Catalog

SAYFA CUMHURIYET 20EYLUL1994SALI OLAYLAR VE GORUŞLER Türklerin SuudiArabistanldaştınlması... Kullankulave toplumlan Batı'nın sömürgeciliğine tutsak eden tarikatlardır. ARİF ÇAVDAR Ankara Barosu Avukatlarından 1 840 yılında Cezayır'de bası) Şenf Huseyın, kutsal topraklar egemen olan dınsel guç, uzennde. Osmanlı yonetımıne karşı, Tıcanı tankatı ve şeyhı İngıkzlerle ışbırlığı ederek oralarda de Muhammed Es Sa- kurulan Hınstıyan egemenlığıne aracı ğir'dır O sırada, Fransa olmuştur Sımrsız petrolrezervlenne- tarafından Cezavır'e denıyle. buralarda yaratılan "Aram- egemen olan dınsel guç, Tıcanı tankatı ve şeyhı de Muhammed Es Sa- ğir'dır O sırada, Fransa tarafından Ceza>ır'e göndenlen ajan Vlonsieur Rosch. Muslumanlığı kabul etmış gorunerek once Es Sağır ıle ışbırlığı ıçınde. yerel İslam ulemasına başvurmuş \e arka- dan Mısır'ın unlu gencılık merkezı El Ezher Medresesı"nın sozde ulemasına ve en sonra da Mekke ulemasına baş- vurmuş ve onlara yonelttığı, "İslami itikada halel gelmeden, muv akkat mud- detle (geçici siırevle), Hıristiv anlara mutavaat etmek (bovun eğmek) caiz midir sorusuna" karşı, elcevap "Caiz- dir" yollu yanıt ahnmasını sağlamışür Hınstıyanlara mu\akkat (') muddetle tutsaklık 100 yılı aşmıştır Yıne aynı yıllarda, Orta Asya'da. egemen olan dınsel guç, Nakşıbendı tankatıdır O zamankı Orta Asya Türk-lslam toplumlan ıçın en buyuk toplumsal sorun, medreselerdekı oğ- renalenn, hasırda oturtulduklan za- man mı yoksa sırada oturtulduklan zaman mı şenata uygun hareket edıle- ceğı tartışmasıdır Bu sırada, Rus çar- hğı ordulan, Orta Asya'ya gelerek pençesıru, gelenek ve goreneklenne sa- dakatı, ılkel yaşamlannın surdurulme- sı bıçımınde algılayan, Turk toplumla- nnın sırtına geçırmış \e Orta Asya'- dakı Turk toplumlan uzennde kuru- lan Rus tutsaklığı, bugune kadar sur- dürulmuş \e hala da surdurulmek- tedır öte yandan, İslam toplumlannın tutsaklık tanhını ı>ı bılen bır başka su- per guç, Suudi Arabıstan ve Korfez ul- kelennın petro-dolarlannı. Orta As- ya'ya yonlendırmek suretıyle, bır yan- dan oralarda, yuzlerce koktendıncı okullar açtırmakta. ote >andan da gı- nştığı ıstıhbarat seferberhğıyle Orta Asya devletlennden sadece Kazakıs- tan'a 20 OOO'ı aşkın banş gonullusu gondermekte ve bunlar aracılığıyla derleyeceğı ıstıhbarat bılgılenne ve ya- pacağı durum değerlendırmelenne gore soz konusu toplumlar uzennde. dınsel, sıyasal, kulturel, ekonomık ve obur gereksınımler doğrultusunda uy- gulayacağı senaryolan planlamakta- dır Bınncı Dunya Savaşı sırasında, Arap yanmadasında egemen olan ta- nkatlann başlıcası Vahabılıktır Ora- da egemen olan teokratık guçle des- teklı sıyasal guç ıse sozde Osmanlı yo- netımı olarak gorunmuşse de aslında Şerif Hûsejin'dır (Ürdun Kralı Huse- yın'ın dedesı olan Abdullah'ın ba- co" kontrollu tutsak Musluman Arap devletlen ıse Hınstıyan dunyası tara- fından. mutedıl dıye nıtelendınlen ve Hınstıv-anlarla çok uyumlu sayılan (ıtaatkâr) İslam toplumlannın mu- kemmel omeklennı oluşturmuştur Kurtuluş Savaşı sırasında, Ana- dolu'da, ısyan ettınlen 50 dolayındakı şehır ve kasaba halkından oluşan Ku- vayı Mıllıye karşıtı. Kuvayı Muham- medıye ya da Kuvayı İnzıbatıye adh ısyancı guçler, hep halıfe ve hahfeyle bırlıkte hareket eden tankat şeyhlen tarafından kışkırtılmıştır Kurtuluş Savaşı'ndan hemen sonra kurulan, Turkıye Cumhunyeü Huku- metı, 3 Marı 1924 tanhınde, hılafetı kaldırdığı zaman, o tanhe kadar, İs- lam toplumlannı, habfe, şeyh ve mol- lalan elde tutarak gutmeye alışan "Dü- vel-i Muazzama"dan İngıltere, Muslu- manlığa saygısından (') olsa gerek. kendı ulkesınde ve somurgelen Hın- dıstan ve Mısır'da yaşayan şeyhler arasından, 20 kadar halıfe adavı çıkar- mıştır Ne var kı son Halıfe-Sultan Vahdettin'ın, Rauf Bev'le yaptığı soy- leşı sırasında. ulusumuz ıçın kullandı- ğı. "Miilet dediğin sürüdür, ben ise bu süninün çobanıvım" sıfatını ulusuna yakıştıramayan Yuce Atatürk. once sultanlığı ve arkasından da halıfelığı kaldırmış ve ınsan haklanna dayah, laık, sos>al. demokratık. hukuk devle- tı olan Turkıye Cumhun>etı'nı kur- muştur Cumhunyeün ılk yıllannda, Mı- sak-ı Mıllı sınırlan ıçınde olduğu ıçın Musul-Kerkuk >oresındekı petrol ya- taklannı, Turkıye'ye kaptırma kuşku- suna kapılan İngıltere. Guneydoğu Anadolu'da, Nakşıbendı tankatı şey- hlennı kışkırtarak genç Turkıye Cum- hun>etı'ru. 1924-1937 vıllan arasında, surdurduğu bır dızı tankat desteklı ıs- yan ıle uzvnca bır sure uğraştırmıştır 1930 yılında. Serbest Cumhunyet Fırkası ıle gınşılen çoğulcu demokra- tık duzen denemesı sırasında, ozgur- lukçu ortamdan yureklenen Nakşı- bendı tankatının şe>h ve mollalan, genç bır oğretmen-yedek subay olan Kubilay'ı testereyle keserek şehıt et- mışlerdır Ataturk, kendı kurduğu genç Turk demokrasısını yıkmayı amaçlayan, şenatçı ve demokrası kar- şıtı. tankatçı ve koktendıncı hareketler >uzunden. çoğulcu demokrasıyı, bır sure daha ertelemek zorunda kalmış- tır Ülkesının ve ulusunun bağımsızlığı uğruna, empery alıst Batı dunyasına en buyuk dersı veren Ataturk'un bızlere aşıladığı. "tam bağımsızlık" ınancını ve demokratıkleşme ruhunu ortadan kaldırmak ıste>en bır super guç bu kere. yenı bırtakım teonler ureterek Turklen. obur İslam topluluklan gıbı uy uşturmak. u> utmak v e sonunda uy - dulaştırmak ıçın "Kemalizm devrini tamamlamıştır" tekerlemesı>le Ata- turkçu duşunce sıstemmın (Batıhlann deyışıyle Kemalıst felsefenın) ıçenğını. ulkemızde parayla kıraladıklan. ışbır- lıkçı ve kanşık. karmaşık ve karanlık lafuretmeustası kalemşorler Özalıst- ler, neo-lıberaller. eskı tufekler veIkın- cı Cumhunyetçıler aracılığı>la boşalt- maya yonelmıştır Ulkenın toplumsal dengesı uzenn- de, once Ermenı teroru ıle başlatılan ve hemen arkasından, mılyonlarca sı- lahı Turkıye'ye sokarak sağ-sol çatış- ması bıçımınde surdurulen ve toplum- sal huzur ve banş ortamını bozan daha başka bır deyışle, "destabilizas- yon" polıtıkasını ustalıkla uygulaya- rak toplumumuzun. "ihtilalin kaçınıl- mazlığına inandırılması volu ile" gınşı- len ıkı asken mudahaleyle once 12 Mart 1971 faşıst harekâtının gerçek- leştınlmesı ve arkasından 12 Eylul 1980'de koktendıncı nıtelıklı (sozde Ataturkçu ve gerçekte Ataturk ve de- mokrası karşıtı) ara rejımler getınlme- sı ve arkasından buyuk bırıtınaylauy- gulanan veto polıtıkası sayesınde. par- lamentoy/a sokulan deöşık tankatlara mensup 130 kadar şenatçı, takıyyecı ve ruşvetçı pohtıkacılardan oluşan kadrolann, yonetıme egemen olması sağlanmıştır Bu uydu voneucıler. ulke dışındakı patronlan tarafından dıkteettınlen dı- rektıfler doğrultusunda, ulusumuzun kutsal ve yuce değerlenne saldırmayı olağanlaştırmış ve once "Ataturk'un de hata ettiği" goruşunu bırkaç kez vı- nelemışler ve onun da tartışılması ge- rektığını dıle getırerek "Kört sorunu ve federatif çözıîm tartışılmalıdır. başkan- lık sıstenıi ve İkinci Cumhurivet kunıl- malıdır" gıbı > uce çıkarlanmız ıç^n çok tehlıkelı konulan. hıç de gerekmedığı halde, pervasızca tartışmava açmışlar- dır Demokrası karşıtı şenat >onetımını getırmeve yonelık olarak devletın te- mel duzenını. dın kurallanna dayan- dırmak amacıvla gostenlecek etkınlık- len yasakla>anTCK"nın 163 madde- sını vururlukten kaldırmışlardır Bu bağlamda, ana>asanın madde 24 son hukmunun kaldınlması yolunda sur- durulegelen olağanustu çabalarla. "din detleti" kurulması suretıyle Tann adına ahkam kesen. muşnk. ınanç so- murucusu. vurguncu. sovguncu ve dıktacı "teokratik devlet" vanlılannın ıktıdara gelmelennı kolaylaştırmışlar- dır İşın ılgınç vanı. Turkıye'de Lozan Antlaşması koşullannı ortadan kal- dırma >olunda. vukanda belırtılen. toplumsal vapımızı bozmava vonelık sıyasal reçetelen hazırlayan devletler. ıkı yuzyıllık kapıtalıst emperyalızmın kıdemlılenvle bır super guç muttefikı- mızden oluşmaktadır Başkan John- son'un ve Başkan Bush'un CIA done- mınden yakın dostu olduğunu ovunç- le sovle>en bır Nakşıbendı mundının hukümetın ve devletın başına, tankat- çı mıllet\ekıllen>le bırlıkte getınlmesı- nı tezgahlayan "beşi bir \erde" operas- >onu sahnelenmektedır ulkemızde Rahmetlı L ğur Mumcu'nun de> ışıv - le. yurtdışından tezgâhlanan ve ulke bırlık ve butunluğune vonelen soylem ve eylemlen ıçeren bu çabalar bağla- mında. once Turgut Özal tarafından dıle getınlen ve sonra da Karanlıklar Prensı Richard Perle, Paul Henze, Morton Abramovvitz, Graham Fuller tarafından ABD İstanbul. Ankara ve Yalıkavak toplanülannın gundemle- nnde tartışılan ve değışık yayın organ- lannda vınelenen "Türkler tarihi>le barışmalıdır" gıbı dınsel amaçlı va da "Gunevdoğu için sivasal çözüm va da federasvon tartışılmalıdır" denılmekte ve hemen eklenerek, "Yoksa Tıirkiye zorla parçalanacaktır" dıve abanın al- tından sopa gosıenlmektedır Bu ara- da Morton Abramovvıtz'ın "Tiırkive, müteakip on vıl içinde parçalanabilir" bıçımındekı kehanet vollu tekerleme- len, "tabuların tartışıunasından kor- kulmamaİMİır" gıbı 1 urkıve nın kutsal ve vuce değerlenne ve sorunlanna yo- nelık venı venı vıkıcı formul aravışlan ve Turk Eğıtım Derneeı nın. "İnkılap Tarihi ve Ataturkçüluk Öğretimi ve So- runları Sempoz>umu"nda Genelkur- mav Başkanlığı nezdınde, NATO ırtı- bat subavlığı >apan ve Ataturk ıçın kı- tap yazan ABDlı Albay Preston Hug- hes"un. "Ataturkçuluk. de\rim tarihi kitaplarından çıkartılmalıdır" vollu bevanı dıkkatlerden kaçmamıştır Ote >andan. VV'ashıngton D C "dekı bır İslami araştırma merkezınde. Tur- kıve'de uvgulanabılecek Suudi Ara- bıstan modelı ve tankat ağırlıklı "üımJı" dıve adlandınlan. "itaatkâr" bır islami rejımın. soz konusu super guç vonunden. "çok u>gun" olacağı duşuncesınden hareket eden ve bu amaçla a>nı Islamcı merkezde araştır- ma ve yayınlar vapan Ş.Mardin adlı bır dıncı kıtap vazan. ıkı bu> uk tanka- ta, kamuoyunda meşruluk ve popula- nte kazandınlması ve şızofrenık zıhın urunu saçmalıklara bılımsellık nıtelığı ızafe edılmesı yolunda yazdığı ızlenı- mını veren kıtaplar yanında. kendısı- nın dunyanın en bu\uk bıhm adamı dıye sunulduğu ozel bır TV progra- mında. koktendıncılcre ıktıdar yolu- nun açılması ıçın sunulan gerekçe ve projeler. dış goruntusuyle Batı duşma- nı ızlenımı verse de bu "mutedil" ve de "itaatkâr" koktendıncı lıderlerle gızlı- ce ıttıfaklar kuran soz konusu super gucun beklentısı, demokratık ozgur- luklenn kotuye kullanılması yolu ıle ıktıdann demokratık yollardan. kok- tendıncılere teslım edılebılmesı senar- yosudur Bızlere reva gorulen bu oyunlar, Turk toplumlannın uyuştu- rulması ve tnlyonlara vardınlan pet- ro-dolarlarla beslenen tankat şeyhlen- nın vahıylen, nsalelen ya da buyruk- lanyla saptınlması ve katıhmcı de- mokrasının etkınlıklennden uzak- laştınlarak edılgınleştınlmış ummet arasına sokulması ve ABD'nın en sa- dık uydusu Suudi Arabıstan'ın Mek- ke-Medıne şehırlen merkez olmak uzere kurulacak bır "İslam birüği" ya da "İslam federasvonu" ıçınde. "Mute- dil" (uyumlu) ve adeta robotlardan oluşturulmuş uydusal bır İslam toplu- mu yaratılması ve bu toplumun, dı- şandan beslenen ve yonlendınlen şey- hlerle yonetılmesı yolunda surdurulen cıddı bır operasyondur Yuce Ataturk'un yarattığı, tam ba- ğımsız. çağdaş. uygar ve ozgur Turk toplumu yenne. devletımızın (ABD'- nın en sadık uydusu) Suudi Arabıs- tan'ın da peşıne takarak Suudi Arabıs- tanlılaştınlmış Ön ve Orta Asya um- men konumuna getınlmesı yolundakı şeytanı nıtelıklı senaryolar ustalıkla hazırlanmakta ve sahnelenmektedır Bızlen de ummetleştırmeyı amaçlayan dış guçlenn ışbırlıkçılen Özalıstler. İkıncı Cumhunyetçıler. federasyoncu- lar. neo-lıberaller, komunıstler ve eskı tufekler ıttıfakı karşısında. tutunacak dal arayan Turk aydınlan yanında Ortd Asya Turk toplumlanndakı bı- lınçsız dalgalanmalar. buyuk bır umutsuzluk goruntusu yaratmak- tadır Avrupa ve Amenka'da, etnık ve dınsel aynlıklann ortadan kaldınlma- sı yolu ıle yenı yenı bırlık ve bırlıktelık- lenn oluşturulması yonunde surduru- len yoğun çalışmalara karşın ulkemı- zın su. petrol. asfaltıt, bakır, krom, uranyum, gumuşlu kurşun. demır \e obur nıce kaynaklann çok bol bulun- duğu Guneydoğu ve Doğu Anadolu Bolgesı nde. bır tampon "aşiret devle- ti" kurularak bıze karşı tam aksı yonlu bır polıtıka ızlenmesını. bu uydu dev- letın, 100 y ıllık dıye hesaplanan uyanış ve bılınçlenme surecı ıçınde. rahatça somurulebılmesı arayışlan olması ya- nında ulkemız ve devletımızın boyut- larının kuçultulmesı ıçın surdurulen. dostluk ve ınsan haklanyla bağdaş- mayan. parçalanması çabalan dıye nı- telendınyoruz Her turlu umutsuz koşullarda oldu- ğu gıbı yıne de tek kurtuluş y olu " \ta- turk'un gosterdiği akıi, bilim ve sağdu- yulu demokrasi >e bağımsızlık ruhu- dur" dıvoruz ARADABIR VEDATGÜNYOL Aşın Umutsuzluk BileL Ingılız şaırı T S Elıot Denemeler adlı kıtabının bır ye- rınde "Kutsal, tutkusuz bır şeydır us" dıyor (Akşıt Gokturk çevırısı) Evet, doğru Usdısı her şey ozellıkle tepeden ınme, ezberletme, buyuleme yolu ıle kutsallaştırılan ınanç tut- kuludur, hem de ınsanı yersız saçmalıklara kul kole ederek Us, yanı akıl deyınce ılkten bılımın yaratıcısı ınsan ka- fası gelıyor akla Pekı, bıhm tutkusuz mu gerçekten? Değıl bır anlamda Şoyle kı, durmadan yenı yenı atılımlar yapan o yaratı mucızemsı buluşlar tytkusuz olur mu' Bıhm, yenı yenı buluşlara tutkusuz varabıhr mı' Bu tutku, kutsal bır ft/öfü'dur, ınsanlık yaranna adanmış bır tutku Bılım dışı tutkular, hele dınsel ınançların kaynağındakı tutkularsa, kutsallıktan uzaktırlar Semavı dınlerın, yanı gokten ın- me dınlerın besleyıp aşıladığı tutku, ne yazık kı bıhm tut- kusunu kımı zaman yaya bırakmaktadır, bırakıyor da Gökten ınme ınançları duşununce ınsanın sorası gelı- yor Ay'a kadar gıdıp gokyuzunun bomboşluğundan nasıl ınanç ıner dunyamıza Bın kusur yıldan bu yana gokten yalnız ve yalnız, yağmur, kar, dolu, bır de yıldı- rımlardan başka bır şeyın duştuğune kımse tanık olma- mıştır Inanç, hele hıçbır erdemı olmayan koru korune ınanç, dünyayı, doğayı durmadan değıştırıp yaşamın gızını ya- kalamaya çalışan bılımın kutsalhğına olan ınanç yanın- da ne denlı cılız, ne denlı zavallı kalmaktadır Dınsel ınanç ınsana bır olçude ıç dıngınlığı getırır, doğru, ınsandan neler goturur onu da gorduk Iran, Suudi Arabıstan, Bangladeş yonetıcılerının hoşgorusuz, acı- masız, gözu donmuş tutumlarında, bu ışın en ığrencı, Sı- vas'takı olayda Pekı, ınanmayan ınsan, ıc dıngınhğınden yoksun olup kendını kotumserhğe mı kaptırır'? Bu soruyu ozellıkle or- taya atıyorum Çunku onumde, bu konuya bır yanıt getı- ren bır ornek var Sımone de Beauvoır orneğı Unlu Fransız yazar Jean-Paul Sartre ın yasam ve kafa arka- daşı unlu Sımone de Beauvoır uzerıne bır fılm çeMır, burada dokuz duşunur ve yazar onu soru yağmuruna tutarlar Bu sorular ıçınde ılgınç bulduğum bım şu, fılme katılanlardan M Rıbovvskaya soruyor "Sız, Bır Genç Kızın Anıları'nda şoyle dıyordunuz 'Salt umutsuzluktan başka dayanağım yok Umutsuzluk, yerını bulunca, değıl mı kı yaşayıp duruyorum, bana yer- yuzunde en lyı olasılıkla paçamı kurtarma kalıyor ' Bu sozlerı açıklar mısınız?" Bu soruya yanıt olarak Sımone de Beauvoır aşağı yu- karı şoyle dıyor "Her şey paçamı kurtarmaya, hoşuma gıden şeyı yapmaya yoneltıyordu benı Tanrı da hoşuma gıden şeyı yapmama yardım edıyordu Salt umutsuzlu- ğum, yanı Tanrı'ya ve yaşamın bır anlamı olduğuna ınanmayışım da hoşuma gıden şeyı yapmama yardım edıyordu Aslında kuçuklukten ben hep sevdığım şeyı yaptım Ideolojıkbahaneler, azçokbununustuneaşılan- mıştır' Sımone de Beauvoır'da hoşuna gıden şeyın yazarlık olduğunu oğrenıyoruz Goruluyor, bu dunyada mançsız- lık yuzunden asırı umutsuz olmak bıle, ınsana yaşadığı surece bır şeyler yapma olanağının kapısını açıyor, gok- ten ınme ınançlara ınat Ruhi Su'yu anarken... Ruhı Su devlet sanatçısı olmadı. Kımlenn olduğunu gordükten sonra 'Iyi kı olmadı' diyebilıriz. İSMET GÜRGEY Öğretim Üyesi eylulde (bugun) Ruhi Su'nun mezannı zıyaret edeceğız Onu arup, tur- ku soyleyeceğız Konu- şurken, turku çağınrken Ruhı Su'nun yanında yatan Abdullah Baştûrk de bızlerle bırlıkte olacak Daha sonra Behice Boran, Sûmev- ra. Fatih Üstün, Asım Bezirci. Cihat Bu- rak'ın yanlanna vanp saygı ve sevgılenmızı sunacağız Ve duşuneceğız Van'da doğup bır yetım çocukluğu yaşa- yan. oğretmen okulunda okuyan, Devlet Konservatuvan'ru bıtıren. operada soyle- yen, soylerken de ıtıbar goren Ruhı Su, bır yandan da turku derlıyor, saz çalmayı oğ- renıyor Sınıfbıhnanebelkıdeçocukyaşta enşen Ruhı Su, halkının urunlennı yalnız halkına armağan etmek uzere değerlendır- meyı kendıne ış edınıyor Ama nasıl de- ğerlendırme1 Turkulen yennde söyleyenlerden dınlı- yor, aynı turkunun çeşıtlemelen oluyor, notaya alıyor Sonra kendı deyışıyle "süsle- rinden" anndınyor Sözlen buyük bır tıtız- lıkle turkulerde yerh yenne oturtuyor Odasına kapanıp çalıyor, soyluyor, çalıyor soyluyor Turkuler bılıncınde ve duyula- nnda bır butunluğe enşınceye dek çahyor. soyluyor Sonra, bır butunluk ıçınde bellı başlıkta kumeieşen-bınken turkülen dost mechslennde, yıne kendı deyışıyle "lied" olarak sunuyor Ama ne sunuş1 Bır konser hepsı ayn ayn, kuşkusuz Herkesın goruşu alınıyor Turkulenn dost mechslennden halka taşınması kaçınılmazdı. konser ve plaklarla Ruhı Su'nun Imece Plakçılık'la yaptığı plaklar ve kasetler çağımız Turkıyesı'nde çıkanlmış, en yoğun emek venlmış, dolayı- sıyla en guzel plaklardır, kasetlerdır Plak- lann kabından başlayan cıddı. onurlu guzellık arayışı. kabın ıçındekı yapıtta tum gucuyle ortaya cıkar Halkının onune ıster konserle ıster plakla çıksın, *Ruhı Su'nun takındığı tavır, onun yaşamının bır goster- gesıdır Halkını her şey ın onunde v e de ote- sınde sayan ve seven bır ınsanın davranışı- dırbu Plaklann hepsı bırer oratoryo gıbıdır Bır sazla cahnan, çoğunlukla bır sesle ıcra edılen "Seferberlik Türküleri ve Kuvayi Milhye Destam" oratoryosu, "Pir Sultân Abdaİ" oratoryosu, "Köroğlu" oratory osu v b Bu plaklan dınlerken turkulenn dızılı- şı, geçışlerdekı doğallık, baştan sona bırbı- nnı kavrayan, bırbınyle kaynaşan bır butunluk, hasılı Ruhı Su muzığı ınsanı he- yecanlandınr, duşundurur Ruhı Su muzı- ğını dınleyıp de heyecanlanmayan, duşun- meyen bır kışı yoktur herhalde Geçmışten gunumuze gelırken Ruhı Su tezgahında ışlenen turkuler Köroğlu'yu. Pir Sultan Abdalı. Karacaoğlan 120 yuzyı- la tanık eder Ama bu eylem kesınlıkle bır aktaraıa değıldır Bır bakıma Ruhı Su, Ko- roğlu'nun, Pir Sultan Abdal'ın, Karacaoğ- lan'ın, Dadaloğiu'nun bırdevamıdır Belkı de onun hakkındakı en doğru saptama bu- dur Pir Sultan Abdal'ın bağnaz yonetıa- lerden. Koroğlu'nun zalım beylerden, Karacaoğlan'ın kotulerden çektıklennı Ruhı Su yırmıncı yuzyılda aynı şıddette ya- şamışur Onlar gıbı Ruhı Su da kendı za- manırun canlı bır tanığıdır "Sabahın Sahi- bi Var", "El Kapılan" Anadolu ınsanının gunumuzde aldığı yaralan, çektığı acılan dıle getınr Ruhı Su sorunu ortaya koy- duktan sonra çözumu de ışaret eder ya da buldurur Çozumlenn kaynağı halktadır Çopçusunden balıkçısına, oğrencısıne, Ar- havili İsmaiTındenMevlanasınakadarıyı- kotu, guzel-çırkın, korkak-kahraman halk Halkı da Ruhı Suyu sevmıştır Konserle- re ızın venlmedığını. plaklann ne guçlukler ıçınde hazırlandığıru. kısacası Ruhı Su'nun kolay bır yaşam surmedığını halk bıbyor Bunu cenaze torenınde gosterdı Turkıye'- de hıçbır kışıye devlet desteksız, boylesıne gorkemlı, anlamlı, guzel, onurlu cenaze to- renı nasıp olmadı Bır ozan olan Ruhı Su, şurlere muzık yuklerken çok dıkkatlı ve duyarb davranır Nâzım Hikmet'ın şıırlennı bestelemekten bıhnçlı bır şekılde kaçınırken Melih Cev- det'ın "Dursun Bebek" şıınyle olağanustu de bır ezgı yaratmışür Bır bozlağı Al- manya'dakı çopçulenmızde kullanmak. ancak Ruhı Su'ca bır becenyle olağandır Tahsin Yücel bır yazısında (Cumhunyet. 23 Ağustos 1994), "Örneğin döşünur sayü- mak için ille de felsefel bir dizge y a da bilim- sel bir kuram geliştirmiş obnak gerekmez, Kant da, Marks da, Sausure de, Le'vi Stra- uss da, Einstein da düşünürdür: Örneğin Melih Cevdet Andav ozan, Ataç eleştirmen. Sabahartin Evüboğlu denemeci, Nijazi Ber- kes iktisat tanhçisıdir, ama dordü de ulke- mizin değerli duşunûrieri arasında ver alır" demektedır Bu cumleden olarak, Vunus Emre ve Ruhı Su da halk ozanı ve duşunur- dur Ruhı Su'yu dınlerken plağın kabına bakın, ezgılenn sozlennı muzıkle eşzaman- lı ızleym, plak bıttığınde lutfen arkada bu- lunan yazıyı da okuyun ve sonra duşunun Ruhı Su sızde mutlaka yenı bır duşunce es- tırecektır Ruhı Su oldukten sonra da yenı kaset ve plaklarla halkının onune çıkıyor Kendısı- nın dostlanndan hıçbır zaman esırgemedı- ğı comertlıkle soy ledığı turkuler, eşı Sıdıka Su'nun Ruhı Su tıtızlığıyle hazırladığı yenı yapıtlar olarak sunuluyor Ruhı Su yıne halkın dılınde, yureğınde v e bılıncınde Ru- hı Su plaklan, İcasetlen bugun halk muzığı- run en zengın bır arşıvı konumundadır Ruhı Su devlet sanatçısı olmadı Kımle- nn olduğunu gordükten sonra "İyi ki ol- madı" diyebilıriz Ruhı Su bır profesor de yapılmadı Kım- lenn yapıldığını gordükten sonra "İyi ki yapılmadı" dıyebılınz Ona halkı verdı en buyuk odulu, kendı ozanı olarak onu benrmsedı, yaşattı. yaşa- tıyor PENCERE VACİT KILINÇARSLAN Yaşıyor yaşayacak Yaşamı onurumuz Anısı mucadelemıze onderolsun DE V RLMCİ \ OL DAV \SI\DA\ ARKAD \ŞLARIADINA BÜLENT \ML4N MATAHOTEL ÇUKURBAĞ YARIMAPASI KA£ .ANTALYA 1 GÜN ODA KAHVALTI 250.000.- TLCumhunyet Cad 309 / 1 Harbıye 80230 ISTANBUL Tel 0 212 231 59 19 / 230 61 21 / 230 25 05 Doğum Denetimi ve Aydınlanma!.."Kahıre Nufus Konferansı ' butun dunyada buyuk yan- kılar yarattı, bır "kadın konferansı"na donuştu, çunku "nufus 'sozcuğu "doğum"u çağrıştırıyor "doğum " de- yınce akla negelır? Kadın mı' Erkek mı' Doğuran "dışı"d\r, doğurup doğurmamak sorunu da kadın ozgurluğu ve hakkı kapsamına gırıyor, ama, bu konuda kararı veren kım' Erkek değıl mı' Dunyada erkek egemenlığı geçerlı, çoğu ulkede kadın ikıncı sınıf yaratık, hele bır mılyar nufuslu islam coğraf- yasında kadın kole gıbı Gezegenımızde ılkel yaşam suruyor Uygarlaşmaya zaman var • Basınımızda "Kahıre Konferansı"na ılışkın en gûzel yazıları kadınlar yazdılar, Nilgün Cerrahoğtu'nun "Ka- dın Gozuyle Kahıre Zırvesı" başhklı koşe yazısını okur- ken altını çızdığım satırları aktarıyorum Dıyor kıCerrahoğlu "Doğum kontrolu ve kurta/ konusunda kadının bılınç- lendırılmesı, kışısel karar sahıbı olması ıçın mucadele veren Bırleşmış Mılletler yetkılılen, karşılarmda hem şenatçı Muslumanları, hem de Katolık Hırıstıyanları bul- dular Kadınlara kendı vucutları uzennde soz hakkı ve- ren yenı bır dunya arayışı fıkrı, dıncılerın hıç hoşuna gttmedı Kurta/a karşı, korunmalı cınsellığe karşı, hep bırlıkte el ele 'haçlı seferı' açan dıncıler, kadın haklan karşısında kutsal ıttıfak' oluşturdular ( ) Kadının vucudu uzennde karar hakkına sahıp olması, hayat uzennde karar sahıbı olması demektı kı, bundan ne koktendıncı Muslumanlar ne de koktendıncı Papa hoşlandı Doğrudur Kahıre'de şenatçı Muslumanla Katolık Hı- rıstıyanın Papası goruş bırhğı ıçındeydıler • Pekı bu goruş bırhğı ne anlam taşıyor' Musa'nın, tsa'nın, Muhammefın kadına bakışları ara- sında ortulu bır nokta var Cıns-ı latıf aşağılanır, horlanır gunahın sımgesı ve kaynağı gıbı gorulur Tanrı ya kullukta bıle kadın gerı durur ummet toplu- mundaazımsanır, kuçumsenır, ancak Aydınlanma da ınsan aklı ınançtan bağımsızlaştıkça kadının ınsanlaş- ması olanak kazanmıştır Ne var kı bu ış kolay olmadı, kıhsenın kendı yaşam ala- nına çekılmesı ıçın yuzyıllar suren kanlı bır tarıh yaşan- dı Papalık dun ınsan haklanna ve temel ozgurluklere en- gel bır korku kalesı gıbı Avrupa da yuksehyordu Aydın- lanma'dan sonra etkısını yıtırmış, buyuk çapta dınsel sınırlarınaçekılmıştır, eğerbuçekıhşgerçekleşmeseydı Batı da demokrası kurulamazdı Vatıkan'ın Doğu dakı anlamıyla koktendıncı' olduğu bugun soylenebıhr mı' Hele ış kadına gelınce şerıatın bakışı daha da kokten- leşıyor, eksık eteğı çuvala sokuyor da cemaat tapınakta tapınırken erkeğın yanına sokmuyor • Laıkhk Batı'da -demokrası gıbı- bır yaşam bıçımı ola- rak kaç yuzyıldan bu yana benımsendı' Bızde guncel kavgası yapılıyor İslam dunyası Batı'nın 18'ıncı yuzyılda yaşadığı Aydın- lanma Çağı'nı 21'ıncı yuzyılda yaşayacak Papalık ne duşunurse duşunsun, Avrupa'da kadın, nufus denetımını yaşamında gerçekleştırdığı ıçın butun Batı ulkelerınde nufus artışı sorun olmaktan çıkmadı mı' Nufus patlaması islam dunyasının başına beladır, Batı coğrafyasını dolaylı yoldan kuşatıyor "Kadın' ınsanlaşma yolundakı bılıncını pekıştırmek ıstıyorsa Aydınlanma nın değerını kavramak zorun- da' "Doğum kontrolu" ya da 'nufus denetimi ancak Aydınlanma yı benımseyen toplumlarda hayata geçırı- lebılır BALIK M.EMİN DEĞER OLTADAKİ BALIK TÜRKİYE 3 Baskıcıktı" . Bılınçsızlığın korgudusunde benlığını dışgudume teslım eı- mış bır toplum duzeyındeyız Inanma\an Oltadakı Balık Turkne uokusun İlhan Selçuk Ortadoğu'da savaş banşlann gelgıt ıne ve her defasında Turkıye nın başına orulmek ıstenen çoraplara akıl erdıreme- yenlerıçın Değer'ın çalışması başucu kıtabı değenndedır ^ DervaSazak Çınar Yaymları RIFATILGAZ KULTUR MERKEZİ Kuçukparmakkapı Sk NoO 23 80O6O Beyoğlu-ISTANBL L Tel (0 212) 293 21 98 -293 2^ 99 Fa\ (0 212)293 28 96 Yaşamla mucadeleyı oya gıbı örmuş, Coşkulu. demokrat. 'adam gıbı adam' BAHRİ ERGÜN 1947 -17.9.1994 Dostlannın kalbıncie yaşıyorsun CERR 4HPAŞ 4LI ARKAD 4ŞLARIADIÎNA N4ZIMÖZTLRK SATILIKYALIDAİRESİ Kuzguncuk'ta sahıbınden satılık yalı daıresı Telefon:2723132 ATATÜRK BİR GÜN GELECEK Oktav Akbal Çaidaş İaunları TurkoıağıCad 39-41 Cağalogtu-Isıunbul VEF AT ve BAŞSAĞLIĞI Bırlığımız Işletme Mudur Yardımcısı Zıraat Yüksek Muhendısı ÖZGÜR ÖZKAN'ı kaybetmış olmanın uzuntusu ıçındeyız Merhuma Allah'tan rahmet kederlı aılesıne başsağlığı dılenz TtFTtK\E\4P4ĞI T4RIM S4TIŞ KOOPERATİFLERİ BİRLİĞİ GE\EL MÜDÜRLÜĞÜ