Catalog

6 AĞUSTOS 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYEUen ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN Dolar (satış) 1486 Mark (satış) 787 Ata Ura (satış) 139.000 M. BANKASI'NDA BUGÜN Dolar (döviz alış) 1453.25 Dolar (etektıf satış) 1475.05 Mark (dövız alış) 770.35 Mark (efektif satış) 781.91 Interbank faizi: 61.8 Batma korkusu yayılıyor Narin'in borçları Bodur Kağıdın tonuna 260 bin lira zam İTO Başkanı Yalım Erez: Sonbahar ve kış mevsimleri ekonomi için olduğu kadar firmalar açısından da son derece zor bir dönem olacak. İSO Meclis Başkanı Ibrahim Bodur: Yüzde 70'leri aşan enflasyonun 3 haneli rakamlara ulaşması gibi bir tehlike söz konusudur. ekonomi için olduğu kadar firmalar açısından da son derece zor bir dönem olacagını" söyledi. Oda başkanlarının bu konudaki görüşleri şöyle: Yalım Erez (ITO Başkanı): Kanımca, fiyat artışlarının asıl sebeplerinin teşhisinde buyük yanılgılar vardır. Enflasyonun kaynakları saptamp gerekli onlemler alındığı takdirde, fiyat artışlarının kontrol altına alınması mümkun olacaktır. Bunun için oniemleri alanların, bunları ciddiyetle ve halkı inandırarak uygulamalan, şu veya bu bahane ile sapmalardan kaçınmaları gerekmektedir. Bence enflasyonla mücadelede en büyük tehlike yıllardır "Enflasyon düştü düşüyor, bu yıl degilse bile mutlaka gelecek yıl" sözlerinidinleyerek ürnitsizliğe kapılmış geniş halk kitlelerinin gerçek bir istikrar programının gereklerine yeterli katkıyı yapmaması ve "enflasyon düşmez" kaderciliğini üzerinden atamama^ıdır. Şu hususu açıkça belirtmekte fayda var: Sonbahar ve kış ayları ekonomimiz bakımından olduğu gibi firmalar açısından da son derece zor bir dönem olacaktır. 200 milyurı aştı Borcların son durumu (1000 TL.) Ajscakb sayısı ştrketadı Gerner Nannler Kadife Nann Mensucat Narın Pazarlama Fenteks Toplam ANKARA (AA) Özel Ekonomi Servisi lş dünyasını "hiper sektöre ait toprak kâğıt enflasyon" ve "batma korkusu" sardı. Erken yefabrikaları kâğıt ürünleh rel seçimler ve referandum tartışmaları ve temmuz satış fiyatlannı yeniden ayı enflasyon rakamlarımn beklenenden yüksek çıkbelirledi. Bu hafta başından jnası, hiper enflasyonu gündeme getirdi. Hükümet itibaren geçerli olınak üzere yetkilileri sürekli olarak enflasyonun yaz aylannda düşeceğini vurgularlarken, iş diınyası erken yerel seuygulamaya konulan yeni çimlerin de gündeme gelmesiyle enflasyonun daha fiyatlarla Toprak Kâğıt da hızlanacağı korkusunu taşıyor. lslanbul Sanayi fabrikalarında üretilen Odası Meclis Başkanı lbrahim Bodur, "Seçim ekoçeşitli ebat ve özelliklerdeki nomisi orUmına girildiği bir dönemde enflasyonun kâğıtların ton satış fiyatları 3 haneli rakamlara ulaşması tehlikesinin 200 ila 260 bin Ura bulunduğunu" belirtirken, tstanbul Ticarei Odası arasmda arttırıldı. Başkanı Yalım Erez, "Sonbahar ve kış mevsiminin. Tahvilde süperfaiz Ekonomi Servisi Kredi borçlarını ödeme güçlüğü içine düşen ve konkordato ilan eden TİSK Başkanı Halit Narin'e ait 5 fabrika için toplam 207 milyar lira alacak kaydettirildi. Alacak kayıtlarının İbrahim Bodur (İSO Meclis Başkanı): Memlekeı yüzde 90'ını bankalar yaptırdı. Bu arada, ekonomisi gündemden bir türlü düşmek bilmeyen alacaklı bankaların Halit Narin'in yurtve özellikle maliyet enflasyonundan kaynaklandığı dışında tatil yapmasının "iyi niyetle artık açıkça belli olan genel enflasyon bu yılın baş bagdaşmadıgını" one sürerek 1 eylülde solarında alınan 4 Şubat Kararları'yla dizginlenmek na erecek konkordato suresinin kaldırılistenmişti. Ancak belli bir istikrarı hedefleyen bu ka ması istemi reddedildi. Halit Narin'in pararların akabinde gündeme getirilen ve tartışmaları zartesi günü bir basın toplantısı düzenlehâlâ sürdürülen erken yerel ve genel seçim konula yerek konkordato konusu üzerinde durrının hem ekonomimizde, hem de siyasal ortamımız ması ve hakkındaki iddialan yanıtlaması da arzulanan olumlu gelişmeleri ters yonde etkile bekleniyor. meye başladığı görülmektedir. $imdi ümidimiz Halit Narin'in 5 şirketi için 1 temmuzpek çok zorluklarını yaşadığımız bu yıl ile önümüz da alınan konkordato ilanından sonra aladeki yılın "kaybedilmiş dönem" olmamasını sağ caklılar için tanınan kayıt süresi önceki layacak önlemlerin bir an önce alınması, şu veya bu gün doldu. Konkordato Komiseri Av. Süşekilde getireceği uygulamalardan endişe duyduğu mer Altay'dan alınan bilgiye göre, 5 şirmuz seçim ekonomisi ortamına girilmemesidir. Çün ket için toplam 207 milyar 15 milyon 177 kü yuzde 70'leri aşan enflasyonun 3 haneli rakam bin liralık alacak kaydı yaptırıldı. En çok lara ulasması gibi bir tehlike söz konusu olacaktır. alacak 90 milyar lira ile Narin Mensucat'a 4 11.853.574 11.634.926 Baakatern Kaydettiralacak «klerl 39 27.760.795 26.149.825 88 90.219158 78.837.918 32 70.573.608 63.191.761 35 6.608.607 6.549.416 198 207.015177 186.363.846 ve 70 milyar lira ile Narin Pazarlama'ya kaydettirildi. Alacaklı sayısı 198'i bulurken, alacak miktarının yüzde 90'ını bankalar oluşturdu. 207 milyar liralık alacak kaydı içinde bankaların alacakları, 186 milyar 363 milyon 846 bin liraya vardı. Bundan sonra alacaklılann üçte iki oyuyla konkordato kabul ediiebilecek veya reddedilebilecek. ANKARA (ANKA) Epengle Döşemelik Kadife Kumaş Sanayii yüzde 76 faizli 1 milyar liralık tahvil çıkarmak üzere Sermaye Piyasası Kurulu'na başvurdu. SPK'nın ihraç izni vermesi durumunda tahviller 1 eylül ile 15 eylül günleri arasmda satışa sunulacak. Plastik sanayicileri Petkim zamlarından yakındılar: EKONOMIDE KULIS Işçilerin yarısını işten çıkarmak zorundayız Sektördeki krizden Petkim zamlarım sorumiu tutan sanayiciler, "Petkim ve hükümet bizi her gün engizisyon işkencesiyle öldürüyor" dediler. Sanayiciler, Petkim 'in son zamlarım iptal etmesini ve Doğu 'ya yüzde 30 fiyat indihminin kaldırılmasını istediler. İZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosu) Holdingleşen Petkim'in bir yıl içinde ürünlerine yaptığı zammın yüzde 199.7'yi bulması üzerine güç duruma düşen plastik işleme sektörü temsilcileri önlem alınmaması durumunda toplu işçi çıkanmlarına başlayacaklarını ve şimdiden toplu sözleşme görüşmelerine "yüzde 50 işçi çıkanmı" koşulu ile gittiklerini bildirdiler. Ege Yıldız, Etap. Çipitaş ve Hakan Şirketler Grubu sahipleri dün ortak basın toplantısı düzenlediler. Grup adına konuşan Mazhar Zorlu, "Bizi her gün engizisyon işkencesiyle öldüren hükümet ve Petkim işçi çıkarımlannın günahını üzerinde taşıyacaktır" diye konuştular. Ege Yıldız Şirketler Grubu adına Mazhar Zorin, Etap Makina Kalıp ve Plastik Sanayii adına Refik Akça, Hakan Şirketler Grubu adına Cengiz Hakan ve Çipitaş Grubu adına Erdogan Çiçekçi'nin katıldığı ortak basın toplantısında Petkim'in ürünlerine yaptığı son zamla 1 yıllık artışın yüzde 199'u bulduğu anımsatılarak, "Yüzde 75'e çıkan enflasyona canavar deniyor. Asü canavar Petkim'dir" goruşüne yer verildi. Sektörde yaklaşık 1 milyon kişinin çalıştığı ve 2,5 milyon kişinin de bundan yararlandığını belirten sanayiciler Petkim'in dünya piyasalanndaki fiyat düşmelerine karşın zamlarım sürdürdüğünü ve bundan iç piyasanın etkilendiğini bildirdiler. Sanayiciler adına konuşan Mazhar Zorlu, "Sanayici sıcak sac üzerinde çıplak ayakla dolaşmaya mecbur bırakıldı. Şimdi tepiniyonız" dedi. Petkim'in öz sermaye koymadan borca dayalı ve 10 yıllık bir gecikme ile kurulduğunu kaydeden Zorlu, "Petkim, şimdi bu 10 yılın birbiri üzerine binmiş faizi olan 1 milyarı plastik sanayicisinin sırtından çıkartmaya çalışmaktadır. Ancak bilmiyorlar ki vatandaşın alım gıicü kalmamışbr. İjrün satılmamaktadır. Petkim plastik işleme sektöriinün öz sermayesini çalmaktadır" dedi. Zorlu, Başbakan Turgut Özal'ın "küçülün" önerisine mecburen uymak zorunda kaldıklarını belirterek, "lşte bu tavsiye ile toplu işlen çıkartarak küçülmek zorunda kaldık. Ve bu işten çıkanlmalar daha da sıirecek" diye konuştu. Sanayiciler öneri olarak Petkim'in son zamlarım iptal etmesini, ayrıcalık yaratacak yüzde 30 indirimli satışın kaldırılmasını ve fıyatların dünya fiyatları duzeyine indirilmesini getirdiler. KIP ve LAS 350 milyona yapıştı Grup sözleşmesi ilkesini çiğneyen lastikçiler 350 milyon lira ceza ödeyip KİPLAS'tan ihraç edilmekten kurtulurken, iş çevreleh Sabancı'nm liderliğinde gelişen bu olaylarda Japon Bridgestone ile Lassa ortaklığının payı olup olmadığını soruyorlar. Türkiye Kimya, Petrol, Lastik ve Plastik Sanayii lşverenleri Sendikası KİPLAS, aralarında Sabancı'nm Lassası'nın da bulunduğu lastik işverenlerini sendikadan ihraç etmekten vazgeçti ve böylelikle KlPLAS'ın LAS'ının kopması önlenmiş oldu. Ekonomi kulislerinde konuşulduğuna göre Lassa, Good Year ve Pirelli ile KİPLAS yönetimi arasmdaki sürtüşme, 350 milyon lira ceza karşılığı tatlıya bağlandı. Bu durumda KlPLAS'ın ilkelerini çiğneyerek tek başlarına toplusözleşme imzaladıkları için işveren sendikalarından ihraç edilme durumunda olan 3 lastik şirketi, kendi aralarında topladıkları 350 milyon lirayı ceza olarak KİPLAS'a ödemek suretiyle sendika üyeliklerini korumuş olacaklar. Sabancı'nm KİPLAS yönetimini ikna ederken, "Benim dıştmdaki lastik şirketleri yabancı. Onlann kültürleri farklı. Onlan buna zoriayamazsınız" dediği söyleniyor. Kulislerde bu konuyla ilgili olarak yapılan yorum ise, hafta içinde Japon Bridgestone fırmasıyla bir anlaşma imzalayan ve Lassa'nın yüzde 36'sını bu fırmaya satan Sabancı'nm Japon ortağına "grevsiz bir firma" takdim etmek için aceleci davrandığı yolunda. Bir diğer yorumda ise, Japon ortak alarak Lassa'yı da "yabancılaştıran" Sabancı'nm, bundan sonraki toplusözleşme dönemlerinde de "yabancılann kültürleri farklı" temasına ağırlık vererek grup sözleşmelerinin dışına çıkma yoluna gidebilece8i. Altcak Istanbullu işverenler, bu "uzlaşrna"ya hiç de sıcak bakmıyorlar ve lastik işverenlerinin Sabancı'nm liderliğinde yarattığı bu durumun, diğer işkolları için de örnek oluşturabileceğini ve iyi kâr eden firmaların sendikal prensipleri önce çiğneyip, ardından da ceza vererek bu işten sıynlabileceklerini savunuyorlar. Etkin bir işadamı, "KİPLAS, 350 milyon liraya kendi ilkelerini satmıştır. Bundan sonra başka işverenler de aynı yola başvururlarsa kimse şaşırmasın. Bu örnek, KlPLAS'ın dagılmasına bile yol açabilir" diyerek bu olayı değerlendirdi. KİPLAS Vonetim Kurulu Başkanı Refik Baydur ise, konuyla ilgili olarak kendisine yönelttiğimiz sorulan önce "Bundan size ne, bu bizim iç meselemiz" diyerek yanıtladı. Ref'ık Baydur, başka işverenlerin de bu örnekten yola çıkarak grup sözleşmeleri dışında tek başlarına toplusözleşme imzalama yoluna gidebilecekleri konusunda ise, "Zor yaparlar, herkes her istediğini yapamaz. Çok ağır müeyyideleri var" dedi. Baydur, "Agır müeyyide, 350 milyon lira para cezası mı oluyor" şeklindeki sorumuzu, "Yok öyle bir şey. Para cezası falan almıyoruz" diyerek yanıtladı, ancak cezanın ve ağır müeyyidelerin ne olduğu konusunda hiçbir ipucu vermemekte ısrarlı davranarak "Bizim iç işlerimizden size ne?" demekle yetindi. KİPLAS ile lastik işverenleri arasındaki sürtüşmcîe biz yaklaşık bir ay kadar önce bu köşede yer vermiştik. Olayın gelişimini izlemeyenler için yeniden kısa bir hatırlatma yapalım. Lastik işverenleriyle LasPetk\mlş arasındaki toplusözleşme görüşmeleri çıkmaza girip de toplusözleşme süresi en erken sona eren Lassa'da 25 gün sürecek grev başlayınca, Sakıp Sabancı kolları sıvamış ve Good Year ve Pirelli'yi de yanına alarak işçilere daha yüksek ücret verip toplusözleşmeyi bitirmişti. Ancak Refik Baydur, "Brz kendi şemsiyemiz altındaki tüm işyerlerine aynı ilkelerin uygulanmasından yanayız. Siz işçilere çok taviz veriyorsunuz" diyerek ateş püskürmüş ve KİPLAS Yüksek Danışma Konseyi'ni bu amaçla toplantıya çağırmıştı. tşin ilginç yanı, KİPLAS Danışma Konseyi Başkam'nın bizzat Sakıp Sabancı olmasıydı. O toplantıda "ihraç"tan başka yollar da olabileceği konuşulmuş ve konu disiplin kuruluna havale edilmişti. Bu arada lastik işverenleri, KlPLAS'ın onayı olmadığı için LasPetkimtş'le mutabık kaldıkları protokolü yasal çerçeveye oturtamıyorlar. Yani toplusözleşme imzalamıyorlardı. lmzalamak için ya KİPLAS'tan kopmak ya da KİPLAS'a olayı kabul ettirip onun onayını almak gerekti. , MERAL TAMER Merkez Bankasfndan habersiz serbest kur Merkez Bankası Para Piyasaları ve Fon Yönetimi Genel Müdürü Yaman Törüner, Bakanlar Kurulu'nun serbest kura geçişle ilgili kararım kendilerinin de Resmi Gazete'den öğrendiklerini söyledi. Merkez Bankası Para Piyasaları ve Fon Yönetimi Genel Müdürü Yaman Törüner, bankaların, özel finans kurumlarının ve döviz büfelerinin üst yöneticilerini Ankara'da Bankalar Birliği'nin toplantı salonunda toplamış, dövizde serbest kur uygulamasıyla ilgili görüş alışverişinde bulunuyordu. Toplantıya yardımcıları Hüsnü Akhan ve Ajlan Acar'la birlikte gelen Törüner, sayıları 150'ye yaklaşan banka ve özel finans kurumu yetkililerinin sorulannı yanıtlarken, Merkez Bankası'nın da bu operasyonda devre dışı kaldığını ima eden sözler söyledi. Toplantıya katılanlar Törüner ve arkadaşlarım soru yağmuruna tutuyorlardı. Kur belirleme seansları nasıl ve ne zaman başlayacaktı? Döviz interbankının kunılması için gerekli altyapı hazır mıydı? TL interbankında olduğu gibi fiyat hareketlerini anında izleyebilecekleri bir Reuter hattı olmadığına göre, uygulama başladığında döviz fiyatlarının hareketlerini nasıl izleyip de piyasaya katılabileceklerdi? Toplantıya katılanlardan öğrendiğimize göre Törüner, bu sorular üzerine dövizde serbest kura geçilmesiyle ilgili kararnameyi geçen yıl sonunda kendilerinin hazırladıklarını, hatta serbest kuru devreye sokmak üzere hazırlık çalışmalarını bile başlattıklarını, ancak hükümetin bu karan durdurduğunu, bu arada 4 Şubat Kararlan'nın devreye girdiğinı hatırlattıktan sonra 21 temmuz günü alınan ve önümüzdeki günlerde uygulamasına başlanacak olan son Bakanlar Kurulu kararım kendilerinin de "Resmi Gazete"den okumak suretiyle öğrendiklerini anlattı ve bir anlamda "hazırlıksız yakalandıklanm" kabul etti. Konuyla ilgili yorum yapan bir bankacı da kararın ahndığı gün Merkez Bankası Başkanı Ruşdü Saracoğlu'nun da yurtdışında olduğunu hatırlatarak, "Böyle önemli bir kararda Merkez Bankası'nın devre dışı kalmış olması çok garip" dedi. Işadamlarıhükümet zirvesi ANKARA (ANKA) Hükümet ile işadamlan arasmda periyodik olarak her ay yapılan görüşmelerin beşincisi 8 ağustos pazartesi günü Istanbul'da gerçekleştirilecek. Bankerzedelere ek ödeme ANKARA (AA) Haklarmda tasfiye işlemi yüriitülen bankerlerden alacaklı olanlara ek ödeme yapılması kararlaştırıldı. Tasarrufları Koruma Fonu Başkanlığı'nın dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan duyurusuna göre ek ödeme en fazla 500 bin Ura olacak. Kamu yutırımları ANKARA (AA) Kamu yatmmlartnda, geçen yıl yüzde 96.8 gerçekleşme sağlandı. 1987 yıtı yatırım programında yer alan 7 bin 312 projeye yapılan harcama, 7 trilyon 209. l milyar Ura oldu. Emisyon ve devlet faizi düştü ANKARA (ANKA) Emisyon hacmi 4 ağustos itibariyle 39.3 milyar Ura gerileyerek 4 trilyon 129.9 milyar Ura düzeyinde gerçekleşti. Devlet iç borçlanma senetleri ihalesinde iki yıl vadeli tahvil faizi de yüzde 60'tan yüzde 56'ya düştü. Ekonomi Servisi Doğuş tnşaat, dünya inşaat sektörü müteahhit firmaları sıralamasında 54. oldu. ENR Connections in High Places dergisi tarafından yapılan ve 250 firmanın yer aldığı sıralamada Ingiltere'den Davy Corp birinci, ABD'li Bechtel Grup ikinci oldular. Türk firması Doğuş İnşaat 1987 yıhnda 371.5 milyon dolar olmak üzere toplam 711 milyon dolarlık ihale tutarıyla 54. sırada yer aldı. Dünya borsalarını bir anda kasıp kavuran Kara Pazartesi', birçok yatırımcıyı milyonlarca dolar zarara soktu. Doğıış dünyada 54. oldu Uluslararası'nda transfer başlıyor DÖVİZ KURLARI Dövizın Cınsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilmı 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Holianda Flonnı 1 İsvoç Kronu 1 isvıçre Frangı 100 italyan Lireti 1 Japon Yenı 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Dövız Alış 1453.25 1169 87 109.76 770 35 36.87 203.25 228.50 Dövız Satış Elekttf Alış 1453.25 1146.47 109.76 770.35 36.13 203.25 320.62 228.50 682.92 225 28 923.28 102 39 10.68 5034.23 2476.34 379.84 Efektıl Satış 1475.05 1460.52 1175.72 110.31 774.20 1187.42 111.41 206.30 332.07 781.91 37.42 327.16 225.28 923 28 104.48 10.90 387.59 37.05 204.27 328.80 'Kara Pazartesi' 16 bin işsiz yarattı ABD Menkul Kıymetler Endüstrisi Birliği'nden yapılan açıklamada, ülkede bu işkolunda çalışan 16 bin kişinin işsiz kaldığı belirüldi. Ekonomi Servisi Tüm dünya borsalannda büyük panik ve sarsıntılara neden olan "Kara Pazartesi" işsizliğe yol açıyor. 19 Ekim 1987 Pazartesi günü patlak veren büyük borsa krizi, ABD menkul kıymetler sektöründe çalışan 16 bin 900 kişinin işsiz kalmasına neden oldu. ABD'de Menkul Kıymetler Endüstrisi Birliği (SIA) ile maliye ve muhasebe alanında danışmanlık firması olan Arthur Andersen and Co. tarafından ortaklaşa yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, 1987 yılının eylül ayında, sektörde 262 bin 200 kişi görev alıyordu. Bu rakam aralık ayı sonunda 260 bin 500 kişiye düşerken, mart ayı sonunda ise 246 bin 682.92 229.64 686.33 226.41 927.90 105.00 5162.65 2488.72 389 53 5136.97 2476.34 10.95 228.66 937.13 106.05 11.06 5214.02 2513.49 393.40 231.93 693.16 ÇAPRAZ KURLAR $ $ $ $ 1.8864 B. Alman Markı 6.3599 Fransız Frangı 2,1279 Holianda Flonnı 1.5740 İsvıçre Frangı $ 1390 93 İtalyan Lireti S 133 33 Japon Yeni S 3.7494 S Arabıstan Rıyalı C 1.7040$ ALTIN GÛMÜŞ Alış Cumhunyet Reşai 24 ayar altın 22 ayar bılezık 18 ayar altın Satış SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABD Dolan Batı Alman Marta Holianda Flonm İsvıçre Frangı Irvgtttz Sterlını Fransız Frangı Alış 1484 785 Satış 1486 ve büyük yatırım bankalarında gerçekleşti. SIA Başkanı Edward I.O'Brien tarafından yapılan açıklamada, işten çıkarma uygulamalarırun "insani açıdan üzüntü verici" olduğu da belirtilerek "Ancak, yatırımların getirisinin azaldığı ve kâr oranlarının gerilediği bir dönemde, sektönin, kontrol dışında gelişme eğilimine giren giderierini düşürme yoluna gitmesi kaçınılmaz bir durumdur" denildi. Uluslararası Endüstri I ve Ticaret Bankası'nın yeni Genel Mudürü Me1 lih Araz, haziran başında Vural Akışık'tan bo1 şalan koltuğa oturduktan sonra herkes CiüI bank'tan önemli transferler bekliyordu. Çün' kü işletmecilik bir takım Araz oyumuydu ve Citibank'ın eski Türk müdürü olan Melih Araz'ın da eski çalışma arkadaşlanndan bir bölümünü yanına alması doğaldı. Ama Araz, pek öyle yapmadı ve yaklaşık 2 ay süreyle gelişmeleri gözlemekle ve beklemekle yetindi. Bu süre içinde dişe dokunur tek transfer, Citibank'tan Cemil Tarhan'ın genel müdür yardımcılığına getirilmesiydi. Uluslararası'nda son 2 ayda gelenlerden çok gidenler dikkati çekti. Mehmet Reşat Karamehmet, Mehmel Kuzeyli, Aykut Yayla ve Yavuz Tezcan gibi genel müdür yardımcılanrun görevden aynlmalan, daha ait düzeydeki bazı müdür ve bölüm şeflerinin kendi ait kadrolarıyla birlikte başka bankalara geçmeleri, kuşkusuz daha göze batan gelişmelerdi. Uluslararası'na yakın çevrelerden öğrendiğirnize göre, yeni genel müdür, önce bankadaki tozdumanın yatışmasını ve kalan personelin ilk re aksiyonunu beklemiş. Ve aradan 2 ay geçtikten sonra artık bu tozdumanın yatışmış olduğuna kanaat getirmiş olmah ki, şu günlerde kolları sıvayıp harıl harıl kadro kurma çalışmalarına başlamış ve bu ay sonuna kadar da bitirecekmiş. Duyduğumuza göre Melih Araz'ın Uluslararası'nda öyle Citibank ekolü kurmak gibi bir fıkri de yokmuş. Araz bir yandan Uluslararası'nda kalan personeli tanıyarak onlardan değişik şekillerde yararlanmayı planlarken, bir yandan da bankacılık sektöründe gelecek vaat eden genç ve dinamik bankacıları da kadrosuna katmayı hedefliyormuş. Bu arada Türk bankacıhk sektörüne bankacı yetiştiren okul olarak kabul edilen Citibank'ta yetişmiş ve şimdi başka yerlerde çalışan bankacılarla dirsek temasında bulunuyormuş. Uluslararası'na yakın kaynaklar, "Citibank'tan da belki biriki kişi gelebilir, ama Uluslararası'nda bundan böyle Citibank rüzgârı esecegi görüşü tümüyle yanlış. Çünkü Melih Araz. Uluslararası'nın zaten bankacıhk sektöründe kendine özgü bir yeri ve kurumlaşrnış bir yapısı olduğunu düşünüyor ve bunu değiştirmeye niyeti yok" diyorlar. Bu arada her yöneticinin kendi çalışma arkadaşlarını kendisinin seçmeyi tercih edeceği de hatırlatılarak Melih Araz'ın Uluslararası'ndaki kopmalardan pek rahatsız olmadığı söyleniyor. 900 ayar gumüş 137 500 139 000 143 000 150 000 20 900 21 000 18 800 20 400 15 675 15 750 300 345 787 KONUK YAZAR 691 939 2510 232 693 941 2535 233 Türkiye'de gelir dağılımı t>inmn Jürkİye OldügUnU gÖSterİr. smda teori ve tatbikatta mevcut ilişkiden yararlanarak Türkiye'deki gelir dağılımı hakkında fikir yurütmek mumkundür. Fert başına düşen gelir, milli gelir / toplam nüfus orant olarak hesaplandığından, bundan çocuk, yaşlı ve ev kadını gibi çalışmayanlar ile işsizlere de pay vardır. Ortalama ücretle çalışan kişi ise en küçük ailedeki fert sayısına göre, en az 4 nüfuslu bir aileye (kadın, çocuk, yaşlı için pay) bakmak durumunda olduğuna göre, ortalama ücretin fert başına gelirin birkaç katı (4 katı değilse de) olması gerekir (gelir dağılımı çok bozuk olmadığı sürece). Asgari ücret ise modern kesimde (daha düşük ücretle çalışilan tarım hariç) düz işçiye verilen en az ücret olduğuna göre, en az fert başına düşen gelire eşit ve hatta onun ustünde olması gerekir. (*) Teorik olarak, gelir dağılımının çok bozuk olmadığı bir ülke için doğru olması gereken bu hususların tatbikatta Uzakdoğu T C ZİRAAT BANKASI 6 AĞUSTOS 1188 TARİNİNDEKİ DÖVtZ KURLARI DÛVİZİN CİNSİ I I I I I AH) DOLARI AVUSTRAIYA DOLARI AVUSTURYA ŞHJNİ BATI ALMAN MARKI MLÇÜUFRANfil DANİMARKA KRONU FİN MARKKASI DÖVİZ EFEKTİF işm'f keay8beden' goreviiierin 6 Türkiye 'de yeni 83 bin 766 liralık asgari ücret yılda 700 dolarlık ücreti ifade 9ooününborsacı,9bininise eder ki bu, fert başına 1250 dolarlık gelirden çok düşüktür. Ortalama bir memur ve a ' '^en^lk'arma y işçinin aylık 140 bin liralık ücretinin yıllık tutan bile fert başına gelirden büyük bir böiumü düşüktür. Bu durum gelir dağılımının dünya ölçüsünde en bozuk ülkelerden de.öndegelenaracıkuruluşlarda ri ücret yılda 700 dolarlık ücreti ifade eder ki bu, fert başına 1250 dolarlık gelirden çok düşüktür. Ortalama bir memur veya işçinin aylık 140 bin liralık ücretinin yıllık tutarı bile fert başına gelirden düşüktür. Bu durum gelir dağıhmının dünya ölçüsünde en bozuk olduğu ülkelerden birinin Türkiye olduğunu gösterir. AUSTL SATtŞTL ALIŞTl. SATIŞ TL. 1460.52 1460.52 1460.52 1475.05 1169.87 1175.72 1140.74 1187.42 109.76 110.31 109.76 111.41 774.20 774.20 774.20 781.91 3687 37.05 36.13 37.42 203.25 204.27 203.25 206.30 327.16 328.60 319.02 332.07 228.50 686.33 225.28 927.90 104.48 10.90 1205 02 5136.97 213.01 2488 72 387.59 229.64 686.33 226.41 927.90 105.00 10.95 1211.05 5162 65 214.08 2488 72 389.53 228.50 231 93 686.33 693.16 224 15 228 66 927.90 937.13 101.88 106.05 10.63 11.06 1175.02 1223.10 5009.06 5214.02 207.71 216.21 2488.72 2513.49 377.94 393.40 KISA KISA AKBANK 40. yılında; 1988 yılı Üniversitelerarası Öğrenci Seçme \e Yerleştirme 2. basamak sınavında ilk 40 sırada yer alan üstün başarılı öğrencilere 250 biner lira "Başarı Ödülü" veriyor. ALPİ süt mamulleri sanayii, alanında faaliyet gösteren ilk firma olarak Avusturya devlet armasına hak kazandı. ETİBANK dış ülkelerdeki ihracat payını arttırmak amacıyla üçüncü pazarlama şirketini Japonya'da kuracak. Banka ilk iki pazarlama şirketini Finlandiya ve Lüksemburg'ta açmıştı. Etibank, halen Japonya ve Uzakdoğu ülkelerine her yıl 25 milyon doların üzerinde çeşitli maden ürünleri ihracatı gerçekleştiriyor. Doç. Dr. HUSNU KIZILYALL1 Boğazıçi Ünıversıtesi. Ekonomi Bölümü Türkiye'de gelir dağılımının 197l'den beri yüzde 10'un üzerinde devam eden enflasyon sonucu çok ciddi ölçüde bozulduğu açıktır. Bunun nedeni; kronik enflasyon ülkelerinde hayatın bir parçası olan endeksleme (wage indexation, eşelmobil) sisteminin Türkiye'de hiç uygulanmamış olmasıdır. 1980'lerde gelir dağılımının bozulmaya devam ettiğini yapılan çeşitli çalışmatar göstermiştir. Gelir dağılımındaki değişmeyi tam olarak saptamak için gerekli Lorenz eğrisi, Gini katsayıları ve milli gelir içinde emek gelirinin payını hesaplama yöntemleri için gereken rakamsal bilgiler maalesef elde yoktur. Bunlara karşın, fert baştna düşen milli gelir, ortalama ucret ve asgari ücret ara Bu derecede düşük ücret politikası ekonomide prodüktivitenin genel olarak düşmesine ve bunun sonucu üretim ve milli geülkeleri gibi gelir dağılımının önemsenme lirin düşük olmasına yol açar. Fert başına diği ülkelerde bile doğru olduğu tespit edil milli gelirin son 10 yıldır fazla artmış olmasının bir nedeni bu olabilir. miştir. FRAMSa FRAM6I 1 H0UAMDA FL0RM 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVtÇRE FKANfil 1 M İTA1YAH LİRETİ 1 JAPM TEHİ 1 K A M M DOIARI 1 KUVETT DİNMI 1 HORVEÇ KRMIU 1$TWÜK 1 S. AMBİSTAN RİYAÜ Nitekim, asgari ücret uygulaması olmayan Taivvan'da 1988 yılında ortalama tekstil işçisinin saat başına aldığı 2.37 dolarlık ücret, günde 8 saat ve ayda 25 gün üzerinden yıllık 7.000 dolarlık ücreti ifade eder ki bu da fert başına düşen 5000 dolarlık gelirin üstündedir. Endonezya'da 1973'te asgari ücret (ayda 10.36 dolar, yılda 124 dolar) fert başına gelir (1971) 80 dolann epey üstündedir. Gelir dağılımının düşük ve orta gelirliler aleyhine bu biçimde bozuk olması, aynca ithalat eğilimim arttıracak ve dayanıklı tüketim malları yerli üretimini olumsuz etkileyecektir. Bu durum, gelir dağılımındaki bozulrnayı durdurmanın büyük önem taşıdığını gösterir. Bu konuda atılacak en önemli adım enflasyonun durdurulmasıdır. Bu olmayacak ise aylık eşelmobil sistemine hemen geçilmelidir. T.C. ZİRAAT BANKASI "Gbrünr erl^llmeı" Filipinler'de 1971'de haftalık minimum ücret 47 pesonun (1 dolar = 6.432 peso) yıl (*) Ekonomi geliştikçe, moderngeleneksel kelık tutan 380 dolarken, fert başına gelir sımler arasındaki farklar azalrJıkça, modern ke240dolardı. Nijerya'da 1981 yılında asgari sim için geçerli olan asgari ücretin fert başına ücret aylık 125 nairanın (1 dolar =0.614 gelirden çok yüksek olması olasılığı azalır. Annaira) yıllık tutan 244.3 üoiaıkcu n.u ba cak ekonomik kalkınma sonucu gelir dağılımı şına gelir 870 dolardı. çok bozulmadıkça. asgari ücret fert başına geTürkiye'de yeni 83 bin 766 liralık asga lirden buyük olmaya devam edecektır