Catalog

Konut, taşıt, iş ve her türlü ihtiyacınız için... Bireysel Krediler... EMLAK BANKASI" D a h a U y g a r B ı r Y a ş a m I ç ı n " TL(KDV içinde) Cumhuriyet Bireys*eH<£çdilerin\t\e her zaman yanmfeaa... EMLAK BANKASI " D a h a U y g a r B ı r Y a s ı m I ç ı n " 72. YLSAYI 25419/1 KURUCUSU: YUİtt HMflt (1924-1945) BAŞYAZARI: HWÜ MDİ (1945-1991) 12M/mS1M6CUIM Avrupa Konseyi yumuşadı • AK Bakanlar Komitesi, AKPM'nin Türkiye ile ilişkileri askıya alrna yönündeki tavsiye karannı gündem dışı aeğerlendirdiği toplantıdan sonra, ordunun K. Irak'tan çekilmesinden memnuniyet duyduğunu bildirdi. STRASBOURG (AA) - Av- rupa Konseyi Bakanlar Komite- si'nın, Türkiye'nin Kuzey I- rak'taki askerlerini gen çekme- sini memnunlukla karşıladıgı bildiriidi. Bakanlar Komitesi toplantıla- n sırasında.resmigündemde ol- mamasına rağmen A\Tupa Kon- seyi ParlamenterlerMeclisi'nin (AKPM) bir süre önce kabul et- tiği tavsiye karannın da gûnde- me geldiği belirtildi. Söz konu- su kararda, Türkiye'nin Konsey üyeliğinin askıya alınması ön- görülüyordu. Türkiye'yi, Avrupa Konseyi nezdindekı Büyükelçi Ismet Birsel'ın temsıl ettiğı toplantı- da, Avrupalı bakanlann büyük bir çoğunluğunun, TBMM'nın anayasadakı değişıkliklerle ilgı- • Arkası Sa. 17,80.9 'da Cumhurbaşkanı, 8. madde ile gümrük birliğini tartışmaya açtı Demirel referandımı istedi• Demirel 49 yıllık çok partili yaşam içinde çok tartışma olduğunu söyleyerek "Bu tartışmalarda taraflar uzlaşma aramadılar, herkes halatı çekmeye devam etti; ama çözüm, Türkiye'de halka gidebilmeyi kolaylaştırmaktır. Bu da seçimle veya referandumla olur. Her ikisi de demokrasinin çok güzel kurumlandır. Tartışma göz gözü görmez hale geldi mi bu kurumlardan birine başvurulmalıdır. Zaman zaman referanduma gidilmelidir" dedi. • Demirel "Türkiye gümrük birliği meselesinde de, Avrupa Birliği meselesinde de referanduma gitmelidir. Ben bu müessesenin daha çok kullanılması taraftanyım. Eğer 8. madde parlamentoda hırçın birtakım tartışmalara sebep olacaksa referandum müessesesi kullanılabilir" dedi. • Cumhurbaşkanı Demirel, 8. maddenin kalkmasının demokrasinin "var", kalkmamasınm ise "yok" olduğu anlamına geldiği fikirlerine katılmadığını vurguladı ve "Türkiye'de demokrasi 8. maddeye endeksli değil. '8. madde kalkmazsa demokrasi yoktur' demenin anlamı bulunmamaktadır" diye konuştu. • 5. Sayfada GUVENOYl BAYKAM SONRASINDA Çetin, öneriye soğuk• Terörle Mücadele Yasası'nın düşünce açıklamayı suç sayan 8. maddesinin kaldınlması konusunda referandum yapılabileceğini gündeme getiren Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in önerisine sıcak bakmayan Çetin, "Referandum, anayasa değişiklikleri durumunda söz konusu olur. Illa isteniyorsa yapılır, ama bunu sistemin içine nasıl yerleştireceğiz?" diye konuştu. • 5. Sayfada • ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in Antalya'da yaptığı "Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesi için referandum" önerisinin anayasaya göre mümkün olmadığını söyledi. Başbakan Tansu Çiller'i de sert bir dille eleştiren Yılmaz, Türkiye'nin dış politika konusunda hiç bu kadar yalnız kalmadığını belirtti. • 5. Sayfada Anayasa Değişiklik zorunlu• Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in, Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesi ile ilgili tartışmalar konusunda önerdıği referandumun, "bağlayıcı" olabilmesi için anayasa değişikliğine gidilmesinin zorunlu olduğu belirtildi. • 5. Sayfada Kıbnsiçin zırve hazırhğıHarita yok BM Genel Sekreteri'nin Kıbns Özel Temsilci Yardımcısı Gustave Feissel, Kıbns sorununun çözümü için 15 mayıstan sonra zirve yapılması için çaba gösterdiklerini söyledi. Kıbns için özel bir plan veya harita hazırlanmadığını söyleyen Feissel. yapılması planlanân zirvede karşılıkh l al-ver' yöntemi uygulanacağını belirtti. REŞAT /UUim haberi • 8. Sayfada ABD'IIİn plani ABD'nin Kıbns Özel Koordinatörü James Williams, adadaki sorünun çözümü için taraflann. BM'nin hazırladığı Güven Arttıncı Onlemler Paketi üzerinde uzlaşmasını sağlamaya çahşacaklannı söyledi. ABD Kıbns Özel Koordinatörü Williams, Clinton yönetiminin amacının 'iki kesimli ve iki toplumlu federal bir Kıbns' olduğunu vurguladı. • *. Sayfada CLINTON'DAN TÜRKİYE'YE DAVET~ ABD, pazaraıı ayağuıa çağırdı • ABD'li yatınmcılara, Türkiye'nin 'dünyada yükselen 10 pazardan biri' olduğu mesajını veren ABD Başkanı Bill Clinton, iş dünyasının devleri ile hedef ülkelerin ekonomiden sorumlu yetkililerini Washington'a davet etti. Toplantılara Türkiye'nin yanı sıra ticaret yapılması avantajlı ülkeler olarak belirlenen Çin, Endonezya, Hindistan, Güney Kore, Meksika, Arjantin, Brezilya, Güney Afrika ve Polonya'dan temsilci çağnldı. HMT KOZLUKLirMi lutart • 7. Sayfada Nükleer tesislere veda • Nükleer Silahlann Yayılmasmı Önleme Antlaşması'nın süresinin uzatılması için dört haftadır süren konferansta uzlaşmaya vanldı. • Konferansa katılan 178 ülke, 25 yıldır yürürlükte olan antlaşmanın süresiz olarak uzatılmasını kararlaştırdı. Karar, konsensus sağlanamamasına rağmen çoğunluk göz önünde buîundurularak alınaı. • 9. Sayfada Güneydoğıı hastalığıPSÎKOLOJİK RAHATSIZUKLAR • Güneydoğu'daki güvenlik güçlerinin en fazla mide hastalıklanndan rahatsız olduklan ve yüzde 90'ının strese dayah ülser hastalığına yakalandığı saptandı. Hiç sigara ve alkol almayan güvenlik güçlerinde de çok sayıda ülser olgusuna rastlandığı vurgulandı. Güvenlik güçlerindeki ülserin ana nedeninin çatışma ortamlanndan kaynaklanan stres olduğu belirtilerek çoğunda da çeşitli psikolojik rahatsızlıklann ortaya çıktığı kaydedildi. HER ŞEYİN NEDENİ STRES • Güneydoğu'da güvenlik güçlerinin yanı sıra bölge halkının da strese dayalı çeşitli rahatsızlıklara yakalandığı belirlendi. 10 yıldır süren çatışma ortamına bağlı olarak kadınlarda yoğun biçimde düzensiz âdet kanamalan ve düşük tehditleri görülüyon çocuklarda ise cilt döküntüleri, korku, panik, gece altına işeme, yetişkinlerde de suratta ve vücudun diğer bölgelerinde nedensiz döküntüler, kaşıntı, egzama türü şikâyetler çoğunlukta. İNSANLAR KİMSEYE GÜYENMİYOR • Diyarbakır, Mardin, Siirt, Batman, Şırnak Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. Necdet Ipekyüz, insanlann ruhsal çöküntü içinde olduklannı belirterek "tnsanlar depresif duruma düşmüş, kimseye güvenmiyorlar. Koşullar değişmediği sürece tedavileri olanaksız" dedi. Kalp hastahklannda büyük artış gözlendiğini kaydeden Ipekyüz. "Bölgedeki sürekli gerilim ortamı bu insanlarda kalp hastalıklanndaki yükselmeyi arttınyor" diye konuştu. VUSUF ÖZKMTm haberi • 4. Sayfada Betül hemşirenin üç sevinci • Kurban Bayramı'nın ilk günleri aynı zamanda Hemşireler Haftası'nın ilk günlerine denk geldi. Süleymaniye Doğumevi'nde çalışan Betül hemşire, bu iki sevince ek olarak yeni canlann dünyaya gelişine yardım etmenin keyfmi yaşıyor. HÜLYATOPCU Süleymaniye Kadın Doğume- vi. güneşlı bir bahar gününe uyanıyor. Sakın ve güzel bir bayram gününün uyumuna za- man zaman duyulan çocuk ağ- lamalan renk katıyor. Bunlar "Bayram çocuklan." Bugün Hemşireler Haftası başlıyor. Kurban Bayramı'na bir de "Hemşireler Bavramı" eklen- miş. Doğumhanenin kapısından oldukça genç, güleryüzlü bir hemşire görünüyor. Adı Betül Akbulak. •'Betül hemşire" ile doğum odasının hemen yanı ba- şındaki hemşire odasında konu- şuyoruz. **Sağbk meslek lisesi mezunuyum. Mesleğimde çok yeni sayılınm. Heniiz bir yıl ol- du" sözlenyle giriyor konuya. Hemşirelik mesleğinı seçen bir- çok kışi gibi çocuklan çok sevi- yor. Betül hemşireye göre bir canlmın dünyaya gelmesine yar- dımcı olmaktan daha bü>ük bir mutluluk olamaz. Bebek hem- • Arkası Sa. 17,Sü.l 'de Betül Akbulak henüz bir yıllık hemşire. "Sağkk şakaya gdmivw" diyor. DAYAK YÎYEN KADIN, ÇOCUĞUNU DÖVÜYOR Şiddet, aile boyu sürüyor • Aile Araştırma Kurumu'nun raporuna göre dayak yiyen kadınlann yüzde 72'si çocuklannı dövüyor. Erkeic, şiddeti, evliliğin doğal uzantısı olarak görüyor. Araştırma. şiddet olaylannın yüzde 85'inin devam ettiğini, ancak kadınlann yüzde 56'sının bu durum karşısında suskun kaldığını gösteriyor. ANKAR\(Cumhu- rijet Bürosu) - Başba- kanlık Aile Araştırma Kurumu'nca yaptınlan araştırmada, dayak yi- yen kadınlann yüzde 72'lik bölümünün ço- cuklannı dövdüklen belirlendi. Araştırma- da, şiddet olaylannın yüzde 85'inin devam ettiği, ancak kadınlann yüzde 56'sının bu du- rum karşısında suskun kaldığı vurgulandı. Er- keklerin, şiddeti, evlili- ğin doğal uzantısı ola- rak gördükleri, kadın- lann yüzde 38.7'sinin şiddeti kabullendiğı. yüzde 25.7'sının ise durumun düzeleceğini ümıt ettıklen ortaya çıktı. Sistemli şekil- de şiddete uğrayan kadınlardan sadece yüzde 9.7"lik bölümünün sorunun çözü- mü için aktıf olarak çaba gösterdiği sap- tandı. Bir bölümü basında yer alan "Ai- le tçi Şiddet" başlıkh araştırmanın so- nuçlanna göre kadınlann yüzde 21.7"si kendılerini korumasız ve çaresiz görü- Aile raporu: Erkek egemen •Başbakanlık Aile Araş- tırma Kurumu, aile içı iliş- kilen araştırdı. Sonuç: Ev- lilikte amaç, düzenli ya- şam. Dini ve resmi nikâh- lıların oranı yüzde 81.3. tmam nikâhıyla yaşama oranı 3.2. B / 7. Sayfada yor. Çevreden ve aile yakınlanndan şiddeti kışkırtıcı yönde aldık- lan mesajlardan etkıle- nen erkeİderin oranınm yüzde 37.5 olduğu. ço- cuklann büyük bölü- münün de gerginlikle- re tanık olmalan nede- niyle gelişmelerden olumsuz etkilendıkleri belirtildi Ailelennço- cuklara yönelik şidde- ti bir uyarı \e eğıtim unsuru olarak gördüğü kaydedilen araştırma- da, "Kızuu dövmeyen dizini döver" atasözü- nü kadınlann yüzde 79.9'unun, erkeklerin de yüzde 76.8'inın des- teklediği saptandı. Araştırma sonuçlanna göre bazı atasöz- lenne kadın ve erkeklenn \ erdikleri des- • Arkası Sa. 17,Sü.l 'de TÜRKIYE, BEBEK ÖLÜMÜNDE BİRİNCİ BtttJN«SOYun haberi • /7. Sayfada OLAYLARIN ARDEVDAKİ GERÇEK Referandum?.. Referandum'un Türkçesi 'hilkoylarnası'dır, Yurttaşlara 'sı/asal tercih'lerini aracısız oUrak açıklama olanağı sağ- la\an demokratik bir yöntem- clii Vıcak bir noktayı vurgula- muda yarar var. Halkoylama- s.ırn demokratik bir yöntem olrası, sandıktan çıkan her stojcun oemokratikolacağı- nKfcanıtdeğildir. Bu konu üze- rinde dikkatle durmanın yara- n var. Bir ülkede halk, çağdaş demokrasi kültüründen yok- sunsa, referandum sonucuy- la ortaya çıkacak durum kimi zaman ortaçağ düzenlerini aratacak sonuçları içerebilir. "Ceza hukukunda şeriatya- salan uygulanmasın mı" so- rusuyla yapılacak bir halkoy- lamasında, seçmenlerin vere- cekleri karar aynca değerlen- dirilmelidir. "Zina yapan kadı- nın taşlanarak öldürülmesi"n\ isteyenlerin çoğunlukta ol- duklan bir toplumda, yapıla- cak referandumun sonucu bir yana, halka böyle bir soru so- rulması biletoplumun demok- rasiden ne kadar uzak oldu- ğunun kanıtıdır. 1982 Anayasası'nın geçici 4'üncü maddesinde politika yasakları vardı. 12 Eylül dar- besiyle iktidara gelen askeri yönetim, eski politikacılarasi- yaset yasağı koymuştu. Za- manın Başbakanı Özal, bu yasaklann kaldınlıp kaldınlma- ması yolunda referandum dü- zenlenmesini öngörmekle kal- madı; kendisi de siyaset ya- saklannın yanında yer aldı. 6 Eylül 1987'de referandum ya- pıldı; geçerli oyların yüzde 52.24'ü ile siyaset yasakları kalktı. Ne var ki siyaset yasak- ları demokrasiye aykın oldu- ğundan, bu konuda referan- duma gidilmesi bile antide- mokratik bir içerik taşıyordu. Cumhurbaşkanı Demirel, şimdi kamuoyunda ve parla- ••• M Arkası Sa.17, Sü. 9'da Küçük tasarruflarınızı...kfiçûk görmcyin! Küçök tısarrnfUtınız, VakıfBanktı sızc, hem buyük kazanç. hem dc böTök kolaylıklar sığlar. KS(tk tasarrul deyip gtçmtyin .. Gclio VakılBınk a, 21 Yuzvıl Bankan G) lığı'DdiB bagan Tatarlanın. Bugoo kazanın Y A R I N P A Z A R GUNDEM MUSTAFA BALBAY Çilleroloji... Siyasi yaşamımızdaki "o//"lerin yanına bir yenisini daha eklemenin zamanı geldi. Bu, diğerlerınden farklı. "O;e"lı bir oji: Çilleroloji... Türkiye'de yönetime gelenler "devlet adamı" standart- larını bir yana bırakıp kendi damgalarını vurmaya girişın- ce ister ıstemez her dönemin kendine özgü bir yönetim anlayışı oluyor. Bu döneme de damgasını vuran Çillerolojiyi önce, ge- nel olarak tanıyalım. Biraz meteorolojiye benzer, sonuçları her gün değişir. Medya hormonuyla sürekli canlı ve diri tutulur. Kullanılan anadil, hırstır. Temel ilke her ne pahasına olursa olsun, ik- • Arkası Sa. 17, Sü. 3'te