-
tır 6^26 M\ ılı Petrol Vis îsi nın amaç maddesı şov
ledır "Bıı kaıuınun maksddı. Turkıve Cıımhunvetı
petnıl kav ıı.ıkbrının husıısı teş.ebbüselı vatınmlam-
la. sııratle. fasılasız, ven mlı bır şekıJdegelıştınlıp, kı>-
mi'tlt'ndınlmesınde. bıı maksada uvgun olduğu nıs-
pertt (urkne dahıünde vabancı menşelı petrol ıleva-
ptlan petnd amelıv atının a> nı surette ınkışafmı sağla-
maktır"
ilk Petrol Vasası nda "vabancı menşelı petrol ame-
Inatı" ıle ılgılı bolum voktu Sonradan ekiendı vera-
t nerıltnn kurulmasi saölandı Dıha Turkıve de ye-
ttrınce petrol bulunnudıgı ıçın vasa daha sonra de-
g ştırılmış Ithal petrolle rahnen kıırma olanağı sağ-
hnivor Hukukçul ır "mefhunıu muhalıfinden" der-
ler Vanı vedı hani netrolun uretılnusını engelieme
\
a
cek şekıkie petrol ıthalıgerekıvor Rafmenlenn ıt
hal petrol ıle çalişmaM verlı uretımı onlememelı va-
nı ATAŞ vabanu şırketlertarafından oluşturulmuş-
tu İPRA!> TPAO ıle Amenkan şırketı Calre\ ıleor-
takla^a kurulmuştu Batman R ıtınensi ıse tumuvle
TPAO mındu ve verlı ham petrol ışlıvordu 1961 vı-
lında TP\O olarak Sanavı Bakanlığı Petro! Daıresi ne
başvurarak ATAS tam kapasıte çalışırsa Batman
Rafınerısı nın uretımınınduşebıleceğını hattabura-
tınennın kapanma tehlıkesı ıle karşı karşıva gelebı-
letegını onun ıçın verlı uretım petrol unoncelıklesa-
tiima>ı gerektığını bıldırdık ATAŞ ın kapasıtesı 2 5
mılvon tondu Meınleketın gerekMnımı de o kadardı
zaten Sıtış \e dağıtım ışlen de \uzde ""^ oranında
vabincı şirketlerın elındevdı Petrol Daıresı nde kı-
\amet koptu Dedıler kı "Onlar, ısfedikleri kadar
petrol ıthal edebılırler. sız petrolunuzu ıcap ederse ıh-
raç edersınız" Krar ettık Petrol \asa>ı nagore bov-
leıhtılafta Sana\ı Bakanı bır komıser atıvordu Es-
kı bır vargıç olan Dr Osnıan Tolun komüer atandı
\etoplantı \apıldı Buradabırnokta\adıkkatçekmek
ı>tenm TPAO ulusal bır kunıluş karşımızdakı va-
bancı şirketler bızım ısteklerımıze Petrol >asası na
avkırı olarık karşı çıkıvorlar Sanavı Bakanlığı Pet-
rol Dajresı ıse bızım karşımızda \abanci şirketlerın
\anindi Kteotoplantıdabi7i rahnıetlı Prot Dr Mu-
ammer \ksm \e Ozer Derbıl sa\ undular
Muammer Aksoy devrede
\kso\ un bu ışegırme>ı şo\ leoldu Ben bo\lebır
hukuksal muı.adele\e gnerken acaba Petro! Vasa-
sı nı vanlış mı anlı\oruz dı\e guçlu bır hukukçuva
gereksinim du\dum O donemde tanınmış hocalann
çogunlugu şırketlerde mu^a\ırlık vapıvorlardı AJc-
so\ tesadufen bır gun benı zıvarete geldı Aksov ta
K\ıçıe dekı oğrencilık vıllanndan tanıdığım doitum
Ogune degııı neden Aksov aklıma gelmedı bılemı-
\orum Kendısıne bovle bır durumun oldugunu ak-
tarınca ınceledı %e ertesı gun haklı olduğumuzu bu
da\a\ı m.retMZ u^tlenebılecegını sovledı Bovlece
mıllı petrol da\a>ının ıçınegırdı
Toplantıda SanaM Bakanlığı Petrol Daıresı ıthal
petrokın gelebılecegını bizım petrolu ıhraç erme-
mız gerektığı goruşunu vıneledı NaMİ ıhraç ede-
ceksın7
O zaman petrol hattı \ok petrolün mıktan
a2 Olamksız gıbı bır şe\ Cokuzuldum toplantı-
dan ıvıılırktn Ataturk un Oençlıge Hıtabesı nde-
kı "kınıılen gaflet.dalalet\e hatta h^anetıçındebu-
lumıbılırleı" M>zkrı ıster ı^temez dudaklarınıdan
dokuldıı Tophntı sonıası komı-.er konıı\u ortjda
bıraktı Bak ın Fethı Çelıkbaş komıser raporunun
ustune 2 i av vartı 19 Ckak 1962 de konu Akıs ga-
zetesinde vavımlandı Haber çıkınca Çelıkbaş le-
hımızde karar \ erdı A.ncak bır hafta sonra karan-
nı deaıştırıp tam aksını vaptı Bızde karann ıpta-
lı ıçın D ınıstav abaş\ıırduk
Bu aıadı Sanavı Bakanı Fethı Çelıkbaş ıle Mu-
ammer \k>.ov arasındatartişinabaşladı Aksovda
Celıkbıs dı CHP P<ırtı Metlısı (PM) ııvesıvdıler
\ksov komiMiPM vegotuıdu C HP Genel Başka-
ııı \e Ba'-bakdiı lsmet Inonu CHP PM uvesı Mu-
ammer Erten ı bu konuda gorev lendırmış Bız pet-
rol davasını anlatmak ıçın Batman'a uçakJa parla-
mento hevetı goturmuştuk Muammer Erten, duru^ -
muoradavakındangorerek hakhlığımızı fnonu've
aktarmış
Vi \ •> ıv J » u B ı
1
ıi'i
r
ıt'i erısıdııracikdıı
rumageldı Depolardolmuştu BaşbakanİsmetIno-
nu olava mudahale ertı ve oncelıkle Batman Rafı-
nerisi nden çıkan petrolün satılması kararlaştırıldı
Danıştavdalehımıze karar verınce petrol davaiinın
ılk a^amasını bız kazanmış olduk
Ondan sonra da Petrol Daıresi ıle sureklı karşı kar-
şıva geldık Mucadelelı bır doneme gırılmıştı 1963
vılı\dı Petrol Daıresı Mardın bolgesınde araştırma
vapmak ıçınTrümpıadlı tsvıçrelı bırpetroljeoloğu-
nu gorevlendırdı Bız de bu ıncelemeve katılmak
uzereTurkvatandaşlıgınageçmış AlnıanaMİIı Emıl
Ühan agorev verdık îlhan Petrol DaıreM ne>ırket-
lennverdığllıtolojık(taştanfi)bılgılenn sahadaya-
pılan tatbıkatta bulunan bulgularla çelıştığını bıldır-
dı Ben de bu sonucu Petrol Daıre» ne ılettım Ava-
ga kalktılar Engızisvon mahkemesıne çıkanr gıbı
beniborgulamakıstedıler Bende buçelışkılen mem-
leket varan ıçın daıreve ılertıgımızı bana bovle bır
uvgulama vapılamavacagını kendılerıne aktardım
Petrol Daıresı nın neden bov le bırtutum ıçınde ol-
duğunu ben şuna baglanm 1954 te çıkanlan Petrol
Yasası Max Balladlı Amenkahnın katkısıvla vapıl-
dı ^asa lıberalızmındea^ınsıvdı Anlattıklannago-
re Ball petrol şırketlerının teniMİLisı olarjkvasanın
oluşturulma komısvonunda ver almiş Eger bazı
maddelen kendı kabul ettıremezse vabancı petrol
şırketlerını devreve sokarmış Petrol Daıresı de bu
havanın etkisivle vabancı şırketlenn savunucusu ha-
lınegelmışolabılır
Boru hattına da karşı çıkıyorlar
1961 de Batman > bolgede venı sahalar bulunun
ea oradakı bolge muduru Rıfat Bevazıt \ e petrol mu
hendıslen Batman Kkenderun boru hıttının vapıl
maMnın zamanının geldıgıne ılı^kın ba^vuru vaptı
lar Başvuruyu kabul ettık ve ıstegı Devlet PJanlama
re 301 mılvon lırava çıkaeaktı I •> 20 mılvon da ıs-
tımlak ıçın ve dıger masratlar var Vaklaşık >20 mıl
von lıra hesaplanmiştı Ilk pro/e\ ı hazırlatîıgımızza
man on boru onerisi ılınmıştı Çelık boru dunva
kartelının elınde Tonuna 186 dolar on fıvat vermi!?-
lerdı Butun he;>aplar bıınun uzerıne \ tpılmiştı \e
zaman kı hattın v ıpımmageçılııiı.ve başlanac ık bu
fı\at212 214 dohra çıktı Bunutı uzerıne ucuzboru
almakıçıntem3Nİarageı,tık \ıll964 Vugosla^vava
başvurduk ı-.tedıgııııız »,apta boru \eremeveceklen-
nı ılettıler Israıl ıletema^larımızd ın da sonuç çıkma-
dı Japonva kartele ragınen el altından gerıellıkle pı-
vasava ucuz boru surerdı Japonva Buvukelçılığı ve
bu ulke temMİcılerı ıle goruşmeve başladık O sıra
TPAO Genel Mudurlugu Inkılap Sokak tavdı kar-
şı>.ında da bır lokanta vardı Ogrendık kı boru kar-
telının bır adamı suıeklı o lokantula oturur \e bızı
ızlermış !96^ c gırmiştık \P ıktıdara gelmiş Sa-
navı Bakanlığı na da Mehmet Turgut atanmıştı Ja-
ponva vagıtmeve karar verdım Gezıvı gızlı tutuvo-
ruz etrafa Istanbul a gıdecegım -.oslenıvor Vluste-
şar vekılını aradım bonı almak ıçın Japonva va gı-
deceğımı sovledım Odı bak ın Turgut a aktarmış
Aramamı istedı Bakanı aıadım Mehmet Turgut
"Gıtmenegerekvok" dedı "Onlann kulaklarına ut-
lenz. halledenz." Bu talınıatını v ı/ılı bıldırmesını ıs
tedım >azılı talımanermevıncede Japonva vagıt-
tım Pazarlıklar vaptık 2l2dolardın |99dolaraın
dıler Ancak boru hattının vapınıı 1966vıkıvabı
leceğı ıçınavnı fısatkonusunda 1966 n,ıngarantı ıs-
tedım Onu da verdıler Sonuçta bırçok uğraşin ar-
dından boruvu tonda 188 dolardan aldık Boru hat-
tı bırvıl ıçınde tamımlandı TRAO Genel \fudurlu-
gu ndenavnlnııştım 1966dıkı torenezorakı bırt, ıg
rı geldı bana mtmedım 1966 vazında benım verı
me TPAO Genel Mudurlugu m. jtleıı Turgut Gu-
lez boru hattının sermaye pıvasası yarjnruk ama
Topaloğlu Batman Rafinerısı'nde ıncelemelerı sırasında.
Teşkılatı naılettık Once petrol hattının projeMtıı vap
makgerekıvordu ke>ın projev ı bır Amerıkan tırma
sına vaptırdık Bu çahşmalar 1962 6> e denk gelır
DPT konuvu tartıştı ama hemen kabul etmedı \a
bancı şirketler boru hattının vapılamavacagını bız
de tervnı iavunuvorduk Bır gun Mobıl ın şırket
ba^kanı Ankara Temsilcısı Pearson ıle Genel Mudur
Yardımcısı IVecdet Egeran avukatlan Hazım AtifKu-
\ucakgeldiler Batman bolgesınde Mobıl m de ku
vusuvar "Bızdepetrol taşıvacağız. Boru hattıproje-
nıa bıze \enn" dedıler Bunun uzerıne "Sız, bıze ne
kadartaşı\acağınızı so\ie\in. Ba gerekjrseprojedede-
ğışıklıkvapanz" dedık Pearson kızardı "\ma.pro-
joı bıze \ermeniz, Turkıve'nın menfaatlennın ıcabı-
dır" dedı Fena halde iinirlendırmıştı çe\ırmenlıgı
Ozer Derbıl vapıvordu ~So\leşuadama~dıveçıkiş
tım "Musaadeederse.Turkı>e"nın menfaatlennıbı-
raz da bız duşunelım " Zaten ne zaman bır vabancı
şırket Turkıve nın çıkanndan ^ z a^aeik oKa arka
sında mutlaka karışık bır iş vardır kendı çıkan var
dır Fethı Çelıkbaş Sanav ı Bakanı ıdı DPT Musteşa
rı Zıva Muezzınoglu Petrol Daıresı Başkanı Kemal
AksaL vıne DPTden Ismaıl Ertan bızı toplantıva
çagırdılar Ozer Derbıl \e ben gıttık Vluezzınoglu
bır petrol muhendisinınbakana "boru hattı vapılacak.
ama petrol vok" volunda rapor \erdıgını sovledı \e
"Ce>abını ver bakalım, petrol nerede'''" demeve ge
tırdı Ben de şu goruşlen sav ıındum
"TPAO. boru hattından petrol taşımak ıçın sı/e res-
mı olarak muracaat etmışrır. Bız. petrol var dıvoruz.
olmadığını o petrol muhendısı ıspat etsın."
Tartışmalaroldu kemaJ AivsaL-Evefdedı "Shell
de muracaat ettı. 5 bın \anl taşıvacakmış" Toplantı
dan çıkıldı Bakanlar kurulu Başbakanlık ta topla
nacakmış karşıdan Çelıkbaş gelıvor Muezzınoglu
Çeltkbaş a "5bın\anldeShelltaşrvacakınış"devın
ce akıllanna vartı boru hattı ı>ı Bu çctın sauişimhr
sonrisi petrol boıu hattının vapılmasi \ uksek PUn
lama kurulu nda 1964 te kabul edıldı
jBpru kartelinîn aşıtması
Batman-lskenderun vılda I mılvon ton gunde20
bın \ ıııllık bır boru hattıvdı ^aptıgımız pıoıevego
cıvla 200 mılvon lırjva sjtılmdsinı ıstedı Ben \ı_
Muammer Akso\ gazetelere boıu hattının satıla-
mavacagını satılmak istendıgı para olan 200 mıl
von lıranın hdttııı bır nllık kazuıtiLi oldugunu dılc
getırdık Havrı Domanıç. Ekrenı Gursu ddlı prote
sorler bıze karşi çıkıvorlardı konuvu lsmet Ino-
nu veüoturdum lııonu 24t\lul 1966da CHPN-
tanbul II kongresı nde bu konuvu gundeme getır
dı ve "Eğer boru hattını satarlarsa. eLme ılkgeçen
fırsatta nomınal değen u/erınden gen alınm" dedı
Genelkurmav Başkanlıgı nın da boru hattının sa
tılmasının alevhınde oldugunu dııvmuştuk Eptv
kavgavenldı satılnumaM iı,ın \e~-onundiboruliit-
tı TPAO nun elınde kdldı
Sermaye artışı uzerıne tartısmalar
TPAO nun ^^ mılvon lıralık seımıvesını l>0mıl
vona çıkarmava karaı veıdık TPAO nun sermaveM-
nınvuzde>l ı Agrubuhıssesiadı ılıında Hazıııe nın
BgrubuhısseM altındıdı \uzdeS ıvıneHızıne nın
dıger hısseler de Sumerbank Etıbank Emeklı San-
dıgı Iş Bankası ve bırkaç şahisd aıttı Sermave arttı
nmı ıçın vaptıgımız çagrıva İş Banka^ı vt ozel kı^ı
ierden vanıt gelmedı FPAO kırının incak vuzdc
10 nu temettu olarak dagıtıvordu Onhr ıçın \uzde
10 nun bır çekıtılıgı voktu Elımızde 18 mılvon ku-
purkalmiştı ılana ».ıkardık kınist talıp olmadı Or
du \aıdımldşma kurumu (O^ Akı ıle temas kurduk
bunları da Malıve Bakanı nın omvıvl ı ö\ Ak ıldı
O donemde V uksek Denetleme kurulu Baskanı ve-
raltında bulunan petrolu de \emi ncdcn s ıvmak ge-
rektığını ılerı surerek ^ermave artışını kar^ı çıktı
AdaletPirtılıleri AP) TBMM klT komıvvonu nd ı
bunu ^orıın edıp donemın Malıve Bıkanı Fent Me-
lenılebızı \ uce Dıvaıı ı gondeımt-k ısttdıkr Bızde
ana\ IM\ ı jore \trilti M_r\ı.tleıının dt\ letın tas ır
rutu dltında oldugu;ıa ılı^kııı bıı lapoıu komısvonda
okuduk Bunun uzenne AP lı bır pırl ınıeııter " P-
PAO'da bır av ukat var, onun gorev ıne son venn" de
dı Varım gunluk muş<i\ırlıgımızı vapan Prot Dr
Muammer-\ksov ukastedıvordu Aksov odonemın
parasıvla bıze ^0 mılvonluk dav ıl ır kızındırmı^tı
\P lı Sm ıv ı Bakım ı»hn >khnıtt lurgutdı "Lvet.
son vereceğım" dedı Soz bana gelınce
tunı "Turkıve Petrollen, anonını ortaklıktır Perso-
nel tav ınlençıkarmak v ıınetını kuruluna baglıdır. N o-
netım kurulu, mudurier dışındakı tavınlen vapmavı
da genel mudıırv bırakmıştır %luammer Aksov'u ış-
ten çıkarmak. benım vetkım dahılındedır kendısın-
den çok bu> uk varargornıektev u. Onun ıçın ben ılış-
kısını kesmoeceğım."
Salonda buz gıbı hava estniştı
Mehmet Turgut ıle buna benzer bır tartışmamız
daha olmuştu Odakılıslı Bakan olmadan once
Meclıs te bana "Topaloğlu, TPAO'da solcuları hı-
maveedhorsun~derdı Halbukı ben kışinınMvasi
duşuncesı ıledeğıl vaptıöı ısıleılgılıvdım Bırma-
lıvecıvegerek^ınımduvdugıımuz ıçın DPTdenav-
rılan Arslan Başer Kafaoğlu ıle \TAŞ tan avrılan
bır muhendiM gorev e başlatmıştık Mehmet Tur-
gut Sanavı Bakanı olurolmaz bunların TİP lı ol-
dugunu sovlevıp îşlerıne son vermemı ıstedı Ben
boşverdım Aradan bırkaç gun geçtı bakanlıgın
koordınasvon Daıresı Başkanı Mehmet Erdemır ın
vanında banacelallendı "\apmazsanız.benvapa-
Cdğımıbılınm"gıbılcnnden Btnde "Sıvasıduşun-
celennden dolavu hıt, kımsenın ışıne son vermem
Lğer. TİP ıle mucadele etmek ıstıvorsanız. bunu
Meclıs'te \apın, bı/ı alet etmevuı" dedım
Buolavların hemen ardından2
s
Araiık 196^ gu-
nu benı TPAO Genel Mudurlugu gorev ınden aldı-
lar Gorev ımden alınmama Danıştdv dgonderdık
lerı vazıda bııldurabıldıgım petrolün dgır olduğu
egerTPAOda bırbaşdrım var ıse vanımda calis.au
kıvmetlı uznıanlardan kavnaklandıgını gerek»,e
ı:ostenr>ıs.lerdı Vdnı basdrıljr personele aıt başa-
risızlık da benım kusurum oldu Bulunan petrolün
dgır olduğu sa\ ı dadogrudegıldı Zaten petrol bul
mak mantettır Bulunnıus petrol denen şev ekono-
mıkolanıdır Ekonomıkolanı TPAOfarklıgorur va-
bancı farklıgorur Bız herçıkan petrolu ışlemeveça-
lı^ınz vabancı şırket ktndisine çok kar getıreı.ek pet-
rol sahalannı seçer Nıtekım Batı Ramanda Mobıl
petrolu agır dıve bır sahavı terk ettı bız devraldık
Bız her daınla petrolu degerlendırmek gerekır dıve
dusunurduk ^abanLi şırket ıse hangisı kirîıdıveba-
kardı Petrol bulmada onemlı olan ıkı bılımsel araş-
tırma vardır Jeolojı \e ıeofızık Bu ıkısının tatbıkat
sahdM buldugu bır konu da baraılardır Baraj vapıla
cak arazının çatlak olup olmadıgı araştınlır Bunuje-
olojıvapar Ozamanlarben "Sututmavan baraj va-
pan ınsanlar Başbakan olur, ağır petrof bulan adam
ışınden olur" dtinistım
Paraşutc onlem
"»erıme TPAO Genel Mudurlugu ne TurgutGule-
zatandı Turgut Gulez Amenkada Nenezuelladaça-
lişinış bır petrol muhendisivdı TPAO va gırmek ıs-
temı^tı Bende dıger petrol muhendislerı gıbı bır su-
re Batman daı,alişması sartını koşmuştum Bunava-
nasinadı Daha sonra Brıtısh Petrol \e Petrol Ofisi
dagıtım işinde çalışıniş Avnı lisede okumuşuz O
donemde bana geldı dagıtım ışlerınde çalışmak uze-
re bır vıllık anlaşma vaptık Benımle iureklı »ık sik
gorusur devletçılık\eozelcılıktartişmasıvapmakis
terdı TPAO Genel Mudurlugu nden alınmadan bır
hafta once kı benım kararnamem h ızırlanıvordu-
ortalıkta gorunmez oldu Gorevden alınacagım hat-
tanın başında geldı Bıraz heveeanlı "thsan Bey, av-
nlıvormuşsunuz" dedı Ben de samımıvetle "\eri-
nıe sı/ gelıvormuşsunuz Kurum ıçınden bın atandı-
ğı ıçın nıenınıın oldum" dedım "Ben de mucadele
t-denm" de\ ınce "Sız, mucadele edemezsınız. Çun-
ku. bugun v urutulmek ıstenen polıtıkavı bılerek, ka-
bul ederekgelr\orsunuz"karşilıgını vermiştım
Gon.\den ahnınLd Muammer -Vksov ıle Turan
Guneş Danıştav a karann durdurulması ıçın baş-
vurudılekçesi hazırladılar Danistav islemı durdur-
dıı ama karar uvgulanmıvordu Muammer Aksov
benden habersız "TPAO'va paraşutle gelıp otura-
cağı/" dıvebevanat vermiş Bunun uzenne benım
işe aldıgım Turgut Gulez emnıvete haber vermış
genel mudurlukte onlemalmişlar paraşutle gelece-
gım dıve Gıdetegım tılan vok Gıtsem bıle "Ne-
den bu kararı tatbıketmedınız" dıveceğım
Turkıve Petrollen nden avrıldıktan sonra lsmet
Inonu durumunı ıle vakından ılgılendı Danı^tav
kararınm uvgulanmamasi nedenıvle 1966ba^ında
sanınm Mıllet Partısı bırara^tırma ıstemiştı Oner-
gegerı çekılınee CHP lılere serzenıştebulundum
Durumu lsmet Paşa va aktarmamı ıstedıler Ran-
devuıstedım gıttım konuvu aktardım dınledı O
gun ıle ıljılı bıranımı burada anlatmadan geçme-
vecegım lsmet Paşa va gıttıöımde ramazan avıy
dı Sdmanpazan nda sıgara ıçen ıkı kı^ıvı dovmuş
lcr "Paşam** dedım "Memleketın \uksek çıkarla-
rı açısından bu konuda partiler arasında bır anlaş-
ma saglanama/ mı
1
" Kınet Paşa duraladı ve "De-
mokrasıvegeçıleceğı zaman Gelal Bav ar'dan ikışe>
ıstemıştım Bır dın. ıkı egıtımın polırikava alet edıl-
memesı. Soz verdı. ama sozunde durmadı" karşılı-
gını verdı
Danıştav karan uvgulanmadıöı ıçınde\let band
tdzmınat odevetektı Ben Muammer Aksov a
" Bunlar. şahsı kusur ışlrvorlar Neden tazmınatı Ma-
lıve odesın kı~ dı\e sordum Akso> goruşumu >e-
nnde buldu Osıra Etıbank Genel Mudurlugu go-
re\ ınden alınan dostum Tahsin Yalabık da Danış-
tav dbaşvurmuş dav ıv ı kazanmıştı tlk once onun
ıçın bu vonde bırdava açtık Sonunda Vargıtay 4
Daıresı Danıştav karannın uygulanmamasının şah-
si kusurolduğunu tazmınatı ılgılı bakanın odeme-
sı gerektıgıne karar verdı
YARIN: Petrol ve maden davasına
politika ve bakanlıkta devam
POLITIKA VE OTESİ
MEHMED KE314L
Demirden Yumruk...
Zengının ekmek kavgası olmaz fukaranın olur
Zengın ekmek ıçın dovuşmez fukara dovuşur
Zengının pasta kavgası vardır
işte bakın fukara Urdun e ekmek ıçın dovuşuyor
Pasta bulamadıgı ıçın ekmek kavgası var
Halkın ekmeğıyle IMF (Uluslararası Para Fonu)oy-
nuyor Fukaranın her şeyıyle oynayan Uluslararası
Para Fonu bu kez de ekmekle oynuyor Uluslararası
Para Fonu hukumetle vardıgı bır anlaşmayla ekme-
ge yuzde yuz zam yapıyor Bunun uzerıne halk uç
kentte ayaklandı
Ayaklanma kentten kente sıçnyor
Başta Amman olmak uzere Mazar Karak Tafıleh
Ma an kentlerınde ayaklanma var
Kuçuk Kral ayaklanan kentlerde ekmegı ucuzlata-
cağına halkın ustune yuruyor Ayaklananların ustune
' Demır yumrukla gıdecegım" dıyor
Halka ekmek vermek zordur da demır yumrukla gıt-
mek kolaydır
Kuçuk Kral ekmek veremedıgıne gore 'demır
yumruk' polıtıkası ızlıyor
Açlık yayılıyor
Askerler ekmek ısteyenlenn ustune yuruyor Açlı-
ğı ancak askerlerın durduracağına ınananlar asker-
lere sarılıyorlar
'Derın uzuntu ıçınde oldugunu soyleyen" gene
kraJdır Uzulucegıne ekmek verse ya veremıyor
Işın bır de kestırme yonu var
Ekmek ısteyenlerı suçlamak
Sırtında askerı unıformayla başkaldıran kentten
kente koşan kral ekmek ısteyenlerı bozgunculukla
suçluyor Kımı yerde bozguncuların adı komunıst olu-
yor Kuçuk Kral ulkesınde sevılır ama burada sevıl-
me yetmıyor
işın ıçınde ekmek var Sırtında kral gıysısıyle top-
lanan halka bağırıyor, dıyor kı
Ulke bır karann eşıgıne gelmıştır Ya devletın du
zenı olacaktır ya da kanun kaçakçılannın "
Kral ayaklananlarla baş edemeyecegını anlayınca
parlamentonun yarısını dağıtıyor
Ekmek ısteyenler mı kanun kaçagıdır ekmek ver-
meyenler mı''
Demır yumruk" polıtıkası yuruyor Yuruyor ama ış-
lemıyor Ulke de on muhalefet partısı var onu da kra-
\a muhalefet edıyor
Bır ulkeye Para Fonu gırmesın her turlu kargaşa
da ardından gelır Gerı kalmış ulkelerde ayaklananla-
rı sındırmek kolaydı "komunıst' denır Sovyet komu-
nızmının yıkılmasından sonra 'komunıst demek yet-
mıyor Once ekmek vereceksınız sonra sındırecek-
sınız Kuçuk Kral ekmek de veremıyor sındıremıyor
da Ne olacak
9
Kestırme yol askerı rejime çagrıda bulunmaktır
Ayaklanan bolgelere askerler gonderılıyor Kral ıse
gezdığı dolaştıgı yerde şunları soyluyor
'Huzursuzluga yol açanlara demır yumrukla karşı
koyacağım Karşı koyanlann dış mıhraklarla ılgısı var-
dır Dış mıhraklarla kaynaşıyor Solcu sıyasal partiler
ayaklananla ışbırlığı yapıyorlar '
Her yerde bır soz Solcularla anarşıstler el ele ver-
mışler enselerınde demır yumruk
1
BULMACA
1 2 3 4
1 2 3 4 5 6 7
SOUHNS4ĞA
1/ Şeker hastalığı
2/ A>ak dıreme
Herhangı bır ba-
kımdan bır butün
oluşturan şevlerın
tumu 3/ In^anın
bedensel \eruhs.al
dengesını bozan
her turlu etkene
verılen ad Atla- °
nn taşınmasi ıçın
vapılmışkapalı ta-
şıma aracı 4/ Bır 8
nota Mınarenın g
ezan okunan >erı
5/^ağı almmış sutten vapı
lan pevnır dl kuranda bır
sure Arjantın ın plaka
işaretı 7/Tdbut kanştın-
cı arabozucu 8/Kahtamo- 3
nu nunbırılçesi 9/kırava 4
verılerek gelır getıren
mulk Lkambıldekı maça ı
renaıne verılen bır başka °
a d " 7
UKARIDANAŞAĞINA
1/ Okumav 1 ogrenme guç-
lugu 2/Edebıvattahavvan-
Iara v e tansız v arhklara soz sov letme sanatı Maksını Gor-
kı'nın bır romanı 3/ - dedıgın demır kale Vaalınırva
alınmaz (Karacaoğlan) Bovnuzununbınkınkhavvan 4/
Ateşlı coşkun Barv/um elementının simgesı 5/ Ikı gemı
va da gemıvle kıvı îstasvonu ara^ında haberleşmede kulla-
nılan uç kollu ışaret sutunu 6/ Notada durak ı^aretı Kır-
pık bovası 7/Asma kavun karpuz gıbı bıtkılerın surgunu
vadadalı Çıkolata ıle vapılan bır ı,eşit tatlı 8/Sergen
Radvumun simgesı 9/Sınema fılmlerının sanat egıtım ve
genellıkle kultur amaçlan goz onunde tutularak toplandıgı
j ver vada kurum
ADANA 1. SL LH HL KL K
MAHKEMESFNDEN İL\NEN DAV ETİYE
DosvaNo 99ı 109,
Davacı S S A\ ko konut Vapı koop vekılı Av \ ucel
Lslutarafındandavalılar Ismaıl köşurgelı vearkada^lan
alevhıneaçılan ızaleı şu>udavasının>apılan vargılamabi
sırasında
Davalılardan Abdulcabbar kava Mehmet Kavak
Mahmut Derın Fadıme Zıngır Zubevde Ozcan Burhan
Bılgen \tehmet Aksov Husevın An Şerıfe Egndere
Mahır Karataş Fatma Susuz Gulseren Avan Ibrahım
Yucel Melahat Akkıreç Elıfe Polat Fatma Yurtsever
Gulbahar Varo! Halıl kılıç Fahrı karaçar Nusret
Demırel \usuf Aksov AlıVavuz Dede Aksov Ahmet
\ ucel \e Mehmet \ ucel adlanna çıkartılan davetıvenın
teblıg edılemedıgı zabıtaca da adreslerı tespıt edıleme-
dıgınden adlarına ılanen davetne çıkartılmasına karar
venlmışolmakla duruşmanınatılı olduğu ^ 10 1996gunu
saat 10 00 da duruşmada hazır bulunmalan veva kendı-
lennı bır vekılle temsıl ertırmelen aksi halde duruşmanın
gıvaplarında vapılarak kararvenlecegı HLMk nun509-
S10 maddelen geregınce adı geçenlen davetıve >enne
kaım olmak uzere ılanen teblıg olunur 14 8 1996
Basin IÖ3694
T.C.
ŞİŞLİ 3. SULH HUKUK
MAHKEMESİ'NDEN
1996 790
Davacı Rabıa Balkanlı vekılı Av Semra PatakLsta
tarafından mahkememıze açılan vası tavını davasının so-
nunda
Şışlı Hasat Sokak \o 223 te ıkamet eden mahcur
Bahrı Balkanlı vakansı Rabıa Balkanlı mahkememızın
24 7 1996 tanh ve 1996 ^90 esas-1996 76ı karar savılı
ılamı ıle vası tayın edılmış olduöu ılan olunur 19 8 1996
Basın I0T701