Catalog

SAYFA CUMHURİYET 25 EKİM1993 PAZARTESİ 8 DUNYADA GEÇEN HAFTA Saııatçı-korsaııkasetçisavaşı EDİPEMİLÖYMEN LONDRA - Konserlerini izinsiz banda alıp, kasete döküp, izinsiz satan Almanlara, pop sanatçısı Phil Collins. Avrupa Adalet Divanı'nda actığı davayı kazandı geçen hafta. İşin içinde ünlü ve sürümü bol bir popçu olduğu için basın da çok ilgi gösterdi. Ve anlaşıldı ki sadece geçen yıl, Avrupa Topluluğu ülkelennde 700 milyon korsan kaset satümış. 38 milyon da CD. Bunlardan elde edilen haksız kazanç 2 milyar dolan buluyormuş. Bu veıiler mahkcmede delil ve kanıt olarak sunuldu. Phil Collins'in kanını kunıtan, 1983Californiakonserinin bir Alman fırması tarafmdan izinsiz kaydedilip izinsiz satması olmuş. Hem kasetıni hem CD'sini çıkartmışlar piyasa>a. Konseri çaktırmadan kaydetmek kadar piyasada satılan kaset ve CD'leri izinsiz çoğaltmak da bir başka geçim kaynağı. Sanatçı da zarar görüy or bundan, plak şirketi de. Ama sorun sadece para da değil. Kötü kopyalar, gelışigüzel kayıtlar müzikseven bir anda sanatçı aleyhine döndürüyor. İnsanlann fazla düşünecek vakti yok. Alışüğı INGILTERE sanatçının kasetini alırken acaba sahte mi diye de düşünecek değıl. Zaten anlaması mümkün de değil. Bir dinliyor ki felaket. Bunun suçunu yükleyeceği kışi hazır: Sanatçı. Korsan kasetçilik nedeniyle Amerika'dan da bilgı geldı. Orada da sadece geçen yıl 463 milyon dolar kazanç sağlanmış bu yasadışı yolla. Aynca Çin, Meksika, Güney Kore gibi büyük başka pazarlar da var. Ve tabii sırada Doğu Avrupa duruyor. Henüz yasal düzenlemeler yapılmadığı için Macaristan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti'nde korsan kaset-CD'leruluorta saülıyormuş. Bu tür ışletmelerin vergi yükümlülükleri de daha saptanmadığından şimdilik keselerini doldurmaya bakıyorlarmış. Bir zamanlar her şeye kanşan devlet, öylece sejirci durumdaymış. Avrupa Adalet Divanı'nın geçen haftaki karan, sadece Avrupa Topluluğu'nda gecerlı olacak. Bundan böyle AT içinde korsan kasetçilik öldü. Ama ya dışmda? Adalet Divanı yargıçlannı bir alıp Manifaturacılar Çarşısı'na götürüp dert dinletmeli. Geçen hafta bir başka pop sanatçısı, George Michael da plak şirketini mahkemeye verdi. Öyle sıradan bir şirket değil: Sony! Michael, sözleşmesinden memnun değil. Sömürülü>orumdiyor. Yüksek Mahkeme'ye gjderken Michael, kulağındakı küpeyi çıkarttı. Cıddi ağır bir takım elbisegiydi. Ama mahkemenin önü ana baba günüydü. Televizyoncular, hayranlan üst üste. Mahkemeden Sony aleyhine bir karar çıkarsa, sanatçılan sömürmeyi ilke edinenlere veni bir darbe daha inecek. Çernobil'i açmanın sırasımıydışimdi? GÜRHANUÇKAN STOCKHOLM - Ukrayna Parlamentosu'nun. Çernobil nükleerenerji santralının kuUanımını yasaklayan yasanın gelecek yıldan uıbaren yürürlükte kaldınlmasına karar vermesi, cevredekı diğer ülkeler gibi İsvec'tede kaygı yaratu. Litvanya, Rusya ve Ukrayna'da şu anda çahşmakta olan nükleer reaktörlerin zaten oldukça büyük bir kaygıyla ızlendıği sırada açıklanan bu karar, Ukrayna"nın enerji gereksıniminın acilliği anlayışla karşılandıysa da tatsız bir sürpriz olarak yorumlandı. Aynı anda, İsveç'in şu anda üretimde olan reaktörlerinden en yenisinin sahibi Sydkraft, ülkedeki bütün nükleer reaktörlerin 20l0yılında üretime son vermesi şeklindeki parlamento karannı tarumayacağını açıkladı. Sydkraft'ın Genel Müdürü Leif Josefsson, parlemonto karannın yasa gücünde olmadığı için şirketi bağlamayacağıru. söz konusu reaktörün 40 yıllık bir yaşam süresi düşünülerek inşa İSVEC edildığini açıkladı. Söz konusu reaktör, 1995"teçahştınlacak ve 2025 yılına dek üretim yapacak. Bu acıklama, nükleer enerji konusunda bir kez daha "olmalı mı, olmamalı mı?" tartışması başlattı. Koalisyon ortaklanndan Merkez Partisi, yıllardır nükleer enerjiye (hayır) çızgısini gütmekte. Genel Başkan Olof Johansson, Sydkraft ın açıklamasının, bu konuda bağlayıcı biryasa çıkarmanın ne denli gerekli olduğunu kanıtladığını söyledi. Başbakan Carl Bildt partısınin geleneksel çizgisi olan "nükleer enerjiye evet"e katılıyor, ama başbakan sıfaüyla parlamento karanna da saygı gösterme zorunluluğunda olduğunu biliyor. Bu nedenle. "Eğer nükleer enerji santralları 2010 yılında kapatılacaksa şimdiden hazırhğa başlamlması gerekli değil mi" sorusuna, "hele bir 2000 yılı olsun da görejiın" gibılennden gecıştınci biryanıt verdi. İsveç'in bugün enerji gereksiniminin yaklaşık yansı. nükleer enerji santrallanyla karşılanmakta. a m r f l î l « t i V i e t n a m İ 1 Çocuklar bölgeye ABD helikopterinin ge- Ç g l d g l T I W » U leceginidujuneadavanamayıpizlemeyegittiler. ABD askerleri ülkenin kuzeydoğusundaki Lang Son kentinde gercekleştirilen operasyon sırasında ka\bolan arakadaşlarını aramaya gebnişler. Çocukların bir kısmı heyecanla helikopterin inişini izlerken, bir kısmı da dondurmanın çekiciliğine kapılmadan du- ramıyor. Helikopter pistinin biraz ilerisinde bekleven açıkgöz bir seyyar satKidan dondurma alıyorlar. (Fotoğraf: REUTER) Air MİŞELPERLMAN PARIS - Bu kadan görülmemıştı şımdiye değin. Grev hakkının gerçekten dokunulmaz olduğu Fransa'da geçen hafta, Roisay ve Orh havalimanlan azçok birer"savaş*" alanınadönüştü. Ülkenin ünlü havayolu kuruluşu Air France personeli isyan etmiş. yönetüne meydan okuyordu. Hiç de zor değil bu eylemın nedenlerini anlamak. Gün gecmiv or ki kamu kesimınde olsun, özel sektörde olsun, işe son verme kararlan birer umacı gibi boy göstermesin. İşte böylesine bir ortamda. söz konusu kuruluşun grevci personeli oldukça sert yöntemlerle saldınverdi etrafa. Grevin başlannda örneğjn Roisay havalimanma yönelen yollan kesip uçağa yetişmek isteyen çoğu yolcunun olanaklannı yok ederek adeta sefil bir duruma düşürdüler. Kimilerinin kolunda küçük çocuklar, asfalün üstünde bavullannı zorlukla sürükleyen yaşlı kimseler, terminale doğru nefes nefese koşan insanlar gördük... Hava taşımacılığmda kaydedılen bunalımın sertliğine FRANSA kuşkuyla bakmak elbette kı yersiz bir davranış. Fakat Air France presoneîinin hışımla grev eylemine yönelmesi, pistleri işgal etmesı ne derece sağlıkb bir tutum? Tartışılabilir kuşkusuz. Ancak bu fırsatla öğrenildi ki kuruluşun kara tesislennde çalışanlarla uçan mürettabatı arasmdaki maaş farklan oldukça önemlı. Oysa hepsinden eşit bir özveri istenmekte. Air France'ın her memuru, uçaktaki albenili vehavab hosteslerle yakışıklı erkek kabin görevlileri gıbı değil. Ortalama ayda lObin franklık bir maaş neki... tnsanın. bayağı, "bozdur bozdur harca!" diyesi gehyor. İkı ayn personel kategorisinin arasmdaki ilişkilerin pek "sıcak olmadığı'"da böylece meydana çıkarken Başbakan Edouard Balladur, grevcileri sorumluluklanru üstlenmeyeçağırdı. Bu arada uzun grev boyunca kıyasıya bir rekabet çerçevesi içinde küçük "taksi havayollanmn" kendilerine müşteri çekmek üzere yorulmalanna hiç de gerek kalmadı. Kuşkusuz Fransız havayollanmn "kurbanı" işadamı yolculanna birazda göz kırpılmadı değil. Aynca çeşitli havacılık kuruluşlan şimdi Paris havalimanlanndan tazrrunat da isteyecek. Air France'ın başı Bernard Attali ise bütün bu karmaşanın günlük zarannı 70 milyon frank olarak hesapladı. Amerikalı turistın ise Paris'in simgesi ünlü Eyfel kulesini göremediği için kayıplara kanştığmı sanırken uçağırun Fransız başkenti yerine Lille kentine iniş yapüğının farkına varmadı. Ve böylece ciddi bir grev eylemine gerçeküstücülük havası katmışoldu... AMLAR-KAMLAR ECMEL BARUTÇU Antalya Konferansları Geçen haftayı, Ankara-istanbul-Antalya üçgenini do- laşarak geçirdim. Türk Amerikan Işadamları Derneği'nin (TABA), inter- forum'un Londra Şubesi ile birlikte 13-15 Ekim 1993 ta- rihlerinde Istanbul'da Swissotel-Bosphorus'da düzenle- diği Karadeniz Devletleri Iş Forumu Konferansı'na katı- larak "Türkiye'nin Stratejik Rolü" konulu bir konuşma yaptım. Konferansın konusu, Karadeniz ülkeleri ve eski Sov- yet Cumhuriyetlerı ile iş olanaklannı geliştirmek gibi teknik bir konuya tahsis edilmiş olmasına rağmen buna siyasi bir boyut verilmek istenmesini TABA'nın uyanık başkanının konuya geniş bir açıdan bakmasına bağla- dım. Başka bir deyişle, politik istikrarın Avrasya bölge- sinde iş olanaklarının geliştirilmesine yapacağı katkının vurgulanmasını ihmal etmek istememiş olduğu anlaşılı- yor. Bu tür bir konferansa ilk defa katılıyordum ve konfe- ransın çeşitli ülkelerın işadamlarını bir araya getirmek ve karşılıklı göruşerek iş bağlantıları kurmalarını sağla- mak bakımından faydalı bir rol oynadığını gördüm. ingilizce diline yabancı olanlar için ismindeki okuma güçlüğü bir yana bırakılırsa, konferansın yapıldığı otel için övgüden başka söylenecek bir şey yok. Çırağan Sa- rayı Oteli'nin. göze çirkin gelen lobisi hariç, Boğaz ile oluşturduğu nefes kesici güzelliği Svvissotel-Bospho- rus'da yok, ama bunun da lobisi geniş ve ferah. Hele, önündeki Ismet İnönü'nün atlı heykeli ile birlikte meyda- na getirdığı butünluğu pek beğendim. Istanbul'dan Antalya'da tertiplenen bir başka konfe- ransa uçtum Büyükelçi Sayın Ü. Haluk Bayülken'in başkanlığını yaptığı Türk Atlantik Konseyi'nce her yıl düzenlenmekte olan Uluslararası Güvenlik ve Işbirliği Antalya Konfe- ranslan'nm dördüncüsü TBMM Başkanı Sayın Hûsa- mettin Cindoruk'un himayesi altında ve Dışişleri ile Milli Savunma Bakanhklarının destekleriyle 14-17 Ekim 1993 tarihleri arasında Antalya'da Belek'teki "peri" bacalı Si- reneOteli'ndeyapıldı Türk Atlantik Konseyi Başkanı'nın gerek uzun meslek hayatında gerekse Dışişleri Bakanı ve Milli Savunma Bakanı olarak görev gördüğü süre içinde kurmuş oldu- ğu kişisel dostluklardan da ülke adına yararlanılan bu konferanslar, Batı ülkelerinde görülen benzerleri gibi, artık geleneksel bir nitelik kazandı. Uluslararası önemli sorunlarınçözümü için bılgi vedeneyimedayanilarakfi- kir üretmeyi amaçlayan Antalya Konferansları'nın bu yıl- kine katılanlar arasında NATO Genel Sekreteri Manfred VVoerner, Batı Avrupa Birliği (BAB) Genel Sekreteri Van Eekelen, NATO eski Genel Sekreteri Joseptı Luns ve Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri Kurt VVaklheim gibi yine tanınmış kişiler vardı. Türk basını da bu yılki konferansı daha yakından takip etti. TBMM Başkanı Sayın Hüsamettin Cindoruk'un konfe- ransa verdığı desteğı takdirle anmak gerekir. Böylesine güçlü bir destek olmadan Antalya konferanslarının ba- şarılı çizgisini devam ettirmesi elbette düşünülemez. Konferansın anatemasını, soğuk harp sonrasında Av- rupa'nın güvenlik mimarisi oluşturuyordu. Bu alanda görev almış kuruluşlar arasında BAB'ın özel bir yer iş- gal ettiği, konferansta yapılan konuşmalarda kendini belli etti. Türkiye'nin, AT'ye tam üye olmadığı için bu kuruluşun savunma boyutu haline getirilen BAB'a tam üyelik yeri- ne ortak üyeliğe kabul edilmiş olması eleştirildi. Türkiye ile birlikte Norveç ve İzlanda'nın da kabul etti- ği bu ortak üyeliğin, özel bir statü ile genişletilmiş olma- sına ve tam üyelikten fazla birfark göstermemesine rağ- men ikinci sınıf bir muamele olduğu vurgulandı. Hatta, politik mesajlar bile verildi. Bir iktidar değışiklığınde Türkiye'nin bu yarı üyeliği reddedeceğı ifadeedildi. BAB Genel Sekreteri Van Eekelen, böyle bir hareketin "sonun başlangıcı olacağını" söyledi. Bununla, Avrupa ile bütünleşmek isteyen Türkiye'nin bu son şansını da kaçıracağını ifade etmek istedi. BAB'daki ortak üyeliğımiz incelenirken önemli bir nokta gözden kaçırtlıyor gibi geliyor bana. (Devtmu 15. Sayjoda) KIBRIS Türkiye'ye dörtlüsalvo İZZETRIZAYALIN LEFKOŞA - Kıbns kamuo- yunu son bir hafta, İngiltere Kraliçesi Elizabeth'in Günev Kıbns ziyareti ile İngıliz Ulus- lar Topluluğu'nun (Common- vvealth) 12'nci Doruk Konfe- ransı'nın yanı sıra bu gezi ve konferansla ıç içe gelişen dört önemli girişım meşgul etti: 1 - Zimbabwe Cumhurbaşka- nı Robert Magabe'nin, Com- monwealth Doruk Konfe- ransfnda. Türk askerlerinin Kıbns'tan çekilmesi ve Kıbns'a Commonvvealth ülkelerinin de katılacağı banş gücü gönderil- mesi önerisi; 2- Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu'nun, Tür- kiye'ye, Kıbns'ta zor yoluyla gerçekleştirilecek bir değişiklı- ğin savaş nedeni sayılacağı uya- nsı. 3- Avrupa Parlamentosu'- nun, Avrupa Topluluğu'nun (AT) Kıbns konusundakı top- İumlar arası görüşmelere göz- lemci göndermesine ilişkin ka- rar taşansı; 4- İngiltere İşçi Partisi'nin Türk askerlerinin çekilerek Kıbns'ın federal bir çatı altında birleştirilmesi yönündekı isteği. Mugabe, Commonwealth Doruğu'nda, Türk askerlennin Kıbns'tan çekilmesini istemek üzere. Güvenlik Konseyi'ne başvuruda bulunulmasını" da önerdı. Papandreu, hükümet prog- ramını anlaürken, "Türk aske- rinin Kıbns'tan çekilmesi yö- nünde bir çözüm konusunda Kıbns Rum yönetimiyle işbirli- ğinde bulunacağınT açıkladı Avrupa Parlamentosu bugün toplanarak "Acil Konular Gûn- demi"ne "BM Genel Sekre- teri'nin gözetimiııde yürütülen toplıunlar arası görüşmelere, Avrupa Topluluğu'nun bir göz- lemci göndermesi" konusunda- kı "karar kasarısı"nı onayla- maya hazırlanıyor. İngiltere İşçi Partisi de Com- menwealth Doruk Konfe- ransında. "Türk askerlerinin Kıbns'tan çekilmesini''' istedi. "Türk askerinin çekilmesiyle adanın federal bir çatı altında yeniden birleştirilmesi" istemin- de bulundu. KKTCMetepki İngıliz Uluslar Topluluğu Konferansı'nda Zimbabwe Cumhurbaşkanı Robert Mu- gabe'nin konuşması, KKTC devlet ve hükümet yetkililerince sert tepkiyle karşılandı. Dışişle- ri Bakanhğı'nın yavımladığı bir açıklamada, "Kıbrs Türkleri- nin maruz bırakıldığı insanlık dışı muamcleyle katüamlara göz \Timan ve V unanistan'ın Kıbrts'ı koJonize cabalanna ses çıkar- mıyarak Kıbns Türklcrini toplu mezarlara gömenleri alkışlavan bu kişilerin, kıbns sonınu konu- sunda ahkam kesemeyecekleri" behrtildı. AT gözlemcisine ret KKCT ve TC yetkiülen, Av- rupa Parlamentosu Dışişleri Bakanlan Lüksemburg'daki toplantısında gündeme gelen ve Kıbns konusundaki toplumla- rarası görüşmelere "AT göz- lemcisi" göndenlmesini öngö- ren düşünccsmi "kabul edil- mez" sayıyorlar. 1994 209.995.000 TL • 239.995.000 TL • 324.9 K D V I t YENİ MAZDA 323 SEDAN • 1600cc 16-vorve • Merierı Uılieme • ElektrıV konlrollü oynolor • OtomatıV kopa camton • Hıdralik va ajroHant^Hİîr horekeilı djreluryon • fortor oçık uyanct MS " Içenden kufnonddı ogaı *• bmnztn kapağı • R«ostdı ulecekler • Ayarit otomahk emnıyet kemen • Holo|wi foHar • Dtjİtal $oot • Kopt OÇJV lamboır * Kontok anahton aydinJatmoii • Yotar arka kobuk • Bardaklık • Skriik eiektnk dü§rnes. - Arka orto Itofluk • Hanta tiQ • Cocuk emnryet tatıdi * Bağımstz sûspansr/on K D V D a h i l F i y a » YENİ MAZDA 323 HATCHBACK • 1*00 cc 16 volv« • Merkezı Uılteme • Elektrık kanlroHû ayoalcr • Otomotık kapı comlon • Hıdralik ve ayorkınoUır horetrtiı tirokjıyon • forior aok \ıyona tes • kerıden kumondalı boga| ve bertzın kapoğı • ReosJak sılecdıier • AyaHt o*o«nahk emnıyet kefnen * Haioien foriar • Dıjılal laal • Kap oçık lambou • Kenldı anahkın oyd.olotmoi, • Yatar aria koituk • Bardakbk • Stahk eleklrık dvğmeıı • Arka orio kolluk • Harıta ıjığı • Cocuk emnryet kılıdi süsponsıvon K D V D a YENİMAİ •2COOccDOHC, 16«akı • Eloktronık Ofi,ekwy«ı • AftS Fran 0d • 10 d6 okındo ıcs vdıhna • M « l • Beklronık kumondalı camlar v* oyr (aıW • Slafck deklrık dO^neıi • Ka| Ayarlanobılir horskellı dıreksıyon • BU boaaı ve benzm kaoağı • Seldromlı kon Yurt Çapındaki 115 Yetkili Bayi, Servis Merkezleri, Gezici Servis Hizmetleri, Bol ve Ucuz Orijinal Yedek Parçası/ta Mc DAHA GENİŞ BİLCİ VE TÜM 1 9 9 4 MAZD •AOANA P«mlr A.Ş Tel (0-322) 4534091 - 4542404 • AOAPAZARI BûlbOII*r Tlc. Tel (0-2M) 2757096 - 2733293 • AFYON Barlıj Tlc. Tel (0272) 2157418 • ANKARA Akörç Ltd. Tel (0-312) 4806253» BtOlr A.Ş. Tel (0-312) 2712900 (3hal) • B«Jİ«A.Ş Tel (0-313)2317260 • 2317261 • Gûn»^ Lld. Tel (0-312) 3176508 09- Herter Ltd. Tel (0-312) 3355252 (5 İMt) • KıyınTlc TeP (0-312) 3465241 - 346 20 36 • Kıyı*vtl Ltd. Tel (0-312) 3117564 - 3113797» Ûl-EI Lld. Tel(0-312) 4681907 -08 • Up»y A.Ş. Te) (0-312) 3518551 - 52 • ANTALTA Arttıurtn A.Ş. Tel (0-242) 2488375 - 76 • Kumltte* Akkoyuntu Tlc. Tel (0-242) 8873145 • 46 • ATDİN Karamanoğtu A^. Tel (0-256) 2252811 - 2139881 • SOkl ÇOIkler Tlc. Tel (0-256) 5189927 • BALIKESİR Donel A.Ş. Tel (0-266) 2424814 • Bandırmm Zafer Ltd. Tel (0-266) 7183134 - 7123550 - 51 •DATMAN Blllm Ltd. Tel (0-488) 2126828 • 2139898 • BİHGÖL Artubl Lld. Tel (0 426) 2132898 2134373 • BOLU Çlanecllef A.Ş. Tel (0-374) 2151030 •DOte» örtürk Koll. Tel (0-374) 5122407 • 08 • 5144724 » BUHSA Seskır Tlc. Tel (0-224) 2548065 - 2524024 » Intgöl Ko?»r«r TTc. T Bl (0 224) 7153829 • 7131777 •ÇORUM V«h« 8etMlct1l A.Ş. Tef (0-364) 2131087 • DENİZLİ Kumrellar Ltd. Tel (0-258) 2641814 - 2649605 • DİVAHBAKIR Mehmetoglu Lld. Tel (0-412) 2212002 - 2219141 • EOİRNE AKunt*! Otom. TBI (0-284) 2255216 2253808 • ELAZIÛ Muhtttln Aytaç Tel (0-424) 2333304 • ERZURUM Rıu Çtk* ve Oğulları Koll. Tel (0-442) 2182405 • ESKİŞEHİR Ejkl^Ahlr Ltd. Tel (0-222) 2311121 - 2316126 • GAZİANTEP Altm Ltd. Tel (0-342) 3365908 - 3368767 • OİRCSUN Tunctr Pu. Tel (0-454) 2162604 2165218 • ISPARTA H n Pttrol Lld. Tel (0 246) 21860»» (0-212)5910352 5910389* BttfrkAyAksu Ltd. Tel (0-212) 571585* 5049393 • Bıyrtmpaşt Kuran Ltd. Tel (0-212) 5012277 • B*şmtf* 5345700 01 5237476 S2100S0 • Erma Ltd. Tel (0-212) 532410»-. Lld. Tel (0-216) 3681751 - 3504469 • AhmM Û a r Tel (0-216) 347651 Lld. Tel (0-216) 3023466 • 3SO8209 • FnmbUtçt Y«J« Ltd. Tel (»• 3666449 3666078 • Ltvmnt Ucarttr A.Ş. Tel (0-212) 2623279 - 262i 44 • Pvndlk Emi) Ltd. Tel (0-216) 3900411 3904763 - 3490353 • J Ktztsker Ba-0 YOkMl Uzhan Tel (0-216) 3616451-3845017 • Om YuUbOtl» O0ro< LM. Te<(0-212) 5512595