Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
22 MAYIS 1996 ÇARŞAMBA • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 19
Istanbul PB 21
Edirne PB 25
Çanakkale PB 24
Kocaelı
Izmir
PB 22
PB 29
Manısa PB 30
Aydın PB 31
Denızli PB 32
Zonguldak PB 23 Antalya
Sinop
Samsun
Trabzon
Giresun
Ankara
Konya
Eskişehir
Sıvas
PB
PB
PB
PB
AB
AB
AB
AB
21
21
23
21
27
28
27
26
A 32 Kars
Adana
Mersın
Dıyarbakır
Şanlıurfa
Mardın
Sıırt
Hakkârı
Van
A
AB
A
A
A
A
AB
AB
31
26
32
33
28
28
19
25
AB 24
Yurdun kuzeybatı
kesimlerı parçalı bu-
lutlu, ötekı yerler az
bulutlu ve açık ge-
çecek. Havasıcaklı-
ğı yurdun kuzey ke-
sımlennde aza/acak,
ötekı yerlerde ö-
nemlı bır değışıklık
olmayacak. Ruzgâr
kuzey ve doğu yön-
ierden hafif, arasıra
ara kuvvette ese-
cek.
Moskova Ç6 13
Aşkabat AB 27
Almatı ÇB 28
Taşkent ÇB 27
Bakü AB 21
Bışkek ÇB 27
Tifhs AB 18
Kahıre 29
Budapeşte Şam 33
O Parçalı bulutlu Ss k Çok bulutlu
G Ü N D E M Ml STAFA BALBAY
H Baştarafı 1. Sayfada
Insanları kaça ayırmalı:
- Az vahşiler, çok vahşiler...
Çevremizden sık sık "savaş gemısi" dedikleri araç-
lar geçiyor. Insanlar kazandıklarını bunlara yatırıyor-
muş. Bunlar ne ışe yanyor?
Birbirlerini öldürmeye, korkutmaya... Bizım tek so-
runumuz uçurum... Insanların sorunu, birbiri... Kana
susamış herbiri...
iki tarafın gazetecileri burada bayrak dikme yarışı-
na girmeden önce bır istatıstik yayımlanmıştı. Türki-
ye, silahlanma yarışında dünya dördüncüsüymüş.
Üçüncü de Yunanistan...
Bu enayilere sılahı ABD satıyor. Sıkışınca da yine
ona gidiyorlar, "aramızı bul" diyorlar. Adamlar, bu ap-
tallar sayesinde hem ara buluyor hem para...
Birbirine hayrı olmayanın...
Mayıs başında çok tedirgin günler yaşadık. Önce-
ki aylarda Türk/ye'nin Cumhurbaşkanı Süleyman De-
mirel, ABD'ye gitmişti. Bu ay da Yunanistan'ınki git-
ti. Adı da Kostis Stefanopoulos mu ne?.. Adam yağ-
dı gürledi... Türkiye'yi yenecek güçtelermiş, istedik-
leri an savaşabilirlermiş... Eyvah dedik... Bunlar yine
Kardak üzerinde tepişir, bu delileri ne dayak paklar ne
teneşır...
Ucuz atlattık...
Açlık nedenıyle bir bir aramızdan ayrılanlar bizim de
sonumuzu gösteriyor. Bu pisi pisıne olümün anlam-
sızlığını insanlara nasıl anlatabiliriz?
Zorgörünüyor...
Birbirine hayrı olmayanın, bize olur mu?
Anadolu'da bize 'fakirin ineği' diyorlar. Güzel deyim.
Biz. kılosuna göre süt verimı bakımından birinciyiz. Kı-
lımızdan onlarca şey yapılıyor.
Bir de etimızı yemeye kalkmasalar... Avrupa'daki ar-
kadaşlarbirçalışmayapıyorlar. Dileriz başanlı olur. Da-
nalarla temas halindeler. "Deli dana'' virüsünden bi-
ze de almaya çalışacaklar. Bir bölümümüzü feda ede-
ceğız, ama olsun... Bızden sonraki nesillere, insanlı-
ğın gazabından kurtulmak için bunu yapmak zorun-
da kaldığımızı anlatınz.
Aramızda buna karşı çıkanlar da var. Diyorlar kı:
"Deli keçı hastalığıyayılırsa, pek çok kişi etimiziye-
mez, ucuzlanz. Bu kez de kimileri bizi toplardaha çok
keser, koyun eti dıye yedırir. Paralan da cebe indirir..."
Bu dadoğru...
Türkiye'deki ders kıtaplarında bizim için en çok kul-
lanılan deyiş şu:
"Orman düşmanı..."
Ormanda ağaç fidanlannın büyüme noktalannı yı-
yormuşuz, çok zarar veriyormuşuz...
Kuyruğumuzla güleriz...
Ormana en çok hangi yaratık zarar veriyor, bir dü-
şünsünler bakalım... Hem bizim beslenme biçimimi-
ze biraz baksalar, ağaç uçlannı ancak zorda kalınca
yediğimizi görecekler... Ama nereden görecekler. be-
yuıleriru sarmış örümcekler... Kan görünce sevinen
böcekler...
Insanlığın âlemi yok
Arada bir balıkçılar yanımızdan geçiyor. Kaya ara-
lıklanndaki sularda güzel balıklartutuyorlar. Birgün tu-
tamazlarsa yandık... Bunlarda "kısmet" diye ne oldu-
ğu belırsiz bir sözcük var. "Kısmet bunlarmış" deyip
üzerimize çullanırlar...
Kimi iyi nıyetli balıkçılar arada bize ot getiriyor... A-
ma taşıma otla mide doymaz ki...
Şimdi ne güzeldir Menteşe Dağları, Toroslar... Ye-
şillerin arasında kaybolur. kaya uçlarından uçurumla-
ra bakardık... Hele Girit adası... Hanya tepelerinden
Akdeniz ne de güzeldir...
Aç keçi rüyasında yonca tarlası görürmüş...
Oysa gerçek çırılçıplak önümüzde... Issız bir kaya-
lık... Hertaraftan ölüm esiyor.
Geçen gün, insanlar bizı nasıl tanıyor diye bir tar-
tışma açtık... Olumsuzlar ağır bastı. Bir sürü deyim
üretmışler:
"Keçi ınadı..."
Onun adı inat değil ki... Kendileri istedikleri gibi ha-
reket etmek isteyince, adına özgürlük diyorlar. Biz is-
tedığimız gibi hareket etmeye girişınce bu "inat" olu-
yor.
Onurun adı ne zamandan beri inat oldu?
Doğru düşünme yetisini yitirene de "Keçileh kaçır-
dı" diyorlar. Gerçi bu gidişle biz de keçileri kaçıraca-
ğız. ama bizden sonraki nesillere bir deyim de biz ar-
mağan edecegiz. Kötü davranma. vahşi hareket et-
me, her şeyi yok etmek isteme duygusuna şöyle kar-
şı çıkacağtz:
"insanlığın âlemi yok..."
Soyadım değiştirmiş
EV İN GÖKTAŞ
ANKARA - Cumhurbaş-
kanı Süle\man DemireTe su-
ıkast gırışımınde bulunan îb-
rahim Gümrükçüoğlu nun.
cınayet suçundan mahkûm
olduktan sonra soyadım de-
giştirerek resmi makamlan
yanıhtığı belirlendı. Akh
dengesinın yennde olup ol-
madıgı konusunda çelışkili
hastane raporları bulunan
saldırganm. cınayet suçuyla
cezaevınde yatarken 1974
afFından yararlanıp özgürlü-
ğüne ka\ uştuktan sonra.
"Gümrükçü'"olan soyadım
"Gümrükçüoğiu" olarak de-
gıştırdiğıve 1993 yılındaye-
nı so\adıyla sılah ruhsatı al-
dığı saptandı.
"•Gümrükçü" ve "Güm-
rükçüoğlu" soyadlannı bir-
leştırip bılgısayarlardakı \e-
nlen toplaş an Adlı Sıcil Ge-
nel Müdürlügü şetkılilerı.
suikastçının bır sabıkasını
daha buldular. Gümrükçüoğ-
lu'nun, "ruhsatsızsilahtaşı-
mak* suçundan iki değil. üç
kez gözaltına alındığı \e
hakkında işlem vapıldıktan
sonra serbest bırakıldığı sap-
tandı.
Adli Sıcil Genel Müdür-
lCğü yetkilileri. "Bize nüfus
kiğıdında ne gelirse, veri ta-
bınına ona göre bilgiler giri-
>oruz" dedıler. Bir kışi hak-
k nda. -6136 sayılı Ateşli Si-
tahlar Vasası'na muhale-
Eef"ten birkezdahı ışlem ya-
p Iması halınde. polisın sılah
ruhsatı vermemesi gerekriği-
nı kavdeden yetkıhler.
"1980'ü yılJarda bügisavar
sistemi yoktu. Suikastçı da
elektronik sistemin olmavı-
şından >ararianıp silah ruh-
satı almayı başarmış. Eğer
şimdi olsa. soyadım değiştir-
miş olsa bile bilgisayarda
muriaka eski suçlan da çıkar
\e silah ruhsatı alanıaz" de-
dıler.
Yetkıhler. ılerıde bu gıbi
olavlann \enıden yaşanma-
ması için. "Mernis Proje-
si"nin mutlaka bir an önce
yaşama geçırılıp nüfus kod-
İamasının tüm ülke genelın-
de yapılması aerektiğini ka> -
dettıler. Adli sıcil ve güven-
lik güçlerı arasındakı bılgısa-
yar ağının kurulması gerek-
tığını belırten yetkıhler. sı-
lah ruhsatlarınm da bu bilgı-
savarlar arasındakı bılgı alış-
verışlen sonucunda alınabi-
leceğinı. bö> lelıkle bu tür so-
runların yaşanmayacağını
anlattılar.
Amcasının oğlunu öldür-
düğüiçin 1971 y ılında 20 yıi
ağır hapıs cezasına mahkûm
olan. cezaev inde 3 > ıl yattık-
tan sonra da 1974 genel af-
fından \ararlanıp tahliye
olan fbrahim Gümrükçüoğ-
!u"nun. 1980 \ ılında mahke-
me kanalıyla soyadım değiş-
tirdiği belırlendi.
Saldırganın, tstanbul Em-
niyet Müdürlüğü"nden 1993
yılında sılah nıhsatı alırken
sabıkasına rastlanmadıgı be-
lirtildi.
Yağmurlu Karl <^2^Suiükar Gok gurultulu
6
Telkinle yönlendirflip saldırıyor
9
ALPER BALLI
AHMETŞEFİK
ANKARA/TR.ABZON - Cum-
hurbaşkanı Süle\man Demirel'e
suikast girişiminde bulunan şeriat-
çı İbrahim Gümrükçüoğlu nun.
üni\ersite öğrencıliği sırasında,
Abdullah Bostancf nııı yanı sıra
başka bir sınıf arkadaşını da **sır-
tından bıçakJadıgı" ortaya çıktı.
Gümrükçüoğlu' nun Trabzon Li-
sesi 'nde okurken de turancı görüş-
lere yakın olduğu, öğrencilere >ö-
nelik çeşıtli saldırılara katıldığı.
bıröğrenci>i bıçaklamaktan dola-
yı liseden sürüldüğü öğrenildi.
Öğrencilik > ıllannda sınıf arkada-
şı olan Gümrükçüoğlu'nun. kendı-
sini de sırtından bıçakladığını
açıklayan İsmet Çakmak. sabıka-
h suikastçının "telkinlerleyönlen-
dirilerek saldınlar düzenlediğini"
sö\ledı.
Anadolu Cniversitesi Eczacıhk
Yüksek Okulu'nda öğrenci oldu-
ğu sırada 21 Ocak 1976 tarihinde
sınıfarkadaşı îbrahim Gümrükçü-
oğlu tarafından bıçaklanan \e ha-
len Adana'da eczacıhk yapan İs-
met Çakmak. aynı okulda bulun-
duklan dönem içinde farklı görüş-
leri taşıdıklarını vurguladı. Okul
yıliannda bir süre CHP Gençlik
Kollan'nda çalıştığını \e aktif bir
öğrencilik dönemi yaşadığını an-
latan Çakmak, Gümrükçüoğ-
lu'nun ön plana çıkan ya da lider
görüntüsü taşı>an kişilere karşı
saplantılı olduğunu ileri sürdü.
Kendisıneyöneliksaldırıda Güm-
rükçüoğlu'nun yönlendirildiği gö-
rüşünde olduğunu bildiren Çak-
mak, "Laboratuvardersindençık-
mıştik. Önlüğümü çıkarmak üze-
re dolabın yanında gittim,tam üze-
rimdekini çıkarırken bir acı hisset-
tim, geriye döndüm. kaçtı. Sırtını-
dan 2 \erimden bıçaklanmısım,
beni hastaneve götürdüler. Saldır-
gankaçmıştı" dedi.
Çakmak. Gümrükçüoğlu'nun
saldmnın ardından ortadan kay-
bolduğunu kavdederek, okul yö-
neticilennin ve bazı güvenlik gö-
revlilerının kendisışle yaptıkları
toplantıda "misilleme" yapmama-
ları u>arısında bulunduklannı söy-
ledi. Çakmak, sözlerini şöyle sür-
dürdü:
**\ öneticiler ve polisler bize, bu
adamın hasta olduğunu. bizim ona
bir şe> \apnıamı/ durumunda öl-
nıeolasılığının \ üksck olduğunu \t
yok yere katil durunıuna düşeceği-
mtz \e belki de hapis yatacağımız
telkininde bulundular. Zaten adam
da ortadan kavbolmuştu, bizokul-
dayken okula hiç gelmedi. Sonra-
dan öğrendik ki dönüşünün ardın-
dan 1 sol görüşlü arkadaşı daha bı-
çaklamış."
Çakmak. Gümrükçüoğlu'nun
sağ görüşlü öğrenciler arasında
bulunduğunu ve onlann telkiniy-
le davrandığını belirterek. dinci
yönünün ağır bastığını da gözlem-
lediklerini kaydetti. Sabıkalı bir
kışının sılah ruhsatı \e eczane aç-
ma ızni alamayacağını anımsatan
Çakmak, Gümrükçüoğlu'nun bu
izinlere sahıp olmasının "düşün-
düriicü'* olduğunu kaydetti.
İbrahim Gümrükçüoğlu'nun
akrabaları. suikastçının l960'lı
yıllarda Trabzon Lisesi'ndeöğren-
ciyken oldukça atak \e haylaz bir
öğrenci olduğunu, o dönemde mil-
li>etçi-turancı görüşlere çok yakın
bulunduğunu. okulda birkaç sal-
dın ola>ına kanştığını söylediler.
Bu ola\ lardan bırinde öğrencıler-
den bırınin İbrahim Gümrükçüoğ-
lu tarafmdan bıçaklandığını belir-
ten yakınlan. suikastçının bu ola> -
dan dolayı Trabzon Lisesi'nden
Doğu illerinden birine sürüldüğü-
nü. lise> i de zorlukla bitirdiğini
bildirdiler.
1971 'de Istanbul'da >akını Se-
lahattin Gümrükçü'vü öldüren
ve kan davası yüzünden ailesiyle
bırhkte Yomra'yı terk eden İbra-
him Gümrükçüoğlu'nun ceza-
evınde Islami kesimlere yakınlaş-
maya başladığı ve 1974 affından
yararlanarak cezaevinden çıktığı
bildinldı.
Sakarya'da yaşadığı sıralarda 2
ya,şındaki oğlunun kuyuya düşe-
rek boğulmasından sonra ruhsal
sağlığı ıvice bozulan ve dengesiz
davranışlannındahadaarttığı ıfa-
de edilen Gümrükçüoğlu'nun gö-
rev vaptığı hastanelerde de işye-
rindeki arkadaşlannı İslami yaşam
tarzına zorladığı \ e birçok iş arka-
da^ıv la kavgalı duruma geldiği ile-
ri sürülüyor.
1971 \ ılında suikatçı ibrahim
Gümrükçüoğlu tarafından öldürü-
len Selahartin Güınrükçü'nün ağa-
bcvi HavdarGümrükçü. kardeşi-
nin 6 avlık evlı olduğunu ve İbra-
him Gümriikçüoğlu'na büyük >ar-
dımlan bulunduğunu sövledı
HaydarGümrükçü. suıkastçıyı 25
v ıldır hiçgörmediğinı. fbtoğrafını
bıle tanımadığım belirterek şövle
konuştu:
'•Çok değişmiş. Sakal bırakmış.
Kardeşimiöldürdükten sonra ken-
dilerine kövden çıkmalannı so'yle-
dik. Aksi halde kan davası olacak-
tı. Psikolojik rahatsuiığı olan biri-
si. Kardeşimi öldürdüğiinde 6 av-
lık evliydi. Ona nasıl kı\dı. Hâlâ
acısı yüreğimi/df. Böyle bir adam
cumhurbaşkanını da gözünü kırp-
madan iildürür."
'Sara hastası
1
ibrahim Gümrükçüoğlu'nun
bacanağı Kamil Aktürk de su-
ikastçının cezaevınde>ken dala-
ğıyla ilgili bir hastahğının ortava
çıktığını. bu hastalığın zaman za-
man sara nöbetlerine benzer knz-
lere neden olduğunu, olav ı böyle
bir anda işlemiş olabileceğini sö\ -
ledi.
Kamıl Aktürk. ilk çocuğunu da
boğulma sonucu kaybetmcsinın.
ruhsal dengesıni iyiden i> iye boz-
duğunu öne sürdü. Kamil Aktürk.
olay ııı arkasında bır örgüt olacağı-
na ınanmadığını vurguladı.
I97|'de ev arkada^ı Selahartin
Gümrükçü'vü de nedensiz yere
öldürdüâü öne sürüldü.
'Olayın üstü örtülmek isteniyor' Suikastta 4
dolayh' örgüt bağlantısı
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP
Genel Baş.kanı Deniz Bavkal. ^erıatçı olarak
bilinen İbrahim Gümrükçüoğlu adlı ecza-
cının, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e
suikast girişiminin "suikastçının deli rapo-
ru \ar dhe geçiştirilemeAeceğini"' söylcdi.
Olayın görgü tanığı CHPİstanbul Milİetye-
kili Mehmef Sevigen de içişleri Bakanı Ül-
kü Güney'i "olayı örtbas etmeye çalışmak-
la" suçladı.
Baykal, dün partisinin grup toplantısı ön-
cesinde yaptığı konuşmada. Cumhurbaşka-
nı Demirel'e yönelik suikast girişiminin üs-
tünün örtülemejeceğini ve bu olayın ardın-
daki gerçeklenn ortaya çıkanlması gerekti-
ğini kaydetti. Gazeteci-yazar Çetin Emeç
cinavetinin öncelikle çok iyi degerlendiril-
mesi gerektiğini belirten Baykal, "Terörle
mücadelede yapılan çifte standart, devleri
bugünlere getirdi. Btt ü>ücü olay, terörün
çifte standart ile ele alınamayacağı, bu anla-
yış içinde terörle mücadele edilemeyeceğj
gerçeğini gözler önüne serdi" dedi.
İçişleri Bakanı Güney'in olaydan hemen
sonra "Sanık havaya ateş açnıak istemiş, şe-
riateıörgütlerleilişkisi yok" açıklaması yap-
tığına dikkat çeken Sev igen de Gümrükçü-
oğlu'nun doğrudan Cumhurbaşkanı Demi-
rel'i hedef aldığını söyledı. Sevigen. "İçiş-
leri Bakanı, dini çtv relere hoş görünebilmek
için olay ı örtbas etmeye çalışıyor" görüşünü
savundu.
İP: Planlı
İP Genel Sekreteri Mehmet Bedn Gülte-
kin ise dün yaptığı açıklamada. Cumhur-
başkanf nadüzenlenensuikastınörgütlü ve
planlı bır eylem olduğunu savunarak şöyle
dedi:
"Bütün yetkililer, suikastın bir örgüt işi
olmadığını söylemekte birbirleriyle yanşt-
yorlar. Bütün göstergeler, olayın bir 'mec-
zup un birey sel hareketi olmadığını gösteri-
yor."
İçişleri Bakanı ÜlküGüney.düntoplanan
ANAP grubunda yaptığı konuşmada. olay
üzerine yeterli güvenlik önlemleri alınıp
alınmadığı konusunda soruşturma başlattı-
ğHM bildirdi.
Özden: Devletin varhğına saldın
Anavasa Mahkemesi Başkanı VektaGün-
gör Özden, Demirel'e gönderdiğı geçmış
olsun mesajında. yapılan saldırının "devle-
tin varhğınıerekedindiğini" belirterek ~So-
nuçsuz kalan saldmnın. yurtseverleri Ata-
türk'te biıieştirmekte yarartı bir uyan ola-
cağını sanıyorum" dedi.
VL'StFOZKAN
Cumhuriyet'e büyük ödül
• Baştarafı 1. Sayfada
lunıa dönük bilgifcndirme
ve bilinçlendirme işlevini
kararlı bir sekilde sürdüre-
rek mesleğin kamuoyuna
açtlımına katkıda bulundu-
ğju" için Cunıhuriyef gaze-
tesini ödüle layık gördü.
MJmarlarOdası, 1988 yı-
lından bu yana 2 ytlda bir
düzenlediği Ulusal Mimar-
hk Ödülleri'nin bu dönem-
ki sahiplerini belirledi.
Prof. Dr. Orhan Şahûıier.
Doc. Dr. Aydan Balamir
mimar Tamer Başbuğ \c
Yük. Mimar SaJih Zeki Pe-
kin'den oluşan ödüi jürisi,
5. dönem Ulusai Mimarlık
Ödüllerinde "Mesteğe Kat-
kı Dalında Başan Ödü-
Iü"'nü Cumhuriyet'e ver-
meyi kararlaştırdı.
Mimarlar Odası Büyük
Ödül'e ise (Sinan Ödülü)
"ürettiği eseıierde izlenen
tasarun ve aynnö mükem-
melliğiyle 'tnimari ustalık'
tanımlamasım örnekleyen
en verimli döneminde üst-
lendiği NATO mimarlığı gö-
revini ve üzel çalışmalarını
yurtdışmda başanyla sür-
dürüp, 20 yıl aradan sonra
ülkesine dönereknıeslek bi-
rikimini değerlendirmeye
devam eden" Abdurrah-
man Hancı'nın layık görül-
düğünü bildirdi.
Cumhuriyet gazetesinin
yanı sıra "mimarlık eğhinû,
kuram ve eleştiri alanlann-
da sürdürdüğü uzun soluk-
luçabanındüzeyi,mimarlık
kültüründe evrensellik ve
yerelltk tartışmalannı Tür-
kiye gündemine taşıyan ön-
cü çafışmalan" nedenıyle
Prof. Dr. Büknt Özer de
Mesleğe Katkı Dahnda Ba-
şan Ödülü'ne layık görül-
dü.
MimarlarOdası'ndan ya-
pılan açıklamada "Yapı Da-
lında Başarı ÖdöllerTnin
Erkut Şahinbaş ve İlhan
Kurai'ın Bilkent Kütüpha-
nesi ekbinasına, N«"2atSa-
ym'm Gönderi II binasma,
Şevki Pekln'in Bodrum'da
evıne. Merih Karaaslan ve
Nuran Ünsal'ın Peritower
Oteli'ne. Kerem Erginoğlu
ve Hasan Çalışlar'ın Tun-
celi evine verildiği bildiril-
di.
"Proje Dalında Başan
ÖdüUeri"nin ise Erdoğan
Ehnas vc Zafer G'ülçur'un
Urfa'da toplu konut proje-
siyle Şevki Pekin'in Vakko
ek tesisine verildiği belirtil-
di.
"Grafık Sunuş Dalında
BasanÖdüUerTn! de Meh-
met Kütükçüoğhı ve Kerem
Vazgan'ın Bir Günlük Yol-
culuk: Surdibi adlı çalışma-
sıyla Jülide Kazas, Rana
DÖnmez ve Özgfir Demi-
ralpın Bereketi Getiren Su
iie Tarihsel Kent Mekânia-
nnı Yaşatmaya Yönelik Bir
Alternatifadiı dizi çalı^ma-
sı kazandı.
Ödüllerin, yurtdışmda da
sergilenecek 5. Ulusal Mi-
marlık Sergisi'nin Istan-
bul'daki açıiı^ töreninde ve-
rileceği bildirildi.
ANKARA - Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel'e. Kocaelı'ndekı bırtemelatmatö-
rcni sırasında İbrahim Gümrükçüoğlu ad-
lı saldırgan tarafından silahlı suikast girişi-
minde bulunulmasına. "dolaylı örgüt bağ-
lanıtısı"nın vol açtığı sa\unuldu. İstıhbarat
kaynakları. "siyasal eğilimi \e okuduğu ga-
zete" bellı olan ve psikoiojık rahatsizlığı
bulunan saldırganın. "•şeriatçıörgütlerinyo-
ğun propagandalarından etkilenerek" su-
ikast girişiminde bulunduğunu sövledıler.
Cumhurbaşkanı'na yönelik suikast giri-
şiminin ardından yapılan açıklamalarda. şe-
rıatçı görüşlere sahip olduğu belırlenen İb-
rahim Gümrükçüoğlu'nun. "akli dengesi-
nüiyerindeohnadığı"nın belirtılmesı. "sal-
dırganın korunmak istendiği" iddialarına
neden olurken, 10 Kasım 1994 tarihinde
Anıtkabir'de Demirel'e sözlü saldında bu-
lunan şerıatçı Mahnıut Kaçar'ın da "mee-
zup"di\enitelenmesi veolayda örgüt bag-
lantisinın bulunmadığının açıklanması.
"de\letin şeriatçılara hoşgörii gösterdiği"
vorumlarına yol açd.
Üst düzey bir istihbarat yetkilisi. tartış-
nıalarla ilgili olarak Cumhuriyete değer-
lendırmelerde bulundu. İstihbarat birimle-
rinin. olayda örgüt bağlantısı bulunup bu-
lunmadığı konusunda araştırmalarını titız-
lıkle sürdürdüğünü belirten istihbarat yet-
kilisi. "Şu ana kadar herhangi bir örgüt
bağlantısı saptanamadı. Bu tür olaylarda
genellikle dolaylı örgüt bağlantısı etkili olu-
yor"dedi.
Saldırganın "psikolojikzaafiyeti" bulun-
duğunun kesinle^tiğinı kaydeden yetkıli. su
degerlendirnıeyi yaptı:
"Bu tip olaylarda örgüt bağlantısına çok
fazla rastlanılnııyor. Ancak özellikle radikal
İslamcı çevrelerin yoğun propagandaları,
psikolojik pn>blemi olan bu insanlar üzerin-
de etkili oluyor. Suikast girişimine yönelten
etken, o propaganda vasatı oluyor. Şu anda
herhangi bir örgüte ıııal edemey iz. ama si-
yasi kanşıklık ortamı ve radikal İslamcıla-
rın propagandası buna iriyor ve dolay lı bir
örgüt bağlantısı ortaya çıkıyor."
Cumhurbaşkanı"na yönelık son olavda.
saldırganın düşünceyapısının bellı olduğu-
nu ve şerıatçı görüşlenyle bilinen "Akit"
gazetesi okuru olduğunun ortava çıktığını
anlatan yetkili. "Psikolojik sorunları bulu-
nan bu insan, içinde bulunduğu koşullar ne-
deniyle, yapılan propagandaların etkisiyle
bövle bir olay ı işledi" dı\e konuştu.
fstihbarat yetkilisi. şerıatçı veaşın sol ör-
gütlerin. Cumhurbaşkanı na yönelik suikast
girişiminde bulunacakları konusunda ken-
dilenne zaman zaman bilgiler ulaştığını da
\ urgulayarak "Son olay la ilgili olarak böy le
bir haber alınmadı. Bir anda gelişmiş bir o-
lav" dedi.
Adalet Bakanlıgı, saldırgana psikolojik tam koydu
6
Silahla bütünleşmiş psikopat'
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Adalet Bakanlıgı,
va^amının hemen her döne-
minde çeşitli suçlar ışlediği
ortaya çıkan İbrahim Güm-
riikçüoğlu'na psikolojik tam
kovdu: "Her an suç işlemeye
hazır.silahla bütünleşmişpsi-
Adalet Bakanlıgı'nda şid-
det ev lemleri ve suç psikolo-
jisi konusunda uzman olan
üst düzey yetkili. hırsızlık.
gasp, adam öldürme ve yara-
lama suçlannın nedenlerinın
normal olabileceğı gıbı,
anormal etkenlerden de kav-
naklanabileceğine dikkat
çektı.
Şizofrenik özellikler
Üst düzey yetkili. Güm-
rükçüoğlu'nun "şizofrenik"
özelliklere de sahip olduğu-
nu öne sürerek şunları söv le-
di:
"Bazı araştırmacılara gö-
reşizofren tanısıiie şiddeti içe-
ren mükerrerlik olgusu ara-
sında ufak olmakla beraber,
önemli derecede bir negatif
korvlasvon saptanmışhr. Bu
nedenle akıl rahatsızlığı olan
suçlulardan çokazı şiddeteği-
limlidir. Nitekim. ciddi bir
akıl hastalığı bulunan kişiler-
den yaklaşık yüzde9O'ışiddet
eğilimi göstermeyebilmekte-
dir. Aynca endişe, aşağıiık
duygusu. depresyon ve akıl
rahatsızlığı gibi kişisel sıkıntı
değişkenleri. suçlu davranış
için zay ıf göstergelerdir. Vkıl
hastalıklan ile şiddet \e suç-
luluk arasındaki Uişki. ekseri
kişilerin düşündüğü kadar
kuvvetli değildir. Tipik bir
akıl hastasının da yalnızca
akıl hastalığı sonucu tehlikeli
olacağı düşünülmemeh'dir.
Hiç kuşkusuz anti-sosyal dü-
şünceler. davranış \c kişilik
gibi kriminojenik değişken-
ler. akıl hastası suçlular için
deriskbeliriey ici en iyi göster-
gedir. ^alnız akıl hastalıklan
bakımından isttrik kişilerin
özel bir konunıu olduğu gö-
zardı edilmemelidir."
Gümrükçüoğlu'nun ey-
lemlerinın akıl hastalarının
gösterdıklerı tepkılere uydu-
ğunu belirten yetkili. şövle
dedi:
"Bu kişiler hep kendileri
için yaşarlar. kendi egolannı
tatnıin etmeye çalışırlar. Tep-
kileri aniden ey leme dönüşür
ve tepkilerini çekecek bir söz
v üzünden, hemen tetiği çeke-
bilirier. Gümrükçüoğlu, a-
dam öldürmekten adam >a-
ralamava, silah bulundıır-
maktan suikast girişimine va-
nncaya kadar bir dizi suçu
gerçekleştirmiş. Gümrükçü-
oğlu'nun. teca> üzkâr. silah ve
şiddette bütünleşmiş. psiko-
pat bir yapıya sahip olduğu-
nu görûyoruz."
ARDEVDAKİ
GERÇEK
• Buşturufı 1. Sayfada
racat yolıı olarak Suriye'yi
göstermesi ise akılları biruz
karısttrmıstır. Bağdat'ın
böyle bir çıkı$ yapmasının
gerçek nedenleri öııümüz-
deki günlerde açıktığa ka-
vuşacakttr. Ankara'daki
kaynaklar, bu uşamadu
B\1 'niıı 986 sayılı karanna
göre Irak'//; satacağı petro-
lün en az yüzde Sl V/ıı Ker-
kük- Yıımıırtalık hattmdan
akıtmak durumunda oldu-
ğunu ammsutmaklu yetin-
mişlerdir.
• • •
Suikastçı
DGM'ye
sevk
edildi
AHMETKIRT
KOCAELİ-Cumhurbaş-
kant Süleynıan Demirel'e
suıkast girişiminde bulunun
İbrahim Gümrükçüoğlu
dün Istanbul DevletGüven-
lık Mahkemesı'ne se\k
cdtJdı. Kocaelı Cıımhuriyef
Ba>sa\ciM Fahri Kasırga.
İDGM've se\ k cdılen Güm-
rükçüoğlu'nun. t'e?leke>ının
hazırlanmasindan sonra İs-
tanbul'a gönderıleceğinı
bildirdı.
Gümrükçüoğlu dün K.o-
caeli Cumhuriyet Savcılı-
ğı'na getirilerek Ba^avcı
Fahri kasırga tarafından
sorgulandı. Içeride bırsaat-
ten fazla kalan Gümrükçü-
oğlu'nun. polıstcki ıfadesi-
nı tekrarlavarak "Olay günü
arabiMiM kaporta tatniri için
sanay i sitesine bırakmıştım.
Kalabalığı görünce merak
edip olay yerine gittim. Bu
arada bira/ da nıuz aldım.
Orada hirkaç kişiye de ik-
ram ettim. Demireİ'i görün-
ceaklıma fsrailuçaklarıgel-
di. Başımızda uçaklar nıı
uçacaktı? Btınun için hava-
yaateşetmekistedim"dedı-
ğı öğrenıldı.
Gümrükçüoğlu. sorgula-
masından sonra Istanbul
De\ letGüvenhk Mahkeme-
si'ne >e\k edıldı. Gümrük-
çüoğlu'nun adlıyeden çıkı-
şinda bitkın ve solgun oldu-
ğu gözlendi.
(.umhurıyet Baş>a\cısı
Fahri Kasırga. sanığın avu-
katı olmadığını. ancak ister-
se a\ ukat bukınacağını söy-
ledi. Kasirga. sanığın mu-
ayene raporu ile ilgili olarak
da "Tahkikatınözünü bu ra-
por oluşturuyor. Şu aşama-
da bir şey açıklamam münı-
kün değil** dedı
Kocaeli Emniyeti'nde
tutulacak
İbrahim Gümrükçüoğlu.
fezlekesınin hazırlanmasin-
dan sonra İstanbul'a gönde-
nlecek. Cumhunyet Baş-
savcısı Fahn Kasırga yaptı-
ğı açıklamada. sanığın ha-
zırlık safhasında Kocaeli
Emnıyet Müdürlüğü'nün
gözetımınde kalacağını be-
lirterek fezlekenin en kısa
zamanda tamamlanacagını
ve >anığın İstanbul'a gön-
denleceüini bildirdi.
Büyükelçüer kararnaınesiııde operasyon
• Baştarafı 1. Sayfada
yükelçiler kararnamesi son şeklini al-
dı.
Dışişleri Bakanlığı'nın. bir süre ön-
ce adı üzerinde Başbakan Mesut Yıl-
maz'ın tartışma yarattığı Müsteşarı
OnurÖymen'in çıkanlacak a\n bir ka-
rarname ile 1997 baharında Türki-
ye'nin ABD Büyükelçisi Nüzhet Kan-
demir in yerine bu göreve atanacağı
belirtildi. Öymen'in verine de Türki-
ye'nin Neu >'ork'taki Daimi Temsilci-
si Hüseyin Çelem'in atanacağı belirtil-
di. Üç büyükelçinin ise "gönül mace-
ralan" bahanesiyle geri çekilerek yer-
lerineyeni atamalaryapılacağı savlan-
dı.
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e
sunulması beklenen \e iki kez üzerin-
de Başbakan Mesut Vılmaz ile koalis-
yon ortağı DYP'nin lideri TansuÇiIler
tarafından degişiklik vapılan kararna-
meye göre VIİT Müsteşarı Sönmez
Köksal yerinde kalacak. Bu kararna-
mede Övmen'in adı geçmiyor. Ancak
1997 baharavlarında yeni bır kararna-
me hazırlanacağı ve bu çerçe\ede bü-
yük olasılıkla Öymen'in. merkezedön-
mesi beklenen Kandemir'in verine
Türkiye'nin veni ABD Büvükelçisi
olarak atanacağı belirtildi.
Öymen'in. vakın çevresıne de. "Bu
kararnamede adım yok, ama ikinci bir
kararnamede atanmak istiyorum ar-
tık" dediği öğrenildi.
Geçen vıl çıkarılan kararnamede
atanmalarına karşın merkezde kalma-
yı veğleyen Dışişleri Bakanlıgı Proto-
kol Genel Müdürü Büyükelçı Oktay
Aksoy ile Ortadoğu Dairesı Genel Mü-
dürü Büyükelçi Gün Gür'ün Türki-
ve'nin tspanya \e Japonva büyükelçi-
leri olarak atanacakları öğrenildi.
Oktay Aksoy
MadricTe atanıyor
Türkıve İşbirliği ve Kalkınma Ajan-
sı (TİKÂ) Başkanı Büvükelçi Umut
Ank'ın Çin'e. Türkıve'nin Romanya
Büyükelçisi Yaman Başkutun da
Cumhurbaşkanı Demırel'ın Özel Ka-
lem Müdürlüğü'ne atanması bekleni-
yor. Demirel'in şimdiki Özel Kalem
Müdürü Volkan Bozkır'ın da Baş-
kut'un yerine Roman\a Büvükelçisi
olarak atanacağı belirtildi.
Yeni kararnameye göre Dışişleri Ba-
kanhğı Eğitım Dairesi Genel Müdürü
Büyükelçi Erdil Akay. Roma'daki Bir-
leşmiş Milletler Gıda \e Tanm Örgü-
tü'nün(FAO)Türkiye Daimi Temsılci-
liği görev ine. NATO Dairesi Genel Mü-
dürü Turan Moralı'nın da Türkiye'nin
Iran Büyükelçisi olarak atanması bek-
leniyor. Geçen vıl çıkan kararnamevle
Türkiye'nin Portekiz Büyükelçisi ola-
rak atanan Ergun Sav'ın kendi isteği
ile merkeze dönmeye hazırlandığı be-
lirtildi.
Türkiye'nin Fransa Büyükelçisi Tan-
şuğ Bleda göre\ inde kalırken Belgrad
ile ilişkilerin başlatılması ile bu ülkeye
Dışişleri Bakanlıgı Balkan Daire-
si nden AlevKılıç büyükelçi olarak ata-
nacak. Yunanistan Dairesi"nden Ahmet
BanguoğJu'nunda Türkiye'nın Brezil-
ya Büyükelçisi olarak atanması bekle-
niyor.
Uç büjiikelçiye operasyon
Yeni kararnameyle "gönül macerala-
n" içine girdıklerı gerekçesıyle Türkı-
ve'nın geçen yıl İtalya Büvükelçilı-
ği'ne atadığı eskı Müsteşar Yardımcısı
Büyükelçi Ünal (Jnsal. Türkiye'nin Şi-
li Büvükelçisi İldeniz Divanlıoğlu ile
Türkiye'nin Macarıstan Büyükelçisi
Süha Noyan'ın geri çekilecekleri sa\-
landı. Merkezde bulunan büyükelçile-
re yurtdışı büyükelçilık görevleri aç-
mak için de bu büyükelçılerin gırdik-
leri sav lanan "gönül ilişkilerinin" ba-
hane edildigı öne sürülüvor
Demirel: Türkiyegörücüye çıktı
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel dün
akşam HABITÂT II konferansına
sponsor sağlanması amacıv la Çırağan
Sarayı'nda yemeğe katıldı. Toplu Konut
İdaresi HABITATII Proje
Koordinasyon Birimi tarafından
gerçekleşririlen yemekte bir konuşma
yapan Demirel. Türkiye'nin dünya
çapındaki konferansla "görücüye"
çıktığını belirterek "Dünya devleti
Türkiye, dünva kenti Istanbul, bunu
ispatlamaya çağrıhyorsunuz" dedi.
Cumhurbaşkanı Demirel İstanbul'un
HABITAT II toplantısı dolay ısıyla bir
kongre şehri olabilecek tesislere
kavuştuğunu ifade ederek "Biz zoruıı
altında kalmadıkça da çok fazla şey
yapmayız. Tabiatımız budur ve her şeyi
de son dakikada yapan/ evelallah" diye
konuştu. Demirel'in işadamlarından
konferansa sponsoriuk etmelerini
isfediği yemeğe, Toplu Konut İdaresi
Başkanı YiğitGülöksüz, Devlet Bakanı
Ünal Erkan, İstanbul \alisi Rıdvan
Yenişen. İstanbul Belediye Başkanı
Recep Tayy ip Erdoğan, Şişli Belediye
Başkanı Ğülay Atığ ve Sakıp Sabancı ile
Rahmi Koç'un da aralannda
bulunduğu çok say ıda işadamı katıldı.
(Fotoğraf: HATİCE TLNCER)