Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyettmtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel \avın\onetmenı Orhan E n n ç t
Genel Yavın Koordınatoru Hıkmet
Çetınkava# Yazıışlerı Mudurlerı
Ibrahim S ıldızlSorumluı DınçTayanç
• Haber Vlerkezı Muduaı Hakan Kara
# Gorsel Yonetmen Fikret Eser
Dı^Haberler Ergun Balcıt lstıhbarat \ alçınÇakır
# Ekonomı Bulent Kızanlık # Radvo-T\ t\gar
Eremektar # Kultur Handan Şenkoken # Spor
\bdulkadır Y ucelman 9 \ urt Haberler Mehnıet
Saraç # Makaleler Samı Karaoren 0 Çe\ırı
Sevfettın Turban • Duzeltme Abdullah Yazıcı
Kurulu İlhan Selçuk
Orhan Erınç, Oktav
Kurtboke Ozgen Acar, Hıkmet
Çetınkava. Şukran Soner, Ergun
Balcı, Dinç Ta>anç, İbrahım V ıldız,
Orhan Bursalı, Mustafa Balba>
Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay 0 Haber Muduru Doğan
AkiD Ataturk Bul\an No 125 Kat 4 Bakanlıklar--\nkara Tel
4195020(7hat) Teleks 42344 Faks 4195O2"'0 IzmırTemsıIcısı
SerdarKızık,H Zı>aBK 1352 S 23Tel 4411220Teleks 52359
Fakb 4419117 0 Adana Temsılcibi Çetın V ığenoğlu, Inonu Cd
119 S No 1 Kat I Tel 3522550 Teleks 62155 Faks 1522570
MuesseseMuduru EroiErkut0Koordınator
Ahmet Konıfsan 0 Muhasebe BülentYener
0 Idarc Hüsevın Gurer 0 Işletme Önder
Çelık 0 Bılgı-Ulem Naıl tnal 0 Bılgısayar
Sıstem Murmet Çüer 0 RekJam Reha
Işıtman 0 Halkla îlışkıler Nurten Berkıoı
^ a v ı m l a v a D ve B a s a n Venı G u n H a b e r ayansı Basın \e Yavmcılık \ Ş
T u r k o c a g ı ^ a d W 4 1 Cagaloglu 3 4 1 3 4 !st PK 246 lslanbul Tel {0 212) M 2 03 0^ C 0 hat) T e l t k s 22246 Fak- ( 0 2 1 2 I M
20EK.IM 1994 Imsak 4 48 Guneş 6 13 Ogle 11 54 tkındı 14 54 Akşam 17 25 Yatsı 18 44
Volkan Konak
^Sıcak'ta
• tstanbul Haber Senisi-
Geçen yıl pıyasaya çıkardığı
"Efulım" kasetıyle pop
mûzık dunyasına adım atan
Karadenızh genç sanatçı
Volkan Konak. oncekı
geceden ıtıbaren
Esentepe'dekı Sıcak
Cafe-Bar'da sahneye
çıkmaya baş-ladı Konak,
kasım ayı sonuna kadar
perşembe, cuma \e cumartesı
gunlen kendıne ozgu
yorumuyla, Karadenız
ezgılen seslendırecek Sıcak
Cafe-Bar'da aynca, Leman
Sam'ın kızı Şehnaz Tekın'ın
de yer aldığı
Şehnaz-Nazlı-Ercan üçlusu
de program yapacak
AteşHatd'na2
milyartık reklam
• Haber Merkezi -
TRT-1 'de Reha Muhtar'ın
hazırlayıp sunduğu " Ateş
Hattı"adlı haber
programının, gazetecı-yazar
Emın Çolaşan ıle Mehrnet
Barlas'ın tartışmasına sahne
olan bolumünun 2 mılyan
aşan bır reklam gelın elde
ettığı açıklandı
Madam Bovary'
Fransız Kültür
Merkezi'nde
• Kültür Servisi - Fransız
Kultur MerkezTnde bugun
saatl5 3Ovel9 0O'da.
Claude Chabrol'un yonettığı
"Madame Bovary " adb fılm
gostenlecek Başrollennı
Isabelle Huppert,
Jean-Françoıs Balmer.
Chnstophe Malayov ve Jean
Yanne'ın paylaştıklan filmın
bır ozelhğı ıse, romana sadık
kalan yoneimerun, metın
okuma ya da ozel bır
ışıklandırma sıstemı
kullanmamış olması
Barocco'dan siyah
şıklık
• Çeviri Servisi - Dunyanın
unlu modaevlennden Rocco
Barocco'nu.i 1995 bahar-yaz
koleksıyonunu tanıttıgı
defılede sıvah mankenın
sunduğu sıyah dantelden
yapılmış sutyen ıle ıpek etek
buyuk ılgı çektı 17 ekımde
Pans'te duzenlenen defılede
sı>ah ve beyaz renklenn
ağırhkta olduğu goruldu
Akbankcaz
festivali
• Kültür Servisi - Akbank 4
Uluslararası Caz Festıvalı
suruyor 23 ekımde sona
erecek fesuval kdpsamında
bugun Sabancı Center Hacı
Ömer Sabancı Salonu'nda
Rav Anderson's Allıgatory
Band bır konser \ erecek
Konser saat 20 00'de
başla>acak
Kirleten fabrikalar kapatılmıyor, zehir saçan motorlu araçlarda kalite aranmıyor, kalitesiz kömüre 'dur' denmiyor
KMilik üreten sanayi, saghğı tüketiyor
BEHZAT ŞAHtN
Havakırlılığınedenıyleölum-
lekarşıkarşıya bulunan mılyon-
larca ınsanın sağlığı, sanayıcıle-
nn ve madencılenn kâr hırsına
feda edılıvor Yaşam haklannı
korumaya çalışan yurttaşlann.
kırhlık kaynaklanna karşı verdı-
ğı mucadele ıse genellıkle so-
nuçsuz kalıyor Yetkılıler, bır
fabnkavı kapatmak. eskı uretım
teknolojısı nedenıyle zehır sa-
çan motorlu araçlarda kalite ara-
mak ya da kalitesiz komure
•dur' demek yenne adeta her tur
Lanlının sağlığını hıçe saymayı
tercıh edıyorlar Kırlılık olçum-
lennın sonuçlan da yetkılılerce
sır gıbı saklanıyor Hava Kalıte-
iinı Koruma ve Kontrol Yonet-
melığı'ndekı (HK.K.KY) kırlılık
ust sınır değerlen de "kirleten
sanayiyi kapatmamak içüTDun-
va Sağlık Orgutu'nun (WH0)
ongorduğu değerlenn 2-3 kat
uzennde tutuldu
•WHO'nun yaklaşık 25 yıl önce getirdiği
sınırlamalara göre, bir metreküp havadaki
kükürtdıoksıt; anlık ölçümlerde 150
mıkrogramı, günlük ölçümlerde ıse 40-60
mıkrogramı aştığında alarm verilmesını
öngörüyor. Türkıye'de 1986'da yürürlüğe giren
HKKKY'ye göre bu değerler, kısa vadeli 400,
uzun vadeli ise genelde 150, sanayı
bölgelerinde 250 mıkrogram olarak belırlendi
Zehirleyen çimento
fabrikaİan
Vetkililer hava kirliligine bir an önce çozum bulmazlarsa. bu tür gonintülerle sık karşılasacağız.
Istanbul'un ıkı ayn ucunda
bulunan Sabancı Holdıng'e aıt
Akçımento ıle hısselerının bır
bolumu bır Fransız şırkete aıt
olan Anadolu Çımentoları
TAŞ'ye aıt Yunus Çimento Fab-
nkası, ruhsatsız olmalanna ve
yoğun çevre kıriılıgı varatmala-
rrna karşın, yasa kural tanıma-
dan çalışmayı surduruyor
Bacalanndan yoğun kırlılık
saçan Buyukçekmece'dekı ruh-
satsız Akçımento, çevrede otu-
ran yurttaşlann, çıftçılenn tum
gınşımlenne karşın çalışabılı-
yor Tum yasal gınşımlere kar-
şın bu fabnkanın çalışmayı nasıl
surdurdugune anlam venlemı-
yor Fabnkanın yerel ve merke-
zi yonetıcılerce korunduğu one
suruluyor
Kartal'da 35 yıldıreskı tekno-
lojıyle ve ruhsatsız olarak uretı-
mını surduren Yunus Çımen-
to'ya karşı venlen mucadele de
sonuçsuz kaldı Çevrede oturan
v urttaşlann çimento fabnkasına
karşı verdığı mucadeleyı destek-
leyen S O S istanbul Çevre Go-
nullulen Platformu uyelen. fab-
nkanın ruhsatsız çalışma ıznı
olmayan bır kaçak yapı oldufu-
nu belırtıyorlar "-Vynı yerde ku-
rulu aku ve sunta fabrikalannın
bü\ıik nazım plana gore organi-
ze sanayi bolgesi olan Kurtkov 'e
taşınması gundemde> ken, geri ve
kirletici teknolojisıyle hâlâ bura-
da kalmasuu isteyen zihnhetler
çevre \e in&an sağbğı adına bir
cinavet işlemektedirler" dıyen
platform u>elen soruyor "Bu
fabnkanın ayncalığı nedir?"
Platform uyelennın fabnkaaley-
hıne açtığı dava da halen suru-
yor Yorehalkının 1969yılından
ben yasal haklan ıçın yaptıklan
başvurulardan sonuç alamadığı-
nı soyleyen çevre gonullulen.
Tıp, kadmlann yaşadığı 'kritik zaman' için yeni yeni tedavi yollan geliştiriyor
Menopoz artık 'korkulu rüya' değil
GUNDLZLMŞtR
•Kritikzamanlar" 'kadınlanncehennemi' 'giz-
li hastalık' ya da 'zehirin vucuttan atılması"
Işte tum bu tanımlamalar tanh boyunca meno-
poz ıçın yapılmış. Tıp lıteraturune 18 >uz>ıWan
sonra Fransız doktor Gardenne tarafından tanım-
landıktan sonra gıren menopoz bugun gunumuz-
demılyonlarcakadını etkılevenbırdenevım An-
cak. yapılan son çalı^malann ortava kovduğu gı-
bı menopoz sanıldığı gıbı "vaşamın degiştiği' çok
uzun bır geçı^ donemı demek değıl Bır başka de-
vışlegunumuzun bılınçlı kadını budenevımı so-
runsuzolarak rahatlıklaaşabılıvor bzmanlarme-
nopozu tıp dılınde kadının son adet kanamasını
gorduğu kısacık bırdonem olarak tanımlıvor An-
cak altını ısrarla çızdıklen bır başka gerçek de
menopoz donemının, bellı bır vaşa gelmış kadı-
nın cınsellığının gıderek azalması ve sonunda or-
tadan kalkması anlamına gelmedığı yolunda Me-
nopozun belırtılen kışıye gore değiijkenlık goster-
mekle bırlıkte oncesınde 'premenopoz' olarak ad-
landınlan ılk şıkayetler. sonrasında ıse 'postmeno-
poz" olarak da tanımlanan psıkılojık ve fızyolojık
behrtıler mevdana gelebılıyor Kımı kadına gore
son donemın etkılen 30 vıl bıle surebılıyor
Vapılan son çalışmalara gore her beş kadından
sadece bın menopoz semptomlanndan şıkayetçı
Uzmanlar menopoz donemıne geçışı şoyle ozet-
lıvor
400 bin civannda yumurta
"Her kadın doğduğunda yumurtalıklannda400
bin civannda olduğu tahmin edilen sabit bir savı-
da > umurtava sahiptir. Orta >aşlara geklikçe bu> u-
murtaların onemli bir kısmı ttıketilmiş demektir.
Menopozda artık normal uretken donemlerde ol-
duğu gjbi her av geliştirilebUecekvunıurtakalniaz.
Bunun sonucunda da vumurtaİıklarda. vücudu
gebeliğe hazırlavan kadınlık hormonu olan ostro-
jenin uretimı durur. Belırtilen kadından kadına
farklılık gosterebilen bu sorunlu vıllann başlangı-
cı da değışıklıkler gosterir. \ apüan ıstatistıklor, ka-
dınlarda uretkenüğin yitirilme vaşmın ortalama
51.4 olduğunu gostermektedir."
Kadınlarda hormonlann azalmasıy la bırlıkte or-
ta>a çıkan belırtılenn en belırgın olanlan ıse ateş
basması ve terleme olarak gostenlıyor Yapılan
araştırmalann sonuçlanna gore zamanla vajınada
kuruma ve cınsel ılışkıde acı duyma. kemıklerde
zayıflama ve kınlma ıdrar kaçırma. cıltte kuru-
ma ve sarkmalar gorulu>or
Buvuk olçude ostrojen hormonuyla 9 yılda bır
gerçekleşen kemık yenılenmesı, menopoz done-
mı>le bırlıkte duru>orve ostrojen eksıklığı nede-
nıyle kemıklerdeguç ve hacım kaybı başlıyor Bu-
nun sonucunda da 'osteoporoz' denılen kemık has-
talığıme>danaçıkıvor Ostrojen hormonunun kalp
uzerınde koruyucu etkılen olduğundan, menopoz
donemı ıle bırlıkte kadınlarda kalp hastalıklanna
bağlı olum oranlannın erkeklerdekı oranı yakala-
ma eğılımı de ağırlık kazanıyor Uzmanlar, meno-
poz donemını kadınlann 'korkulu nıyası'olmak-
tan çıkarmak ıçın tıbbın gelıştırdığı tedavi sıstem-
len konusunda ıse ıse şu bılgılen venyor
"Hormon replasman tedavisi (HRT) olarak ad-
landınlan. kadında eksilen hormonun verine kon-
ması şeklindekı teda\inin bugun olası şikayetleri
vok etmede en etkili çozum olduğu belirlendL Her
ne kadar 'Menopoz dogal bır şeydır tedavıve ıh-
tıyaç >oktur" diverek ban kesimİer bu tedavi şek-
line karşı çıkmışlarsa da bugun gelinen noktada
HRT'nin her geçen gün, vaygın bir şekilde kulla-
nıklığı gerçeğini ortava koyuvor. Organon Interna-
tional tarafından gcliştirilen tıbolon' adlı etken
madde içeren ilaç, menopoz tedavisinde gelinen
son aşamalardan biri. tlacın kullanımında dikkat
çekilecek en onemli unsur ise son adet kanaması-
nın uzerinden bir vıl geçmeden kuUarulamaması.
Veni urunun menopoz doneminde \ucuda veni-
den \erilen ostrojenin kanser riskini arttırmadıgı
gibi, menopozun psıkoiojık sıkıntılarını ortadan
kaldıran, kalp \e damar hastalıklarının ortava çık-
ma olasılığını azaltan, idrar volları enfeksiyonlan-
nı y uzde 90 oranında onleyen, menopoz sonrası en
tehlikeü hastalık olarak adlandınlan osteoporoz
riskini azaltan, olumlu ozelliklere sahip bir hormon
olduğu bilinmektedir."
şunlan anlatıyor
"Birçok kez fabnkanın bina
ve eklentilerinin ruhsatlan ve iş-
letme ruhsatlan bulunmadığı
için önceki buyükşehir belediye-
si yetkililerince mühuıienmiştir.
Ancak muhurteri fabrika sahip-
lerince kınldığı için tstanbul Bü-
yukşehir Belediyesi'nce idari
mahkemeye verilmiş, yine de her
nasılsa çahşmasının de\amına
karar verilmiştir. Konular mah-
kemeye intikal ettiği zaman bilir-
kişi heyetleri gelmeden once ça-
lışması durdurularak gelenler
yanıltılmaktadır. Bilindiği uzere
gelişmiş ulkeler çimento ve deri
gibi kirii sanayileri kendi ulkele-
rinde banndırmavıp bizim gibi
ulkelerde uretimlerini sağlamak-
tadırlar. Fransızlar taranndan iş-
letilmesi devralman bu fabrika
ile diğerleri bir an önce uzaklaş-
tırümabdır."
Fabnkanın çalışmasına yerel
yonetımlerce de goz yumuldu-
ğu belırtılıyor
AvTupa Topluluğu'na üye ul-
kelerde çevreyı kirleten araçlann
uretımıne son venldı, Türkıye'de
ıse çok satan yerlı araçlar hâlâ
çevre duşmanı Turkıve otomo-
tıv sanayısının "devleri", kısa
vadede araçlannı "çevre dostu"
>apmaya nıyetlı gorunmuyor
Turkıye'nın ımza koydugu ulus-
lararası anlaşmalar uyannca
onumuzdekı yıldan başlayarak
uretılecek araçlara katalıtık kon-
vertor takılması planlandı An-
cak uretıcıler, katalıtık konver-
torlu araç uretımını kademelı
olarak 2000 yılına ertelettı Bu
erteletmenın, otomotıv sanayıcı-
lennın TBMM uzenndekı baskı-
sı sonucu gerçekleştığı one suru-
luyor
Halen trafıkte bulunan ve yu-
zu aşkın zehırlevıcı maddeyle
çevreyı kirleten araçlara karşı
yapılan somut bır çalışma ıse he-
nuzyok
Siyanürlü altına Çevre
BakaııLığı'ndan iziıı
ANKARA (Cumhuri)et Buro-
su) - Kamuoyunda uzun suredır
tartışılan sıyanurlu altın uretımı-
ne Çevre Bakanlıgı.çevreve ve-
nlecek zarann en aza ındınlme-
sı koşulu^laızın verdı Anlaşma
uvannca. uretıcı fırma vorehal-
kını ucretsız olarak, penyodık
sağlık taramalanndan geçırecek
Çevre Bakanlığı Musteşar\e-
kılı Murat Sungurbursa. dun du-
zenledıgı basın toplantısında.
dunvada hıçbır yerde sıyanurlu
altın uretımınınvasaklanmasının
soz konusu olmadığını vurgula-
varak gereklı onlemlenn alın-
ması durumunda çevreve venle-
cek zarann en aza ındınlebılece-
ğınıkaydettı Ovacıkaltın made-
nı ışletmesınde sıyanurlu altın
uretımınde alınacak onlemlerı
kapsayantaahhumamenın Euro-
gold Şırketı'nce ımzalandığını
açıklayan Çevre Bakanlığı yet-
kılılen şırketınuretımegeçışta-
nhı konusunda bılgı vermedıler
Kov Hızmetlen Genel Mudur-
luğu Yonetmelığı uyannca. ta-
nm alanlan uzennde tanm dışı
faalıyetın gerçekleştınlemeyece-
ğını belırten Sungurbursa. Ova-
cık altın madenı ışletmesınde de
12 bın 400 metrekarelık tarım
alanının ışletme faalıyetı dışın-
da bırakıldığını kavdettı
Sungurbursa konuşmasında.
taahhutnamenın 3 vıl boyunca
yapılan çalışmalar sonucunda
çok genış kapsamlı olarak hazır-
landığını vurguladı Alınacak
onlemlenn ışletme oncesı ve
sonrasını kapsadıgını belırten
Sungurbursa, şoy le konuştu
™ \tık barajı inşaatı, Dev let Su
İşleri (DSİ) ile şirketin vapacağı
anlaşmaya gore oluşturulacak.
\ncak atık barajına verilmeden
once zehirii atıklann antundan
gecirilmesi gerekiyor. Atık bara-
jının sızıntı \ apmavacak biçimde
ınşa edilmesine karşın, bu yeter-
li gorulme\erek. deprem gibi bir
olay sonucunda atığın çe\reve >a-
v ılması sonucu, çevreve verilecek
zarann minimize edilmesi için
barajda bulunan atığın da belli
bir antımdan gecirilmesi isteni-
vor."
Bir de
kolu
olursa
MOSKOVA-
Öğretmenı
Mıkhaıl
Gerasımov,
"Ayaklanndakı
de parmak,
ellenndekı de
Çalışırsan,
yeteneğını böyle
de
gelıştırebılırsın"
dıye, sureklı
destek çıkmış 15
yaşındakı Saşa
Subotovıç'e
Delıkanhnın ıse
en buyûk düşü,
yapıtlanndan
kazandığı
parayla ABD'ye
gıderek yapay
kol taktırmak
(Telefoto:
Reuter/SAŞA
DEMtANÇUK)
Kalitesiz kömür yaşama
kastediyor
Ağaç komuru dıye bılınen,je-
olojık oluşumunu tamamlama-
mış, yogun kukurt ve partıkul
madde içeren lınyıtlenn de onu-
ne geçılemıyor Yılda ortalama
10 mılyon ton komurun tuketıl-
dıgı Istanbul'da, pazann nere-
dey se tamamına bu tur komurler
egemen
Kalıtelı lınyıtler ıse daha ucu-
za satılan bu cıns komur karşı-
sında pıv asada rutunamıyor Us-
telık, kalitesiz komurun çevreye
verdıgı zarann onune buyuk
oranda geçılmesını sağlayacak
yontemler v arken bunu da uy gu-
îayan yok Kalitesiz komur ure-
timı yapan madencılenn baskısı
ve bu komurlere >eterlı alterna-
tıf getınlemedığı ıçın de. yaşama
kasıt suruyor
Once sanayi
VVHO'nun vaklaşık 25 yıl on-
ce getırdığı sınırlamalara gore,
bır metreküp havadaki kukurt dı-
oksıt. anlık ölçümlerde 150 mık-
rogramı gunluk ölçümlerde ıse
40-60 mıkrogramı aştığında
alarm venlmesını ongonıyor
Turkıye'de 1986 "dayururluğe gı-
ren HKKKY'ye gore. bu değer-
ler kısa vadeli 400, uzun vadeli
ıse genelde 150, sanayı bolgele-
nnde 250 mıkrogram olarak be-
lırlendi Sağlık Bakanlığı'ndan
bıryetkılı. gazetemıze geçmışte
yaptıgı bır açıklamada, Türkı-
ye'de HKKKY çıkanldığında
VVHO'nun değerlenne zaten ula-
şıldığını belırterek. "EğerTürki-
ye'de WHO'nun değerleri kabul
edilmiş olsaydu sanayinin buviık
bir bölümunu kapatmak
gerekecekti. Bu nedenle bizde
değerler. ulke koşullan goz onune
alınarak belirlendi" demıştı
4. Uluslararası Akbank Caz Festivali, günümüz caz dünyasının onemli isimlerini İstanbul'da ağırlıyor
Enerjik veyüksekgeritimlibir toplulukCEM \ EGUL
ErnstReijseger,Gem Hemingvvay veGeorgGra-
ewe, Mımar Sınan Unıversıtesı Odıtoryumu'nda >a-
n-akustık bır zı>afet çekıvorlar ızlevenlere Izleven-
lenn buyuk bır bolumu ıçın oldukça soyut bır tecru-
be bu Çağdaş Avnıpa muzığı ıle cazın bugununu bu
muzısyenlenn kurcaladığından haberdar mı kımse
bılemıyorum Muzığı ev ırıp çev ınp ozunun ne oldu-
ğunu sorguluyorlar Muzığın bılınçotesı açılannı ır-
deleyıpduru>orlar Evetburası istanbul 4 Akbank
Uluslararası CazFestıvalf ndeyız Sayılan 300 ıle sı-
nırlı bır av uç muzıksev er nefes almadan bu ayıne ta-
nık oluyorlar Konu Ses sesın coşku-estetık ekse-
nınde algılanışı ve sunumu Ses sesın aşınaolmadı-
ğımız parametrelen, kıvrımlan, gınntılen çıkıntıla-
n Muzığın dun ıle ılıntılı bugunu
Artık çızgısı ıyıce belırgınleşmış olan Akbank
Uluslararası Caz Festıvah'nın saygınlığı dunvanın
çağdaş cazcılan arasında her geçen gun artıyor (bu
yılkı festıvaie 5 Nısan Kararlan bıraz sekte vurmuş
olsa da) Ve bu artan saygınlık sayesınde çağdaş mu-
zığı şekıllendıren muzısyenlerden bazılarını bugun
dınleyebılme şansını yakalıyoruz 1940 larda ham-
madde olarak sesı sadece sessızlığın binırlayabılece-
ğmın farkma varan bır avuç oncunun açtığı yolda
ılerleyenlen İstanbul'da sıcağı sıcağına dınleyebılı-
yoruz Evet bugun artık çağdaş muzık olarak sınıf-
landırdığımız muzıkte sımetn aranmıyor, armonık
kalıplar da pek gereklı değıl Muzık dınleyıcının
beklentılenne gore de şekıllenmıvor artık Çok ılen
'chord progresion'lar tek tek ele almdıklannda an-
lamsız gıbı gelen ancak butun ıçınde değerlendınl-
dığınde anlam kazanan fıkırler butun bunlar tstan-
bul da Akbank Caz Festivali nde \e bız butun bun-
lara İstanbul'da Mımar Sınan Unıversıtesı Odıtoryu-
mu ndatanıkolu-
voruz Fe^tıvalın
ılk yedı gununde
oldukça kuvvetlı
ısımler ızledık
Georg Graewe,
KeithTıppettPa-
ul Rutherford.
Gerry Heming-
wa> ve ErnstRe-
ijseger... Festıva-
lın açılışını yapan
Turk Caz Yıldız-
lan Topluluğu ıse
artet'ın konserlennı dınleyeceğız Herbın oldukça
onemli ısımler ancak benım favorılenm Rav Ander-
son v e Mathy Ehıiich.
Rav Anderson. Chıcago çıkışlı. Dıxıelend cılalı
bır olağanustu cazcı Her ne kadar 'caz-bilimci' Cu-
ne\t Sermet, Farih Erkoç'un trombonunu Ray ınkı-
ne tercıh et»e de bunu kendısının duran caz saatıne
vermek lazım
Ander^on'un
yolu, çuvalına
John Cage,
\rchie Sheep,
blues, Ellignton.
Coltrane.Char-
lie Parker, \lo-
to»n ve Jimi
Hendnx gıbı
farklı ancak
ılıntılı dunyala-
bendebır>-uksel-
me duvgusu uvandırmadı Onder Focan'ın kompo-
zısvonlan ınandıncı olmaklabırlıktebılınçdışınapek
taşamadı
Nevse ^ımdı geldık festıvalın daha buyuk toplu-
luklanna Beş gun bo>unca festıvalın açıh^ının ya-
pıldığı Sabancı Center da Ray \nderson'sAlligator>
Band, Da\e Liebman Group ve Marrj Ehrlkh Qu-
rı doldurmak-
tan ve bunlan
Çağdaş caz duny asımn en teknik trombonculanndan Anderson
ve çok zengin bir nepertu\ara sahip olan Alligotary Band.
ğurmaktan geçmış Chıcago kokenlı AACM de ona
sıhırh bır ev renın kapılarını aralamış Muzık v aşamı-
nın başında Calıfomıa'da 'funk' ve 'r&b" topluluk-
larında bov gosteren Ra> Anderson 1972 yılında
Nevv York'a taşınmış ve kendısını o sıralarda filız-
lenmekte olan Loft akımının ıçınde buluvermış Da-
ha sonrakı vıllarda ıse kendı topluluklarının temelı-
nı attığını göruyoruz. sıradışı bır funk topluluğu olan
Sückaphonics ve Gern HemingHaj \e Vlark Heli-
es'la bırlıkte kurduğu BassDrumBone adındakı uç-
lu bu yıllann urunlendır Ray Anderson gerçekten de
gunumuz caz dünyasının en teknik trombonculann-
dan v e de en bınkımlı cazcılanndan bınsıdır Bugun-
lerdekı projesı olan AUigatory Band çok zengin bır
repertuvara sahip olmasının >anı sıra çok da enerjik
veyuksekgenlımlı bırtopluluk Muzıklenndekı ve-
ğınlık ıse en onemli unsur Allıgatory Band, trom-
pette BloodSvwat&Tears'ın kuruculanndan Lev» So-
loff, gıtarda Sonny Rollins ve Bobby Previte'ın bas-
çısı olarak ısım yapmışolan Jerome Harris, vurma-
lı çalgılarda Frank Colon, davulda Tommy Camp-
bell ve basta Gregorj Jones'dan oluşuvor
Festıvalın son gunlennın bırdığeronemli konu-
ğu da Martv Ehrlich. Festıvalın en tanınan toplu-
luğu ıse Dave Liebman Group, Dave Liebman,
John Coltrane'den etkılenıp caza başlayanlardan
Pek çok muzısyen ıçın bu kadar kredı yeter de ar-
tar bıle ancak Dave Liebman'ın Steve Lac> ve
VVayneShorter ıle bırlıkte soprano saksofunun en
buyuk uç ısmınden bın kabul edıldığını de atla-
mamak gerek
Evet, Akbank Caz Festivali bu yıl da kısaltılmış
programına rağmen, çağdaş cazın onemli ısım-
lennı tstanbul'da agırlamaya devam edıyor. daha
buyuk festıvallen mujdeleyerek