Catalog

iyi"komisyon, iyi kur... PAMUKBANK iyi bankadır Siyasal gerîlîııı tırmanı Özal: Ayrılırsam millete dönerim Başbakan Özal, Bursa'da coşkulu bir kalabalığa hitaben yaptığı konuşmada "Ben bu halkın içinden geldim. Başbakanîıktan ayrılırsam aranıza girer kaybolurum, aranızda olurum " dedi. 10. Sayfada Cumhuriyet 65. Yıl; Sayı: 23015 Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL. 20 Eyiül 1988 Salı %\. ,11 iyi ithalat. PAMU iyi IKTİDAR CEPHESİ RİZE'den YALÇIN POĞAM MüHALEFET CEPHESİ 'KafalarAsık' Halkta bir şaşkınlık var. Bir Karadenizlinin deyişi ile kafalar asık. Gidersen git demek var, ama yerine kimgelecek? TRABZON/RİZE Kimine göre "deliriyor mu ne", kimine göre "parti içindeki uyuklayanları harekete geçirmenin bir yolu mu acaba", kimine göre "cumhurbaşkanlvgtna yatırım", kimine göre "tamam artık, kendi kazdığı kuyuya kendi düşüyor", kimine göre "büyük bir siyasal manevra"... Ama herkese göre, "artık yeni bir Türkiye'nin eşiğınde bulunuyoruz"... Herkes şaşkın, herkes tedirgin... Başbakan Turgut Özal'ın önceki gece TV'deki konuşmasında "Referandum sonucuna göre başbakanîıktan ve politıkadan (Arkası Sa. li, Su. I'de) Inönü: Hayırlı sonucu görelim SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, özal'ın 'giderim' açıklaması üzerine "Önümüzde bir halkoylaması var. Çok önemli. Halkoylaması sonucunu görelim hayırlısıyla. 25 eylüi gelsin hayırlısıyla, ondan sonra görüşürüz hayırlısıyla" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal'ın referandumdan çıkacak sonuca göre "Başbakanhktan ve politikadan istifa edecegini" açıklaması SHP'yi yeni bir durum değerlendirmesine yöneltti. SHP Genel Başkanı Erdal tnönü dün soru üzerine esprili bir şekilde, "Önemli acıklama yapacağım, TV'den yann (bugün) izleyin" derken SHP'nin özal'ın açıklamasının "ciddiyeti" üzerinde durarak gelişmelere uygun taktikler geliştirdiği bildiriliyor. SHP'nin önündeki, "Referandumda en az yiizde 50'nin üzerinde 'hayır' çıkması v« ardından genel seçime gidilmesi" hedefinın Başbakanın son açıklaması ile "billurlaştıgı" belirtiliyor. Antalya ve Adana'da yapacaklan konuşmalarda konu üzerinde durmaları bekleniyor. SHP Parti Meclisi Üyesi Yakup Kepenek, Başbakan özal'ın istifa edeceği yolundaki konuşmasıyla "evet oylannı arttırma&ının zor oldugunu" vurgularken "acze düştüğü göriintüsünü veriyor" değerlendirmesinde bulundu. SHP Disiplin Kurulu Üyesi Tevfik Çavdar ise özal'ın "kaybettiği sağ oylan a peşinde oldugunu" kaydederek "olayı kişis«Ueştirme\e çalışıyor" dedi. Baykal ise "Vatandaş bu iktidardan nasıl kurtulacağını düşünürken, Özal referanduma gitti ve dün akşam da istediği sonuç çıkmazsa başbakanîıktan ve siyasetten aynlacağını söyledi. Görmeyenin aradığı bir göz, özal'ın verdiği 2 göz"dedi. İzlenimler Bursa'da serinlik OKAY GÖNENSİN BURSA Başbakan Turgut Özal'ın önceki gece TV'detı yaptığı meydan okumanın ardından Bursa mitinginde yapacağı konuşm a CÜNEYT ARCAYÖREK yazıyor Dönme Dolap Dune kadar 25 Eylül'ü güvenoyu saymayan Özal, işler tersine dönünce halkı acındıncı seste tehdit etti. ANKARA "Benim güzel vatandaşım", TV'de ve miting alanlarında açıktan söylemekten çekinerek dokundurduğu gibi, Turgut Bey istifa ederse ordu yönetime niçin müdahale etsin? Bulunmaz Hint kumaşı mı? Oysa 1960'tan sonra ordu, bir siyasal iktidan, hele kamuoyunda başarısızlığı pekışen başbakanları "değil desteklemek, yanında vaziyet alır görünmekten" özenle kaçındı. Ikinci nokta: Turgut Bey asker (Arkası Sa. 13, Sü. I'de) . T ™ ^ ^ k l f ? » k e î ! i S °t\ n \ SUSKU* ÖIM1MI Başbakan Özal. dun eşi Semra özal'ı diş hekimi Hikmet Hızlanın muaye ouyuıc mr auş KinKiıgı oıau. uzaı n e h a n e s j n e g ö turdu Dışçıde bir saat kalan Ozalların çıkışında konuşmadtkları gözlendı Semra hemen hıç yeni bir şey söyıemeaı ^ ^ ^ ^ a ğ 2 m | ^ a ^ Turgut Özal da suskun kaldı Özal. Bursa mitinginde yaptığı ko* (Arkaa Sa. 10, Sü. 6'da) nuşmada.halktan 23 ve 24 eylülde TV'den yapacağı konuşmayı ızlemelerinı istedı (Fotoğrat.AA) Özal'ın TV konuşmasım dinleyen ANAP il ve ilçe yöneticileri, genel merkezi arayarak üzüntülerini bildirdiler ve ne düşünüldüğünü öğrenmek istediler. Bazı örgüt yöneticileri ağlayarak "TUrgut Bey istifa ederse ANAP yok olur. Buna izin vermeyin" diye genel merkez yöneticilerini uyardılar. Ulaştırma Bakanı Pakdemirli, koltuk sevdalısı olmadıklarını, referandumda hayır oyları fazla çıkarsa çekip gitmesini bileceklerini söyledi. Pakdemirli "özal kıvırtmaz " dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal'ın referandum sonucuna göre, Başbakanîıktan ve politikadan ayrılacağı yolundaki açıklaması ANAP örgütünü tam bir şok etkisi yaratarak yeni bir beklentiye soktu. Özal bu yoldaki kararını "aile meclisi"nde aldığı için ANAP üst yöneticileri, bu gelişme karşısında örgüte danışmadan böyle bir karar almasını eleştiriyorlar. Oğlu Ahmet Özal, Başbakan'a politikayı bırakma kararı aldırttığı için "stratejik hata" yapmakla suçlanıyor. ANAP Teşkilat Başkanı Ottan Sungurlu, il ve ilçe örgütlerinden özal'ın son kararını değerlendirmelerini ve partinin geleceğine ilişkin görüş bildirmelerini istedi. Başbakan Özal dun Bursa'ya gitrneden önce eşi Semra Özal'ı dişçiye götürdukten sonra Başbakanlık Konutu'nda Genel Başkan Yardımcısı Halil Şıvgın ve Mehmet Keçeciler'le ayn ayrı gorüştü. özal'ın konuşmasından sonra "yakın mesai arkadaşlan olarak özal'ı hiçbir yere bırakmayız" diyen Keçeciler, dünkü göruşmesinin içeriği konusunda bir açıklama yapmaktan kaçındı. Kamuoyunda dikkatler, Başbakan Özal'ın önümüzdeki cuma ve cumartesi günleri radyoTV'den yapacağım du' yurduğu konuşmasına çevrildi. özalın bu konuşmalannda Başbakanîıktan ANAP tedirgin ayrılma ve politikayı bırakma koşulu olarak "evet" oylannın yüzdesini belirteceği kaydediliyor. ANAP çevrelerinde, özal'ın bu koşulunun "evet" oylannın yüzde 30*un altına düşmesi olabileceği ileri sürülüyor. Ulaştırma Bakanı Ekrem Pakdemirli, koltuk sevdalısı olmadıklarını, bu yüzden referandumda "hayır" oylan fazla çıkarsa çekip gitmesini bileceklerini söyledi. Pakdemirli, "Özal kıvırtmaz, sözünün tridir" değerlendirmesini yaptı. özal'ın önceki gun konuşmasım dinleyen ANAP örgut yöneticileri, genel merkezi arayarak üzüntülerini bildirdiler ve yöneticilerin ne düşündüğünu öğ(Arkası Sa. 10, Sü. I'de) seçime gidiş şeklinde yorumlanabilir mi? İNÖNÜ önümüzde bir halkoylaması var. Çok önemli. Biz hep hayır denmesini istiyoruz. Halkoylamasmda sonucu görelim hayırhysa. 25 Eylül gelsin hayırlısıyla. Sonucu görelim hayırlısıyla ondan sora konuşuruz hayırlısıyla. Gaziantep'te konuşan SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal, özal dönemine son vereceklerini belirterek "600 yıltnönü dün TV konuşmasımn çekimi. lık Osmanlı hanedanına son vermiş bir öncesinde gazetecilerin sorularını ya milletiz. 3.5 yıllık Özal hanedanına da son vermesini biliriz" dedi. nıtladı. Ankara'dan uçakla geldiği Gazian Başbakanın açıklaması konusun tep'te havaalanından 17 kilometre uzakda bir degeriendirme yapacak mısınız? lıktaki şehir merkezine bir saatte geletNÖNÜ Halkoylamasını görece bilen Baykal, kent içinde tur atarken |iz. Halkoylamasının sonucu butün coşkulu gösteriler yapıldı. Genç kızlaolaylan etkileyecek. %nnki (bugün) ko rın zafer işareti yapıp, öpücük gönderGenel Başkan lnönü ve Genel Sek nuşmamı dinlemenizi tavsiye ederim. dikleri dikkati çekti. Yol kenarına dizi Sayin Başbakanın çıkışı bir genel fArkası Sa. 13, Su. S'te) reter Baykal'ın bugün Burdur, Isparta, DemirehGüle güle DYP lideri Trabzon'dan Rize'ye kadar geçtiği yerlerde yaptığı konuşmalarda Özal'ın restine yanıt verdt "Güle güte gidin. Siyasette beceremiyorsanız gidersiniz. Kazık mı çaktın, tabii ki gidersin. Ucuz etin yahnisi böyle olur." DYP lideri, millet adına ülkeyi yönetenlerden millete davacı oldugunu belirtti ve başbakanın "hükümeti ve politikayı bırakacagı" yolundaki sözlerine şu karşılığı verdi: "1992ye kadar 2000e kadar iktidarda kalacagız diyorlardı. Ben de 'Boyle dediğine bakmayın ayakta duramaz' diyordum. Dun akşam farkına varmış ki >nlvanyor, boynnnu büyiiyor, 1980 öncesine dönersiniz haa diyor. Bunlann devrinde anarşi vardı diyor. Anarşiyi drvlet önler. Devtedn güvenlik kuvvetlerini bühtan altına alıyorsun. Devleti muhafız alayın haline sokuyorsun. Benim başında olduğum hükumetler kaç yıl sürdü? Görujor muBETÜL UNCULA.R RİZE DYP Genel Başkanı Sıileyman Dernirel, Başbakan özal'ın "giderim" resti üzerine "Siyasette beceremiyorsanız gidersiniz. Gule güle gidin. Bunlar dün akşam freni patlaltılar. Millet istemezse gideru gibi. Ya ne >apacaksınız. Miliet istemezse tabii ki gideceksiniz. Gule gule gidin. Ucuz etin yahnisi böyle olur" dedi. IZMIR'den HİKMET ÇETİNKAYA Soru Işaretleri İZMİR Başbakan Özal'ın resti ANAP örgütlerinde şaşkınlık ve heyecan yarattı. Örgütteki deneyimlı politıkacılar, "çeker giderim" anlamına gelen Ozal1 ın resti karşısında, "bu iş o kadar kolay mı?" sorusunu yöneltirlerken, kimileri "böyle bir tavır ANAP örgutlerini darmadağın eder" dediler. Özal, halkoylamasına bir hafta kala böylesine bir kararı niye aldı? (Arkası Sa. 13, Sü. Tde) DE REFERANDUM Bugün İnönü Suleyman Demird, dün Karadeniz'de Trabzon'dan Rize'ye kadar coştu, coştursaat 21.0021.10 du. I U uuvuııca utı ^\JT*. ycut^uıı ytımut uu. Yol I boyunca bir çok yerleşim yerinde , • s u n Karadenizİileri koro halinde birkaç kez o n u »»«»«yı. d19«0 öncesine kım girerse arasmda yapacak. mflhcn e e n m B i z i m «üsteşar bın mflhcn P "Hayır" diye bagırttırdı. Trabzon ile Ri o« u Es^kurte ddiyor. Bizz ikimseyi yemedık.I I P e n m B i m «üsteşar bı 0 zearasındaki80km'likyoluyaklaşık3sa G ™ totkm«» 'Beni yıyecekler, aman bak atte kilometrelerce uzunluktaki araç kon n a h voyuyla alan Demirel'e Karadenizliler coş(21.0021.10) kun sevgi gösterilerinde bulundular. (Arkası Sa. 13, Su. 5'teJ SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, radyo ve TV'de propaganda konuşmasım bugün ^Zamansız ve yanlış karar' Başbakan Özal'ın geçen hafta AT ile ortak düzenlenen tş Haftası'nda, "Beş yıl daha iküdardayız" dediğini hatırlatan ışadamları önceki gün radyo ile TV'den yaptığı açıklamayı "zamansız" ve "yanlış" buldular. Haber Merkezi ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Turgut Özal'ın referandum sonuçlarına göre "istifa edebileceğini" açıklaması iş dünyasında da "şok etkisi" yarattı. İşadamları, özellikle uluslararası fınans kuruluşlarıyla ilişkilerin ve uluslararası ilişkilerin duraklamasına ekonominin "tahammülü" olmadığııu ifade ettiler. Cumhuriyet'in sorularını yanıtlayan sanayici ve işadamları Başbakan'ın açıklamasının "zamanSizJığı ve yanlışlığı" konusunda da görüş birliği içinde bulunuyorlar. Hatta Başbakan'm geçen hafta İstanbul'da AT ile ortaklaşa duzenlenen "İş Haftası"nda "Referandum bir güvenoylaması değildir. Biz beş yıl daha iküdardayız" dediği hatırlatılarak, Özal'ın bu açıklama üzerinden 5 gün geçtikten sonra "erken ve yanlış" bir açıklama yaptığı savunuldu. Turgut Özal'ın referandumdan çıkacak sonuca göre "Çekilir giderim" sozune iş çevrelerinin tepkilen şoyle: Ali Çoşkun (TOBB Başkanı): Bu referandumu amacından saptırmamak gerekir. Sayın Başbakanın şahsiyetini ve heyecanını kabul eımekle birükte şu anda bir hükümet değisikliği ekonomide yeni bir kaosa meydan verebilir. Bunun faturasını da Turk milleti fevkalade pahalı öder. Yeni bir hükümet çıktığında ekonomideki muhtemel değişiklikler yeni çalkantılar, yeni darboğazlar getirebilir. Özellikle uiuslararası finans kuruluşları ile ilişkilerin ve uluslararası ilişkilerin bir anda duraklaması Türk ekonomisinin şu an (Arkası Sa. 13, Su. S'te) Işadamları huzursuz tlk ve orta dereceli okullarda yeni öğretim yılı dün başladı. Yaklaşık 12 milyon öğrenci ders başı yaparken, bu öğrencilerden 1.5 milyonu ilk kez okulla tanıştı. 19881989 ö|retim yüı ve llköğretim Haftası'nın açılışı dolayısıyla bir açıklama yapan Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Hasan Celal Güzel, ilkokullarda sınıfta kalmanın kaldı rılması için çalışmaların sürdürüldüğünü bildirdi. Güzel, bazı bölgelerde ilköğretimin temel öğretim adı altında 8 yıla çıkarılmasına başlanacağını açıklarken, "Öğrenme azmi ve şevkini arttıracak her türlü yeniliğe açığız" dedi. Bakan Guzel Ankara'da, Vali Saffet Ankan Bedük ile Alpaslan tlkokulu'ndaki törene katıldı. Okuyacağı şiiri unutunca ağlamaya başlayan kız öğrenciyi Vali Bedük yanına çağırarak teselli etti. (Fotoğral: AA) şurı unutunca vali teselli etti Okullar açıldı &•• • Şevket Yılmaz'ın tepkisi Gidecekse gitsin, geç bile kaldı Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Başbakan Özal'ın TV konuşması üzerine, "Ikide bir 'giderim ha' demenin mantığı ve anlamı yok. Gidecekse buyursun gitsin. Aslında geç bile kaldı" dedi. tşSendika Servisi Türklş Başkanı Şevket Yılmaz'ın, Başbakan Özal'ın "Giderim" sözüne yanıtı "Giderse gider" oldu. Turkİş Başkanı Şevket Yılmaz, referandumdan çıkacak sonuca göre başbakanîıktan ve politika1 dan aynlacağım açıklayan Özal ın kararını gündemi saptırma olarak nitelendirdi. Gündemde, çalışan insanların ekmek kavgası ve Özal'ın başarısızlıklan oldugunu vurgulayan Yılmaz, "Geç bite kaldı. Güle güle" dedi. Yılmaz, Özal'ın enfjasyonu yuzde onlara indirmeyi vaat ederek iktidar oldugunu, ancak enflasyonun Vo SOTeıe çıktığını anımsattı. Özal'ın ilk kez gerekli, doğru ve yararlı bir söz söylediğini belirterek özetle şöyle devam etti: "Biz demokrasi dısında bir yö(Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) Ecevit: Demokrasi tek kişiye bağlanamaz ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal'ın "kurt masalı" ile halkın gozünü korkutarak "evet" oylannı yükseltmeye uğraştığmı ileri suren Bülent Ecevit, "Eger bir ülkede demokrasi, islikrar ve gelişme tek bir kişiye bağlı ise, o ülkenin geleceğine güvenli bakılamaz" dedi. Ecevit, yazılı açıklamasında şu görüşlere yer verdi: (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) Özal'ın Son Siyasal Kumarı... »Şimdi ne olacak sorusu, çengelini zihinleretakmış bulunuyor. Referandumu 180 derecelik bir dönuşle kendine yönelik bir güven oylamasına çeviren Sayın Özal'ın son bir siyasal kumar oynadığı açıktır. Acaba ANAP lideri böylece siyasal grafiğindeki aşağı doğru inişi durdurabilecek mj? Kamuoyu araştırmalarında bir türlü yüzde 30'un üzerine çıkamayan evetleri bundan sonra tırmanışa geçirebilecek mi? Bilemiyoruz. Ancak Başbakan Özal, "referandumdan çıkacak sonuca göre başbakanîıktan ve politikadan ayrılacağı"nı açıklamıştır. Hangi "sonuca" göre? Yüzde 49 a... Yüide 36ya?... Yüzde 30'a?.. ANAP lideri, evet oyları hangi oranda kalırsa poiitikaya veda edecek? (Arkası Sa. 10, Sü. I'de) HASAN CEMAL • İsveç'te sol yine kazandı Sol kanatla birlikte seçimlehn gerçek galibi Yeşiller olurken, sağ partiler 2. Dünya Savaşı 'ndan bu yana en ağır yengilgiyi aldı. 3. Sayfada • Lübnan'da seçim skandalı ABD, Suriye ile birlikte Lubnan 'a cumhurbaşkanı saptadı. 3. Sayfada • Ruhi Su anılıyor Ruhi Su, ölumunün üçuncü yıldönümü dolayısıyla bugun Zincirlikuyu'dakı mezarı başında anılacak. 4. Sayfada • Bir yapıtın kendisini görmek 17. Yüzyıldan Guniımuze Manzara Resimleri Sergisi bugun açılıyor. 4. Sayfada • Seksi Cüce'nin sahur şovu Sqmantha Fox, aynı gün hem tzmir'de hem Istanbul'da söyledi. 5. Sayfada • Yabancı yatırımcı 'hakemlik' istiyor Milletlerarası Ticaret Odası'nm hazırlık toplantısında, uluslararası hakemlik kararlarımn Türk mahkemelerinde de geçerlilik taşımadığı vurgulandı. Ekonomide • Milli maç Hazırhklarmı tamamlayan A milliler, Yunanistan maçından çok ümitli. Sporda • Altın günümüz Naim Süleymanoğlu ile ilk kez halterde altın madalyaya çok yakınız. Arka Sayfada • Burma'da kan dökülüyor Güvenlik güçleri, göstericilere ateş açtı. En az 150 ölıi ve yaralı var. Arka Sayfada UGUR MUMCU GOZLEM İpotek... Bir başbakan, "halkın sesi, Hak'kın sesi" dedikten bir salise sonra halkoylamasından çıkacak sonuçlara göre "başbakanîıktan ve politıkadan aynlacağını" açıklıyorsa ya sogukkanlılığını yitirmiş demektir ya da yeni bir "siyasal taktik' peşindedir. Halkoylaması "367" sonucunu verirse, Özal'ın başbakanîıktan ayrılması uygun olur. Peki siyasetten niçin ayrılıyor? (Arkası Sa. 10, Sü. l'de)