Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
23 ARALIK 1989 HAVA DURUMU Hleleoroloıı Genel Mudurluğu noen alınart öı gıye göre yurdun nuzeyuatı \tesımlen parçaiı bulutkı Tıskya Marmara ntn taaey Batı Karateraz ıle Iç Anadolu nun kuzeyDatıs yaOrmırlu 5te« yener az buiuthj ve aç* Marmara oa hafif yur tkjn ıc kBSimıennöe yef yef yojun olmak U2ere as aorulea* HAVA StCAKLIĞI Ûnetdı t»r degışıMık odrayacak RUZ GAR Guney ve bah yAHerden haftf ara Aöana Aaapazar Adıyaman Atyon AJn Anka/a AnOkya Antalya Artvm Aydın Battesif 8*C* metre fr^nte butaac* Van G*. n * toa h h M . M » Bmgöl Bcflıs a**ın* ha« »h geçec* gflrus uaUflı 10 km sıs anırta 1 km mn Botu w y neO n h molarak tatl u l r e a Bursa Çanaldale DenekuçukdaKpH Karadenz açOtamÇorum da mutedl dalgaJı otacale Datoa yuksek ül Hk Denıaı i $ 0 1 0 5 Karademz açıklannda 1 52 C CUMHURİYET/17 TURKIYEDE BUGUN A 19 5°DıyarbaJW S 14° 4"Ed!TO S 16° 0°Erarxan S 12° 1° Eraırum S iO°i7°Esfcşehr y 10° 1°Gaaantep A 19" 4°aresun A 20° 4°Gumı#ıaneS 9" 1°Ha*an S 19° 6°ısjBm S 18° 4"lsurt>ul S 17° 4"laı«r S 8° 5° Kars S 6° 6° Kasamonu Y Y 14° CKaysen S 20° 4°Kı*arelı S 13° 4°Konya S 7° 1"Kutahya S 15° 4°Maıatya 14° 1" Mamsa 14" 3°KMars5 2° 8°Mersın 9° !6°Wu5ta 4° 0°Muş 18° 2°Nı6ue 17» 7°0tAu 2° 7°Ri2e 7°4«Samsun 8° 2°Snn 15» 6°Sınop 18° 4°Sıvas 7» 7° Tetordaj 10° ««TrahzMi 3° 3" Tuncelı 15° 50U5ak 4" 2°Van 15° ?>Vozoaı 9° 5° ZonguMak DUNYAOA BUGUN Amsterdam Amman AOna BaOdal Barcetona B 13° A 19° B 19° A 22° 8 19° Y 22° B 18° B 13° B 14° B 13° Y 13° Y 12° A 26° A 23» A 24° B 13° A 19° K 0° A 22° Y 11° B 13° A 19° K 0° 8 11° 8 14° B 12° K 2° K 8° B 13° A 19° K 2° Oslo B 14° Pans Y 14° Prag A 24» Rıyad B 18" Roma B 9° Sotya A t9° Satn A 20° TelAvıv B 18° Tunus Y 13° B 12° Vened* B 10° Vıyana VV'ashmgton B 18° Zunti V 12° lemngrad Londra Madnd Mılano Montreal Moskova Mumfı POLTTIKA VE OTESI MEHMED KEMAL Kapının Ardındadır... Bundan 19 yıl once Şılı'de Augusto Pınochet adlı faşıst bır general, secımle ıktıdara gelmış olan Satvador Allende'yı devırmıştı Darbeyle gelen, seçımle gelmış olanı ölduren bır katıldı CIA desteğı ıle geldığı ıçın kımse sesını çıkaramadı Oysa aslında bır katıl ıktıdara gelıyordu Salvador Allende, cumhurbaşkanlığı saraymı ve katını elınde sılah, sonuna değın savundu Ne çare kı sonunda guçsuz düştü, olüsunu elınde sılah, kendını savunurken sarayın merdıvenlerınde buldular Şılı'de sosyalızm demokratık yöntemlerle ıktıdara gelmıştı Amerıka'mn burnunun dıbınde sosyalızmın seçımle ıktıdara gelışını ıçlerıne sındıremeyenler vardı Demokratık yolla ıktıdara gelmış olan sosyaiızmı nasıl alaşağı edeceklerch'' CIA, ITT ıle el ele vererek ülkede teror ve anarşı ortamı yarattı Ne yana donüp baksamz terör ve anarşı vardı Halk, bundan bezmıştı Ne yapmak gerekıyordu anarşı ve teröru bastırmak ıçın' Askerlerı ıktıdara getırmek gerekıyordu Faşıst generaller 19 yıl önce bunu yaptılar Faşıst generallere ulkemızde alkış tutanlar oldu Kısa bır süre ıçın hükümet eden Bülent Ecevıt'e, Bülende demeye başladılar ve benzer yöntemlerle onu devırdıler Zaten kısa bır süre sonra benzer bır darbe ıle karşı karşıya gelmedık mı 7 Şılı, bır seçımle Pınochet faşızmını yenmıştır Dürüst bır seçım Demokrası herkesın ışıne yarar Şılı'de de demokrasıden yana olan güçler demokrası ıçın bırleştıler 17 merkez ve sol partı muhalefetın adayını saptadı Cumhurbaşkanlığı seçımını Pınochet'nın baskılarına karşın Patrıcıo Aylvvın oyların yüzde 56'sını alarak kazandı 17 partı bırlestığıne göre Şılı'de karşıt guçler ışın başında darmadagınıkmış Bu 17 partı demokrası yolunda guç bırlığıne gırışmış Paramparça guçlerı bır araya getırerek bır koalısyonda bırleştırmek oldukça becerı ıster Ama mademkı bırleşılen nokta demokrasıdır, demokratık güçler bu yolda bır araya gelmelıdır Şılı halkı bunu gordu, oylarını demokrası yolunda gorev alana verdı Demokrası her şeyden önce herkesten özverı ıster Bızde sıyasal goruş ayrılıklarını demokrası yolunda bır araya getırmek çok zor görunuyor Bırakın demokrası yolunda bırleşmeyı, 12 Eylül generallennın bıraktığı tortuları temızlemede bıle bırleşemedık 12 Eylül generallennın partısını bütün takım ve taklavatı ıle ıktıdara getırdık Partılerın sağı da solu da demokrası yolunda bır koalısyona gıdemıyor Ülkedekı sola bakalım daha ortada hıçbır şey yokken parça parçadır Ortada üç partı var Seçımlere yakın kurulacaklar da başka Bu partılerı demokrası yolunda bır araya getırebılır mısınız9 Faşızmın çızmesı altında 19 yıldır ınleyen Şılı'de bır araya gelebılmışler Çünkü demokrası ıçın özverının ne olduğunu bılıyorlar Seçımkazanmakdayetmıyor Pınochet, dırenıyor, geneikurmay başkanlığını ustlenerek yerınden kımıldamak ıstemıyor Halk gucunu gösterdıkçe, demokrası güçlendıkçe yerınde duramayacaktır Yenı başkan, seçımı kazanır kazanmaz Şılı halkına şöyle seslenmıştır "Bunca dıktatorlukten sonra, Şılı ılk kez demokrasıye ve zafere kavuştu Geçmışı unutalım ve demokratık Şılı'yı yaratalım " Her demokratık ülke gıbı Şılı'nın de ufukta gözledığı, özgürluk, demokrası ve adalettır Ozgürlük ve adalet ıse yenıden kurulacak demokrasının ıçınde vardır Şılı gıbı demokratık deneyımı haylı eskı olan bır ulkede bır gün bakıyorsunuz kı demokrası yıtıvenyor Şılı'nın okur, yazar oranı yuzde 96'dır Kışı başına ulusal gelırden 1710 dolar pay duşuyor Ihracatı ıle ıthalatı bırbırıne denktır, hatta ıhracatı bır puan fazladır Böyle bır ulkeye teror ve anarşı ^oluyla faşızm gelebılıyor, asken darbe kapıya dayanıyor Bızım bundan alacağımız ders, her şeyden once demokrası ıçın özverıde bulunmaktır Demokrası ıçın özverıde bulunmazsak darbe ve dıkta kapının ardındadır r^TJ*fisr o "" A ıc . 8 Oumtlu G juncşl K u>ı> S « ı YyjJmu' u BULMACA SOLDAN SACA: 1/ ¥»"111 dönme eksenuun, yapüğı koru devırumı boyunca dalgalanması. 2/ Mensal.. Ufuklar 3/ Yön göstermek ıçın bellı yerlere konulan ışaret Zengın bır kadının yardımcısı ve yoldaşı olan kadın 4/ Raptıye. öç,ıntıkaın anlamında eskı sözcttk. 5/ Namaz çagnsı.. Zırkonyum elementının sımgesı. 6/ Bır desenı, sulandırılmış çını mürekkebı ya da başka bıı boya ıle boyatna ışlemı Ay'ın ve kımı yıldızlann dolayındakı ışık çevresı. 7/ Yapma, etme. Yabana Bır renk 8/ Yalın, süssuz Cevız ya da badem ıçı 9/ Kaysen'ıun bır ılçesı YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Kuşadası'nın antik dönemlerdekı adı 2/ Panık Eskıden Istanbul'da köpru ıle Adalar arasında denız taşımacıhgını üstlenen ışletme. 3/ Boru sesı. ABD'de bır eyalet 4/ Bellek ymmı . Yarı memnunluk anlatan bır ünlem 5/ Üzme, sıkıntı venne. 6/ Anma . Ayakkabdarın altına çakılan derrur 7/ tşyen. Vılayet. 8/ Üstünde namaz kılınan kılım, post gıbı şeylerden yapılmış seccade. 9/ tnce softan hafıf ve dar bır üstlük TABTIŞMA Kııbîlay'ı Anarken Kubilay'ı 59. yıldonumunde anarken yakın geçmişi; ozellikle günumüz ortamındaki oluşları, yanlışları ve yanılgıları yeterince anlamak, kavramak, bilmek ve dahası yetkililerin uyanlması ve uyanması gerekmiyor mu? öğretmen Mustafa Fefami Kubilay, cumhurıyet ve devrım tanhımızın ılk şehıdıdır 23 Aralık 1930'da bır gencıhk olayında ıkı bekçı ıle bırhkte şehıt duşmuştur Bu yüdönumunde devnm sehıtlenmızı saygılarla ve Auturkçu duygularla, duşuncelerle anıyoruz .. Kubüay, anıtlaşmış ve bır 'Anıt Adam' olmuştur O'nun ve bekçılenn (Hasan, Şevkı) adları Menemen'de Yüdıztepe'de gökyuzüne yükselen üç sütunlu anıtın granıt taşlanna ışlenmıştır Anıtın arka yuzeymde bızlere seslenen bır yazı daha vardır "İnandılar, dognştuler, ölduler. BıraktıUan emanetın bekçisiyiz!" Kubüay kımdır? Bıze bıraküan "emanet" nedır? Kubilay'm kışılığı, yaşara öyküsü ansıklopedılerde, anısına yayımlanan kıtaplarda, sanatçüann yapıtlannda, gazete arşıvlennde ve devrım tanhı sayfalanndadır Bıze bıraküan 'emanet' ıse 'Atatnrk devrimleri ve ilkeleri'dır Önemlı olan; "sonsazluga akıp gıden on yıllar"da ve yıldönumlennde emanetın gereğmce korunması; yücelığıne kışısel, polıtık çıkarlı yöntemler ve yorumlarla gölge duşılrülmemesı, hayınhğa varan davramşlara göz yumulmamasıdır Bunun ıçındır kı Atatürk " İşte, bu ahval ve şeraıt ıçınde dahı vazıfen, Turk ıstıklal ve cumhunyetım kurtarmaktır Muhtaç olduğun kudret damarlanndakı asıl kanda mevcuttur'" dıye Türk gençlığıne güvenle seslenmıştır. * Kubilay'ı 59. yüdönümünde anarken yakın geçmışı; özelhkle günümuz ortamındaki oluşları, yanüşlan ve yanılgıları yetennce anlamak, kavramak, bilmek ve dahası yetkılılenn uyanlması ve uyanması gerekmıyor mu 7 "Menemen Olayı Ve Kubilay" adlı anı kıtabımın "teçnuşe Bakış" bölumünden yalnızca şu satırları alıyonım "... Gen kalmışlıgın gonullerdekı eziklıgi ve burakluğu artık yerini başka dujgulara bırakmış. Her Turk, Gazı Mustafa Kemal'in tntnşturdugu yaşama sevıncı ıle dopdolu; >ukselme ve çağdaş uygarlık duzeyıne nlaşma ulkusu ve çabası içinde... Eskıyi, kohneyi ve çağ dışına duşmuş olanı vıkan \e venne yemsını getıren de>nmler bırbınnı ızlıvor... (...) Evel, o >ıllar bir başka gtıven dolu, bir başka umut dolu yıllardı. Yepyenı ve laik bir dunya goruşunu benimsemiştik. Gepç ve gelecek kuşaklar, kurtuluşu ve cumhuriyeün ılk on yıllık donemindeki atılımlan ınceleyıp araştırdıkça ya da tarih sayfalanndan okuyup uzennde dennlemesine duşundukçe, o vılların >uce anlamını daba i)i ka>rayacaklar, devnmlenn nıçın her zamankınden daha tıüzlıkle korunması gerek, tıgine ve gerçegıne saygı duyacaklar ve ona yurekten baglı kalacaklardır. Tıpkı, o gunleri ve o yıllan Gazi Mustafa Kemal Ataturk'le beraber > aşayanlar; bugun de onun ızınde vuruyenler gıbi... Ancak! Yiae o ydlar, dış duşmam yenmiş, yurdu kurtarmtş ve cumhumeti kurmuş olan bu buyuk ulusun içte savaştıgı ve savasacağı daha guçln sayılan başka duşmanlan da az degildi: Okuryazarlıktan >oksun halk yıgınlan vardı. Orumcekli, karanlık kafalar vardı. Halkı somuren, çıkarlan bozulan çevreler vardı. Her devirde çıkarlannı gericilik (irtica) hareketlerıne bağlamış olanlar vardı. Eskının ozlemini duyan, donmlere diş bileven, sinmiş ve gizlıliğe burunmuş şevhler, muritler, softalar ve yobazlar vardı... O yıllarda ıç duşmanla da savaş gerekliydi. Ve bu savaş veriliyordu, bir adım bile genlemeden..." Bu anlatılanlar ve açıklananlar 1930'ların gözlemlendır Ya şımdı, 1989 noktalanmak üzere, 2000 yılın eşığındeyız Çağdışı davranışlar, eylemler bırbınnı ızlıyor tnanç sömürüsu (dınpolıtıka) ıç ıçe Laıklık çoktan zedelenmış . Şenat özlemcılerı kol genyor Kımı dış çevreler Sevr harıtasını yenıden açma hevesınde göninüyorlar Gerçek Atatürkçüler burukacı duygularla olgulan, olayları dıkkatle ızlıyorlar emanetın bekçılen olarak KEMAL USTÜN EgitimciYazar 6 0 YIL ÖNCE Cumhurıyet 332 milyon lira! 23 ARALIK 1929 Yerlı mamulatına ehenunıyetlı mevkı verrneye çalıştığıraız şu sırada, ecnebı emtıasına döktuğurouz mıl>onlarca lırayı göz önüne almak ıntıbahı mucıp bır hareket olacaktır Akşam refikımız 1923 senesınden 1928 senesıne kadar hançten ıthal etüğımız bazı mevaddın bır lıstesıru çıkarmıştır Bız bu ıjtatıstıkten yalnız altı senelık yekunu alıyoruz. 322 767 000 Türk lırası tutan bu müthış yekun karşısında hayret etmemek kabıl değıldır. Bılhassa bunlar arasında tereyağı, et, balık, hububat, den, susam yağı, peynır, sebze, meyve gıbı memleketımızde yeüşen, yetı^mesı tabıı bulunan mevat, şımdıye kadar mıllı ıktısadı ıdare etmekte ne kadar basıretsız hareket etuğumzm çok açık ve acı bır mısalıdır Bu ıtıbarla hıç şüphesız hukmedılebılır kı bıraz takayyud bıraz tedbır ıle bu müthış mıktann hıç olmazsa dörtte bınru memleketımızde alıkoyabılırdık Refıkımızın yaptığı bır hesaba göre, bu eşyaya 322 milyon lıra vermeklığımız Turk parasuun kıymetım ytizde 30 derecesınde düşurmüştür Halbukı bu 322 milyon lıra hançten ıthal ettığımız bılumum eşyaya vermış olduğumuz para değıldır Refikımız yaptığı lıstede umumı ıthalatın yalnız bır kısmını almıştır Bunun hancınde kalan bır çok mevat var kı onlann da ılavesıyle yapılacak yekun 322 mılyonun rauhakkak bır kaç mıslıru tecavuz eder Bu durumla mucadelemn muvaffak olması ıçın şuurlu olması laamdır Bunun ıçın de en fazla para verdığımız maddelerın memleketımızde ıstıhsal ve ımalıne çalışmak mecbunyetındeyız rPAGEOLi Acı Bîr Yazgı Son yıllarda Eskihisar'ın uzerinde acı bir yazgı, ağlarını örmeye başladı: Eskihisar'da liman yapımı!.. Inanılacak gibi değil ama bunun uğraşı bir kaç yıldır sürüp gidiyor. Doğal SİT ozelliklerinin tümüne sahip yörede böyle bir girişim gerçekten hayret vericidir. tstanbul'un hemen yaıu başındakı Gebze ve Eskıhısar acaba yeterince araştınlıp ıncelendı mı ? llgınçtır, Istanbul'un çevresındekı ıl ve ılçelerdekı tanhsel yerleşım alanlannın rno nografıler halınde yayımlanmasına çok yakın tanhlerde başlanıldı Tanhsel çağlarda Gebze'de yerleşmenın başlangıcı kesınlık kazanamamıştır Bununla beraber Kalkedon'dan (Kadıköy)Nıkomedya'ya (Izmıt) uzanan yol kıyısında oluşundan ötüni Antik çafda önem kazanmış ve bu önemını hıçbır zaman >ıtırmemıştır XIX. yüzyüda yörede başlayan araştırmalar daha çok Kartacab komutan Hannibal'm mezannı buimayı amaçlamıştır Ancak yaygm bıçunde Ronu ve Bizans kahntılan üe karşılaşümışür Ornan Gazi dönemınde Osmanta topraklarına kaulan Gebze'de dım ve sosyal ıçenklı yapılar bırbırını peş peşe ızlerruştır Sultan Orhan Gazi Camisi, tlyas Be> Camisi, Çoban Mustafa Paşa Kullıyesi basta olmak üzere türbe, hamam, çeşme gıbı yapılar bu şınn üçeyı süslemıştır Kanuni Sultan Sule>man zamanında Matrakçı Nasuh'un "Beyan Menazili 30 Y I L ONCE Cumhur.Ye( Kubilay'm şehadeti 23 ARALIK 1959 Bugun, tnkılap Şehıdı Kuübay'ın Menemen'de murtecıler tarafmdan şehıd edılışının 29 uncu yıldönümudur 29 yıl evvel bugun, 23 Aralık 1930 gunu Menemen'de Hükümet Meydanı'nda toplanan bır grup yobaz "Şenatı kurtarmaya geldık" dıye bağırarak halkı Sancakı Şerıf etrafında toplanmaya davet etmışler, kendılenne karşı koyan genç Yedek Subay Kubilay'm bu hareketıne sımrlenerek, başını kör testere ıle vucudundan ayırmışlardı Bugun, ırtıca a>aklanmasını hayatı pahasına önleyen kahraman Kubilay'm azız hatırasıru hurmetle anıyoruz. Seferı trakeyn" adlı mınyatür kıtabında Gebze, çıçekler ve ağaçlar arasında bır şehır olarak resmedılmıştır Ne yazık kı Gebze'de bır zamanlar çok sayıda yapılmış olan eskı Turk evlerınden örnekler bulabılmek çok zordur öte yandan Gebze'nın 6 km. uzağındakı tıpık bır bahkçı köytl olan Eskıhısar, 1520'de yedı aılenın yerleşmesı ıle kurulmuş, sonra da kalesı ve Osman Hamdı Bev evı ıle adını duyurmuştur Taniu geçmışuıe kısaca değındığımız bu yörenın tanhı kahntılannı, doğasını yetennce taruyor ve ona göre uygulamalar yapabılıyor muyuz ? Hıç sanmıyorum. Günümuz Eskıhısar'ı tum dırenmesıne karşüık tükenmeye yüz tuttu Gebze'mn sml mımansı Tnrkiye'nın hemen her yerınde karşılaşılan anlamsız beton yığınlanna yennı terk ederken Eskihisar'ın da yok oluşuna az kaldı Vılla turu mımarı1 Ne acıdır kı köye egemen olmaya başladı bıle. Bu arada şınn köy camisi de bu gelışımden payını alarak bırden betonlaşıp buyüyuverdı tzmit Körfezı'nın uzantısı olan denızm ERDEM YUCEL kırhlığı, balıklann ölumünün yanı sıra Dan Arkeolog ca Feribot tskelesi'nin yapımı, çevre yolları ormanlık alanın büyuk bır bölümunu yok edıverdı Son yıllarda Eskihisar'ın üzerınde acı bır yazgı ağlarını örmeye başladı. Eskihisar'da hman yapımı' lnanılacak gıbı değıl, ama bunun uğraşı bır kaç yıldır surup gıdıyor Doğal SİT özellıklerımn tümune sahıp yörede böyle bır gınşım gerçekten hayret vencıdır Bursa Kultur ve Tabiat Varhklanoı Koruma Kuruluda geçtığımız yıl Eskıhısar \e çevresını 2 derece SİT alam olarak tescıl etmıştır Bayındırük ve Iskân Bakanhgı nazım ımar plamnda burası "Kamuya açık tnnstik rekreasyon alam" olarak behrlenmıştır Butun bunlara karşüık Gebze Belediyesi bu alam lıman sahasına dönuşturmeye çalışınca kızılca kıyamet kopuverdı Oysa Tanm, Orman ve Ko>ışleri Bakanlıgı'ndan kıralanan alanda \taba\ Tunzm Denızcilik ve Yatçılık Şırketi'nın 48 yataklı tunstık otelı ıle 80 yat kapasıteh > at çekek, bakım ve onarım tesısı bulunmaktadır Bır yanda yatçılık ve turızm hızmetı veren bır kuruluş, öbur yanda da doğayı, ön görünümu yok edecek bır lıman yapımı Bu amansız uğraşta doğal guzellık ve tanh mı, yoksa lıman yapımı mı ağır basacak Bekleyelım ve görelım, doğa mı tanh mı lıman mı? ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL " 3 3 Yü Hizmet Ü z e r i n d e n " SORU: Tnrk Silablı KuvveÜennden 1972 yıunda, kıdemli Alba> olmadan, 3 yıllık albay ıken, 1. derece 3. kademeden emeklı oldum. 1) Devlet memurlanna yapılan derece ilerlemesinden, askeri personel yararlandı mı? 2) Yararlandıjsa. temmuz 1989 tarıhıne kadar, 1.400 + 1.950 gosterge ıle aldıgım maaş normal mi ? 3) Bugun, 3 yıllık albay ile 4 yıllık kıdemli albayın gostergeleri nelerdir ? 4) 33 yıl hızmet uzerinden, benim emekli aylığımın hesabı niedir ? Denetiııı NasdGüçlü Olur? Denetimi yapanların, kendilerine verilen gorevin belirlenmiş çizgisinden giderek görevlerini yapmalarını hazmedecek, kabullenecek olugunlukta olmak gerekir. Denetım her yerde ve koşulda, ışlenn konulmuş kurallara göre yürutulup yumtulmedığının kontrolu demektır. Denetıme çağdaş açıdan bakılması gerekir. Nasıl kı, bır elektnk cerayanımn aşın ve düzensız gelmesı sonucu, yaratacagı hasara engel olmak ıçın elektnk hattında muayyen ve gereklı yerlere sıgortalar konuluyorsa, devlete aıt ışlenn de düzenlı olarak yürütülmesı ıçm penyodık denetımler yapılarak cahşma hayatı ve yapüan ışler bır anlamda sıgortalanmış oluyor Olumsuz sonuçlar getırecek ışlemler, önceden görulüyor ve zamamnda önlenıyor Bır başka tammla, önyargıya dayah tasarruflar saptanıyor, devletm hak ve çıkarlan korunuyor Bu nedenle, denetıme gerektığı önemın her yerde ve devırde venlmesı şarttır. Bazı zamanlarda dışlanan, çaresız ve muhtaç kalınan durumlarda ön plana çıkartılan denetım yaraalmış, hasarlanmış denetımdır Toplum ve onu oluşturan bıreylerın deneume her devır ve koşulda guven duymaları, onun hıçbır zaman sarsılmayacak bır adalet düzenı olduğu hususundakı gönlnumune, golge duşmeyeceğıne ınanmalan gerekir Yıllarca aynı savı ışledık ve yazdık. Yapılan ışlenn mükemrnel olduğu ıddıası, nesnel denetım süzgecınden geçmedıkçe ınandıncı ve gerçekçı olamaz Denetimi gen plana ıterek, denetımden urkerek, yaptığınız ışlerın başanlı olduğuna kımseyı ınandıramazsınız Denetımde nesneüık (objektıflık) ana öğedır Yüz tane mükellefin bulunduğu yerleşım bınmınde, yırmı tane mükellefin hesaplannı denethyor, dığerlenne bakılamıyorsa o denetım, eksık denetımdır, yaralı denetımdır Gönüllere huzur yenne acı veren denetımdır Bır futbol müsabakasında, hakemın, rakıplerıne kasten tekme atan ıkı futbolcudan bırını saha dışı ederken, dığer ıkısıne hıç dokunmaması gıbı gayn adıl bır olgu, bır adalet acısıdır Denetimi yapanlann, kendilenne verilen görevın, behrlenmış çizgisinden giderek görevlennı yapmalannı hazmedecek, kabullenecek olgurdukta olmak gerekir. Eğer görevını tüm gereklen ıle yerıne getıren denetım elemanına ve denetıme sevımsız gözle bakıyorsak, onu güçsüz bırakmaya çalışıyors4k, kım ne derse desın bu korkulacak ve bılerek olumsuz ışler yaptığımran kanıtıdır Yüce önder Atarurk'un, Ankara'da her ay yayımlanan, kamu kesımınde çalışan çok sayıda denetım elemamnın üyesı bulunduğu, Devlet Denetim Elemanlan Derneğı'nın yayın orgaru, "Denetım" Dergısı'nın baslığında surekli olarak >er alan degerlı bır sozunu burada belirtmekte \arar vardır: "Vaptıklan islerin doğruluğuna ınanan ınsanlar çalışmalannın denetlenmesınden, karşı fıkırier orta>a atılmasından \e tercihieri uzenade munakaşa yapmaktan zevk aürlar." de her zaman ayakta ve layık olduğu tabloda tutrnak adalete ve bu ulkenın yararlarını yür.ekten konımaya ınanmış olanlann görevjdır. Saygınhğıru ve guvenırlığını yıürmış denetım, onu o hale getırenlenn yuz karasıdır Yapılan ışlerde bıhnçlı olarak yapılmış duzensızlıkler ve kırlılıkler varsa, denetimi köstekleyerek ve denetimi yapanları korkutarak, tehdıt ederek bır yere varamazsıruz Yapılan hıçbir olumsuz ışi uzun sure gızleyemez örtbas edemezsımz Çunku, görevuıı yasalar önünde, vıcdanına göre yüruten denetım elemanını, eğer "hak ve adalet uğnına çalışn, kirii camaşırlan ortaya çıkardı" dıye, tehdıt eder, cezalandınrsanız, bır yaralı aslanın kışüığınde, toplumu cezalandırmış olursunuz Onun ıçın bırakalım denetımden urkmeyı, kaçmayı, önce denetıme açık, yureklı ve yararlı çabalann ınsanı olalım 300 bin ton buğday MemleketırrHzın bu yıl ıçınde ıhtıyacı olan zıraat ve gıda maddelennın Amenka'dan ıthalını temın maksadıyla ıkı hükumet arasında bır sureden ben devam eden muzakereler netıcelenmış ve bugün ılk olarak 35 milyon dolarlık zıraı mahsul fazlası emtıanın mubayaasını derpış eden anlaşma ımzalanmıştır Senik Guovcr Turk Hukumetı adına mılletlerarası Ekonomık tşler Daıresı Başkanı elçı Semıh Günver'ın, Amenkan hukumetı adına da büyukelçı Fletcher Warren'ın ımzaladığı anlaşma çerçevesı dahılınde 300 bın ton buğday, 25 bın ton mısır, 50 bın ton pamuk veya soya fasulyesı yağı temın edilmıştır Bu maddelerın takrıbı değerı 30 milyon dolar, navlun bedelının de ılavesıyle 35 milyon dolara balığ olmaktadır Alınan maddelerın bedelı Turk parasıyla ödenecek ve tahassul edecek Turk paralannın yarısından fazlası yatırırn ve kalkınma projelenmızın tahakkukunda kullanılacaktır. Bu anlaşma ıle Amenkan hukumetının asken ve ıktısadı yardımlara üaveten 1954'ten ben zıraı mahsul fazlalıklan anlaşmalan çerçevesı ıçınde Turkıye'ye yaptığı yardım 249 879 560 dolara balığ olmuştur GEÇEN YIL BUGÜN Cumhunyet Sözleşmeli'ye iptal 23 ARALIK 1988 Anayasa Mahkemesı dün sözleşmelı personele ılışkin kararnamelenn temel hukumlennı anayasaya aykın bularak ıptal ettı 233 ve 308 sayılı kanun hukmundekı kararname hükumlerının büyuk çoğunluğunu oy çokluğu ya da oy btrhğı ıle ıptal eden mahkeme, bu statude çalışanlann haklarının korunması ıçın 6 aylık bır süre tanıdı Sözleşmelı statude kesın çalışan sayısı bılınmıyor, ancak Malıye ve Gumruk Bakanı Kurtcebe Aiptemoçın, karardan 150160 bın kışının etkıleneceğını bıldırdı Devlet Bakanı Kahvecı de "Anayasa Mahkemesı'nın ıptal gerekçelen goz onune alınır. Bnna gore >asa duzeltilip, yeni bır yasa çıkanhr"' dedı. Bugün denetıme kötü gözle bakan ve onu guçsüzleştınnek ısteyenler, şahsı çıkarlan uğruna ıçınde bulunduklan bu çaba ve düşüncelenmn faturasmı bır gun mutlaka ödeyeceklerdır Yazımı, bır meslektaşımızın yazısından aldığım sözle bıtın>orum "Kimse, bugun vaptıgı haksızlığın aynasınBıreylenn, bır adalet ışlevı olan denetıme surekli olarak güvenle bakabılmelen ve na da, yann keodımn gorunecegını unutmasın." muslan ölçüsünde üstün tuttuklan, "Her yerde ve her zaman adalet", duygularırun ıncın BURHAN ÖZBEY memesı ıçın denetimi, çaresız anlarda değıl SEKA Başmufettişi YANIT. 1) 23 Şubat 1980 gunlu Resmı Gazete"de yayımlanan 2260 sayılı >asa ıle "1 Mart 1979 tarıhınde Turk Sılahlı Kuvvetlerı kadrolarında bulunan personelın, rutbe ve kıdemlerınde değışıklık yapılmamak kaydıyla kazarulmış hak aylıklan, bır defaya mahsus olmak uzere bır ust derecenın aynı kademesıne" getınlmış ve bu uygulamadan, yasanın vürurluİc tanhı olan 1 Mart 1979'dan önce emeklı "adı malulluk, vazıfe malulluğu ayhğı bağlananlar ıle dul ve yetım aylığı alanlar"ın yararlanmalan da sağlanmıştır 2)926 sayıh Turk Sılahh Kuvvetlen Personel Yasası'nın 137 maddesı ıle albaylar ıçm belırlenen 1 400 gosterge sayısı, 366 sayılı yasa hukmünde kararname ıle 15 Nısan 1989'dan geçerh olarak 1.500'e yukseltılmıştır 241 sayıh yasa hukmünde kararnamenın 17 maddesı üe ek göstergeler, 1 Temmuz 1984'ten geçerlı olmak üzere albaylar ıçın 650 ve kıdemli albaylar ıçın 800 olarak belırlenmıştır Ek göstergelenn kademelı olarak uygulanması sonucu, 1 Ocak 1987 üe 14 Temmuz 1989 arasında albaylann ek göstergesı 1 950'ye, kıdemli albaylann ek göstergesı de 2 400'e gelmıştır 375 sayılı yasa hukmünde kararname ıle bu kez, 15 Temmuz 1989'dan sonra albaylara uygulanan 1 950 ek gosterge, 2 400'e ve kıdemli albaylar ıçın belırlenen 2 400 ek gosterge de 2 900'e çıkanlmıştır 15 Temmuz 1989'dan sonrakı uygulamada albaylara 1 500 + 2400 = 3 900 toplam göstergeden, kıdemh albaylara da 1 500 + 2.900 = 4 400 toplam göstergeden emeklı aylığı ödenmektedır 3) 926 saMİı yasanın 140 maddesınde, albaylıkta 3 yılını tamamlayan albaylar, kıdemh albay olarak tanımlanmaktadır Bu madde hukmüne gore 1 üe 3 yıllık albaylara 3 900 ve albaylıkta 3 yılını tamamlayıp kıdemh albay olanlara, 4 400 toplam gosterge uygulanmaktadır 4) 15 Temmuz 31 Aralık 1989 dönemı ıçın 33 yıl hızmetı bulunan bır albayın emeklı aylığı 880 bın 215 lıradır (1 500 aylık gosterge.+ 2 400 ek gosterge + 200 kıdem göstergesı = 4 100 toplam gosterge X 205 genel aylık katsayısı = 840 500 emekh aylığına esas tutar %83 aylık bağlama oranı (33 yıl hizmet karşıhğı) = 697 615 TL. genel aylık ve kıdem aylığı 1000 taban aylık göstergesı X 220 taban aylık katsayısı = 220 000 taban ayhğına esas X % 83 aylık bağlama oranı (33 yıl hizmet karşıhğı) = 182 600 TL taban aylığı 697 615 TL genel aylık ve kıdem aylığı + 182 600 taban ayhğı = 880.215 TL 33 yıl hızmetı olan bır albayın toplam emekh ayhğı İLAN T.C PAZARYERİ SULH CEZA MAHKEMESİ Esas No 1989/35 • Karar No 1989/49 Karar Tanhı 25 101989 Sıhhaü hafif veya ağır şekılde bozacak sucuk ımal etmek suçundan, Pazaryen tlçesı Yem Mahalle nüfusuna kayıtlı Mehmet Oğlu, Hatıce'den olma 1953 D lu sanık NEFSET ÇAKIR'ın yargılanması sonunda, Sabıt gorulen suçtan eylenune uyan TCK'nun 396 Mad gereğınce 3 ay hapıs ve 5000 Tl ağır para cezası ıle cazalandınlmasına, Sanığa venlen kısa surelı hürnvetı bağlıcı cezanın 647 s k nun 4 maddesı gereğınce 1 gunu 300 lıradan paraya çevnlerek, venlen aynı nevıden para cezasının TCK'nun 72 mad gereğınce toplanarak, sanığın 32 000 TL ağır para cezası ıle cezalandırılmasına, TCK'nun 402/1 Md gereğınce saruğın cunnune vasıta kıldığı meslek, sanat ve tıcaretının 3 ay süre ıle tatılıne, ışyerırun 7 gün süre ıle kapatılmasına, 2891 s k nunla degışık TCK'nun 402/e mad gereğınce, hüküm özetının Ankara, İstanbul ve Izmır'de yayınlanan ve tırajı yuzbmın uzennde bulunan bır veya ıkı gazetede ılaruna, varsa suç yerınde yayınlanan mahalli bır gazetede ılanına karar venldı llan olunur 27 11 1989 Basın 40696