Catalog

20 NİSAN 1989 CUMHURİYET/17 Sihirli saat Isviçre'de satışa çıkartılan yeni bir saat "sihirii tuş" adını taşıyor. Ûzelligı tuşuna basıldığında saatı göstermesi. Bunun ileri bir teknoloji sayesinde gerçekleşebildiği vurgulanıyor. Söz konusu saat Bazel'dekı bir saat ve mücevher fuarında sergilendı. (Fotoğaf: AP) BrükseFdeki Türk galası BRÜKSEL (AA) Avrupa Topluluğu tarafından düzenlenen sinema ve televizyon yılının sona ermesi münasebetiyle, önceki gece Bruksel'deki Eski Sanatlar Müzcsi'nde verilen ve Türkiye'nin AT nezdindeki temsilciliğince düzenlenen kapanış galası muhteşem oldu. Avrupa Parlamentosu eski Başkanı ve SinemaTV Yılı Başkanı Bayan Simone Veil ile TRT Genel Müdürü Cem Duna'nın himayelerinde yapılan galada, N ATO Nükleer Planlama Grubu toplantılan mıinasebetiyle Brüksel'de bulunan Savunma Bakanı Safa Giray, Türkiye'nin Brüksel'de görevli 3 buyükelçisi Eemel Banıtçu, Özdem Sanberk, Üııal Ünsal ve kdlabalık bir davetli topluluğu hazır bulundu. Çocuk işçiler Amerikan basınında ANKARA (ANKA) ABD'nin önde gelen gazetelerinden Christian Science Monitör Türkiye'de tarlalarla, fabrikalarda çocuk işçi çahştırmanın yaygın ve genelde kabul edilen bir uygulama olduğunu bildirdi. Gazete, tstanbul kaynaklı bir yorumunda, yuksek enflasyon nedeniyle sayısı gıderek artan çocuk işçilerin sorunlarının gelecekte ciddi bir problera haline gelebileceğini savundu. Aliza Marcuz imzalı yonımda, Ankara Üniversitesi profesörlerinden Esin Konanç'ın görüşlerine de yer verildi. Konanç, "Korkarım bu, yakında Türkiye1 nin karşılaşacağı en biıyük sonın olacaklır. Kontrolumuzden çıkmadan buna bir çöziım bulmamız gerek" şeklinde konuştu. Bisiklet gözlükler İngiltere'de Galler Prensesi Diana'nın öncülük ettıği bisiklet yanşiarından elde edilen gelir Akciğer Vakfı'na' aktarılacak. Prensesin "eteğim çok dar" diyerek bisiklete binmediği yanşta Ulaştırma Bakanı, Peter ;, Bottomley'de '. pedal çevinji. Bottomley'nin bisiklet gözlukleri büyük ilgi topladı. (Fotoğraf: AP) Bilgisayar anaokullarında sayann karşısına geçmıs fonetik sözcük kombınasyonlan üzerınde çalısıyor. ABD'nin Mississıppi eyaletmde bilgisayar tüm ilkckullara ve anaokullara giriyor. Alıcıa da diğer arkadaşları gibı okuma yazmayı bılgısayarta öğrenecek. (Fotoğraf: AP) OLAYLARIN Dalan'm kavgası ANAP içinde Özal'ıteriettiler ARDBNDAKİ Bedrettin Dalan'm tstanbul Belediye Başkanlığı'ndan aynldıktan sonra Balmumcu'da ofis olarak (Baştarafı 1. Sayfada) nın her yerinde doğaya, tarihe, kullandığı villa, bugünlerde en kent estetiğine ve hukuka sahip "gözde" yerlerden biri. Çeşitli derçıkan halktır; halkın bilincidir. gilerce yapılan ayın en moda yerleri ve kişileri sıralamasında, benİstanbul'u her değeriyle yağ ce bu ay mutlaka yer almalı. madan kurtarmanın yolu da iş Liderlerin açıkoturumundan te bu yoldan geçmektedir; say sonraki sabah, foto muhabiri ardatn, açık, demokratik bir yerelkadaşım Uğur Günyüz'le birlikte yönetim düzeni kurulamadan Balmumcu'daki villaya gittiğımızyağmantn engellenmesi olanakde, bekleme odasındaki kalabalık, sız gibidir. çalan telefoniarın, gidip gelen iııhtanbullunun tstanbul'a sa san trafiğinin yoğunluğu doğTusu hip çıkması gerekiyor. bizi epey hayrete düşürdü. Bir Ne yazık ki "Boğaziçi odada Dalan, diğerinde eski Geyağması" olayında bu mekaniz nel Sekreteri Atanur Oguz, bir diğerinde tSKt'nin eski başkanı ma tersine işlemiştir. Kentin BeAtom DamaİL.. Biz görüşürken lediye Başkanı Dalan, yağmaya Atanur Oğuz bir hanımla birlikkarşı genellikle duyarlığı göstermiyor; kendisi de çok ya da az te içeri giriyor ve Paris'in ünlü Bepayını alıyor. Cumhurbaşkanılediye Başkanı Jacpues ChiracEvren daha titiz davranıyor; ın bir sayfaya yakın uzun telgraf "dünyanm incisi Boğaziçi"nin mesajını getiriyor. Chirac, Dalan'ı Paris'e davet ediyor. Dalan da güzelim tepelehnin talan edil "daveti kabul etngimi büdirin" ditnesine ve betonlaşmasına karşıyor. Ortalıkta öyle bir hızlı çalışduyarlı tepkisini dile getiriyor. ma temposu var ki sanki Istanbul Sayın Dalan'ın "Haliç'i Belediyesi Balmumcu'daki Merkurtarma" girişiminin yanı sıra mer Köşk'e taşınmış... HABERLERIN DEVAMI GERÇEK MERAL TAMER "Boğaz'ı kurban etme" kayıtsızlığı ne anlam taşımaktadır? Bu Dalan sorularımızı yanıtlarken, soru artık zaman aşımına uğraANAP'ın dinci kanadıyla ilgili rahatsızlıklannı dile getirmekten kamış sayılabilir. Çunkii Sayın DaMehmet Keçeciler, tslan 26 Mart seçimlerinde yenil çınmıyor.Başkanı Eymen Topbaş, tanbul İl giye uğramıştır; artık belediye eski Mıllı Eğitim Bakanı Hasan başkanı değildir. Celal Giizel, hatta Başbakan TUrAncak olaym gelişmesi için gut Özal'ın büyuk biraderi Korkut de bir çarpıcı gerçek ortaya çı Özal'la ilgili düşüncelerini açıklakıyor. makta, adeta meydan okumakta Bir kentte yol yapmak, köp sakınca görmüyor. ' rüler kurmak, gökdelenler dikBuna karşılık ANAP'ın gelecemek kuşkusuz kentliye hizmet ğiyle, Başbakan Özal'ın hatalanytir; ancak bu işlerin de kenti çir la ilgili s^ıru sormamıza bile nakinleştirmeyecek bir estetiğe ve zikçe izin vermiyor. Başbakan olumlu bir planlamaya uygun özal'ı incitebilecek, yanlış anlaolmast gerekmektedir. Bir ken malara yol açabilecek her türlü tin doğa ve tarih hazinelerini sözden titizlikle kaçındığı izlenikatletmek ise uygarlığa karşı mini alıyoruz. Şu an sanki merunutulmayacak bir cinayettir; kezde yeni bir parti projesini de Boğaz'ın talan edilmesi, bir da rafa kaldırmış. ANAP içinde parha yerine konamayacak bir gü tiyi merkeze çekme mücadelesi için kolları sıvadığı izlenimini vezelliğin yok edilmesidir. Ne kadar gökdelen yapılsa, neriyor. Korkut özal'la ilgili olarak kadaryol açılsa, böyle bir gilnagörüşlerini belirtmekten kaçınmaması ise, Başbakan'la büyük karhı bağışlatamaz. Devlet Denetleme Kurulu'nundeşi arasında şu sıralar soğuk rüzgârların estiği yollu görüşleri bizraporuyla saptanan Boğaz tepeleri yağmasına bundan sonra ce doğruluyor. "dur" diyebilirsek, "Zarann ne Bedrettin Dalan'la sohbetimize kendisi için çok güncel olan bir resinden dönersek kârdır" özdekonudan, Keçeciler'in aynı günkü yişiyle teselli bulabilirız, • • • gazetelerde Dalan'la ilgili olarak Yeni fller ANAP'ı karıştırdı . ANKARA (Cumhuriyel Biirosu) Kınkkak, Aksaray, Bayburt ve Karaman'm il yapılmasına ilişkin yasa tasansı, TBMM tçişleri Komisyonu'nda görüşulürken, ANAP milletvekilleri arasında tartışma çıktı. Tasarı hakkınd# komisyona bilgi veren tçişleri Bakanı Abdülkadir Aksn, il olabilecek ilçeler konusunda coğrafi, ekonomik ve sosyal şartlara dayalı bilimsel bir çalışma yapıldığını söyledi. Aksu, bu konuda çalışma yapüırken nüfusu 15 binin altında olan ilçelerin dikkate alınmadığını, 174 ilçenin değerlendirmeye tabi tutulduğunu bildirdi. Bu ilçelerin çeşitli yönleriyle puanlamaya tabi tutulduğunu ve 39 ilçenin il olabileceği kanaatine varıldığını kaydeden Aksu, Kırıkkale, Aksaray, Bayburt ve Ksraman'ın sıralamada ilk sıralarda yer aldığım anlattı. ANAP Erzurum Milletvekili Mebmel Kahraman, Bayburt'un il olması önerisine katıldıklarını, ancak Erzurum'a bağı Pazaryolunun Bayburt'a bağlanmasını istemediklerini soyledi. ANAP Erzurum Milletvekili Nihat Kitapçı da Bayburt'un il olmasını istediklerini, ancak Pazaryolu'nun Bayburt'a bağlanamayacağını söyledi. Parti kurulduktan sonra teşANAP Gümüşhane Milletvekili Ülkü Giiney ise plebisit yapılma kilata neden dinci kesim ağırlık sına karşı çıktı, bunun baa karı koydn da liberaller koyamadılar? şıklıklara yol açacağını söyledi. İngilıere'de Ingilızte'yi ucuza öğrenmek için guvenilir tek ANAP Konya Milletvekili Ziya yol AUPAlR'lik yapmaktır. Ercan da tasarırun iller arasında Ilgilenen 1727 yaşları kırgınhklara, kızgınlıklara yolaçaarasındaki lise mezunu cağının görüldüğünü, Konya'nın bayanlar: Türkiye'nin ilk AUbölünraesine karşı olduğunu söyPAtR acentesi Derin ledi. Ercan, bölünme olacaksa Limited'e başvurunuz. Akşehir, Ereğli, Beyşehir ve KaraBeşiktaş, Mazharpaşa Sokak raan adlarıyla 4 il kurulmasını 2/9 1158 53 42 1161 43 87 istedi. yaptığı masonluk suçlamasından başlıyoruz: Sayın Dalan, bugünkü gazetdere ne di>orsunuz? Keçeciler sizi mason localarından talimat almakla suçluyor ve "ANAP'ın patenti bizdedir" demeye getiriyor... DALAN ANAP'ın patenti eğer öyle bir patent varsa başta sayın Özal olmak üzere kunıcu 30 üyesine aittir. ANAP kurulduğunda Sayın Keçeciler ortada yoktu. Kurulduktan 6 ay sonra da yoktu. Ne zaman ki parti iktidara geldi, bir baktık ki Merkez Karar Organı'nda Keçeciler... Dolayısıyla kendisine nereden paye çıkanyor, anlamak mümkün değil. Bu konuda konuşamayacak kişi Keçeciler'in kendisidir. Çoğu kişi Keçeciler'i partinin kurucu üyesi zanneder. Oysa Keçeciler parti iktidara geldikten sonra birdenbire ortaya çıktı. Partiye geldi, oturdu ve örgüte hâkim oldu. Zaten asıl problera de orada bence... Masonluk suçlamalarına gelince... Ben hayalımda kimseden, hiçbir teşkilattan emir aimadım. Karakterim müsait değildir. Sadece askerlik hizmetimi yaparken komutanlarımdan emir aldım. Anlaşılan kendisi sivil bir şahıs olarak da rahatlıkla emir alabilecek bir karaktere sahip ki, başkasının emir alabileceğini düşünüyor. Eğer ben mason olsaydım, masonlar benim gibi bir kişin üyeleri olduğunu şimdiye kadar bin defa ilan ederlerdi. Keçeciler'e aal şunu sormak lazım. Acaba kendisi o mahut yeşil bayrak altındaki yürüyüş için kimden emir almış? Hatta halen de kimden emir alryor? Ben hayatım boyunca sadece Atatürk Cumhuriyeti'nin ilkelerinin emrinde oldum. Bundan sonra da öyle kalacağım. çeciler'de oldugu kadar net degil kamuoyunda... Sizin bu konudaki gorüşünuz nedir? DALAN Eğer benim samimi kanaatimi sonıyorsaruz, bence Hasan Celal Güzel, Korkut Özal'a, Eymen Topbaş'tan bile daha yakındır. Hatta PtAR'ın popüler bakanlarla ilgili bir anketinde Hasan Celal Güzel'in Mesut Yılmaz'ın ardından ikinci sırada yer aldığım goren Korkut özal, "Bakın, bizim bakanımız da gözde. tyi not almış" diyerek anket soı Keçeciler'i suçladı. nuçlannı yakınlanna iftiharla gösOnlar da aynı şansa sahip degil termiştir. Yeni Milli Eğitim Bakanı ler miydi? Avni Akyol'un da belirttiği gibi, DALAN Parti kurucusu ar maalesef sayın Güzel zamanında kadaşlanmızın çok azı siyaset bi milli eğitimdeki değişikliklerin neliyordu. Mesela benim, ANAP'ın reye doğru yapıldığını çok iyi bilkuruluşundan önce hiç siyasi tec mek lazım... rübem yoktu. ANAP'ın kurucu Bu anlattıklannızdan yola üyelerinin siyasi tecrübe eksikliçıkarak, size göre 26 Mart'taki seginden istifade etti bu arkadaşlar. çim yenilgisinin asıl nedeni, BaşEski siyasi tecrübelerini kullanabakan Özal'ın ifade ettiği gibi enfrak hizip oluşturdular ve tabanda lasyon degil de daha sosyal icerikazınlıkta olmalarına rağmen talidir ve parlideki bu gelişmelerle vanda aşırı etkinlikleri oldu... ilgilidir diyebilir miyiz? A N A P içindeki eski DALAN Hayır, ikisi de etMHP'liler için de siyasi tecriibe kili olmuştur. Hem ekonomik leri azdı diyebilir miyiz? hem sosyal nedenler birlikte etki DALAN MHP'lilerin çoğu yapmıştır. Her zaman söyledim. birinci takım oyuncusu değildi. Partinin tavanındaki azınlıkla, taDaha ziyade alt kadrolarda çalış bandaki çoğunluk arasındaki zihmış ınsanlardı. Onların da siyasi niyet farklıhğı, tabanda nıüthiş tecrübesi pek yoktu. hoşnutsuzluk yarattı. tlk kuruluş Keçeciler ekibinin siyasi tec döneminde partimizde ınanılmaz nibesinin yanı sıra Başbakan bir dinamizm vardı. Partiye gönül Özal'ın o tarafa agırtık koyması veren insanlar orta soldan olsun, nın da payı olamaz mı leşkilal sağdan olsun, parti tavanıyla kenlanmada... dilerini özdeşleştirebiliyorlardı. DALAN O zamanlar parti Ama bu canlılık ve dinamizm ginin kurucusu özal'ın her söyledi derek ortadan kalktı. Tabandaki ğini kanun gibi kabul ediyorduk. adam bir süre sonra baktı ve dedi Keçeciler gibi arkadaşların özal'la ki "beoim partime hâkim olan geçmişten gelen yakınlıkları vardı. adamlar bunlar, ama bunlar ba Partinin bu şekilde tcşkilat na benzemiyor." Ve giderek parlanmasında sizce Korkut Özal'ın tiden desteğini çekti. Bu arada parti teşkilatının öbür tarafın ağırrolii var mı? DALAN Partinin bir kana lığında olmasından dolayı Sayın dıyla direkt ilişkısi olduğunu bi Özal da parti içi demokrasiyi sağliyorum. Turgut Bey'in bilgisi da layamadı ve sanırım bu da partihilinde mi, haricinde mi bile de ikinci bir çöküntü yarattı. Seraem... Arna bu kanat üzerinde çim yenilgisindeki ekonomik koKorkut Bey'in etkin olduğunu da nulara gelince... Son iki üç yılda biliyoruriı. Hatta bundan 3 yıl ka ortaya çıkan enflasyon nedeniyle dar önce Sayın özal'a bu konuda Türİciye'de geür dağılımının çok ki düşüncemi birkaç saatlik ko kötü şekilde bozulduğunu ve insanların sıkıntıya düştükleriııi nuşmamda dile getirmiştim. görmezlikten gdmek mümkün de Peki, Korkut Özal'ın şu son ğildir. Aksini söyleyene kitnse çıkışı 5 yıllık suskunluktan sonra inanmaz. tam bu noktada bir haftalık dergide ANAP ve başbakanla ilgili Sayın Dalan, önümüzdeki olarak geniş bir biçimde göruş be dönemde ne yapmayı düşünüyorlirtmesini nasd karsıladınu? sunuz? Herkesin çok merak eltiDALAN Bu saatten sonra ği bir konu bu... Poiitikaya hangi Korkut özal'ın söylediği hiçbir şe taraftan gireceksiniz? yi ciddiye almak doğru değil. YaDALAN Ben politikanın şu ni partinin bu hale gelmesinde anda dışında değil, içındeyim. kendisının hiç mi günahı yok? Ta Hem de tam orta göbeğindeyim. bandaki küçücük bir azınlığı ta Ama ilerideki yerimi nasıl tayin vanda etkin haJde tutmak için ederim, bugünden söylemek yaptığı çabalan bu millet unuttu mümkün değil. Sadece belediye mu? Şimdi kalkmıs ağabeyi aley başkanlığından aynldığım için şu hine konuşuyor. Parti içi demok sıra aktif hizmetten geriye çekilrasinin çalışmadığından dem vu miş bulunuyonım. tnşaallah şu nıyor. Kendi anlayışına uygun bir anda Türkiye"yi yönetenler ve y,ödemokrasi herhalde... Yani teşki netime talip olanlar meseleyi öylatlar tamamen ellerinde olacak... le iyi götürürler ki, bizim için bir lstedikleri tandanstaki adamlan boşluk doğmaz. Bütün samimi diistedikleri yerlere getirecekler... leğim budur. Ama eğer böyle bir Korkut Bey, şu sıralar Türkiye ge boşluk doğarsa ve Türkiye için danelinde bunları yapamadığı için ha aktif çalışmamız gerektiğine üzgün galiba... Bir basit ömek ve inandığımız şartlar oluşursa ve biz reyim. tstanbul'da 3 yerde ön se de bunu yapmazsak, o zaman veçim karan aldırabildiler. Eyüp il bali altında kalırız. Bu memleket çesinin eski belediye başkanı Eyüp bizim. Çocuklanmız yapıyor, toUçak, eski MSP'li, oldukça din runlanmız yaşayacak. Yalmz ben dar bir arkadaşımızdır. Ama be değil, herkes Türkiye"de sadece nimle çok uyumlu çalışan bir in kendi işlerini düşünerek değil, ülsandı. Kabahati buydu. Uçak'ın keyi de düşünerek yaşamalıdır. yerine Atatürk'e hakaretten 1 yıl Hiç aynm yapmadan daha çok iniçeri girmiş bir kişiye önseçim ka sanımızın, daha çok kaliteli insazandınldı. İşte Korkut Bey'in is nımızın; inandıklan siyasi dolğrultediği parti içi demokrasi bu... De tuda çaba göstermeleri, siyasi famokrasi her yerde, her konuda aüyetlerde rol almaları gerekir. çok güzel bir şey de yalnız bir sı Aksi halde "Bunlar mı bizi yönenıfa, bir düşünceye yönelik çalış tiyor?" diye dizimizi vururuz tırılmaması gerek. Eski Yunan'da hep... da demokrasi vardı. Ama orada Poiitikaya hangi taraftan giköleler, plebler de vardı... receksiniz diyerek ben sorumu yi Korkut Özal'a parti içinde neliyorum..." çok yakın olduğu söylenen İstanDALAN Ben şu anda fiilen bul D Başkanı Eymen Topbaş, bir ANAP'ın kurucu üyesiyim ve gazetedeki demecinde tstanbul'da ANAP'ın içindeyim. Bazı arkaseçimlerin sizin yiiziınüzden kay daşlar partiyle ilgili düşünceleribedildiğini söyledi Bu konuda ne ni sadece kendileıinm açıklayabidiyorsunuz? leceklerini zannediyorlar. Hatta DALAN Sayın Topbaş, Kor bizim partiden çekip gitmemizi kut özal'ın yakın arkadaşıdır. Bu tavsiye edenler bile var. Buna günu herkes biliyor. Kendisini teks lüp geçiyoruz. Bu konuşulanlar til piyasasından çok eskiden beri neticesinde benim bir arayış içintanınm. Kendisiyle kişisel hiçbir de olduğumdan sık sık söz ediliproblemim olmamıştır. Hatta be yor ve hemen yakıştırma, DYP'ye yefendi bir kişiliği de vardır. An yapılıyor... cak sosyal anlayış, devletin yapısı DYP'den teklif almadınız ve siyasal anlayış itibanyla benzer mı? hiçbir tarafımız olmadığını herkes DALAN Yok böyle birşey... biliyor artık. tstanbul'da seçimle SHP'den bir teklif gelebilir rin benim yüzümden kaybedilme mi? Ya da Başbakan Özal, ANAP diğini de dünya âlem biliyor. Bu içinde size bir teklif getirmiş olasöze ancak gülünür... bilir mi? Söz Korkut Özal'dan açılDALAN Şu ana kadar hiçmışken... Eski Mflli Egitim Bakanı bir yerden hiçbir teklif almış deHasan Celal Güzel'in Korkut ğilim. Gelse de düşünecek halim Özal'la ilişkisi var mı? Güzel'in si yok. Kendime birkaç aylık bir fıryasi egilimiyie ilgili yorumlar Ke sat tanımam gerek... (Baştarafı 1. Sayfada) sini açıklarken de "Hızlı kalkınmamızın bir fiyatı vardı. Biz bi| fiyatı son mahalli seçimlerde 6dedik. Gelişmeler enflasyonu arttırmıştı. Ama geçim darlığı hikâyesi çok abartılmıştır" dedi. Hilton Oteli'nde Başbakan Turgut Özal, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Bozer, Devlet Bakanı Kâmran tnan, Türk delegasyonu başkanı Şank Tara, Japon delegasyonu Başkanı Ryoichi Kavvai ve 82 Japon işadamıyla 75 Turk işadamının katıldığı TürkJapon lş Konseyi'nin 3. toplantısı Şank Tara'nm açış konuşmasıyla başladı. Şank Tara'dan sonra sözü alan Kamatsu Yönetim Kurulu Başkanı ve Japon delegasyonu Başkanı Ryoichi Kavvai, Türkiye'nin önünde üç önemli ekonomik sorun bulunduğunu vurguladı. Bu sorunları, yüksek enflasyon, dış borçlar ve işsizlik olarak tammlayan Kavvai, bu sorunlar için ne gibi önlemler alınmasının duşünüldüğunü tek tek sordu. Japonya'mn Türkiye'nin AT'ye tam üye olabilmesi için yardımda bulunacağını, Türkiye'deki yatırımlara da hız kazandırmayı planladıklannı ifade eden Kavvai, "Eğer daba iyi ortam sağlanırsa sayılan 20"ye ulaşan Türkiye'deki yatınmlanmızı artünnz" dedi. Konusmasının sonunda, enflasyona karşı alınacak önlemler ve dış borçlar konusunda atılması planlanan adımları merak ettikleriııi yineleyen Kavvai sözlerini şoyle tamamladı: "Dış yatınmlann korunması ve çifte vergilendirmeyi telafi edici kararların bir an önce çıkanlmasını istiyoruz. Dış yatınmcıya ne gibi teşvikler verilecegini merak ediyoruz. Biz Japonya olarak KİT'lerin özelleştirilmesine nasıl kablabiliriz? Yapişletdevlel modelinden yararlanma şansımız nedir? Giineydoğu Anadolu Projesi (GAP) içinde yer alabilir miyiz? Üçüncii ülkelerle ortak işbirliği olanaklanmız nelerdir? Bu konularda açıklık istiyoruz. Biz Japonya olarak, dış borcu bulunan kalkınmakta olan ülkelere yönelik yardım programlarımızdan. özellikle ihracarjn geliştirilmesine ilişkin bölumlerinden Tiirkiye'yi yararlandırabiliriz.'' kan Turgut Özal aldı. Özal, konuşmasının başında, Türkiye'de 1980 yılından bu yana gerçekleştirilen projeleri anlattı. Bu projeleri dışa açılma, alt yapı sistenıleri ve kentlerdeki değişimler başlıkları altında toplyan Özal, "Bütün bu değişimleri gerçekleştirirken, enflasyonist baskıyla karşılaşacağımızı hesapladık ve 1988'de yapılması gereken seçimleri 1987 yılına aldık" dedi. Daha sonra enflasyondaki gelişmeleri özetleyen Özal, 1988 yılı başında alınan tedbirlerle yüzde 87.5'e kadar tırmanan enflasyonun yüzde 64'e indiğini söyledi, "Alınan tedbirlerle etkisini gösterecek ve enflasyon oldukça düşecektir. Şimdi bir rakam vermek istemiyorum, ama yüzde 50'nin altına ineceğini tahmin edebilirim" dedi. Enflasyonun gerilemesinde kamu yatınmlanndan yapılan tasarrufun da etkili olduğunu vurgulayan Özal, yatırımlarda Ozel sektörün ağırlığının artacağıru söyledi ve öncelikli yatırım alanlannı da, ihracata yönelik sanayi, turizm ve inşaat olarak Japon Dış Ticaret Kuruluşu açıkladı. Jetro'nun Başkanı Shoichi Akazawa'nın konuşması ve Japonya Dışişleri Bakanı'nın mesajının Kısa vadeli önlemler okunmasından sonra sozü BaşbaBaşbakan Özal daha sonra, kı sa vadede alınacak tedbir kararlannı da şu başlıklar altında topladı: ithaJat teminatlarını aşağıya çekme kararnamesi hazırlandı, yakında açıklanacak. Mevduat munzam karşılıkları azaltılacak. Bankaların mecburi döviz devirlerinde indirim yapılacak. ö z sermayenin enflasyon karşısında erozyona uğramasını giderici kararlar çıkanlacak. Peşin vergide yeni esaslar getirilecek ve çok basitleştirilecek. Yabancı sermaye ile yerli sermaye arasında hiçbir aynm bırakılmadığını, kar transferlerinde sınırlamalann tamamen kaldınldığını, yabancı sermayenin Türkiye'de yatırım oranlannda sınırın kaldırıldığını, yabancı sermayenin istediği alanda yatırım yapabileceğini de bildiren Özal daha sonra yerel seçim sonuçlarını şöyle değerlendirdi: "Son mahalli seçimlerde partimiz iyi netice almadı. Ama mahalli seçimler, mahalli seçimlerdir. Parlamentoya yansıması soz konusu olamaz. Anayasa, parlamento seçimlerinin erkene alınmasını ancak parlamentonun kararlaşOrabilecegiıü belirtmektedir. Ufukta erken seçim yoktur." Özal, yerel seçimlerden sonra güçlü olduklannı göstermek için güvenoyuna başvurduklannı da beürterek salonda gulüşmelere yol açan güvenoyu hesabını şöyle yaptı: "Güvenoylamasında Z89 lehte oya karşılık, 90 civannda aleyhte oy çıkmıştır. 289'a, 90'lık bu oran, ilk başladıgımıza göre daha yüksek orandır." Sözünü "Her şeyde bir hayır vardır" diye sürdüren Özal, şehirlerin muhalefete verilmesinin kendilerine 1992 seçimlerinde avantaj sağlayacağını savundu, "Muhalefetin, özellikle ana muhalefet partisinin şehirleri ne kadar kötü idare ettiğini gorenler, 1992'de daha rahat karar vereceklerdir" dedi. Dış borç hesabı Japon delegasyonu Başkanı Kavvai'nin dış borçlar konusundaki sorusunu da yanıtlayan Başbakan Özal, Türkiye'nin 1980'deki dış borçlannın 15 milyar dolar dolayında bulunduğunu, buna karşılık ihracatımn da 2.9 milyar dolar olduğunu hatırlatarak, "Bu, dış borçlann ihratacaün 5 katı, hatta 6 katı olduğunu gösterir" deyince salonda yeniden gulüşmeler oldu. Daha sonra Başbakan özal, 1980'de dış borçlann ihracatın 5 katı olduğunu söyledi. özal, bugün Türkiye'nin 37 milyar dolar borcuna karşılık, 12 milyar dolar ihracatı bulunduğunu, dış borçlann ihracatın 3 katı düzeyinde bulunduğunu belirtti. özal'ın konuşmasını tamamıaması üzerine, Japon Türk Dostluk Derneği Başkanı ve NKK Corparation danışmanı Shinichi Sugiara soru sormak için söz aldı. Sorusuna"Endişeliyiz" diye başlayan Sugiara, şu soruyu sordu: "Ben Türkiye'ye geldiğimde bana birçok istatistik verdiler. Bu istatistikler olnralu göriinüyordu. Hiikiimetler ve politikacılar her zaman istatistikler haarlarlar. Ancak, istatistiklere degil, ekonominin gerçeklerine bakmak gerekir. Eğer işbirliği yapacaksanız, işbirliğinde geçmiş tecrübeiere bakarsınız. Enflasyon ödenmesi gereken bir bedel ama yine de yerel seçimlerde çok oy kaybettiıüz. Bu sonuç Japon halkını endişelendirdi. Nasıl oldu da bu kadar çok oy yitirdiıuz? Nedendir bu kadar çok oy kaybı? Hem gecen parlamento seçimlerinde oy kaybettiniz hem de son yerel seçimlerde. Neden? Endişeliyiz." Başbakan Özal, Sugiara'nın sorusuna şu yanıtı verdi: "Bir kere yapılan seçimler mahalli seçimlerdir. Ama Türkiye'de karar alma yetkisi parlamentodadır ve parlamentoda 450 milletvekilinden 289'u bizimdir. Türkiye bu büyük degişikliği yapmaya mecburdu. Yapmasaydık, gelişmekte olan yoksul bir ülke olurduk. Bunun bir fiyaü vardı. Bu fiyaü biz son mahalli seçimlerde ödedik." Başbakan Özal'ın yanıtıyla sona eren toplantıdan sonra, sorunun sahibi Akihito Sugiara'ya özal'ın yanıtından "tatmin olup olmadığını" sorduk. Sugiara sorumuzu şöyle yanıtladı: "Ben Başbakan Turgut Özal'ı uzun süredir tanınm. Nasıl bir yanıt verecegini aşağıyukan biliyordum. Ancak yine de, kalkıp benim ve Japon halkının endişelerini dile getirmek ve emin olmak istiyordum. Başbakan Özal'ın verecegi yanıt aynı da olsa bir kez daha duymak istedim. Emin olmak istedim." f İ 7 2 l l f l l S I P S l O t l TürkJapon ışadamlannm toplantısına katılan Başbaka Mmya89 " * O İ l U a l fly I I ve Enstrumantasyon69 fuarlarını hizmete açtı. Hilton Sergı Sarayı ndakı fuarları açan Özal, daha sonra yüruyerek Harbıye Orduevi'ne geldi. Başbakan'ı bekleyen gazeteciler saat 16.00'da çıkış yapan konvoyun peşınden havaalanına gıttikJerınde başbakanm otomobilinde Özal'ın olmadığını görünce şaşırdılar Başbakan varmış gibi eskort eşliğinde havaalanına gelen konvoyu Istanbul Valisı Cahit Bayar kapıda karşıladı, ancak Başbakanm olmadığını görünce yenıden şeref salonuna döndü. Başbakan Özal ise yaklaşık bir saat sonra eski Kadıköy Belediye Başkanı Osman Hızlan'ın kullandığı ozel otomobılle havaalanına geldi. Özal'ın Orduevi'nden ayrılıp Kadıköy'ü gezdiği belirtildi. Özal daha sonra özel uçağıyla Ankara'ya gitti. (Fotoğraf: Suleyman Sarılar) CÖNEYT ARCAYÛREK yazıyor Daha ne bekliyorlar, niye gedeğil, hatta içten ice sevindiriyor küçük çiftçiye "para basacak". Ûzal, hemen her konuşmasında cikıyorlar. Saptadılarsa etkin biGöz boyayacak, genış kesimle parti yöneticilerıni belediyelerin çimde kamuoyuna, halka dururi yanına çekerek oy oranını ipliğini pazara çıkarmaya yönel mu niçin açıklamıyorlar? Yoksa 21.75'ten yukarıya çıkaracak. tiyor. Kentleşen Türkiye'de kent gerçeği göstermek veya görmek Bitmiş tükenmiş, güvenirliğini yi içlerindeki oyları toplayacağına için tıpkı Özal gibi bir seçim sobrmiş bir başbakanm bu oyunlan düne kadar inanan Başbakan, nucunu mu beklemek ge"salim noktaya" nasıl gelecek? 26 Martta pusulayı şaşırdı. Yeni rekiyor? Istanbul'da park yeri kapatİşçi kesimindeki kıpırdanmala politikası muhalefet yönetiminrı ortadan kaldırabıleceğini san deki belediyelere hem köstek ol mak, Ankara'da Çankaya Beledığı formüllerin yetersizliği daha mayı, hem de beceriksizlikleri diyesi'nin haklı nedenlere de şimdiden tartışmaya başiandı. hemen her fırsatta halkın huzu dayanan Kızılay gibi kentin en Işçinin yüzde 170 zam isteğini runa çıkarmayı kışkırtıyor. Bir işlek yerindeki tek garaja mühür Hazine'nin kaldıramayacağını yandan da yorumu değişik, uy vurmaya benzer olaylarla halkı "tasarruf yanına çekeceğini düşünmek, hükümet çevreleri mırıldanıyor. gulaması belli genelgeleri" ile büyük kent be abesle meşgul olmak. SHP beBu yüzdenin devlete 56 trilyon arasındayükgetireceği öne sü lediyelerini çalışamaz hale soku lediyeleri hem yasadışı olayları rülüyor. Özal da "devleti zora so yor. Önümüzdeki bir ya da bir önlemeli, hem de bu yola çıkarkamayacak ölçülerde ücret zam buçuk yılda bir yandan para ba ken halkın tepkisini çekmeyecek mı düşündüklerini" sürekli sarak oy potansiyeli kesimleri düzenlemeler yapabilmeli. İki yeniden kazanmayı, öte yandan yönlü zorunluğu bir arada çözesöylüyor. Yüzde 170oranı işçi kesimin muhalefet belediyelerinin işe ya bilmek, asıl marifet! de giderek vazgeçilmezliğe dö ramadığını kanıtlamayı ön plana SHP genel merkezi, Özal'ın nüyor. Bir ölçüde rahatlatacak, alıyor. uygulamaya aldığı iki yönlü plaancak yetersiz bir rakam gibi gö Belediyelerin işe yaramadığı nı görebiliyor mu? Parti içinde rülüyor. Günlük eylemlerden nı kanıtlar, öte yandan işçiden kavgalara, iç politika olanca tırsonra dün yeniden başlayan pa memura ve küçük çiftçiye uza manışa geçerken konuk Danizarlık sürecinde vanlacak sonu nan çizgide maddi olanaklan do markalı ile tam kadro İstanbul'cun işçiyi doyurmayacağı daha yurucu düzeye getirdiğine inanır da tarıhi yerlerde gezintiler ve... şimdiden söyleniyor. Özal'ın sa, Bay 21.75 Ûzal'ın seçim key Yeni döneme göre plan üretme"devlet olanaklarını fazia fi gelecek. ye, örgüte yeni hava aşılamaya zorlamamasını" içeren politikaMakro düzeyde politikası bu. yönelik ne bir çalışma ne bir uğsı ise btçağjn kemiğe dayandığı Yürur mü, gerçeğe dönüşebilir raş. SHP, Özal'ı erken seçime bugünkü aşamada kabul edile mi? Siyaset bilimcileriyle ekono zortamak için ne yapacağını bibilir özür olmaktan çıkacak. mistlere bakılırsa "zor". le bilemiyor. Aldığı ekonomik önÖzal'ın, Türkiye'yı beş yıldır lemlerin erken seçime işaret olYürüttüğü politikaları ters yüz duğuna umut bağlamış, hele ucuz işçi cennetine çeviren politikaları bugünü hazırladı. Alaca etmesine karşın, Özal denize Özal karara varsın, ötesi kolay ğı önlemler ne Musa'yı ne de düşmüş yılana sarılan insanlara demeye getiren bir hava içinde. benziyor. Ekonomik gerçekleri Varın ötesini hesaplayın. Isa'yı memnun edebilir. Memur ayrı bir sorun. Çiftçiye kısa sürede değiştirmesi olağaBirinci parti övünüsüyle iktidapeşin ödeme vaadinin nereye nüstü bir sonuç olur, ama muhavaracağı ise askıda. Sürekli aley lefet belediyeleri her gün halkla ra gelınemeyeceği gün gibi aşihinde bulunduğu devlet desteği karşı karşıya olduklarından sür kâr. Sağ kesimdeki kapışmaya ni gübrede arttracağını söyleme düreceği politıka etkili olabılir. Bu bel bağlamış, halka yeterince ye başlaması da ayrı bir tutar yüzden büyük kent belediyelen kendini anlatamamış bir parti ne büyük görev düşüyor. Acaba, inönü'nün inandırıcılığına fazla sızlık. Özal'ın ikinci güvencesi mu devraldıkları mirası gösterecek güvenmesin. Halk bu. Dün böyhalefetin aldığı belediyeler. Mu bir envanter yaptılar mı? Özal' le esti, yarın başka türlü çarpar. Özal'ın yeni planları bozulhalefet belediyeleri borç içinde, ın bıraktığı miraslaellerinı kollarını bağlayan ince hesaplı uygupersonele ücret ödeyemez hale lamaları yeterince saptadılar mı? mazsa, bir gün bakarsınız hop oylar aşağıya. gelmiş. Başbakan'ın umurunda (Baştarafı 1. Sayfada)