Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
16 TEMMUZ1993 CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
Işçrsağbğma
Hkkat
•ADAMA (AA) -Türk-lş 4.
Bölge Temsilcisi Hüseyin
Kaya Elbek, Türkiye'de
siyasi iktidar ve işverenlerin
işçi sağlığı ve iş güvenliği
konusunda yeteri kadar
duyarlıhk göstennediğini
ileri sürerek 'iş kazalanndan
kurtulabilmek için önce
insan, sonra üretim
anlayışında birleşmeliyiz
1
dedi. EJbek, daha çok
gelişmekteolan üikelerde
önemli boyutlara ulaşan ve
önJemlerin yerinde ve
zamanında alınmaması
sonucu ortaya çıkan iş
kazalannın, telafisi mümkûn
olmayan kayıplara
yol açtığmı söyledi.
Moddda
•ANKARA (ANKA)-
Kanadalı Lasse ColJege
International firması. moda
ve konfeksiyon alamnda
bilgjsayar kullanımını
öğretmek için Türkiye'de
şirket kurdu. "Laselle Eğitim
Hizmetleri ve Ticaret AŞ"
adıyla kurulan şirketin
ortaklan arasında Banş,
Johanne, Pakize Trak ve
AyşeSeven Görgez de yer
aJdı. Şirketin özel eğitim
kurumlanna özellikle moda
alamnda model tasanmı,
patron, kesım, biçki çıkış
konulannda bilgisayar
destekli teknik know-how ve
destek hizmetleri vereceğj
bildirildi.
Mestek Oamşma
Merkezi
•ANKARA (AA) - İş ve İşçi
Bulma Kurumu Ankara
Meslek Danjşma Merkezi,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı Mefamet MoğuJtay
tarafından dün hizmete
açıldı. Bakan Moğultay,
açılış töreninde yaptığı
konuşmada. 1946yılında
kurulan İş ve İşçi Bulma
Kurumu'nun mevcut
yapısıyla iş piyasasının
gereksinimlerine karşıhk
verme olanağı
bulunmadığını söyledi. Bu
durumu dikkate alarak
kurumun günün koşullanna
uygun olarak yeniden
yapılandınlmaaı - - •
çaüşmalannı hızla
sürdürdüklerini kaydeden
Moğultay, bu doğrultuda
haarladıkJan Türkiye İş
Kurumu Yasa Tasansı ile
Işsizlik Sigortası Yasa
Tasansı'na son şeklinin
verildiğini ve kısa sürede
Başbakanhğa. oradan da
TBMM'ye gönderileceğini
büdirdi.
enflasyon
•ANKARA (AA)- Hak-İş
tarafından yapılan bir
araştırmada, 12aylık
enflasyon oranı yuzde 82.1
olarak belirlendi. Hak-İş'in
İstaüstik Bürosu'nca yapılan
araştırmada. 4 kişilik ailenin
temmuz ayındaki toplam
zorunlu harcamalannın bir
önceki aya göre yüzde 2.2
oranında arttığı tespit edildi.
Kadınişçilep
birteşti
•ANKARA (AA)-
Türk-İş"e bağlı
sendikalardan gelen kadın
işçi temsilcileri. yapuklan
toplantıda. kadın işçiler
açısından en acil sorunun
özelleştirme olduğunda
birleştiler. Toplantıda ahnan
kararlarla ilgjli olarak
Türk-İşGenel Merkezi'nden
yapılan açıklamada,
taşeronlaşma veişten
çıkarmalarda en önce kadın
işçilerin işsiz kaidığı belirtildi.
Açıklamada, özelleştirme
kapsanunda gündeme gelen
erken emeklilik, re'sen
emeklilik veya doğrudan
işten çıkarmalann da kadın
işçiler için en büyük tehlikeyi
oluşturduğu ileri sûrüldü.
Makina
Kimya'dan
yaüpım atagı
•ANKARA (AA) - Makina
"Cımya Endüstrisi Kurumu
MKEK) Genel Müdürü
îjnin Gök, bir önceki yıla
;öregeçenyıl yüzde 116'Jık
ir artışla 110milyar liralık
iryatınm
erçekleştirdiklerini söyledi.
lalen ellerinde 5'i askeri
Lmak üzere 8 adet proje
ulunduğunu bildiren Gök,
Tiaçlannın kurumun
:evcut yatınm, işgiicü,
rmaye, bilgi ve teknoloji
»ynaklannın verimli
ıllanımı olduğunu
ılırterek hedeflerinin kalite,
ühendishkveAR-GE
aliyetlerinde yoğunlaşmış
lamikbırMKEK
iuğunu bildirdi.
Sebze vemeyve, üretim azaknası veyanlış planlama nedeniyle ucuzlamıyor
Çiftçi vur deyinceöldiirdü• Geçen yıl tarlasındaki ürünleri para etmediği için
dökmek zorunda kalan çiftçi bu yıl ektiği ürünü
değiştirince kentlerdeki tüketicilersebze ve
meyvedeki ucuzJuğu yaşayamadı.
MERİH AK
İZMİR- Geçen yıl ürünü
elinde kalan çiftçinin bu yıl seb-
zeden kaçması fıyatlan etkiledi.
Bir ay önce pazarda ortalama 5
bin İiradan satılan domates,
tarla domatesinin piyasaya çık-
masına karşın 10 bın liraya
kadar yükseldi. Domates depo-
su olarak bilinen Fethiye'de,
geçen yıl tarlada çürüyen do-
matesi bu yıl tüccar 3-5 bin lira
arasında alıyor. Aracı komis-
yonlan. taşıma ücretleri, tüccar
ve satıcı kanna bir de yetersiz
üretim eklenince pazar fiyatlan
hızla artıyor.
Fethiye Ziraat Odası Baş-
kanı Mehmet Başkaya kaliteü
tarla domatesinin 6-7 bin İira-
dan satıldığını haürlatarak
"Para etmediği için dökülen
domates geçen yıl çiftçiyi kötü
vurdu. Köylü domatesten
kaçtı. başka üriin dikti. Tarla
domatesinde az üretim var. Ge-
çen yıl çiftçi zarar etti. Bu yıl bu
yüzden domates ekmediler.
Pancar, anason çokça ekildi.
Bu da fiyatlan arttırdf' diye ko-
nuştu.
Antalya Ziraat Odası Baş-
kanı Ceİal Sönmez ciftçinin 20
yıldır 'beklediği fiyata' ulaştı-
ğını söyledi. 'Kış aylannda dev-
let tedbir almazsa Türkiye'de
tüketici sebzeyi pahalı yiyecek'
dediklerini anımsadan Sönmez,
yazın geç kalışının hasadı gecik-
tirdiğini bildirdi. Sönmez. "Tur-
fanda sebzeler az olunca fiyat-
lar arttı. Yaz sebzeleri de geç
çtkınca yüksek fiyatlarda bek-
lenen ani düşme olmadı'" dedi.
. Bu yılki sebze fıyatlannın
ciftçinin yüzünü güldürdüğünü
vurgulayan Celal Sönmez şun-
lan söyledi:
"Ürünü çok olan bu fıyatlar-
Türkiye, dünya enflasyon sıralamasında 8.'likten 13.'lüğe düştü
EnflasyonlagelenbasanANKARA (AA) - 1980-
1991 döneminde yülık ortala-
ma enflasyon oranı bir önceki
on yıllık dönemin 1.5 katına
ulaşan Türkiye, yine de dünya
sıralamasında 8.1ikten 13.'-
lüğe geriledi.
Pünya Bankası'nın verileri-
ne göre Türkiye'de 1980-1991
yılian arasındaki dönemde
yıllık ortalama enflasyon oranı
yüzde 44.7 oklu. Türkiye bu
oranla 127 ülke arasında 13. sı-
rada yer aldı.
Türkiye, 8. sıradaydı
Türkiye'nin 1970-19»)
yıllan arasındaki on yıllık dö-
nemde kaydedilen yıüık orta-
lama enflasyon oranı ise yûzde
29.4'tü.
Türkiye bu dönemde, dünya ülkeleri
arasında yüksek enflasyon sıralamasında
8. snrada yer alıyordu.
Enflasyonun en yüksek oldujju ülkeler yonda son sırada geldi.
1980-1991 döneminde ise
Nikaragua yüz de 583.7 ile ra-
kip tanımazken, fiyatlar genel
sevivesi l mman'da yüzde 3.1,
S. Arabistan'da ise yüzde 2.4
oranında geriledi.
Orta gelirli darbe yedi
Bu arada, enflasyon en çok,
kişi başına utusal gelirleri 1991
yrlında 636-7. 909 dolar ara-
sında değişen "orta-gelir gru-
bu" ülkeierini vurdu.
Bu grup içinde yer alan Tür-
kiye'nin aynı yıl kaydedilen
kişi başına düsen ulusal geliri
1.780 dolardı.
Bu üikelerde 1970-1980 dö-
neminde yıllık ağırlıklı ortala-
ma yüzde 28.4 olarak belirle-
1970-1980 döneminde yıllık ortalama nen enflasyon öranı, 1980-1991 dönemin-
enflasyon oranı yiizde 188.1 olan Şili ilk de ise bir önceki dönemin 2.5 katına ulaştı
sıray ı alırken, Çin binde 9 oranıyla enflas- ve yüzde 67.1'e yükseldi.
Ülke
1) Nikaragua
2)Afjanün
3) Brezılya
4)Peru
5) Bolıvya
6) Yugosiavya
(eskı)
1980-1991
583.7
416.9
327.6
263.4
123.0
Grup ağırlıklı ortalamalan
Düşûk gefir grubu ûlkeler
Ortagelırgrubu ulkeler
Yüksek gelirgrubu ülkeler
Dünya ortalaması
Ülke
7) israil
8}Meksika
9)Uruguay
TO) Polonya
11)SıerraLeone
I^Oifie-Bissatı
13 Türkiye
12.6
67.1
4.5 •«~r-"--.-<
15.4
1980-1991
89.0
eas
64.4
63.1
59.3
56.2
44.7
Amerikan Özgürlük Vakfı'nın ödülünü Dr. Erdoğan Kumcu kazandı
Amerika'daTürkbaşarısı• Ball State
Üniversitesi"nde öğretim
üyeliği ve çeşitli Amerikan
şirketleri ile Dünya
Bankasına danışmanük
yapan Dr. Erdoğan
Kumcu ödülü "Avrupa
Yılı" isimli projesiyle aldı.
İLKfN AYDIN
Amerika'da ilk defa bir
Türk, Amerikan özgürlük
Vakfı'nın özgür girişim ödülü-
nü aldı. Indiana Eyaleü'nin
Ball State Üniversitesi Pazar-
lama Kürsüsü'nde öğretim
üyesi olan Dr. Erdoğan Kumcu
vakfın Amerika çapında top-
lam 15 kişiye verdiği ödüllerden
birine layık görüldü.
İstanbul Teknik Üniversitesi
lşletme Fakültesi'nde asistan
iken 1980'den sonra Amerika-
ya giden ve Ball State Üniversi-
tesi'nde öğretim üyeliği, çeşitli
Amerikan şirkeıleri ile Dünya
Bankasına danışmanlık yapan
Dr. Erdoğan Kumcu, ödülünü
"Avrupa Yılı" isimli projesiyle
kazandı.
Amerika Birleşik Devletleri'-
nin Eski Başkanlanndan Geor-
ge Bush'un da onursal başkanı
olduğu Özgürlük Vakfı tarafı-
ndan verilen "Özgür Girişim
Eğitiminde Üstün Başan Ödü-
lü"nü alan Dr. Erdoğan Kum-
Erdoğan Kumcu'nun ödül töreninde Körfez Savaşı'nın komutam Schwarzkopfa da ödüi verildi.
ransoluyor.
Kumcu. projenin fıkir ba-
basının da kendisi olduğunu
belirterek şöyle anlatıyor:
"Proje kafamda 1989yılında
oluştu. Avrupa'da Ortak Pa-
zar'a gidiş çalışmalan yoğun-
laşırken Amerika bu gelişmeleri
çok yakından izlemiyordu.
Projeyi üniversiteye teklif etüm.
Yaklaşık altı ay hem fikir hem
de bütçe olarak kabul ettirmek
için uğraştım."
cu'nun projesi, Dünya ekono-
misindeki entegrasyon ile Av-
rupa ve Amerika arasındaki
ekonomik ve sosyal ilişkilerin
özgür girişimciliğe sağladığı or-
tamı anlatıyor.
Girişimdliğin uluslararası
yönlerini ele alan projesi ile Dr.
Erdoğan Kumcu. Indiana eya-
letınde 250 ayn programı kap-
sayan bir yıllık bir etkinlik dü-
zenliyor. Indiana eyaletindeki
tüm üniversitelerin gönüUü-
katıldığı projede 150 öğretim
üyesi de görev alıyor.
Proje kapsanunda ülke haf-
talan düzenleniyor. 10 gün sü-
ren Türk haftasında Avrupa
içinde Türkiye'nin yeri tartışılı-
yor. Projenin en fazla ilgi
uyandıran bölümü ise Ameri-
kan Senatosu'ndan, Dış flişki-
ler Başkanı ile Avrupa Ilişkiler
Başkanı 'nm katıldığı Amerika
ve Kanada televizyonlannda
naklen yayımlanan telekonfe-
dan yararlanıyor. Geçen yıl
alıa bulamadığımız domates
bu yıl yok satıyor. Bu olay 20
senede bir olur. Bundan istifade
edenlerin yüzü gülüyor. Doma-
tes dışındaki ürünlerde de du-
rum çok iyi. Ama burada dik-
kat edilmesi gereken bir konu
var; üretici büyük kentlere kaçı-
yor. Türkiye açlığa doğru gidi-
yor. E)evletten isteğimiz bunun
önünü alsın."
Finike Ziraat Odası Başkanı
Eşref Bülbiil de hava şartlannın
kötü oluşu, üreticinin sebzeden
kaçması ve beklenen tonajın ge-
risinde ürün elde edilmesinin fi-
yatlan yükselttiğini söyledi.
Şehirde yangın
Üretim merkezlerindeki bu
durum, özellikle büyük kentler-
deki tüketicileri olumsuz etkili-
yor. Her yıl meyve ve sebzenin
ucuzlamasıyla birbkte yaz ay-
lannda inişe geçen enflasyon bu
yıl 1992'ye oranla daha yüksek.
Celal Sönmez. üretici mer-
kezleriyle tüketim merkezlerin-
deki fiyat farkının "devletin de-
neümsizliğinden' kaynak-
landığını öne sürdü.
'Tüccar bizden dömatesi be-
dava alsa fstanbul'da 4 bin İira-
dan satar' diyen Sönmez, "Müs-
tahsil malını hale götürünce
yüzde 20'yi geçen bir kesintiyle
karşı karşıya kalıyor.
Belediye rüsumu, kabzımal,
stopaj hep bu kesintinin içinde.
Tüccar da kabamaldan malı
alıyor, karnını koyuyor ve tü-
ketim merkezine gönderiyor.
Aynı kesintiler tüketim mer-
kezlerindeki hallerde de gerçek-
leşiyor.
Çiftçi herkesin dediğj gibi be-
dava yaşamıyor. Hep en ağır
bedelleri ödüyor. Tüketici mer-
kezlerindeki halde de fıyatı ar-
tan ürün daha sonra manava
veriliyor. Fiyatta 10 misline ka-
dar artıyor" dedi.
Tanm programsız
Türkiye Ziraatçılar Demeği
Genel Başkanı İbrahim Yetkin.
üreticinin para eden ürüne yö-
neldiğini, diğerlerinden ise
kaçtığmı söyledi.
Bu yıl özellikle sebzede
beklenen üretim bolluğunun
yaşanmac'-ğını dile getiren
Yetkin, "Türkiye'de üretim
hala el yordamıyla yapılıyor.
Üretim bir denetim mekaniz-
ması ve bir planlama sonucu
yapılmadığı için bu sorunlar
yaşanıyor. Bu sene para etti
diye önümüzdeki yıl üretici
domatese yöneleceİc. Bunun
çözümü planlı bir üretimdir.
Üreticinin kendini fiyat dalga-
ianna karşı koruması için ör-
gütlü bir şekie girmeleri gerek-
mektedir" dedi.
Üreticinin pazarda satılan fi-
yatın yüzde 60'ında devre dışı
olduğunu öne süren Yetkin,
ciftçinin kazanmadığıru, hep
kaybeden taraf olduğunu söy-
ledi. Yetkin sözlerini şöyle sür-
dürdü:
"Serbest piyasa ekonomisi
zinari içinde mağdur olan iki
uç vardır. Bunlardan biri üre-
tici, diğeri tüketici. Üretimden
tüketimine kadar olan zindr
içinde başka halkalarda vardır.
Fiyatlar bu halkalarda artar.
Üreten her zaman kaybeder.
Üretici şu anda Allah'a emanet
edilmiş bir yapıda. Kâr etmesi
düşünülemez."
Özel sektör güvenlik sistemleri için yatınm hazırlığında
Terördekiümıaıuşşiıketlenürküttü
BLTLENT K1ZANLIK
Terör tehdidi Türkiye'nin do-
ğu ve güneydoğu bölgelerinden
batıya taşınca. özel sektörü de
güvenlik endişesi sardı. Turizmi
hedef alan sabotaj olaylannın di-
ğer sektörlere de sıçramasından
rahatsızlık duyan şirketler, mil-
yarlarca lirabk yatınmlanru
saldınlardan konıyabilmek için
güvenlik sistemlerine eskisinden
fazla ilgi duymaya başladılar.
Türkıye'nin önde gelen hol-
dingleriyle özel sektör fırmala-
nrun güvenlik yetkilileri. dün ikı
fngıüz güvenlik uzmanının ko-
nuşmacı olarak yer aldığı se-
minerde buluştular. Sabancı'dan
Koç Holding'e. Eczacıbaşı'ndan
Set Group'a, Garanti Bankasj'na
kadar çok sayıda yerü ve yabancı
şirketin güvenlik sorumlulan,
başta bombalama olmak üzere
çeşitli terörist saldınlara karşı ko-
runmasını üstlendikleri insan ve
mal varlıklannı nasıl güven alüna
alacaklannı tartıştılar.
İşleüne Bilimkri Merkezi ta-
rafından düzenlenen güvenlik se-
minerine katılan konuşmacılar,
farklı tehîikelere karşı birbirin-
den ayn bırden çok korunma sis-
temi yerine. tek bir entegre gü-
venLk düzeni oluşturulması ge-
rektiğini vurgulayarak, bu şekil-
de verimlilik artarken maliyetin
aşağıya çekileceğini hatırlattılar.
Konuşmaalardan Arthur Gre-
en, potansiyel tehlikelere karşı
• güvenlik önlemleri bulundurul-
masınm. sigorta yaptınrken
avantaj yaratacağını ve primler-
de indirim sağlayacağını haürla-
tarak. '"Uluslararası sigortacılık
sektörü. sigortalanan şeyin top-
lam yatınm değennin yüzde 5'i
ile yüzde 10'u arasında güvenlik
vatınmı bulunmasıru öngöriir.
Ancak dünyada güvenlik için bu
denli yatınm yapan kuruluş
sayısı çok az" dedi.
îngiliz Sa\ıanma Kuvvetleri'-
nin antiterör binmlerinde görev
alan ve şu anda güvenlik sistem-
leri üreten VVorld Trade Incor-
porated (CSl) adlı şirkette Ope-
rasyon Direktörii olan Arthur
Green, güvenlik sistemlerinin bi-
nalann diğer tesisatlanyla birlik-
te inşaat aşamasında projelendi-
rilmesi ve bu konuda kullanıla-
cak sistemle malzeme için uzma-
na danışılmas! gerektiğini kayde-
detti. Green'e göre rasyonel bir
güvenlik sistemi. işletmenin mad-
di varlıklannı korurken, giriş-
çıkış kontrolü yoluyla çalışma sa-
atleri ve bordrolann oluşturul-
masını, ısı ve aydmlatma sistem-
lerinin çalışıimayan sürelerde
otomotik dıîrdurulması yoluyla
enerii tasamıfunu, güvenlik per-
soneünin azaltılmasını sağlayabi-
lir. Green, bu yolla enerii tasarru-
funun yüzde 101a yüzde 25 arasın-
da değiştiğini, güvenlik elemanı
sayısının yanya indirilebileceğini
ve entegre sistemin yüzde 10'Ia 20
arasında maliyet avantajı sağla-
yacağını belirtti.
30 yıldır güvenlik birimlerinde
çalıştığını, Rodezya Hava Kuv-
vetleri'nde ve Güney Afrika'da
güvenlik danışmanlığını yap-
tığını anlatan Peter Cowan
ise, Türkiye gibi riski yükselen ül-
kelerin artan ihtiyaç nedeniyle iyi
bir pazar haline geldiğini kayde-
detti.Novak, "Yabancı pazarla-
macılann büyük bölümü sadece
ellerindeki ürünü satmaya çalışı-
rlar. O güvenlik rnalzemesinin
firmaya fayda sağlamamasıyla il-
gilenmezler" dedi. îstanbul'da
Hilton ve Çırağan Otelleri'ninca-
sinolannın güvenliğinden sorum-
lu olarak görev yapan Peter Co-
vvan,güvenlik sistemlerinin koru-
nan yerlere bomba girmesini en-
gelleyemeyeceğini savunarak,
"îyi bir güvenlik sistemi, ancak
teröristin psikolojik olarak sizin
otelinize değil, güvenliği olmayan
bir başka otele bomba sokmasını
sağlayabilir" şeklinde konuştu.
'Güvenlik' mezarlığı
Türkiye'de güvenlik sistemleri
alamnda da faaliyet gösteren
UTİMPEKS'in yetkilisi Tufan
Karaca da, alarm. kontrol ve em-
niyet sistemlerinin yer aldığı en-
tegre sistemlerin daha kapsamb
bir güvence sağladığını ifade ede-
rek, "Büinçsizce alınan ve işlevsel
olmayan güvenlik cihazlan, son
10 yılda bilgisayarlarda olduğu
gjbi Türkiye'de bir de güvenlik
sistemi mezarlığj yaratabilir"
uyansında bulundu.
MIKRO
DINÇ TAYANÇ
'Koy Kenara' Balığı
Marmara'nın Şarköy kıyılarında, oltayı salmışım
denize. Mangal uzakta değil... Mangalda, kömürler
'balık ver bana' dercesine korlanmış... Olta titriyor;
balık vurdu! Çekiyorum oltayı; geriliyor... Sudan çıkan
iğnenin ucunda bir 'garip' balık titriyor. Bir balığa, bir
mangala bakıp oltasını boşa çeken dostumun "haseti-
ne' giilmek için başımı çeviriyorum. O ise gülüyor...
"Çektiğinin adı, 'koy kenara balığı'dır. Ne temizlenir
ne de yenir. Haydi koy kenara..."
içimde 'varsayılmış' bir lezzeti yitirmenin üzücü
hıncı. Koyuyorum kenara... Onca uğraşmışım man-
galı yakmak için, onca beklemışim var sayılmış 'ne-
valemi.'
Kendimi 'varsayılmış' memurgibi hissediyorum!
'•••
En son yılbaşında zamlanmışım! Zam oranım, or-
talama yüzde 27.8'lerde. 1992'nin son altı aylıkenflas-
yonu üzerinden 'bahşetmiş' devlet! 1993'ün ilk altı
aylık enflasyonu (hem de 'yavaşlatılmış' enflasyonu)
yüzde 28.5!
Bu oranların cebimden çıkan gerçek' parayı yan-
sıtıp yansıtmadığından hiç emin değilim. Bana öyle
geliyor ki enflasyonu hesaplayanlar pek öyle çarşı-
pazar filan dolaşmıyorlar.
Dolaşmadıkları gibi, bir 'falcı' bilicilığiyle "önce
yüzde 8 iyileştirme yapıyoruz. Sonra bunu (bileşik
faiz gibi) katlayarak önümüzdeki üç ay için toplam
yüzde 12 gibi bir enflasyon öngörüyoruz" diyorlar.
Yani, memurun cebindeki 100 lira (sahi, böyle bir
para birimi kaldı mı?) önce 108 lira oluyor, onun da
katlamalı yüzde 12si hesaplanınca,zam oranı yüzde
20'yi aşıyor.
Nasıl olacağına aklım ermiyor, ama memi"' dostla-
rın dediğine göre 'fena halde aldatmaca' var ortada!
Zammın, böylesine 'varsayılmış' hesaplara da-
yandırılmasının ardında yatan gerekçe' ise sözcü-
ğün tam anlamıyla 'vahim!' Deniliyor ki 'iki milyon
memur uğruna 60 milyonluk Türkiye'nin dengelerini
altüstedemeyizü!"
Hemen aklıma takılıyor; iki milyon memur dedikleri
kimler? öğretmen, polis, vergi tahsildarı, sağlık hiz-
metlileri... Diğer bir deyişle, kendilerinden geriye ka-
lan 58 milyonu eğiten, koruyan insanlar. Elimde ol-
maksızm bunlara bir de emeklileri, dul ve yetimleri
ekliyorum...
Memur kafasıyla düşünmeye başladım ya; aklıma
Türkiye'de 'toplanabilen' verginin ne oranının me-
murlardan sağlandığı' takılıyor. Bütçe açığının 150
trilyona vardığını düşünüyorum. Memurlar bunun
kaçta kaçını kapatıyor' dersiniz?
Toplanamayan vergıler, hayali ihracatlar, kaçakçı-
lık gelip geçiyor beynimden... Yolsuzluk yapan ya da
rüşvet aldığı söyıenen memurlar için "Üç kuruş ma-
aşla ne yapsaydı yani? Devlet de memurunun değeri-
ni bilip hakkını verseydi" yaklaşımını yeğleyen dost-
^ara hak mı vereceğim yoksa?
•••
Memurluktan yoruldum... . .•-',
Bu kez de kendimi 'koy kenara balığı
1
gibi hisset-
meye başlıyorum. Koy Kenara, şekil değiştirip, yolla-
ra dökülüyor. Yürüyor, bordro yakıyor. haykırıyor.
Uzaklarda bir baba, 'şefkatten uzak' onun memuruna
bakıp söyleniyor: "Yollar yürümekle aşınmaz..."
Sahi, hepsi anayollara bağlanan ara sokaklarda
yurüdünüz mü son günlerde? Belediye hizmetleri mi
aksıyor, yoksa yollardan çok mu İNSAN' geçiyor?
Hepsi aşınmışda...
Ana fikir: Devlet, 'baba'dır.
Ana fikrin ana fikri: Babalann, babalıklarını 'bilme-
diği' toplumlarda, çocuklar giderek asileşir ve aile
yapısının bozulması kaçınılmaz bir 'hal' alır!
Hazine'de otamo
BürokrasideÇiller
fırtınasıesiyor
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Başbakan Tansu Çiller.
dün gerçekleştirdiği görevden
almalann ardmdan, Hazine ve
Dış Ticaret Müsteşarlığı'nı da
(HDTM) 'hallaç pamuğu' gibi
atıyor. Müsteşarlığa 5 aydır
vekalet eden Kemal Kabataş'ın
Maliye Bakanlığı Müste-
şarbğı'na atanmasının ardın-
dan 3 genel müdür görevden
alındı.
Cumhuriyet'in Köşk çevre-
lerinden edindiği bilgiye göre
HDTM Dış Ekonomik İlişki-
ler Genel Müdürü Murat Ku-
dat, Serbest Bölgeler Genel
Müdürü Türkan Aküzüm ve
Teşvik Uygulama Genel Mü-
dürü Hasan Mollaogullan'nın
görevden alınmalanna ilişkın
karamameler de dün Cum-
hurbaşkanı Süieynıan Denürel
tarafından onaylandı.
Murat Kudat'ın yerine Dış
Ekonomik İlişkiler Genel Mü-
dür Yardıması Bülent Özgün-
ün atanacağı öğrenildi.
Teşvik Uygulama Genel
Müdürü Hasan Mollaogul-
lan'nın görevden alınmasında
vekil Müsteşar Yardımcısı Os-
man Ünsal ile düştüğü anlaş-
mazlıklann etkili olduğu bildi-
riüyor. Son genel seçimlerde
DYP'den milletvekili adayı
olan Mollaoğullan, Carit
Çağiar'a yakınlığı ile tanı-
nıyordu. Mollaoğullan'nın.
son dönemde çeşitli basın ku-
ruluşlanna dağıtılan 2.6 tril-
yon liralık teşviklere karşı
çıktığı ve "Bunlar dağıtılırken
kuruluşlardan teminat bile
alınmadı. Oysa aralannda tril-
yonluk borçlan nedeniyle ba-
takta olanlar var, teşvik meka-
nizması siyasi gerekçeiere alet
edildi" dediği ifade ediliyor.
Kabataş'tan boşalacak
HDT Müsteşarlığı'na vekil
Müsteşar Yardımcısı Osman
Ünsal'ın getirilmesi kesinlik
kazandı. Bunun için 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu'-
nun 'istisnai memuriyet" mad-
delerinde değişikliğe gidileceği
ve müsteşarlık, müsteşar
yardımalığı. genel müdürlük
gibi makamlar için en az 12
devlette çalışmış olma koşulu-
nun kaldınlacağı kaydedıldi.
Dünya
Pazarlama
Konferansı•
IstanbuTda
EkoDomi /£
Sen« - ftf
Merkezi
Amerika
Birleşik
Devletleri'n-
de bulunan Pazarlama Bili-
mi Akademisi'nin (Academy
of Marketing Science) öncü-
lüğünde yapılan dünya pa-
zarlama kongrelerinin al-
tıncısı İstanbul'da başlıyor.
Kırk üç ülkeden 461 delege-
nin katılacağı kongre, Mar-
mara Üniversitesi'nin evsa-
hipliğınde, Türkiye Pazarla-
ma Demeği. Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliğj ve Virgi-
nia Tech Üniversitesi'nin iş-
birliği ile Svvissotel'degerçek-
leştirilecek. "Uluslararası Ti-
caretin Jeopolıtik Dinamiği
ve Gelışmekte Olan Ekono-
miler Üzerindeki Etkisi" ko-
nulu açılıs oturumunu Koç
Holding fdare Kurulu Baş-
kanı Rahmi Koçyönetecek.
Amerikalı Profesör Joseph
Sirgy ile birükte kongrenin eş-
başkanlığını yapacak olan
Marrnara Üniversitesi Öğre-
tim Üyesi Profösör Tunç
Erem, toplanüda verilecek
mesajlann Türkiye'nin eko-
nomik kalkınmasına çok bü-
yük katkısı olacağını söyledi.