Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
7ARALIK1992PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Yunanistan: Tek
tehdit Türkîye
•ATİNA(AA)-
Yunanistan Savunma
Bakanı Yanis Varviçiotis,
Arnavutluk, Makedonya ve
Bulgaristan'ın ülkesini tehdit
erlecek güçte olmadıklannı
rterek "Bizim için tehdit
sadeceTürkiye"den geliyor"
dedi. Varviçiotis,
Apoyevmatini gazetesine,
Yunanistan'ın savunma
doktrininin 1974 yıbndan
sonra "Türk tehdıdine karşı
koymak" esasına
dayandığını söyleyerek
bunda birdeğişiklik
olmadığını kaydettı.
Savunma Bakanı, son iki
yılda atılan büy ük adımlarla
Yunanistan'ın Balkanlar'ın
en güçlü ordusuna sahip
ülkesi olduğunu öne sürdü.
BM'nin47'nci
beyeti Bağdarta
• BAĞDAT (AA)- Irak'ın
kitle ımha sılahlannı yok
etmek üzere BM tarafından
bu ülkeye gönderilen silah
uzmanları heyetlerinin
47'ncisi Bağdata geldı.
Sekizi nükleer. 28ı de
kimyasal ve biyolojık silah
uzmanlannın oluşturduğu
iki ekibin Irak'taki
incelemelerinin bir hafta
süreceğı bildınldi. Nükleer
silah uzmanlan ekibinın
başkanı MaurizioZifferero.
Bağdat'a vanşında basına
yapüğı açıklamada. Irak'ın
BM karşısındakı tutumunun
değişeceğıni umduğunu
befîrtti.
80bhıTacik
Afgan sınırında
• TAŞKENT(AA)-
Tacikistan'daki iç savaştan
''açan yaklaşık 80 bın Tacik
ültecinin, Afganıstan sınırı
boyunca kamp kurduklan ve
çok zor şartlarda yaşadıklan
bildirildi. Uluslararası Kızıl
Haç Komitesinin bölgedeki
lideriDieterPfafT,
çatışmalardan kaçanlann
sayısının 80 bine ulaştığını
belirterek Afganıstan
sımnndaki Shartuzkasabası
boyunca kamp kuran bu
kişilerin çok zorşartlar
alünda yaşadjğını, açhk ve
soğuktan etkilenen
çocuklann öldüğünü
belirterek,"Yeni kazılmış
lOOmezargördüm. oradaki
insanlara acilen yardmı
ediJmeli" dedı.
Kabil'de şîddetli
çatoşmalar
• KABİL(AA)-
Afganistanın başkenti
Kabil'de karşıt mücahit
gruplan arasında gün
boyunca şîddetli çarpışmalar
meydana geldiğı bildirihyor.
Fransız Haber Ajansı AFP,
Kabil'deki bazı bölgelerin
deneümi için mücahit
gruplar arasında çıkan
çatışmalarda tanksavar
roketler, ağır havan ve tank
toplan ile makineli tüfekler
kullanıldığını belirtti.
ABD birlikleri yann ya da çarşamba günü Somali'ye varacak, Fransız birliği hazır
Soıııali içîngeriye sayma• ABD'nin Kenya Büyükelçisi Somali operasyonunu, • Türkiye'nin operasyona katılma karan, ABD Dışiş-
Beyrut operasyonuna benzeterek. "Somaliler doğuş- leri'nde memnuniyetle karşılandı. Bir yetkili, "Körfez
tan gerilla, ilk günler işler iyiye gjdebilir ama sonra Bir- Savaşı ile yenilenen iki ülke arasındaki işbirliği, yine
leşmiş Milletler gücüne saldınlar başlayabilir" dedi. kendini gösterdi. Sürpriz değil. Bekliyorduk" dedi.
: i .
ABO ordusunun 10. Dafl tümenmden 5
bin asker Fort Daım üssünden yota çıkı-
Uçak oemısı USS Ranoer ve re-
iakat gemılen, Körfez'dan Afrika
satırtıne oıdiYOfiar *
Calıtomıa'da Camp Pendleton'dan 16 bın
denız pıyadesı yota çıktı
Denız pıyadeten Mogadışu havaalvıını
genıştetecek Boyletı havaalanına daha
çok yardım uçaûı mecek.
Hmt Okyonuuı'ndB Mogadh
TAN2 Moftıbasa'
Trtpolı muhribiride 7800 de-
Şimdıye kadar BM 0000*06 12 ülke katkı
da bulunmayı önerdı Mogadıju'de ço0u Pakısıanlı SOO
bın Baınş Gûcü asken var.
FUAT
KOZLUKLU
VVASHING-
TON - Açbk-
tan kınlan
Somali'ye ilk
ABD asken ya-
nn ya da çar-
şamba günü
ayak basacak.
Türkiye'nin
operasyona ka-
tılma karan.
ABD Dışışleri-
nde 'memnuni-
yet \enci bir
İcarar" olarak
değerlendırildi.
Bir yetkili.
"Körfez savaşı
ile yenilenen iki
ülke arasındaki
güven ve işbirli-
ği. böylesine
insanı bir hare-
katta. bir kez
daha kendini
göiterdi. Sürp-
riz değil. Bekli-
yorduk" diye
konuştu.
Etiyopya. ope
rasyon sırasın- Somali'ye müdahak edecek olan ABD birlikleri Amerika, Hint Okyanusu ve Körfez'den Mogadişu'ya doğru vol alıyor.
izin
söy-
bin
durdurul-
duğu belırtildi.
Yetkililer, gıda
maddelerinin
silahlı gençlerce
"rüşvet' olarak
verilerek, az bir
miktarla yola
devamına i i
verildığini
ledılcr.
Günde
dolayında kişi-
nin açlıklan ve
savaştan öldü-
ğü belirtilen
Somali'de çar-
pışan kabilele-
rin elindeki si-
lahlann tama-
mına yakıru
eski Sovyetler
Birliği ve ABD
yapımı olarak
açıklanıyor.
Silahlar
dd hava sahasının ve havaalan-
lannın kullanımına izin verdi.
Eııyopya hükümeti tarafından
yayımlanan bıldinde, operas-
yona katılacak asken birlikle-
rin görevinin yardım konvoyla-
nnın korunması ile sınırlı
olduğu belirtildi.
Bu arada ilk Fransız birliklc-
rinin bugünden itibaren bu ül-
keye gıtmek için hazır olduklan
açıklandı. Fransa Savunma Ba-
kanı Pıerre Jox, ilk Fransız bir-
liklerinin Cibuti'den yola çıka-
caklannı. toplam iki binin
üzerinde asker göndermeye ha-
zırlandıklannı belırtü. Jox. heli-
kopter ve uçaklann da gönderi-
leceğini bildirdi.
Haftahk US News Report
dergisinın dün satışa sunulan
sayısında yer alan habere göre
ABD'nin Kenya Büyükelçisi
Smıih Hempstone. Somali hak-
kında başkent Washıngton"a
gizli kaydı" içeren bir rapor
gönderdi. Büyükelçi Hempsto-
ne, raporunda. 1982 sonbaha-
nnda Lübnan'daki iç savaşa
müdahale amacıy la Beyrut'a çı-
kan ve 241 askerin ölümüyle
sonuçlanan saldınyı hatırlata-
rak "Beyrut'u sevdiyseniz Mo-
gadişu'yu da seveceksiniz!"
3edi. Büyukelçı. "Sonıalılıler
doğuştan genlla" diyerek. ilk
günlerin ABD askerlen için
'belkf ıyi gıdeceğini. ancak son-
rasında saldınlar başlayabilece-
ğınedikkatçektı.
Somali'de savaşan kabilele-
rin önde gelenlerinden ıkisinin
liderlen Muhammed Farrah
Aıdıed vc Ah Mahdi Muham-
med. CBS televizyonuna.
"ABD askerlenne elımizden
gelen her türlü yardımı yapaca-
ğız. Somali'de banşı görmek is-
tiyoruz" dediler. Genelkurmay
Başkanı Colın Povvell, lıderle-
rin açıklamalannı 'memnuni-
yetle' karşıladığmı ifade ederek.
•"Somah halkına yardım etmek
ve banşı getırmek ıçın gidiyo-
ruz. Somali'de denetim altına
aldığımız bölgclen BM Banş
Gücü'ne devredıp diğer buna-
lım bölgelenne ilerleyeceğiz"
şeklınde konuştu.
Pentagon yetkilileri. Somali'-
de yakıt, elektrik ve su bulun-
mayışından dolayı ikmal ve lo-
jistik anlamda çok önemli
güçlüklerlc karşılaşacaklannı
ve buna gf re planlama yaptık-
lannı söylediler
Bir ayı aşkm bir süredir ilk
kez önceki gün Mogadishu li-
manındaki yiyecek depolannda
bekletilen un ve buğdayın kam-
yonlara yüklenerek ihtiyaç böl-
gelerine doğru yola çıkanldığı
bıldınldi. 12 bin tonu aşkın gı-
danın nakli sırasmda her kabi-
lenın kendi kontrol noktasmda.
araçlann büyük bölümünün
Halen, So-
mali'de kullanı-
lan sılahlann
tutannın 1 mil-
iyar dolar oldu-
ğu tahmin edili-
yor.
Newsweek dergisinin gerçek-
leştirdiğı bir ankcti yanıtlayan-
lardan yüzde 66'sı asken ope-
rasyonu uygun bulduğunu.
yüzde 23'ü de onaylamadığını
söyledi.
"Kara Afrika'ya ABD askeri-
nin operasyonuna ABD'deki
siyah nüfusun büyük bölümü
destek veriyor. Zenci^rgütleri,
"Atalanmızın köle olarak geti-
rildiği vatanlannda yaşanan
acıya el aülmasına siyasi bir
yaİdaştm olarak bakrruyoruz"
diye görüş bclirttiler.
BM mudahelesı öncesinde ülke-
de büyük kanşıklık yaşandığı ve
çeıelerin kargaşa içinde olduğu
bıldinlıyor.
Sırplar, Saraybosnakapdarında
Başkentin merkezine 8 kilometre uzaklıktaki Otesmahallesi Sırplann denetimine geçti
Dış Haberler Senıa - Bosna-Hersek'-
te şîddetli çatışmalar devam ediyor.
Başkent Saraybosna'nın stratejik öne-
me sahip Otes banliyösünün Sırplann
eline geçtiği bildirildi. Sırbıstan'da Yük-
sek Mahkeme, Yugoslavya Başbakanı
Milan Paniç'in, devlet başkanlığı secim-
lerinde aday olabıleceğine karar verdi.
Bosna-Hersek'in banliyösü Otcsin
sırp bırliklerinm eline geçtiği bildirildi.
Başkentin merkezinden sadece 8 kilo-
metre uzaklıkta olan ve büyük-stratejik
öneme bulunan Otes'in, 5 gün süren
ağır Sırp bombardımanından sonra ha-
rabeye döndüğü, kasabada "taş üstün-
de taş" kalmadığı bıldiriliyor. BM kay-
naklan Sırplann 5 gün süren bombardı-
manı boyunca Otes'e 4 bin top atışı ısa-
bet ettiğıni ıfade ediyorlar. Hırvat ve
Boşnak güçlennın ikinci bir savunma
hattı oluşturmak üzere geri çekildiklen,
günlerdir süren bombardıman ve sokak
çatışmalannda "çok sayıda" sivilin ve
askerin öldüğü haber venliyor. Otes'te
yaşayan bin 500 kadar sivilin de Saray-
bosna merkezine doğru kaçmaya
çalıştıklan belirtiliyor. Bu arada
Sırplann. Otes'ten kaçarak Saraybos-
na'nm Stup mahallesine ulaşmaya ça-
balayan sivillere ateş açuğı. çok sayıda
sivilin öldüğü kaydediliyor. Otes, kent
merkezinden havaalanına giden yolu
denetlemesi açısından çok büyük strate-
jik öneme sahip bulunuyor.
Bu arada Saraybosna'daki BM kuv-
vetlerinin (UNPROFOR) komutanı
General Adnan Abdülrazek, sivilleri
korumak amacıyla çatışmalann dur-
ması için gerekırse güç kullanabilecekle-
rini söyledi. Mısırlı komutan, bu açıkla-
manın ""kışisel görüşünü" yansıtüğını,
UNPROFOR komutanı olarak konuş-
madığını belirterek, "Ancak sivil halkı
korumak için gerektiğınde güç kullan-
mave kan gölüne neden olanlan yargı-
lama eğihminde olduğumuz yolunda
çarpışan taraflan uyarmak ıstenm"
dedi.
Öte yandan başkent Saraybosna'nın
önceki gün yaşanan yoğun Sırp bom-
bardımanından sonra elektrik, su ve te-
lefonsuz kaldığı haber verildi.
Sırbistan Yüksek Mahkemesi, yeni
Yugoslavya'nın başbakanı Milan Pa-
niç'in Sırbistan Devlet Başkanlığı seçi-
minde aday olabileceğine karar verdi.
Ancak. seçim komtsyonu ikinci kez Pa-
niç'in adayhğını reddetti.
Tanjug ajansı, seçım komisyonunun
yüksek mahkeme tarafından Paniç'in
aday olabıleceğine ilişkın karannın ya-
saya aykın olduğuna karar vcrdiğini
bildirdi.
TRENDA'dan Z'ye her yönüyle borsayı
M
BofsaAlmanagı'93
M
deü
öğreneceksiniz.
• İMKB'de "Oyun" nasıl oynanır?
• Profesyonellerin yöotemleri.
• Teknik analizle geleceği görme.
§ Bilançoları okuma yöotemleri.
• Şirketlerio sağlamlığı nasıl anlaşılır?
• Eodeks hangi aylarda nasıl seyreder?
• Yıllardan bu yaoa en çok hangi kağıt kazandırdı?
§ Borsa şirketlerinin yıllardan bu yana kârları.
• Borsa'daki hangi aracı kurum hangi hizmetleri
veriyor ve yüzde kaç komisyon alıyor?
Hepsi BORSA ALMANAĞI '93'de
TREND BAYİNİZDE
KAÇIRMAYIN!
KIBRIS İZLENİMLERİ
' Asalaklıktan bıktık
9
ERDAL GÜVEN
LEFKOŞA - "Biz 18 yıldır hep Türkiye'nin
ağzına bakanz. Ne sanayımiz var ne başka bir
şey. Bizi ne zaman üretici toplum yapacaksı-
nız?"
Bu sözler bir Kıbnslı Türke ait.
15 gün süreyle Kuzey Kıbns'ta yapüğımız ge-
zı sırasmda siyasi lıderlerden başka halkla da
konuşma olanağı bulduk.
Türkiye'ye sitem edenlere de rastladık, toz
kondurmayanlara da; Rumlardan hala öcü gjbi
korkanlar da var. acı belkı. ama umudunu
Rumlara bağlayan da. Türkiyeli göçmen-Kıbns
Türkü farkhlığıru gözledik. Hükümeti dobra
dobra eleştırdıkten sonra, "Aman adımı
yazma başıma iş
açarsın" diyene de rastla-
dık, '"Yaz tabıi ki kimden
korkacağım" diyene de.
Bizzat Başbakan Deniş
Eroğlu'ndan. "Kıbns'ta
demokrasinin alası var-
dır" sözlennı ışıttik. Mec-
lıs Başkanı Hakkı Atun'-
dan ise "18 yılda ahlaksız-
laştınlan yürekler acısı bir
demokrasi'den örnekler
ciınledik. Kıbns'ta faşizm-
den dem vuranlarla da
konuştuk.
Kıbrıs'ta bölünmüşlüğü en çarpıcı bıçımde
gözler önüne seren kent hıç kuşkusuz başkent
Lefkoşa. Yüksekçe bir yerden bakıldığında, bir-
birine çok çok 10'ar metre uzaklıkta bulunan
bınalann üstünde zoraki dalgalanan nedense iğ-
reti duruyor duygusu veren bayraklar. KKTC
\e Türkiye, Bırleşmiş Milletler, Güney Kıbns
Rum Yönetimi ve Yunanistan bayraklan.
Yüksekleri bayraklar. sokaklan bariyerler
ayınyor. Sokaklar askerden geçılmıyor.
İşte başkentten insan manzaralan:
Adını vermek ıstemeyen 50 yaşlannda bir
Kıbns Türkü. emekli memur. İsteksiz konuşu-
yor: Bızim ne istedığimiz önemli değil. Büyük-
ler(Batılı ülkeler) ne isterse o olur. İsterlerse biz
banştınr. isterlerse savaşünrlar. Hangisi işlerine
gelırse. Şu an dünyadan tecritiz belki, ama hiç
olmazsa Rum gelecek. kesecek korkumuz yok.
Bir de şu pahalılığı durdursalar. Hükümct çok
yanhşlar yapıyor. Haksızlıklar yapıyor. Payla-
şımda adaletsizlıkler var. Türkiye nasıl izin veri-
yor, anlamıyorum.
Adını vermek istemeyen 38 yaşında bir Türki-
yeli göcmen, taksi şoförü: "Denktaş, Eroğlu
hepsı palavracı. Türkiye istese her şey çözülür.
Burada üçlü birdüzen var. TC, Türk Kolordusu
ve iktidar. Federasyon bizim yaranmızadır.
Ekonomi durgun, yaşam koşullan ağır. Bir
Rumlara bak bir de bize. 30 yıl gerideyiz onlar-
dan. Elektriğimizi onlar verir, parasını bizimki-
ler toplar. Utanmadan iki de bir de zam yapar-
lar."
Ali Gülden (40): işçi. Biz hep Türkiye'nin ağ-
zına bakanz. Bizi ne zaman üretici toplum yapa-
caksınız? Asalak gıbı yaşamaktan bıktık. Türki-
ye buraya banşı sağlamaya geldi ve sağolsun
sağladıda. Ama sonrasında çok hatalar
yapıldı. Kaçak ışci
doldu buralan. Yazık bu
insanlara. Oy ve ucuz iş
gücü olarak kullanılıyor-
îar Git bir gör nasıl yaşar
bu insanlar."
Yılmaz Ulaş (24), Tür-
kiyeli göçmenlerden işçi:
Ben 2 yıl önce Adana'dan
geldim. 4 arkadaş geldik.
Onlar döndü. Güya para
biriktırecektim. Günde 40
bin lira kazanıyorum, zor
geciniyorum.
• Kıbns'ta Türkiye'ye
sitemedenlere de
rastladık, toz
kondurmayanlara da.
Rumlardan hâlâöcü
gibi korkanlar da var,
acı belki ama umudunu
Rumlarabağİayan da.
Burada Kıbns Türkü-Türkiyeli aynmı
yapıyorlar. Pek sevmiyorlar bizi. Bir keresinde
polis yok yere dövdü bizi. 1990'da seçimden ön-
ce vatandaş y apmak ıstediler beni. Para da vere-
ceklerdi. İstemedim. !kı ay önce bu kez ben
başvurdum. Görünürde seçim yok ya, kabul et-
mediler. Böyle giderse döneceğim Türkiye'ye."
Belırtmek gerekir ki Kuzey Kıbns bütünüyle
bir askeri bölge görüntüsünde. Resmen bilinme-
mek ya da açıklanmamakla birlikte nüfus 160
bin. Asker sayısı ise 45 bıni buluyor. Bir Türk
kolordusu ve yaklaşık 5 bin kişilik KKTC bir-
likleri.
Zaten bilindiği gibi adada 1974 Banş Hareka-
tı ardından bir banş anlaşması imzalanmadığı
için halen ateşkes koşullan geçerli. Lefkoşa so-
kaklan askerden gecilmiyor. Türk-Rum sırun
boyunca tartışmalı bölge Güzelyurt'a giderken
yalnızca askerlere aynlmış köyler görmek bile
mümkün.
POLİTIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
Somali'ye Müdahale
Müdahale sözcüğü politikada genellikle olumsuzluk
içerir. Ama Somali'ye müdahale ya da askeri operas-
yon, kuşkusuz çok olumlu bir olgudur.
Açlıktan her gün 1000 kişinin öldüğü, yaklaşık 2 mılyon
insanın da açlıktan ölme tehlikesi ile karşı karşıya bulun-
duğu bu ülkede giderek büyüyen faciayı durdurmak için
başka çare yoktu.
Askeri operasyon faciayı tam olarak durdurmayı ba-
şaracak mı? Yoksa, ortaya yeni sorunlar, yeni güçlükler
mi çıkacak?
Bu ayrı bir konu. Ama gerçek şu ki, halen Somali'de
yüzbinlerce aç insana gönderilen yardımların, ancak
yüzde20si hedefineulaşabiliyor.Gerikalanbölümü,si-
lahlı çeteler, kabile reisleri, haydutlar tarafından yağma
ediliyor. 500 Pakistanlı askerden oluşan BM gücü yalnız-
ca birkaç kent merkezinde yardım malzemesinin halka
dağıtılmasını sağlayabiliyor. Açlığın insanları asıl kasıp
kavurduğu kırsal alantara, köylere ise hiçbir şey ulaşa-
mıyor Çünkü bu bölgeler silahlı çetelerin denetiminde.
Bu çeteleri kontrol altına almak mümkün mü?
Modern silahlara sahip, ıyi eğitilmış birlikler bu görevi
fazla güçlük çekmeden başarabılırler. Ancak başka bir
sorun var. Somali'de ekonomi çöktüğü gibi, ekonomik
faaliyet de ortadan kalkmış. Dışe dokunan tek ekonomik
faaliyet, ülkeye gönderilen yardım malzemesi çevresin-
de odaklaşıyor. Malzeme ya silah zoruyla yağmalanı-
yor, ya gizlice çalınıyor ya da rüşvet, tehdit gibi yollarla
ele geçiriliyor. Birazcık sağlığı, gücü yerinde olanların
çoğunun aklındaki tek "ekonomik girişim modeli" şu ya
da bu yoldan yardım malzemesinı ele gecirmek.
Bu bakımdan sorunu sadece modern silahlı birliklerin
çapulcu çetelerini dağıtması şeklinde görmek konuyu
fazla basite indirgemek olur. Diğer bir tehlike de kabile
reislerinin BM gücünü halka yabancı işgal kuvveti ola-
rak göstermeleri ve kitleleri kıştırtmalandır. Bu, BM bir-
liklerini güç durumda bırakabilir.
Somali'ye müdahale eden BM'nin, dahadoğrusu BM
bayrağı altındaki ABD'nin, ığrenç katlıamların gerçek-
leştirıldiği Bosna-Hersek'e neden müdahale etmediği
sorusunun yanıtını vermek ise pek zor değil.
Amerikanın Somalıye müdahalesi, Genelkurmay
Başkanı Colin Powell'ın görüşü doğrultusunda gerçek-
leştiriliyor. Yani kesin zaferi garanti edecek ezici bir
güçle müdahale. Bu doktrinin tipik örneğini Irak operas-
yonu oluşturmuştu.
Bosna-Hersek'te ise durum çok değişik. Yöre dağlık
ve ormanlık. Doğa koşullan gerilla savaşına uygun. Ay-
rıca Sırplar savaş deneyımine ve modern silahlara sa-
hipler. Yapılacak bir askeri müdahalenin zafere ulaşa-
cağı kesin değil. ABD'de Bosna-Hersek'e müdahaleye
karşı en sert muhalefet General Colin Povvell'dan gel-
miştir. General Povvell, düşmana ezici bir güçle, öldürü-
cu darbe vurma doktrinine uygun olmadığı için Sırp he-
deflerine karşı sınırlı hava akınları düzenlenmesine de
karşı çıkarak, bunun bir işe yaramayacağını savunmuş-
tur.
ABD'nin Bosna-Hersek'e müdahaleden kaçınmasının
bir başka nedeni de şu olabilir: Bosna-Hersek önce Av-
rupa'nın sorunudur. VVashington, Avrupa ülkeleri dışarı-
dan seyreden ya da simgesel güçlerle harekata katılır-
ken Bosna-Hersek savaşının ağır faturasını üstlenmek
istememiştir. Nitekim ABD'de bu konuda yapılan tartış-
malarda Bosna-Hersek'te bir müdahale söz konusu
olursa asker ve silahların büyük bölümünün Avrupa ül-
keleri tarafından karşılanması gerektiği belirtilmiştir.
Ancak Somah müdahalesınin Bosna-Hersek'e bir mü-
dahaleyi de çağrıştırmaya başladığı görülüyor. Ameri-
kan basınında, Somali'de kararlı davranan Başkan
Bush'un aynı kararlılığı Bosna'na da göstermesini dile-
yenyazılarçıkıyor.
Bosna-Hersek'e bir müdahale ciddi olarak gündeme
gelmeden önce herhalde Somali operasyonunun so-
nuçları beklenecektir. Operasyon büyük engellerle kar-
şılaşır ve zorlanırsa, Bosna'ya müdahale konusunda
çok daha çekingen davranılabilir.
Ama bize göre Somalı'deki operasyon umulduğu öl-
çüde başarılı olmasa bile bu olgu Sırp mevzilerinin ha-
vadan bombalanmasına engel değildir, olmamalıdır.
HİNDİSTAN
Hindular,460yıllık
camiye saldırdı
EDtPEMİLÖVTVIEN
LONDRA - Hindistan m
kuzeyinde Uttar Pradeş eyale-
tinin Feyzabad ılindeki Ayod-
ha kentinde 460 yıllık Babn
(Babür) Camii, binlerce fana-
tik Hındunun saldınsı sonucu
tahrip oldu. Üç kubbesi yıkıl-
dt. Olaya polisin seyirci kalma-
sı üzerine Uttar Pradeş Eyalet
Başbakanı istifa etti.
Olay. kökü 40 yıl öncesine
dayanan ve Hindu-Müslüman
toplumlannın arasını sürekli
açan bir iddialaşmaya dayan-
dığından, ülkede toplumlara-
rası çatışmalara yeni bir neden
olmasından korkuluyor.
Hindistan'da 120 milyon
Müslüman yaşıyor ve nüfusun
yüzde 12'sini oluşturuyor.
Hindular. tannlan Rama'run
doğum yeri olarak kabul ettik-
leri Ayodha'daki camiyi yıka-
rak yerine bir Hindu tapınağı
yapmak istiyorlardı. Moğol
Imparatoru Babür Şah tara-
fından I528'de yaptınlan ca-
minin yıkılmasını ise Müslü-
manlar Yüksek Mahkeme
karan ile engellemişlerdi. An-
cak cami, iki toplum arasında
yillardır bir gerginük ve çekiş-
me nedeni olarak kalmıştı.
Babri Camii yöresinde top-
lanan ve sayılanrun 200 bini
bulduğu söylenen Hindulann,
ellerinde çekiçler, balta ve so-
palarla camiye saldırdıklan vc
içerde büyük tahribata yol aç-
tıklan, camınin üç kubbesinin
yıkıldığı bildiriliyor.
Gazeteciler dövüldû
Camı yöresindeki yollann
uzun süre trafığe kapalı oldu-
ğu, olay yerine giden gazeteci
ve fotoğrafçılann dövüldükleri
öğrenildi.
İSVİÇRE DE REFERANDUM
Avrupa Topluluğu
ileyakınlaşmaya hayır
BERN (.4A) - İsviçre'de.
Avrupa Ekonomik Alanı'na
üyelik için dün yapılan refe-
randumdan resmi olmayan
sonuçlara göre 'hayır' oyu çık-
tı. Isviçre'nin 'Avrupa Ekono-
mik Alanı'na üyeliğinin halk
tarafından onaylanması için
yapılan referandumda hem
seçmenlerin hem de kantonla-
nn çoğunluğunun olumlu oy
kullanması gerekiyordu. An-
cak dünkü oylamadan alınan
sonuçlar, 23 kantondan 12'-
sinin "Avrupa Ekonomik Ala-
nı üyeliğine hayır dediğini
ortaya koydu. Böylece, hafta-
lardır süren lşviçre'nin Avrupa
Topluluğu ile yakınlaşmas
tartışması da son bulmuş oldu.
Avrupa Ekonomik Alanı
Anlaşması, Avrupa Topluluğu
ile Avrupa Serbest Mübadele
Birhği (EFTA) üyesi yedi ülke
arasındaki gümrûk duvarlan-
nın kaldınlmasını öngörüyor.
İsvıçre'den Avrupa yakın-
laşmasına olumsuz yarut gel-
mesi EFTA tarafından 'hayal
kınkbğı' olarak yorumlandı.