Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 22 MART1996 CUMA
HABERLER
demecine
sopufturma
• ANKARA (UBA) - Şaır
ve yazar Yılmaz Odabaşı
hakkında "Özgur Yaşam"
dergısının 18 kasım tanhlı
sayısında yayımlanan,
seçımler konulu demecı
nedenıyle soruşturma
açıldı Odabaşı, bu
demecınde, devletın
HADEP'e ve uyelenne
yönelık polıtıkasını ve
DEP'lı parlamenterlenn
tutuklanmalannı eleştırmış,
HADEP'm bazı
yanhşlanna ragmen Banş
ve Demokrası Platformu'nu
desteklemeyı bır
sorumluluk saydığrnı
açıkiamiştı
Gazetecilenin
ItstanbulHaberServisi-
Ankara'da temaslarda
bulunan Türkıye
Gazetecıler Cerruyetı
(TGÇ) Yonetım Kurulu
üyelen, olaylan ızleyen
gazetecılenn çalışma ve can
güvenlıklennın
sağlanmasını ıstedıler
TGC'den dun yapılan yazılı
açıklamada, Cemıyet
Başkanı NaıJ Gurelı ıle
Yönetım Kurulu uyelennın
öncekı gun Ankara'da,
Içışlen Bakanı Ulkü
Güney"e yapılan zıyaret
sırasında, özellıkle
toplumsal olaylarda
gazetecılenn bazı grupiann
saldınsına uğramalannın
dıle getınldığı ve guvenlık
güçlennın bu tur saldınlara
seyırcı kalmayıp
gazetecılenn guven ıçınde
çalışmalannı sağlamakla da
gorevlı olduklan
vurgulandı
CHP'den DİSK'e
ziyaret
• İstanbulHaberServisi-
CHP Istanbul ll îşçı
Komısyonu, DİSK Genel
Başkanı Rıdvan Budak'ı
zıyaret ettı Zıyaret
sırasında Rıdvan Budak,
Turkıye'dekı sol hareketm 5
yıl sonra tekrar ıktıdara
oynayacağını soyledı 2000
yılmdakı ıktıdar yanşının
CHP ıle RP arasında
geçeceğını ılen suren
Budak, sıyası panıler
bünyesınde oluşturulan ışçı
komısyonlanndan ılk defa
zıyarete gelındığını
kaydettı Komısyon
Başkanı Ah Demır,
zıyaretlennın nedenının ışçı
sorunlannı konuşmak
olduğunu bıldırdı
Dalkılıç toprağa
verildi
• tstanbul HaberServisi-
Bırleşık Metal Iş'e katılan
Otomobıl-Iş Sendıkası'nın
eskı genel başkanı tlhan
Dalkılıç (58), Gebze
Malumkoyu Camıı'nde
kılınan namazdan sonra
Gebze'de dün toprağa
venldı Öncekı gun
geçırdığı rahatsızlık
nedenıyle yaşamını yıtıren
Dalkılıç, Metal ışkolunda
İS yıl ışçı olarak çalıştıktan
sonra sendıkal hareketlere
katılarak 3 yıl boyunca
Otomobıl-lş Sendıkası
başkanlığı yapmıştı
MGK tajgün
topiamyop
• ANKARA (AA) - Mıllı
Guvenlık Kurulu,
Cumhurbaşkanı Suleyman
Demırel'ın başkanlığında
bugun Çankaya Koşku'nde
toplanacak Mıllı Guvenlık
Kurulu'nun mart ayı olağan
topJantısı, saat 15 OO'te
başlayacak Toplantının en
önemlı gundem maddesını,
görev süresı 31 martta sona
erecek olan Çekıç Guç
oluşturuyor Toplantıda ıç
ve dış olaylardakı son
gehşmeler de
değerlendınlecek
Boğaz'da kaza
• İSTANBUL(AA)-
tstanbul Boğazı gınşınde
kereste yuku kayarak batma
tehlıkesı geçıren Sunye
bandıralı "Mahran" adlı
kuru yuk gerrusı çevredekı
dığer gemılenn yardımıyla
kurtanlarak karaya
oturtuldu Kaza sonucu
hafıf yaralanan Sunye
uyruklu 5 kışı ıle Mısır
uyruklu 1 kışı hastanede
tedavı altına alındı
Firari samk öMü
• tstanbul HaberServisi-
Hırsızlık suçundan
Bayrampaşa Cezaevf nde
tutuklu ıken çıkanldığı
adlıye nezaretınden fırar
eden 17 yaşındakı sanığın,
Gazıosmanpaşa'da guvenlık
gûçlenyle gırdığı çatışmada
yaralanarak hastanede
oldüğu bıldınldı
Cumhurbaşkanı Suleyman Demirel'den ANAYOL'a sosyal güvenlik uyansı
'Devlet insanlara lazmı'• Cumhurbaşkanı
Demırel, devletın
"sosyal guvenlık
şemsıyesını"
herkesın üzennde
tutması gerektığmı,
devletın ınsanlara
buralarda gereklı
oJduğunu söyledı
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Sosyal guvenlık
kuruluşlannı tasfiye ederek
bu hızmetlen özel sektore
devretmeyı programlayan
ANAYOL hukumetıne
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel'den de uyan gel-
dı Demırel, devletın "sos-
yal güvenlik şemsiyesi-
ni"herkesın uzennde tut-
ması gerektığmı belırterek
"Sosyal devletın bırtakım
masraflan vardır. Sağlık
hlzmetJeri her ulkede paha-
hdır. Devlet, insanlara bu-
ralarda lazım" dedı
Gençlen kabul eden De-
mırel, "Sizi potansiyel suç-
lu görmeyiz. Görcnlcre de
karşı çıkanz" dıye konuş-
tu
Cumhurbaşkanı Demırel, YaşlılarHafta-
sı dolayısıyla dun Devlet Bakanı tmren Ay-
kut başkanlığında, huzurevmden gelen bır
heyetı kabulunde, sosyal guvenlık sıstem-
lennın tum yurttaşlan kapsaması gerektı-
ğmı söyledı Demırel şoyle devam ettı
"Türkiye'de 3 sosyal güvenlik kurumu
var. Ama, henuz bu kurumlar vatandaşla-
nn tumunu kapsamryor. Bu şemsiyenin dı-
şına sarkan en onemli kesim, işsizkr ıle köy-
TİSK, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Emin Kul'a destek verdi
Özelleştirmeye işveren desteği
Çalışma Bakanı Emin Kul
GUNEŞGURSON
ANKARA - Turkıye işveren
Sendıkalan Konfederasyonu (TlSK),
sosyal güvenlik hızmetlennde ozel
sıgortacılığın ozendınlmesı
gerektığmı savunan Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı Emin Kul'a
açık destek verdı "Daha çok kişiye,
minimum dıızeyde konıma
sağlanması" gerektığmı savunan
TÎSK, hükumerten sosyal guvenlık
sıstemının "ozel ilave programlarla
destekknmesi"nı ve "hastane
işletmeciliğL, ınşaat yapum, turistik
tesislerin kurulması \e işletilmesı gibi
yan hizmetlerin ozeUeştirilmesrnı
ıstedı TlSK'ın, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı'na sunduğu
"Sosyal Cuvenlik Sisteminin
Sorunlan" konusundakı goruş \e
onenlennı ıçeren raporda,
Turkıye'dekı sosyal guvenlık
sıstemının temel sorununun "yüksek
enflasyon" ve "sınırta kaynaklar"
olduğu vurgulanarak, dunyada bu
sıstemJenn ıyıleştınlmesı amacıyla
uygulanan modeller ve eğılımlerden
ömekJer venldı TlSK Başkanı Refik
Baydur'un.Emın Kul'a ılettığı
raporda, Türkıye'de nufusun yuzde
19 4'unün sosyal guvenlık kapsamı,
yuzde 40'ının da sağlık sıstemı
dışında olduğu vurgulanarak,
"İstihdam edilen nüfusun da yüzde
52.9'u sosyal güvenceye sahip
değödir" denıldı Sıstemde yaşanan
fmansman açığımn, kamu
kurumlannın ödemedığı borçlardan
kaynaklandığı savunulan raporda,
"Azuıhğm ödemediği borçlar,
aiacaklann çoğunluğunu teşkdl
etmektedir. Bu nedenle, kamu kurum
ve kuruluşian ile mahaJlı idarelerin,
sosyal sıgortava olan borçlannı
kuruma zamaıunda odemeleri,
büvuk önem taşunaktadır" gorüşune
yer venldı
lü ve çitfçilerdir. Devlet, bir yandan sosyal
güvenlik şemshesını herkesin uzerine tuta-
bi]mek,diğer yandan bu şemsiyeyitamiret-
mek gibi ikı onemli olayla karşı karşrvadır.
Sosyal de\ letin bırtakım masraflan vardır."
Demırel, Dunya Eğıtım, Çevre, Sağlık
Vakfi Başkanı Metin Bakırcı ve berabenn-
dekı heyetı kabulunde yaptığı konuşmada
da sağlık hızmetının tum ülkelerde pahalı
bır sektor olduğunu soyledı Demırel, "Dev-
let insanlara burada lazım. Hastane kapısı-
na gelen insana Paran yoksa gıt öl' denili-
yorsa o toplumda hiçbir şeyi savunamazsı-
ıuz" dedı
Demirel'den gençlere
Demokrat Gençler Platformu temsılcı-
lennı de dun kabul eden Demırel, Turkıye'de
herkesın eğıtım hakkı olduğunu belırterek
şöyle devam ettı
"Tophım,yakm gefecekte devleti temsi ede-
cek insanlara, Serbest kalırlarsa kırar do-
kerler, suç ışlerler' diye baka-
maz. 'Oyle bakanlar var' di-
yeceksiniz, doğrudur. Duzeit-
meye çalıştjgımız şey budur.
'Ama kınp dokuyorlar, arala-
nnda provokatorler var' di-
yenler de var. Eğer öğrenim
ve oğretün hakkının kuüanıl-
masına mani olunuyorsa hak
ihlali vardır. Oğrenim ve oğre-
tim hakkını ihlal etmeyi hak
sayan varsa bu yanbşür.
Costeri yapılmasın mı? Ya-
pdsın. Ama hakiı olmak vet-
miyor.
Kendinizi duyurmak, gös-
teri vapmak istrvorsanız gös-
teri zeminleri var. O zeminle-
ri kullanacaksınız.
Haklı iken haksız dununa
duşmeyeceksenız. Kırar do-
kerseniz, istevatandaşoyle ba-
krvor.Onianianinıtinaedilme-
süazun."
Demırel, gençlere, "Sizeet-
liye sütlüye kanşmayın demi-
yonız. Ama, universrte zemin-
lerini yeniden okunamaz ha-
le getirirseniz bu yankş olur"
dedı
'Hayvancılık en
onemli sorun'
Demırel, dunku kabullen sırasında Zıra-
at Muhendıslen Odası Yonetım Kurulu ıle
de göruştu Türkıye'de hayvancılığın en
önemlı sonın halıne geldığını soyleven De-
mırel, "Canlı hayvan ıhracatındadunyanın
beDi başlı ülketeri arasında olan Turkiye'nin,
hayvancılıkta bu duruma düşmesi hazin-
dir" dedı Demırel, ulke nüfusunun yuzde
44'unun tanmla uğraşmasına karşı n zıraat
muhendıslennın ışsız kalmasına uzülduğü-
nü belırttı
Âybay: Irkçıhğa karşı lıüküııı yok
Prof. Dr. Rona Aybay, günümüzde ırk aynmcılığınm kışkırtılmaya başlandığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Demirel ise ırk aynmının, insanlığm ezeli dertlerinden biri olduğunu söyledi.
İSTANBUL/ANKARA
(Cumhuriyet)- Cumhurbaşkanı
Suleyman Demirel, ırkçılığın,
sadece renk veya fizık nedenlı
aynmcılık bıçımınde değıl,
dınsel, külturel ve benzen pek
çok form altında ortaya çıkan
çırkın bır gerçek olduğunu
belırttı Irkçılık ve
Hoşgörüsuzlüğe Karşı AvTupa
Komısyonu üyesı ve Bosna-
Hersek Insan Haklan
Mahkemesı Yargıcı Prof Dr
Rona Aybay gunumüzde "ırk
avnnıcılıgının yeniden
kışkırtılmaya" başlandığına
dıkkat çekerek ırkçılığı, baskıcı
ve emperyalıst rejımlenn sık sık
başvurduğu bır taktık olarak
değerlendırdı "Ulusiararası Irk
Avnmı ile Mıicadele Cunu"
nedenıyle dun bır mesaj
yayımlayan Demırel, ırk
aynmının, ınsanlığın ezelı
dertlennden bın olduğunu
kaydettı
'Zulme göz yumuluyor'
Insan olmak açısından, kışıler
arasında hıçbır temel fark
bulunmadığına ışaret eden
Demırel, "Tarih boyunca engjn
hoşgdrünun, farklıliklan
muhafaza ederek birökte
yaşayabilmenın, kulturler arası
yoğun ahşverişlerin çok sayıda
örneğini sunan nıiDetimiz. hiçbir
form altında ırkçı, dışlayicı bir
geleneğe sahıp olmamışür" dedı
Demırel, kolelık, somuru ve
emperyalızmın, yuzyıllar
boyunca bazı toplumlann
ustuniuk kuruntulanndan guç
aidığını ve ışkence, baskı, kıyım,
sefalete mahkûmıyet gıbı pek
çok zulme boylece goz
yumulduğunu belırttı "Irk
Ayruncıuğıyla Savasım Günü"
nedenıyle sorulanmızı
yanıtla>an Prof Dr Rona Aybay,
"Irkçıligın kendi millivetinin
diğer miUiyederden daha ustun
olduğunu varsayan ve kendi
milletine tanıdığı haklan başka
miUetlere tanımayan bir anlayış"
olduğunu soyledı Aybay,
Avrupa Konseyı'nın, Avrupa'da
ırkçılığın boyutunun ve kurban
sayısının gıderek artması
sonucunda konunun uzenne
gıtmeye karar verdığını belırttı
Aybay, soz konusu kararda,
Avrupa'da yaşayan yabancı
ışçılenn Avrupa ekonomısıne
sağladıklan katkının
kesılmemesının de etkılı
olduğunu soyledı
'Taslak kabul görmedf
Avrupa İnsan Haklan
Sözleşroesi'nın, A\Tupa
Konseyı'ne üye tum devletler
6
Irkçılık ateşi herkesi yakar'
21 Mart Dünya Irkçılıkla Savaşım Günü'nün bu yılki sloganlan,
'Komşunun kültürünü seveceksin', Tek ırk; insan ırkı' olarak belirlendi
YAŞARÖZTÜRK
Tum dünyada faşızan eğılımlenn ıvme kazan-
dığı ve yabancı duşmanlığının körüklendığı gu-
numuzde, ınsanhk suçlannm utancı bır 21 Mart
Irkphkla Savaşım Günü'nü daha gölgeledı Mıl-
lıyetçılık, ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve fa-
şızmle savaşım, sığınmacı ve göçmenJerie da-
yanışma örgütü UNITED, Irkçılıkla Savaşım
Günü nedenıyle Avrupa çapmda eylem hafta-
sını ılan ettı Irkçılıkla Savaşım Günü'nün bu
yılkı sloganlan, "Komşunun külrürunü seve-
ceksin'', "Tekırk; insan ırkı" olarak belırlendı
UNITED, ırkçılığın dunyadakı savaşlann baha-
nesı olarak kullanıldığina dıkkat çekerek "Bu
ateş herkesi yakar" uyansında bulundu
21 Mart 1960 tanhınde Guney Afhka polısı-
nın, yürurlüğe gıren bır yasayı banşçıl bır bı-
çımde protesto etmek ısteyen 70 kışıyı topluca
katlefmesı uzenne BM Genel Kurulu, 13 Ara-
lık 1967 tanhınde bu katlıamı kınayarak 21
Mart'ı ırkçılık ve aynmcılığın bütün bıçımlen
ıle savaşım ve bu savaşımlan verenlerle daya-
nışma günü ılan ettı Tam 36 yıldır kutlanan
Irkçılıkla Savaşım Gunu, 21 yüzyılakısabırsu-
re kala ırkçılığın tum dunyayı sardığı günumuz-
de de anlammı yitıımedı
1993 yılında kurulan 1500 örgütün destekle-
dığı sığınmacı ve göçmenlerle dayamşma örgu-
tü UNITED'ın gınşımlen ıle 21 Mart, Irkçıh-
AFRICAN EÜROPEAN
ASIAN RACIST
JSOTLAR / ORAL ÇALIŞLAR
Irkçıtağa Karşı kampanyarun bir afişL
ğa Karşı Avrupa Çapmda Eylem Haftası ılan edıl-
dı UNITED tarafından hazırlanan eylem tak-
vımıne göre bu yıl 30 ulkede 100'den fazla et-
kınhk gerçekleştınlecek
UNITED, eylemmı mayıs ayında "aynmcı-
hk", hazıran ayında "sığınmacı ve goçmenler",
eylulde "hoşgörü", ekımde "ozgür Avrupa sı-
nuian", kasımda Knstalınacht Günu ıle surek-
lı etkınhklerie yürutecek Bu amaçla kurs, se-
mıner, konferanslar düzenleyecek Turkıye'den
katılmak ısteyenlen de konuk edecek UNI-
TED'ın çeşıtlı kaynaklardan derledığı rapora
göre Turkıye'dekı son durum şoyle
Irkçılık ülkedekı Kurt \e Alevı sorunu konu-
sundakı tıkanıldann gıdenlememesı yuzünden
gıderek kabanyor 1995 seçımlen sırasında ba-
raj ve çeşıtlı engellerle açık ırkçılık eğılımlen
parlamentoya yansımamasına karşın "mütiyet-
çflik" ve merkezı sağ kanatlar ıle bu eğılım gı-
derek ıvme kazanıyor Zaman zaman ülke sınır-
lan dışına da sıçrayan ve 10 bınden fazla cana
mal olan Guneydoğu'dakı 1984 yılından bu ya-
na suren çatışmalar, son dönemlerde Sıvas ve
dığer tç Anadolu bölgelennde Alevılere yöne-
lık yaptınmlar, bu mıllıyetçıhğın ırkçılıga dö-
nüşumu ıçın zemın hazırlıyor En ufak bır top-
lu göstende "mflliyetçilik'' ırkçı dışlenm gös-
tenyor
Köy boşaltmalar, güvensız bolgelerden göç
ıle 1987 yılında Başbakan TurgutÖzal'ın "bü-
yük kentîerde eritme politikası"butunleşmeden
ote saflaşma v e kamplaşmaya yol açıyor Bın-
lerce insan goç ederek Adana. Mersın, Antal-
ya, Izmır, Bursa, lstanbul, Ankara'da varoşlar
yaratıyor Özellıkle Almanya ve dığer Avrupa
ulkelennde Türk resmı ozel kurum ve kuruluş-
lanna, ev ve ışyerlenne saldınlar gıderek artı-
yor Şenatçı saldınlar dın temelme dayalı bır ırk-
çılık gelıştınyor
tarafından onaylanmasına karşın
ıçınde ırkçılıhğı yasaklayan bır
hüküm olmadığını anlatan Prof
Aybay, sozleşmede yer alan 14
maddenın ırkçılıkla ılgılı çok
genel bır tanımlama yaptığını ve
bunun caydıncılık
fonksıyonunun bulunmadığını
savundu 1993 'te kurulan ve
Turkiye'nin de üyesı bulunduğu
Avrupa Konseyı'ne bağlı
Irkçılık ve Hoşgörüsuzlüğe Karşı
Avrupa Komisyonu'na
ülkemızın bır sözleşme taslağı
sunduğunu belırten Aybay,
taslağın ozellıkle bır
maddesınden dolayı kabul
gormedığını soyledı Prof
Aybay, soz konusu taslakJa
ılgılı olarak "Bu benım
krvançla soyiediğûn ve
savunduğuin, ırkçılığın
önlenmesi ile ilgili çok net
maddeier içeren bir
sözleşme taslağtdır" dedı
Aybay şoyle devam ettı
"Sözleşme taslağmda yer
alan belki de en onemli
madde olan 6. madde, ırkçı
saldınlann yasaklanması
ve saldınya uğravanlann
korunması bakımından
yurttaş-vabancı aynnumn
reddedilmesuıı kapsıyor.
Çunkü ozellikle Batı"
Avrupa ülkelerinde
kurbanlar, yurttaş
ohnayanlar arasından
secilivor. Bızce bu konuda
etkin onlemlenn alınması
gerek."
Ek protokol
Aybay, taslağın kabulü
yenne Avnıpa insan
Haklan Sozleşmesf ne ek
bır protokol yapıldığını
belırttı Aybay'ın da uyesı
bulunduğu Irkçılık ve
Hoşgörüsuzlüğe Karşı
Avrupa Komisyonu'na en
sonuncusu Rusya olmak
uzere toplam 39 ülke ve
gozlemcı statusunde dığer
uye olmayan ülke ve
kuruluşlar katılıyor Üç
ayda bır toplanan
komısyonun aynca alt
komısyonlan da bulunuyor
* * ^ ^ ^ R T Telev ızyonundan bır görüntü
m Halk danslan eşlığınde bır grup
m gosten yapıyor Arkalannda tüm
m Türkı ülkelenn bayraklan Görün-
-M~ tünün alt köşesınde de "Nevruz
Bayramınız Kuttu Otsun" yazryor Nevruz, böy-
lece Turkıve nın >an-resmı bayramı olarakkut-
lanmaya başladı Hayırlı uğurlu olsun
Bugünden sonra Nevruz kımın bayramı-
dtr, sorusuna cevap aramakla uğraşacağımız
anlaşılıyor Nevruz Bayramı ve Nevruz'un
tanhı gelışımı uzenne tartışmalan kısa süre-
de sonuçlandırmak mumkün değıl, ama bazı
satır başlannı belırleyebılınz
Nevruz'un geçmışının hangı tanhı olaylar-
dan kaynaklandığını tanhçılenn tartışmasına
bırakalım, bız kendı gerçekiığırrazı gözden ge-
çırelım Nevruz, Turkiye'nin gündemıne 1980
sonrası gelıp oturdu Kürtler, sıyası tepkıle-
nnın yükselışıne koşut olarak Nevruz'u da
sıyası bır tepkıye ve göstenye dönuştürdüler
Yönetımler de bu göstenlere karşı bastırma
hareketlenne gınşınce, kan gövdeyı gotürdu,
her Nevruz, ülke ıçınde genlımın artmasına
ve çatışmalara neden oldu
Hükumet, bu yıl Nevruz'u Türklenn bay-
ramı ılan ederek ve resmı kutlamalar yaparak,
Kürtlenn gostenlenne yasal bır zemın sağla-
Nevruz banş simgesi olabilir
maya çalışıyor gıbı Bu_yonuyle atılmış bır
adımdan soz edılebılır Ote yandan, bıldığı-
mız u
Devtobenim,istediğimi>apanm'"man-
tığı ortaya çıkıyor "Nevruz ba\ ramsa onu da
biz kutlânz'7
demeye getınyor Bunun yıllar-
dır suren genlıme bır çare olacağını da duşü-
nenler mutlaka vardır
Önce şu gerçeğı gorelım, Kürt sorunu Tür-
kıye'nın önunde cıddı bır sorun olarak dur-
maktadır Nevruzkutlamalanna ortak olmak-
la ve yapay bayram göstenlenyle, bu ağır so-
runun üstesınden gelebılmek mümkün değıl-
dır Kürt sorunu, cesur ve kararh polıtıkalar
gerektınyor Bu acı sorun, şoven dalgaya kar-
şı koyabılecek, Türkıye'yı banşa ulaştırma-
da güçlüklere göğus gerebılecek cıddı sıya-
set adamlan ıstıyor
Nevruz kutlamalanndakı genlımın nasıl
çözüleceğı uzenne kafa yormamız gerekıyor
Türkıye'de bır süreden ben Kürtler ve Alevı-
ler, yenı ve farklı kımlıklenyle kendılenne
bır yer anyorlar Kürtlenn, bütun genlıme
ragmen bu bayramı kutlamaktakı ısrarlan, bır
kımlık sorunundan kaynaklanıyor Hıçbır en-
gelın onlan bu bayramı kutlamaktan alıkoya-
maması, Kürtler ıçınde oluşan cıddı bır kım-
lık vurgulamasuıın ürünüdür Bu kımlıgı ken-
di butunluğü ıçınde kabul ederek ve bır yer-
lere oturtarakbanş ve kardeşlık yolunda adım-
lar ahlabılır Nevruz genlımlen, belkı de bır
üst düzeyde yenı kardeşlıklenn kapısını aça-
bılır, buna Turkiye'nin çok gereksınımı oldu-
ğunu göruyoruz
Demirel-Jnönü ıkılısı, koahsyonun başın-
da bulunduklan donemde Dıyarbakır'a gıdıp,
"KurtreaBtesinitanıyonız"demışlerdı Ara-
dan beş yıl gectı, halakımlık tartışmasındacıd-
dı bır mesafe alınamadı Reahte sözcüğünün
geregının yapılması ve tanunanın altmın dol-
durulması zamanı geldı Nevnız tartışması
belkı buna bır vesıle olabilir
Alevıler, ıbadetlennı ve toplantılannı Ce-
mevlennde gerçekleştırmek ıstıyorlar ve Ha-
a Bektaş'a olağanustü bır önem venyorlar ve
her yıl bu büyuk öndenn anısına şenlıklerdü-
zenlıyorlar Sunnıler çıkıp da, Cemevlen bı-
zım de ıbadet yenmızdır deseler lyı mı olur
17
Bugun bazı sünnı kesımlenn yaptığı gıbı Ha-
cı Bektaş asıl bızımdır demek, ne derece bır-
leştıncı bır etkı yapıyor
7
"Anadoiu, bir haJklar mozaigidir" sözü
çok gerçekçı ve kendı zengın geçmışızı ıfa-
de eden önemlı bır saptamadır Bu zengın ta-
nhı geçmışı yabancılara anlatırken Turkler
haklı bır gurur duyuyorlar Bınlerce yılda,
yüzlerce uygarhğın yaşadığı renklı bu- geçmı-
şın mırasını sahıplenmek her mıllete nasıp
olmaz Ama bunun gereğı de yapılmalıdır
Bundan bır ay once Cemal Reşıt Rey Kon-
ser salonunda ızledığımız "Hoşgoru Konse-
ri" üzenmızde bunık bır tat bırakmıştı Yıtır-
dığımız ve yıtırmekte olduğumuz renkJen-
mızın son kalıntılannı korumanın ne kadar
önemlı olduğunu o konserde bır kez daha kav-
ramışhk
Nevruz da bu topraklann bır ürünü ve mı-
rasıdır Bu renklılığı bır çekışme ve yanş ko-
nusu olmaktan çıkanp, banş ve kardeşlık köp-
rüsü halıne getırebılınz Hıçbır şeyın zamanı
henüz geçmedı Yeter kı, nıyet edelım Türkı-
ye'nın bütün renklenne ve çeşıtlenne duyu-
lan sevgı, bu renk ve çeşıtlılığı ıçe sındırmek,
ülkenm ne yöne ılerleyeceğının de ışaretı oia-
caktır Türkıye her şeye ragmen renklenyle,
Nevruz'lanyla, Hıdırellez'lenyle guzel Bu
guzellıkler, ıçtenlık ve duyarlıîc gerekunyor
BIRBAKIMA
SERVER TANİLLİ
Ya Lâle Açmalıdıp
Gogsı
Geçtığımız 18 Mart gunu 65 yaşıma bastım.
Gazetelerden okuyorum, "YaşlılarHaftası"ndaymt-
şız, tam da zamanına rastlamış demek
Ne o, yaşlılığı mı dıle getınyor bu rakam?
Yaşlanıyor muyum yoksa?
Çocukluk ve gençlık yılları, orta yaşlar, kırklar, ellı-
ler derken
Insan dalıp gıdıyor ıster ıstemez
Yo bana hat/rlatmayın, bılmez olur muyum, bır yer-
de gorece butun bunlar Ne var kı, gun gelıyor, şaır de
farkına varıyor değışen bır şeylenn
Yahya Kemal, Yol Duşuncesı'ne şoyle başlan
Bu defa farkına vardım kı ıhtıyariamışım.
Hayatı bır camın ardında gosteren tılsım
Bozulmuş anlıyorum, çıktığım seyahatte '
Cıhan ve ben değılız artık eskı halette
Dedım ya ınsan dalıp gıdıyor ıster ıstemez.
Dılımızde başlıca uç kelıme var konumuzla Hgili:
Yaşlılık, ıhtıyarlık ve kocama
Uçunun de aralarında nuanslar
Dıkkat ettım, şıınmız daha çok ıhtıyartığı, ıhtıyarlan
alıp ışlemış aralanndan
Yahya Kemal, Eylul Sonu'na "Kanlıca'nın Ihtıyaria-
n" ıle gırmez mı?
Gunlerkısaldı Kanlıca'nın ıhtıyartan
Bır bır hatırlamakta geçen sonbaharian
Nâzım Hikmet, çocuklara, analara, gelınlere der-
ken, "ıhtıyartara kıymayın efendıler" dıye de ekler o
unlu hatırlatmasında kıyıcılara karşı
"Kocama"ya, sadece Cenap Şahabettin'de rast-
ladım Senın Içın adlı o unlu şıınnın bır yennde, sev-
gılısıne seslenırken yenne oturtur kelımeyı
Cephemı varsın o solgun seneler soldursun
Yenı yıldız gıbı doğdukça guzel her akşam,
Gençlığın boyle benımken kocamam, hıç kocamam.
Ruhum, olsem bıle ben, sen yaşayan ruhumsun
Yaşlılık ustune yazılmış pek guzel eserler vardır dun-
ya edebıyatında Içlerınden bın de, unlu Latın yazan
Cicero'nun Yaşlılık Ustune adlı kıtabıdır Cıcero, att-
mış ıkı yaşında yazdı esennı, bır yıl sonra kafasının kı-
lıçla uçurulacağından da habersızdı Yazar, yaklaşan
olum duşuncesınden uzaklaştırmak ıster ınsanlan ve
yaşlılığın erdemlerı ustunde durur Yaşlılığın sorunla-
nnı da dort bolumde toplar Çalışmaktan uzaklaş-
mak, bedensel çokuntu, zevk yoksunluğu, olume ya-
kınlık
Çok şukur hıçbın yok bende
1
Olume ne denlı yakınım ya da uzağım, herkes gıbı
ben de bılmıyorum
Cıcero, bır yerde Solon'un bır sozunu hatırlatyor
"Her gun bıldıklenme bırçok şeyler katarak yaşlanı-
yorum " dermış unlu bılge
Benımkısı de ışte o
1
Okudukça da goreceleşıyorum, "mutlak"\an aynlı-
yor, hele hele "dogma "lara duşman kesılıyorum
Her gun bıraz daha fazla akla ve insana ınanıyorum
Dın duşuncesıyle ıhşkımın derecesını soracaksınız
yıne de Gıtgıde uzağındayım efendım' Hıçbır şey ol-
masa, Hacı Bektaş Velı'den aldığım terbıye mânı.
Ne dıyordu o buyuk Anadolu ulusu^
Her ne arar ısen ınsanda ara ÛÎ1İI ;£*!>«£
Kudüs'te, Mekke'de, hacda değıldır
Kendı kaygılanmdan çok, dışımdakılerle baş başa-
yım Dunya, doğa ve yurt sorunlan, Ismet Sungur-
bey Hoca'dan aldığım ıcazete dayanarak, hayvanla-
nn sorunlannı da katmışım onlara
Butun bunlara baktıkça, denn endışeler ıçıne duş-
tuğum oluyor, ama sıynlıyorum sonra, uzak da olsa,
geleceğın guzellığıne bağlanıyorum
Yanı lyımseriığımı surduruyorum.
Hem bugun Nevruz, Kurtlerın bayramı Madem kı
onlann, bızımdır de
Kardeş değıl mıyız?
Tatlı şeyler soylemelı bayramda!
Yaşlılıktan soz edıyorduk, bağlayalım Ihtiyarlaria ıl-
gılenmek, onlan hep hatırlamak, yardıma muhtaç olan-
lanna sahıp çıkmak, vazgeçılmez bır toplum gorevı-
dır Onlara "donulmezakşamınufkunda"^sağlanacak
ınsanca koşullardadır kı, kocamışlığın kendıne ozgü
keyfi çıkanlır ve şaınn -o unlu- dızelen boylece bır an-
lam kazanır
Guruba karşı bu son bahçelerde, keyfince,
Ya şevk ıçınde harab ol, ya aşk ıçınde gönul
Ya lâle açmalıdır goğsumuzde yahud gul
Kısa...Kısa...Kısa...Kısa...Kısa.
• CHP tçel MiUetvekili Fikri Sağlar,
Başbakan Mesut Yılmaz'ın, yazar Yaşar Kemal'in
mahkûmivetinden duvduğu uzuntuvu TBMM'de ifade
ettiğini anımsatarak "Sayın Mesut Yılmaz,
Meclis kursüsünden ifade ettiği düşünceler
konusunda samunivse derhal Türkivc'vi bu ayıpran
kurtaracak yasal düzenlemeyı yaparak TBMM'ye
getirmelidir" dedi.
• ANAP tstanbul ll Başkanı Erdal Aksoy, Devlet Bakanı
Cemıl Çıçek'e bır mektup göndererek "RP'nın, özellıkle
müftülükler, camı hocalan ve müezzmlerle yakın ıhşkılcr
kurup kendı polıtıkalannı kırsal kesımdekı halka
ulaştırmada bu devlet memurlannı kullandığı" uyansında
bulundu
• Belediye-tş Sendikası tarafından Bartın ve Kozcağız
belediyelerınde surdürulen toplu iş sozleşmesi
göruşmelennio anlaşmazlıkJa sonuçlandıgı bildiriidi.
• Kıbns Türk Banş Kuvvetlen Komutanı Korgeneral
Hasan Kundakçı, "KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ı,
kaçtrma" senaryolan üretenJen uyararak "Bunlar ham
hayallerdır Sıze büyük felaketler gehnr Sızler önce
kafanızı değıştınn Sakın denemeye kalkmayın" dedı
• Londra'nın en önemlı sevahat ticareti vavınlanndan.
haftahk Travel VVeekly Mart '96 sayısında Turkiye için'
çıkardığı ozel ekte IstknbuTu "Son yıllann en popüler
konferans merkezi'" olarak nitelendirdi.
• TBMM Genel Sekreten Necdet Basa ıle Başbakanlık '
Müsavın Yavuz Ege, Yüksek Öğretım Kunılu (YÖK)
uyelığme getınldı
• Konımacı kararlarıvla bazı çevrelenn tepkisini
çeken ve bu nedenle gorevlennden alınan İzmir 1 Nolu
Koruma Kurulu uyelen Doç. Dr. Numan Tuna_ve
Mimar Erhan Acar'dan sonra Prof.Dr. Ömer Ozyigit
de idare mahkcmesindc dava açtı.
• Türk Dunyası 4 Dostluk, Kardeşlık ve Işbırlığı
Kurultayı yann Ankara Selım Sırn Tarcan Spor
Salonu'nda Cumhurbaşkanı Süleyman Demırel ve
Başbakan Mesut Yılmaz'ın katılımıyla açılacak '
• fstanbul Büyukşehir Belediyesi Sağlık Daire
Başkanlığı. lstanbul Ünıversitesı, lstanbul Teknik
Unıversıtesı, tstanbul Ticaret Odası ve tstanbul
Lokantacıiar Odası'nın ışbırlığıyle düzenlenen "Hazır
Yemek Eğitim Seminen"nı başanyla tamamlayan 210
yönertciye sertifîkalan verildi.
• AFEKS tarafından düzenlenen Optık'96 12
Uluslararası Tüm Optık Ürunlen Fuan, Tepebaşı lstanbul
Sergı Sarayı'nda dün açıldı
• Büyuk Çamlıca'da bulunan Özel Öncu tlkokuln,
anne-baba ve anne-baba adaylan için ücretsiz "Aile
Okulu" programı başlattı