Catalog

CUMHURİYET/12 HAVA DURUMU eteoroloı Genel Muöurjgu nden alı nan Mgıye gore Yurtun kuzey ac dogu kesımlen çok buluBu Marmara n n dogusu Oogu Akdenc Iç Anadolu nun kuzey ve dogusu Karadenc ıle Dogu ve Guneyao$u Anadolu karia fcaiş k yagrnur ve kar ofcta yerteTJe kar şe«icnde o acak HAU» SICAK LIĞI Yurdud kuzey kesımıerınde hıssedıiır dereceöe olTafc uzere luın yurm a2alaca« RUZGÂR Kuzev ve dogu yonlerden orta kjvvette yer yer küvvetl VunJun kuzey ve batı kesımlennde tea surelı' rtına şeklın * esecek OenjzJenmoöe ruzgâr Dogu Ka ndenDde yıldız ve karayel otekı denızle rımcde yılĞız ve poyrazdan 4 5 kuvvetın de saatte 1627 Batı Karedenız Marmara Ege ve Batı Akdenede 78 kuvvetınde sa atte 3340 demz mılı hızla esecek DENiZ . ** f J^Ctv.; S*<tvp^5r £ r/*M:\ ^vj V. ş± "*^ ^ ^V ("\ 4° OıyarbâKjr 5° Edtrne 8° Erancan 6° Emjrum I^Esk sefı r 6° Gazıarttep 4° G*resun 4° Gtjmusrıane K 5° Hakkâr 2°lsparta 5° Istanbul 7° Izmr V Kas 6 C Kasîamortü K 3° Kayser 2° Kırklare» 1° Konya 5° Kutahya 3° Malalya Sss HABERLERİN DEVAMI TURKIYE'DE BUGUN 0° 6° K Ma aş 0° 7° Mersn 6° 18°Mjöa 0" 6D Mj= 3° 2° Nıjae 3° 2°0rdu 4° 11°ftae 3° 11°SaTOun 6° 4° S ırt 2° 1° S rop 10° f Svas 2= 12°lekıfdağ 0° 5° Trata» 2° ^° Tuncef 0° 5° üçak 2° 7* vajı 7° s° Vozgat 6° 1° Zonguldak // ŞUBA T 1989 DUMYADA BUGUN LjEiıngrad Londra Madnc Mıano Mon''eal Moskova Munıtl Hm YOK Osıo Pars POLİTİKA VE OTESI MEHMED KEMAL Mutedr Karadenız Ege ve Batı Akdenız acıkjannda katıa ve cok dal galı oiacak Oa'ga yuksedltjı 1 2 rnetre Karadenız Eje ve Batı Akde 112 acıkla'inda 35 metre doıayında oulunacak van Golu nde Hava Çok bulutlu ve kar yag şlı geçecek Ruzgâr kuzey ve dogu yonlerden orta kuvvette esecek Gd mutedıl dalgalı olacak Dalga yukseklı^ 115 merre dolayında öı.lunacalı Ankata AnBkya Antalya Artvm Aydın BalıKesır Bıteck Bngö B'ls Bolu Bursa Çaiakkaie Çoojm Dentziı Medeni Bilgiler... Ortaokulda ıken Medeni Bılgıler' dıye bır ders okurduk Bu ıkı kıtaptı Bırını Ataturk'un kızı dıye bıldığımız Afet Inan yazmıştı, otekını de Halk Partısı Genal Sekreten Kutahya Mılletvekılı Recep Peker Afet Inan'ın kıtabı açık seçıktı Recep Peker'm kıtabı ıse ağdalı Osmanlıcaydı Afet Inan ın yazdığı kıfabı Ahmet Ağaoğlu nun kızı Tezer Taşkıran okuturdu Recer Peker'm kıtabını ıse bır dönem Ankara mılletvekıllığı yapmış ^aşlı Alı Rıza Bey okuturdu O yıllarda soyadı yoktu Alı Rıza dey'ın okuttuğu dersten hıçbır şey anlamazdık O da anlamar'ığımızı bıldığı ıçın üstumüze varmazdı Sınavlarda ıse kıtaptaı kopya çekerdık Kopyanın ne olduğunu o gune değın bılmpzdık, bu ağdalı bır dılle yazılmış olan kıtap bıze kopyayı oğretu Medeni bılgıler, bugun okutulan yurttaşlık bılgılerıydı Afet Inan, Musıkı MuaUım Mektebı'nde oğretmenlığe yurt bılgısı ve tanh derslenyle başlamış Ders notlarını Ataturk gormuş, yeterlı bulmamış, daha genışletmesını onermış Nasıl genışletılecek? Bu konuda Türkçe ve Fransızca yazılmış kıtaplardan yararlanacak Başlıyorlar konu ustünde çalışmaya Ulus'tan başlıyorlar 'Turkıye Cumhurıyetı'nı kuran Turkıye halkına Türk ulusu denır" Bır kez Türk ulusu bulundu ya bundan sonrası kendılığınden gelıyor Afet Hamm'ın yazdıklarını Atatürk elyazısıyla duzeltıyor Kıtabın tıpkıbasımında bu elyazısı duzeltmeler yer alır (Çağdaş Yayınları) Kıtabın otekı bolumlerını uzmanlar ustlenır vergı bolumunü Başbakanlık Musteşarı ve ıktısat profesoru Kemal Tengırşek, malıye bölumunu eskı Malıye Bakanlanndan sonra Basbakan Hasan Saka yazar Bununla da yetınılmez, eskı basbakanlardan Şukru Saracoğlu bu notları gozden geçırır Kıtabın ıkıncı bolümu ıse Recep Peker tarafından yazılır Buna kımse karışmaz Nıtekım kıtap, Recep Peker adıyla yayımlanır Afet Inan ın yazdığı vatandaş ıçın Medeni Bılgıler' adlı kıtabın önemlı bolumlerı Ataturk tarafından kaleme alınmıştır Kıtapta Ataturk un ustunde ozenle durduğu konular şunlardır Ulus nedır devlef nedır ozgürluk demokrası karşılıkh haklar, odevler, gorevler nedır? Demokrası, cumhunyet, yurttaşlık gıbı konular lyıce ışlenmıştır Ataturk'un bunları nasıl anlattığı bu duzeltmelerden anlasılmaktadır Sonradan 'Yurttaşlık Bılgısı" adıyla uzun yıllar okutulan bu dersler, konuya verılen önemın kanıtlarıdır Genchk bu konularda yetıştırılmeye aydınlatılmaya çağrılmıştır Ataturk'un çağdaş goruşlerı, çağdaşlığını yıtırmeyen ornekler vermesı açıkça goruluyor Yalnız gençler değıl, yetışkınler de burada dıkkate alınmıştır Gunumüzde çıkarı ıçın Ataturkçu kesılen, bu konulan gozardı eden kışıler, bunları okuyup kendılerıne gelsınler Ataturkçuluk son zamanlarda yapılan askerı darbelerle sömuruye açıtmıştır Oylelerını gormuşuzdur kı, kendıtenne hem Ataturkçu demışler hem de Ataturk un butun ılkelerını çığnemışlerdır Devletın basına Ataturk'ten sonra gelenlere bır bakalım Bunlardan hangısı Ataturkçudur? Ya da herbırının Ataturkçuluğu ötekınden ayrıdır Bayar'ın, Gursel'ın Sunay ın Ataturkçüluklen bırbırıne benzer mı' Hangısının ılerı surduğu Ataturkçüluktur hangısı değıldır nasıl ayıracağız' Hele 12 Eylul rejımının getırdıklerının Ataturkçulukle ılgısı var mıdır' Kımı kınayanlar gardrop Atatürkculuğunden soz ederler ya ışte bunfarınkı gıyım, kusam Ataturkçuluğudur Ataturk un fotoğraflarında görulen gıysılerı vardır ya gardrop Ataturkçuluğu bunlar ornek alınarak terzıye ısmarlanmış, bunları gıyıp sokağa duştuklerınde gıysı Ataturkçusu kesılmışlerdır Nerede Ataturk'un ılkelerı, duşuncelerı, uygulamalan? Gerıye donüp baktıkça Ataturk uğruna yapılanlan hüzünle, ıçınız karararak seyredıyorsunuz, çok yazık1 K 3° 0° 0° 0° 2° 0° 8» B A ı , < 8 DuuL r t ı Eğitimde Fırsat Eşitliği... (Boftorafi 1. Sayfada) CUNEYT ARCAYUREK yazıyor (Baştarafı I. %a\fada) bulunmaya sevkeden, panık yaratmayı hedefleyen, bırlık duygu larını sarsan, çalışma randıma nını duşuren ve sonucta toplu mun dusuncetennı yanlış yonlere sevk etme suretıyle moralın cokmesını amaçlayan olaylar ve davranışlar seklınde ıfade edılebılır ' Bu konuya değındığımızde Ozal'ın o gunlerde basına suc lamalarını da dıkkate almış Bas bakanın sureklı 'basının dedıkodu yayarak olayları ve toplumu yanlış yollara yonelttığınden' sık sık soz etmesının bır nedenı olması gerektığını vurgulamıstık Bıze göre Ozal hukumetı hem bu turden yonetmelık maddelerı hem de bızzat Başbakanın ağ zından yenı suclamalardan sonra 'basına karsı yenı yasal onlemler' getırecektı Başbaka nımız bızı yanıltmayacak kadar duyarlı olduğunu gosterdı Adalet Bakanı 'toplumu panık, kor ku ve endıseye yonelten kışılerı hedef gosteren eylemler' adı altında basına okkalı yenı bır ceza sıstemı getırme gırısımını baslattı Adalet Bakanının açıklamalarında rusvet veren ya da alana dolandırıcılık olaylarına ceza arttırımı on planda gosterılıyor Toplumda bu turden suçlann aza/acağı yerde gıderek fazlalasmasından doğan cıddı tepkılere karsı yenı cezaların getırılmesı elbet olumlu karsılanacak Ancak basına getırılmek ıstenılen yenı hukuksal yaptırım hele ve neredeyse sabotaj yapanlara esdeğer tanımlamalarla yenı ceza yukumluluklerını gozden kacırmak ıcın duyarlı konular ruşvet ve dolandıncılık ortu gıbı kullanılıyor Basbakan kafasına basını takmıs bır kez Ozal'ın yerel seçım nedenıyle ara verdığı basını suclama kampanyası ılk once bır yönetmelıkte yer al/yor Ceza Yasası'nda yenı suçlar "ıhdas etmeye ' uzanıyor Bır baska ornek Yesılyurt ta dışkı yedırme olayı ortaya çıkarıldığında Başbakanın, Ya doğru değılse, o zaman yazanlar yayanlar hakkında oturup duşunmek gerekır' ozetındekı kımı ırdelemelerı de goz onunde tutulursa, Adalet Bakanlığı nın nereden esınlendığı kolayl/kla ortaya cıkar Adalet Bakanı taslağın Bakanlar Kurulu'nda goruşulup Meclıs e gondenleceğını soyluyor Başbakanın, bakanına bu yolu salık verdığı anlaşılıyor Taslak tartışmaya acılacak Basbakan Ozal aldığı tepkılere gore "tahrık, korku ve panık yaratacak" haberler baslığı altında basına yenı cezalar salmayı ölçup bıçecek ve tasarıyı bunlara gore Meclıs'e gonderecek Hedef gösterılen kışılere hangı delının sılah sıkacağı elbette bılınmez ve kuşkusuz, basının kendı bunyesınde kımı onlemler alınması yararlar da sağlayabılır Ama bu onlem alınırken genelleme yapılarak esnek ve nereye çekılırse oraya gıdebılecek ıçerıkte yenı ceza maddelerı duşunmek basına karşı Ozal donemının anlayışmı, davranışını bır kez daha sergıler Basına karşı yenı gırışım, zıncırın yenı bır halkası Ama sonuncusu değıl Hele hanedan Koşk'e çıksın, hele hanedan baskanlık sıstemını gatırerek 'tek lıdere dayalı" sıyasal yapıyı bır yerlestırsın Daha neler olacak neler1 Pekışen yargılarıyla ' bır taraf olan ınsanın, cumhurbaskanlığından beklenen 'tarafsızlığı sergıleyeceğını sanmak, abesle uğraşmak lerce aıle, çocuklarına daha 1yı bır gelecek hazırlayabılrnek umuduyla, bu yarışta her turiu ozverıye katlanmaktadır Mılyonlarca aılenın de boyle bır umut besleyebılecek halı bıle yoktur Unıversıtelere ve daha lyı eğitim verıldiğıne ınanılan ortaoğretım kurumlarına her geçen yıl artan talep, anlamsız boyutfarı da olan bır rekabete ıster ıstemez yol açmıştır Bu rekabet, zaman ıçınde tam bır karabasana donuşmuş olan gırış sınavlarında odaklaşmıştır Adaytarın buyuk bolümunün başarısız kafdığı sınavların, öğrencıler üstunde çok büyük bır ruhsal baskı oluşturduğuna kuşku yoktur Ama bu konuda bır noktanın altı çızılebılır. Genç öğrencıler üstünde bu tur gırış sınavlarının büyuk psıkolojık baskılar yarattığı bır başka ufke daha vardır Japonya "Dünya eğitim şampıyonu" olarak nıtelenen bu ülkede, yuksekoğretımde okullaşma oranı yüzde 40'a, ortaoğretımde yuzde 100'e yaklaşıyor. Ama buna karşın, "en lyı okullar" ıçın var olan rekabet ve sınaviar, bu ülkede de öğrencılerı zora sokabılmektedır. Bu açıdan, bır ülkede tum okuliarın kalıtesınde tam bır eşıtlık sağlanması herhalde olanaksızdır. Bunun gıbı öğrencıler arasında zekâ, öğrenme yeteneğı ve bılgı düzeyı açılarından farklılıkiar bulunması doğaldır Eğitimde herkese fırsat eşıtlığı sağlanması temel bır hedef olmakla bırlıkte, öğrencıler ve okullar arasında kalıte farklılıkları kaçınılmazdır. Bılgı sermayesının gıttıkçe en değeriı sermaye halıne geldığı gunumuz dünyasında, daha tyı öğrencılerın okuduğu daha 1yı okullara duyulan gereksınım de yadsınamaz Bugun ulkemızde sınavların kendısı ret edılmıyor. YakınmaJar genellıkle şu noktalarda düğurnlenmekie' Sınavların uygulanış bıçımı; adıl olup c'madıkları, ölçmeyı amaçladığı değerlerı ölçnedekı başarısı. Son zamanlarda gırış sınavları fırsat eşıtliğı açısından da tartışılıyor Bu tartışmaya neden olan durum şoyle ozetlenebılır ÖSYM'nın 1982'den berı uygulanmakta olan ortaoğretım başarı puanı yanında, lıseyı hazıranda bıtırenlere, sınıf bırıncı, ıkıncı ve uçunculerıne ve başka gruplara ek katsayı uygulanmasını ongoren yonetmelık değışıklığı hakkında Danıştay "yurutmeyı durdurma" karan aldı OSYM ve Mıllı Eğitim Bakanlığı, yonetmelık değışıklığını "fırsat eşıtlığı" açısından savundular. Buna karşılık Oanıştay, boyle bır uygulamanın, "adaylar arasında eşıtsızlık yaratacağından ve gıdenlmesı guç zarartar" doğuracağı kanısında Bugün gazetemızde yayımladığımız açıkoturumda, fırsat eşıtlığı açısından gırış sınavlarını tartışan bılım adamları, eşıtlığın sağlanacağı yerın sınaviar olamayacağını vurguluyorlar Haksız sayılmazlar Sınavda esas olan, oncelıkle eşıt ışlem görmektır Fırsat eşıtlığı nasıl ve nerede sağlanabılır? Ulkemızde gelır dağılımı son derece adaletsızdır Köyle kent arasındakı, bolgeler ve cınsıyetler arasındakı uçurumlar, hıç kımsenin yadsıyamayacağı anormal boyutlara ulaşmıştır. Onun ıçın toplumda fırsat eşıtlığıne yonelık temel adımların atılacağı alanlar bellıdır. Bunların en başında da hıç kuşkusuz eğıtım gelıyor Herkes ıçın zorunlu sekız yıllık temel eğitim bır an once gerçekleştırılmelıdır Aynı zamanda bütçeden orta ve yuksekoğretıme çok daha büyuk pay ayrılmalıdır Bugün ıçın bu payın yüzde 10'un altında kalması, büyuk bır skandaldır Ayrıca başanlı olduğu hakje aılesının malı durumu elvermeyen oğrencılere devletın en genış burs olanaklarını sağlaması şarttır Bugunku açıkoturuma katılan Ooç Dr Alı Baykal'ın dedığı gıbı, "Herkonuda eğrtımı çozum olarak ılerı surüyoruz Ama eğıtımın, ınsanı ınsan yapan değerıne de, ekonomık değertne de ınanmıyoruz Bakıyoruz, Turkıye 'nın GAP benzen, beş yıldızlı oteller benzerı, bır buyuk çaplı eğitim profesı bıle yok." Sonra da kalkıp çağ atlamaktan söz edebılıyoruz Geçelım. Sözleşmeli personele (Baftarafı I Sa\fadal 1989 yılı ucret zammı yuzde 94 4'u buldu Yuksek Planiama Kurulu'nun oncekı gun Basbakan lUrgui Ozal başkanlığında >apılan toplantısın da. sözleşmeli personele 1989 >ı lında \enlecek zam konusunda çalışma vapma gorevı Devlet Ba kanı Vusuf Bozkurı Ozal u s Malıye ve Gumruk Bakanı Ahmet Kıırtcebe Alptemoçın'e verılmıştı Soz konusu ıkı bakan gereklı çalışmayı yaptıktan sonra zam onerılerını YPK'ya sundular Önerı. Y PK uyelerı arasında elden dolaş tınlarak dun akşam saatlerınde açıklandı YPK kararına gore, 1988 vılı ıçın 1 mıUon 200 bın lıra tutarında uygulanan sözleşmeli personel ucret tavanı 2 mılvon lıraya yukseltıldı YPK sözleşmeli personel ucretlennı bu tavanı aşmama koşulu ıle KİT >onetımlerıne bıraktı KIT yonetn.ılen, sözleşmeli personel ucretlerını başarı, kıdem ve ucret gruplarını dıkkate alarak behrlevecek YPk'nm ılk kez 1989 Mİında verılmesım ongorduğu ıkı maaş tutarındakı ıkıamıyenın ılkı 15 şubat çarşamba gunu, ıkınusı 15 temmuz gunu ödenecek V PK son bır aydır toplanamadığı ıçın KIT'ler tarafından so^leş melı personel ucretlerıne yapılan vuzde 90 oranındakı zam da kesın odeme olarak kabul edıldı Yuksek Planiama Kurulu, yenı ucret zammının ve belırlenen ucret tavanının, AnaN^sa Mahkemesı'nm sözleşmeli personele ılışkın kanun hukmundekı kararname konusunda \erdığı karar doğrultusunda vapılacak duzenlemeve kadar geçerlı olmasinı da kararlaştırdı Eğitim kötti yolda (Baftarafı l. Sayfada) mundan ıtıbaren beslenraesıyle, giyımıyle, çevresıyle, aılesıyle ımtıyazlı olan çocuklar, buyuk memurlann, sermaye sahıbı olanların, şehırde ımkânları olanlann çocuklan gırnruş bu okullara Dığer gruplar da dolayısıyla çocuklannı yetıştıımek ıstemışler, sonuçta bıanı eğitim sjstemımude olmayan bır sosyal fark doğmaya başlamış. Bu bızım ıçın kotü bır gıdıştır Ben en ucradakı bır ko> çocuğunu basbakan >apabılmış bır topiumum. Bu farklılığın ortadan kalkrnası lazım Şu anda her şey bıtmış değıl Ancak tehlıke çanları var Bunun önune geçmek zorunda>ız lığını meydana getırmek, eğıtımı genele yayacak tedbırlerı almak En başta gelen tedbır, eğıtıme gelen parayı arttırmaktır Eğıtımde kalıte, tekh oğretıme geçerek artar Sınıflan daha az kalabahk hale getırmekle artar Bu konuda çahsmalanmız ve uygulama>a konulan projeler var Unıversıtedekı yığılmanın ço zumu, unıversıte sına\ sıstemını değıştırmektır Bunu vapabılmek ıçın de okul oncesınden başlayarak eğıtımı gelıştırmek lazım 2 saatlık basıt bır sınav sıstemı yerıne, öğrencıyı okul oncesınden ıtıbaren değerlendıren psıkolojik danışmanlığa dayanan bır değerlendırme sıstemı kurmak zorundayız. Dığer taraftan bızım Anadolu lıselerınde getırdığımız yenı sıs temle okuliarın kalıtesını bozma dan bır fırsat eşitliği yaratıîacaktır Anadolu liselerının paralı olması konusunda çalışmaJannız ne aşaraaya geldi? ıstemez Fırsat eşıtlığı konusunda bızım bır projemız de televızyon \e vıdeoyla eğılımdır Bunun uzerınde çalışıyoruz. Değerlendırme sıstemını de lyıleştııır \e bunu yayarsak, kışıler kabılıyetlenne gore değerlendırılmış olur Ama sıze şunu da soyleyeyım, fırsat eşıtsızlığım çozmenın en onemlı yolu, toplumdakı sosyal gelır grupları arasındakı farkla rı asganve ındırmektır Tabıı ola rak kulturlu, eğıtıme >atkın bır vevrenın çocuğu baştan daha şanslı olarak bu ışe başlamaktadır Sız ıstedığınız kadar daha az varlıklı ınsanlara daha başanlı okulları goturun, fırsat esıtlığını iağla\amazsınız Bu mıllı eğitim yoluyla yapılacak ış değıl. top lumdakı gelır dağılımı dengesmı kurmak lazım" Orta şeker babayım (Baştarafı I. Sayfada) Manço 18 hattadır televızyonda "7'den 77">e" adlı başanlı bır programın hazırlayıcısı ve sunu cusu Sanatçı 3 yıl once de "Banş Manço Siderle" adlı pıogra mın sunuculuğunu vapmıştı Manço'nun pnasadakı son çalışması "Sahibınden İhti>açtan" Mart ayında venı bır plağı çıkacak Sanatçı haftada 40 bın mek tup alıyor, TV'ye program ıçın 20 yıldır talıp olduğunu açıklıyor Yabancı konuklara ulaşmamn zorluğundan yakıruyor Red Kıt'ın babası Morns'ten sonra bu haftakı konuğu Pe>o... Manço başbakanın cesaretıne çok ha> ran Programda yemek tarıflerı de veren Manço, "Pide tarifi goremeyeceksıniz" dıvor Programı mutevazı bır dılle bır de kendı yorumluyor "Onsekiz haftadır da 450500 bın civarında mektup almış durumdayız Yanı haltada 40 bın mektup gıbı bır rakam Postaneden kamvonetfe getırıvorlar (Tam o sırada kapı çalınıyor ve postacıda kucak dolusu mektuplar ) Bu programları hazırlamanız ne kadar zaraanınızı alıvor. yanı bir konsere hazırlanmakla lelevızvon programı japmak arasındakı farklılıkiar? MANÇO Temelde aynı, ama zaman dılımlerı farklı 24 saat desem doğru olacak Bu ozellikle " Adam olacak çocuk yarışması" her ana baba ıçın mutlaka çocuklarının katılması gereken Anadolu hselerı ya da ozel okullar sınan gıbı bır şev olsa gerek Bu konudakı cumbuşu anlatır mısınız9 Haig: ÖzaPı ben mî tavsiye (Baftarafı I. Sayfada) Ovsa ertesı gun monusu tandır, borek, fırın sutlaç ve dondurmadan oluşan oğle vemeğıne. konuğu olduğu Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren'ı ıttıfakın "sonımluluk sahası dışında" olsa dahı bır So\vet saldırısına tepkısız kalmamaya ıkna ıçın az vaba har camamıştı Polısıye bır takıp sonucunda New York'takı Essex House Otelı'nın "United Technologies" Şırketı yonetıcılerıne ayrılmış ozel suıtınde telefonla vakaladığımız Haıg, tenıs maçını hatırlıvordu, oğie yemeğını de hatırlıyordu, ama partısı veto tehdıdı altında olan Turgut Ozal hakkında Evren'e bır rıcada bulunup bulunmadığını hatırlamıyordu Haıg, ayrıca Dışışlen Bakanlığı vapmış bırısı olarak, bızımle konuşurken, "muttefik bir ulke liderıne ıç politika konusunda telkinde bulunmuş goruntusu vermenin sakıncalannın" son derece farkındaydı üstelık halen danışmanlığını yaptığı şırketın Turkıve ıle ış bağlantıları bulunması onu daha dıkkatlı olmaya sevk edıyordu Konuşturınanın tek yolu, belkı bıraz kızdırmaktan geçıyordu 6 Kasım seçimlerınden once, askerlerin kurdurduğu MI)P'\i desleklediginiz dogru mu? HAIG Hıçbır ulkenın ıç po lıtıkasına kanşmadır.ı, bundan sonra da karışmayacağım Turkı je'ye gelınce,, yanlış hatırlamıyor sam bır sevahalımde Dışışlen Bakanıydım Dığerı de tıcarı bır zıyarettı Sonuncusunda da Istanbul'da bır konferans verdım Ama hangı zıyarette, kımınlegoruştum ne konuşma geçtı, ayrıntıiarı nevdı hatırlayamayacağım Ben, ayrıca askerlerin paıtısmı de hıç duyma dım Tamamen hajal urunu Ben, başından berı Turgut Ozal ın Turkıye ıçın çok ı\ı olduğuna 'nandım Basbakan O/al'ı nasıl tanırsınu? HAIG Çok ıyı tanırım 6 Kasım 1983 seçimlerinden once Devlel Başkanı hvren'e, Turgul Ozal'ı ovmu) olabılır mısını/? HAIG Ilk defa duyuyorum boyle bır şey Ayrıca ovmek koiu bır sey mı 1 Eğer kotuysc Turk mılletı neden onu başbakan yap tı Kendısı bugun butun Balj dun yasının saygı duyduğu bır devlet adamıdır Bu ıddıanın nedenı sı/ı, samımi arkadaşını/ Turgut O/al ıle karsı karsıya getırmeR ıstemelen olabilir mı? HA(G Bunun nedcnını en ıvı Başbakan O/al bılır. cunku ken dı» I dcfalarea korıuştuk Turkı >c nın kdlkinııi.,,1111 konuştuk lc Kaliteli öğretim kurumu az Sınav slstemimizi nasıl degeriendiri>orsunu2? GUZEL Turkıye'de kaliteli öğretim kurumunun az olması dolayısıyla ortaya bır doğal sonuç olarak sınaviar çıkmıştır Eğer bu tip okullar az oimasaydı, bu kadar katı bır sınav sıstemı ortaya Paralı eğitime karşıyız çıkmazdı ve ıddıahyım bu konuGUZEL Bır defa şu yanlış da, ekmek laJebınden bu>uk bır anlaşıldı Bız paralı eğıtıme kar eğitim talebı var Aıleler bazen şıyız. Sadece parası olamn okunafakaJanndan keserek, çocukla yabıldığı eğitim paralı eğıtımdır rını ıyı okullara göndermek ıste Bız buna karşıyız. Parası olmamışlerdır O zaman az sayıdakı yan eğer Anadolu Iısesıru kazaıı kaliteli okula buyuk talep olmuş mışsa, bız onu okutacağız, para tur Sınav da bu zaruretten doğ almayacağız Hatta bız ozel oğmuştur. Boyle olunca bu sınavı retım kurumlarında bıle yuzde kazanmak konusunda bır yarış 10'a çıkardığımız kontenjanlarla doğmuştur Çocuklar >arış atı parası olmayan oğrencılen oku halıne gelmeye başlamış, okulun tuytıruz. Aynı şekılde Anadolu lıdışmda eğitim ıhtıyacjnı karşıla selerınde de şu anda hukukı bama doğmuş, dershaneler ortaya kımdan tereddutlenmız sonuççıkmış Dershaneier de ucretlı ol lanmadı, ama bu kontenjanı çok duğu ıçın ancak parası olan ders arttırabılırız Dıyelım kı hep darhaneye gıdebılmış Dolayısıylası gelırlı aılelenn çocuklan Anadonavın fırsat esıtlığını bozucu et lu lısesı ımtıhanlannı kazanıvor, kılen ortaya çıkmaya başladı Ay o zaman hıç almayız Burada rıca ozel öğretim kurumlarına da herkesın dıkkat etmesı gereken parası olamn gıdebıidığı ıçın bu bır husus var Sosyal adalete bu bakımdan da ayrıca bır fırsat uygundur Varljklı aılelenn çoeşıtsızlığı ortaya çıkmış Anado cuklan Anadolu Iıselenne gıdı lu lıselen parasız, ama bu yanşj yorsa, nıçın odemesınler7 Boylekazanmak ıçın bır yarış meyda te okuliarın kalıtesı, Anadolu lina gelmış selerının sayısını artacak, fakır Unıversıteye geçış konusunda çocuklarm okuması saflanacak da buyuk bır sosyal talep var Arta kalan para varsa bu parayı Nufus artışına paralel olarak unı da dığer lıselerın kalıtesını arttırmakta kullarjirız versıtede kapasıteyı arttıramamı şız Okullaşma oranı yuzde 7 cı Paralı egıtim diger okullavarmda kalmış, çok duşuk bır ra ra da yajgıntaşlırılacak mı? kam Ortaöğretınu arttınp yukGL'ZEL Bır defa bu hukusekoğretımde kapasıteyı arttıra kı bır sorun Ilkoğretımın 8 yıla mayınca, orada bır yığılma ol çıkanlması gerçekfeşırse, bu uvmuş. Onun ıçın her sene unıver gulama sadece hselerı kapsayasıte önunde bınkım olmuş Bunu caktır Ancak bu olayın sos>al çörumlemenın >olu, meslekı tek adalete uygunluğunu herkese annık eğıtıme öğrencılerı kaydır latıp kabul ettırmeden de uygu mak Bır dığer >olu da unjversı lamaya geçmeyı katı>en duşun te seçme sıstemını değıştırmek muyorum Herkes gunluk polıtı Dolayısı>la da unıversıteye geçış kanın dışmda şunugormelı De\ bırkaç saatlık bır teste bağlandı let eğıtıme elınden gelen katkıyı ğı ıçın, lıselerınson sınıfları dev yapmalı, tamam Savunmadan reden çıkmaya başlamış Devre bıle fazla vermelı, tamam Ama tamamen ozel dershane ve ders bunlar yetmezse 21 yuzvıla gı lere kaymıştır Yanı çocuğun derken varlıklı aıleler eğıtıme daamacı, öğrenmek, eğıtımını ta ha fazla katkı yapmalı Ama pa mamlamak değil, yukarıva geç rası olmayan gucu >etmeyen a/mek olmuş Butun bunlar da fır lelerden de kesınlıkle para alma sat eşıtsızlığım ortaya çıkarmış >acağız Bunda kesın kararlıyız Bu kamuovu Fırsat eşitliği sağlamak araştırmasıkonuda bir musunu/? du^unu>or Bu fırsat eşitsizliklerinı naGLZEL Olabılır tabıı Bun sıl ortadan kaldıracaksınız? lar yapılır Ancak sız de takdır GUZEL Bızım gerçekten edersını/ kı kımsegonulİL. olarak eğıtımdekı amacımız fırsat eşıt bu kapsama çocuğunu sokmak politika benım ıştm değıl Hıçbır zaman gırmedım ona Turkıje donuşu ugradıgınız Frankfurt'ta Alman Sos\al Demokratları ıle >emek \erken size Turkıve'den geldigınız bılındıgı ıçın \merika'nın neden Sunalp1 ın parrısını destekledıgi sorulu>or... HAIG Sunalp kım 1 Parlinın lıden. Sızde bunun uzerine aksıne Ozal'a destek verdiginızi anlatıyorsunuz. HAIG (Kahkaha atarak) Ilk defa duyu\orum Ozai'ı deslekledinız mi? HAIG Doğru değıl bu En azından benım habenm yok Ihiıvacı olup da bana soylememışse ben bunu bılemem Ihtıyacı olduğunu da sanmıyorum, çunku sıyası durumu cok kuvvethydı Tur kıye, o donern venı bır lıder arayışındaydı, onu buldu, eskılerden herkes bıkmıştı şarkımı goruntuledık Orada Kurtalan Eksprcs Asakii Vfansureı Muhammediye Tayfası olarak Yeriıçerı mehter kıyafetı gıydı, ben de Munendishaneı devri humaynndan Mulazımı Evvel Banş Efendi olarak asker kıyatetı gıvdım Bavağı toplar, burçlar, kaleler yapıldı Bız aşağı vukan 15 yıldır yapıyoruz bu ışı, venı \apanlar fılan var TRT son derece ıyı nnetlı bır yaklaşım TRT devlet, devlet hepımızın devletı, herkese avnı olanağı tanıyor Bu varışta bırılerının bırıncı ıkıncı gelmesı lazım TRT'yı ocu, umacı gı bı gostermenm âlemı vok bence Clipleriniz belli bır çızgide. Çocuklara >ide«clıplerınız bıraz "evcılık ovunu gıbı" gelse gerek... MANÇO Belkı. bılmıvo rum Bızım program başlavınca Nasıl gundeme geldi? Eskı ABD Dışışlen Bakanı Ale xander Haıg'ın 1983'te Evren'e Ozal'ı ovduğu ve ABD'nın kendısını destekledığını bıldırdığı konusu, ılk kez gazetemız Ankara temsılusı Valçın Dogan'ın 1985'ıe yayımlanan l)ar Sokakla Siyaset" adlı kıtabında dıle getı rıldı, Dogan'ın kıtabında Haıg'ın o tarıhlerde Ankara'ya yaptığı bır gezı donuşunde, Frankfurt'la Alman sosyal demokratlarıyla go ruştuğu anlatılıyor ve Haıg'ın go ruşmede ABD'nın seçımlerde Ozal'ı destekledığını soyledığı dıle getırıhyordu Kıtapta Haıg ın soz konusu Ankara gezısınde Evren'den, ANAP ın secimlere katılmasının engellenmemesını rıca ettığı anlatılıyordu Avnı konu, gazetecı hmın Çolaşan'ın geçen a\ vayımlanan 'Turgut Nereden Koşuyor' ad!ı kıtabında da ver aldı Çola^an, kı tabında Haıg'ın 1983 yazında An kara'ya beklenmeyen bır zıyaret yaptığını, bu zıyaret sırasında Ev ,en'le goruşurken donemın Mıllı Guvenlık Konbeyı başkanına ABD'nın Ozal'a destek ve guvenını ılettığını belınıı Haıg Evren goruşmesının Çolaşan'ın kıtdbının >avını nedenıyle yenıden gundeme gelmesı uzerine, Cumhurbaşkanlığı Basın Danışmanı Alı Baransel, 4 juballa konuyla ılgılı bır soruya Haıg'ın 13 Vlavıs I982'de ve 12 Eylul I983\e ıkı ke/ Evren'j /lyarel eıtığı, ov sa ANAP'ın son /lyarcıten once, 25 Temmuz 1983'ie scvınılere katılmaya hak ka/andığı yanılını vcrdı Dolavısı\la Haıg'ın Lv ren'dcıı ANAP'ııı vcçımlcTc kdlıl ması ıcın ncadd bulunııiasının du >unulcmcvcccğını soylcdı vardı Hayatta oyle yemek seçmek gıbı bır şansımız olmadı 1943'ler de mılletın ekmeğı karne ıle aldığı vıllar Nufus kâğıdına ışlı 15 tane muhur var belkı Bıt salgını, kafalarda saç yok Oğrencılığım de ovle sıradandı "Buyuyunce buyukelçi olacağım" dıvormuşum Sonra bır "Galatasara> Lisesı macerası" var Klasık öğrencılık vılları 5 ıkmal, 6 ıkmal, ağabey sopalan ıle lıseyı bıtırme Parçaianacak oyuncağnn olmadı hıç Fakat bu gunlerın belırlı septomları vardı, resımler yapardım, beste ıle uğraşırdım Sonra Avrupa'da öğrencılık yılları Dnnuşumde hayırlı akrabalanm, pederın vefatından sonra hıçbır vop bırakmamışlar bana Banş Manço nasıl bir baba? Çocuklanndan neler bekliyor? MANÇO Orta şekerlı bır babayım aslında (Manço aynı soruyu yıne Dogukan'a yoneltıyor Aldığımız cevap şu "Genellıkle iyi bir baba" Doğukan, babasının kızdığı şe>lerın ızınsız bır yere gıtmek ve gurultu yapmak olduğunu anlatıvor Sevdıklerı kaykay kavmak ve buz hokeyı Yeter kı "adam gibi adam" olsunlar, "Avukat, muhendis olsunlar" dıve bır kaygım yok Çunku kendım olamadım kı onların olmasını ısteyeyım Ama ıvı bır lornacı olsun da desınler kı "Doğukan usla, oyle bir vıda sıkar ki o başka turlu sıkar" dıye herkes ona gıtsın Odalarının duvarlarına dunva harıtalan vapıştırdım Kurealdım, bılgısayarları var Hatta Bedri Baykam'ın sergı afîşlerı bıle odalarında asılı Kendinizdeıı neler buluvorsunuz onlarda? MANÇO Fazla bır şey bul muvorum Aramıyorum da zaten Onların bırer "kuçuk Ban$" olmasını ıstemıyorum Bırer tane kocaman Doğukan, Baııkan olsunlar Belki "cağ allamak bir basbakan fanlezısi", ama çocuklann çag alladığı birgerçek. Çocuklarla buyukler arasındakı farklar gelı>mış ulkelerle Turkiye arasındaki uçurumlar gibi. Ne dersıniz? MANÇO Ben genel olayı hakıkaten çok fazla bılmıyorum kendı açımdan bır fark olduğunu zannetmıyorum Bugunku »,ocuklar harıka, zekı fılan dıyorlar, hanka oldukları su goturmez de zekı oldukları şuphelı Bugunku çocuklarımız daha zekı de bız ger zek mıvız7 Tabıı bır telekomunıkasyon olayı var, bızım on scııede aldığımız yolu bır senede aldıkları gerçek Turgul Bey doğru soylemış Çunku Turgut Bey vakın /amandakı başbakanlar icındcvocuk sahıbı lek basbakan O cocuğun nc olduğunu bılıvor, aılcnın ne olduğunu bılıvor Adam olacak çocuk "Yeşıl\un Moııusu"nden belli olur. Basbakan olacak çocuk neresinden bellı olur? MANÇO (Gülerck) Valla başbjkan olacak cocuk cesdretıııdeıı bellı olur Buvuk ccsaret ısleyen bır olay, bana "olur ımısun" descler "hayır" dermı, ka/arj vdnıı basbakan Myın ıdıl seııı ılk ışım ıslıfa elınck olur "7'den 77'ye 18 haftadır TV'ie Banş Manço nun hazırlayıcılığmı ve sunuculuğunu yaptığı ' 7 den 77'ye" programı 18 haftadır yayımlamyor 3 yıl önce de'Banş Manço Sızlere'nın sunuculuğunu yapmıştı (Fotoğraf Muharrem Aydın) bizim yapügımız bu yemek afiyelle veniyor, sıcaklıgı, lezzeti, luzu yerinde..." Barış Manço'yla programı, çocukluğu ve çocukları uzerine konuştuk Sajın Manço, "7'den 77'ye" adlı prograrnınız, lavsıye uzerine lelevizvon izleyenler de dahil olmak uzere herkesce begenı ıle karşılanıyor. Neydı çıkış noktanız? MANÇO Bır reklam spotunda olduğu gıbı "Hiç aklımdan çıkmadı" bu olav Bızı daha once sahnede ızleme olanağı bulan okurlar hatırlavacaklar kı bız konserlerımızde sadece bır şeyı dı ğerlennden ustun tutardık Karda kışta paltosunu gıvıp evınden çıkıp gelen, yuruyerek ya da taksıye bınen bu cesur, vetakâr ve gozu donmuş topluma 2 saat ıçerısınde nasıl bır mutluluk verebılırız duşuncesı Onun ıçın bızıın konserlenmız 2,5 saat surerdı Vanı 1314şarkı soylerdık, yarısı muzık, varısı muhabbetle geçerdı O muhabbel gunun bırınde buyuk boyutlara ulaştı Bu lelevı/yon programına aldıgınız lepkıler neler? MANÇO Bır kere koskoca C'umhurıyel'ın kalkıp buraya gelmesı reaksıyonların en buyuklerınden bır tanesı 46 senelık yaşamımda. 30 senelık karıycrımde 3 dela konuk oldum Cumhurıyel Ga/elesı'nc Bu 4 oluyor Bu ola yın ıkıncı yonu mekluplar Lullcn cevreye şoyle bır goz atın Şu an MANÇO O kadar uzun bovlu değıl tabıı Bıze gelen 500 bın mektubun 250 bını "Adam olacak çocuk"ta yarışmak ısteyen cocuklarla ılgılı Haftada 5 cOcuk alabılıyoruz Program 39 hafta sureceğıne gore vılda 200 çocuk eder Oysa 200 bın çocuk sıra beklıyor "Sasıl altından kalkacağız" bılemıyorum Çok acı bır soru sordunuz, cevap vermek zor asiında Aslında benım Anadolu lıselen gıbı zırvalıkları katam kesmı yor "Lolarja tısulu ogrenciligi" bır turlu anlavamıyorum Unıversıte seçme sınavında da aynı Adam doktor olamıyor, muhase becı oluyor Eğer "program ona benzıyor" gorunuyorsa cok uzulurum doğrusu (Barış Manço'ya bu konuda tavsıyemız "konlenjanları arllırması" seklınde ) Sizin video<|ip'lerinıze geçmeden once son donemlerde TRT'de artan vıdeoclıp salgınından soz etsek.. Bu labıi sahnelerden salınelere. planlardan planlara geçış olduğu ıçın bır tur "nıon laj talmını gıbı" bır olav mı? Ote yandan TRT açısından da makas gayel rahal çalışlıgı ıçın clıp bıçılmış bır kaflan gıbı.. MANÇO "Allah rlıpınızı versın" Bı/ ılk vıdeo clıpımızı 73 scncsının 2 aralık gunundcyaplık Bıra/ "kronolojik" oldu. JIIIJ bunlar benım ukala taralldrım Askcrden (cvkerc alışımın ıkıncı gunuydu "Genç Osman" adlı bıldığım kadarıvla butun aıle ekran basına toplanıvor Herkes kendı sayfasını okuvor Bu bır magazın dergısı gıbı bır şev Clıplerın ozellikle çocuklar uzerınde çok buyuk bır etkısı olduğunu sanmıyorum Bızım ufak Batıkan "Kalpler beraber clıpınde" kızın benım gozluğume basmasına takılmış, "kız nıye basıyormuş benim gozluğume". 5 5 dakıkalık clıp ıçensınde halırladığı tek >e>. gozluğume basması Programın yayın saalını nasıl buluyorsunu/? MANÇO Terlık tam vıkarıl mamış ya da ayakkabının tekı gıyılmış, pıjamanın altı tam, usiu atlet Gomlek duğınelenıvor, ama henuz kraval seçılmemış bır zd man Yanı "ıkı arada bir derede" bır saat Dunva yayıncılık ılkelerınc gore de bana gore de ''pnmeiıme", çunku ıkı tane oluvor bu Bırı cuma akşamı, bın pazar oğlen Banş Manço'nun kuçuklugu nasıldı? llvuması ıçın annebabası ne vapardı? Malum ba/ı çocuklar "mahalle bekçısı gıbı" uyumak bılmıvor ya da "ıkı kd şık bır şevler vıvecek" dıve pencere onu çıçegı gıbı o pencereden o penceroe transferler oluyor. Ornegın sı/ın bır o>unıagı parcalama surenı/ nf kadardı? MAN(,O Pek lazld kucıık luğunıu hdlırlamıvoruııı Herlıal de vok sıradan bır cocukluğum