Catalog

29 TEMMUZ 1989 ' DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Estonya'da grev bıtti TALLİN (A A) SSCB'nin Estonya Cumhuriyeti'nde bir haftadır grevde olan Ruslar, dün isbaşı yaptı. Crevin Estonya hükümetinin Ruslarm şikâyetlerini inceleyecek bir komisyon kurmayı kabul etmesi üzerine sona erdiği bildirildi. 30 fabrika ve işyerinde çalışan Ruslarm temsilcilerinin Estonya Cumhurbaşkanı Arnold Ryutel ile görüşlükleri ve Ryutel'in komisyon kurmaya karar verdiği belirtildi Grevciler, Estonya'mn Ruslarm haklarmı çiğnemeye çalışmasını protesto ediyorlardı. Estonya'mn nüfusunun üçte birini oluşturan Ruslar, Estonya dilinin resmiyet kazanması ve göçmenlerin oy haklarının kısıtlanmasma iliskin geçen aylarda kabul edilen yasaların kendi haklanm çiğnediğini savunuyorlar. İran'da devr4 Rafsancani Sandık başına giden 25 milyon seçnten, 26 bin seçim bürosundaki 2 ayn sandıkta cumhurbaşkanını belirlemek veanayasa değişikliğine 'evet'ya da 'hayır'demek için oy kullandı. Cumhurbaşkanı seçiminde Rafsancani, diğer aday Şeybani'yi açıkfarkla geride bıraktı. Alınan ilk sonuçlara göre seçmenlerin büyük bir çoğunluğu 1979 Anayası'nda yapılan değişikliğe 'evet' dediler.. Tahran'ın güçlü adamı cumhurbaşkanlığını garantiledi PALME DAVASIKARARI HAŞİMÎ RAFSÂNCANÎ tran'da iktidar mücadelesi içinde degişik kanatlar arasında usta bir denge politikası izleyen Hocatülislam Rafsancani cumhurbaşkanlığı için radikal ve ılımlılann desteğini alarak bu makama gösterilen en güçlü aday oldu. Devrim sonrasının lranı'nda nispeten ılımlı ve akılcı politikalar üreten Rafsancani cumhurbaşkanlığı öncesindeki görevi olan Meclis Başkanüğı'na 1982'de secildi. Uzun yıllar Ayetullah Humeyni'nin en yakın yardımcılarından biri olarak çalışan Rafsancani, özellikle Beni Sadr'ın ülkeden kaçışmdan sonra güçlendi ve ılımlı çevrelerin desteğini yanına çekti. Ancak, nüfuz mücadelesinde radikal ve militan çevrelerin desteğini Guçtendirilmiş cumhurbaşkanlığı sayesinrje tum dizginler yitirmemek için bazı konularda eline geçti. ra seçim tarihi 28 temmuza alınmıştı. Seçimlerin erkene alınmasında Humeyni'nin 3 haziranda ölümünden sonra meydana gelen siyasi boşluğun bir an önce dolduruiması kaygısının yattığı sanılıyor. tranlı liderler sonucu önceden belli olduğu için seçim kampanyası sırasında seçimlere katılım orarurun yüksek olması için çaba saıf ettiler. Tahran sokaklannda Rafsancani'nin posterlerinin yanı sert tavırlar aldı. sıra, daha önceki cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında Humeyni'yi oy kullanırken gösteren posterler görüldü. Humeyni'nin oğlu Ahmed Humeyni ve Başbakan Mir Hüseyin Musavi halkı seçimlere katılmaya çağınrken ülkenin radikal gazetesi Cumhuri Islami **Sandıga atılan ber oy, tran'ın duşmanlarının kalbine sıkışmış bir karsnadur" ifadesini kullandı. AP'nin bildirdiğine göre yöneticilerin bütün çabalanna rağmen Tahran'da oy kullanma oranı beklenenin altında kaldı. Tahran dışındaki kentlerden henüz seçime katılım oranı hakkmda haber alınaraadı. Alınan ilk sonuçlara göre seçmenlerin büyük çoğunluğu Anayasayı Inceleme Komisyonu tarafmdan 1979 Anayasası'nda yapılan değisikliklere de evet dediler. Başkent Tahran'da lran'ın önde gelen liderleri oylarıru sabahın erken saatlerinde kullandılar. PORTRE FKÖ'nün seçim yuklaşımı WASH1NGTON (AA) ABD, tsrail işgali altındaki topraklarda seçim yapılması konusundaki FKÖ tutumunda yumuşama olmadığını savundu. Dışisleri Bakanlığı Sözcüsü Margaret Tutv/iler tarafmdan yapılan açıklamada, FKÖ'nün, isgal altındaki topraklarda gidilecek seçimlerle ilgili olarak, Filistin devletinin kurulması için önceden garanti verilmesi gibi kabul edilemez önerilerde bulunduğu kaydedildi. Dış Haberier Servisi İran'da cumhurbaşkanlığı seçimleri ve anayasa değişikliği referandumu dün yapıldı. Cumhurbaskanhğı seçimi için kullanılan oyların sayımında beklenildiği gibi ülkenin güçlü adamı Rafsancani, seçimde tek rakibi Tahran Milletvekili Dr. Abbas Şeybani'nin açik farkla önünde gidiyor. Sayıları 25 milyon olarak tahmin edilen seçmenler 26 bin seçim bürosundaki iki ayn sandıkta oy kullandılar. Sandıklardan biri cumhurbaşkanlığı seçimlerine, diğeri ise anayasa ıcferandumuna aynlmıştı. Bilindiği gibi seçimlerin önce 18 ağustosta yapılması kararlaştırılmış, ancak daha son Yerel saatle lO.Kyda oy veren Rafsancani, Mescid içindeki devrim muhafızlarmın tekbir sesleri ve "Kahroljun Amerika" sloganları ile karşılanırken, yaptığı kısa konuşmada tran halkının Humeyni'nin ölümünden sonra ilk kez sandık başına gjttiğini ve "ilk milli imtihanı verdigini" söyledi. Rafsancani, halkın seçimlere ve referanduma geniş çaplı katılımının dunyaya, "tran tslam Cumhuriyeti'nin bir kişiye bagımlı olmadığını ve halkın iradesiıvc bagımir olduğunu göstereceğini kaydetti ve sonuçların ülke için hayırlı olmasını diledi. Zaferinden emin olan Rafsancani, yoğun çaba sarfetmediği seçim kampanyası sırasında halka ekonomiyi canlandırma, üretimi arttırma, yükselen fiyatlar ve enflasyonla mücadele etme vaadinde bulunmuştu. Cumhurbaşkanı seçilmesi halinde Rafsancani, referandumda halk tarafmdan onaylanması beklenen anayasa değişikliklerinegöre hükümet başkanlığı görevini dc üstlenecek. Humeyni tarafmdan nisan ayında atanan 20 kişi ve meclisin belirlediği beş üyeden oluşan toplam 25 kişilik Anayasayı Inceleme Komisyonu liderlik, yurütme ve yargı organlannda gücün tek elde toplanması gibi konularda 1979 Anayasası'nda bazı maddelerde değişiklik yapmıştı. Referandumda halkın çoğunluğunun desteğini aldıktan sonra yururlüğe girecek değişikliklere göre başbakanlık makamı ortadan kaldırılıyor, cumhurbaşkanı ülke yurütme organının ve hükümetin başkanı haline geliyor. Kantuoyundan sert tepki YAVUZ B A Y D A R STOCKHOLM 42 yaşmda ki Isveç yurttaşı Christer Petlerv son'un Olof Palme'yi 28 Şubat 1986 gecesi öldürmekten suçlu bulunarak ömür boyu hapse mahkum edilmesi, Isveç kamuoyunda sert tepkilere, yoğun tartışmalara ve farklı yorumlara yol açtı. Gerek hukukçular, gerekse basın Pettersson'un temyiz mahkemesi tarafmdan beraat ettirileceği konusunda birleştiler. 5 haziran tarihınde başlayan Palme cinayeti davasını çeşitli basın ve yayın organları adına tarafsız bir gözle izleyen hukuk uzmanları, 8 kişilik mahkeme jürisinin siyasi partilerin temsilcilerinden oluşan 6 üyesi ile hukukçu iki üyesi arasında doğan keskin görüş ayrılığını "son derece ilginc bir durum" olarak tanınıladılar. Mahkeme kararında altı üye ile iki hukukçu üye pek önem taşımayan birkaç nokta dışında birbirini tutmayan farklı yorum ve yargılar getiriyorlar. Mahkumiyet kararı için yeterli kanaatin oluştuğunu öne süren altı sivil üyeye karşı hukukçu üyeler, hıç Olof Palme uzmanlar, 7 eylül tarihinde başlayacak temyiz dunışmalannda mahkemeyi güç bir odevin beklediği konusunda da birleştiler. Temyiz mahkemesinde, ait mahkemedeki duruşmaların bir tekran yaşanacak. Aynı bilgiler gözden geçirilecek, aynı tamklar bu arada iddia makamının bir numaralı tanığı olan Lisbeth Palme de dinlenecek. Ancak ait mahkemenin altıst sivil ikisi hukukçu sekiz kişilik bir jüriden oluşmasına karşın, temyiz mahkemesinde karan, dördü hukukçu üçü sivil yedi kişilik bir jüri veriyor. Christer Pettersson'un Olof Palme'yi öldürmekten suçlu bulunarak ömür boyu hapse mahkum edilmesi sert tepkilere, yoğun tartışmalara yol açtı. Hukukçular ve basın, Pettersson'un temyiz mahkemesi tarafmdan beraat ettihleceği konusunda birleştiler. bir teknik kamtın elde edilememesi gerekçesiyle, Pettersson'un beraat ettirilmesi gönışünu savunuyorlar. Jüri içinde hukukçu olanlarla olmayanlar arasında doğan mutlak görüş ayrıhğı, davayı dışardan izleyen hukuk uzmanları tarafından, temyiz mahkemesinde 7 eylül tarihinde başlayacak davada Pettersson'un beraat ettirilmesinde "önemli bir faklör" olarak gösteriliyor. Karann cinayet konusundaki soru ve spekülasyonlara son vermediğini, tersine yeni bir hız kazandırdığmı öne süren hukuk uzmanları, davayı Palme cinayeti sonrasındaki gelişmeler içinde " b i r paranlez" olarak nitelendirmekte. Karan temyiz edeceğini açıklayan avukat Arne Liljeros, müvekkili Pettersson'la önceki akşam bulunduğu cezaevinde yaptığı göruşmeden sonra bir demeç vererek, "Pcttcrsson, jiirideki iki bukukçunun kendisini beraat etttrmek istemesiııden raemnun olduğunu söyledi" dedi. Avukat, karan nasıl yorumladığı biçimindeki bir soruyu ise "Yan yanya kazanılmış bir zaferdir" biçiminde yanıtladı. Temyiz mahkemesi Pettersson'u beraat ettırdiği takdirde ne olacak? önceki gece ve dün en çok üzerinde durulan sorulardan biri bu oldu. Ait mahkeme, belirleyici bir değişiklik olmadığı takdirde üst mahkemenin karanna uyum gösteriyor. Böyle bir durumda Pettersson yalnızca özgürlüğüne kavuşmakla kalmayacak, adını ve resmini basan basın ve yayın organları hakkında tsveç yasalarının kendisine verdiği hakkı kullanarak yüksek tazminat istemiyle davalar açabilecek. Olası bir beraat karannın Palme cinayeti soruşturmasmı tümüyle karanlığa gömeceği de hukuk uzmanlannın görüş birliği içinde olduğu konular arasında. Çünkü, başka herhangi bir kişi ya da kişiler hakkında ilerde dava açılması olanağı doğsa bile, savcılık bu da\ada Pettersson'u "katil" olarak taruyan tamkları kullanamayacak. Bu nedenle de, Palme cinayeıi, Pettersson beraat ettiği takdirde, Kennedy cinayeti gibi "karanlık bir olay" olarak tarihe geçecek. Palme cinayeti, Isveç kamuoyunu uzun bir süre daha meşgul etmeye aday görünuyor. Hizbııllali lideri kaçırıldı lsrail komandoları, Lübnan 'da bir köye baskın düzenleyerek Hizbullah örgütü liderlerinden Şeyh Abdül Kerim Obeyd ve iki akrabasını kaçırdılar. KUDÜS (Ajanslar) Lübnan'da faaliyet gösteren tran yanlısı Hizbullah Örgütü lideri Şeyh Abdül Kerim Obeyd iki akrabasıyla birlikte, lsrail komandolannın dün evine düzenledikleri baskın sonucu kaçırıldı. tsrail Radyosu'nun haberine göre, sabaha karşı tsrail sınırırun 32 km. kuzeyindeki Cibşit köyüleri ve ağzı bağlı bir biçirade bir odaya kapattüar. Polis yetkilileri, ölen kişinin Obeyd'in komşulanndan biri olduğunu bildirdi. tsrail komandoları Şeyh AbdülKerim Obeyd'in evine baskın düzenledv tran ve Diplomat casııs Bhch'tan itiraf WASHINGTON (AA) Sovyetler Birliği adına casusluk yapmakla suçlanan Amerikalı diplomat Felbc Bloch'un, SSCB'den "bir sürü para" aldığım itiraf ettiği öne sürüldü. New York Times Gazetesi'ne göre Bloch, 22 temmuzda Federal Soruşturma Biirosu 'na (FBI) verdiği ifadede, Sovyet istihbarat servisiyle uzun yıllar süren "ilişkisi" süresince, "bir sürü para aldığım" kabul etti. Suçlama yarışı başladı TRABLUS / VVASHINuıuN (Ajanslar) önceki gün Libya'nın Trablus Havaalanı'na inişe geçtiği sırada düşen Güney Kore Havayollan'na ait DC10 tipi yolcu uçağımn düşme nedeni araştırılıyor. Uçağın pilotu, kazada kendi hatasının olmadığını söylerken, Libyalı yetkililer de uçağın düştüğu sırada kontrol kulesinde bulunan görevlilerin, kazadan sorumlu tutulamayacağını savunuyorlar. 82 kişinin öldüğü ve en az 110 kişinin yaralandığı kaza hakkında, libya makamları bir soruşturma başlattılar. Kore Havayollan yöneticilerinin ve bir tıbbi yardım ekibinin de dün Trablus'a gıttiği bildiriliyor. Olay hakkında havayolları yöneticilerine bilgi veren Koreli pilot Kim HoJuag, uçağın inişe geçmesinden önce havaalanının yoğun sis altında bulunduğunu, bu arada uçakla kontrol kulesi arasındaki bağlantının 15 dakika sureyle kesildiğini söyledi. Pilot, kazada kendi hatasının, yalnızca görüş alanının çok kısıtlı olduğu bir ortamda iniş yapmaya calışması olabileceğıni belirtti. Libya haber ajansı JANA'nın haberine göre Libyalı yetkililer, iniş öncesinde uçakla kontrol kulesi arasındaki haberleşmenin kesildiğini yalanlayarak uçağın pilotuna her türlü bilginin iletildiğini söylüyorlar. Yetkililer, hava koşullan ve alanın durumu hakkında bilgi verildikten sonra inip DC10 FACIASI ABD savıınma bütçe8İne onay WASHINGTON (AA) ABD Temsilciler Meclisi, 1990 yılı için hazırlanan 305 mılyar dolarlık savunma bütçe yetki *tasarısını, B2 bombardıman uçağı ve uzay savunma sisteminde bazı kesintiler yaparak onayladı. Temsilciler Meclisi'nin önceki geceki oturumunda yapılan oylamada, Bush yönetiminin tek nükleer başhklı seyyar Midgetman füzesinin geliştirilmesi için 100 milyon dolar aynlması yolundaki isteği reddedildi. Arjantiri'de af BUENOS AIRES (AA) Arjantin Devlet Başkanı Carlos Menem, askeri cunta döneminde insan haklanm ihlal ettikleri için yargılanan askeri yetkilileri affedeceğini belirtti. Menem, bağımsız Woticias Argentinas haber ajansı için çalışan yerel gazetecilere verdiği kahvaltıda yaptığı konuşmada, "Kongreye koltuğumun altında bir yasayla gidip, bu yasayı onaylamalarını istemeyeceğim. Aifonsin'in yaptığını yapmayacağım" dedi. Hizbullah'la pazarhk gücü elde etmek amacı taşıyor olabileceği belirtildi. Gözlemciler. lsrail'in, TAHRAN (AA) tran ve PaHizbullah'ın elinde bulunduğuna kistan, savunma alanında geniş inanılan üç Israılli askerle Obeyd'i çaplı işbirliği anlaşması imzaladı. • Cibşit'teki kaynaklar, olaydan değiştokuş etmek isteyebileceğitran televizyonu, anlaşmanın ne baskın düzenleyen bir koman sonra Güney Lübnan'ın güvenli ni kaydettiler. Pakistan'ın savunma işlerinden do timi, Obeyd'in korumaların ğinden sorumlu Emel milislerine sorumlu Devlet Bakanı Gulam tran'm desteklediği Hizbullah' Server Cheema'nın dün sona eren dan birini öldürdü. Obeyd, bir ye haber verildiğini ve Emel'in çevğeni ve başka bir akrabası ile bir rede bir arama başlatüğım, ancak m, Lübnan'daki 17 yabancı rehi bir haftalık Tahran ziyareti sıralikte kaçınlarak, helikopterle ts çok geç kaldığını söylediler. Cib neyi elinde bulunduran grup oldu sında imzalandığıru duyurdu. rail'e götürüldü. Cheema'yı Mehrabad Havaalaşitliler, tsrail komandolarının ğu sanılıyor. 1984'ten beri Cibşit Lübnan polisi, 29 yasındaki operasyonunun 30 dakikada ta Camii imamlığı yapan Obeyd'in nı'ndan uğurlarken tran televizObeyd'in kaçuıldığını doğruladı. mamlandığım ve bir patlama sesi de Hizbullah'ın Güney Lübnan' yonunun sorulanm cevaplandıran daki ruhani lideri olduğu belirti tran Devrim Muhafızları Bakanı Susturucu takıh silahlar kullanan bile duyulmadıfeını anlattılar. komandolar Obeyd'in kansını elAli Semkami, kendisitun dort ay tsrail'in Obeyd'i kaçırmasınm, liyor. 'önce Pakisfari'a' yaptığı ziyarete kar şılık \«ren Cheeraa.'nıa4r»n'daki yedi günlük incelemeleri ve görüşmelerı sırasında ıkı ülke arasında savunma eğitimi, savunma sanayii ve lojistik alanlannda işbirliği yapmayı kararlaştırdıklannı söyledi. Semkani, Pakistan ile tran arasında siyasal ve ekonomik alanDüşen Kore uçağınm pilotu, uçağın inişe lardaki geniş çaplı işbirliğinin asgeçmesindenönce kontrol kulesiyle bağlantısınm keri alana da yansıtılacağını ve kesildiğini iddia ederken, havaalanı görevlileri bunun "iki ülkenin milli çıkarianyla bölgenin Uükranna" olacapilotu yalanlıyor ve sorumluluk kabul ğını belirtti. etmiyorlar. Semkani, iki ülkenin askeri 82 kişinin öldüğü ve 110 kişinin alanda birbirine destek olacaklannı ve birbirlerinin savunma sayaralandığı kaza hakkında Libya nayii tecrübelerinden yararlanamakamları soruşturma başlattı. caklannı kaydetti. Tahran'daki Pakistanlı kaynaklara göre, iki ülke arasında savunma sanayiinde işbirliği fıkri, bu yılın başlannda doğdu; Semkani'nin Pakistan gezisinin ardından Pakistan Savunma Bakanlığı Üretim Daire Başkanı başkanlığında bir heyetin tran gezisi gerçekleşti. Daha sonra Savunma Bakanlığı görevini de elinde bulunduran Palostan Başbakanı Benaar Butto'dan sonra Pakisıan'ın savunma konusundaki ikinci kişisi sayılan Cheema başkanlığında üst düzey bir savunma heyeti, geçen hafta başında Tahran'a geldi. Aynı kaynaklar, iki ülkenin savunma sanayiinde ortak üretim imkânlannı araştırdıklanru, özelBir hafta içinde iki DC10'un art arda kazaya uğraması,üreticifirmayıgüç durumda bıraktı likle top ve füze yapımı konusuinmeme kararının pilota ait oldu uğrayan DC10 uçaklannın tümü la ilgili olarak gazetecüeıe bir nun ciddiyetle incelendiğini beğunu, bu yüzden pilottan başka nun seferden kaldırılmasını iste açıklama yapan DC10 uçaklan lirttiler. nın yapımcısı McDonnell Dougkimsenin sorumlu sayılmaması di. Pakistan'ın, İran'la savunma gerektiğini savundular. ABD'de, 9 gün önce United las firması Başkan Yardımcısı Da alanında işbirliği yapmasının, Bu arada merkezi Hollanda'nın Hava Yollan fiımasına ait bir le Warren, "DC10'lann tama Tahran ve Bağdat'a karşı tarafRotterdam kentinde bulunan 100 DC10 Iowa eyaletinin Sioux ken men güvenli oMuğunu" belirterek sızlığını bozmadığını vurgulayan bin üyeli "Uluslararası Havayo tinde düşmüş, 100'den fazla insan hiçbir uluslararası kuruluşun bu bu kaynaklar, Pakistan'ın Irak ile çağnyı ciddiye almayacağını san de aynı tur göruşmelerde bulunlu Yolculan Dernegi" (IAPA), ölmüştü. son zamanlarda sık sık kazalara duğunu hatırlattılar. Ancak lAPA'nın başvurusuy dığını söyledi. Pakistanhn savunma ışbırliğı YUNANİSTAN Papandreu için yeni soruşturma Yunan Parlamentosu, telefon idaresinin poUtikacılar, yüksek rütbeli askerler, bürokraî ve gazetecilerin telefonlannı dinlediğinin anlaşümasıyla patlak veren skandalla ilgili olarak eski başbakan hakkında soruşturma komisyonu kurulmasını kararlaştırdı. STELYO BERBERAKİS ATİNA Yunanistan'ın eski Başbakanı ve Sosyalist PASOK lideri Andreas Papandreu, son on gün içinde ülkedeki skandallardan ikinci kez sorumlu gösterildi. Papandreu bu kez Yunan Telefon Telgraf Kurumu'nun (OTE) gizli haber alma örgütü KYP ile işbirliği sonucu çeşitli asker, politikacı, bürokrat ve gazetecilerin telefonlarmın dinlenmesinden sorumlu tutuldu. Önceki gün başlayan ve dün sabahın erken saatlerine kadar süren parlamento görüşmelerinden sonra yapılan oylamada Papandreu'nun konu ile ilgili olarak kurulacak soruşturma heyetine ifade vermesine karar verildi. 300 sandalyelik parlamentoda 294 milletvekili oy kullandı. Papandreu'nun aleyhinde 170, lehinde ise 119 oy çıktı. Bu arada 125 sandalye sahibi PASOK'tan 4 milletvekilinin Papandreu'nun aleyhinde oy kullanmış olması dikkati çekti. Aleyhte çıkan oylar sağ eğilimli Yeni Demokrasi Partisi (YDP) ile sol koalisyon Sinaspismos milletvekilleri tarafmdan kullaruldı. Andreas Papandreu YDP'nin sunduğu soru önergesiyle parlamentonun gündemine gelen oylamada Papandreu'dan başka PASOK hükümeti döneminde ulaştırma bakanı ve bakan yardımcılarının da sorumlu gösterilmesi isteniyordu. Ancak komünist milletvekilleri Papandreu dışında kalan bakan ve bakan yardımcılarının aleyhinde oy kullanmadı. Papandreu'nun olaydaki "sorumluluk derecesi" iktidar olduğu dönemde gizli ha jer alma örgutünü doğrudan başbakanhğa bağlamış olmasından kaynaklanıyor. Dolayısıyla, Papandreu'nun haber alma örgütünün bu faaliyetinden haberdar olmamasına olanak tanınmıyor. Öte \andan genç eşi Dimitra ile Atina yakınlanndaki Lagonissi kıyı semtinde tatil yapan Papandreu, önceki gün ve dün PASOK'tan seçiien yeni millenekilleri ile tanıştı. Lagonissi'de gerçekloen bu •'tanı^ma" göruşmelcrıııdeıı sonra Papandreu, ga/etccilcrin !>orularını yanıtladı. Papandreu'nuıı "ncşesi yerinde \e sağlıklı" olduğu gozlerden kaçmı\ordu. PAÜOK'un "gelecejLİ" ile ilgili sorulan ioruları yanıtlaıkeıı P\SOK"un tez zamanda "deri dcği^tirmc>c" lıa/ırlaııdığı ı/leıı:mirıi doğurdu. DlSBASIN Gorbaçov ekonomiyle başedebilecek mi? MARSHALLI. GOLDMAN k kova'da bile geçen ay et, süt, tereyağı, peynir, sosis, şeker, çay, kibSovyet kömür işçileri greve baş rit ve hatta tuz bulmak güçladıklannda Sovyet lideri Mihail leşmişti. Gorbaçov'a yönelen en ciddi tehDayanıksız tüketim malları tedidi de gündeme getirdiIeT. Bu teh mini taşra kentlerinde çok daha dit, tüketicinin günlük yaşamının güç. Anımsanacağı gibi grevci könasıl iyileştirileceğiydi. Sovyetle mür işçileri sabun, çamaşır deterrin dışında Gorbaçov bugün ülke janı ve daha iyi koşullarda, daha yi yöneten devlet adamı olarak çok sayıda konut talep editakdir ediliyor. Ancak Sovyetler yorlardı. Birliği'nde vatandaşların çoğu taBunun gelip geçici bir kriz olrafından yaşam standartlarında madığı açık. Önde gelen Sovyet ki düşüş yüzünden eleştiriliyor. ekonomistlerinden Otto Latsis'e Ülkedeki diğer işçiler gibi kö göre bu yokluklar bir yıl daha demür işçileri de Leonid Brejnev'in vam ederse "raflar tamamen bodönemindeki ekonomik durgun şalacak ve ticaretten söz etmek luk sırasında dahi karşılaf madık olanaksız hale gelecek!' lan bir yoklukla yüz yüzeler. SovEkonomik durumdaki kötü giyetler Birliği'nde tüketici malları dişin durmayacağını gören Sibirüretimi hemen her zaman inişli çı ya'daki Kuznetsk Basin kömür işkıslı olmuştu, ama 1940'tan bu ya çileri kendileri için mümkün olan na hiçbir zaman bu denli çok sa tek yola başvurdular ve greve gityıda malın aynı anda pazardan tiler. Bu yola ilk başvuranlar kenkaybolduğu görulmemişti. Mal te; dileri değildi. mini yönünden diğer kentlere kıSadece bu yıl Sovyetler yasla daha iyi durumda olan Mos Biriiği'nde 100'den fazla de grev yapıldı. Greve giden çalışanlar arasında Leningrad'daki polisler, Estonya'daki liman işçileri ve Artika'daki kömür işçileri vardı. Ukrayna'daki Donetsk Basin kömür madenlerinin işçileri ilk olarak şubat ayında greve gitmişlerdi. İşbaşı yapan Ukraynalı işçiler Sibirya'daki 100 binden fazla işçinin grev yaptığını duyunca yeniden greve gittiler. Grevler, glasnostun öngörülmeyen sonuçlarından. Geçmişte de grevler olmaktaydı, ancak bunların hiçbiri iletişim araçlarınca açıklanmıyordu. Şimdi kömür işçileri televizyonda görüşlerini açıklayabiliyorlar ve bu da ekonomik durumlanndan yakınan diğer işçilere benzer yonde davranma fikri veriyor. Bunun sonucu olarak devrimden bu yana ilk kez bu kadar çok sayıda isçi greve gitmiş bulunuyor. Bu durum, gerek Gorbaçov gerekse de toplumun çözulmeye başladığını öne sürcn nıuhafazakârlar için iç açıcı değildir. Grevler Sovyetler'de daha fazla yokluğa yol açabilir. Sovyetler'de enerjinin yüzde 20'si kömurden sağlanıyor. Metalürji fabrikalan şimdiden uretimlerinde kesintiye gitmeye başladılar. Kömür, demiryolları için de vazgeçilmez bir madde. Gorbaçov tüketim malları üretimini arttırmalıdır. Yokluğun bütün ülke çapına yayılması halinde gerekli tüketim maddelerini ülke dışından temin etme yoluna yönelecektir. Sovyet parası ruble konvertibl olmadığı için yonetim dış borçlanmaya gidebiür. Böyle olsa dahi ithal edilen mallar bir sure sonra ratiardan kaybolarak karaborsaya düşebilir. Sovyet bütçe açığı GSMH'nin yüzde ll'ineeşit. Gorbaçov'un hukumet harcamalannı karşılamak için tek yolu var: Para basmak. Para arzındaki artış geçen yıl 1987'dekinin iki katıydı. Unllasyon oranı ise şimdiden yuzde 10'a ulaşmış bulunuyor. Bütun bu veriler Gorbaçov'u zor günlerin beklediğini gösteriyor. Kendisi 4 yıldan beri iktidarda ve artık Sovyet halkı sonuç gormek istiyor. Ekonomik surtuşmelerde azalma isareti gorülmüyor. Şimdi grevler başka sektörlere de yayılma eğiliminde ve bu da ister istemez ekonomik gerilimi arttıracaktır. Gorbaçov, tarihte, ülke dışında takdir edilip ulke içinde eleştirilen tek lider değildir. Ancak iktidarda kaldığı takdirde ülkesinde mucizeler gerçekleştirmek zorunda kalacaktır. Bunu başarabileceğiııe dair umutlar pek güçlü değil. 24 Icınmuz 1989 Zao'ya yeni sııçlama PEKİN (AA) Çin Halk Cumhuriyeti'nde bir süre önce meydana gelen öğrenci gösterileri sırasmda izlediği polıtika nedeniyle eleştirilere uğrayarak görevinden alınan eski Komünist Partisi Genel Sekreterı Zao Zıyang, bu kez de enflasyonu körükleyerek ekonomiye zarar vermekle suçlanıyor. Pekin 'de yayımlanan Ekonomik Gazete'de yer alan bir yorumda, son yıllarda ekonomide büyük tahribat yapan enflasyonun bankadan kaçış, isti/çilik, panik halinde satınalma furyası ve spekülasyonlara yol açtığı belirtildi. Papandreu, geçen hafta da bankacıhk skandalından sorumlu gösterilmiş ve ayrı bir soruşturma komisyonunun kurulması ile Papandreu ve PASOK hükümeti döneminde bakanhk yapmış dört PASOK uyesinin ifade vermelerine karar ahnmıştı. OTEKYP işbirliği sonucu ülkedeki siyasi ve askeri kişilerin telefonlarmın dinlenmesinin orıa>a çıkması, Papandreu ve PASOK için yeni bir darbe olarak nitelenirken. PASOK milletvekilleri. önceki jiünku parlanıento görüşmelorinde telefon dııılemoleriniıı >alnız •"ulusaı * Geniş biçimde özeıledığimiz makaleıün vazarı Prvfesör Mars gu\enliğiıı" sağlanması için yahal 1. Goldman ABD'dekı Welles pıldığını oııe surduler. Ancak ley College'da Sovyet ekorıomisi dınlenenlcrm arasında Konıunı>t üzı'rıııe dersler veriyor. Goldman Paıti liderleri ile doııemın SUMUIma bakaııları \e a.skcıı kişilerin aynca Hurvard Ünıversıtesı'ne bağlı Rıiiça Araştırtnalar Merke hıılunıııasına kar>ı hcıhur.ui bir gerekce gostermekleıı kavıııdılar. zi'nın vöneticiterinden.