Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
Sahıbt Cumhürıyet Matbaacılik \e Gazctccılık Turk Anonım Şırkeıı adına
Nadır Nıdl # GoKl Yavın MudUni H«sın Cemal, Muessese Mudurü
Enine L?«klıgU. V.azı Işler, Mudûru Ok«> Cooeıuın. % Haber Merkezı
Mudürü Yılçın Bayer, Sa>fa Duzenı Yönetmenı Alı Acu % Temsttattr-
ANkARA Akrael T«n, İZM1R Hikmel Çedakayl, ADANA Çrtln
k Mıuka. Cdtl »•»*•«*. Dıs Haberkr Eıgan B^a. Elonomı Ctacb IMaa, Is-Smdrka Şakıu faMd, Kılhuı C<M Ittr, Isıanbul
Habcrlcn k m l Kiçâk, Efnm &eaoj Şntaa. Habcı Aıastımn 1 " " B«ftu. ¥un HabCTlCTi NtrtM Dofu. Spor D»nısmaılı
AMaOca* tıııılan, Duı Yuıiır I m Ç*fkn. \r»[imu 5>Uı Al)»ı. Duzchmc AUrilıt W ı 0 Koocdınaısr »km« lurnb..
0 Malı Işler Enl btM 0 Muhasrt* Bafcu «tacr 0 Baı« Plıniama Stvti OlBaıke^mth 0 Rcktam W Tonıa 0 Ek
yfeınbı Hajjı Ak.oi 0 l<Ure Hrarta Gım 0 Ijlctme ÖM« Çdlh 0 BılE
: likm Nail laal # Pmonrt Sn(< Bo»<««oı>tt"
Okta> VkfcaL Yllp* h)«r. Han»
Coaal Hlkarı Çtttakns. 0U>
J«' Mımt« llhaa
Sasıra «• J-irnm. Cumhunym Marbaacıilk w GueKClM T A ^ Türll Ocafı CâdL 39/4]
34334 1» Pk 246 Isuntml Td. <I2 05 05 (20 hjıl, Tdoc 22246, F«ı (l> 52S 60 12 0
Burotor M Ü H 7JV« GOkalp 81* lnkıllp S No 194, Td. 13} 11 41-47 1Ue> 42344 F«x. |4) 133
0< 6! 0 lj«ir H Zıyl Bl> UJ2 S 2/'. Td. 13 12 30, Ttte 52359 Fmi- (51) 19 3) <0
lUI »ınııt.
0
I n 0 U m Inonı] Cad 119 S No 1 Kal 1 Td 19 37 52 |4 tıal), tt> 62155, Fu. (71> 19 37 32
TAKVtM: 18 TEMMUZ 199C Imsak- 3.47 Guneş: 5.39 öğle: 13.15 llundi: ]7.]3 Akşam: 20.41 Yatsı: 22.24
SovyetlerBirliği'ndepolitik mücadele Komünist Partisi ve karşıtlan arasındaki kamplaşmaya dönüşüyor
Moskova'da
sert muhalefet Koıııüııistler Çernobü'e!'Büyftk tepki: Sovyetler'de 70 yıldır iktidar
tekelini elinde tutan Komünist Partisi,
muhalefetin boy hedefi halinde. 20-30 yılhk
KP üyeleri kartlannı atıp demokratik harekete
katılıyor. Yeltsin, Popov ve Sobçak'tan sonra
KP'den istifa dalgası hızlanıyor.
Mallar geri verilsîn: Demokratik
muhalefet hareketinin temel talebi KP'nin
elindeki para ve mal varlığının Sovyetler'in
eline verilmesi. KP buna yanaşmazsa, malların
mahkeme kanalıyla geri alınması için girişimde
bulunulacak. Eylülde genel grev planlanıyor.
KEREM ÇALIŞKAN
MOSKOVA — Kürsüde bir Kı-
zılordu albayı. EUerinj aca aca ko-
nuşuyor: "Sol bareket, gücünü be-
nıiz tam toparlayamadı. Isçi ve
raadencüer greve gitli, yönetim
paniğe kapıldı. El ele vermeliyiz.
Geçen gun balk Kremlin'in kapı-
sına toplandı. Komünist Parti de-
legeleri çıkarken onlan koridora
ılıp 'Domuz gıbi >iyorsunuz' di-
ye bagırdılar. Delegeler, başlannı
egip polisin yardımjjla zor kaçü-
lar. Bizün, Lenin Mozolesi'ne yü-
ramemizi engellediler. Ama sesi-
mizj basbnmazlar, Parlokrasi yö-
zönıi degiştirmeye çalışıyor, ama
bu yetmez. Hepsi istifa etmeli.
Tam uç parti kongresi geçti. Ye-
mck prognum ne oidu? Birim raa-
gazaJanmız hâJâ bomboş. II. Dıi-
nay Savaşı'ndan zafeıie çıkan Sov-
ytt halkı şimdi yendigimiz Aiman-
ya'ya avuç açıyor, yardım dileni-
yor. 1. Dunya Savaşı'ndan bu ya-
ns 111 milyon Sovyet vatandaşı
yaşamını partokrasiye kurban et-
ti. Bırakın sosyalizm onlann ol-
son. Gorbaçov'un bir halkı var,
ona bir şey yapamaz. Ama halk
istene bişka Uderier bnlabilir»"
Kızılordu aJbayı kürsünün aJ-
tında birikmiş kalabalık tarafın-
dan alkışlamyor. "Konuş konns..."
sesleri.
Gorki Parkı'nın önündeyiz. Bu-
rası Moskova mitinglerinin baş-
langıç noktası. 1945'ten sonra sa-
vaşta yakınlarını kaybedenler bu-
rada toplanıp birbirlerini ararlar-
mış. Yaııi haikın toplandjğı gele-
neksel bir meydan. Pazar günü
Gorki Parkı dolup taştığı için,
muhalefet hareketkn burada top-
lanarak kitle desteğıni arttırmaya
palısıyorlar.
Ruslar pazar günü dinlenmeyi
sevdikleri için, mitinge saat
18.00'de başbyorlar. Kjnm Köprü-
sü'nden Gorki Parkı'na doğru çe-
şitli gruplar ellerinde değişik bay-
raklarla geliyorlar. Ukrayna,
Azerbaycan bayrakları hemen
göze çarpıyor, a>nca anarşistlerin
kara bayrakları da var...
Mitıng kursüsünde bu kez genç
sakallı bir delikanlı. "Arbat ^air-
lerinden size selam getirdim" di-
ye baslıyor. Bir şıir okuyor: "Le-
nin tsveç'te sürgıindeyken /
Knıpskaya'nın yanında / Berya-
yı göremezdi duşunde / Anlamak
içic gerçek sosyalizmi / Yatmaby-
dı Berya'nın andanında..."
Yine alkışlar. Kalabalık yava;
yavaş artıyor. Kürsüde sırtına klo-
zet kapağı takmış bir kadın. Üs-
tünde"Polozkov'un yeri" yazılı.
Polozkov, Ligaçev ekibinden ve
Rusya Komünist Partisi Genel
Sckreterli|i'ne seçilen politikaa.
Pankartlardan bazı örnekler:
"SBKP UrihİD çophignne / SBKP
1903-1990: Hep halktan uzak. /
Aldaülmış Rusya, ge) KP'yi yası
701 geçmişlere bırak / KP'ye inan-
anuz yok.
Başka bir pankratta yalnızca üç
isim: Yeltsin, Popov, Sotrçak. bu
üç isim su anda KP'ye karşı sava-
Tbl
1
ı-..
Bayrak bollugu: Demokratik muhalefetin
en az yarısını cumhuriyetlerin milliyetçi
hareketleri oluşturuyor. Litvanya, Letonya,
Estonya, Ukrayna ve Azerbaycan bayraklan
en önde.Kazan Tatarları ve anarşistlerin kara
bayraklannı da görmek mümkün.
Kremlin kulelerinden mitingi ka-
meraya alan "KGB ajanJanna" kı-
zıyorlar. Balkonda KGB olduğu-
nu sandıkları biri görulünce ıslık
ve yuhalamalar baslıyor ve genel-
likle "ajan" içeri kaçmak zorun-
da kalıyor.
Meydanda yağmura rağmen
toplanan kalabalık 50 bin kişi do-
layında. Bunlann en az yansı çe-
şitli cumhuriyetlerin "millivetçi"
akımları. Ukraynalılar, Beyaz
Rusya cumhuriyetçileri, Azerbay-
canlılar, Litvanya, Letonya, Es-
tonyalılar, çapraz rnavi şeritli be-
yaz çok eski çar bayraklan, Pet-
ro döneminden kalma...
llk konuşmacı Ruya Federasyo-
nu Yüksek S o v ^ i üyesi Kraftsin-
ko "Ülkede dnzgıin seçimler ya-
pünaal) ve iktidara seçimi kazanan
parti gelmelidir" diyor. "Gorba-
çov artık bizirale degüdir. Biz
Rusya Parlamentosu'nan (Yeit-
sin'in) yolunu tutmalıyız."
KP yasadışıdır
BblillEJl H3 KHCC?
MOSKOVA KAYNIYOR — Mosko\a'daki muhalefet mitinginden göriintuler. 1) Rusya Demokratik Partisi'nden bir gösterici: Pankarttaki 1917 Devrim askeri soruyor Sen
daha partiden istifa etmedin rai? 2) Kursüde bir Kızılordu albayı: "Sol hareket madencüerle el ele vermeli. Partokresi'ye son" diyor. 3) Yuntyflşçider Gorki Parkı'ndan çıkıp
Kınm Koprusu'nden geçerken "SBKP'ye hayır" diye bağınyorlar.4) Kızıl Meydan'ın hemen karşısında Maney Meydanı'nda Anarko-Sendikalist bayraklı bir kız mflitan. Ar-
kada Lenin Muzesi. Kızıl Meydan girisine (arka sağda) kamyonlarla barikat öriılmûs. (Fotograflan Kerera Çalıskan)
şımın simeleri. Rusya Federasyo-
nu Devlet Başkanı Yeltsin, Mos-
kova Sovyeti Başkanı Gavril Po-
pov ve Leningrad Sovyeti Başka-
nı Anatoli Sobçak, kongrenin bit-
tiği gun KP'den istifa ederek Sov-
yetler'de yeni bir dönemi başlat-
tılar. Çoğulcu ve KP dıktasından
kurtulma dönemi...
Kimler var miting alanında.
Daha çok orta yaşlı ve yashca in-
sanlar. Gençler de var. Daha çok
eski Rusya bayrağı altında topla-
nan pop ve rock tisörtler giymiş
gençler bunlar. Göğüslerinde
"Ben bir KGB ajanıyım" yazılı
"kitsch" rozetler var. Oldukça ne-
şeli gruplar.
Anarşist bayrağı altındakiler,
gözlüklü ve sarışın çok genç deli-
kanlılar.
Arada kirmızı-yeşil çapraz bö-
lünmuş, ortası san hilalli bir bay-
rak ilgımi çekiyor. Gidip soruyo-
rum. Tatar bayrağıymış. Hangi
Tatarlar? Kınm mı? Hayır. Kazan
Tatarlan. Bayrağı tutan gencin
adı: Nail lnsanov. Boynunda bir
fotoğraf makinesi. Aynı zamanda
"Tatar Sesi" gazetesine haber ge-
çiyormuş. Ne istiyorlar. Nail au-
latıyor: "Rusy-a Federasyonu için-
de Tatarislan Otonom Bölgesi var.
Ama bu otonomluk sözde. Rus-
ya her şeyimize kansıyor. Bizce
önce gerçekten otonom, sonra da
republuk (Cumhuriyet) olmak is-
tiyornz." Yanm milyonluk Oto-
nom Tatar Bölgesı'nin yansı Ta-
tar kökenlıymiş. Ama Sovyetler-
in diğer bölgelerinde 1.5 milyon
Tatar varmış. Kınm Tatarlan ile
de bağlan çok sıkıymış...
Gorki Parkı'nın yan taraflann-
da çok sayıda polis var. Koyu gri
elbiseli polisler miting kalabahğı-
na fazla sokulmuyor. Kenardan
izliyorlar.
Derken kortej yuruyüse geçiyor.
Kınra Köprüsü geçilecek. Zubovs-
ki Bulvarı'nda Basın Merkezi'nin
de bulunduğu yoldan geçilecek,
Kropotkin Caddesi'nde sağa sapı-
lıp, Kremlin'in karşısındakı
'Manej' Meydanı'na gidilecek.
Kalabalık oldukça düzensiz ve
karışık yurüyor. Mitingi diızenle-
yen Demokratik Platform, artık
KP'den kopan bir grup. Aynca
Demokratik Blok olarak adlandı-
rılan çeşitli muhaljf güçJerin itti-
fakı da mitingin duzenleyicileri
arasında.
Yürüyüş kalabalık hep birlikte
bağınyor: "SBKP'ye hayır", "İs-
tifa istifa..."
Kremlin'in karşısındaki Manej
Meydanı'na geliyoruz. Burası es-
kiden atlann eğitim yaptığı alan.
Süvari birliklerinin karargâhı şim-
di kültür merkezine dönüştürül-
müş. Mayıs ayında çıkan bir yasa
Moskova'nm içinde miting yapıl-
masını yasakbyordu. Ama biz Kı-
zıl Meydanı'run yanı başındayız.
Zaten şu anda Sovyetler, dünya-
nın belki de en "kanunsuz ülke-
si. Çünkü hangi yasanın ne za-
man kime karşı uygulanacağı, ya-
saya değil o andakı fiili guçler
dengesine bağh. Bu miting izni de
bir söylentiye göre Yeltsin'den çık-
mış. Böylece daha önce Yüksek
Sovyet'in aldığı "merkezde miting
yapılmaması kararı" fiılen çöpe
gitmiş.
Kızıl Meydan'ın girişinde çok
sıkı önlemler var. Polis bir bari-
kat kurmuş. Onun arkasında bü-
yük kamyonlar arka arkaya iki sı-
ralı park ederek meydana guışi
önlemek için bir de "kamyon
barikat" kurmuşlar.
Mitingçiler en çok, alarun arka-
sındaki, buyuk binaya çıkan ve
Moskova'da Azerîler açlık grevînde
Konııkman:
Dış Türkleri
davet etme
gayreti yok!
ANKARA(Cumhnriyet Bu-
rosa) — Devlet Bakanı Ercu-
ment Konukman, "Turkiye'nin
dışandaki Türkleri Türkiye"ye
davet etme hedefi ve gayreti
yoktur" dedi. Konukman,
"Türk ortak pazan" kurulma-
sından yana olduğunu, ama
hükümette bu yönde bir çalış-
ma olmadığını söyledi.
Devlet Bakanı Konukman,
Türklerin bulunduklan ülke-
lerde külturlerini devam ettir-
melen gerektiğini düşunduğü-
nu, Ahıska Turklerinin duru-
munun ise farklı olduğunu
kaydetti. Konukman, "Mesket-
ler" olarak anılan Ahıska
Türklerinden bin kadarının
sembolik olarak Türkiye'ye ge-
tirileceklerini belirtti. Konuk-
man, Cumhuriyet'in diğer so-
nılannı şöyle yanıtladı.
— "Türk ortak pazan kuru-
lursa Turkiye'nin AT ile ilişki-
leri ne olacak?"
KONUKMAN — AT'nin
geleceği hakkında birtakım en-
dişeler belirdi zaten. Yani
Türkiye"yi alıp almayacaklan
meselesi değil ama kendi içle-
rinde birtakım kavram karışık-
lıklan meydana geldiği için.
— Sizce ATnin onemi mi
azalıyor?
KONUKMAN — Bakın,
NATO'nun önemi hangi çerçe-
vede münakasa ediliyorsa ay-
nı çerçevede AT'nin de önemi
münakasa edilir hale gelmiştir
bence.
Azerbaycan Halk
Cephesi yandaşları,
Moskova'da 257 siyasi
tutuklunun serbest
bırakılması, Bakü'de
fevkalade halin
kalkması ve 2
eylüldeki seçimlerin
demokratik bir
ortamda yapılması
için açlık grevindeler.
MOSKOVA (Cumhuriyet) —
Kızıl Meydan'ın karşısındaki bu-
yük muhalefet mitinginde Azer-
baycan bayrağmı taşıyan esmer
delikanlınm yanına gidiyorum.
Türk gazeteci olduğumu duyun-
ca bütün Azerilerin yaptığı gibi
büytik bir içtenlikle bem kucak-
lıyor. Adı Hacı Haydarev. "Bay-
rak ağır değil mi?" diyorum. Ka-
ra gözlerini gözume dikip anlamlı
bir şekilde gülümsüyor: "Bayra-
gın ağın olmaz".
Haydarev bir yandan bana mi-
ting konuşmalannı çeviriyor, bir
yandan sohbet ediyoruz. Arada
bir çok Rus mitingci sık sık yanı-
mıza yanaşıp "Bu ne bayrağı?"
diye soruyor. Belli ki Moskovalı-
lann birçoğu da birden alam dol-
duran bu bayraklann hepsini ta-
nımıyorlar.
Daha sonra Azerbaycan Halk
Cephesi'nin Moskova 'daki tem-
silcisi Enver Hümzetov yanımıza
geliyor. Halk Cephesi'nin çeşitli
baskılara rağmen Moskova'da
nasıl faaliyet gösterdiğini anlatı-
yor. Halk Cephesi şu sıra, 2 ey-
lulde Azerbaycan'da yapılacak se-
çimlere hazırlanıyor. Hümzetov
ve btrçok Azerbaycanlı Mosko-
va'da Baku'ye gitmeye hazırla-
nıyorlar.
Hümzetov, ocaktaki Bakü olay-
larından sonra Bakü ve Mosko-
va'da Halk Cephesı'nden bir çok
AZERtLER AÇLIK GREVfNDE — Moskova'da açlık grevi yspan Azerilerin talepleri, 257 siyasi lu-
tuklununserbest bırakılması ve demokratik seçim.Soldan sagaıHasanov Huseyin, Rahimov Eyüboglu,
Sulejman Okta> Zohreboğlu, Nazarov Sadık, Aliyev Şahin. Buyuk çogunlugu ögrenci. Arkada fotog-
raflan olan Azeri siyasi tutuklular ise soldan saga söyle sıralanıyor: Rahim Gaziyev, Muhammed Ha-
temi. Ali Rıza (halk sairi), Feremez Allahverdi ve İtibar Memedov.
Halk Cephesi üyesinin tutukladı-
ğını ve bunlann buyuk bölümü-
nün halen tutuklu olduğunu söy-
luyor.
Halk Cephesi temsilcisine göre
halen Moskova ve diğer hapisha-
nelerde 257 Azeri "siyasi tutuk-
lu" var. Bunlar arasında Halk
Cephesi'nin önde gelen uyelerin-
den Moskova'da futuklanan İti-
bar Menedov da bulunuyor.
Azerbaycan Buyiikclçilıği misa-
firhanesınde Halk Cephesi yan-
daşlannın siyasi tutuklulann bı-
rakılması için "açlık grevi" yap-
Uklarım söylüyor Hümzetov. Bir-
likte oraya gidiyoruz. Binanın ust
katında küçük bir oda. lçerde
bayraklar, pankartlar, fotoğraf-
lar. Divanın üstünde yatan genç
insanlar. Odada en az 20-25 kışi
var. Hepsi Azerbaycan'daki Halk
Cephesi ve çeşitli partilere sempati
besleyen insanlar. Ortam biraz
Türkiye'de 70'Ii yıllardaki grev
çadırlannı anımsatıyor.
Grevin taleplerini açıklarken,
aralarında zaman zaman sınirh
havaya burünen tartışmalar çıkı-
yor. Nihayet ustunde taleplenn
olduğu pankartı getirıp bana tek
tek tercüme ediyorlar. Talepler
şöyle:
1- Hapisteki bütun Azeri siya-
si tutuklulann serbest bırakılma-
sı.
2- Bakü'de "fevkalade hal"in
son bulması. Sovyet askerlerinin
Bakü'den çekilmesi
3- Seçimlerin "fevkalade hal"
in kalkmasmdan en az 3 ay son-
ra yapılması.
Bu taleplerin yanı sıra seçimle-
re "uluslararası gözlemci beyeti"
gelmesini ve demokratik bir orta-
mın sağlanmasını da istiyorlar.
Şu anda Azerbaycan'daki bu-
tün faaüyetJer 2 eylülde yapılacak
"seçld'Mere yönehk. Komünist
Partisi seçimlerde yme çoğunluğu
almayı umuyor. Ama bir yandan
da iktidan tümden kaybetmekten
korkuyor.
Azerbaycan Yüksek Sovyeti'ne
360 üye seçilecek. Seçimlere par-
tiler değil, tek tek başvuru ile ka-
tılımyor. Ancak tabii herkesin
hangi partiden olduğu belli.
Halk Cephesi şu sıralar, fevka-
lade hal şartlannda seçımı boykot
edip etmemeyi tartışıyor. Ancak
boykot edilirse Yüksek Sovyet'te
temsil imkânı kalmayacağı için bu
olasılık fazla yüksek değil.
Muhalefetin tartıştığı en önemli
konulardan birisi de Komünist
Partisi'ne karşı seçimlerde Halk
Cephesi saflannda Demokratik
Forum adlı bir blok olusturulma-
sı. Hangi paninin adayı nerede
güçlü ise diğer partilerin orada o
adayı desteklemesi isteniyor. An-
cak tabıi böyle bir ittifak her za-
man kolay değil. Çunkü farklı
gruplar arasındaki rekabet ve po-
litik yaklaşım farkı butun hızıyla
sürüyor.
Azerbaycan'da Komünist Par-
tisi dışındaki partilerı belli başlı-
lan şöyle sıralanıyor: Yeni Müsa-
vat, Sosyal Demokratlar, Halk
Azadlık Partisi, Şimali Azerbay-
can Partisi. Bunlann dışında 60
kadar politik grup ve dernek bu-
lunduğu bildiriliyor.
Azerbaycan Başbakam Hasan
Hasanov, Komünist Partisi 28.
Kongresi sırasında Cumhuriyet'e
yaptığı açıklamada Baku'deki
"fevkalade hal'Mn seçimleri etkı-
lemeyeceğini söylemişti. Oysa
muhalefet ve Halk Cephesi, Ko-
münist Partisi'nin "fevkalade
hal"den medet umduğunu ve bu
durum kalkarsa KP'nin seçim ka-
zanma şansının çok küçuk oldu-
ğunu söylüyor.
Demokratik Platform üyesi Sn-
lakşin: "Komünist Partisi yasadı-
şıdır. Lenin'in emriyle yalnız can
degil, çann çocuklannı da katlet-
tiler. Bu kanunsuzlugun hesabı
hâlâ verilmedi. Çocuklann göz-
yaşlan özerine devlet kunılur mu?
Rusya'da diktatörluk kalkmalı,
KP iktidan kalkmalı! (Evet, bu
sözler Lenin Müzesi'nin karşısın-
daki alanda, Lenin mozolesine
500 metre uzaklıkta soylenlyor.)
Moskova Sovyeti üyesi Irlna
Korinsa: "Seçimlerde partime
bakmadao halk beni seçti. Ben ise
bugun vicdanıma başvurup sizin
önünuzde açıklıyorum. Şu anda
KP'den istifa ediyorum. Halk on-
lan mahkemeye verecek. Komü-
nistler ÇernobU'e, (Bu slogan çok
tutuyor ve alanda hep birlikte ba-
ğınyorlar "Komünistler
ÇernobU'e." Ister istem*z Türki-
yVdeki "Komünistler Moskova"ya
sloganım anımsayıp gulumsüyo-
rum. Moskova'da komünistleri is-
temtyorlar. ÇernobU'e göndenne-
ye çahşıyorlar...
Moskova Sovyeti üyesi Ynri Lm-
biaov: "Aslında burada enternasro-
nali biz sovlemeliyiz. Butun ulns-
lar KP'ye karşı ayağa kalkıyor.
Bastillei kuşatalım. birbirimizi
kornralım. Çetin giinler geliyor."
Rusya Federasyonu Halk Temsil-
cisi Sergey Sergiyeviç-. "Vatandas
Rusyası kunılmalı. Yeni kanunlar
olmalı. KGB ve ordu için yeni ya-
sa çıkmaiı, bunfann diktatöriügü
son bulmalı. Lenin'in beykeDeri-
ne bu ara Amerikalılar merak sar-
dı. Lenin bustlerini 35 dolara
ABD'ye satıp ekonomik krizden
çıkabiliriz.
Eski KGB generali Oleg Kalu-
gin: "Bugun butun iyi insanlar
KP'den istifa edivor. 33 yılhk par-
tiliyim. Artık böyle yaşanmaz.
KP'nin Rusya'ya yaptığı nı ne Ta-
tarlar, ne Almanlar ne haç tası-
yanlar yapmadı. Önlerine çıkan
her seyi yıkıp ulkeyi mahvettiler.
Benim nisanlanmı KGB'nin içyü-
zunu açıkladığım için aldılar. Ni-
şanlanm haika feda olsun. (Kısa
sıire önce KGB hakkında açıkla-
malar yaptığı için generalligi alı-
nıp nisanian sokulen Kalugjn son-
baharda Moskova'da bir bolge se-
çiminden, Rusya Yüksek Sovyeti-
ne aday oluyor).
KP Demokratik Platform üye-
si Uyzsenko: "Ben de partiden is-
tifa ertim. Artık şunu anladım. Bu
parti degismez. Hâlâ demokratik
merkezivetçilik diye tepedea bas-
kıda ısrar ediyorlar. Bu fasist par-
tiden cıkmak lazun. Şimdi yeni bir
pariamenter parti kuracağız. Ey-
lülde KP'nin çekilmesi için genel
greve gideceglz."
* • *
Miting hâlâ aydınlık olan gece-
de saat 22.00'ye kadar sünıp gi-
diyor. Kâh duran kâh çiseleyen
yağmur altında gruplar miting
alanmı yavaş yavaş terk ediyor.
Moskova, bir Rus gazeteciye gö-
re yine 1917 gıinlerine dönmüş du-
rumda.
Sovyeder'de
koaliayon mu?
• MOSKOVA (AA) —
Sovyetler Birliği Içişleri
Bakanı Vadim Bakatin,
ttlkesiflde yakın bir
gelecekte yalnızca Komünist
Parti üyelerinden
oluşmayan bir hükümet
kurulmasının mümkün
olduğunu söyledi. Bakatin,
Moskova'daki 50 bin kişilik
gösteriden Uç gun sonra
BBC Radyosu'na verdigı
demeçte, Sovyet
Anayasası'na çok partili
sisteme olanak sağlayan
maddelerin, yalnızca
toplumdaki güçlerin kendi
örgütlenmelerini
sağlayabilmek için değil, bu
güçlerin siyasi alandaki
yetkinliklerini de
kanıtlayabilmelerini
sağlamak için koyulduğunu
belirtti.
Ilanla eşek
aranıyor
• GERZE (AA) —
Sinop'un Gerze ilçesinde
bugün başlayacak "Deniz
Şenlikleri"nde yapılacak
yansma için ilanla eşek
aranıyor. Bu yıl 22'ncisi
düzenlenen Deniz Şenlikleri
programında yer alan eşek
yanşlan için Ûanla eşek
arayan düzenleme komitesi,
yanşmada 1., 2. ve 3. gelen
eseğin sahibi ile inatLk
ederek yanşmaya
katılmayan inat eşeğin
sahibine ödüller verileceğini
bildirdi.
Zeus sunağına
İnönü desteği
• ANKARA
(Cumhuriyet Biirosu) —
SHP Genel Başkanı Erdal
İnönü, Bergama
Belediyesi'nın başlattığı
Berlin'de bulunan Zeus
Sunağı'nın geri alınması
kampanyasını
desteklediğini belirterek
hükümeti de sunağm geri
aünabilmesi için
UNESCO'ya başvurmaya
çağırdı.
Rekor ekibi
İstaııbuJVia
• tstanbul Haber Servisi
— Açık deniz hız rekoru
kırmak amacıyla, 9
metrelik tekneyle Hopa'dan
yola çıkan ve yol boyunca
her turlu sorunla
karşılaşan uç kişilik ekip
Tai-Pan adlı tekneleri ile
dun gece îstanbul'a
geldiler. Mühendis Turgut
Kaymak, Işadamı Ismet
Kalafatoğlu ve denizci
özcan Kalender'den oluşan
ekip Ataköy Marinası'nda
yaptıklan açıklamada,
"Milyonda bir olasıiıkü
ortaya çıkan arıza 2.5
saatlik gecikmemize nede
oldu bu gecikmeyi ise
kolayca kapatabiliriz. Kirli
benzin, denizde yüzen
kutukler, fırtına ve
Karadeniz'in hırçınüğı
bizleri sandıgımızdan
oldukça fazla yordu. Ama
her şeye rağmen çok zevkli
bir yolculuk. lskenderun'a
mutlaka rekorumuzu
kırarak varacağız" dedıler.
Ifeni illere vali
• ANKARA (AA) —
Yeni iller Batman ve
Şırnak'a vali ve emniyet
mudüru atamaları yapıldı.
Yetkililerden alınan bilgiye
göre, Batman Valiliğine
Içişleri Bakanlığı Müsteşar
Yardımcısı Tuncer
Perçinler, Emniyet
Müdurluğü'ne ise Mardin
Emniyet Müdurü
Celalettin Cerrah atandı.
Şırnak Valiliğine,
Diyarbakır Emniyet
Mudürü Aydın Arslan,
Emniyet Müdurluğü'ne ise
Diyarbakır Emniyet
Müdürlüğu Siyasi Şube
Müdüru Orhan Güler
getirildı.