Catalog

Cumhuriyet Sıhıbı Cumhurıyet Matbaaalık ve Gazetecılık Türk Anonım Şırketı adma İç Polıtıka Mehmet Tezkan Ekonomı Metal Tamer, Kültür Celal Üster, Istanbul Haberlen Mohittin Bena Nadı 0 Murahhas Üye Emıac lşaklıgıl 0 Genel Yayın Müdunl Sirer, Spor AMulkadir Yaceimaa, Makaleler Şairin Alpay, Duzeltme Abdnliah Yazıcı 0 Koordına- ._ .,„. „., „• ( İ U „„, l e K x . 222M F«X (i) 526 w n 0 m Htsaa Ccmal, Yazı Işlerı Müduru Ok«jt Gooensu • Yazı lşlen Müdür tör Ahmet Korulsan 0 Malı Işler Erol Erkut 0 Muhasebe Bulenl Yener 0 Butçe-Planlama Sevgi * * » ZU» Gok»lp Bh taüulap s. No 19/4 Tel 133 ıı 41-47 Teta 4ZM4 FM. (4) 133 todımcılan Salim AlpasUa, Kemn Çabşkan, Nccdet Dogaa. Latfa Tmç Osnuuıbe$eoğlıı 0 Rekiam Ayşe Torun 0 Idare Huseyın Gurer 0 Işlelme Onder Çeük 0 Bılgı-lşlem • hah- H Zıyı Biv 1332 s. 2/3. Ttı 13 12 30 Ttkx 52359 FU. <5i> 19 53 60 m A 0 Sayfa Düzenı yenetmenı Ali Ac«r • Ankara Temsılctst. Ahmd Tın Naıl lnal 0 Pereonel Sevgi BosUoaoglu '""-" "••" BOMJI ve Yayan. Cumhuny^t Matbaacıkk ve Gamealüı T.A.Ş. Ttlrloa* Ctö 19/41 Ct 34334 lst PK 246 lıunbut 1a 512 05 05 (20 lul) Teto. 22246 FM (1) 526 60 72 0 Bi Guneş 7 18 Inana Cad. 119 S. No 1 Oğle 12 19 C&/»»ım «u& non 1928yılı meamlarmdm MeUM Ikındı Ttkı 52359 Fu. (51) 19 53 60 0 A 19 37 52 (4 h«) Wex 62155 Fu (71) 1» Cunıhııriy kFİGEN AT\LAV Onla- cjrahunyetten once doğdular ^ocuklukLarı. padı- îah NorKtınınde, ışgal altında geçtı Belk kuçuk bar çocuk- ken. "paa^ahırn ç o k >aşa" d ye bajır.jlar Ü l k e . "kurtu- luş"a tûg-u g ı d e r k e n onlar bjvuduler \e oğreimen ol- maya kara" \erdıJer Cumhu- rıyetın ılk 3gretmenl.cn oldu- iar Soura "ÇalıkuşmT'ndakı Fende">ı kndılerıne ornekal- Jılar Anaco!u">a ışılc verme- >e koştulaı Çapa Ög-etmen Okulu'nun 1928 yılı nezunları ıle oğret- •nenlennı .îumsuzleştıren bu anhı foto^rafta bultınanlar- danbırbolımu. belkı deçoğu trtık yaşanıyor ÇaJışkanlı- pvla unJu ru Mnıfın öerencıle- nnden VMahat Togar ıle V'enıkov dtkıevınde. kıtapla- nnın arasırda söyleştik 34yıl boyunca lıe oğretmenlığı ve tnıversıte ckutmanlığı >apan. tu aradd vlıjıan edebı\dtın- can savısızesen dıJımıze ka- 2andıranvt kıtaplarla dostkı- da cumhurıyet kurulınuştu." Melahat Togar. "hasbel ka- der" gırdığı Oğretmen Okulu'nda ı>ı bır oğretmen olarak y etı^mek ıçın buv uk bır ıslekle çalışmava başhyor Oğretmen ddavlannın hemen hepsı o gunlerde en çok oku- nan kıtaplardan bırı olan Re- şat Nuri Güntekin'ın "Çalı- kuşu"ndakı Fende den çok etkılenı>orlar HepM ıdealıst, "Feride gibi Anadolu'vu ışık- Iandıracaği2"dıvorlar Togaı Çapa Oğretmen Okulu nu bı- tırdıkten sonra sına\ kazana- rak oğrenımıne devam etmek uzere Almanva'ya gonderılı- >or Hess>en E\aletrnde "Hochschule fiır Lehrerbil- dung" adlı okulda once dıl bıl- memenın >ol açtığı sikıntılı gunler. sonra Almanca>ı çok kısa surede öğrenme \e ıkı yıl- lık bır vuksek oğrenım Togar'la kitaplm amsında söyleştik öğretmenleri Melahat Togar Almanya'- dan dondukten sonra Ha>- darpaşa Erkek Lısesı'ne oğ- retmen olarak atanıyor Ancak aılesı buna karşı çıkı- 34 yıl boyunca lise oğretmenliği ve üniversıte okutmarlığı yapan Melahat Togar, "Cumhuriyet çocuklarıydık, buyuk idealistlerdik. Oğrencilerimizi iyi yetiştirmek için çırpoıyorduk. Bize yatırım yapıldı. Avrupa')a gittik. Çok çalışmak, topluma hızmet etmek zorunluluğu duydum" diyor. ğu hâlâ sıren T o g a r . once ç^cukluğunu anJatarak, bızi cjmhurıvet öncesıne. ışgal gtinlerıne gpturuy or "Ben kadtre inanan bir insa- nım. Bence kaderimiz. doğu- başlıvor.mumuzla Jirlikte Ben, çalışksn, öğrenmeve me- raklıbirçocuktum. Amaistedi- ğım gibi okjvamadırn. Birinci Düma Sa>aşı"nın içindevken önce e»de oktıdum, sonra ilko- kulu bitirdirn. Robert Kolej'e gırmek isledim. Eski bir ailenin çocuğuvdurn arna ser*etimizi kaybetmiştik. Kolej'e gireme- dim. O vıllarda babam bizi İzmir'e gotürdu. İzmir Sultani- yesi'ne yazıldığınıda İzmir, Vunanlılarm işgali altındaydı. İzmir'in kurtuluşunu yaşadım. Bu, hayatınu son derece erkile- yen bir olaydı. Atatürk'e hay- ranlığım. bağlılığım o zaman başladı. Zafer kazanmış bir or- dunun İzmir'e girişini seyret- tim. Sonra İstanbul'a gelmek zorunda kaldım. Ortaokula İs- tanbul Lisesi'nde başladım. Vatılı okumak durumum orta- ya çıkınca hasbel kader oğret- men okuluna vazıldım. Busıra- yor "\ilem "kız mektebıne geç' divordu, ama Ataturk, ha- nım hocaların erkek mekteple- rine verilmesini \e bö>lece bir yakınlık kuruJmasını istiyordu. Ben birçok guçluğe goğus gere- rek Haydarpaşa Erkek Lisesi'- nde 6 sene çalıştım. Sonra Erenkö) Kız Lisesi'nde de 6 se- ne çalıştım.'" Oğretmenlık gunlerını boyle anlatan To- gar eşının gorevı gereğı ABD ye gıtmesı gerekınce oğ- retmenlıkten ıstıfa etmış ve ıkı yıl ABD'de yaşamış Kıtap okumayı, yazmayı. çe\ırı yapmayı surduren, Me- lahat Togar. sozlennı şoyle tamamlıyor "Ne yaptımsa seterek yap- tım. Cumhuriyet çocuklarıy- dık, büyük idealistlerdik, öğ- rencilerimizi iyi yetiştirmek için çırpınıyord'uk. Getıç cum- huriyet çocukları olarak hize yatırım yaptılar, A>rupa'ya gönderdiler, çok çalışmak, top- luma hiztnet etmek zorunlulu- ğu duydum. Bana yapılanlan bu yolİa odemek istedim. Hâlâ da çalışıyorum." Payam Koryak'ın ıinİ€ 4 Neşeli Günler'i tLK ÖCRETMENLER — Cumhuriyet döneminin ilk öfretmenleri, Çapa MuaJlim Mektebi'nin 1928 yılı mezunlan bir arada. Melahat Togar ustten ikinci sırada sagdan ikinci. Sagdan birinci ise İsmet Aydos. tkisi de Avrupa'ya gonderilen ogrencilerden. AJttan ikinci sırada sagdan altıncı Prof. Sadrettin Celal Antel, soldan ikinci ressam Şevket Dağ. Bir ust sırada sagdan beşinci Prof. Hilmi Ziya Ulgen. Cumhurivetin ilk ilim irfan ordusu (Ustte). MELAHAT TOGAR — "Hasbelkader" girdigi oğretmen okulunda iyi bir oğretmen olarak yetismek için çok çalıştı (En solda). Bugun kitap okumayı, yazmayı, çeviri yapmayı snrdunıyor (Solda). EVİ\ İLV ASOĞLU Payam Koryak opera sanatçısı İ Opera sanatçısı Payam Koryak, ılk kez bır muzıkal oy nuyor. "Herkes boylesı tanınmış bır muzikalı oynamayı daha kolay sanır. Aslında dahazormuş Fılmıkaçkez seyredılmış, melodılerı her seyırcının kulağında, ustelık oynadığımız fılm değil, canlı olarak sahnedeyız" dıyerek Neşelı Gunler'de başrol oynamanın zorluklannı anlatıyor yalnız mûzik yapmakla bit- mez. Neşeli Gunlerde bır mu- rebbiye rolu deyip de geçme- yin, o donemde Avrupa'nın Spomdar ve spor bilimcüeri amdakifarkın kapanacağı görüşüne karşı çıkıyorlar Kadın, erkeğî ya günleri her yöniiyle yaşamalı- sınız ki temsili canlı tutabi- lin." Bu arada opera yonetı- aslında _r .._ ,, kez bır muzıkalde Neşelı Gunler de bunahmın,, savaş karâbasanı- oynuyor La Boheme Fı- n. okumuş olmanız gerek Ö garo nun Dugunu. Madam - • •• • - s Butterfly Sıhırlı Flut gıbı operalardan Çıneene Aşkı, Yarasa. Istanbul Gulu Hoff- m ı n d e k l de^khkİe"rden"Ioz man ın Masalları gıbı operet- e dıyoruz srk s.k değışen yo- lerden tamyoruz onu "Her- n e t l c ı l e r l e , e n v e n f a Ş n l . I 0 kes boyles. tan.nm.ş bır yen, bakış aWanatç,"an ne muz.kah oynamay. daha ko- d e n h ^ ^ * cnan ne lay sanır asl.nda daha zor- malarla değil de seçım vonte- muş. F.lm, kaç kez seyred.l- m. uvgulansa. sanatç.lar ara- m.ş, melodılerı her seyırcının s l n d a n d S ) ) k a , ^ kulagmda Istelık oynadıgı- . B e n d e>let memuru>um, mız fılm deg,l canl, olarak bu konuda fikir vurutmemha- sahnedeyızvedoğal kı bır fiurı t a j , 0 | u r zenginliği bekliyor izleyici- k e n d i a r a m l 2 d a n - yı..." Zafer Ergin ıle başrollerı paylaşan sanatçıyla temsıl ıçındealışıkolmadığıbırtem- sıyle kavnaşmaMna poylakonuşmalarveşarkıla- r u z "Sevircinin nn ıç ıçe akması. sık sık gıysı değışmesı ve film ortamı gıbı devıngenlığın korunması us- tune konuşuyoruz Payam Koryak muzısyen olan annesı ıle çok kuçük yaş- ta pıyano çalışmaya başla- mış Ankara Devlet Konser- vatuvarı'nda şan bolumune gınp Işık Kurt ve Vfiifide Öz- z e n güç un oğrencılen olrnuş Is- r u n j a r ı m ı z ı tanbul da vuksek bolumu Mımar Sınan Unıversıtesı Konservatuvan'nda tamam- lamış Sebahat Tekebaş ıle Sonra sanatçın.n tırıp sahneyle. sahnedeki olayla bir şeyler paylaştığını duyumsamak çok guzel. Oyu- na katılmayan, coşkusuz so- ğuk bir seyirci kitlesi bizleri de etkiliyor. Bir de yurtdışında aynı temsilleri gorup bizleri kıyaslamaya gelen bir seyirci kitlesiyle karşılaşıyoruz ba- "' "" so- maları doğru değil bence." Özelhkle "Neşeli Gunler" , T — gıbı coşkulu bır oyundan uzun sure çalışmış Bu arada sonra sahne arkasına gelıp bırkaç kez Italya'ya gıderek sanatçıyı kutlar mı seyirci 0 Perucca'da şan semınerlenne "Ne yazık ki İzmir veya An- katılmış Opera sanatçısının kara'da salonlar sevirci ile genel kulture herkesten çok oyuncunun iç içe olmasına el- gereksınımı olduğuna ınanı- verişli. İstanbul'daki Ataturk yor "Opera oyle bir sanat Kıiltur Merkezi'nde seyirci dalı ki tarihten, tiy atrodan, si- uzun bir y ol kat etmeli arkav a nemadan, edebiyattan veva sahne arkasına ulaşabilmek resimden haberıniz yoksa iş için." Bayan atlet Marlene Otley 'Kadınların geç başladıkları ve sıkı çalışarak arayı kapattıkları doğru', Liz McColghan ise 'Bir erkegi geçmeyi düşünemiyorum, ancak bu haber kadınlara iyi bir doping' diyor. CUMHUR CANBAZOĞLU Sporda kadınların erkeklen kısa surede yakalayacağı ha- ben bılımadamlan tarafından çurutuldu Dunyanın saygın bılım dergılennden Natura'- ın ocak 92 sayısında yayım- lanan "Krkeklerin kadınlara karşı son kalesi spordaki us- tunlükleri de elden gidiyor" haben spor dunyasında bom- ba etkısı yapmıştı Haberde sporda kadınların erkeklen kısa surede yakalayacağı. 1998"de maraton derecelerı- nın e^ıtlenecesı, 2027 \ihnda 1500 metrede" 2050 yılında 200 metrede avnı rek'orlara ula^ılacağı one suruluyordu Spor bılımcılerı bu araştır- manın son 75 yılın rekorları ıncelenerek yapıldığını, ısta- tıstıklere bakarak boyle onemlı açıklamalarda bulun- manın son derece vanlış oldu- ğunu savundular Dergının vanlışı spor tarıhını ınceleme- den rekorlara bakarak yo- rumda bulunmasıydı Oysa kadınlar birçok spor dalında geç yola çıktılar Oncelen de- receîer haylı dusuktü Spora bılımın katkısı artınca derece- lerdesıçramalaryapıldı Ayrı- ca dergıde kullanılan branşlar maraton ve 10 bın metre gıbı kadınlann kısa suredır yarış- tıklan dallardı Sporcular da haberın san- sasyondan başka bır anlam ta^ımadığını vurgulayarak sporun bu şekılde kullanılma- sına karşı çıktılar 100 \e 200 metrelerdeen fazla\an^kaza- nan bayan atlet Marlene Ot- tey, "Kadınların geç başladık- ları \e sıkı çalışarak arayı DÜNYA REKORLARI ATLETIZM 100 metre 5000 metre Maraton Yûksek atlama ERKEKLER Levvıs (ABD) 9' 86 Aouıta (Fas) 12 58" 39 Dınsamo (Etıyopya) 2 saat 06 50" Sotomayor (Küba) 244 m BAYANLAR F Grıffıth (ABD) 10 49 TÜRKİYE REKORLARI ATLETIZM Krıstıansen (Nor 14 37 33 Krıstıansen (Nor 2 saat 21' 06 Kostadınova (Bulg 2 0 9 m 100 metre 5000 metre Maraton Yüksek atlama ERKEKLER Cengız Kavaklıoğlu 10 41 Zekı Oztürk 13 26 ' 77 BAYANLAR Semra Aksu 11 86 Serap Aktas 16 54' 6 Mehmet Terzı 2 saat 10 25 Ekrem Ozdamar 2 2 0 m Ulker Kutlu 3 saat 01 56 Nermın Baser 1 80 m korkusu. Florance Griffith Joy- ner'uı doping yuzunden sporu bırakmasından sonra bu konu sürekli gündemde. Dopingi sa- vunan te gizleyen rejimlerin çokmesi de rekorları yavaşlat- tı." Futbol Federasyonu Eğıtım Uzmanı ve Danışmanı Turgay Renklikurt da kadın sporcula- nn erkeklerı yakalayamaya- cağını, haberın bılımsel daya- nağı olmadığını soyluyor "Kadının doğadaki görevi üre- me üzerine. Dolayısıyla kas ve iskelet yapısı da bu olaya uy- gun. Kalça kemiği ve kasları daha gelişmiş. Ancak hız ve de- vamlılık yonunden erkekle ara- sında yuzde 8 ile yuzde 12 ara- sında bir performans eksikük- ieri var. Bazı kadınlarda erkeklik hormonu biraz daha fazla olabiüyor. Bu hallerde bi- le performansları yüzde 4 ile yiizde 8 arası daha diışuk. Bu da gösteriyor ki haberde spe- külatif yaklaşımiar söz konu- Şehirlerarası yolcu taşıma • ANKARA(AA)- Karavolu ıle şehırlerarası yolcu taşıma hızmetlermı duzenleyen vonetmelıkte değışıklıkyapıldı Resmı Gazete'de dun yayımlanaı değışıklık ıle taşıt belgesı alacak taşımacılarda aranan ozmal taşıta sahıp olma ve lise sev ıy esınde oğrenım gormuş bır sorumlu mudur ıstıhdam etmeşartları kaldınldı Yonetmelıkte yapılan dığeı bırdeğışıklığcgore taşıtların y aş sınırlan. bolgelerınşartlarıda dıkkalealınarak gerektığınde Ulaştırma Bakanlığı'ncadaha buyuk veya kuçuk tutulabılecek Taşıma mesafesı 100 kılometrey e kadar olan yerleşım noktalan arasında şehırlerarası arızı veya duzenlı yolcu taşımacılığı yapmakısteyenler taşımacılıkyetkı beJgesı almadan ılgılı valılıklerden guzergâh ıznı almak kaydıyla taşıtın koltuk kapasıtesıne bakılmaksızın yolcu taşıma faalıyetınde bulunabılecekler Makine mühendisleri seçinıe gidiyor I Istanbul Haber Servisi — TMMOB Makına Mühendisleri Odası tstanbul Şubesı'nde seçım heyecanı yaşaruyor Şubenın 20. Donem Olağan Genel Kurulu yarın ve 19 Ocak 1992 cumartesı gunu yapıiacak 11 bın uyesı ıle ulkemızdekı toplam makine muhendıslennın yaklaşık yuzde 25'ını temsıl eden TMMOB Makine Mühendisleri Odası Istanbul Şubesı'nın genel kurul toplanüsına "Demokrat Makine Muhendıslen" lıstesı katılıyor İkinci lıstenın "Meslekte Bırlık Grubu" adıyla çekışeceğı şubenın başkanı Mustafa Erhan'ın yenıden aday olmayacağı behrtıldı. 'Küçük Hahıali" ISTANBUL (AA> — Bursa Gazetecıler Cemıyeti Başkanı ve Bursa Hakımıyet Gazetesı Genel Yayın Yonetmenı Aykan Uzoğuz, Bursa basınının, gazetelerın rekabetı ve ınsana yapılan yatınmın yetersızlığı açısından Babıâlı ıle ortak sorunları paylaştığını soyledı lletışım Araştırma Derneğı (ILAD), "Perşembe Soyleşısı" programı çerçevesıride, Bursa Gazetecıler Cemıyeti Başkanı Uzoğuz'un konuşmacı olarak katıldığı "Kuçuk Babıâlı'de Neler Oluyor?" konulu bır toplantı duzenlendı Beltaş zinciri • Istanbul Haber Servisi — Beşıktas Beledıyesı'nce kurulan Beltas'ın beşıncısı Levent'te açılıyor. Beltaş Levent Hıpermarket, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Erdal Inonu'nun katılacağı bır torenle yarın hızmete açılacak Beşıktas Beledıye Başkanı Ayfer Atay, bır yıl ıçınde 4 adet supermarket hızmete soktuklarını belırterek, "Levent'te yaptığımız hıpermarket bınasını 9 ay gıbı kısa bır zamanda tamamladık Amacımız marketler sayısını 11'e çıkarıp, Beşıktaş'ı ucuzluğu ıle de onder ılçe halıne getırmektır" dedı. VEB Grubu'nun satısı! CARL LEWIS — Dunyaıun en hızlısı kapattıkları doğru. Ama er- kekleri yakalayacaklarını soy- lemek fazla iyimserlik olur" dıyordu Yıne 10 bın metrecı ve Nevv York Maratonu bırın- cısı Liz McColghan "Bir erke- ği geçmek mi? Duşunemiyo- rum bile. Bence bu haber ka- dınlara yapıiacak en iyi do- ping" şeklınde goruşlennı açıklıyordu Italyan La Repubblica gaze tesınde konuşan İtalyan Atle- tızm Mıllı Takımı Antrenoru Elio Locatelli, Natura'ın tezı- nı rakamlar vererek yalanla- yanlardan bırıydı "Kadınlar sporda ileri gitnîek yerıne dört yıldır hayli geride kaldılar. Ca- İifornia Lniversitesi'nden araş- tırmacılar Brian J. VVaipp ile Susan A.Uard'un iddia ettik- GRtFFİTH — 100 metrede en hızlı bayan. leri gibi istatistiksel gelişmeyi goz onune alırsak şu anda ka- dınların yuksek atlamada 2. 13'e ulaşmaları gerekiyordu. Ama 2.09'da (1987) kaldılar. Diğer dallarda da rekorlar çok çok geride. Erkeklerde ise bi- raz kıpırdama >ar. Ancak on- lar da hedeflenenden çok uzak- lardalar. kadınları yıkan olay doping su. V üzmede kadınların göster- diği performans dikkat çekti. Nedeni vücutlarının erkeklere oranla daha y ağlı olması ve su- da rahatça kayabilmesi. Bo\, el ve ayak kuçukluğu dezavan- tajını bu şekilde kapatabıhyor- lar. Iç organlar sisteminde gorülen mukavemet de kadın- ları uzun mesafelerde başarılı kılıyor. Lzun mesafelerde re- korları sık sık ileri taşıdılar. Derecelerde biıyuk sıçrama ya- pıldı. Ancak bu dallarda zaman geçtikçe rekorlarda azalma gozleniyor. Derecelerdeki iyi- leşme birkaç yıldır durdu." • ANKARA (AA) — VEB Ofset Grubu'na bağlı tum yayın kuruluşlarının genye donuk borç ve alacaklanyla bırlıkte ışadamı Kemal Derınkok tarafından satın alındığı açıklandı Bu açıklamaya, "Yenı Gunaydın" gazetesı çalışanlan adma "Sahte gazete patronlarına bır uyarı" başlığıyla seıt bır yanıt geldı Yenı Gunaydın çalışanlarınır. açıklamasında, "Gazete sahıbı olup ış ve dalavere çevırme nıyetınde olanlar lutfen bızden uzak dursun" denıldı Bu arada ışadamı Asıl Nadır'e aıt VEB Ofset hısselerının yuzde 100'une yakın bolumune el koyan Barclay Barclays Banc"ın fınans kuruluşu ve dığer bazı Ingılız finans kuruluşlarının Turkıye'dekı avukatı Ahmet Pekın, VEB Ofset'ın satılması gıbı bır olayın soz konusu olmadığını soyledı.