Catalog

Çumhuriyet İmtivaz sahibi: Berin Nadi Gcnel Yaym Koordinatörü: Hikmet Çerinkaj a # Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yazıişleri Müdürleri: İbrahim Yüdız, DincTajanc(Sorumlu), •Haber Merkezi Mü- dürü: Hakan Kara Dış Haberler: Ergun Balcı • Ekonomi: Biilent Kızanlık • İstihbarat: YaJçın Çakır • Yurt Haberleri: Mchmet Saraç • Makaleler: Sami Karaören • Spor: Abdülkadir Yücelman • Düzeltme: Abduilah Yazıcı Ankara Temsilcisi. Mustafa Balbav •Haber Müdurü: Doğan Akın AtatürkBul- vanNo. 125. Kat: 4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat). Telex. 42344, Fax' (4)4195027 •İzmır Temsilcisi. Serrfar Kızık, H.Zıya Blv. 1352 S.2 3 Tel:4411220 Telex: 52359. Fax: 4419117 »Adana Temsılcısr Çetin Yiğenoğtu Jnönü Cd. 119 S. No: I Kat: 1. Tel: 3522550-3522601-3522492. Telex: 62155, Fax: 3522570 Müessese Müdürü- Erol Erfcırt #Koordıı tor Ahmet Korulsan •Mahasebe: Bülent 1 ner •Idare- Hüseyin Gürer •lşletme. önc Çeük »Bılgı-Jşlem NaillnaJ •BılgısayarS tcm: Mürûvet Çiler •Reklam Reha Işıtmaı V.avnnU>an>eBasan:1 tenıGûn Habcr Ajdnsı. Basın vcYavıncılık A Ş Tu'rkocağı C ı d *9 41 Cağaloğlu :W34İsl PK 246 tstanbu'l Tel (0 :i2)512O}05COh.u)Tckx 22246. Kıx (0 JIJ>5 16HAZİRANI994 İmsak.3.24 Gunes:5 24 Öğle: 13.09 İkindi: 17 09 Akşam:20 Yatsı:22.35 Ipekçi'ye, Melvin Jones Fellovv ödülü • İstanbul Haber Semsi -1 Şubat 1979'daöldürülen gazeteci-yazar Abdı İpekçı. Lluslararası Lıons Kulüpleri Bırlıgi'ninenbüyüködülü olan"Melvın Jones Fellovv"(Melvin Jones Dostu) unvanınınsembolü nitelığındeki plakete değer görüldü. Plaketi. Abdi Ipekçi adına eşi Sıbel İpekçi'ye. Ulusiararası Lıons Yönetim Çevresill8-T Genel Yönetmeni Fchim Okay tarafından verildi. Düzenlenen törendekonuşan Okay. Lions"un ülkemizdeki kuruculanndan bırisi olan Abdı İpekçi've. sözkonusu ödülün. "insanlık ailesine yaptığı hızmetler. Türkiye'de demokrasi ve laiklık için gösterdıği üstün çaba. dünya banşınınyaratılması ve yaşatılması için verdiğicesur ve amansız mücadeleyle. gerçek bır fikır şehidi olması" nedenıvlevenldiğini belirtti. Hekimlerin zorunlu hizmeti 1 yıl uzuyor • ANKARA (Çumhuriyet Bürosu) - Sağlık Bakanı Kazım Dinç. zorunlu hızmetın bıryıl daha uzatılmasını öngören yasa tasansının Bakanlar Kurulu'nda ımzalandığını açıkladı. Sağlık Bakanı Dınç dün düzenlediğı basın toplantısında. bakanlığının çalışmalanna ilişkin bilgi verdı. Zorunlu hizmet süresinın 1 yıl daha uzatılmasına ilişkin yasa tasansının Başbakan Tansu Çiller tarafından da imzalandığmı kaydeden Dinç. tasannın önümüzdeki günlerde TBMM"ye sevk edileceğini bildirdi. Bogaziçi Üniversitesi Mezunlar Haftası • İstanbul Haber Senisi - Bogaziçi Üniversitesi mezunlanna yönelik olarak düzenlenen "Mezunlar Haftası" 17-19haziran tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Konuya ilişkin olarak yapılan yazalı açıklamaya göre ilk kez düzenlenen "Mezunlar Haftası". her yıl tekrarlanarak gelenekselleştirilecek. Sözkonusu haftada çeşitli sosyal etkınliklerin de yapılacağı belirtilen açıklamada. "mezunlar. eski hocalanyla birliktederslere katılabilecekler" denildi. Şişli Terakki'de diploma töreni • İstanbuJ Haber Servisi - Şişli Terakkı Lisesi'nin geleneksel diploma töreni "Beyaz Geceler" bu yıl yineokulun bahçesinde gerçekleştirilecek. Bugün yapılacak törende liseliler. yannki törenlerde ise ılkokulu bitirenler diplomalannı alacaklar. Yemeklı olacak törenlere veliler ve öğrencilerin yanı sıra okulun eski mezunlan da katılacak. Çevre kirliliğine ceza • ALİAĞA (AA)-Aliağa Kaymakamı Hüseyin Eker, Aliağa-Yeni Foça yolundaki Simge Alüminyum Döküm Fabrikası'nın, "çevre kirliliğine volaçtığı" gerekçesiylc süresiz olarak kapatıldığını açıkladı. İzmir'in Aliağa ilçesindeki fabrikaya,30Nisanl993 tarihindeİerilen üç ay süreli şartlı iznin üzerinden dokuz ay geçtiğini belirten Eker, buna karşın. gerekli analiz sonuçlannın süresi içerisinde vetkililere ulaştınlmadığmı söyledi. Deterjandaki toksik maddeler, erkeklerde kısırlığa da yol açıyor 'Beyazötesfkirletiyor• Çamaşırlara reklamcılann diliyle "beyazötesi" bir göriinüm kazandırabilmek için yeni nesil deterjanlara parfüm, renklendirici ve parlatıcı gibi kimyasal maddeler katılıyor. Bu maddeler, doğaya kanşmadığı gibi aynca deride ve gözde alerjiye yol açıyor. • Deterjanlar en büyük zaran su kaynaklanna veriyor. Sulara karışan zararlı maddelerin başmda ağır toksik metallergeliyor. Arsenik, kadmiyum ve sodyum gibi çamaşırlan beyazlatmak amacıyla deterjanlara katılan ağır metallererkeklerde kısırhğa neden olabiliyor. Çeviri Servisi-Son günlerde deterjan ve sabun tozlan üzenne yapılan birçalışma. çamaşırlarda "beyazötesi" bırgörünüm elde etme kaygısının aşın deterjan kullanımına yol açtığını. dolay ısıyla çevre ve insan sağlığının olumsuz etkilendiğini ortaya çıkarttı. "Temiz Çamaşırlar, Kirli Sular" adı %enlen çalışma Lever Brothers ve Procter&Gamble gibi büyük deterjan üreticileriniçevreye zararlı ambalaj kullanmakla. cinselliği öne çıkaranbasmakalıpreklamlaryapmakla suçluyor. Son yıllarda kamuoyunda çamaşırlann temizliğine ilişkin görüşlerlerde büyük bir değişıklık ızieniyor. İnsanlar.çamaşır makinelerinegereğinden fazla deterjan doldurarak gerek makinelerinin gerekse çamaşırlannın ömrünü kısaltıyor. Çamaşırlara "mavi-beyaz" birgörünüm kazandırabilmek için yeni nesil deterjanlara parfüm. renklendirici ve parlatıcı gibi kimyasal maddeler katılıyor. Bu maddeler, doğaya kanşmadığj gibi. aynca dende ve gözde alerjiye yol açıyor Deterjanlar en büyük zaran su kaynaklanna veriyor. Sulara karışan zararlı maddelerin başında ağır toksik metaller geliyor. Arsenik. kadmiv um ve sodyum gibi. çamaşırlan bevazlatmak amacıyla deterjanlara katılan bu ağır metaller erkeklerde kısırhğa neden olabiliyor. Söz konusu araştırma. fosfatsız deterjan ürettiklerini iddia eden üretici şirketlerin foyalannı meydana çıkartıyor. Üretici şirketlerfosfatın. deterjanm temizleme gücünü düşürdüğünü. ancak fosfatsız deterjanın çevreyi daha az kirlettığini öne sürüyorlardı. Ne var ki, bilim adamlan sularda birikenfosfatın yüzde 60'ının deterjanlardan kaynaklandığını. göllerde vedenizlerdegiderekçoğalanyosunlann deterjan ile beslendiklerini söylüyor. Deterjan piyasasinındoyma noktasına gelmesine k'arşın, 1985'ten bu yana deterjan satışlannda yüzde 40 dolayında birartışizleniyor. Lever Brothers ve Procier&Gamble'ın sürdürdüklen yoğun reklam kampanyalan sonucu piyasayı elegecirdikleri kaydediliyor. Araştırmayı yürüten bilim adamlan, sonuçta hıçbır şekilde deterjan kullanılmaması gerektiğini ileri sürüyorlar; deterjan yerine rendelenmiş sabun ve soda kullanılmasını tav siye ediyorlar. Ne var ki, çamaşırlann biraz kirJi oiduğu durumlarda evde yapılmış doğa dostu deterjanlar yeterli olmuyor; çamaşırlan önceden suya bastırmak veçitilemek gerekiyor. Günümüzün zamanı kıt ve kolayhğa alışık ev hanımlan bu çözüme pek yanaşacağa benzemiyor. ChamberUünekurtardı,kapitaüzmyıkar mû KAPfTALİZM BOZABİLECEK MÎ? - Bugün, Avrupa'nın önde gelen mimarlarının araştırma ve tartışma konulannın içeriğini 'Prag kentinin geleceği' temsil ediyor; kapitalist düzenin yerleşmesivle kaçııulmaz hale gelen yapı değişikliği ve turiznûn ihtivaçlanna karşılık verecek olan yeni yapılanmalann karştsında eski gûzelliğini koruyabilecek mi? MimarUnrPrag'uıgekceğhntartışıyov • İkinci Dünya Savaşı'nda Hitler'in gözlerini diktiği Çekoslovakya'nın başkenti Prag'm eski mimari yapısı dönemin İngiltere Başbakanı Neville Chamberlaine'in pısınklığı sayesinde kurtuldu. İngiliz Başbakan 'beyaz kart' göstererek bu güzelim mimariyi Hitler'in pençesinden kurtardı. Şimdi de kapitalizmin ihtiyaçlannın eski mimari ile nasıl bir arada yaşayabileceği tartışıhyor. Çeviri Servisi-Kapitalist düzen Prag kenti- ni de tarihinden ayıracak mı? "Prag, eski mimari yapısını koruyabilmesi- ni NeviIJe Cbaınberlaine'e borçlu" demek çok yerinde olacaktır. Eğer. İkinci Dünya Savaşı sırasında Chamberlaıne, Hıtler'e 'beyaz kart' göstererek şehre girmesine izin vermeseydi. Prag da Almanya'daki birçok şehir gibi yerle bir olup harabeye dönebilirdi. Diğer birçok Çekoslovak vatandaş gibi mimarlann da uzun bir süre baskı aitında yaşadığı şehirde, barok ve gotik stili yapılann hepsı ayakta kalmayı başannıştır. Bugün, Avrupa'nın önde gelen mimarlan- nın araştırma ve tartışma konulannın içenğı- ni 'Prag kentinin geleceği' temsil edıyor: kapi- taiist düzenin yerleşmesiyle. kaçınılmaz hale gelen yapı değişikliğine ve turizmin ihtiyaçla- nna karşılık verecek olan yeni yapıianmala- nn karşısında. eski gûzelliğini koruyabilecek mı° Avrupa'nın. mimari açıdan bakıldığında, en değerli kentlennden bin olan Prag'da bu- gün bile göze hoş gelmeyen birkaç yapı ile karşılaşılabiliyor. Bunlann arasında. Ameri- kalı gözde mimar Frank Gherry tarafından tasarlanan ve iş merkezi halıne getırilen gök- deleni saymak mümkün. Çekoslovaklara göre kentlerinin. 'disney- land'ın göz kamaşüran. kendi deyimleriyle karmaşık ve sabırsızca yapıldığını gizleyeme- yen, aldatıcı yapılara ihtiyacı yok; 'Modera Çekoslovak Mimarisi'nin ortaya çıkması. ül- kelerinin doğuşu ve yapılanmaya başlaması ile aynı tarihe rastlamaktadır. 1914 yılı önce- sindekı romantik, folklorik yapılanmanın bır uzantısı oiduğu kadar kübizmden etkilenen bir biçimi yansıtmaktadır. Havlicek ve Honzik'in cscn olan "Prag'm Beyaz Katedrali" modern bir ıkon olarak ka- buî edilmıştı. O yıllarda. yani 1930'larda. Havlicek ve Honzik'in yanı sıra modern evler tasarlayan Adolf Loos gibi. Mart Stam gibi bir dizi mimar oldukça çarpıcı yapılara, şehri ayaklannın aitına alan yükseftiler üzerinde şekil vermiştir. Komünist rejim sırasında konımaya alın- mış olan tum bu tanhı yapıiann, gıderek bü- yüyen 'yıkarak yeniden yapılanma'ya ilişkin baskılara dayanabileceğine oldukça şüpheli bakılıyor. Oysa Prag. 6O'Iı. 70'li ve 80'li yıllarda yine komünistlerin tasarladığı yeni yapılarla d'eği- şimler gecirmiş bir şehir. Büyük otellerin, konferans salonlannın, metro hatlannın ve şehir dışındaki yapılann, o güzelim tarihi eserlerin içerisinden çıkarak göze rahatsızlık verdiği gerçeğinin en korkunç örnekleri de Inter Continental Oteli ile Atrium Oteli... Otellerin savısındaki artışın önüne geçil- mesı ımkansızgıbı görünüyor. Teknik Ünivcrsıtc'nın Mimarlık Bölümü Başkanı Vladimir Slapeta başta olmak üzere. yeni vapılacak otellerin ve yapılann planlan- masını eJeştirenlenn umudu. zamanında bas- kılar aitında etkisiz kılınmış 'Pragjı mimarla- nn' tekrar canlanarak seslerini yükseltmele- rindevatıvor. Genel Müdür Tayfiın Akgüner Cerektiğinde' ortaklasa k ullanılacak Clinton, tanker-uçaklan Türkiye'yekoşulluveriyor FUATKOZLUKLU VVASHINGTON - Clmton yönetimi, Türkıye'nin Körfez Savaşı sonrasında gündeme ge- tirdiği ve 18 aydır da beklediği tanker-uçak istemine, "koşullu olarak" olumlu yanıt verdi. ABD Savunma Bakanlığı yet- kilileri, Başkan BiD Clinton. Tür- kiye'nin "Gûney Kanat Yardım Yasası" gereği verilmesını ıstedı- ği 10 adet havada yakıt ikmali yapan tanker-uçaklann "gerek- tfğinde orfaklasa kullanılacağı- nı" söyledi. Başkan Bıll Clinton'ın Kongre'ye 27 mayısta yaptığı bildirimde, "Törkiye'nin istediği tanker-uçakların gonderilmesin- de, gerek biam gerekse NATO ve Birieşmiş Milletler'in barış operasyonlan için favda sağlaya- cağı konusunda yönetim olarak herhangi bir kuşkumuz >ok" de- diği kaydedildı. ABD Savunma Bakanlığj kaynaklan, tanker-uçaklann Türkıye'ye verilmesı konusunun uzun bır süredir gündemde ol- duğunu hatırlatarak "Ankara'- nuı talebi üzerine ihtiyaç fazlası malzeme kapsamında bulunan 10 adet yakıt uçağının verilmesi, Kongre'den talep edildi" dedıler. Kongrenin onaylaması duru- rnunda. "ihtiyaç fazlası malze- me" sınıfından tanker-uçak ala- cak olan Türkiye'nin, kullanılır hale getirmek için uçaklara top- lam 560 milyon dolarlık harca- ma yapacağı bildirildi. Clinton'ın, Türk Hava Kuv- vetleri'nın operasyon menzilini arttıracak oîan tanker-uçaklarla ilgili önerisi. Scnato vc Temsilci- ler Meclisi'nin Dışişlen vc Tah- sisler Komitesi'nde ele ah.nyor. Başbakan Tansu Çiller ve Dı- şişleri Bakanı Hikmet Çetin'in, ABD'li meslektaşlanna sürekli hatırlattıklan havada yakıt ık- mali vapan tanker-uçaklann, yaklaşık 25 yjllık oiduğu kaydc- dildi. Lzmanlar, söz konusu uçaklar sayesinde, savaş jetleri- nin menzili ve havada kalış sürc- sinin uzayacağını söylediler. TRT Yönetinı Kurıılu Akgüner'e muhtıra verdi ANKARA (Çumhuriyet Bürosu) - TRT Yönetim Kurulu üyeleri. TBMM KİT Ko- misyonu'ndakı tartışmalar ve Cumhurbaş- kanı Süleyman Demirelm kurum hesapla- nnın incelenmesi yönündeki talimatından sonra, Genel Müdür Tayfiın Akgünere muhtıra verdiler. Bazı üyeler, yönetim ku- rulu kararlanna aykın işlemler yapıldığını belirterek Akgüner'e. "Yönetim kurulunu devredışı bırakırsamz istifa ederiz'" görüşü- nü ilettiler. TRT Yönetim Kurulu'nun dün yapılan toplantısında. Akgüner'in, yönetim kurulu karan olmadan yaptığı uygulamalar gün- deme geldi. TRT kaynaklanndan edınilcn bilgiye göre üyeler, Akgüner'i, yönetim ku- rulu kararlanna aykın davranmakla suç- larken. "Bundan doğacak sonımlulukları paylasamavacaklannı ve gerekirse istifa edecekleriıii" bildirdiler. TBMM KÎT Ko- misyonu'nda okunan Başbakanhk Yük- sek Denetleme Kurulu raporunda. Akgü- ner'in. yönetim kurulu kararlanna aykm işlemler yaptığı belgelenmişti. Raporda Akgüner, yönetim kurulu ka- ran olmadan Vakıfbank'a menkul kıymet hesabı açtırmak, İstanbul Üniversitesi İle- tişim Fakültesi'ne karşılıksız malzeme yar- dımı yapmak. stüdyo kıralamak. program dergisi bastırmak. Gündem programını haarlayan Can Okanar ve Cüneyt Canver- le usulsüz sözleşme yapmakla suçlanıyor- du. Kanal 6'ya Amerikalı ortak Kanal D, arük Doğuş Holding'in • îkinci birdarboğazyaşayan Milliyet gazetesi. Kanal D"nin yüzde 50 hissesini "y'ük yarattığı" için sattı. Ahmet Özal'ın sahibi oiduğu Kanal 6'nın yüzde49 hissesini ıse. bir Amerikan şirketi aldı. TV Senisi - Kanal D, tüm hisseleriyle Doğuş Holding e geçti. Özel TV kanalının vüzde 50 hissesine ortak olan Doğan gru- bu. hisselerini dün Doğuş Holdıng'e dev- retti. Doğan grubundan yapılan açıklama- ya göre hısse devrinde. yeni Radyo-Tele- vizyon Yasasfndaki değişiklikler etkıli oldu. Doğan ve Doğuş grubu arasında son haftalarda yoğunlaşan pazarlık dün açıklı- ğa kavuştu. Milliyet gazetesi sahibi Aydm Doğan'ın Doğan grubunun karannda, ger- çekte ekonomik krizin etkili oiduğu yoru- mu yapılıyor. Ekonomik önlem paketinin ardından. daha önce girmış oiduğu pro- mosyon çahşmalanndan beklediği sonucu eldeedemeyen Milliyet'in. ikinci birdarbo- ğaz yaşadığı ve Kanal D'nin yüzde 50 his- sesinin yük yarattığı öne sürülüyor. Kanal D, Doğuş Holding'e gecmesi üze- rine Milliyet'in Bağcılar'daki binasmdan taşınacak. Ancak. özel TV kanalı. yeni yer bulununcaya kadar yayınlanna Doğan Medya Center'dan devam edecek. Doğan grubunun ise. "yasa netleşince" yeniden yaym hayatına döneceği açıklandı. Doğuş Holding'ın, yaym ve personel po- lıtıkasında ne gibi uygulamalarda buluna- cağı önümüzdeki günlerde belli olacak. Kanal 6 da satıldı Ahmet özal'ın sahibi oiduğu Kanal6'nın yüzde 49 hissesinin de bir Amerikan şirke- tine satıldığı öğrenildi. Şirketin hangi sek- törde faaliyet gösterdiği belirlenemedi. Son aylarda personel ödemelerinde şo- run yaşadığı gözlenen Kanal 6'nın bu giri- şimi ekonomik krizi atlatmak amaayla gerçekleştirdiği söyleniyor. TYT Bank in iflas etmesinden bir gün önce buradaki his- selerini "kurtararak" tüm hisselere sahip olan Özal, bu durumda yalnızca yüzde 51 hisseyi elinde bulundurmuş oluyor. Ahmet Özal, geçen hafta da Garanti Bankası'nın haczi ile karşı karşıya kaldı. Bu sırada Ali Şen ile ortakhk go'rüşmesi olumsuz sonuçlanmca, Amerikan şirketiy- leaniaşmaya vardı. Su istasyonlaıına sıkıdenetleme İstanbul Haber Senisi - Zey- tinburnu Belediye Başkanı Adil Emecan. dün ılçede içme suyu satan 28 su ıstasyonunda denetlemelcr yaparak, tahlil sonuçlan alınıncaya kadar ıs- tasyonlann su satışlannın ya- saklandığını bildirdi. Dcnctım öncesi basma vap- tığı açıklamada. pompa ile içme suyu satışı yapılan islas- Zeytinbumu Belediye Başkanı Emecan, 28 su ıstasyonunda incelemelerde bulundu. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER) yonlar hakkında halk arasında tedirginlik yaşandığını belirten Emecan, "Memba suyu diye satılan sulann istenen nitelikte olmadığı. hatta mikrop taşıdığı- na ilişkin haberler telaşa neden oluyor" dedi. Emecan. bu te- dirginliğc son vermek amacıy- la ilçcdckı 28 su istasyonundan numune alınarak tahlile gön- derileceğıni söyledi. Memba suyu diycçcşmcsuyu satanlara kesinlikle müsaade etmeyecek- lerini ifade eden Emecan, Hıf- zıssıhha'da yapılacak tahlil sonucu alınıncaya kadar ıstas- yonlann su satışlannın yasak- landığını bildirdi. Zabıta Müdürü Mehmet Ataş vc Bele- diye Sağlık Müdürü Meral Özenç ile birlikte ilçedeki su is- tasyonlanndaki denetlcmelere katılan Emecan, denetimin bu- gün de devam cdeceğini söyle- di. Bu arada İSKİ'den yapılan açıklamada 300 bin metreküp suyu antacak Ömerli Barajı Antma Tesisi inşaaatına baş- landığı bildirildi.