Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
30TEMMU21996SAL) CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Cebze
Karataş ve
Tağan'm
gruplan
buluşuyor
EVİNGÖKTAŞ ~
A1NKARA - De\ -Sol da 4
yil önce nıeydana gelen
bölünmeden sonra oluşan
Dursun Karataş ıle Bedri
Vağanm gruplan.
E skışehir Cezaev i'nden
yapılaeak nakiller
sonucunda Gebze
Cezaev i 'nde bir araya
gelecekler. Iki grup
arasında bir süre sonra
çatışma çıkmasından kavgı
duyulduğu bildirildi. Gebze
Cezaev f nde halen 30'a
yakın Bedrı Yağan
grubundan tutuklu ve
hükümlü bulunuyor.
Eskişehir Cezaev i 'ndeki
Dev-Sol'un Karataşçtlar
grubuna bağlı rutuklu ve
hükümlülerin de bu
cezaev ine nakledilmesi
sonucunda. iki grup
arasında bir süre sonra
çatişma çıkmasından
korkuluyor.
Çok sayıda kişi
öldürüİdü
Kamuoyunda Karataşçılar
ıle Yağancılar olarak
bilinen Dev-Solcular.
bölünme olduktan sonra
birbirlerine karşı savaş ılan
etınis ve her iki taraftan da
çok sayıda kişi
öldürülmüştü. Dev-Yol'dan
aynldıktan sonra
fürkive'nin en tehlikeli ve
en tanınmış örgütü olan
Karataş lıderliğındeki Dev-
Sol. kısa zamanda dünyada
şehir gerıllacılığinı
uygulayan örgütlerden biri
halıne geldi Bayrampaşa
Cezaev i'nden 1989 > ılının
son günü fırar eden
Karataş. halen yurtdışında
bulunu>or. Karataş.
uzaktan yönetime devam
ederken örgüt. 30 Mart
1994"te Almanya'da
vapılan birtoplantı sonucu
Devrimcı Halk Kurtuluş
Pdrtisı-Cephesi'ne (DHKP-
Ctdönü^tü. Karataş'ın.
"Darbeciler" olarak bilinen
Bedrı Yağan ve grubunun
ayrılmasının ardından.
taliınat vererek en yakın
arkadaşlannı bile
öldürtnıekten kaçınmadığı
belırtılıvor.
Devlete çağrı
'Tutuklu ve
hükümlü ile
diyalog
kurulmalı'
• TMMOB Makina
Mühendisleri Odası
lstanbul Şubesi.
cezaev lerindeki ölüm
olavlannın sorumlusunun
iktidar oldugunu
vurguladı.
İstanbul Haber Servisi -
Öğretim iiyeleri. de\ letin.
hapishanedekilerle sürekli
diyaloü kurması uerektiöini
be'lirttıler. TMMÖB Makina
Mühendisleri Odası
İştanbul Şubesi Yönetim
Kurulu da tutuklu ve
hükümlülerin taleplerine
destek vermek amacıyla
basjattıklan açlık grevini
sona erdirdıklerini
belırterek ölümlerin
sorumlusunun siyasi iktidar
oldugunu kaydettıler.
lstanbul Teknik
Üniversitesı'nden 19.
Boğaziçı Üniversitesi'nden
18. İştanbul
Üniversitesinden 17.
ODTÜ'den 2. Mimar Sinan
Üniversitesi'nden 2.
Marmara Üniversitesi'nden
2. Koç. Bilgi. Trakya ve
Galatasara\
üniversitelerinden birer
olmak üzere toplam 64
öğretim üyesinin açlık grevi
veölüm orucuvla ilgiii
açjklamalan şöyle:
~Tutuklu. hatta hükümlü de
olsa vatandaşlannın vaşama
hakkını korumak. devletin
birincü görevleri
arasındadır. Dc\ letin bu
görevi yurttaşları arasında
ayınm gözetmeksizin,
se\ecen bir tavıria
sürdürmesi beklenir.
Hapishanedekilerie divalog
kurulmalıdır. Devlet, insan
haklan ile ilgiii uluslararası
sözleşmelerin gereğiııi yerine
getirmeüdir."
T\!MOB Makina
Mühendislerı Odası
lstanbul Şubesi'nceyapılan
açıklamada ise şöyle
denildi: "Sorun, 12insan
«ümeden de
çözüiebilecekken. bu
insanlann ölmesini bekleyen
«kvlet \e sivasal iktidar.
me\dana gelen ölümlerden
doğrudan sorumludur."
TTB, TİHV ve ÇHD İnfaz Yasası'nın ilgiii hükümlerinin devreye sokulması için harekete geçiyor
Ağır hastalara tahliyeistemi• ÇHD Genel Sekreteri Mehmet Cengiz, sağlık durumu
ağır olan tutuklulann tutuksuz yargılanması, hükümlülerin
de cezalannın ertelenmesi için İnfaz Yasası'nın ilgiii
maddeleri uyannca girişim başlatacaklannı bildirdi. Cengiz,
tutuklulann tedavi gördükleri hastanelerden verilecek heyet
raporu çerçevesinde, yargılandıkları mahkemelerin yapacağı
inceleme sonucunda tahliye edilebileceklerini söyledi.
girişiminin tartışildıeı bildirildi.
Çağdaş Hukukçular~Derneği (ÇHD)
Genel Sekreteri av ukat Mehmet
Cengiz. sağlık durumu ağır olan
tutuklu ve hükümlülerle ilgıli
verilecek heyet raporunun ardından
tutuklu olarak yargılanan sanıklar ile
ceza alan. ancak dosyaları temyızde
olanların tutuksuz van»ılanmak
ALPER BALLI
A.NKARA - Cezaev lennde
gerçekleştirilen ölüm orucu
eylemlerinin, 12 can kaybından
sonra "uzlaşma" ile
sonuçlanmasının ardından. sağlık
durumları çok ağır olanlann geçici
de olsa serbest bırakılması
üzere tahliye edilebileceğini,
hükümlülerin de cezalannın
ertelenebileeeğini söv ledi.
Cengiz. ölüm orucu evlemi yapan
tutuklu ve hükümlüler ıle Adalet
Bakanlığı arasındaki uzlaşmayı "geç
ulaşılmış bir sonuç" olarak
değerlendırdı.
'Olümlerin sorumlusu Kazan'
Uzlaşmanın Adalet Bakanlığı'nın
"inatlaşnıa"\a dayanan tavrı
nedeniyle geç sağlandığını
vurgulavan Cengiz, ölüm orucu
eylemi >apaıılardan 12 kişinin
ölümünden Adalet Bakanı Şevket
Kazan ı sorunılu tultu. Cengiz,
ÇHD'nin infaz yasasının hasta
tutuklular ve hükümlüler ile ilgiii
maddelerini dev reye sokmav ı
planladığını anlatarak. özetle şu
görüşieri dile getirdı: "Şu anda
hastanelerde bulunan tutuklu ve
hükümlülerle ilgiii olarak avn avn
hevet raporu alınmalıdır. Savcılıkiar
harekete geçmelidir. Yasalar buna
olanak tanımaktadır. Bu çerçevede,
vargılamalan sünen tutuklular. ceza
alan ancak dosvaları term izde
olanlar ve hükümlüler hakkında
Adalet Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı
rcs'en dev reye girmelidir >e
tutuklular ivileşene ve cezalan
kesinleşene kadar tutuksuz
vargılanmak üzere salıverilmeli,
hükümlülerin de cezalan
ertelenmelidir.** Cengiz, çalışmaların
sürdürüldüöünü ve
sonuçlandınlmasının ardından resmi
başvurunun >apılacağını belirtti.
Örgütlerden destek
Türkiye İnsan Haklan Vakft (TİH\r
)
ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları
Birliği (TMMOB) Başkanı Vavuz
Önen, hasta tutuklu ve hükümlülerin
İnfaz Yasası'nın kendileri>le ilgiii
hükümlerden yararlanmalan
konusunun henüz tartışılma
aşamasında oldugunu, ancak hukuki
koşulların yerine getırilnıesinin
ardından bu tür bir gırişimi
destekleyeceklerini söyledi. Önen.
TİHV'irvsağlık durumlan ağır olan
tutuklu ve hükümlülenn tedav isi için
her rürlü >ardımı yapmaya hazır
oldugunu da bildirdi.Cumhunyet'in
sorularını yanıtlayan bazı
hukukçular da. girişimin yasal
olarak mümkün oldugunu
vurgularken. iktidann siyasi yapısı
nedeniyle bu başvurulara olumlu
yanıt verilmesinin zayıf birolasılık
oldugunu savundular. Başvuruyla
ilgiii yasal sürecin heyetlerin rapor
vermesı. raporun Adli Tıp
Kurumu'nca incelenerek
onaylannıası ve davalann görüldüğü
mahkemelerin de başvuruları
incelemeleri şeklinde işlediği
öğrenilırken. cezaev leri sorunun
çözülmesi yolunda olumsuz tavır
takınan Kazan'ın "geçici tahlive ve
erteleme'" konularına ılımlı
yaklaşma.Mnın çok düşük bir olasılık
olduğuna işaret edildi.
Arabulucu Komite: Şevket Kazan'm açıklamalan tahrik edici ve gerçeği yansıtmıyor
'Zalim bakan istifa etein'lstanbul Haber Servisi -
Cezaev lerindeki ölüm oru-
cu ve açlık grevlerinin 69.
gününde sona erdirilmesin-
de arabuluculuk görevini
üstlenen bazı aydınların
oluşturduğu komite. Ada-
let Bakanı Şevket Kazan'ın
cezaevleriyle ilgiii »on
açıklamalannın tahrik edi-
ci oldugunu ve gerçeği
yansıtmadığını belirterek.
derhal istifa etmesini iste-
diler. İnsan Haklan Derne-
ği (İHD) lstanbul Şubesi
Başkanı Ercan Kanar.
Şevket Kazan'ı. ölüm oru-
cundaki 12 tutuklu ve hü-
kümlünün ölümünden *o-
rumlu tutarak. Kazan'nın
tarihe ilk kez "Zalim Ba-
kan" tanımlamasıyla geçe-
cek bir devlet adamı oldu-
gunu söyledi.
Ercan Kanar. av ukat Eş-
ber Yağmurdereli. sanatçı
Halil Ergün. gazeteci-ya-
zar Oral Çalışlar. Çağdaş
Hukukçular Derneği İştan-
bul Şube Başkanı Avukat
Mustafa Cçdere'yle Avu-
kat Mihriban Kırdök, dün
Beyoğlu'ndakı İnsan Hak-
lan Derneği'nde. basın toplantısı düzenle-
diler. Komite adına konuşan İHD İştanbul
Şube Başkanı Kanar. sanatçı Zülfii Liva-
neli'nin birödül törenine katılması nede-
niyle toplantıda bulunamadığını belirte-
rek. ölümler karşısında arabuluculuk gö-
revini üstlenen komitenin. cezaveleriyle
ilgiii olarak bundan sonra da gelişecek
olaylan takip edeceğini kaydetti. Kanar.
Adalet Bakanı Kazan'ın. önceki akşam
hükümlülerle imzalanan bir metin olmadı-
ğını öne sürmesine karşın söz konusu met-
nin, RP İştanbul Milletvekili Mukadder
Başeğmez. CHP Jstanbul Milletvekili Er-
can karakaşve İştanbul Cumhunyet Baş-
savcısı Ferzan Çitici'nin onayı ve tanıklı-
ğıyla imzalandığını vurgulayarak imzalı
metnin birer fotokopisini gazetecilere da-
gıttı.
Kazan'ın. uzlaşmanın operasyon düzen-
leneceği haberinin alınması üzerine yapıl-
dığı yolundaki açıklamasını da eleştiren
" Bakan provokasvon yap-
maktadır. Tıbbi konular-
daki cehaletini ise Tabipler
Ödası'nın doktorları gide-
receklerdir" dedı.
Kazan"ın uzlaşma sağ-
lanmasında kendilerinın
degil de aydınlann geç kal-
dığını söylemesini eleşti-
ren Kanar. Kazan'ın grev-
lerin başından ben tutuklu
ve hükümlüleri muhatap
kabul etmediğini belirte-
rek şöyle konuştu:
~Eski adalet bakanlan-
nın zamanında da sorun-
lar vaşanırdı. Ancak he-
men arava aracıiar konur,
birçözümyolubulunurdu.
Mehmet Ağarbilegitmcsi-
ne yakın Ba> ranıpaşa'ya
bir hâkim gönderdi. An-
cak Kazan hiçbir diyaloğu
kabul etmedi. O. tarihe ilk
kez "Zalim Bakan' olarak
geçecek bir devlet adann-
dır."
Şevket Kazan'ın ceza-
İstanbul'da dü/enlenen basın toplanhsında konuşan İHD İştanbul Şube Başkanı Ercan Kanar, Adalet Bakanı Ka- e\ lenndearama >apılama-
zan'ın hükümlülerie imzalanan bir metin olmadığını öne sürmesine karşın söz konusu metnin, RP İştanbul Millet- dığıN e
^a
^s bulunduruldu-
vekili Mukadder Başeğmez, CHP İştanbul Milletvekili Ercan Karakaş ve İştanbul Cunıhurivet Başsavcısı Ferzan ğ.u
ıddıasını da yalanlayan
Zülfü Livaneli'den uyarı
Çitici'nin onayı ve tanıklığıyla imzalandığını vurguladı. (Fotoğraf: (JĞUR GÜNYÜZ)
Kanar. UE'IaştYıanın dev lette kompleks do-
ğurmama.sı gerektiğini belirterek. çözü-
mün tüm taraflarca kabul edildigine dik-
kat çekti.
Kazan'ın aynca uzlaşmanın sağlandığı
sünden bir gün önce. yani 26 temmuzda
Fstanbul Başsavcılığı'na Eskişehir Özel
Tip Cezaev i'ne siyasi tutuklulann gönde-
rilmeyecegine ilişkin yazılı bir genelge
ilettiğini bildiren Kanar. Kazan'ın bunu
kamuoyuna açıklamamasının da düşündü-
rücü oldugunu söyledi.
•Kazan kjşkirticı'
Şevket Kazan'ın tehlikeli ve kışkırtıcı
açıklamalar yaptığını sövle>en Kanar.
"Cumartesi sabahı 29(1 lutuklunun cezaevi
yönetimine başvurarak, müdahale olrnası
durumunda başka bir cezaev ine nakledil-
mek istediklerini söv lemesi de tamamen
yalandır. Tam tersine Başsav cılık tarafın-
dan böyle bir önen götürülmüş. ancak e> -
lemciler bu öneriyi kabul etmemişlcrdir.
Bakan bilmelidir ki tutuklulan birbirine
düşürmcvi amaçlayan politikalarla ceza-
evi problemleri çözülemez" dedi.
Kazan'ın evlemler sırasında 12 kişinin
ölmesini bir ~örgüt infan" olarak değer-
lendirme^ini şiddetlekınayan Kanar. ~Gi-
rilemi>or denen cezaevlerine girdik \e tek
tek konuştuk insanlaria. Hepsi de kendi
iradeleriyle ve sadece demokratik taleple-
ri nedeniv leaçlık gre\ inekatıldıklannı söy-
lediler. Önlar bunları bize söv lerken vanı-
mızda başsavcı \e milletvekilleri de vardı.
Evet. ortada gerçekten de bir infaz vardır.
Ancak onu hükümetin insanlık dışı politi-
kaları yapmıştır" dive konuştu.
'Provokasyon yapılıyor'
Kanar, Kazan'ın açıklamasında. "Bir in-
san 60 gün açlığa da> anabilir mi?" sorusu-
nun. ailelerin ölüm acılanna karşı bü>ük
bir sa>gısızlık oldugunu vurgulayarak.
Kanar. Bayrampaşa Ceza-
ev i Müdürü'nün- bunun
doğruolmadığını vegrevlerden buyana i-
ki kez arama vapıldığınısöyledigini bildir-
di.
Kanar. müdür'den. cezaev inde bulunan
tutuklu v e hükümlülerce dışarıya faks gön-
denlmesının doğru oldugunu. ancak faks-
ların ıdarede bulunan faks makineleri ara-
cılığıvla ve onaylanmak suretiyle gönde-
rıldığini öğrendiklerıni vurguladı.
Ercan Kanar. Bakan'ın bu türlü yalan-
yanlış ve tahrik edici açıklamalarına artık'
birson vermesıni ısteyerek, bundan sonra
yapılmasıgerekenın varaların sanlma.sı ve
kalıcı çözümlerin elde edilmesi oldugunu
kaydetti. Cezaev inde tutuklu ve hükümlü
yakını bulunup grev lerde zarar gören aile-
lenn. bakanlığa tazminat davası açma hak-
kı olduğuna dikkatçeken Kanar. Kazan ve
eskı Adalet Bakanı MehmetAğar'ın ya ıs-
tifa etmeleri ya da görevden alınarak hak-
lannda soruşturma açılması gerektiğini
bildirdi.
CHP, ölüm orucunda yaşamını yitiren 12 kişinin hesabını sormaya hazırlanıyor
Kazan 'uı inaduMeciîs'egetiriliyor
Kazan, ölümlerde ihma-
li olmakla suçlanıvor.
ANK.\R.4 (Cumhunyet Bürosu)
-CHP. Adalet Bakanı RP'li Şevket
Kazan'dan cezaevlerindeki ölüm
orucunda yaşamını yitiren 12 ev-
lemcinin hesabını sormaya hazırla-
nıyor. CHP bu çerçevede. başlan-
gıçta. "•esirstatüsüisti>orlar,e> lem-
ciler PKK'IT di\e ölüm orucunda-
ki tutuklu ve hükümlülerin istemle-
rini çarpıtan Kazan'ın tutumunu
TBMM'ye getirecek. CHP Grup
Başkanvekili Nihat Matkap. Ka-
zan'ın daha sonra kabul etmek zo-
nında kaldığı nakil istemleri konu-
sundaki inadı nedeniyle 12 kişinin
öldüğüne dikkat çekerek "Şu anda
gelinen nokta unıut verici, ancak 12
kişi ölmeden bu önlemler alınabilir-
di. gereksiz bir inatlaşma oldu. Ka-
zan'ın bu tutumu konusunda Mec-
iis denetimi yoUannı işleteceğiz" de-
di.
•CHP, 12 kişinin ölümüyle sonuçlanan ölüm orucu
eylemlerinde "ihmali" bulunduğu gerekçesiyle Adalet
Bakanı Şevket Kazan hakkında Meclis'in denetim
yollannı işletme karan aldı.
Cezaevlerinde ölüm orucu yapan-
lanntemel istemi olan Eskişehir Ce-
zaev i'ndeki tutuklu ve hükümlüle-
rin İstanbul'a nakıllerı konusunda
başlangıçta "Taviz termeyeceğiz.
Kimse benden İstanbul'a nakil bek-
lemesûı'*dıven Kazan'ın. ancak 12
eylemcinin ölümünden sonra nakil
istemini kabul etmesı. CHP'nin tep-
kisineyol açtı.
CHP Grup Yönetim Kurulu dün
foplanarak cezaev len ile ilgiii gelış-
meleri görüştü. CHP Grup Başkan-
vekili Nihat Matkap. eski adalet ba-
kanlan CHP lstanbul Mıiletvekili
Mehmet Moğultay ve Ankara Mil-
letvekili Seyfi Okta>° ın görüşünü al-
dıktan sonra Kazan hakkında Mec-
lis soruşturması ya da araştırma
önergesi verilmesi konusunda karar
almacağını söyledi.
Kazan'ın. cezaevlerı ile ilgiii
"ödün \ermem'* sözlerinı eleştiren
Matkap. bu tutumu "gaddariık ve
demokrasiyi özümsememiş ol-
nıak"şeklinde değerlendirerek ~de-
nıokrasivi özümsememiş olanlann
tutumu bu insanlann ölümüne ne-
den oldu" dedı.
Kazan'ın. cezaevlerinin duru-
muvla ilgiii CHP'li adalet bakanla-
rını suçlamasını da eleştiren Mat-
kap. şu görüşleri dile getirdi:"Ada-
let Bakanı Kazan. utanmadan, sıkıl-
madan. SHP \e CHP'li bakanları
eleştiriyor. Bizim hükümet olduğu-
muzdönemlerde deaçlık grevleri ya-
pıldı. ancak bunlar sorun olmadan
çözüldü. Eğer bizim dönemimizde,
açlık gre» inde 1 kişi bile ölse> di. RP
ortalığı avağa kaldınrdı. Bizim ikti-
darianmız döneminde her zanıan
can kav bına neden olunmadığı gibi
kısa sürede uzlaşma ile sorunlar
çözüldü. Sayın Bakan. vaklaşık 10
aydır iktidarda olmayan CHP'yi
suçluv orda her nedense. bu olav lara
vavımladığı genelgelerle sebebivet v-
eren Mehmet Ağar'la ilgiii tek ke-
linıe etmiyor. Biz 12 ölünıün sorum-
lusu olan Adalet Bakanı ile ilgiii
Meclis'in denetim yollannı iş-
leteceğiz, çünkü ölümlerin nedeni.
bakanın ihmali ve inadıdır."
'Cezaevlerinin
takipçisi
olmalıyız'
• Cezaevlerindeki ölüm orucunun sona
erdirilmesinde etkin rol üstlenen sanatçı
Zülfti Livaneli. bundan böyle hemen herkese
düşen görevin tutuklu ve hükümlülerin
demokratik haklarının takipçisi olmak
oldugunu söyledi.
GÜNDÜZ İMŞİR
*'Loş koğuşlarda ölümü
beklevişi gözlerinden oku-
nan çok savıda insan. Kirni-
nin şuuru gitmiş. kimisi
onurlu bir ölünıün arifesin-
de bir şevlerin değişeceğini
bekler gibi... Gördüğüm bu
insana utanç veren man/a-
ranın kolav kolav vasamı-
ımmdan eksileceğini zannet-
mivorum. Keşke tüm bu
ölümlerin hiçhiri taşanma-
savdı."
Bu sözler cezaev lerinde-
ki açlık grevinın bitmesine
önemli katkıda bulunan ara-
bulucu heyette ver alan ga-
zeteci-yazar Zülfü Livane-
li'j-e ait.
Şorunun çözümlenme-
sinde lstanbul Cumhuriyet
Başsavcı Ferzan Çitici'nin
önemli katkısı oldugunu
söyleyen Livaneli. vaşantı-
sının en acı hatıralarından
biri olarak taşıyacağını be-
lirttıği cezaev i gözlemlerini
ve uzlaşmayla sonuçlanan
süreci gazetemize şöyle de-
ğerlendirdi:
" Başsavcının
Yaşar Kemal ile
beni makamına
davet etmesinden
sonra nelervapıla-
cağı konusunda fı-
kir geliştirmeye
başladık. İ'zlaşma
yolunda teklif edi-
İecek her olasılık
önemliydi. Birmü-
dahale sözü bizi
iyiden ivive heva-
canlandırmışti.
Ölü sa\ ısının 7 ol-
duğubirdönemde
vapılacak bir mü-
dahale. ancak veni
kavıplar varatabi-
lirdi. Öncelikle çö-
züm yolunda en
büyük açma/ın
Eskişehir'deki tu-
tuklu \e hükümlü-
lerin İştanbul ya
da vakınına nakli
oldugunu sapta-
dıktan sonra neler vapılabi-
leceğini araştırdık. Adalet
Bakanı kesinlikle İstanbul'a
sevk edilmelerine karşıydı.
Aneak Oral Çalışlar'ın
Gebze olasılığını giindeme
getirmesiyle Kazan'ın ola-
ya daha ılımlı baktığım
gözlemledik. Bizden bu
olasılığı kısa bir süre sak-
lamamız istendi. "Cıkış."
Gebze'vdi. Bu arada ceza-
evinde Savın Başbakan'la
görüştük. Bu olasılığı kendi-
sinedile getirdik. Se\ indiren
gelişmenin kıv ılcınıı bö> lece
atılmış oldu."
Gıttikleri heyetle koğuş-
ları tekertekergezdiklerini.
yaşam şartlannın havli ağır
oldugunu vurgulavan Liva-
neli. özellıkle koğuşlarda
fax ve cep telefonu konu-
sunda dışanva yanlış bilgi-
ler verildiğini yerinde göz-
leme fırsatı bulduklannı be-
lirtti.Zülfü Livanelfyegöre
bundan böv le yapılması ge-
reken hemen herkese düşen
görevin tutuklu ve hüküm-
lülerin demokratik haklan-
nın takipçisi olmak oldugu-
nu vurgulayarak sözlerini
şöyle sürdürdü:
Kırmıaya yasak
"Izlaşma sağlandıktan
sonra hevette >er alan biz-
lerle. tutuklu \e hükümlüle-
rin seçtikleri temsikilerle tu-
tanaklar imza ettik. Tuta-
naklann amacı yeniden göz~
dengeçirileceği belirtilen de-
mokratik haklann tespitine
vönelikti. Bizle beraber gö-
rüşmeleri yürüten Mukad-
12 kişi öldü, Danıştay'dan ses yok
Eski Adalet Bakanı Mehmet Ağar'm mayıs genelgelerinin iptali için ÇHD, İHD , İştanbul ve İzmir Baroları
avukatlan tarafından iki ay önce açılan "yürütmeyi durdurma davası"nı, Danıştay hâlâ karara bağlamadı
EV İN GÖKTAŞ
ANK.\R.\-Cezaevlerinde 12 kişinin
ölümüne neden olan eski Adalet
Bakanı Mehmet Ağar'ın mayıs
genelgelerinin iptali için Çağdaş
Hukukçular Derneği (ÇHD). İnsan
Haklan Derneği (İHD) ile İştanbul ve
İzmir barolarınca yaklaşık 2 ay önce
Danıştay'a açılan "yürütmeyi
durdurma davası~nda henüz bir karara
varılamadı. İHD Genel Sekreteri
avukat Hüsnü Öndül. cezaev lerinde
onlarca insanın ölmesine karşın
Danıştay'ın hâlâ bir karar
üretemediğini belirterek, "Birhukuk
devletinde insanlann güveneceği tek
kurum vargıdır. Ne var ki, ülkemizde,
yargı devre dışı bırakılmış durumdadır.
yargı işlevini tümden kavbetmiştir"
dedi.
Yargının işlev ini kaybettiği Türkiye'de.
Adalet Bakanı Şevket Kazan'ın politik
olarak tükendiğini öne süren Öndül.
"Kazan, onlarca ölümün olduğu verde
daha fazla bakanlık yapamaz. Kazan,
politik vaşamdan çekilmelidİr" dive
ko.ıuştu.Ondül. şunlan söyledi:
"Açlık grevleri \e ölüm oruçlan, sah
cezaevleri sorunu değildir. Aslında
1 ürkiye'nin dcmokrasi ve insan
haklan sorunlarını deşiyordu.
Görmezden gelinen budur. Açlık
grevleri ve ölüm oruçlan. yasama ve
\ ürütmeden bağımsız olması gereken
üçüncü gücün, vargının nasıl da ağır,
etkisiz ve işlev siz oldugunu da çarpıcı
bir şekilde ortava kovdu. Ağar'ın
genelgelerine karşı açılan iptal davasını.
Danıştay bugüne kadar ne vazık ki
sonuçlandıramadı. Adalet Bakanlığı.
bir manevra ile kendisi iptal etti
genelgeleri. Bakanlık. eski genelgenin
kimi önemli unsurlannı muhafaza
ederek yeni bir genelge vavımladı. Bu
genelgenin de iptali istendi. İnsanlar
iiçer beşer ölürken yargı beklemede.
Ölümden dönüş \ar mı? Giderilmesi
güç va da olanaksız /ararlar. insan
yaşamı söz konusu olduğunda oluşmaz
mı? Hukukçu örgütleri, yargı> ı göreve
ve karar üretmeye çağırmavacakiar
mı?
Adli tan'l. karar üretilmesine engel mi?
İnsanlar nasıl olur da yürütme ile baş
başa kalabilirlcr. nasıl olur da
Türkive'de etkin. sonuç alıcı iç hukuk
yollanndan söz edilebüir?"
'Kazan istifa etmeli
?
"Yargının işlevini ka> bettigi
Türkiye'de" Adalet Bakani Şev ket
Kazan'ın bir an önce istifa etmesi
gerektiğini öne süren Öndül, "Kazan.
politik olarak tükenmiştir. Bir avda
tükenmiştir. Kazan, onlarca ölümün
olduğu verde daha fazla bakanlık
yapamaz. Kazan istifa ermelidir.
Kazan, politik vaşamdan çekilmelidİr"
dedi.
Zülfü Livaneli, türn tutuklu ve hü-
kümlüler sağiıkiarına kav uştuğunda
ve demokratik haklar hakça sağlan-
dığında bir moral konseri verecek.
der Başeğmez de tutuklu ve
hükümlüleri dinledikten
sonra kendisine anlatılanla-
nn vaşananlaria çok farklı
oldugunu söv leme gereği
duvdu. Ağır uygulamalann
renklerde bile sürdüğünü
şaşırarak dinledik. Örneğin
kırmızı tişörtgi> mek bile bu
cezaevinde vasaklannnştı.
Koğuşlar. hastanelerde ölü-
mü bekleyenlere avrılmış
tecrit odalan gibiv di. Ölüm
orucundakilereeşlik edenle-
rin gözlerindeki vorçunluk
havli belirgindi. Cezaevle-
rinde mutlaka bir şeyler de-
ğişmelivdi. Buna gözlemle-
rinı sonucunda tüm kalbim-
leinanmaya başladım. Bun-
dan bövle özellikle demok-
ratik haklann sağlanmasın-
da elimden geleni yapmaya
kararlnım."
Zülfü Livaneli. görüştüğü
Bavrampaşa Cezaevi Mü-
dürü'ne ve gardiyanlara bir
de söz vermiş. Her şey yo-
luna girdiğinde. yani tüm
tutuklu ve hükümlüler sağ-
lıklanna kav uştuğunda ve
demokratik haklar hakça
sağlandığında bir moral
konseri vermek. Zülfü Liva-
neli. dün de Cumburbaşka-
nı Sülevman Demirel'den
eylemlerı sona erdiren taah-
hütlerin hayata geçirılmesi
için yardım istedi.
X