Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
29 MART 1996 CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
ABD gezisinde konuşan Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, teröre karşı ortak cephe oluşturulmasını istedi
4
K.Irak'taki boşhık Türkiye'ye tehdit'• Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel. Turkıye'nin Avrupa Bırhğı'yle
butunleşme surecının onemıne ışaret ederek "Türk deneyımı, Islam ve
laıklığın bırhkte var olabıleceğıne \e Türk modelının köktencı
eğilımlere karşı uygulanabılır tek altematıf olduğuna yaşayan bır kanıt
oluşturmaktadır" dedı
FUATKOZLLKLU
VVASHING FON - Cumhurbaşkanı Süley-
man DemireL çalışma zıyaretı ıçın bulundu-
ğu ABD'nın başkentınde Turkıye'nin bırçok
yonuyle **model bir ülke" olduğunu, terorun
kokunu kazımak ıçın bırleşık bır cephe ge-
rektığını ve Kuzey Irak'takı otonte boşluğu
nun Turkj\e ıçın -ciddiguvenfikendişeteri ya-
ratöğmr anlattı Demirel "Teronst uıısur-
lar, Kuzey Irak'taki uslennden hareket ede-
reK Turkiye sınırlan içinde vatandaşlannuza
yönelik vur-kaç saklınlan duzenlemek için
bu bölgede \arolan güç boşluğundan yarar-
lanmaktadırlar. Bu dunımun devam etmesi-
ne ızın veremeyız \e ızın vermeyeceğiz" dedı
Cumhurbaşkanı Demırel, vann noktalaya-
cağı 3 gunluk ABD gezısıne aralannda eskı
Dışışlen Bakanlan \k?xandcr Haigıle Law-
reuce Eagleburger ve eskı Beyaz Sarav Ulu-
sal Guvenhk Danışmanlan Zbigniev* Breze-
zinski ıle Brent Scowcroft'un da bulunduğu
bır grup -etkin Amerikah" ıle akşam yeme-
ğıvle başladı Oncekı akşam basına kapalı
olarak gerçekleştınlen yemeğe katılan De-
mirel dunsabahda '\menka'da-srvasetüre-
ten kuruluşlar" arasında onemlı bır ven bu-
lunan ->Vashington Institute"un duzenledığı
kahvaltıda bır konusma yjptı
Konuşmasında. "yeıti dunyada Turkıye'nin
sahip olduğu role" ı"iış.kın goruşlennı anlatan
Demırel Ortadogu'dakı gelış.melere değı-
nerek, duşunulen her s.ev tam voluna gırmış-
ken ve kapsamlı bır banşa ulaşma umutları
artmışkendunvanın İsraıl'dekı teronst bom-
balamaeylemlen ılevenıdensarsıldığını \ur
guladı Demirel "Birulkedekiterorizminsa-
dece o ülkenin sorunu olduğunu duşunenler
feci şekilde hatava düşerler. Terorum belası-
nın kokunu kazımak ıçın bırieşık bir cephe-
nin gerekli olduğunda ısrar ctmcmızin nede-
ni budur" dıye konuştu
Turkı\e"nın, Irak'ın bağımsizhğını, ege-
menlığını ve toprak butunluğunu korumasın
dan yana olduğunu anlatan Demirel Korlez
Savaşfnın Turkıve ve katlanması gereken
ağır bır ekonomık yuk getırdığını soyledı
Kuzev Irak takı otonte boşluğuna dıkkat çe-
ken Demirel sozlenm şovle surdurdu "Ar-
tık Irak rcjıminin BM Guvenhk Konseyi ka-
rarlanna uy masını ve bunun >anı sıra da ulus-
lararası toplumun bu ulkeye uygulanan yap-
tınmlan hafifletmesini beklemekteyiz."
Azen-Ermenı çatışmasınadadeğınen De-
mirel. Kafkaslann istıkrarı açisından soru-
nun ılgılı tum taraflar ıçın tatmın edıcı bır şe-
kılde çozume bağlanması gerektığını soyle-
dı Turkıye nın, Avrupa Bırlığı ylebutunleş.-
mesı surecınde Batı dunyasıylaaynı ıdealle-
rı vedeğerlen pavlaştığını soyleyen Demirel.
ş.o\ le devam ettı
" \B ile gumrûk biriiğinin tamamlanması,
tam üyclik yolunda atılmış onemli bır adım-
dır. \BD've, bu komıdakıTürkive'vevenniş
olduğu guçlu desteğı ıçin derin takdirlerimi-
zisunmakıstenm. Turkıve'nın AB'vetamüve-
liği. şuphcsiz. özel bir anlam taşımaktadır.
Türkiye. demokratik ve laik kurumlanvla
Müslüman dunya için ornek bir modeldir.
Türk deneyimi, İslam ve laikliğin birlıkte var
olabileceğineve Turkmodelininkoktencieği-
limlerv karşı uvgulanabilir tekaltematif oldu-
ğuna vaşayan bir kanıt oluşturmaktadır."
Demirel. dun avnca Turkıve ıle <\BD ara-
sında goruşmelen vıllar suren "Çifte Vergi-
lendirmeninÖnknmesr ıle "Gumriık Konu-
sunda Teknik Işbiriiği" anlaşmalannın ımza
torenıne katıldı
lmzalanan anlaşmalardan sonra Demirel,
ıkı ılgınç hedı\e aldı Konsey Ba^kanı Fred
Haiynes veTurk Amcnkan Demeklen Asemb-
lesı Başkanı Nun Sabuncu Demırel'e bır
şapka ve 1917 yılında çıkmış Osmanlı elekt-
nk ıdaresıne aıt Usarruf bonoları verdıler
Haıynes, Turkıye de halkın "baba" dıve andı-
ğı Demırel'e 'buvıikbaba' dıve hıtap ettı ll-
gınç armağanlan alan Demirel şapkadan ya-
na şanslı olduğunu, halkın, eskıdığını gorun-
ce hemen venısını alıp getırdığını soyledı ve
konuşmasına şoyle devam eftı "Bu sabah
baktım. şapkamm eskimiş olduğunu gordum,
şimdi buşapka dolaytsıy la bu şapka ıvi oldu."
Cumhurbaşkanı, Borsalıno marka şapkayı
kafasına gıydı ve elıyle 'harika' anlamına
gelen ışaret yaptı
Antıka değen bulunan hısse senetlennı çer-
çeveletılmış halde Cumhurba^kanına sunan
Haıv nes "Bilmıvonım bu hisse senetlerinin
karşılığını nasü alacaksuuz? Çunku Osman-
lı battT dedı
Demirel ıse bu sozlere "BizTürkiyeCum-
hurivcti olarak Osmanlı'nın butün borçlan-
nı odedik. Şimdi ben gıdip Türk hukumetinin
kapısını çalacağım vc hisscltnmin karşılığını
ödemelerini isteyeceğım. Emınım almavı ba-
şannmrl
vanıtını verdı
ÇALIŞLAR
Washington'a
gideriken...
VVASH1NGTON - Cum-
hurbaı>kanı Süleyman Demi-
rel'le kapıtalıst dûnyanın mer-
kezıne yolculuğumuz sabahın
erkensaatlennde başladı De-
mırel'ı Ankara Esenboğa Ha-
vaalanf nda beklerken hoş bır
sürpnzle karşılaştık Hillarv
Clintonkızıyla bırlıkte Lzmır-
Efes'e gıtmek üzere havaala-
nına geldı
Hıllary Clınton'ıyolcuet-
tık. Mesut Yılma/ \e Nahit
Menteşe göründuler Ardın-
dan korumalar ve TV kame-
raları eşlığınde Cumhurbaş-
kanı g07uktü 4 saatlık bır
yolcuîuktan sonra Bruksel'e
ındık Uçak ıkmal yaptı. 1 5
saat sonra yenıden havalan-
dık v e 8 saat daha uçup Was-
hıngton'aulaştık Turkıye sa-
atıyle gece 22 45'te yolculu-
ğumuz bıttı Geceoldu sabah
oldu, Cumhurbaşkanı temas-
lanna başladı llk konuşma-
yı Washıngton Yakın Dogu
Polıtıkası hnstıtusu'nde yap-
tı Yann da Beyaz Saray'da
Clınton'ızıyaretedecek 13 5
saatlık Ankara-VVashıngton
yolculuğunun en ılgınç yan-
lanndan bınsı uçaktakı ılgı
çekıcı ısimlerdı
Hcyetın lı>tesıne bakarken
gozum Mehmet Eymur ıs-
mınetakıldı Başbakânlık adı-
na gezıye katılıyordu Sabah
gazetesının Ankara TemMİcı-
sı Fatih Çekirge'ye sordum
-Bu Mehmet Eymür, o Meh-
met Eymur mu?" Fatıh,
"Evet o, o" dıve cevapladı
Osman »Vrolat da Eymür'u
ışaret ederek gosterdı
Bu ge7inın ılgınç yanı
Mehmet Eymur olacaktı be-
nım ıçın Eymur daha once
MİT tenaynlmakdurumun-
dakalmışve Antalya'yayer-
leşmı^tı Şımdı yenıden go-
rev başı yaptığı anlaşıhyordu
"Mahir Kavnak'ın \nıla-
n" Eymur adını venıden gun-
deme getırmibtı Kaynak, anı-
lannın bırçok yennde Ey-
mur eatıfvapıyordu Mehmet
Eymür'e selam venp yaklaş-
tım ÖnceYdmazGûney ola-
yınısordum Anılannda>az-
dıklannı tekrar ettı Yılmaz
Guney, MİT ajanı Necati'yı
kullanmıştı Eymur. Ka>-
nak'ın anılanna ıhtıyatlı yak-
laşmak gerektığını vurgula-
mayıdaıhmaletmıyordu Ey-
mür "işine" yenıden donme-
nm mutluluğunu yaşıyor gı-
bıydı Yenıden ıstenerekçağ-
nldıgını keyıfle anlatıyordu
Yıllarca karşı karşıya olduğu-
muz, hakkında çok yayınlar
yaptığımız ve bu nedenle cıd-
dı tartıijmalara neden olan
ısımlerden bınsıyle hıç he-
sapta olmadan karşılaşmak
doğrususurpnzoldu Hıçbır
şey olmamış gıbı karşılıklı
konuşuyorduk Hıç bır şey
olmaması mümkun mu'
Turkıye buacılıgunlere o
sıkıntılan bırıktıre bınktıre
geldı Istıhbaratçı ve "ope-
rasyoncu" olmanın ne anla-
ma geldığını ve bu "rşi" ya-
pan ınsanlann nasıl bır ruh ha-
lı ıçınde olduklannı doğrusu
hep merak etmışımdır Bu
merakımı Eymur'le konuş-
tuktan sonra da gıderebılmış
değılım
Eymur'le konuşurken
VOK Başkanı Prof Kemal
Gurûz'u gördum Gençlık
eylemlerınm tırmandığı bır
dönemde unıversıtelenn ba-
şmdakı en sorumlu vonetıcı
ne düşunuyordu acabay
Ke-
mal Guruz'le çok uzun bır
sohbet yaptık Guruz, ABD
seyahatınden bırkaç gun ön-
ce Başbakan Mesut Yılmaz'la
ünıversıte reformu uzenne
göruşmuş ve duşuncelerını
arılatmıştı Gezısonrası yenı-
den goruşeceklerdı
YOK. Başkanı çok şıkâyet-
çıydı. sorunlann ortasında sı-
kışıp kaldıklarını soyluyor-
du.amaumutsuzdeğıldı Ön-
ce malı ışlenn merkezıleştı-
nlmesını veözerkleştınlme-
sını ıstıyordu Harçlardanvaz-
geçmevenıyetlıdeğıldı An-
cak harçlann maddı olanağı
olanlardan alınmasını savunu-
\ordu ve şu andakı uvgulama-
mn da bu >önde olduğunu
onesuruyordu I76bınogren-
cınm harç kredısı aldığmı be-
1 rtıvprdu
YÖK Başkanı'nm oğren-
cı eylemlennın çozumü ko-
nusundakı ılgınç onenlenn-
den bınsı, şebekesı olan her
oğrencının doğal uyesı sayı-
lacagı bır orgütlenmeydı Şe-
bekesı olan her oğrencı oy
kullanacak veonlannovlany-
la seçılecek oğrencı bırlıkle-
n gençlen temsıl edecekler-
dı Seçımlenn meşru sayıl-
ması ıçın yuzde 50'sının oy
kullanması gerekecektı Oğ-
rencılenn bu şekilde unıver-
site yonetımıne katılmasinın
da yolu açılmış olacaktı
YOK Başkanı, Islamcı ke-
sımlerden kendısıne yoneltı-
leneleştmlereçokkızıyordu
ve laıklıkte ısrarlı olacağını
\urguluyordu Guruz'un en
çok şıkâvetettığı konulardan
bınsı yetersız bılımsel yete-
neğe sahıp bırçok oğretım
uyesının profesor yapıhna-
sıydı Bundan böyle bu konu-
da daha seçıcı ve denetleyı-
cı olacaklannı söyluyordu
Gençlığın sorunlan konu-
sunda Guruz'un kafasının çok
netolmadığı gıbı bırduygu-
jakapıldım Kuçukbırgru-
bun bu ışı orgutledığını ve
buyuk çoğunluğun bu pro-
testolara katılmadığına ınanı-
yordu Gençlık ıçınde cıddı bır
patlama bırıkımını tam anla-
yabıldığı soylenemezdı
Ancak, gençlığın toplum-
sal ve psıkolojık sorunlan
ıçın cıddı bır araştırma ya-
pılması fıkrını cazıp karşıla-
dı Onümüzdekı gunlerde ne
gıbı adımlar atacağını gore-
ceğız
Bız Turkıve'nın ıç sorun-
lanv la boğuşurken uçağımız
VVashıngton'aulaştı Demirel,
Ortadoğu polıtıkalarını
ABD'lılere anlatmaya başla-
dı Yann Beyaz Saray'dayız
Yanı kapıtalıst dûnyanın mer-
kezının merkezmde Bakalım
neler neler goreceğız
Clinton'ın bugünkü görüşmede Demirere sınır güvenliği konusunda önemli haberi vermesi bekleniyor
PKK'ye karşı erken uyarı sistemi
ÖZGEN ACAR
ANKARA - Turkıye Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel ıle' ABD Başkanı Bill
Clinton'ın bugun Washıngton'da Bevaz
Sarav da "İkınci Dunva Savaşı'ndan bu
yana geçen 50 vıllık sure bovunca. Turk-
Amerikan ilişkilennın en r>• olduğu bir
donemde goruşecekleri," taraflann dıplo-
matlannın 1
*ortakgörüşü"nuoluşturuyor
Dıplomatlar bu sure boyunca, Turk-
Amenkan ılışkılennde ınışîı-çıkışlı gun-
ler vaijandığını, ancak şımdıkı gıbı "kar-
şılıklı anlavişın bövlesineyüksek bir düzey-
de olduğu" az gunler yaşandığını vurgu-
ladılar
45 dakıkalık Demırel-Clınton goruşme-
sınde daha çok "Türkiye bağlanblı ulus-
lararası sorunlann" ağırlıkta olacağı an-
laşıhvor
Taraflann dıplomatlan.ıkılı ılışkılerko-
nu-sunda Ankara- NVashıngton arasında çe-
şıtlı duzevlerde kurulan ışbırlığı çarkının
"tatnıinedici"duzeydeışlemesı nedenıv-
le ıkı devlet başkanının goruşmelennın
"makro1
" duzeyde yogunlaşacağını soylu-
yorlar
Bır Turk dıplomat. şu değerlendıımevı
y aptı "Soğuk savaş bittikten ve Sovyeder
dağılıp, Doğu Bloku çöktukten sonra Tür-
kiye'mn stratejik oneminin azalacağı sanı-
lıyordu. Oysa. -Vmenka'daki on tahmınle-
ri alt ust eden bir gelışme ortaya çıktı.
Amerika nereye baksa. hangi soruna
el atsa, mutlaka bir Turkıve faktoru'nü
kaı-şısında bulmava başladı. Balkan-
lar'da Bosna olavında. Kafkaslar'daki
etnık çatışmalarda, Turkıye kendı var-
lığını hissettirdi. Turkiye, Karadenız'de
>e Orta Asya'da önemli bir konuma gir-
di. Korfe7 Savaşı'nda "kılıt ulke' Turki-
ye'nin, Ortadoğu banş sürvcindcki ağır-
lığı gozle göruldu. Turkiye'nin bolgede-
ki konumu ıle bir ahtapot gıbi her olay-
la bağlantısı ortaya çıktı."
Dışısjen Bakanlığı Musteşan OnurOy-
men'ın Bonn Buyukelçılığı sırasında ıvı
ılışkılerde bulunduğunu soyleyen ABD'nın
o donemdekı Mmanya Buyukelçısı Ric-
hard Holbrooke'un "türkiye,yeni bir cep-
he ülkesidir" tanımlamasını yapt'ğı anım-
satılıyor Konuştuğum Amenkalı dıplo-
Üç gunluk ABD /Jvaretindc yoğun bir çalışma içinde olan Cumhurbaşkanı Demirel, bugün Başkan Clinton'la görüşecek.
matlardan bın ise -Stratejik konumuna
ek olarak Turkjye, demokratik, laik ve
Müslüman bir ülke oluşu ile de yorede
önemli bir ıstikrar adası oldu" dedı
Karabağ sorunu
Bosna ıçın IS martta Ankara da gerçek-
leştınlen vardım toplantısının başan ve
onemıne dıkkatı çeken Amenkalı dıplo-
mat Kafkaslardakı durumunC Iınton-De-
mırel goruşmesınde onemlı ver tutacağı-
nisoyledı Dıplomat Başbakan Mesut Yü-
maz'tn trmenıstan ın Karabağ sorununa
ılıskın olarak -İşgal ettıği topraklardan
çekileceğinı ongoren ilkcler bkürgesini im-
zalaması durumunda, aradaki sınır kapı-
sını Turkıye'nın açacağım" sovlemesının
-olumlu" karsılandığını bclırttı
Bır Turk dıplomatı ıse eskı Moskova
Buvukelçısı Avhan Kamel'ın Bakıı-En-
van arasında dort kez gıdıp gelmesı ıle or-
tava^ıkan mekıkdıplomasısının sonuçla-
nnın Beyaz Saray'da ele alınacağı. taraf-
lann Ankara dakı dıplomatlannın ortak
goruşu Nıtekım Demirel, büyukelçı Ka-
mel'ı de heyetı ıle VVashıngton'a goturdu
Hazar pctrolunun Batı">a ulaşımında
Vvashıngton'un aynı anda Moskova ve An-
kara'yı gucendırmemek ıçın ıkılı bırsıya-
sa ı/ledığı bılınıvor Washıngton -Çoklu
boru hatlan gerekli. Bunlardan bıri de
Türkıve üzennden geçsin. Ancak eski Rus
bonı hattı da modernleştirilsın" dıvor
Demirel ın Clınton a etnık çalışmala-
nn surduğu Kafkasya'da. petrol olgusunun
devreye gırmesınden sonra vorede Korfez
savaşı gıbı olumsuz bır gelışmenın ortaya
çıkabıleceğıne ve bu durumun Turkıye
uzenndekı olumsuz etkısını anlatacağı an-
laşılıvor Clınton-Demırel gundemının
onemlı maddelennden bınnı Ortadoğu ba-
nş surecı ve Irak oluşturacak
Ancak Demirel ın-Ortadoğu banşsü-
recinin gerçeklesmesınin. Turkiye'nin sar-
tından olmaması gerektiğim" C lımon'a
açık-seçık anlatacağı anlaşalıyor Her ıkı
başkan, Surıye ve Iran'ın uluslararası te-
röru destekledıklennde tam anlamıyla go-
ruş bırlığınde bulunuyor \ncak Amen-
ka'nın daha once Ankara'da terore karşı
Fırat-Dıcle sulannın komşularla ortak kul-
lanımı konusunda bazı sondajlardabulun-
muştu Ankara, Sunye nın teror desteğın-
den vazgeçmesının su faktorune bağlana-
mavacağı kanisındadır Bu arada Turkı-
ye'den, lsraıl dahıl, Ortadoğu ulkelenne
Turkıve'den su taşınmasi konusundaorta-
ya çıkançeş.ıtlı projelenngerçekleştınlme-
sı yolunda bır goruş alışvenşınde bulu-
nulması da bekleniyor
Beklenenın aksıne ıkı başkanın -Çekıc,
Güç" konusunda herhangı bır goruşme
vapmayacaklan taraflarca belırtılıyor
Demirel ın VVashıngton goruşmelenn-
de stnır güvenlığı konusunda C hnton'dan
onemlı bır haber alması olası Çilkr'ın
VVashıngton zıyaretınde Amenka'dan ıs-
tedığı Turk-lrak sınınnda PKk sizmala-
nna karşı elektronık erken uvan sıstemı-
nın bırkaç hafta ıçınde gerçekleşeceğının
Demırel'e soylenmesı bekleniyor Ancak
Irak petrol boru hattı konusunda bu goruş-
meden de Turkıye'nın bekledığı olumlu ge-
lışmenın saglanamayacağı anlaşılıvor Clın-
ton-Demırel goruşmcsının en guncel ko-
nulanndan bınnı ıse Turk-Yunan gergın-
lığı ve Fge'debanş aravışlan konusu oluş-
turacak Başbakan Mesut Yılmaz' ınYuna-
nıstan'a yaptığı banş ıçın onkoşulsuz dı-
valog ve her turlu aracılığa açık olma vo-
lundakı açıklaması Clinton'ın bundan
sonrakı çalışmalannı kolaylaştıracak
Bılındığı uzere Clınton, 10 gun sonra Yu-
nan Başbakanı vemayıstada Cumhurbaş-
kanı ıle goruşecek. Kardak bunalımında
vaptığı gıbı Clinton'ın Turkıye'nin onen-
sı doğrultusunda her turlu arabuluculuğa
hazır olduğunu belırteceğı anlaşılıvor
Ankara"dakı Amenkalı dıplomatlar
Holbrooke'un ya da bır başkasının Kıb-
ns sorununda devreye gırmesını yaz ay-
lanndan once beklemıvorlar Bu kavnak-
lar, Guney Kıbns'ta 26 maytstakı seçım
lenn yanı sıra Turk Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş'ın ıvıleşmesının beklendığıne
dıkkat çekıyorlar Bılındığı uzere Clınton.
Rum lıden Gtafkos Kierides'ı hazıranda Be-
yaz Sarav'da kabul edecek Denktaş ıçın
bovle btr program ongorulmuyor
Ciinton'dan Çiiter'e meküıp
Bu arada şubat sonunda Clinton'ın dö-
nemın başbakanı Tansu Çiller'e gonder-
dığı bır mektupta Amenka nın bu konu-
dakı desteğını aktardıktan sonra gelecek-
te ıkı ülkenin Gumruk Bırlığı çerçevesın-
de ışbırlığı yapmalannı da onerdığı oğre-
nıldı
ABD Buyukelçısı Mark Grossman ıle
ayakustu bır goruşmeden edındığım ızle-
nımegoreClınton Demırel'den TBMM de
bulunan -karaparanınaklanmasınıönle-
>en ytısa tasartsı"nın bır an once kanun-
İaşmasını ısteyecek Tasan, Turkıve dede
sorun olmaya başlavan uyuşturucu kaçak-
çılığından elde edılen paranın ekonomıve
gmşının onlenmesını amaçlıyor
CHP grubu hayır karan alırken, Karayalçın ve Çetin oylamaya katılmadı
Çekiç Güç 3 ay daha uzadı\NKARA (Cumhuriyet
Bûrosu)-TBMM Genel Ku-
rulu'nda, Çekıç Guç'ungo-
rev suresının 31 marttan baş-
layarak 3 ay daha uzatılma-
sına ılışkın hukumet tezke-
resı, 199 "ret" oyuna karşı-
lık 243 oyla kabul edıldı
Goruşmeler oncesınde
CHP grubu toplanarak, uzat-
may a "hayır" denılmesı ıçın
oy çokluğuylabağlayıcı ka-
rar aldı Bağlayıcı grup ka-
ran alınması uzenne Kara-
yalçın ve Çetın oylamaya ka-
tılmadı
TBMM Genel Kurulu'nda
dun Cekıç Guç'un gorev su-
resının uzatılmasına ılışkın
hukumet tezkeresı goruşu-
lurken soz alan Başbakan
Mesut Yılmaz, "HuzurHa-
rekâh-1 ile bugünku Huzur
Harekân-2 arasında onemli
farkblıklar var. Başlangıçta
vapılan doğruydu" dedı
İrak'ta butunleşmeyı sağla-
manın her şeyden once Irak'a
duşen bır sorumluluk oldu-
ğunu bıldıren Yılmaz, şun-
lan soyledı
-Kuzey Irak'takı otorite
boşluğu sıkıntı yaratmışbr.
Bu boşluktan Kuzey Irak hal-
kı bûyük zarar gordu.
Irak'taki toprak burunluğu
zaafa uğradı. Turkıv eolarak
Irak'ın toprak butunhığunu
içtenlikle desteklıyoruz. Av-
nı ıradenın Irak yonebmin-
ce de sergilenmesi gerekir.
Sakıncalann yok edilmesı
içinÇekiç Guç'e iştirak eden
muttenklenmızle muzakere
halindeyiz. Bu goruşmelerin
sürarJesonuçlannıasını bek-
liyoruz. Barzani ve Talabani
arasındakı çabşmanın sona
erdirUmesi için de çaba har-
canıyor."
DSP rötuşu
DSP lıden Bülent Ecevit,
goruşmeler sırasında -Hü-
kunıcte Türkiye'yi düştuğü
tu/aktan kurtulacak planı
hazııiayıp uygulaması için
Kâğıt üstünde Çekiç Güç
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Kör-
fez Savaşı'nın ardından 12 Temmuz
1^91'den ıtıbaren Turkıye'de konuşlanma-
sına ızın venlen uluslararası güçtekt top-
lam göreviı sayısmin 1862 kışı olduğu bıl-
dınldı
12 Temmuz 1991'den ıtıbaren Turkı-
ye'de görev yapan Çekıç Güç'ün asken
guç dağılımı şoylc
Asker dağılımı: ABD (1416), Ingılte-
re (183), Fransa (139). Turkıye (74) In-
cırlık'te 1803,Pınnçlık'te49,Zaho'da 10
asker bulunuyor
Uçakve hefikopter dağptanc ABD (3 kar-
go destek ve tanker uçağı. 9 hehkopter.
32 savaş. uçağı), İngıltere (8 savaş uçağı,
2 tanker uçağı). Fransa (8 savaş uçağı, 1
tanker uçağı), Turkıye (4 savaş uçağı)
Huzur Operasyonu (Provıde Comfort-
2) adıyla konuşlanan Çekıç Guç'un amaç-
lan da şöyle sıralanıyor
-36.enletnmkiLreymdelrakMİahhku>-
vetierinın faaliyetini hava keşfiyie sapta-
mak,kcşifsırasinda yalnızca meşnı savun-
ma gerektiğjnde sflahh çatışmaya gırmek,
keşifsonuçlannı,PirinçlikveZaho'da ku-
rulan \skeri Eşgüdum Merkezi'ne bil-
dinnek ve verilecek karara gore hareket
etmek. Diy-arbakır ve Zaho arasında he-
fikopter uiaşımı sağlamak. Bölgede aske-
ri gelişmelen izlemek ve Ogili nıakamla-
ra rapor vermek. tnsani vardım veren ku-
ruluşlarla eşgüdumıi sağlamak. GüvenKk
sığınma bölgesinde hukumet dışı vardım
kuruluşlanyla eşgudıimu sağlamak."
Çekıç Guç'un gorev süres.mı uzatmayet-
kısı, DYP-SHP koalısyon hükümetının
göreve başldmasıyla bırlıkte 20 Aralık
1991 tanhınde TBMM'yebırakıldı Utus-
tararası gucün suresı, Hazıran 1992. 24
Arahk 1992,24 Hazıran 1993.24 Aralık
1993, 14 Hazıran 1994, 28 Aralık 1994
ve 27 Hazıran 1995tanhlennde6'şaray,
Kasım 1995'de de 3 ay uzattldı
Muhalefet partılen, gorev suresı bo-
ynnca, "Turkiye'nin egetnenliğini zede-
tediği,PKKŞevardım ettiği. Kuzey Irak'ta
otorite boşluğu varattığı ve Kuzey Irak'ta
Kürtdevleti kurulmasına yardımcıoidu-
ğu"1
gerekçelenyle Ç ekıç Güç ıçın olum-
suz gorûş bıldırdıler
Çekıç Güç"an gorev süresı sırasında
PKK. faalıyetlennm artması, bu güce aıt
bır uçağın bır Turk karakolunun yakını-
na yardım malzemesı atması, yaralanan
PK.K'lılenn helıkopterle kaçmîdığı ıddı-
aları ve Alman kamyonlannın Kuzey
Irak'a asken malzeme taşırken yakalan-
malan, bu yondekı goruşlere dayanak
olarak ılerı süruldü
sıire vermeyi uygun buluyo-
ruz. Türkiye, Irak konusun-
da ABD gündumunden çı-
kıp kendi inisiyatifi ileçözum
yolu bulmalı" dedı Ali Dûı-
çer -İktidarlarçaresizlikten
Çekiç Güç'e evet demişler-
dir" dedı
RP grubu adına konuşan
MustafaBaş ANAP'ı*ldö-
nuşu vapmakla" suçlavınca
sataşma olduğu gerekçesıy-
le soz alan ^NAP Grup Baş
kanvekılı Murat Başesgioğ-
lu, -Hezeyana, heyecana ge-
rek yok" dıve konuştu Bu
sozler uzenne RP sıralann
dan protestolar vukseldı
Ecev ıt ıle grup başkanve-
kıllen hukumet tezkeresıne
"Bakanlar Kurulu'nun bu
uzatmadonemıni. Irak'ın ye-
niden butunkşmesL butunleş-
me surecinde Irak'taki Kurt
ve Türkmen Irak uy ruklula-
nn huzunınun.guvenliğinın
ve insan haklannın etkili ku-
raOaradavandınlması veTur-
kıye'nin sınır gmenlığinin ke-
sin olarak sağlanması için ka-
rarlı w etkin ginsimlerde bu-
lunmak üzerc değerlcndir-
mesJkosuluyla">
ıfadcsının ek-
lenmesı ıçın bır onerge \er
dıler Hukumet ortaklannın
destek vermesi uzenne bu
onerge kabul edılerek huku-
met tezkeresıne eklenırken
onerge ıçın RP ve BBP mıl-
letvekıllen -ha\ır" ovu kul-
landı, CHP lıler ıse çekımser
kaldı
Çekıç Guç'un 3 ay daha
uzatılmasına ılışkın hukumet
tezkeresı uzennde yapılan
ovlamada ^22 mılletvekılı-
nınden 199 unun -ret" ovu
kullanmasına karşılık 243
-kabul" 76 çekımserov çık-
tı 4ovungeı,ersi7çıktığı ov-
lamada
n
4 kışılık DSP gru-
buna ek olarak 2 çekımser
ovun daha kullanılması dık-
katıçektı RP\cBBPmıllet-
\ekıllen de "hayır" oyukul-
landı
CHP grubu olağanustu
toplanarak Ç ekıç Guç konu-
>unu tjrtıijtı Toplantıda grup
bdşkanvekıllcn uzatma ıste-
mınc -hayir" denılmesı ko-
nusunda bağlayıcı grup kara-
n alınmasını isiedıler Buone-
n goruşulurken Murat Ka-
rayalçın ıle Hikmet Çetin
ve Orhan V'eli Vıldırım ın
uzatmaya "e\«t" denılmesı
gerektığını sov ledıklen. Ay-
dmGüvenGurkan'ın dabağ-
lavıcı kararalınmaması.gru-
bun serbest bırakılmasını ıs-
tedığı oğrenıldı Edınılen bıl-
gıye gore Baykal da grupta
ozetle şu göruşlen dıle getır-
dı
-Bu konuda ıktidarda fark-
11, muhalefette farklı tavır ız-
lendı. Orneğın Demirel mu-
halefettey ken Çekiç Güç'e
karşıvdı. Iktıdarda uzattı.
Mesut V ılma/ muhalefette
hep karşı oy kullandı. şimdi
uzatma ıstcmıvlc geliyor. Dı-
şişlen bakanlığım survsince,
bu gucun Türkıve'nin ırade-
sı dışında burada tutulduğu,
dayarıldığı ı/lenımını edin-
dim. Elimde belge vok. Bu
yalnızca sezgi ve izJenim.Tür-
kiye, bu gücu geri göndere-
mez."
Bu sozler uzenne Kara-
valçın ın soz alarak -Bu ko-
nuşma oy umun rengini etki-
ler. Burada başbakan yar-
dımcısı ve Dışişleri bakanı
olarak gorev vapmış3kişiva-
nz. En tare bilgilere Savın
Genel Başkan sahıptir. Ge-
nel Başkan çok onemli bir id-
diada bulundu. Bunu açsın.
Çunku bunu Turkıye'nin ege-
menlıği sorunu olarak goru-
yorum. Eğer boyleyse, Tür-
kive'vı ayağa kaldırmamız
gerekir. Ben Çekiç Guç'un
yararfa olduğuna ınanıvorum.
ama Genel Baskan'ın değer-
lendirmeleri doğnıy sa bu gö-
nişümü değıştiririm" dedığı
oğrenıldı
Çetın ın de-ÇekıçGüç'ü
bi/ çağırdık. CHP'nin hükü-
mete gırme umudu olan do-
nemde grup serbest bırakıl-
dı. Tutarlı olmak gerek" dc-
dığı aktarıldı
Hava Kuvvetleri Komutanı Çörekçiden Çekiç Güç mesajı
'Teknik pürüzler aşılır'
LALE SAR1İBRAHİMOĞLU ~
ANKARA-Hava Kuvvetlen Komutanı Or-
general Ahmet Çörekçi, bır donem tartış-
malara neden olan Türk F-4 uçaklanna ta-
kjlacak lsraıl radar sıstemını ovdu. ancak Tur-
kıye'nin ıstemlennın yenne getınlmemeM du-
rumunda başka modcllere bakılacağını soy -
ledı Corekçt -8 a> sureylebu radarlan sa-
vaş uçaklan uzerinde deneveceğiz. Deneme-
lerden tatmin olmazsak bu radarlardan vaz-
geçeriz" dedı Çorekçı, Adana-lncırlık te
konuşlu Çekıç Guç e ılışkın teknik konular-
da "aşdamayacak puruzbulun-
madığını" da bıldırdı
Orgeneral Corekçı Cum-
huriyet'ın sorulannı yanıtlar-
ken Cekıç Guç'un faalıyetle-
rının yenıden tanımlanmasi
konusunda ABD ıle surduru-
len goruşmelerde teknik açı-
dan aşılamayacak bır puruz
olmadığınıbelırttı Ha\aKuv-
vetlen Komutanı TBMMde
oylanması oncesınde yenıden
kamuoyunda tartışmaya açı-
lan ABD ingıltere vc Fran-
sa'nın destek verdığı Çekıç
Guç'un dolay lı da olsa Kuzey
Irak'ta bır Kurt oluşumuna
onayak olduğu ve PKK'nın
yuvalanmasına yol açtığı yo-
lundakı sıy ası tartışmalara gır-
meyı reddettı Ancak Çorek-
çı, muttetık ulkelerlc Çekıç
Guç'un teknik boyutunu oluş-
turan uygulama planı ve hava sahasının de-
netımı konusunda ortaya çıkan sorunlann,
goruşmeler yoluyla gıdenlmesı aşamasına
gelındığını soy ledı
Radariara övgü
Çorekçı lsraıl Uçak Sanayılen (IAI) ad-
lı finnayaıhale edılen ve IAI ye aıt Eltafir-
masının onerdığı radarlann çok yenı ve de-
nenmemışbırsıstemolmasınıneleştırıldığı
50 kadar Turk F-4 uçağının modernızasyo-
nu projesıyle ılgılı C umhunyet'e açıklık ge-
tıncı bılgıler verdı
lsraıl Elta tırmasının F-4 uçaklan ıçın
onerdığı Elta FL-2032 tıpı radarlann ıddı
alann aksıne denenmış ve en yenı teknıkle-
n ıçeren bır sıstem olduğunu belırten Çorek-
çı, bu radarlann Amenkan Nordcn tırması-
nın onerdığı rddarlardan vaklaşık 120 mıl-
yon dolar daha ucuz oiduğuna dıkkat çektı
• Çorekçı. Incırhk'te
konuşlu Çekiç Güç'ün
uygulama planı ve hava
sahasının denetımını de
ıçıne alan angajman
kurallan konusundaki
me\cut teknik
sorunlann, guce destek
veren ülkelerle
gıdenlmesı aşamasına
gelındığını bıldırdı.
'Tekruk açıdan bu güç
konusunda
aşılamayacak puruz
yok' dıyen Çorekçı,
Çekıç Guç konusundaki
sıyası tartışmalara
gırmeyı reddettı.
Orgeneral Çorekçı şu goruşlen dıle getır-
dı u
Elta radarlannın en son model olması
nedeniyle mevcutlara göre daha iyi bir sis-
tem çıkacağına eminim. Ama radarlan de-
nemeden almayız. Ben Elta radarlannın bir
savaş uçağı uzerinde denenmesi ıçin ongoru-
len 6 ayı 8 aya çıkardım. Bu radarlar F-4'le-
re takılmadan once İsrail'in L\V\ uçaklan
uzerindedenenecek. Bu denemelerden Turk
Hava Kuvvetleri memnun kalma/sa radar-
lan almay ız. Taleplenmizin yerine getirilme-
si şarttır. Amerikan Norden da blrim tanıdı-
ğımız bir sistem. Elta radarlan denemeleri
bizi tatmin etmezse Norden ra-
darlan için de gonışunız"
Hava Kuvvetlen Komuta-
nı Çorekçı. F-4 projesının
Mıllı Savunma Bakanlığı ta-
rafından yurutulduğunu anım-
satarak Turkıye'nın radarlar
uzenndekı teknik değışıklık-
ler konusunda yaptığı talep-
lere Israıl'den gelecek yanıta
gore bakanlıktan bır teknik
heyet ılepılotlann ınceleme-
ler ıçın bu ulkeye gıdecekle-
nnı soyledı
MSB ıle 1Al fırması arasın-
da. F-4 uçaklannın -Phan-
tom 2000" standardına çıka-
nlmasını ongoren modernı-
zasyon projesıyle ılgılı 19Ka-
sım 1995'te sozleşme yapıl-
dı 600 mılyon dolarlık proje-
nın bır bolümu Turkıye'de
gerçekleştınlecek
Hava Kuvvetlen Komutanı Çorekçı. F-5
uçaklannın F-16 uçaklanna eğıtım amaçlı
olarak modernleştınlmesı projesıne talıp
olan Amenkan Tnton fırmasının getırdığı
onenlerden de memnun kalınmadığını ve
bu firma ıle projenın yurutulmesının duşu-
nulmedığını belırttı Emcklı Amenkan su-
baylannın kurduğu Tnton, projenın malı
kulfetını Amenkan Unıted İechnologıes-
Sıkorsky fıımasının Turkıye ye taahhut et-
tığı >aklaşık 150 mılyon dolartutanndakıoff-
set anlaşması ıle ustlenmeyı kabul etmıştı
Tnton. Turk Hava Kuvvetlen'nın envan-
tenndekı 60 kadar F-5 uçağının bır bolumu-
nu modcrnıze ettıkten sonra Turkıye'ye tes-
lım etmevı. bır bolumunu de uçuncu ulke-
lere satmayı taahhut etmıştı Ancak Hava
Kuvetlen Komutanı Çorekçı. firmanın uçun-
cu ulkelere satışta bır ılerleme sağlavama-
dığına dıkkat çcktı