Catalog

1 MART1993PAZARTESI CUMHURIYE1 EKONOMI YOK'den Mariboro elestipisi • ANKARA (AA)- Başbakanhk YDK raporuna görePhilip Morris, I992yılı fıyat görüşmelerinde kendi markalannı verli sigaralar karşısında özcndirecek koşullar ileri sürdü. Tekel ise yerli üretime karşı haksız rckabet sağlayan ve dampingli olarak nitelendirilen fırma koşullanm kabul ettı. YDK'nin Tekel raporunda •'Tekel'ın I99l'deyabancı sigara satışlanndan doğan 215.7 milyar liralık ışletme zarannın yüzde 90ı Marlboro grubu markalardan oluşuyor" denildi. Philip Morris ise "Tekel. ürünlerimizin satışından zarar etmedı, 80.8 milyar lira gelir sağladı" dedi. İhracat kredileri • ANKARA (AA)-İhracatta sevk öncesi kredilerinin limit ve vadeleri yeniden düzenlendi. Sevk öncesi ihracat kredilcrinde şirket limiti 30 milyar liradan 50 milyar liraya yükseltıldi. Faizde devlet mûdahalesi yok • tZMİR(AA)-Halk Bankası Genel Müdürü Sezgin Taşkıran. devletin mevduat faizlerini düşürmede rolü olmadığını beünü. Taşkıran. yüksek fonlama İhtiyacı olan bankalarla rekabeietmekten vazgeçerek bankalarla yapılan anlaşma sonucunda faiz oranlannı düşürdüklerini söyledı. Taşkıran "İş Bankasfnın koordinatörlüğünde. Akbank ve Yapı Kredi Bankası ıle resmv bankalardan Halk Bankası ve Ziraat Bankası'nın ortak karan ile faizler düşürüldü. Emlak Bankası da bu karanmıza centilmenlik göstererek uydu. Birlikte hareketeuik"dedi. DHM alacaklam • ANKARA (ANKA) - Devlet Hava Mcydanlan İşletmesi, Roman^a. Bulgarisian ve Irak'tan alacağını tahsi! edemiyor. l990yılı değerleriyle Romanya Hava Yollannın 2.5 milyar. Balkan Hava Yollanrun (Bulganstan) 918 milyon, Irak Hava Yollan'nın 740milyon lira borçlu olduğu bıldirildı. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun Devlet Hava Meydan tşletmesi"yleilgili raporuna göre işletmenın yabancı hava yollanndan tahsil edemediği alacaklan, l990yılı değerleriyle toplam 5 milyar lira düzcyinde. Mutfak enflasyonu şubatta eylül aymdan bu yana en yüksek düzeye ulaştı Ramazan zaııüı geldi: Yüzde 8.6 ANKARA PAZARI YAKUP KEPENEK Ekonomi Servisi- Ramazan mutfağa zam >ağmuruyla girdi. Geçen ay mutfak harcamalan- ndaki fıyat artış oranı. eylül a\ı- ndan sonra en yüksek değerine ula§arak yüzde 8.6 oldu. Bö>le- ce Istanbul'da yaşayan dört ki- şilik bir ailenin mutfak masraf- lan 209 bin 336 lira artarak 2 milyon 646 bin liraya ulaştı. Şubat ayında sebze fıyatla- nnda ortalama yüzde 25 oraru- nda gerçekleşen artış aile bütçe- sine 70 bin 700 lira ek \ ük getir- dı. KJŞ koşullan nedenivle nak- liye sorunlan ve üretım bölgele- rindeki don olaylan birleşince mevsim sebzeleri bile aşın pa- halılandı. Bir önceki a\ 4 bin li- radan satılan pırasa şubatta 6 bin 800 lirava. lahana 4 bin lira- dan 5 bin 300 liraya. ıspanak 7 bin liradan 7 bin 650 liraya çıktı. Domaıesin fiyatı ise 11 bin 500 liradan 16 bin 300 liraya ulaştı. Meyve fıyatlan da geçen av ortalama vüzde9.4oranında 1 İstanbul'da 4 kisilik ailenin aylık mutfak masrafları (TL) İrfart Peynır Zeytın Seker Cay Et Ekmek Sut Yumurta Yoğurt Un Makarna 53333 «666 9.833 35.533 52.666 2000 6200 916 10500 5.666 7666 mm 54.333 45000 9833 «533 58666 2000 5200 1000 10500 5.833 7.800 m ** 4Kg 15kg 6kg 08kg. 15kg. 72adet 15lıtre 9Gadel 15kg 3kg 2kg Ml Mafl 213.332 70.000 56.998 28427 789900 144000 93.000 82.MC 157.500 16.998 15332 217.332 Pırın< ? Ç750O b a k l | y f f l 58998 P a t a t e s 28427 ^ 879990 Meyve 144000 — < Margann 9 3 0 0 0 Aycıcekyağı Zeytınyağı • Tereyağı 17 tffi ' TupûâZ 15600 I f l H tak IfM 9833 8.750 1.833 2000 8102 13733 14500 23.666 44.333 49500 MKÜTttl 10566 8.944 2400 2400 "722 8866 14.533 15.500 23666 43666 5200Q • 4<g 45kg. 8kg. 5kg 30 kg 30kg 2kg 'kg. ikg. 05kg. ikg. fctkHln 39.332 39.375 M684 12000 280930 243.060 27.466 14500 23666 22167 49.500 umm fttttn 42.664 40248 19.200 14.400 351660 265.980 [ 29066 15500 23666 21.833 52000 LMUH arttı. Üretim sezonunun sonu- na gelen mandalınanın fiyatı 7 bin 250 liradan 11 bin 3OO!iraya çıktı. Diğer meyvelerin fıyatlan da ortalama biner lira arttı. Bir yıl boyunca fiyatı nere- deyse sabit kalan. ocak ayında yüzde 18 oranında ucuzîayan patates ise destekleme kapsa- rfıına alınarak TMO'nun ah- mlara geçmcsi üzcrinc yüzde 31 oranında zamlandı. Soğan ise yüzde 20 oranında yükseldi. Pirinç. un. makarna. bakliyat fıyatlan ramazan nedcniş lc şişi- rildi. Bu ürünlerin fıyatlan top- lan piyasaya oranla. perakende satışlarda oldukça yükseldi. Geçen ay tüpgaza da nakliye masraflan ve toplu sözleşme \ükü gerekçe gösterilerek yüz- de 5 zam yapıldı. 12 kilog- ramlık tüpgazın fiyatı 52 bin lira oldu. Varlık Nedeni DÜNYA EKONOMISINE BAKIŞ ERGİN YILDIZOĞLU LONDRA G7 Toplantısı: Uluslararası işbirliği ümidi yok G 7 ülkeleri maliye bakan- ları hafta sonunda Lond- ra'da toplandılar. Top- fântıda dünya ekonomıst- nın durgunluktan çıkması içın uluslararası işbirliği- nın gereği bir kere daha vurgulandı. G7 toplantısının arka planını oluşturan ekonomık ve politik manzara bu ışbırlı- ğıni hem gereklı hem de bugün için im- kansız kılıyor. Dunya üretıminin 2/3'ünü yapan G7 ül- kelerının hemen hepsinde, ABD harıç, ekonomik bunalım derinleşmeye de- vam edıyor. Bu dasözkonusu ülkelerin hükümetlerini iç polıtikada baskı altına alıyor Hükümetlerın çoğunlukla gittık- çe zayıflayan lıderlıklerden oluşması da duruma tuz bıber ekıyor Toplantının ev sahıbı Ingıltere 1990 ortasından berı bir ekonomik durgunluk yaşıyor Durgunluktan çıkacağına daır zaman zaman beliren ışaretler. düşen üretım ve artan işsızlik arasında aynı hızla kayboluyor. Ingılterede toplam ışsizlik oranı % 10.8'e ulaşırken uzun süreli ışsizlerın sayısı da bir miiyonu geçıyor. Bu hafta İngiltere'nin en büyük şırketı ICI'ın Ingılterede 4000 ve tum dünyada 9000 kişıyi ve Britısh Gas'ın da 2400 kişiyi ışten çıkaracağını açıkla- ması durgunluktan çıkışın hala ufukta görülmedığıni gösteriyor. Almanya'da da durgunluk derinleşı- yor. Almanya'da otomotıv sanayıinde satışlann bu yıl % 20 düşmesı bekleni- yor. En son anketlere göre Alman ışa- damlarının % 43ü bu yıl daha az yatırım yapmayı planlarken, % 44'ü işçı çıkarmaya devam edeceğıni belırt- tı. Bu arada en son enflasyon rakamları Almanya'da yakın zamanda yenı bir faiz duşüşü beklemenın yersız olduğu- na işaret edıyor. Bu yüksek faiz orart- ları ise Avrupanın dığer ulkelerıni Al- manya ıle birlikte adeta bir durgunluğa ve yüksek ışsızliğe mahkum edıyor Bu durumun en guzel örneğı belki de Fransa. Frank'ın Alman Markı karşısı- nda değerinı korumak ıçin yüksek reel Belçıka'da öncü göstergeler ındeksı ocak ayında bir önceki yıla göre % 21 düştü. Ispanya'da % 20ye ulaşan son ışsızlık rakamları adeta şok yarattı. İsviçre'de ise ışsızlık 2. Dünya Savaşı sonrasının en yüksek düzeyine ulaştı. Ekonomik durgunluğunyıkımı bazı iş kollarında felaket boyutlarına ulaşaca- ğa benziyor. Örneğın bir yenıden yapı- lanmaya zorlanan çelık sanayinde 50.000 kışınin işten çıkarılacağı tahmın edilmışti. Şımdi European gazetesı bu rakamin 200.000'e ulaşabileceğinı JLJünya üretiminin 2 3'ünü yapan G7 ülkelerinin hemen hepsinde. ABD hariç. ekonomik bunalım derinleşmeye devam ediyor. Bu da hükümetleri iç polıtikada baskı altına alıyor. Hükümetlerinçoğunluklagittikçezayıflayan liderliklerden oluşması da duruma tuz biber ekiyor. faizlere katlanmak zorunda kalan Fransa'da bir taraftan ışsizlik artarak % 10.5'e ulaşırken ekonomi de 4. üç aylık dönemde 3. üç aylığa göre % 0.5 daraldı. Bu yüzden Fransa'da genel kanı gelecek yıldan önce bir ekonomik toparlanma beklememek gerektiğı yö- nünde. Diğer Avrupa ülklerinde de durum pek parlak değıl. Avusturya'da aralıkta üretim bir önceki yıla göre % 8 gerıledi. Hollanda'da da ekonomik büyüme 1991de % 2.2 ıken 1992de 1 5'edüştü ve bu yıl daha da düşmesı bekleniyor. yazıyor. Ekonomik durgunluğu en şiddetli ya- şayan ve bu yüzden de en köklü ekono- mik değişikliklere aday gibı gözüken ülke galiba Japonya. Japonya'da sana- yi üretimi ocak ayında geçen yıla göre % 7.6 düştü. öncü göstergeler indeksı ise aralıkta durgunlukla toparlanma arasında sınırsayılan % 50'ninçok altı- na, 27.3'e düştü. Hızla derinleşen dur- gunluk Japon şırketlerinı geleneksel politikaları terk ederek işçi çikartmaya zorluyor. Nissan ve NTT'nin üç yıl için- de 35.000 işçı çıkaracaklannı açıkla- ması şok yarattı. Bu arada bankaların süphelı alacakları 1992 yılında, mart ile eylül arasında 8 trilyon yenden 12 tnl- yon yene yukselmesi durumun daha da agırlaşacağına işaret ediyor. Bu genel manzara içınde ABD eko- nomısi tek istısnayı oluşturuyor 1992- nin 4. dört aylık rakamları ekonominin % 4.8 gıbı çarpıcı bir hızla büyümekte olduğunu gösteriyor Ama burada da her şey gülluk gülüstanlık değil. Şubat ayıda tüketıcı güveninın. ocak ayında da büyük fabrika sıparışlerinın düştüğü gozlendı. Işsızlık de artıyor. Boıng şir- ketı ikıyıl içınde, 15.000ı buyıl vesade- ce New York bölgesinden olmak uzere toplam 28.000 kışıyı işten çıkaracağını açıkladı. GE Air Crafts ise 3900 işçı çı- kartacak Şımdı her koyun kendı bacağından asılır özdeyişine uygun olarak bu ülke- ler arasında tıcan rekabet ve anlaş- mazlık konuları hızla artıyor. Fransa AT ortaklannı ABD ve AT arasında zarzor ulaşılan GATT yağlı to- humlar anlaşmasını tanımamaya zor- luyor Japonya ıle AT, otomotıv tıcaretı konusunda, bir turlü anlaşamıyorlar, ABD Aırbus konusunda AT ıle yeni bir anlaşmazlık alanı açarken Alman Şan- sölyesı Kohl ABDyı sılah şirketlerine devlet desteğı verdığı ıçin eleştiriyor. ABD ile Japonya arasında hava taşı- macılığı hakları üzerıne olan tartışma keskinleşiyor Bu arada ABD şirketleri UArktvn 17. Sayfada Her nesnenin bir varlık nedeni vardır. Nesneler varlık nedenleriyle kimlik kazanır. Yalnız fiziksel nesneler de- ğil, halkın oylarıyla seçilen hükümetler de bu kurala uyar. iş başındaki hükümetin varlık nedeni, hıç kuşku yok ki ülkenin demokratikleşme gereksinimidir. Hükümetı do- ğuran birincil etken, 12 Eylul rejiminden demokrasıye geçişi sağlayacağı yönündeki toplumsal beklentidir. Hükümet programının deyimiyle "tam demokrasinin" çağdaş ve katılımcı öğeleriyle kurulması, ülkenin karşı- laştığı sorunların çözümünün gerçek anahtarıdır; daha doğrusu, çözüm yollarını açacak bir sureçtir. Denilebilir ki hükümetin tüm öbür ekonomik ve toplumsal konular- daki önerıleri yalnız ve ancak demokrasi düzleminde sağlıklı. kalıcı ve köklü bir biçimde gerçekleşme olanağı bulabilir Demokratikleşme sürecinin temeli de anayasadır. Geçen hafta, TBMM'de bulunan türn siyasal partilerin başkanlarının katılımıyla, bir anayasa değişikliklerı sü- reci başlatılmış bulunuyor. Varolan 12 Eylül Anayasası'nı değistirme girişimı hiç kuşkusuz çok önemli ve olumludur. Yine hiç kuşku yok ki. anayasa değişikliği konusundaki bu açılış ya da baş- langıç girişimi, çok sınırlı tutulduğu için gerçekten yeter- sizdir. Anayasa değişikliği olarak gündeme getirilen konu- lar, tam bir gülmece konusu olmaya adaydır; özel radyo ve televizyon vericileri kurulabilmesi. siyasal partilerin örgütlenme biçimleri, milletvekillerinin parti değiştirme- leri üzerindeki yasağın kaldırılması, seçme ve seçilme yaşı ıle anayasanın giriş ve bir kısım geçici maddeleri. Bu maddelerin pek çoğu yıllardır işlemeyen, daha doğ- rusu çiğnenen düzenlemeleri içeriyor; özel televizyon ve radyolar ya da milletvekillerinin parti değiştirmesi • Arkast 17. Sayfada Show TV Sunar.... ASB'ran leleviTyon araştırma» TELEBAROMETRE TV KANALLARININ GÜNLÜK İZLENME ORANI 30 25 20 15 10 5 22 Şubat PazarUcI ( (prim»-tim«) 20 86 ^ ^ H 1E 03 B X) > ss 2« 01 lıTBT-1 İNTER STAR TELE ON SHCW TV KANAl S Geçen Pazartesi akşamı en çok izlenen televüyon programları... 1- 2- 4- 6- 7- 8- 10- Pfogram Aşıksın Koşe Donmece Zekı Metınce Çarkı'elek 2000 Haberlen Ramazana Gırerken Mahallenm Muhtariarı Supermarket Akşam Haberien Super Aıle Kanal Shovv TV Shovv TV TRT-1 Show TV TRT-1 Shovv TV Kanal 6 Kanal 6 Shovv TV Shovv TV izlenme Oranı 14.56 13.20 12.37 11.93 11.97 11.04 10.45 8.72 8.42 8 19 Dür yaymlanan Telebaromctre'de, yapılan fızüu bir hala sonucu TRT-1 e ait olan Bızımkıler dızısı Show TVyc ait olarak gösterılmı^ir. Bo hatadan döayı TRT-Vd«n ötiıı dıterız TÜRK YA DA DITNYA EKONOMİLERİNDEKİ HİÇBİR DEĞÎŞİKLİK SİZt SARSAMAZ. ÇÜNKÜ Artık Capital'iniz var! Almanya, Italya ve Fransa'da tiraj rekorlan kıran dergi. Ülkemizm tek aylık ekonomi dergısı... Okurlannın vazgeçilmez özel danışmanı, ikı toplantı arasında bir bakışta kavıanacak kadar kolay ve özlü, 2OOO'lı yıllara uzanan dergicilik anlayışıyla şaşırtıcı ve hızlı... Bu herşeyıyle yepyeni dergiyi ış ve ekonomi dünyasından gelen çok özel bir kadro yayına hazırhyor. Artık ekonomik yaşamdaki hiçbir değişiklik sizi olurnsuz etkileyemez... çünkü siz çok daha önceden yannı yakalayacaksmız... Çünkü artık Capital'iniz var. B A Y I L E R D E HERKESE 1NFO CARD i ABONELERE İT 11 1 M "Pli ^ | HüTTİ\et ^ Dercı Grubu A R M A Ğ A N L I