Catalog

6 MAYIS 1989 DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 Avrupa KonseyVnin 40. yıldönümü BRÜKSEL (AA) Avrupa Konseyi'nin 40. kuruluş yıldönümü törenlerle kutlanacak. Törenlere Türkiye'yi temsilen TBMM Başkam Yıldınm Akbulut ile Devlet Bakanı Kâmran înan katılacaklar. Avrupa Konseyi'nin Strasbourg'daki binasmda öğleye doğru başlayacak 40. yıldönümü kutlamalannda ilk olarak Avrupa Konseyi'ne 23. ülke olarak üye olan Finlandiya'nın katılım töreni yapılacak. Mitterrand'ın da hazır bulunacağı törende, konuşmalar yapılacak. Kısa menzilli nükleerfüzelerle ilgili NATO krizindeyumuşama yok Bush'ıın katı tavrı sürüyor Cinayete Çağrı AUSIRMEIN ABD Başkanı, kısa menzillifüzelerin tamamen kaldırılması ya dafıilen etkisizleştirilmesi dışındakiformüllere açık olduklarım ve F. Almanya'ya yeni bir öneri ilettiklerini söyledi. George Bustı Dış Haberier Servisi NATO içinde kısa menzilli nükleer silalılar konusunda baş gösteren ciddi görüş aynlığırun aşılması ve bu ay sonunda NATO üyesi ülkelerin başbakanlar düzeyinde yapılacak toplantısı öncesinde bir uzlaşma sağlanması amacıyla diplomatik çabalar yoğunlaştı. ABD Başkanı George Bush önceki gün Federal Almanya'ya bu sorunun çözümü için yeni bir öneri sunduklarını açıkladı. AP'nin haberine göre, gazetecilere bir demeç veren Bush, kısa menzilli nükleer silahların Avrupa'dan kaldırılmasma yönelik bir uzJaşmayı asla kabul etmeyeceklerini ama F. Almanya'ya yeni bir uzlaşma formülü önerdiklerini söyledi. Bonn'a iletilen önerinin içeriği konusunda bilgi vermeyen ABD Başkam aynca "NATO'da ortak bir tavır belirlemek amacıyla Federal Almanya ve diğer ülkelerle görüşmeler yapılması pUnlanmaktadır" dedi. Bilindiği gibi, Federal Almanya, kısa menzilli nükleer silahlar konusunda Varşova Paktı ile bir an önce gö'•rüşme yapılması için ısrar ediyor. ABD Başkam Washington'a resmi bir ziyaret yapmakta olan Kanada Başbakanı Brian Mulroney ile görüşmesinden sonra basına verdigi demecte, "Ben her zaman Sovyetler'le miizakere yapılmasından yana oldum. Ama 'üç sıfır' forraülüne de (kısa menzilli nükleer silahlann tasfiyesi) kısa menzilli nükleer silahlann mıizakereler sonunda fiilen işe yaramaz hale getirilmesine de hep karşı çıktım.Bir uzlaşma olacaksa bu çerçevede olmahdır" dedKanada Başbakanı Mulroney ise bu konuda ABD yönetiminin yaklaşımma daha yakm bir tavır sergilerken bir uzlaşma arayışı içinde söz konusu silahlarda bir miktar indirime gidilmesini öneriyor. DUTV1ADA BUGUN Kaledonya'ya sükunet çağrısı SOUMEA (AA) Fransa'nın deniz aşırı toprağı Yeni Kaledonya'da bağımsızlık hareketi liderlerinden JeanMarie Tjibaou 'nun önceki gün bir suikast sonucu öldürülmesi olayından sonra Fransa hükümeti, Yeni Kaledonya halkını "sakin olmaya" davet etti ve bu topraklardaki barış sürecini sürdürme niyetinde olduğunu belirtti. YUNANİSTAN 64 kararnamesi krizi depreşti Yunanistan'da yayımlanan Elefterotipia Gazetesi 1964 tarihli bir kararnameyle, Türkiye'deki Rum asıllıların mülk edinmesinin yasak olduğunu ve bu kararnamenin, benzer konudaki diğer bir kararnamenin feshine rağmen, yürürlükte bulunduğunu öne sürdü. kanıtlanan Türkiye'deki Ynnan vatandaşlanmn muaf tatoldugu" beliniliyor. Elefterotipia, Türk mahkemelerinin bu kararnameye dayanarak Istanbul'da yaşamış Yunanlılann gayri menkullerini satabılmelerine izin vermediklerini ileri sürdü. Gazete, "Bu kararname, Atina^ nın hudut bölgeleri için aldığı tcdbiricrin, BaO Trakya'daki Turkleri etldlemcsi dunımunda Türkiye'deki Yunanhlara karşı önlemter atanması için hazıriandı. Istanbul'un da hudut bölgesi olarak gösterilmesi hayret verici" dedi. Elefterotipia, Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu'nun, bu ikinci kararnamenin de feshedilmesi konusunu Brüksel'de mayıs ayı sonunda Başbakan Turgut özal ile yapacağı görüşmede ortaya atacağını yazdı. Hükümet sözcüsü Sotiris Kostopulos, bu konuda yaptığı açıklamada, "Yuıanistan'daki sınır bölgeleri ile ilgili kısıtlamalann bütün yabancı uyruklular için geçerli olduğunu, buna karşı Türkiye'nin gizli kararnamelerinin sadece Yunan vatandaşlarını kapsadığım " söyledi. Sözcü, Yunan hudut bölgeleri ile ilgili kısıtlamalann AT standartlarına uygun olduğunu kaydederek, "Yunanistan'da ırk, din ve etnlk köken göz önüne alınarak ayncahk yapümıyor. Bütün Ynnan vatandaslan eşit baklara sahiptir" dedi. KGB'de glasnost MOSKOVA (AA) Sovyet gizli polisi KCB'nin Sovyetler'deki çalışmaları üzehndeki "gizlilik perdesinin" kaldınlacağı bildirildl KGB şefı Vladimir Kryuchkov, dün hükümetin resmi yayın organı tzvestiya'nın ilk sayfasında yayımlanan bir görüşmede, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un açıklık politikasmm KGB'ye kadar uzandığını belirterek, Çalışmalanmız eskiden olduğu kadar gizli olmayacak" dedi. Bulgaristan sorunu ATİNA (AA) Yunanistan'da tstanbul'da yaşamış Yunanlılann taşınmaz malları konusu yeniden gündeme geldi. Elefterotipia Gazetesi, Türkiye^ de Yunan vatandaşlarının sınır bölgelerinde gayri menkul alımını yasaklayan 1964 tarihli bir kararnamenin halen yürürlükte bulunduğunu ve bunun Yunanistandan gizli tutulduğunu iddia etti. 1964 tarihli ve 6/3706 sayılı kararnamenin bir fotokopisini yayımlayan Elefterotipia Gazetesi, bu kararnamenin Türkiye'nin Davos mutabakatı çerçevesinde, feshetmek yükümlülüğü altına girdiği 6/3801 sayıh kararname ile ilgisi bulunmadığını ve Yunan Dışişleri Bakanhğı tarafından kısa bir sure önce tesadüfen öğrenildiğini ileri sürdü. BRÜKSEL (AA) Elefterotipia Gazetesi'ndeki haBulgaristan da yaşayan bere göre, kararnamede "YunanisTürk azınlığa yapılan tan hiikümetinin Tiirk asıllı Yubaskıların, bu ay sonunda nan vatandaşlanmn yaşadığı bölParis'te toplanacak olan geleri içine alan ve ülkenin üçte biAvrupa Güvenlik ve rini hudut bölgesi olarak kabul tşbîrliği (AGÎK) Izleme eden, böylelikle Tiirkler dahil tüm Konferansı'na getirilmesi yabancılann biitiin hudut ve sahil kesinlik kazandı. Viyana'da bölgelerinde gayri menkul sahn yapılan (AGİK) hleme alımını yasakladığı" belirtilerek, Konferansı Nihai Belgesi, buna karşılık olarak, Türkiye'nin 35 Avrupa ülkesinde insan de "Yunan uyruklu kişilerin hakları ihlalleriyle ilgili Türkiye'nin sımrlanyla sahttierfnkonulann izleme deki illerde gayri menkul saün alıtoplantılarına mını yasakladığı" kaydediliyor. getirilmelerine imkân Haberejşöre kararnamede, "Bu veriyor. suurlamadan, Tiirk asüta oMuklan Destek olnlara tsşekkurter Önceki gece yargılandığı 12 davanın 3 ünden suçlu bulunan Nortti, avukatının Washington'daki ofisinde bir basın toplantısı düzenleyerek ıjava sırasında kendisine destek olanlara teşekkur etti. Federal jüriAlbay North'u suçlu buldu North topun ağzuıda Başkan Bush, îrangate skandalı ile ilgili suskunluğunu ilk kez bozarak Contralar'a yardım konusunda Honduras hükümetiyle anlaşma yapmadığını açıkladı. WASHINGTON (Ajanslar) ABD Federal Mahkeme jurisinin, Ulusal Güvenlik Konseyi'nin eski danışmanı Yarbay Oliver North'u suçlu bulmasının ardmdan ABD Başkam George Bush da konuyla ilgili suskunluğunu ilk kez bozarak, Îrangate skandalında oynadıgj role açıklık getirdi. O dönemde Başkan Yardımcıbğı görevinde bulunan Bush Honduras Devlet Başkam Roberto Suaza Cordova ile 1985 yılında yaptığı bir görüşmede Contralara yardım gönderme konusunda bir anlaşma yaptığı iddiasını kesinlikle yalanladı. Bush, "Bu konuda benim hakkunda çok f azla lüzuresuz spekülasyon yapıldı" dedi. Ülkesini ziyaret etmekte olan Kanada Başbakanı Brian Mulroney ile birlikte yaptığı .söyleşide ilk kez gazetecilerin trangate skandah ile ilgili sorulannı yanıtlayan Bush, kendisinin başkan yardımalığı görevini sürdürdüğü sırada Reagan yönetiminin Honduras hükümetiyle Contralara yardım konusunda bir anlaşma imzalayıp imzalamadığı sorusuna da "Benim bildigim kadanyla hayır" şeklinde yanıt verdi. Bilindiği gibi Federal Amerikan Jürisi önceki gece açıklanan karanyla North'u üç ayn davada suçlu bulmuştu. North, hakkındaki 9 davadan ise beraat etmişti. Jüri, North'u, trangate skandalıyla ilgili belgeleri 1986 kasım ayında yok etmek ve üzerlerinde tahrifat yapmak ve yine trangate davasında yargılanan Richard Secord'dan 13 bin dolarlık bir hediye almak ile soruşturma komisyonunda skandalın kronolojisinin doğru olmadığı şeklinde ifade vererek, Amerikan Kongresi'nin soruşturTnasına engel olmaya yardım etmekten suçlu buldu. North, kongreye farklı zanıanlarda yalan söylemek, kongre sonışturmasım engellemek, Adalet Bakanı'na yalan söylemek, bazı çekleri kendi adına kullanmak ve Contra gerillalanna para göndermek için vergiden muaf bir kuruluşu kullanarak iç gelirler servisini dolandırmak suçlarmdan ise beraat etti. ABD Bölge Mahkemesi Yargıcı Gerharg Gesell, North hakkındaki cezamn verileceği duruşmanın, 23 haziranda yapılacağını açıkladı. Nort'un en fazla 10 yıl hapis cezasına ve 750 bin dolar para cezasına çarptınlabileceği belirtiliyor. Ü Ğİİ EĞİTİMDE RÜŞVET SKANDALI! Jürinin, North'un hakkındaki 12 iddiamn 3'ünden suçlu olduğu yolundaki karanndan sonra bir açıklama yapan Beyaz Saray'ın eski Ulusal Güvenlik Danışmanı North hakkındaki suçlamalann hepsinden aklanmak istediğini söyledi ve temyize başvuracağım bildirdi. North gazetecilerle konuşurken, "Ben, bir deniz kuvvetleri mensubu olarak, başarmak için daima mücadele etmek gerektiğini öğrendim. Bu kavgayı sonuna dek yurüteceğiz ve AmeGDANSKA'ARŞOVA (Ajansrikan halkının da destek ve dua lar) Polonya'da Dayamşma lanyla tamamen aklanacagız" di Sendikası lideri Lech Waksa muye konuştu. halefet içerisindeki "radikallerin" Sirkeci'den Eminönü'ne dönen köşede dururdu. Babacan tavrıyla hep gülümser, sabırsızlanan sürücülere hoşgörüyle bakardı. Sıcak bir yaz gününde, teri burnundan damlayan şoföre baktp, Biraz daha sabredin, şimdi size de yol vereceğim, hiç merak etmeyin demesini hâlâ anımsıyorum. Istanbul'un çıldırtıcı trafiğinde, gömleğimizi sırtımıza yapıştıran sıcağın ortasında, sevimliliğiyle serin bir rüzg&r gibi ferahlatırdı insanı. Cağaloğlu yokuşunda İran Konsolosluğu'nun önündeki köşede, tam gazetenin sokağına sapacağımız yerde dururdu. Sirkeci'deki meslektaştndan daha gençti. Kendi kendine şarkılar mınldanır, herkese gulümserdi. Zaman zaman, artık tanış olduğu bizlere, o yörelerde çalışan bir iki kişiyi Karaköy'e veya Beşiktaş'a kadar götürüp göturemeyeceğimizi sorardı. Her ikisi de şimdi yoklar. Bizim dost doğuda bir yerlere atandı. Eminönü'ndeki babacan trafik polisi de herhalde çoktan emekli olmuştur. Görevini sevecenlikle sürdüren o tür polislere rastlamak çok güç artık. Şimdilerde, etrafta afısinden geçilmeyenler dolaşıyorlar. Uzun yıllar polis kadrolarına belirli görüşte insanları doldurmuş ve onları halkına karşı şartlandırmış olanlann girişimlerinin sonuçlarını 1 Mayıs gün ünden bu yana Istanbul'un alanlarında, sokaklarında görüyor, yaşıyoruz. "O gazete muhabirlerinis...n onları", "Anasını s..tiğim, Oktay Ekşi.. neredesin Oktay Ekşi?" Bu sözler devietin güvenliğini, toplumun esenliğini sağlamakla görevli olan polisin ağzından çıkıyor. Ve polıs kamu hizmeti yapan gazetecileri dövüyor; ya kollannı kınyor ya da »rtlannda sopa kırıyor. Halktan alınan vergi ile yaşayan ve donanan polis bu. Önceki günkü Cumhuriyet'te Behiç Ak'ın köşesini gördüğümde tüylerim diken diken oldu. Behiç, bir köşede fısıldaşan iki polisi görünce yolunu değiştirip açıktan geçen bir ilkokul öğrencisini çizmiş, çok acı bir gerçeği, çok çarpıcı biçimde dile getirmişti. Dünkü Cumhuriyet'in birinci sayfasında devlet adına işlenen suçun fotoğrafını görebilirsiniz. Son zamanlarda masum yurttaş ve özellikle gazeteciler için polis bir karabasana dönüşmuştür. Bu sonuç şaşırtıcı değil, taaa MC dönemterinden başlayarak 12 Eylül'de de ivme kazanarak güvenlik güçlerinin kadroları demokratik düşünceye, sola hınç besleyen militanlarla doldurulmakta, eğitilmesi gereken beyinler halka karşı şartlandınlmaktadırtar. Bu durumda yurttaş hakkını aramak için dahi karakola girmekten çekinmektedir. Bütün bunlar vetmiyormuş gibi Başbakan ile birlikte ANAP Genel Başkan Yardımcısı Galip Demirel cinayete davetiye çıkarmaktadırlar. 1 Mayıs olaylarını yorumlarken, "Kardeş katli vaciptir" diyen Galip Demirel gibi bir politikacının bu kadar yüksek bir göreve atanmış olması bile ulusal bir utançtır. Herkesin canından sorumlu olması gereken bir görevde bulunan Başbakan Özal da "Böyle olaylarda ölen de olur yaralanan da" diyerek geçmişte ve günümüzde çok az görülen bir sorumsuzluk örneği sergilemiştir. İçişleri Bakanı ise gerçekleri saptırarak 1 Mayıs günü polise silahla saldırıldığını ileri sürüp cinayete arka çıkmış, kendi meslektaşları tarafından da kıyasıya eleştırilen İstanbul Emniyet Müdürü de aynı davranışı benimsemiştir. Başbakan, basını hedef olarak gösterince de cinayete kurban giden Mehmet Akif Dalcı'nın cenazesi sırasında (ki polis öldürdüğü kişinin rahatça gömülmesine bile izin vermeyerek cenazeyi kaçırmıştır.) çıkan olaylarda polisle, gazetecileri kıyasıya dövmüşler, arkadaşımız Fuat Kozluklu'nun bileğini kırmışlardır. Bu olaylardan dolayı garip polis memurlarını kınamak gereksiz. Her ne kadar eylemleri, devletin temeline konmuş dinamit gibiyse de yine de asıl sorumlular onlar degillerdir. Asıl sorumlular, cinayete davetiye çıkaran Başbakan ve ANAP Genel Başkan Yardımcısı ile İçişleri Bakanı, istanbul valisi ve emniyet müdürleridir Bunlara bir de halkına, basına hınç duyan militanları yıllar boyu polis kadrosuna doldurmuş, genç insanlann içine kin tohumları ekmiş olanları katmak gerekir. Bunlardan kurtulmadan Türkiye ne huzura ulaşır, ne de demokrasiye. Walesadan "a yaylım ateşi ülkedeki siyasal ve ekonomik reformları engellemesi dunımunda halkın kendilerini hiçbir zaman affetmeyeceğini söyleyerek, uzlaşma sürecini aksatmak isteyenleri uyardı. Walesa, Gdansk'ta düzenlediği basın toplantısında başta Andrzej Gwiazda liderliğindeki Dayanışma aleyhtarlan olmak üzere iktidarla her türlü görüşmeyi reddeden "aşın nnsurlan" sen bir dille eleştirdi. Walesa, "komünistlerle nasıl mücadele edilecegini iyi bildigini" belirterek "Elimde çogulculuk ve Dayamşma Sendikası'nın yasallaşması gibi saglam kanıtlar var. Kendimi bu sistemle mücadele edebilecek ve sorumlulugu da üstlenecek kapasitede hissediyonım" dedi. Dayamşma lideri, Polonya halkına "yasalara saygdı olmayı" bulunan degiştirmek gerekir" dedi. "Reformlan engellemeye çabşan güçlerin başanlı olmalan dunımunda bunu çok pahalıya ödeyeceklerdir" şeklinde konuşan VValesa, "Halkın çoğnninğu Walesa'nın arkasındadır" dedi. ö t e yandan Komünist Parti Genel Sekreteri ve Devlet Başkam VVojciech Jaruzdski siyasi af ilan edeceklerini bildirdiği konuşmasında "Partinin siyasi reformlara inandıgını ve gercekçi, yapıcı muhalefetin demokrasiııin geregi olduğunu" söyledi. Muhalefet içerisindeki aşın unsurları "gaflet içinde olmakla" suçladı. Ana, ilk, ortaokul ve liselerdeki öğrencilere okutulan tüm kitaplar, nasıl bir "tavsiye" çarkından geçiyor? Bu çarkın dişlilerine rüşvet nasıl takılıyor? Gizli teyp kayıtlarından rüşvet olayının öyküsü... Yayıncılar: 'Talim Terbiye Kurulu'ndan rüşvetsiz kitap geçmez." Kurul üyesi Nusret Hatipoğlu: "Evet, rüşvet olayı doğrudur. Kurul üyeleri, genç, tecrübesiz ve imam hatip kökenti kişilerden oluşuyor." Bakan Avni Akyol: "Derhal köklü bir şekilde üzerine gideceğim. Soruşturma başlatır, görevden alırım." 1 Mayıs'a kimler, nasıl kan bulaştırdı? Gazeteciler şiddete nasıl hedef oldu? Ayrıntılar, foîoğraflar... Öldürmeyen doktor öldurmez!.. Yapılan son hata, genç hastanın yaşamını nasıi kurtardı? Hastası tarafından mahkemeye verilen Doktor Sabahattin Çolakoğlu: 'Zaten hastalara acımamak gerekir." • Reklamcının vicdanı sızlar mı? Uluslararası Af Örgütü'nün, gönüllü sağlık örgütlerinin, tüketiciyi koruma derneklerinin reklamlarının başarısı, metin yazarlarının, sanat yönetmenlerinin can simirJi oldu. İKTİDAR TETİKTE 2000'e Doğru tüm kadrosuyla fabrikalarda ve meydanlarda adım adım gelişmeleri izledi. Tersaneden belediyeye, Kazlıçeşme deri işçilerine kadar çok sayıda fabrikada üretim durdu. Işçiler, 1 Mayıs'ı değerlendirdi: "Devlet terörü", "1 Mayıs amacına ulaştı. Önemli olan sadece alanlar değil, fabrikalarda üretim durdurularak kutlandı.", "Olaylar iktidarın çöküşünün habercisi." r 1 • Maliye Bakanlığı'nın yazısı: Asil Nadir Kıbrıs'a döviz getirmedi. • Tayfun Baban'ın dosyası Kaçakçılık Masası'nda. • MarmarisFethiye kıyıları: Turizm ^^ kötü patlıyor. • Köy Enstitülerine giden yol. • Üniversitelerde kültur ve sanat: ^ Î W Î \ K I D k V \ \ FRDE Olsa da olur olmasa da • Deniz Gökçe; FenerbahçeGalatasaray maçını B Ü T U N j W * I İ * = ^ ^ değerlendirdi. Sİ^^^Bnnnnnnnnnnnnnnnnnn^^^^^Bnnnnnnnnnni •ORDUNUN.HİZMETE ÖZEL KİTABI! "600 BİN YURTTAŞ; GÜVENİLMEZ" •ÇAĞLAYANGİL'İN ANILARIYAYIMLANIYOR: HEM KİŞİ, HEM TÜRKİYE HEM DÜNYA TARİHİ • 1 2 YILDIR TUTUKLU HAMDULLAH ERBİL.TAHÜYE • OLMAZSA ÖLECEK •DEMOKRASİ KURULTAYl: VARLAR VE YOKLAR GÜNDEMİ 12 Eylul'den bugüne, politikada yaşadıklarımız ve yaşayamadıklarımtz: yılları, Ûzal'ın Demirel'in dönüşü, Ecevit'in hüzünlü MEHMET DALQ i MEHMET DALCI 19711 Mayıs 1989 1 Mayıs mücadele gününde polisler tarafından öldürülen MEHMET'i mücadelemizde yaşatacağız. Macaristaıı'da yeni parti BUDAPEŞTE (AA) Macaristan'da, 1947 secimlmerinden en güçlü ikinci parti olarak çıkan, ancak tek parti iktidannın benimsenmesinden sonra kapanan Hıristiyan Demokrat Halk Partisi, yeniden siyasi yaşama döndü. Macar Haber Ajansı MTI'nin verdiği habere göre, sınıf hâkimiyetine karşı olan Hıristiyan Demokrat Halk Partisi, Hıristiyan ideolojisi ve hoşgörüsünü ön plana çıkaracağını belirtiyor. Sandor Keresztes liderliğindeki parti, piyasa ekonomisini, hür teşebbüsü ve Macaristan'ın Avrupa'ya açılmasını destekliyor. Hızla çoğulcu bir toplum haline gelmeye başlayan Macaristanda son aylarda sosyal demokrat parti ve bağımsız parti adlanru taşıyari başka siyasi partiler de kurulmuştu. yükselişi, Erdal İnönü'nün politik gunleri... Tutunamayanlar: Sunalp ve Calp... "Korku"nun zaferleri, sendika" modası... 1 Mayıs mücdüelemizde ölümsüzleşti. Anısını sonsuza dek yaşatacağız. DEVRtMCİ GENÇLİK adına TURAN DOLU ESÎN KULAÇ, CELALETTtN CENGİZ, Aİİ ŞENIŞIK "mülayim H A F T A L I K noKta H A B E R MEHMET DAIJCI 19711 Mayıg 1989 1 Mayıs mücadelemizde polisçe öldürülen MEHMET'imiz hep aramızda, sıramızda, yanımızda olacak. MEHMET DALQ 1 Mayıs mücadele gününde 1 MAYIS ALANI'nda öldüriildü. MEHMET'imizi işçi sınıfmın yükselen mücadelesinde yaşatacağız. RIFAT KASAP BELDEtŞ SENDİKASI Genel Sekreteri AYNUR KARAASLAN TEZKOOPtŞ İs. 3 No'lu Şube Yönetim Kurulu qdına D E R G İ S İ ZEYTÎNBURNU'NDAN DEVRtMCİ ARKADAŞLARI ADINA YUSUF ARIŞ