Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
19 MAYtS 1993 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Demirerden Hk
temel
• Ekooomi Servisi -
Güneydoğu Anadolu Projesi
kapsamında faaliyet geçen
Keban, Karakaya ve
Atatürk barajlanndan sonra
Birecek Barajı ve
Hidroelektrik Santrah'nın
temeli 23 Mayıs 1993 Pazar
gûnü cumhurbaşkanı
Sülevman Demird
tarafmdan atılacak. Birecek
Barajı ve HES, Güneydoğu
Anadolu'da yer alan
Şanhurfa iline bağh Birecik
üçesinin 8 km. kuzeyinde
Fırat nehri ûzerinde olup
konunun fızibilite ve kesin
projeler Elektrik İşleri Etûd
Idaresi'nce yapıldı.
bipteşmesanctsı
• tstanbul Haber Servisi -
DİSK'ebağlıMaden-îş
Sendikası ije bağımsız
Otomobil-İş Sendikası'mn
22 mayısta yapdacak
'Büieşme Kongreleri'
öncesinde özelfîkle Maden-tş
taban ve delegeleri arasında
oldukça yoğun tartışmalar
yaşaruyor. Maden-lş
yöneütilerinin çoğunluğu
birleşmeyi savunıırken
Maden-lş Genel Başkan
Vekili Mehmet Sevim'in de
aralannda bulunduğu
delegelerin bir kesimi
birleşmeyi. "DİSK'in ve
onun temel sendikalanndan
biri hatta birincisi olan
Maden-Iş'in devrimci
gelenekknnin inkan" olarak
niteliyor ve birleşmeye karşı
çıkjyorlar. Aynı konuda
görüşlerine başvurulan
DİSK'ebağlı sendikalann
yöneticileri ise birleşme
karannı genel olarak olumlu
buluyorlar.
TüPk-İş'ten
zam yağmupuna
tepki
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - 610 bin işcinin
toplusözleşmelerinde
izlenecek stratejiyi belirlemek
üzere dün toplanan Tûrk-İş
Kamu Koordinasyon
Kurulu'nda 'zam yağmunı'
eleştirildi. Türk-tş Genel
Başkanı Bavram Mend,
toplantının açılışında yapüğı
konuşmada, sözleşmelerin
'ivedilikle' sonuçlanmasının
gerekli olduğunu
vurgulayarak "Burada bir
değerlendirme yapıp
gerekirse Erdal înönüile
görüşeceğiz. Sözleşmelerin
ivedilikle sonuçlanması
bizim açımızdan ve hûkûmet
açısından gereklidir" diye
konuştu.
Memuriarr16
Hanran'tfa
Ankara'da
•tstanbul Haber Servisi-
Kamu Çahşanlan Sendikalan
Platformu, önümüzdeki
dönemde yapacaklan
eylemlerin programını
belirledi. öîrgüüü bulunan
yaklaşık 200 bin kamu
çakşanmm eylem programmm
çıkarüldığı toplanüya, çağn
çıkarülan işci sendikalan
konfederasyonlan DÎSK,
Türk-lş ve Hak-İş'in
temsüaleri kaubnadı.
Platform sözcüsü Tüm
Maüye-Sen Genel Başkanı
lrfanErdenıoğln,"15
Haziran'da bütûn
Türkiye'den gelecek kamu
çahşanlan lstanbul, Izmir,
Mersin, Diyarbakır ve
Samsun olmak üzere 5
bölgede toplanacak.
Dayankktüketim
upenn ouştıı
• ANKARA (UBA)-
Dayamklı tüketim mallan
üretim ve saüşında
ocak-şubat döneminde,
sektör büyük hayal kınklığı
yaşadı. Müzik seti dışında
beyaz ve kahverengi eşya
olarak adlandınlan
buzdolabı, çamaşır makinesi,
fınn, elektrik süpürgesi, dikiş
makinesi, televizyon, video
üretiminde yûzde 2 ile yûzde
80 düşüş görûldü.
TopkıKonurtan
Emiaktanira
dava
• ANKARA (AA>-Toplu
Konut İdaresi. Konut
Edindirme Y arduru
hesabının kullanımına ilişkin
yasanın değerlendirilmesi,
kuUanım yetkisinin
sınırlandınlmasının
kaldınlmaa amacıyla 13
mayıs perşembe günü
Emlakbank aleyhine dava
laçtı. Emlak Bankası'nın
Toplu Konut tdaresi'ne ait
.hesaplara düşük faiz
;verdiğini ileri sûren idare
başkanı Yiğit Gülöksüz,
"Banka bu parayı yüksek
ifaizle yuva kredisi adı altında
;müşterisine kullandırmakta
;ve haksız kâr sağlamaktadır"
'dedi.
Zamdan sonra şimşekleri çeken Tekel ve bakkallarvurgunculuk suçlamasını reddettiler:
Bizyapıncamısuçoldu?• Üzerindeki fıyattan satışın demir-çelik, şeker,çay, sütgibitüm • Tekel'in piyasaya taleİpin altında mal verdiğini ve yeni fıyattan
temel KİT ürürüerinde geçerli olduğunu hatırlatan Tekel Genel satışa izin vereceğinin bilmmediğini belirten Türkiye Bakkallar
Müdûrü, bunu benimseyerek hem 1.5 trilyon zarardan Federasyonu Başkanı Palandöken, "Bakkalın parası olsa yûzde
kurtulduklannı hem 1.5 milyon bayii koruduklannı söyledi. 4 karla sattığı sigarayadeğil, dolara yatınr" dedi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Tekel Genel Müdûrü Mehmet Akbay, önceki gün
yapılan yüzde 30"luk zammı savunurken "Fjyatlanmızı neredeyse 1 yıldır
değiştinnedik. Oysa, bize verilen destekleme görevleri var, zam kaçırulmazdı" dedi.
Bugüne değin uygulanan "zam sonrası da etiket fîyatlannın geçerli olması" ilkesinin
kendilenni ve bayileri büyûk zarara uğrattığını savunan AJcbay, 'Tekel olarak 1.5
trilyon stokumuz vardı, etiket fıyatı uygulasak, hem biz büyûk zarara girecektik. hem
deçok düşük karla çahşan 1.5 milyona yakınTekel bayünin sermayesini yemiş,
olacaktık. Piyasada uygulanan koşul ne ise, biz de onu yapnuş olduk" diye konuştu.
Mehmet Akbay, Cumhuriyet'in sorulannı yanıtlarken şunlan söyledi:
"Demir celiğe, şekere, çaya, süt
ürünlerine fiyat ayarlaması
yapıldığında kimse töhmet
alünda kalmıyor da neden Tekel
töhmet alünda bırakılıyor? Bunu
anlamak mümkün değil.
Piyasanın koşullan ne ise onu
uyguladık. Neden eski sisteme
gitmedik? Bunun iki nedeni var.
Bir kere bizim Tekel olarak 1.5
trilyon liraya yakın eski etiket
taşıyan stokumuz mevcut.
Bunlann ayn ayn fıyatlardan
saülması, vergüerinin ayn
rakamlardan hesaplanması vs.
gibi çok büyük bir idari yükün alüna girileceği gjbi, 450milyar liralık da kaybınuz
olacakü. Aynca bizim ürünlerimizi çok düşük (yuzde 6) kar payı ile satan ve neredeyse
tamamı küçûk esnaf niteliği taşıyan bayilerimiz de kayba uğrayacakü. Çünkü sattığı
üründen belki bir defaya mahsus daha fazla para eline geçecek ama bu ürünün yerine
yenisini nasıl koyacak? Bu nedenlerle bu tarih öncesi narh uygulamasını sürdürmek
yoluna giünedik." Mehmet Akbay, zammı savunurken de "Tüm girdilerin fîyatlannın
yükseldiği bir ortamda biz temmuz 1992'den bu yana zam yapmadık. Bu finansman
vükünû daha fazla taşıyatnazdık. Karşıkklı mutabakatla zam karan ahndı" dedi.
Ekonomi Serrki • Tekel'in "Yeni fıyattan satın" talimaüyla açıkladığı zamlardan
sonra stokçuluk ve vurgunculukla suçlanan bakkallar, iddialann Türkiye'nin
ekonomik koşullannda gülünç olduğunu savundular. "Bakkalın parası olsa sigaraya
mı yaünr? Gider dolar ahr, daha çok kazanır" diyen Türkiye Bakkallar Federasyonu
Bendevi Palandöken, üretim ve ithalaünın tûketimi karşüayamaması nedenıyle
Tekel'in piyasaya stok yapmaya olanak tanıyacak kadar bol mal vermediğini de
savundu. Bakkallar Federasyonu Başkanı Palandöken, Tekel'in önceki zamlannda,
yabancı sigara dışındaki ürünlerde "etiket fiyaü üzerinden saüş" esasım uyguladığını
hatırlatü. Bendevi Palandöken, "Bu zamdan önce tüm ürünlerin yeni fıyattan sauşına
izin verileceği bilinmiyordu. O
yüzden, stok yapmak karlı
gözükmüyordu" dedi.
Bakkallann Tekel ürünlerini
yüzde 4'lük kar marjı ile
satüklannı ve her fıyat arüşının
sermayeyi eritüğini kaydeden
Bendevi Palandöken, bayilerde
ancak 1-2 kilo sigara
bulundugunu, bunun da talebe
yetmediğini söyledi. Palandöken,
"Tekel, 2000'i 1 kilodan fazla
vermiyor."diyeyakındı.
Her zamda farkh etiketkr
yüzünden fiyat karmaşası
yaşandığını ve tüketiciyle karşı karşıya kaldıklannı anlatan Palandöken, "Sayın
Maliye Bakanı'na hem bakkallann hem de devleün sermayesini eriten bu yanlış
uygulamayı düzelttiği için teşekkür ediyoruz" diye konuştu. Geçmişte çay ve şekerde
de aynı yanlış uygulamalann düzeltildiğini belirten Federasyon Başkanı, liberal
ekonomi yi benimseyen Türkiye'de petrol, demir, çimento gibi diğer pekçok temel
üründe de yeni fıyatlann geçerb olduğunu haürlatü. Palandöken, içkıye gelen
zamlardan sonra da, lokanta, restorant ve birahanelerin fiyatlannı zamla katlamab
olarak artürdıklannı vurguladı.
lstanbul Kurumlar Vergisi sıralaması belli oldu
RekortmenNETAŞEkooomi Servisi- Asgari Ku-
rumlar Vergisi uygulaması bir
yandan bu alandaki toplam
vergj gelirini arttınrken diğer
yandan büyûk ölçüde muafıyet
ve isüsnalardan yararlanmakta
olan bankalar gibi kuruluşlarm
yüksek oranda vergüendirilme-
sini sağladı. Son bir yü içinde,
Istanbul'da toplam Kurumlar
Vergisi tahsilaü yûzde 93 artar-
ken, bankalann sıralamada üst
basamaklarda yer almaya baş-
laması dikkati çektı.
lstanbul Kurumlar Vergisi
rekortmeni 1% milyar 355 mil-
yon lira ile Netaş oldu. Aksa
Akriük Kimya Sanayii 154 mil-
yar lira ile ikinci, Arçelik 144
milyar lirayla üçüncû sırada yer
aldı. En fazla Kurumlar Vergisi
lstanbul dailk 10
Netaş
Aksa
Arçelik
IBM
TEKEL
Ardem
Demir Doküm
Akbank
Masi
Turcas
247. l milyar
224.3 milyar
202.4 milyar
151.5 milyar
146.7 milyar
132 milyar
127.9 milyar
116.2 milyar
108.2 milyar
108 milyar
ödeyecek ilk on fırma sırala-
ması IBM Semea Spa, Tekel
Ürûnleri Dağıtim Müessesesi,
Ardem Pişirici ve Isıtma Cihaz-
lan Sanayii, Türk Demirdö-
kûm Fabrikalan, Akbank,
Mais Motorlu araçlar tmal ve
Saüş ve Turcas Petrokûlûk ile
devam etti.
Asgari Kurumlar
Vergisi
uygulamasından sonra
vergi tahsüatı ikiye
katlanırken bankalar
sıralamada zorunlu
olarak ûst basamaklara
yükseldi.
lstanbul Defterdan Sezai
Onaral 1992 yılında îstanbul'-
da 20 trilyon lira Gelir Vergisi,
6 trilyon üra Kurumlar Vergisi,
3.5 trilyon lira Katma Değer
Vergisi ve 9.5 trilyon lira da di-
ğer vergilerden gelir elde edildi-
ğini befirtü. Onaral, asgari Ku-
rumlar Vergisi uygulaması ve
IG Metall Başkanı konumunu kullanıp borsayı vurdu
Köşeyi döııeıı sendikacı
DİLEK ZAFTÇIOCLU
BERLİN - Almanya patla-
yan yeni bir skandal, bu kez
sendikal hareketi vurdu. Yamız
Almanya'nm değil, Avnıpa'nın
en büyük sendikası olan IG-
Metall'in Genel Başkanı Franz
Steinkühler, konumunu istis-
mar ederek sağladığı bilgilerle,
borsada büyûk bir vurgun vur-
makla suçlanıyor. Ücret artışı
ve işyerlerinin korunması için
sacak sendikal mücadele ver-
mekte olan metal işcileri, genel
başkamn borsa spekülasyonu-
na hayretle kafa saUıyorlar.
Skandal, sendikal mücadelenin
kızışüğı bu dönemde işverene
propaganda malzemesi sağlar-
ken üîke çapında 3 milyona
yakın üyeye sahip IG-Metall
sendikasını zorda bırakü.
Güvensizlik yayüdı
Politikacılann skandallann-
dan sonra en sevilen sendika
temsilcisinin borsa oyunlanyla
karşılaşan Almanlarda yöneti-
cilerine güvensizlik uç noktaya
ulaşü.
Almanya'daki kurallara göre
sendika başkanlan büyûk şir-
ketlerin denetim kurullannda
birer koltuk sahibi. IG-Metall
Sendıkasi'nın Genel Başkanı
Franz Steinkühler de Daimler-
Benz/Mercedes AG'nin dene-
tim kurulunda yer ahyor. Sen-
dika Başkam, 1 nisanda Frank-
furt Borsası'nda 1 milyon mark
değerinde Daimler-Benz hissesi
saün aldı. Hisse senetleri ertesi
gün büyük arüş kaydetti ve sen-
dikacı bir gûnde 100 bin mark
kazandı. Olay, senetleri satan
BIG bankası tarafından, gizli-
lik ilkesi hiçe sayılarak "Stern"
dergisine sızdınldı. Steinkühler,
şirketteki konumu sayesinde 2
nisanda ahnacak karardan ve
bu karann Daimler-Benz hisse
senetlerinin değerinde büyük
arüş geüreceğinden haberdar
olmak ve bu "indiser" bilgjsini
borsada spekülasyon amaayla
kullanmakla suçlanıyor.
Sendikacı, hisse senetlerinin
değer artışı geüreceğinden ön-
nusu. Steinkühler "Parayı
nereden buldunT' sorusunu
"lyi maaş ahyorum, çok tu-
tuînlu bir insan olarak birik-
tirdim, zaten harcayacak za-
manım da yoktu" türünden
kaçamak cevaplarla geçıştir-
di. Ancak hisse senetlerini oğ-
lunun üzerine saün almış ol-
ması da olayda bir çarpıkhk
olduğu izlenimini iyice güç-
lendirdi. Sendika liderinin 1
milyon markı biriktirebilmesi
• Almanya'da
işçilerin 'eşit ücret'
savaşımı verdikleri
bir dönemde, işveren
ile kavgaü pazarbklar
yaptığına inanılan IG
MetaU' in sevilen
başkanı, yürütme
kurulu üyesi olduğu
Daimler-Benz'den
sızdırdığı bilgilerle
Mercedes
hisselerinden
milyarlarvurdu.
ceden haberdar olmadığım id-
dia etse de kimseyi inandırama-
dı. Hükümettekı liberaller ve
Hırisüyan E>emokratlar sendi-
ka şeflnin istifasım istediler. Za-
ten haberin işverenlerin bas-
kısıyla basına sızdınldığı tah-
min ediliyor.
Alman metal sanayünde iş-
yerlerinin korunması ve ücret
arüşıiçinkimiyerdehâlâgrevya-
pan işçiler ise, sendika başka-
nımn borsa oyunlan karşısında
şaşkın ve öfkeli. Sendikacmm 1
milyon mark nakit parayı nere-
den bulduğu aynca merak ko-
de bu kez "Ne kadar maaş ah-
yor?" sorusunu uyandırdı.
Muhafazakar "Frankfur-
ter Allgemeine" gazetesi dün-
kü başmakalesinde "Sendika
ve Ahlak" başhğı alünda sen-
dikaayı "iş bitiricilikle" suç-
ladı. "Kapitalizmde bir sendi-
ka başkanı da özel sermayesi-
ni istediği gibi kullanmakta
özgûrdür" diyen gazete, Ste-
inkühler'in deneüm kurulun-
da yer aldığı bir şirketin his-
seleriyle spekülasyon yap-
masının ahlaka sığmadığını
yazdı.
vergi matrahlanndaki arüş ne-
deniyle bir önceki yıla göre Ku-
rumlar Vergisi tahsilaünda
yüzde 93'lük bir arüş meydana
geldiğini söyledi.
Onaral'ın verdiği bilgiye göre
1993 yılında tahakkuk eden
Kurumlar Vergisi miktan 13
üilyon 456 milyar lira iken bi-
rinci taksit ödemelerden 2 tril-
yon 522 milyar lira tahsil edildi.
Çeşitli teşvik ve istisnalar ne-
deniyle vazgecilen vergi mik-
tannın 1992'de 14 trilyon lira
olduğunu belirten Sezai Ona-
ral, son üç yıldaki vazgecilen
vergi miktanmn da yaklaşık 20
trih/onunu bulduğunu, buna
karşıhk son üç yılhk Kurumlar
Vergisi tahsilaünın 14.5 trilyon
lira olduğunu haürlatü.
TISK Başkanı:
Buvıl600
bingurbetçi
dönecek
İZMTR (AA) - Türkiye t s w
ren Sendikalan Konfederasyonu
Başkanı Refik Baydur, jıirtdH
şmda çalışan çok sayıda Türk iş-
çisimB bu yıl sonuna kadar kesin
dönüşe zorianacağmı söyledi.
Baydur, Almanya ve HoHan-
da'da yaşanan ve büyûk boyut-
lara ulaşan işsiziiğin, bu ülketer-
de çaltşmakta olan Törk işçileri-
ni, tehdit ettiğini sö)1edi. Bay-
dur. Almanya ve HoOanda'dan
1994 yıb başrna kadar en az 600
bin Türk işçisnıin işten çıkanla-
rak ynnla kesin döoüse zorlana-
cağnı ifade ederek "Ukemizde-
ki mevcut tşsizüğin östüne bir de
bu ülkelerden gelen Türk işçi-
lerinin yaratacağı sonmlar ekle-
nince ekonomide böşük dağbo-
ğaztar yaşanacak" dedL
TIME, iflas yolundaki Ahnaö
ekonomisini kapak yaptı
Parlakgüneşin
solgunbatışıEkooomi Servisi - Alman eko-
nomisinin parlak yıllan geride
kaldı. Time dergisi, bu haftaki
sayısında kapak konusunu Al-
manya'ya ayu-dı ve Alman eko-
nomisinin iflasa gittiğini yazdı.
Dergi, Almanya'nın kırk yüdır
hızla büyüdüğünü belirterek es-
kiden Mercedes'e benzeyen eko-
nominin şimdi yülann yûkünün
alünda ezümiş bir Trabant'a dö-
nüştüğünü yazdı. Amerika dur-
gunluktan çıkarken, Asya eko-
nomide önemli bir güç olarak
yûkselişe geçer-
ken Almanya
yoldan çıkmaya
başladı. Geçen
yıl ekonomi ye-
rinde saydı. Bu
yıl, Baü Alman-
ya'da sanayi ûre-
tıminın yüzde 7
kûçülmesi bekle-
niyor. Bu azal-
manın başlıca
unsuru ise oto-
mobil sektörün-
deki yüzde 17lik
düşüş olacak.
Bu gelişmeler yalnızca Alman-
lar için değil, Avnıpa'nın geri ka-
lanı için de kötü. Oysa birleşen
Almanya'nın birleşik Avrupa
içinde başı çeken ekonomik güç
olması umuluyordu. Bugün Al-
manya Merkez Bankası Bundes-
bank'ın Başkan Yardıması Hans
Tietmeyer, "Almanya'nın iç so-
runlan sona enneden, Avrupa'yı
sürükleyen bir büyüme dinamiği
yaraünak zor olacakür. Evimizin
içini düzene sokarsak bu, Avrupa
için sağlayacağımız en önemli
katkı olur" diyor.
Ancak en düzenülerden biri
sayılan evde düzensızlik hakim.
Bu düzensizliğin arkasında bütçe
açıklan olduğu kadar liderlenn
başansızhğı da yer alıyor.
Almanya'nın birleşmesinin
ardından ekonomiyi sürükleyen
dev şirketler bir salguıa tutulmuş
gibi sarsılmaya başladı. Daimler-
Benz, Wolfsburg, Hoechst,
Krupp, Ludwigshafen, Porsche
zor günler geçiren, zarar eden,
işçi çıkartan şirkeüerin başında
yer alıyor. Ruhr
Havzasf ndaki de-
mir-çelik sektörü
işçi maliyeüerinin
yüksehnesinin ve
kötü yöneümin
kurbanı oldu.
1970lerin başında
350 bin işçi çalışü-
ran sektörde bu-
gün 140 bin kişj
çahşıyor ve yıl so-
nuna kadar 40 bin
kişi daha çıkattı-
hnası hedefleni-
yor.
Daimler-Benz'in bu yılın ilk üç
ayında 12.4 milyon dolar kar etti.
Oysa geçen yıhn ilk çeyreğindeki
kar 3Ç0 milyon dolardı. Şirket 3C
bin kişiyi işten çıkarünayı planlı-
yor. Avnıpa'nın en büyük
otomobil ûreücisi Volkswagen'-
de ise tablo çok daha olumsuz.
Bu yıhn ilk üç ayındaki zaran 750
milyon dolar. LuUhansa ha-
vayollan, 1991 'den bu yana yüda
200 milyon dolar zarar ediyor.
Şirketin bu yüki durumu da par-
lak gözükmüyor.
EKONOMIYEBAKIŞ
TANER BERKSOY
ÜçYttzk
önce cumhurbaşkanı seçimi oldu. Hani "Kırk yılhk
Yani, otmaz Kani" özdeyişi vardır. Onu bütünüyle yadsı-
yan bir iş yaptk. Neden olmasın deyip son kırk yılın en
partizan ve uzlaşmaz siyasetçilerinden birisini, tarafsız
cumhurbaşkanı olarak devletin başına getirdik. Hayırlı
olsun.
Şimdi sırada başbakanlık yarışması var. Bir süre de
bunu izleyeceğiz. Ustelik yıidızlı bir yarışma bu. Değişik
medya organları aday bellediklerine her gün yıldız veri-
yor. Kimi tek yıldızda kalıyor, kimisi dört yıldız alıyor.
Günden güne değişiyor yıldızlar.
Yıldız vererek başbakan seçmek son dönemin siyaset
garabetlerinden birisi gibi geliyor bana. Çağ atladık,
post-modernleştik, dünya devleti olduk falan derken ak-
lımız iyice karıştı, ipin ucunu hepten kaçırdık diye düşü-
nüyorumdoğrusu.
Baksanıza, bizi gelecek yüzyıla taşıyacak siyasal ge-
lişrneleri, bir spor yarışması izlemenin dayanılmaz ha-
fifliği içinde yaşıyoruz.
Ustelik spordaki düzeyi bile tutturduğunuz kuşkulu.
Sporda bu tür değerlendirmeler daha gerçekçi. örneğin
kırk yıldır oyunun kurallarına uymayan oyunu okumayı
beceremediği için birkaç kez takımı sahadan attıran bir
sporcuyu, vallahi değişti düzeldi deyip milli takım kapta-
nı yapmıyorlar. Rakip takımın kaptanı şaşırıp bu yönde
fetva verse dahi kimse dinlemiyor. Doğrusu da bu.
Spor yarışmalanndaki yıldız takdiri de daha gerçekçi.
En azından verilen yıldızlar sporcunun sahadakı perfor-
mansıyla doğrudan bağlantılı oluyor. iyi oynadın mı dört
yıldız, kötü oynadın mı tek yıldız. Işin mantığı bu. Kimse
de çıkıp adamda iş yok, ama antrenörü bunu çok seviyor
ya da maç bitip omuza alındığında hiç rahatsız olmuyor
diye bol keseden yıldız vermiyor performansı düşük
olana.
Şimdi bir de başbakan seçimimize bakın. Şu sorulara
dürüstçe cevap verin.
Başbakan seçiminin adaylann geleceğe dönük dü-
şüncelerinin, toplumsal çözümlemelerinin, ekonomik
değerlendirmelerinin, siyasal deneyim ve becerilerinin,
giderek ülkeye ilişkin iddia ve hırslannın bir bileşkesine
göre yapılması daha doğru olmaz mı?
Adayların performans kriterlerinin bu tür temel yapı
taşları üzerine oturtulması ve değerlendirmelerin bu
bazda yapılması gerekmez mi?
Cllkeyt gelecek yüzyıla hazırlayacak siyasi liderlerin
bu süzgeçlerden geçirilerek seçilmesi hem kendi siyasi
kadrosu, hem de toplum açısından daha yararlı değil
mi?
Eğer illa adaylara yıldız verilecekse, siyasal seçimleri
spor olayına dönüştürmek bir medya görevidir denili-
yorsa, yıldız takdirinde bu tür performans kriterlerinin
bütünüyle ıska geçilmesi kamuoyunu yanıltmak anlamı-
na gelmez mi?
Biliyorum bunlar zor ve can sıkıcı sorular. Zaten kim-
senin başbakan seçiminin bu yönleriyle ilgilendiği de
yok. Üç yıidızlı başbakan arıyor herkes.
Isterseniz siz de boşverin. Maç izler gibi başbakan
seçmenin keyfini yaşayın. Takılın yıidızlı başbakan ara-
yı|ına. Kim babaya daha yakın, kim babanın yitik za-
manlarmda ona koltuk çıkmış; kim babanın bir dediğini
iki etmeyecek, kim parti içinde delege dengesini daha
becerikli kullanıyor; kim kamu bankalarını daha iyi yotv
tuyor; kim siyasi rakibine ondan daha hızlı ve beter kûiür
edîyof; kîrn seçim meydaîilarında omza alındığında ra-
hatsız olmayacak gibi daha güncel ve isabetli sorulara
cevap arayın.
Çağ atlamış, post-modern, dünya devletlerinde yıidız-
lı başbakanlar bu sorulara göre seçiliyor. Tatmin olma-
sanız bile geleceğin üç yıidızlı başbakanını doğru tah-
min etmiş olursunuz.
Yüncüler lstanbıd'da
Magazin/TV Servisi- 62. UluslararasıYün Konferansı,
Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen açılvş oturumuyla
başladı. Her yıl dünyanın değişik ticaretmerkezlerinde
düzenlenen ve tekstil sektörünün önemli fırmalannı bir
araya getiren sempozyuma, bu kez lstanbul ev sahipliği
yapıyor.
Cuma gününe kadar sürecek sempozyumun açtlış
oturumuna tstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu da katıldı.
Kozakçıoğlu, sempozyumun, 2000 OlimpiyatlarTna aday
olduğu bir dönemde îstanbul'da gerçekleştirilmesinin
öneminedikkatçekti.
Açıhşta, Beymen'in düzenlediği bir de defile yapıldı.
Tekstil Işverenleri Sendikası Başkanı Halit Narin de yaptiğı
konuşmada dünya yüncülerinin büyüyen stoklar karşısında
sıkıntıb bir dönem yaşadıklannı, ancak Türkiye'deki
yüksek tüketim nedeniyle yerli yün sanayinin büyük bir
avantaj yaşadığını vurguladı.
Türk yün ihracatının arttığına da değinen Halit Narin, Türk
sanayicilerinin bu büyüyen pazan yabana şirketlerle
işbirliğj halinde değerlendirmek istediklerini vurguladı.
(Fotoğraf: ENİS ONAT)
Almanya Başbakanı Kohl, bugün Ankara'ya geliyor. Ziyaret, işadamlanna ortak girişim olanağı da sağlayacak.
AğırtoplarOrtaAsyaveKaradeniz'eçevrildiEkonomi Servisi- Almanya Başbakanı He4-
mnt Kohl ile birükte Alman sanayünin ağır top-
lan da Orta Asya, Karadeniz Işbirliği Bölgesi
ve Türkiye'de ortak yaünm imkanlannı görüş-
mek üzere Türkiye'ye geliyor.
Kohl'ü Esenboğa Havaalanı'nda Başba-
kan Vekili İnönü karşılayacak. İnönü ile
Kohl arasında yapılması beklenen görüşme
sonrasında Başbakan Vekili, Almanya Baş-
bakanı onuruna akşam yemeği verecek.
Kohl aynı akşam ülkesine dönecek.
Almanya, özelükle Orta Asya'daki gelişme-
lerden sonra Türkiye ile ekonomik işbirliği
arayışlannı artürdı. Bugün Türkiye'ye gelecek
olan Kohl'ün ziyareti öncesinde Türkiye'de
bulunan Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkı-
nma Bakanlığı'nda görevli Devlet Bakanı
Hans-Peter Repmk Ankara ve Istanbul'daki
incelemelerini bir rapor halinde Başbakan
Kohl'e sundu. Özellikle, Orta Asya Cumhuri-
yetlerindeki doğalgaz ve petrol projeleriyle
yakından ilgjlenen Almanya bu alanlarda Tür-
kiye ile işbirliği imkanlannı araşünyor. Türk-
Alman gecici iş konseyi başkanı Feyyaz Ber-
ker, Almanya'nın ilk planda teknik yardım.
eğitim konusunu ele almak istediğini ve Türki-
ye ile Almanya arasında başlayan eğitim danı-
şmanlığını Orta Asya Cumhuriyetleri ve Kara-
deniz işbirliği Bölgesi'ndeki ülkelere gidecek
şekilde fınanse eüneyi düşündüğünü belirtti.
Berker, Almanya'nın orta ve uzun vade de
mega projelerle ilgilendiğıini, doğalgaz ve pet-
rol projelerinde Türkiye ile işbirliği yapmak is-
tediğini belirtti.
Türk özel sektörünün de Alman fırmalan ile
Göriişmeiere katdacak Alman sanayicfleri
Ahnanya Başbakanı Hetaıut Kohl ile
birükte Türkiye gelen işadamlan ise şunlar:
Thyssen Yönetim Kurulu Başkanı Eckhard
Ronkamm, Schurig and Schurig reklam
ajansı genel yönetmeni Gerhard Schurig,
inşaat malzemeleri imalatçısı Asea Brown
Boveri Yönetim kurulu üyesi Manfred Si-
mon, HowaWtswerke-Ahnan Tersanesi
Müdûrü Udo Ude, leopar tanklannın
yapımctsı Krauss-Maffei Yönetim kurulu
Başkanı Burkhard VVoUschlager, Atlas
Ekktronik'den Peter Würt2, Blohm Voss
AŞ Başkanı Peter Beer, ağff sanayi fîr-
ması, Preussag AG Yön. Kurulu Başkanve-
kili Michael Frenzel, Thyssen Rheinstahl
Teknik Genel Yönetmeni Jürgen Oop-
mann, Siemens Merkez Yönetim Kurulu
üyesi VValter Kunerth ve AEG temsilcisi.
ortak yaünm yapmak istediğini belirten Ber-
ker, daha önce Almanya'da yapılan görüşme-
lerde Ukranya, Moldayya, Rusya ve Türkiye'-
de yatınmlara girmek için karşıhklı dengelerin
gözden geçirildiğini beürterek şöyle konuştu:
"Ahnan'lann Türkiye'deki yaünmlan diğer
ülkelerden çok değil. Hollandalılann yaürma-
lan dahi onlan geçmekte. Almanlann toplam
429 firması var. Biz onlann bu yaünmlannı
artürmasını isüyoruz. Türkiye pazanyla daha
fazla ilgilenmelerini isüyoruz."
Türk ve Alman işadamlan 21 mayısta tstan-
bul'da biraraya gelerek karşılıkh işbirliği im-
kanlannı ele alacak. Görüşmeye aralannda
Halis Komili, Sedat Aloğlu gibi DEİK kurucu-
su 30 kadar Türk işadamı kaülacak.