Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 21 OCAK 1993 PERŞEMBE
EKONOMI
PARARAPORU
BMS/I VBİLBtİ
Endefcsler
Birlesik
Mali
Sanayi
önceki
3996.24
2442.50
4698.06
işlem hacmi(Dünkü)
Işlem miktan(Dûnkü)
BORSA
Adana Çımento (A)
MkMÇıaMilC)
MaaMMart*
Atyon Çımento
Akal Tekstf1
UtMM
McMMi
Aksa
AlarkoHotdıng
Alarko Sanayi
Alö nyuntıs Çeşme
NtoyMn
AnadoluCam
Arçelik
Aselsan
MMÇMMi
Baûtos
Banvrt
Bekofeknik
BırlıkTutun
BcHuÇimenio
Bnsa
Burçelık
ÇMUMiÇhaMi
ÇelikHalat
Çımentaş
Ç/msa
Demırbank
OenızlıCam
tmtml
Deva Holding
•Mf M|ai
I4MM
Doktaş
DuranOfset
Eczacıbaşı
fOMMtlİMf
Edıplplik
EgeBıracılık
EgeEndüstti
EgeGûfcre
EmekSigorta
Enka Holding
hMM
6.000
M
120 000
3 550
U N
I M
13.000
7.300
3.750
1.500
MM
1.025
5.700
3800
MM
M M
1.075
8.800
7.800
1.300
1.175
3.450
4.850
MM
3.450
21000
9.400
1 ioo
870
U M
1.675
1L7M
«M
6.900
1.525
3800
t M
3200
30 000
1.850
800
1.400
6.600
5 900
M l
17»
0
3.500
U M
MM
12.750
7100
3650
0
LIM
1000
5.700
3.700
7JM
M M
1.050
6.300
7.600
0
1 12S
3.400
4.700
MM
3.450
21.000
9.100
MM
1100
770
MM
1.6SC
II.7N
4M
6.70C
1.40C
3.75C
MM
C
30.00C
1.87Î
79C
C
6.50C
*
Dürtfl
4047.07
2474.96
4959.69
Farfc(%)
1.27
1.32
1.25
191.278.181.428
43.073.789
6100
1.I7İ
Ml
0
3600
ZJ7I
U M
13 000
7.300
3.750
0
U M
1.025
5.900
3.850
7JM
MM
1.100
8.300
7.800
0
1.175
3.450
5.300
MM
3.450
22.000
9.500
M M
1.100
810
U M
1.675
1IJM
411
6.900
1.42S
3.050
U M
0
30.500
1.925
820
0
6.600
•HfcN
*mm
6000
I J M
M l
0
i S
675.115
74M1I
1ZMM
1
3.560 2.637. M2
tf7>
M M
12.750
7.300
3.650
0
U M
1025
f M M
IC71I
542.889
128 600
53.050
0
1MM
48.610
5.800 1.4B1 140
3.750
7JM
U M
1.075
8.300
7.800
0
1.150
3.400
4.850
U M
3450
21.000
9.100
| M |
1.200
810
U M
1.650
11JM
411
6.800
1.425
3.800
U M
0
30 000
1.900
790
0
6.500
179.350
4JM
4ZMM
260.300
1000
42.500
0
717.985
5.862
82.000
4.117
208.545
861.500
264.300
1.000
TS.000
1 U M
111.540
17JM
1MJM
153.950
2.000
454.775
4MJM
0
56.540
268.000
87.000
0
58.501
JKrJrt
«Nt
6.013
IJti
171
0
3.519
M47
1 1 »
12.828
7.207
3.678
0
MM
1.015
5.730
3.766
7471
M t 4
1.075
8.300
7.687
0
1.150
3.437
4.864
MM
3.450
21.503
9.296
171$
1.100
780
MM
1.673
1fJ«
4M
6.816
1.412
3.827
Mtt
0
30.187
1.898
798
0
6.536
EreğJıDemırÇel*
BJM
2.275
1JM
2.250 2.350
IJM
2.250 2.2S5 246
1JH IJM
IM
2.302
IJM
Good-Year
Oorbon I?ıl
Gûbre Fabrıkalan
Hürrıyet Gazetecılik
Intema
I Motor P>ston
UM
6.900
2.175
•71
9.000
2.550
720
tUM
I.IM
2125
1J7»
2800
2.600
UM
6800
2000
m
8800
2.400
700
Irocam --••»•- 9.700
1JH
tm UU
Kelebek Mobilya 2.500
I.IM
2.100
1J7I
2.800
2.350
M
9700
1J7İ
IM»
0
«.IM
tm
7.500
2.100
Ml
9.100
2.550
710
1UM
1J7İ
2100
2.850
2400
Ml
9.800
6.800 6.000
2.100 83.500
M 11UM
8.800 185.425
2.550 9.100
•710 35.503
1UH «M
\X>% H U H
2.100 18.800
1IM
0
CtM
OM
KepezElek.(yeni) 4 150
KoçHoldıng 7 800
Koc Yatınm 16 000
0
7.600
16 000
0
7900
16.000
Kordsa
Kordsa
Koyiaş
Kü'ahya Porselen
MakıneTakım
Mardm Çımento
Maret
Marmarıs Alünyunus
Marmaris MartıOt.
Medya Holding
MensucatSant
1.950
740
1400
21.500
L4M
400
11.500
2.225
820
940
1.925
730
1.400
21000
S.7N
370
11.000
2175
0
930
5.200
630
Ml
5.200
0
1.950
740
1400
22.000
L7M
390
11.250
2.250
0
950
İ.1M
5.200
0
2800 44.060
Z3S0 4.660
Ml 177JM
9.700 141 864
U M 1M.1M
U7I MJ4I
0 0
L1M UM
UH1İMM
0 0
7.600 256.510
16.000 113.550
TUM 1HJM
1.950 89.669
90.563
Ufi
7.120
2.068
M
8.910
2.488
708
Iti»
1.M*
2.100
IJM
2.818
2J87
Ml
9.722
IJ7İ
U M
0
LIM
730
1.400
21.500
I7M
370
13.215
74 400
L1M
36.780
11.250 945 710
2.175 90.500
0 930
930 6.000
UM M7.7I1
5.200 4.000
0 500
MHU77.1M
0
7.752
16 000
7U44
1.949
734
1.400
21.323
I.7M
385
11.306
Z209
0
936
MM
5200
0
171
Netbank (Martank) 600
Net Holding 550
h4etTurızm 2.000
•M 17JM
•M
600 600
550 560
0 0
13.000
4M
ı.ıa
350
870
2.600
770
1.450
820
1850
3.750
640
15.250
330
2.300
350
8.800
750
1.900
10.700
2.850
İ.1N
1000
IJM
1000
U7I
Petkim
Petrokent Turizm
PınarSut
PınarEntegreEt
Pınar Su
Pınar Un
Pımaş
Petrol CMısı
Polylen
ProfıloTelra
Rabak
SabahVayıncılık
Santral Holding
Sarkuysan
Sifaş
Söksa
Sonmez Filamem
Sun Elektronık
Tekstılöank
TtMtaf
Tezsan
T.I$Bank.(A> 220.000
T.lşB.(C-%50BOL 450
T.iş8.(C-%50BDZ 660
2.300
!350
68.000
13 250
7.500
IJM
IJM
13.000
800
1.025
820
8 800
3.450
2.900
410
4.300
2.500
5.900
1.300
1 100
Ml
1.200
1.025
M
1.400
13 000
411
I.IM
320
860
0
760
0
810
1.825
3.700
620
0
330
2.200
340
6 700
730
0
0
2.800
tJTİ
13.250
441
IJM
360
860
0
780
0
820
1.850
3.750
640
0
340
2.300
350
8.900
730
0
0
2 950
600 5.000
550 402.700
0 0
MJM tBTU
Ml IUM
IJM 1MJ1I
13.000 466 840
4» IHJM
I.IM IMJn
340 474.100
860 63.900
600
550
0
0
760
0
0
17.240
0
810 37.000
1.825 22.500
3.7001.011.990
620 20.417
0 0
330 10 270
2.200 1.124.»
340 69.830
8.700 218.325
730 6.397
0 0
0 0
2 850 67.900
IJM 1J7İ
900 890
1.7» 1JH
0 0
2J7S 27M
1J7İ
990
0
&7M
17JM
2.500
Tıre Kutsan
Türfcıye Kalkmma
TotaşOtoTıcaret
Tofaş Otomobıl Fa
ToprakKâgn
T.Sıemens
r.ŞışeCam
TSBK
TSBK (yeni)
T.Demır Dökûm
TurcasPetrolcülük
Tüpraş
TürkHavaYollan
T.Tuborg
Tülûobanfc
Ünye Çımento
UşakSeramik
Vakıf Yatırım Ort.
VakıiFın. Kır
0
440
650
Ml
2-250
1.350
67.000
13.000
0
ija
IJ7I
12.500
800
1.025
810
8800
3.400
2.850
400
4.100
0
5.900
1J250
0
1.175
1.000
0
450
660
2.300
1.350
69.000
13.250
0
I.4M
12.500
810
1.050
820
9.000
3.500
2.950
410
4.300
0
6.200
1.275
0
m
1.200
1.050
1.375 1.400
0
450
650
Ml
2.300
1.350
67.000
13.250
0
IJM
!M
12.500
800
1.025
820
8800
3400
2.900
400
4.300
0
5.900
1.275
0
•M
1.200
1.000
•711
1.400
0
MTJR
0
117.920
19.040
MTZt
70.000
40.000
14.156
92.880
0
T7UM
UM
444.240
81.537
24,730
5.136
162.833
353.100
548.395
81.799
53.000
0
119.600
6.000
0
M7JK
13.451
464.000
M7
IJM
13.051
411
1.1ü
344
860
0
760
0
813
1839
3.707
621
0
332
2-258
345
8.766
730
0
0
2.867
UM
IJM
990
IJM
0
ısn
Emlakhank9
akızarmışkadayıf
• Bankanınvıl]ıkvüzde48faizuv2Uİad]âkonut l u m
»nevduau içerisinde çok lası konui edindirme yardımınBankanın yıllık yüzde 48 faiz uyguladığj konut
edindirme yardımı hesaplan mevduat munzam karşıljğı
vedisponibiliteyetabi tutulmuyor. Konut edindirme
yardımı hesabı adıyla Emlak Bankası'nda 1991 yılı sonu
itibanyla bulunan mevduat, bankanın TL mevduat-
lannın yansına yakın bir bölümû'nü oluşturuyor.
o
440
652
Ml
2.277
1.350
67.846
13.184
0
IJ7İ
1JH7
12.863
808
1.035
813
8.852
3.421
2893
401
4203
0
5.955
1566
0
Ml
1.177
1.022
14.500 1.376
ANKARA (ANKA) - Emlak
Bankasf njn yıllık yüzde 48 gibi
çok düşük bir faiz uyguladığı,
memurlar, işçiler ve emeklilere
ail konut edindirme yardımı ile
ilgılı vadeli hesaplann mevduat
munzam karşılığı ve disponibi-
lite gibi zorunlu karşılıklara
tabi tutuimadığı belirlendi. Bu
mevduatın, karşılıklara labi tu-
lulmaması düşük faizle birlikte
Emlak Bankası'na sağladığı
avantajı katmerlcşiirdi.
Emlak Bankası 1992 yılı ka-
sım ayı sonu ilibanyla 11.7 tril-
yon lirayı bulan konut edindir-
me yardımı hcsaplanna yıllık
yüzde 48 gibi düşük bir faiz uy-
gulamanın yanı sıra bu hesap-
lann zorunlu karşılığa labi tu-
tulmaması nedcniyledemevdu-
al toplayan diğer bankalara
karşı önemli bir avantaj elde
etli. Emlak Bankası, yasa gere-
ği bu parayı altı ay vadeli he-
saplarda lulabiliyor.
karşılık ve disponibilite zorun-
luluğu yüzünden kamu kesimi-
ne aktanp gen kalan 600 li-
rasını kullanabiüyor.
Bu nedenle Emlak Bankası,
konut edindirme yardımı he-
saplannda biriken paraya diğer
bankalann çok üzerinde bile
faiz uygulayabilecek durumda
bulunuor. Ancak banka, ya-
sanın ve Merkez Bankası'nın
kendisine sağladığı olanaklan
sürekli kendi lehine kullanıyor.
Konut edindirme yardımj he-
lum mevduaıı içerisinde
büyük bir yer tutuyor.
Mevduatın yüzde 47'si
1991 yılı sonu itibanyla döviz
ve bankalararası mevduat hariç
toplam 12 trilyon 531 milyar
lira mevduaı bulunan Emlak
Bankası'nın bu mevduaünın
yüzde 47'sini konut edindirme
yardımı hesaplannda toplanan
paranın 5 trilyon 919 milyar li-
rası bu bankadaki vadeli hesap-
ta tutuluyordu.
1992 yılı kasım ayı sonunda
11 trilyon 670 milyar liraya ula-
şan bu tutann 1992 yılı sonun-
da 12 trilyon liranınçok üzerine
yükseldiği tahmin ediliyor. Bir
başka ifadeyle Emlak Bankası'-
nın 1992 sonundaki toplam
saplan Emlak Bankası'nın top- mevdualının üçte birinden faz-
lası konul edindinne yardımın-
dan oluşuyor.
Memurlar, işçiler vc emekli-
lerin parası olan konut edindir-
me yardımlanyla bir anlamda
zarardaki Emlak Bankası'na
sübvansiyon sağlanıyor. Buna
rağmen Emlak Bankası 1991
yılını 484 milyar lira zararla ka-
patmışü.
YPK'yişikâyet
Bu arada, Toplu Konut İda-
resi'nin. Emlak Bankası'nın
konut edindirme yardımı he-
saplanyla ilgili olarak takındığı
bu tutumu 1993 yılı program
görüşmeleri sırasında Yüksek
Planlama Kurulu'nda da gün-
deme geürerek Başbakan Sü-
lcyman Demirerden çözüm
bulmasını istediği belirlendi.
Emlak'm ayncalığı
Mcrkcz Bankası halcn altı ay
vadeli mevduat hesaplanndan
yüzde 7.5 oranında munzam
karşıiık alıyor. Bu hesaplan
aynca yüzde 35 oranında da
disponibiliteye tabi tutuyor.
Diğer bir ifadeyle diğer banka-
lar yüzde 80'icrc yaklaşan faiz-
lerle topladıklan mevduatlann
yansına yakın bir bolümünü
munzam karşılık ve disponibil
dcğcr olarak kamu kesimine
aktanp geri kalan kısmini kredi
olarak plasc cdebilirkcn Emlak
Bankası mlyonlarca lıralık ko-
nut edindirme yardımı hesap-
lan için böyle bir yükümlülük
altına girmiyor. Banka. bu
hesaba yatınlan paranın tümü-
nü krcdi olarak plase edebilme
olanağını clindc bulunduruyor.
Örneğin hcrhangi bir mev-
duat bankası, kabul cttiği altı
ay vadeli bin liralık mcvdualın
yaklaşık 400 lirasını munzam
Emlakbank'tan savunma
Fonu amacına uygun hdlandk
Ekonomi Servisi - Emlak
Bankası Genel Müdürü Şük-
rü Karahasanoğlu. konul
edindirmeyardımı hesabında
biriken foniann amacına en
uygun şekilde de^riendirildi-
ğjni söyledî.
Karahasanoğlu, bu fonlarla
vatandaşm en ucuzfaiz ve en
uzun vadede konut alımmı
sübvanse edikUğine dîkkat
çekti.
Toplu Konut Idaresi'nin
Emlak Bankası'na yöneltü|i,
"Konut fonu paralannı iyi ne-
malandıramıyorlar" şeklinde-
ki suçlamasmı; "Ayaklan yere
basmayan sözler" şeklinde değerlendiren
Karahasanoğlu şöyle konuştu:
"Bu fonun nemalandırma şartlan kanunla
belirlcnmiştir. Bizim bu paralan mcvduat
dışında bir alanda değerlendırebilmerniz için
Bakankr Kurulu karan gerekir. Bu yasa 1987
yılında ctkmış oriada bir kanunsuzlak vardı da
bugün mü farkına vanldı? Kanuncn
tanınmayan biryetkiyi nasıl kullanınm da bu
parafetn TKİ'nin kullanımına vcririm. Bu
mümkün mü? Yüzde 481ik faizi eteşüriyorlar.
Bcn bugüne kadar 5-2 trilyon liralık yuva
kredısi dağıttım. Bundan şu ana kadar 37 bin
253 kişi yararlandı. Piyasada konul krcdisi
faizleri aylık yüzde 6.5-7 düzeyinde iken ben
kivi hfikümetten aldık.
yüzde 5.5gibi düşük bir faizle
yuva krcdisi vcriyorum. Aynca
bankamız, bu paraiarla, yüz
binlercc konut yapan, %50
seviyesinegelmiş ve yanm
kalmış kooperatif inşaatlannın
tamamlanıp halkımızm evine
kavuşması için konut başına 50
milyon liraya kadar kredi
veriyor. Benim bu faizle kredi
verebilmem için kaynağutun da
ucuz ohnası gerekir.
Konut Edindirme Fonu, 75 m2
bir ev satın alınıpbu evin en
fazla 60ma
'a jçin kredi kul-
lanma imkanı getiriyor. 1993
yılı değerlendarmelerine göre
kanunda beürtüen nitclikteev almak
i&teyenkre. konut edindirme yardımı
hesabından,en fazla 3milyon lira ödeme
yapılabilmek tedir.
Kısacasj sistem, konut sahibi olmayı teşvik
etmemekle. daha çok bir "sübvansiyon fonu"
hesabı niteliği taşımaktadır.
KEH Kammu'nun 10. maddesi hükmügereği
söz konusu hesaplarda toplanan paranın.
bakıycsıne 6 ay vadeli mevduat faizi tafaakkuk
ettirilmektedir.
Bakanlar Kurulu'nun vermiş olduğu yetkiye
dayanarak, bankalara mevduata
uygulayacakları azami faızoranlannı serbesıçe
oelirleme i^ükmü geurümişur."
1992'de 2.5 kat artış gösterdi ,-..,,«„, ,v,* -.».,> «»-**«^t»-
Menkul kıjmet ilu aeui(Ta (Sfttlan1a
• GeçenyılSPK kaydına alinan ihraçlann tutan, 1991'egöre
yaklaşık iki buçuk katartarak 22.5triîyona ulaştı. Ancak bunun 14.5
trilyonluk bolümünü daha önceki yıllarda olmayan varlığa dayalı
menkul kıymetler oluşturdu. Toplam ihraçlardaki bu artışa karşın,
hisse senedi ihracındaki artış düşük kaldı, tahvil ihracı isegeriJedi.
bankalann ve özel finans kurumiannın ih-
raç ettiği VDMK'lar oluşturdu. VDMK
ihracina, Sermaye Piyasası Yasası'nda
yapılan değişiklikle ağustos ayından itiba-
ren başlandı. Uygulamanın daha ilk a>n
olan ağustosta 1.2 ırilyon düzcyinde ger-
çekleşen VDMK ihraçlan hızla artarak
aralık sonunda 14 ırilyon 480.6 milyara
ulaştı
Geçen yil toplam ihraçlann VDMK'lar
dışındaki en önemli bolümünü 5 trilyon
322.8 milyarla hisse senetleri oluşturdu.
Hisse senedi ihraçlan yıllık cnflasyonun
yüzde 70'lere ulaşmasına karşın 199l'e
göre yalnızca yüzde 19.8'lık bir artış gösler-
di. " ,
Geçen yıl aynca bir trilyon 6.6 milyarlık
fînansman bonosu, 770 milyar liralık ban-
ka bonosu ve banka garanlili bono, 92 mil-
ANKARA (ANKA) - 1992 yılında rekor
düzeyde menkul kıymel ihracı gcrçekleşti-
rildi. Ancak ihraçlann büyük bolümünü
ilk kez geçen yıl çıkanlan varlığa dayalı
menkul kıymetler (VDMK) oluşıurdu.
Kısa sürcdc büyük boyutlara ulaşan
VDMK ihraçlan, toplam ihraçlarda
1991 'e göre meydana gelen yaklaşık iki bu-
çuk katlık arlışta ctkili oldu.
Geçen yıl Sermaye Piyasası Kurulu
(SPK) türafından toplam 22 trilyon 528.9
milyar liralık çeşitli menkul kıymelin ihraa
kaydaalındı.
VDMK ihracına ağustosta başlandı
Bunun yaklaşık yüzde 64'ünü oluşiuran
14 trilyon 480.6 milyar liraltk bolümünü,
ilk defa gcçcn yıl başlanan uygulama ile
yar liralık Menkul Kıymetler YaUnm
Fonu kalılma belgesi ile 60 milyar liralık
kâr zarar ortaklığı belgesi ihraa kayda
alındı.
jhraç tulan kâr zarar ortaklığı belgele-
rinde yüzde 300, finansman bonolannda
yüzde 50.8, kalılma belgelerinde yüzde
41.5, banka bonosu vc banka garantili bo-
nolarda yüzde 6.1 oranmda arttı.
Tahvil ihracında azalma
Tahvil ihraçlan ise gcrilcdi 199I'de
813.5 milyar lira olan ihraç luıan yüzde 2'-
lik azalma ile geçen yıl 796.9 milyar lira dü-
zeyinde kaldı.
Bu gelişmeler sonucunda, toplam men-
kul kıymet ihraçlanndaki artış oranı yüzde
234.7 oldu. Ancak bu büyük ölçüde, yeni
bir araç olan VDMK'lardan kaynaklandı.
VDMK ihraçlan hariç tutulduğunda top-
lamdaki arüşın yüzde 19.6 olduğu görüldü.
Toplam menkul kıymet ihraçlan 1991
yılında 6 trilyon 730.2 milyar lira düzeyin-
de gerçekleşmiş, daha önceki yıllarda ise bu
düzeyc hiç ulaşamamıştı.
DEVRİM ŞEHİDİ ÖĞRETMEN KUBİLAY
Kemal Üstiin
4. bası 20.000 lira (KDV içinde)
Çağdaf Yaymları Turkocagı Cad- 39-41 Cağaloğlu-hıanbul
BANKALAR NE FAİZ VERİYOR?.Yüzd
Zıraat
IsBantea
Emlakbank
Akban*
Yapı Kredi
Vaktoık
Halkbank
Pamukbank
Garantı
Tuftoank
Tûunoam
Ettank
Imar
Esbaf*
Seker&am
OsmM
TEB
£g«a*
Fıransoank
Dıstef*
Tansbaı*
Oemrim
KocAme
K<ytete,it
i imerDam
Marnara
Arap-Tûrk
impeitoık
TYTBank
AAefnalıtenk
SankBcpres
Kerttart
Topratoar*
TL
58«
55-58
58
55-58
55-58
57
58
58
54
5B$ffl
mn
5!
60
L51
»53
6ö
59
56
5W
57
56
_JLJ
54-57
«
43
5?
57-59
50
m
54
57-59
5?
5M0
SaynMi
TL
70-72
6M8
69
6M8
68
69
68
65
05-725
n-n
69
72
69
70-71
69
62-64
71
70
ft
68-70
69
66
66
HİK8
57
55
69
71
6>69
^25-745
66
69-71
67-71
71-72
$
35
1
2.5
2.5
2.5
2
3
3
1
35
4
45
3
4.5
3rs
4
1
2İ
3
45
i
15
i n
3
3
ıs
2
5
45
J
6
35
4
525
DM
6
4
5
5
î
4.5
6.5
5
4
5
6
65
6
8
625
625
4
65
6
9
8
4.5
6.5
65
6.75
r
45
9
65
10
7
6
825
7-9
825
SvnM
TL
71-73
68-70
4£
68-70
68-70
70
71
70
68
'15-735
74-76
70
75
70
72-73
70
68-70
73
70
73-75
72
72
72
68-70
60
K
72
73
62-66
«5765
68
71-73
72-73
74-75
s
4
15
3
3
3
2
4
35
15
4
45
5
4
5İ
4.75
43
1.5
35
4
475
425
1.5
5
15
3İ5
25
2i
5
5
8
7
4
5
4-55
6
Ml
7
5
5.5
6
6
5
7
6
4.5
725
57
7
7
9.5
7
725
5
7
65
925
a
5
?
7
7
5i
«
8
1)
8
6.5
9
85
î)
iy*n*l
TL
L
73-75
69-72
73
69-72
69-72
78
75
81
69
785
78«
80
78
30
78
75
75-77
76
79
71
76-79
76
76
73
67-70
61
60
76
78
63-70
77-79
69
77
76-78
m
s
4.5
2
3.5
3.5
3.5
3
4.5
5
2
45
55
6
5
7
İ25
475
2
4
45
5
5
2
55
4
4
25
3
7
55
9
9
45
79
5*5
625
Ml
75
55
6.5
6i
6İ
6
75
7
5
75
9
65
8
11
7.5
775
55
m
7
95
8
5.5
75
75
7
7
6
11
85
12
10
7
55-975
9-10
925
Sıralama. bankalann 1991 y>tı toplam mevduatlarına göre yaf»!mıslw
Faiz değısımlerı ve düzeltcıe ıcınfaks nc 5266073- 5138596
YATIBtMFOHUUH
Kabhna
belgesi adı
iş Yatnm-1
Iş Yatırım-2
işYatırım-3
lşYatırım-4
Iş Yahrım-5
lşYatırım-6
lnterfon-1
lnterfon-2
lnterfon-3
interfon-4
lnterfon-5
iktısatYat-2
/ktisatYat-3
tktısatYat-4
ikt.AtılımFofi
Gar. Yatırım-1
Gar. Yatırım-2
Gar. Yatırım-3
Gar. Yatırım-4
Gar. Yabrırn-5
Esbank Fon 1
EsbankFon2
EsbankFon3
YKBYa&rımF.
YKBSektörF
YKB Hisse F
YKBKamuF.
YKBLikitF.
YKBKarmaF.
YKB Döviz F
YKB Kapıtal F.
YKBAktrfF.
VakrfFon-1
VakıfFon-2
VakılFon-3
Vakıl Hisse
Vakıfrjiınya
VakıfFon-6
Dış. Mavı Fon
Bugün
Deg.
192.884
62.791
50.867
38.136
17.650
36.920
133.753
98.922
56.286
56.834
11361
97.756
46.562
47.036
30.439
147.711
55.248
36.407
19.422
18.173
144.765
48.155
35.424
126.586
102.628
101460
100.814
87.894
99.977
47.016
35.138
98.675
237.838
44.721
26.156
38845
27 420
85.149
V.
0.16
-0.28
0.16
012
0.20
0.15
0.15
0.12
0.15
0.15
-0.50
0.15
0.15
015
012
014
011
0.11
-0.55
-0.94
0.14
0.12
0.16
0.15
0.15
-0.56
015
0.15
0.15
0.15
015
—
0.13
0.12
0.12
0.15
0.22
0.12
0.06
KaMma
belgesi M*
Dısbank Beyaz
Dışbank Pembe
Tütür>For>-1
Tütiın Forv2
Mitsui Fon-1
Mitsui Fon-2
Finans Fon-2
Finans Fon-3
Finans Fon-4
Finans Fon-5
Zıraat Fon-1
Zıraat Fon-2
Zir BasakFon
Ziraat Fon-4
Halk Fon-1
Halk Fon-2
Halk Fon-3
PamukFon
Pamuk Hisse
Emlak Fon-1
Emlak Fon-2
Emlak Invest
EmtakDenizF
lmpexFon1
lmpexFon2
Sümer Fon
Ege Fon-1
Ege Fon-2
Kalkınma Fon
Demır Fon-1
Demır Fon-2
Tariş Fon-1
Tariş Fon-2
OrtakFoo
Türkbank Fon
Net Fon
EtiFon
TSKB Uzman F.
Akfon
Tekstil Fon
Bugün
Deg.
131.376
36.736
103.364
28.284
329.986
37.884
60.448
49.683
34.677
32.413
52.686
38.697
41588
38.117
54 466
40.737
36.617
54.174
35.011
46.509
35.375
13.262
44.127
47.052
35.585
35193
33 798
14555
37.613
35.095
17.705
39.369
16.269
30.691
29.973
30.939
30.834
14.630
15.494
10194
%
0.18
0.20
014
0.14
0.13
012
0.17
0.19
-0.02
0.17
0.01
0.03
0.13
0.12
0.03
0.61
0.17
0.11
0.01
0.17
0.16
-0.47
0.19
0.18
0.14
0.04
0.13
0.13
0.15
0.11
0.12
0.16
0 15
003
0.23
0.13
0.11
-0 35
0.15
0.18
DÜNYA BORSAUUU
AHmın onsu: 329 40 dolar
ABDDolan: 1.6050 AlmanMarkı
125.00 Japon Yeni
1 5440 i Sterlını
Petroton variN 16.98 dolar
MERKEZ BANKASI
• Emısyon (20 Ocak) 38 448
I TL lnlerbankfaızlerr%68.75
Işlem Hacmi:1 OSM milyar
Gecelık % 30
Haftalıkrepo %S5
Aylık repo %64
PARANIN YONU
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Hazine'ye Faiz Tuzağı
Geçen yıl yapılan ihalelerde toplam 149.8 trilyon liralık
bono ve tahvil satıldı Aynca Tahkim Kanunu uyarınca
Hazine, Merkez Bankası'na 6.6 trilyonluk bono ve tahvil
verdi. KİT'lerin finansmanı için de 13 trilyon liralık öze) ter-
tip devlet tahvili ihraç edildi. İhraçlann toplamı 169.4 tril-
yon liraya varıyor. Bunlar Hazine'nin yaptıklan.
Bir de piyasadakı para miktannı düzenlemek amacıyla
Merkez Bankası'nın Hazine Bonosu ve Devlet Tahvili ile
yaptığı açık piyasa işlemleri var. 1992'de Merkez Bankası
açıkpiyasaişlemleriçerçevesinde 49trilyonluk doğrudan
alımına karşılık 17 trilyonluk satışyaptı. Geri alım vaadi ile
satış veya geri satış vaadi ile alım işlemlerinde Merkez
Bankası, reverse repo ile piyasadan 80.8 trilyon çekti.
Buna karşılık repo ile piyasaya 2.7 trilyon verdi. Sonuç
olarak banka doğrudan satım ve reverse repo yoluyla pi-
yasadan 98 trilyon çekerken, repo ve doğrudan afışla pi-
yasaya 51.7 trilyon lira verdi.
iç borçlanmanınmiktan arttkça ve vadesi kısaldıkça pi-
yasaların üzerindeki sarsıcı etkisi de büyüyor. Devletin
her yüklü iç borç alışında ve bunu geri ödeyişinde piyasa-
lar adeta küçük bir deprem yaşıyorlar. Geçen hafta çar-
şamba günü bankalar üç aylık bono ihalesinin 13 trilyon
liralık ödemesini, Hazine'ye yatırdılar. Hazine bu paranın
&.7 trilyon lirası ile 15 ocakta maaşları ödedi. Geriye ka-
lanını isedün 15.8 trilyon liraya varan iç borç odemesinde
kullandı. Hazine'nin bu geri ödemesine kaynak yaratmak
amacıyla bazı kamu bankalan Interbank'ta para toplama-
ya başlayınca faiz oranı yüze 110'a kadar fırladı. Dün yapı-
lan geri ödeme ile birlikte bankalann içine girdiği likidite
sıkıntısı yerini bir anda para bolluğuna bıraktı.
Ama kesin olan bir başka şey daha var. O da yukandaki
rakamlardan anlaşılacağı üzere Merkez Bankası'nın bu
parayı piyasaya bırakmayacağı. Birkaç gün içinde, en
geç bir hafta 10 günde açık piyasa işlemleriyle bu parayı
geri çekecek.
Sonra aynı yüklü iç borç geri ödemesi, hatta daha faz-
lası 17 şubatta var. Uç aylık ihale 3 şubatta, bunun Hazi-
ne'ye ödemesi 10 şubatta yapılacak. Ocak ayındaki borç-
lanma ve ödeme takvimi daha şiddetli bir biçimde şubatta
da tekrarlanacağa benziyor. Hazine yüklü miktarlarda
borç alacak ve borç ödeyecek. Merkez Bankası bozulan
piyasa dengelerini yeniden kurmak için çalışacak. Emme
basma tulumba gibi zaman zaman piyasadan para çeke-
cek veya piyasaya para verecek.
Önümüzdeki bir iki aylık sürede bütün bunlar olurken
belki bir şey değişmeyecek. O da iç borçlanmada vadenin
kısalmaya devam etmesi. Çünkü hükümet uzun vadeye
uygun yüksek faizin verilmesini engelliyor. Enflasyonun
bu kadar ıstıkrarsız seyrettıği, aylık bazda yüzde 11 den
yüzde 0.2'ye düştüğü, sonra yüzde 7.6'ya çıktığı bir dö-
nemde kimseden paiasını aylık yüzde 5lik faizle bir yıllık
dönem için borç vermesini beklememeli.
Yüksek faiz vermedikten sonra da uzun vadeli para top-
lannanın imkansızlığ! orfada. Bu nedenle iç borçlanmanın
ortalama vadesi daha da kısalabilecek. 1990'da 16 ay,
1991 de 8 ay otan ortalama vade 1992'de 7 aya kadar indi.
fşte iç borçlanmada asıl sorun yaratan tablo vadenin
kısalığıdır. Vadeyi uzatmanm yolu da faiz oranlarını art-
tırmaktan geçmektedir.
Sonuç: Kısa vadede yüksek faizle para kullandırmak
varken daha düşük faizle uzun vadeli kim borç verir?
'''Okka her yerde 400 dirhem.''
Esbank bono ve
tahvilde birinciEkonomi Servisi - Esbank.
1992 yılında İstanbul Menkul
Kıymetler Borsası ndaki tüm
işlemlerin %83'ünü oluşiuran
Hazine bonosu ve devlet tah-
yilj alanında 60.9 trilyon TL'-
lik işlem hacmi ile 172 banka
ve aracı kuruluş arasında en
çok işlem gerçekleştiren ü>e
oldu.
İstanbul Menkul Kıymetler
Borsası verilerine göre 1992
yılında sermaye piyasası iş-
lemlerinde genelde % 115'lik
artış olurken. Esbank tüm
sermaye piyasası işlemleri ba-
anda geçen yıl 47.2 trilyon TL
olan işlem cirosunu %154 ar-
tışla 120 trilyon TL'ye çıkar-
ma başansını gösterdi.
Yıl içinde Sermaye Piyasası
Kurulu kaydına alınan 22.5 tril-
yon TL'lık menkul kıymeün
%7'si özel sektör tahvil ve fı
nansman bonolan olup, ihraa
gerçekleştirilen tahvil ve finans-
man bonolannın % 11.44'ünün
(181.4 milyar TL) halka arzı Es-
bank tarafından gerçekleştiril-
di.
MERKEZ BANKASI KURLARI
1ABD Doları
1 Alman Markı
1 Avustralya Dolan
1 AvusturyaŞılini
IBelçıkaFrangı
IDanimarkaKronu
1 FinMarkkası
1 Fransız Frangı
IHollandaFlorini
ilsveçKronu
lisvıçre Frangı
lOOİtalyanbretı
1 Japon Yeni
1 Kanada Dolan
1 Norvec Kronu
1 Stertin
1 S.ArabistanRiyali
thb
8709.55
5426.51
5851.07
771.10
263.53
1413.98
1611.48
1606.63
4828.44
1215.79
5939.00
593.70
69.82
6807.53
1285.88
13451.89
2322.36
MT*
8727.00
5437.38
5862.80
772.64
264.05
1416.81
1614.71
1609.85
4838.12
1218.23
5950.90
594.89
69.96
682117
1288.46
13478 85
2327 01
210CMMM3
EFEKTİF
8700.84
5421.08
5763.30
770.33
26089
1399.84
1595.37
1605.02
4823.61
1203.63
5933.06
587.76
68.77
6705.42
127302
1343844
ı 2 2 8 7 5 2
«Tl?
8753.18
5453.69
5880.39
774.96
264.85
142106
161955
1614.68
4852 63
122188
5968 75
596.67
7017
6841.63
129233
13519 29
2333 99
SERBEST DÖVİZ
CMSI
ABD Doları
Alman Markı
Isvıçre Frangı
Fransız Frangı
Hollanda Florını
Ingılız Sterlıni
S.Arab Riyalı
Avusturya Şılinı
lOOtlal.Lıreiı
AUŞ
865C
5490
6000
1620
4870
13680
2340
775
595
SATIŞ
8880
5520
6050
1640
4910
13800
2380
790
610
ÇAPRAZKÜRLAR
ALTNN
CINSI ALIŞ SATIŞ
Cumfıurıyel 62S.000 635.000
Reşai 660.000 690.000
24ayaral1ın 94 000 94 300
22ayarbılez.k 84 600 93.000
1M0MUUU
1.6050
1.4885
11.2950
6.1596
5.4047
5.4210
1.8038
113.57
7.1637
14665
1467.00
124.75
1.2794
6 7732
3 7503
ISttrifc
1E0C
HHtarttM
İUıaLMi
15445HNI
1.2244mM«1
13821/Ulttn
12061.94TL