Catalog

23 NİSAN 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den Türkİş: Aylık harcama % 8.8 arttı MJINDÖVlZ SERBEST PİYASADA DÜN Mar (sahş) 1287 Maıfc (satış) 772 Ata Uıa (satış) 128.500 M. BANKASI'NDABUGÜN 1257.10 (dövi2 alış) 1275.96 (efektif satış) 753.10 (döviz alış) 764.40 (efektif satış) H63.03 tattıbaak taU: Türkİş'in, Ankara'da yaşayan 4 kişilik ailenin mutfak harcamasım temel alarak yaptığı araştırmaya göre, mutfak harcaması nisanda 165 bin 618 liraya yükseldi. Mutfak alev alev Kredi stoku 18.1 trilyon ANKARA (ANKA) Kredi stoku martın son haftasında 145.7 milyar lira daha çoğgldı ve 1 nisan günü itibanyla 18 trilyon 130.1 milyar liraya yükseldi. Kredi stokunda yılm ilk üç aymda meydana gelen artış da yüzde 16.2 oranında 2 trilyon 523.4 milyar lira oldu. Tüm banka kredileri martın son haftasında 155.4 milyar liralık artışla 15 trilyon 609.5 milyar liraya ulaştı. Dış ticarette holdingler egemen ANKARA (ANKA) Türkiye'nin dış ticaretinde de holdinglerin kurduklan dış ticaret sermaye şirketlehnin egemen durumda olduğu belirlendi. Turktrade Müşavih Mustafa özel'in araştırmasına göre, Türkiye'de faaliyette bulunan 28 dış ticaret sermaye şirketinden yalnızca 5 'i herhangi bir gruba bağlı bulunmuyor. Bu durumdaki dış ticaret sermaye şirketlerinin Penta, Bilkont, Marmara ve Taha olduğu göriilüyor. Türklş tarafından yapılan piyasa belirlemelerine göre, mart 1988'de akaryakıta getirilen zamdan en fazla sebze ve meyve fıyatları etkilendi. Bir önceki aya göre artış oranı, sebze fıyatlannda yüzde 56, meyve fîyatlannda ise yüzde 19.3 oldu. Süt ve süt ürünlerine yapılan zammın bir sonucu olarak, peynir fiyaü yüzde 20, süt fıyatı yüzde 19 oranında arttı. Geçen aya göre fiyatı düşen tek gıda maddesi yumurta oldu. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) TürkTürkİş'in çahşmasında, ayrıca şu görüş1$ Ekonomi ve tstatistik Bölüraü tarafından lere yer verildi: hazırlanan bir çakşmaya göre, Ankara'da ya"Aralık 19S7'de 128 bin 182 lira olan gışayan 4 kişilik bir ailenin gıda harcaması, ni da harcaması, son dört ayda yüzde 29.2 orasan fiyatlanyla 165 bin 618 liraya yükseldi. nında artarak nisan 1988'de 165 bin 618 li1988'in ilk dört aylık döneminde, gıda har raya ulaşmıştır. Mart 1988'de yapılması zocamalanndaki fîyat artışı da yüzde 29.2'ye runlu gıda harcaması tutannın 152 bin 274 ulaştı. lira olduğu göz önünde tutulursa, son bir ayAnkara'da yaşayan farklı yaş gruplanna daki fiyat artışının yüzde 8.8 olduğu ve gıda sahip 4 kişilik bir ailenin dengeli bcslenme için 13 bin 344 liralık ek harcama zoranlusini sağlayan harcama kalıplan göz önünde luğu ortaya çıkmaktadır. bulundunılarak yapılan hesaplamaya göre, Bilimsel verikr esas alınarak yapılan hcaile bireylennin ihtiyaç duyduğu kalori mik sapfaunalar sonucu bulunan zorunhı gıda hartarını sağlayan gıda maddeleri için nisan caması tutan, ülke genelinde ödenmekte olan ayında yapılması gerekli "asgari" gıda har ücret düzeyi göz onunde tutuldu£unda, caması tutarı 165 bin 618 lira oldu. olumsuz bir tabloyu yansıtmaktadır. Çalışanlann, ülke ve çagın koşullanna u>gun yaşama standartDort kisilik ailenin aylık gıda harcaması (TL) Şubat Mart Nisan lan ile içinde bulunduklan koşullar kıyaslandı|ında, adaletsiz bir 56.047 51.480 YeÖsHn tşçi için 47.448 yapının varlıgı dikkati çekmekte35.326 32.370 Yotlşkln kadın için 30.000 dir. Böylesine bir adaletsiz yapı 44.444 38.607 41.733 1S19 yaş grubu çocuk için içtrisuHk 'medeniyeün nimetlerin24.948 29.801 26.691 46 yaş grubu çocuk için den faydalanmak' belirli kesimler TOPLAM 141.003 152.274 165.618 için mümkün olmamaktadır." Kısa vadeli dış borcu M.Bankası kabartıyor ANKARA (ANKA) Türkiye'nin kısa vadeli dış borçlarında meydana gelen çoğalmanın büyük oranda Merkez Bankası'ndan kaynaklandığı belirlendi. Merkez Bankası verilerine dayanılarak yapılan hesaplamalar, geçen yıl kısa vadeli dış borçlarda meydana gelen 1 milyar 781 milyon dolarlık çoğalmanın yüzde 73'ünü oluşturan 1.3 milyar dolarlık kısmının Merkez Bankası'na ait kısa vadeli dış borçlardaki artıştan kaynaklandığuu ortaya koydu. Toplam kısa vadeli dış borçlar 1987 sonu itibanyla 8 milyar 692 milyon dolara ulaşmıştı. Kısa vadeli dış borçlann 3 milyar 634 milyon dolan Merkez Bankası, 4 milyar 567 milyon dolan ticari bankalar, 491 milyon dolan da kamu sektörüne ait bulunuyor. Geçen yıl Merkez Bankası'na ait kısa vadeli dış borçlardaki artış yüzde 55.6 oranında 1.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Merkez Bankasf nın toplam kısa vadeli dış borçlar içindeki payının da yükseldiği gözleniyor. 1986 yılmda yüzde 33.8 olan Merkez Bankası'na ait kısa vadeli dış borçlann toplam kısa vadeli dış borçlar içindeki payı geçen yıl yüzde 41.8'e yükseldi. Buna karşılık ticari bankaların payı yüzde 57.6'dan yüzde 52.5'e, kamu sektörünün payı yüzde 8.6'dan yüzde 5.6'ya geriledi. EKONOMİ N0TLAR1 OSMANULAGAY Baykal: 24 Ocak dönemi aşılacak Ekonomi Servisi TürkHenkel fırması tarafından düzenlenen sohbet toplantısında konuşan SHP Grup Başkanvekili Deniz Baykal, Türkiye'de "sanayileşme ve kaUanma humması"mn 1980'den sonra bittiğini, son sekiz yılda halktan istenen fekakârlığın bir yatırım atılımına dönuştürülemediğini söyledi. 1980'den sonra Türkiye'de uygulanan modelin özellikle sanayi kesıminde yatırım atılımmı özel sektorden beklediğini, ancak Turk özel sektörünun bu beklenüyi gerçekleştiremediğini anlatan Deniz Baykal şöyle konuştu: "Son sekiz yılda ekonomi ihracata döniik işletildi ama ihracata döniik bir sanayileşme atılımı olmadı. Bu atılımın piyasa guçlerinin çabasıyla, kendiliğinden olma>acağı da göruldü. Çok eherişli bir dış konjonktıire karşın bu sağunamadı. Bunu saglamak için piyasa guçlerinin orta dönemli bir perspektifle yönlendirilmesi gerekiyor. Giıney Kore'nin ihracata dönük sanayileşme atılımmı böyle gerçekleştirdigini de unutmamak gerekiyor" Baykal, Türkiye'nin sanayileşmede sektör tercihlerini doğru yapabilmesi için gerekli bilgi altyapısını oluşturması gerektiğini söyledi. Daha sonra toplantıyı izleyen işadamlarımn ve ögretim üyelerinin sorulanru yanıtlayan Baykal, ekonomik istikrara büyuk önem verdiklerini, enflasyonu yüzde 70'lere tırraandıran politikaları değiştirmenin zamanının geldiğini belirterek "Türkiye şimdi bir değişime doğru gidiyor, bundan korkrnamak lazım. Bu degişim dönemi yakın geçmişler, 24 Ocak sonrasıyla bir hesaplaşma dönemi değil onu aşma dönemi olacaktır" dedi. Tahtakale dalgcdandı Ekonomi S«rvisi Döviz serbest piyasada dalgalandı. Tahtakale'de bir ara 1300 liraya dayanan dolar, daha sonra gerileyerek günü 1287 liradan kapattı. Merkez Bankası kuru üe serbest piyasafark1. da bir önceki güne göre gerileyerek yüzde 0.86 oldu. Tahtakale'de Federal Alman Markı da önceki güne göre 2 lira gerileyerek 772 liradan satıldı. Kapalıçarşı'da Cumhuriyet Altını da uzun bir aradan sonra ilk kez 130.000 lirayı geçmesine karşılık akşam saatlerinde bir miktar geriliyerek 128.500 liradan işlem gördü. Tahtakale'de dövizin, Kapalıcarşı'da da altımn dün önce artış, sonra düşüş göstenvıesine, yükselen fîyatlan cazip bulanlann satışa geçmelerinin neden olduğu bildiriliyor. Dolann 1297 liraya çıkmasından sonra abşların durması ve satışlann başlaması sonucunda ABD para birimi 10 lira değer kaybetti. Böylece dolar bir önceki günkü değerinden de aşagı düşmüş oldu. Altın fıyatlarında başlayan artış da dünkü dalgalanmayla kesildi. Dün bir ara 130.500 liradan işlem gören Cumhuriyet Altını, daha sonra dövizlerle birlikte düşmeye başladı. önceki günü 129.500 liradan kapatan altın, dün bin liralık bir gerilemeyle 128.500 liraya indi. 24 ayar külçe altın da önceki güne göre geriledi ve 18.950 liradan işlem gördü. Brezilya IMF'ye teslim oldu BRASILIA (AA) Üçüncu Dünya Ülkeleri arasmda 121 milyar dolan aşan dış borçları ile ilk sırada yer alan Brezilya, acil mali yardım alabilmek anıacıyla Uluslararası Para Fonu ile haziran ayında anlaşma imzalayacak. Brezilya, imzalana;ak "niyet mektubu" uyannca özellikle hükümet harcamalanmn kısılması, para aranın sırurlandınlması ve milyarlarca dolar tutanndaki bütçe açığının kapatılması için bir dizi kemer sıkma programını uygulamaya koyacak. Yetkililer, Brezilya1 nın lMFden 700 milyon dolar alacağını belirtiyorlar. Brezilya, böylece 3. Dünya Ülkeleri'nde, IMF ile anlaşmayı reddeden ulkeler sınıfından çıkmış olacak. Brezilya'nın IMF ile yakmlaşması, Brezilya'nın son 2 yıl içindeki 3. Maliye Bakanı Mailson Nobrega ile başlamıştı. Petrolün % 6Vi Irak'tan ANKARA (ANKA) Türkiye, yılm ilk iki aymda 3 milyon 434 bin ton olan ham petrol ithalatının yüzde 61'M Irak'tan gerçekleştirdi. Devlet tstatistik Enstitüsü'nün verilerine göre, ocak ve şubat aylarında Irak'tan alınan petrolün miktarı 2 milyon 113 bin ton oldu. Irak'tan ithal edilen petrolün tutarı ise 260 milyon 670 bin dolan buluyor. Üçüncü Dünyada tehlike çanları Birleşmiş Milletler ve bölge ekonomik kuruluşları, Latin Amerika ve Afrika ekonomilerindeki bozulmaya dikkat çektiler; bu ülkelerin borç sorunlarımn giderek derinleşmekte olduğunu vurguladtlar. RIO DE JANEIRO/NAIROBI/MANILA (AA) Uluslararası kuruluşlar, Üçüncü Dünya Ülkeleri'ne yönelik tahminlerini karamsarlaştınyor. Birleşmiş Milletler'in (BM) Latin Amerika ve Karayibler Ekonomik Komisyonu (ECLAC), bölgedeki ülkelerin dış borçlarının artacağı, ekonomik büyumelerinin de yavaşlayacağı tahmininde bulundu. Afrika Kalkınma Bankası ve BM Afrika Komisyonu da Dünya Bankası gibi uluslararası fınansman kuruluşlannın çabalanna karşılık, Afrika ülkelerine borç ve kredi akışının dunna noktasına geldiğine ilişkin uyarıda bulundu. ECLAC raporunda, Latin Amerika ve Karayip ülkelerinin kalkınma çabalarmın, ülke dışına sermaye kaçırüması, adaletsiz gelir dağılımı ve dış borç yükünün giderek ağırlaşması nedenleriyle kösteklendiğine dikkat çekildi. Önümüzdeki dört yıla ilişkin oldukça karamsar bir tablo çizilen raporda, uzun vadeli tahminlerin ise daha da kötü olduğu kaydedildi. Halen 400 milyar dolar olan Latin Amerika ülkeleri toplam dış borç yükünün 1992 yılında 540 milyar dolara çıkacağının hesaplandığı ECLAC raporuna göre, ulke dışına yüklü miktarlarda sermaye kaçınlmaya devam edilecek; hammadde fıyatlannın uluslararası piyasalarda duşmesi nedeniyle ihracat gelirleri yetersiz kalacak. "Sermayenin ülke dışına kaçınltnası durdunılsa bile. Latin Amerika ülkelerinin çoğu için büyümenin devamı, çok zayıf bir ibtimal" denilen raporda, bölgedeki birçok ülkede demokrasinin yeniden canlanmasma rağmen, yoksullann durumunun iyileştirilmemesinden yakıruldı. Öte yandan Afrika Kalkınma Bankası (ADB) ile Birleşmiş Milletler Afrika Komisyonu'nca (BM ECA) ortaklaşa hazırlanan raporda, Afrika ülkelerinin vadesi dolmuş bir borç anapara ve faizlerinin geri odemesinin erîelenmesinin de bir işe yaramadığı görüşü savunuldu. Kutlutaşhn gunluk vergısı Ekonomi Servisi Kutlutaş Holding'in 1987 yılı içinde her gün ortalama 86.7 milyon lira gelir vergisi ödediği bildirildi. Kutlutaş'tan yapılan açıklamaya göre, topluluk 1987 yılmda çalışanlardan yapılan vergi kesintileri dahil değişik vergi türlerine karşılık 31 milyar 640 milyon lira vergi ödedi. EKÖNOMİDE KUIİS Irving Trust'ı kim yutacak? seçimlerinde Bankanın 18 milyon adet hisse senedini elinde tutan 30 bini aşkm ortak, Bank of New York mu, Banco Commerciale Italiana mı karannı bugün verecek. Yaşar Holding'e ait Tütünbank'la ortaklığı nedeniyle Türkiye'de adı sıkça geçen büyuk Amerikan bankası Irving Trnst'ı, Bankof New Ybrk mu yutacak, yoksa son anda ortaya çıkan italyan devlet bankası Banco Commerciale Italiana mı çoğunluk hisselerine sahip olacak? Bu karar, bankanın 30 bini aşkın ortağının oylanyla gelecek hafta başında b»lirlenecek. Irving Trust, ABD'nin 24'üncü büyük bankası. Maddi sorunu yok. Yıllık cirosu 20 milyar dolann üzerinde. Ancak Amerika'daki sermaye piyasasırun işleyişi ve gücü, bu bankayı kendi istemediği halde kendinden daha küçük bir banka olan Bank of New York'un eline düşürmüş. 15 milyar dolarlık yıllık cirosuyla ABD'nin 26. büyük bankası olan Bank of New Vbrk bir süreden beri sermaye piyasasında Irving Trust hisselerini topluyordu. Bu hisseler, toplam hisselerin yüzde 4.9"una ulaştığında Bank of New York, Amerikan Merkez Bankası Yönetim Kurulu'na ve New York Eyaleti Bankacılık Komisyonu'na, Irving Trust'ı yutmak üzere başvurmuş. İki kuruluş da bu başvuruya olumlu yanıt vermiş. Bunun üzerine karar 21 nisan perşembe günü toplanar. Irving Trust Genel Kurulu'nda hissedarlann oylarına kalmış. Ancak yönetim kurulu bu işe kesinlikle karşı olduğu için sanınz Irving Trust'a başka müşteri aramaya başlamış ve bu arayış içinde son dönemde "genişleme" politikası izleyen ttalyamn 2. büyük devlet bankası Banco Coramerriale İtaiana (BCI) devreye gjrmiş. BCI'nin teklifi bankanm tümünü yutmak değil, yüzde 51 hissesine sahip olmak ve bu hisse payını 5 yıl arttırmamak konusunda taahhütte bulunmak şeklindeymiş. Son anda kotarılan bu formül üzerine 21 nisanda toplanan genel kurul, hiçbir karar almadan bugüne ertelenmiş. Bugün yapılacak genel kurulda, bankanın ortakları verecekleri oylarla Irving Trust'ın kaderini beHrleyeceklermiş. Oylama İtalyan bankası lehine sonuçlandığı takdirde Irving Trust Yönetim Kurulu'nun büyük çapta görevde kalması bekleniyor. Burada 2 soru akla geliyor. Birincisi Irving Trust'ın her hangi bir maddi sorunu yoksa kendi başına ayakta kalamaz mı? Anİaşüan o ki, Amerika'daki sermaye piyasasımn işleyişine göre hisselerin yüzde 4'ten fazlası bir elde toplandığında toplayan taraftan bir talep geürse bu mümkün değil. lrving Trustçular'ın piyasadaki toplam 18 milyon adet hisse senedini denetim altında tutmalan da mümkün değil. Bir de "Bank of Ncw York, neden kendinden daha büyük bir bankayı yutmak istesin?" diye düşünülebüir. Amerikan bankacılık yasasındaki son düzenlemelerin ardından eyalet bankalanrun pekçoğu kepenklerini indirmek ya da başka bankalarla birleşmek zorunda kalacaklarmış. Eğer Bank of New York bu operasyona girişmeseydi, başka bir bankanın benzeri bir operasyonla Bank of New York'u yutması çok muhtemelmiş. Bank of New York emeline ulaşırsa, ABD'nin 12. büyük bankası olacak ve artık bu büyüklükteki bir bankayı yutmaya kimse cesaret edemeyecekmiş. , MERAL TAMER, tstanbul politikası Odalar Birliği'nin mayıs ayı sonunda yapılacak seçimlerine lstanbul Ticaret Odası aday göstermeye niyetli mi? İTO Başkanı Niyazi Adıgüzel bu sorumuza net olarak "hayır" diyor. Bu "hayır"ın ardından gelen açıklama da çok ikna edi ci.. Adıgüzel diyor ki "Ben Ticaret Odas'nın başına geleli 5 ay oldu. Odatar Birliği tabanını henüz yeni yeni tanıyonız. Kişinin hedefini doğru koyması gerek. Bu seçimler için hedefimiz İstanbul Ticaret Odası'nın Ticaret Konseyi'nde etkin olması ve yönetim kuruluna mutlaka bir üye sokması." Adıgüzel'in görüşüne göre Odalar Birliği yönetiminde bu yıl önemli değişiklikler olacak, yönetim gençleşecek (önemli değişiklikler olacak derken başkanlık konusunu konuşmuyoruz. Hatta başkan hariç diyebiliriz.) Adıgiizel, "Benim görüşüme göre Anadolu'nun sesi, Odalar Birliği'nde daha fazia duyulmalı. Doğu daha fazla temsil edilmeli. Çunkü bizler zaten sesimizi duyurabilme imkânına sahibiz. Dolayısıyla bir İTO olarak Odalar Birliği seçimlerinde bu dönem İslanbul politikası izlemeyeceğiz. Anadolu ile birlikte hareket edeceğiz. Bugüne kadar tstanbul'a hep kara bulut gibi göstermişler. Biz bu dönemde Anadolu'nun Odalar Birliği'ndeki ağırlığının artması için çalışacağız" diyor. Ekonomi çevrelerinde genel kanı Ali Çoşkun'un bu dönem de Odalar Birliği başkanlığını surdureceği yolunda. DÖVİZ KURURI Dövizin Cinsi 1 ABD Dotan 1 Avustraiya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 isveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 italyan üreti 100 Japon Yoni 1 Kuveyt Dinan 1 Stertin 1 S Arabistan Rıyali Döviz Alış 1257.10 952.00 106.99 753.10 35.98 195.93 315.77 221.36 670.10 214.19 910.61 101.22 1008.10 4601.39 2374.03 33523 Döviz Satış 1263.39 956.76 107.52 756.87 36.16 196.91 317.35 222.47 673.45 215.26 915.16 101.73 1013.14 4624.40 2385.90 336.91 EtektH Efektif Satış Alış 1257.10 1275.96 966.28 932.96 106.99 106.59 764.40 753.10 36.52 35.26 198.87 195.93 309.45 320.51 224.68 221.36 680.15 670.10 217.40 214.19 910.61 924.27 102.74 99.20 987.94 1023.22 4509.36 4670.41 2374.03 2409.64 328.53 340.26 Türk ve Yunan işadamlarımn Atina'da yaptıkları toplantıda Yunanistan ekonomisinin genel panoramasını çizen Bay Tsangridis ile rakamları karşılaştırıyoruz. Onun verdiği rakamlara göre geçen yıl Yunantstan'da toplam kamu açığınm milli gelire oranı (kamu tesimi borçlanma gereği) yüzde 17.5'e yükselmiş, buna karşın enflasyon yüzde 15 dolaylarında tutulabilmiş, büyüme hızı ise "sıfır" olmuş. Bizim rakamlanmıza göre ise geçen yıl Türkiye'de yüzde 7*nin üzerinde bir büyüme hızı sağlanırken enflasyon yüzde 50'lere dayanmış, bunun başlıca nedeni olarak da, kamu kesimi açıklarının milli gelire oranının yüzde 8.7'ye yükselmesi gosterilmiş. Bu yıl enflasyonu aşağı çekmek için alınan önlemlerin ağırlığı da kamu kesimi açıklannın azaltılması noktasında toplanmış, bu amaçla KİT'lere zam üzerine zam yapılmış, kamu harcamalarında Kısıntiya gidilmiş. Eldeki verilere göre 1980'den bu yana ciddi bir büyüme göstermeyen Yunanistan ekonomisinde 198187 döneminde ortalama yıllık büyüme hızı yüzde 1.5 dolayında gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 8 dolayında kalmış; aynı dönemde ortalama yüzde 55'lik hatın sayılır bir büyüme hızı yakalayan Türkiye'de ise işsizlik oranı yüzde 1516 dolayında seyretmiş. Kısacası, hangi rakamı karşılaştırsanız açıklaması kolay otmayan sonuçlar çıkıyor ortaya. Bu rakamlara bakarak ben Bay Tsangridis'e soruyorum, "Bu kadar yüksek bir kamu açığı varken enflasyonu nasıl yüzde 15'lerde tutabiliyorsunuz?", diye. O da bana soruyor: "Sizde kamu kesimi açıklannın milli gelire oranının yüzde 8.7'ye yükselmesi yüzde 60'lık bir enflasyonun tek nedeni mi acaba, yoksa önemli başka nedenler mi var?" Aynı zamanda deneyimli bir işadamı olan Bay Tsangridis'e 1985te 138 drahmi olan 1 dolann bugün 130 drahmi dolayında bulunduğunu, Türkiye'de ise 1985 yılında ortalama değeri 520 lira olan dolann bugün 1300 liraya dayandığını, bunun da yüksek enflasyonun bir nedeni olabileceğini söylüyorum. "Olabılir" diyor ve ekliyor: "Ama Yunanistan'ın da bu kur politikası yüzünden ihracatı yerinde sayıyor, resmi döviz geliri yavaş artıyor." Tsangridis, Türkiye ve Yunanistan'ın resmi ekonomik verilerindeki gariplikleri açıklamak içinse şöyle diyor: "Sanıyorum ki hem bizde hem sizde kayıt dışı ekonominin ağırlığı epeyce fazla, ayrıca kayıtlann ve verilerin sağlık derecesi kuşkulu, en azından Yunanistan için bu böyle." Haksız da değil galiba. Ornegin turizm geiirterini ele alalım. İki ülke arasmda turizm alanındaki işbirtiğinin görüşüldüğü attkomite toplantısında Yunan işadamları adına konuşan G.Fokas, Yunanistan'ın kayıtlara göre 1987 yılında 2.2 milyar dolar olarak görunen turizm girdisinin aslında 4 milyar dolar dolayında olduğunu belirtti. Türk işadamları adına konuşan Besim Tibuk da Türkiye'nin 1.2 milyar dolar olarak görunen 1987 turizm gelirinin aslında 25 milyar dolar dolayında olduğunu ıddia etti. Dtş ticaret verileri ise bir başka âlem. Yunanistan İhracat Araştırma Merkezi, her iki ulkenin tuttuğu kayıtlara göre birbirleriyle yaptıkları tıcareti karşılaştırmış. Ortaya gerçekten ilginç bir tablo çıkmış. Örneğin Türk ve Yunan verilerine göre Türkiye'nin 1980'den itibaren Yunanistan'a yaptığı ihracata bir göz atalım: Türkiye'nin Yunanistan'a İhracatı (Milyon Dolar) Tü'k Yunan veriieri verileri Fark 1980 &6 12.0 %28 1961 49.2 21.0 %134 1982 I3ai 1R2 %660 1983 56.4 2a7 %96 1984 98.2 29.1 %237 1985 75.7 25.0 %203 1986 76.3 2a4 %169 1987 (9 ay) 40.8 253 %62 TOPLAM: 543.2 187.7 %189 Türkiye'nin Yunanistan'a yaptığı ihracat Türk kayttlanna göre son sekiz yılda (1980 başından 1987 ekimine kadar) bir patlama yaparak 543 milyon dolan bulmuş, Yunan istatistiklerine göre ise bu rakamın ancak üçte birine varabilmiş. Yunanistan ihracat Araştırma Merkezi aradaki çarpıcı farkı açıklamaya çalışırken Türk istatistıklerinde yer alan petrol ürünleriyle balık ve salyangoz ihracatı rakamlarının Yunan istatistiklerinde yer almadığını belirtiyor. Hem bu rakamlar hem de Türkiye'nin 1987'nin ilk dokuz ayında kendi verilerine göre bıle yalnızca 403 milyon dolar olan Yunanistan'a ihracatını yılm son üç ayındaki mucizevi artışla yıl sonunda 127 milyon dolara yükseltmiş olması bu işin içinde bir iş olabileceğini düşündürüyor. Yunanistan'ın Türkiye'ye ihracatının 198086 döneminde Türk verilerine göre 300 milyon dolar, Yunan verilerine göre 215 milyon dolar olması ve aradaki farkın yüzde 40 dolayında kalması da rakamlardaki asıl cambazlığın Türkiye'nin ihracatında söz konusu olduğunu ortaya koyuyor. Ticaret, turizmden sonra en verimli işbiıiiği alanı olabileceğe benziyor Türkiye ile Yunanistan arasmda. Bunu saglamak için her iki ülkenin birbirlerine uyguladıkları tarife dışı engellemeleri kaldırmaları, bürokrasiyi azaltmalan, karşılıklı bilgi aktarımı sürecini geliştirmeleri gerekiyor. "Davos ruhu"nun bu konularda olumlu adımlar atılmasını sağlaması halinde iki ülke arasındaki ticaretin gelişebileceği, tonjonktürel gelişmelere paralel olarak ticarete konu olacak maliar listesinin genişleyebileceği belirtiliyor. Türk ve Yunan işadamları ekim başında bu kez İstanbul'da yeniden bir araya gelerek Atina'daki temaslarını daha ile~i bir aşamaya vardırmaya çalışacaklar. İşadamları arasındaki bir yakınlasmanın diplomatik yakınlaşmaya yardımcı olabileceğini ileri sürenler var, ama özellikle Yunan işadamlarının gözükulağı bir süre daha Papandreu'dan gelecek sinyallere dönük kalacak gibi görünüyor. Türkiye ve Yunanistarfda Rakamlar ve Gercekler Borsada işlemler •iA¥\kî Akçımedtn Anadolu Cam Arçeiik Bagtaş Bolu Ctmento Çelik Halat Çimsa Çukurova El. 06ktaş Eczacıbaşı Y. Ege »racılık Ege Gübre Erejii D.Ç GoodYear Gübre Fabnkaian Hektaş Iznv Demir Çelik Izocam KartDnsan a •s» 1mcm m Ençoks&leşme fiyatı 1400 aCifttk 29119 3207 6490 15466 11387 8650 20050 16230 14237 1700 2613 3945 3350 21863 1227 2065 1225 6050 3747 13960 5162 10231 2851 2230 13856 1350 11200 1174 2700 10000 2650 1350 1671 Önceki se Bugünku BugunkA BugOnku nsöpar. en c t s * en n*» kapanış miktar miktar ortfiy ÇAPRAZ KURLAR $ $ $ $ 1,6692 5,6789 1,8759 1,3805 B. Alman Mario Franso Franoı Hollanda Flonni İsviçre Frangı $1241.94 haJyan üretı $ 124.69 Japon Yeni $ 3.7499 S. Arabistan Rıyali £ 1.8884$ ALTIN 6ÜMÛŞ Satış Cumhurtyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bilezik 18 ayar altın 900 ayar gCmüş 126.500 142.000 18.900 128.500 150.000 18.950 18.800 14.215 SERBEST PİYASADA DÖVİZ Alış ABO Oolan Batı Mman Markı İsviçre Frangı Hollanda Florini ingılız Steriinı Fransız Frangı 1285 Satış 1287 17.000 14.175 770 927 682 2420 772 930 685 2440 268 278 223 22S T.C.ZİRAAT BANKASI 23 riSM 1N8 DÖVİZİN CİNSİ IMBMKMI 1 AVVSTIALTA M U M 1 AVKTMTA ŞfeM 1 MTI AUUI um DÖVİZ «14 TL SAT$TL 1257.10 126339 952.00 956.76 106.99 107.52 756.87 756.87 35.98 36.16 195.93 196.91 315.77 317.35 221.36 222.47 670.10 673.45 214.19 215.26 910.61 915.16 101.22 101.73 1008.10 1013.14 1019.13 1024.23 4601.39 4624.40 204.16 205.18 2374.03 2385.90 335.23 336.91 EFEKTİF AUŞTl. 1257.10 932.96 106.99 756.87 35.26 195.93 309.45 221.36 670.10 214.19 910.61 99.20 987.94 998.75 4509.36 200.08 2374.03 328.53 SAT5TL 1275.96 966.28 108.59 764.40 36.52 198.87 320.51 224.68 680.15 217.40 924.27 102.74 1023.22 1034.42 4670.41 207.22 2409.64 340.26 Akışık: "Bankers Trust'ın olanaklarım devreye sokunca 1 + 1=3 ediyor. 'Kurmay bankacı" Vural Akışık Do Grubu'nun 2. bankasında Demirbank'm 31 martta yapılan genel kuruluyla birlikte genel müdürlükten aynlan Haluk Dayıgil, Garanti Bankası ve Doğuş Grubu'nun Katar sermayesiyle ortak olarak kurduklan Birlesik Turk Körfez Bankası'nda genel müdür olarak göreve Mk. baştadı. Katarlılarla Doğuş Grubu'nun yüzde 50'şer hisseye sahip oldukları Birlesik Türk Körfez Bankası, Katarlılann "bayramdan önce açılsın" yönündeki ısrarlanna rağmen ancak 1 hazirandan sonra faaliyete geçebilecek. Çünku bankanın şu andaki yeri ancak 100 metre karelik bir alan. Genel müdurlük ve merkez şube için Elmadağ'da Uluslararası ve Titibank'ın bulunduğu blokların sırasında Ünilever'in boşalttığı binanın 6. ve 7. katları kiralanmış. 2 katta toplam 1200 metre karelik bu alanın dekorasyonu ve bankanın faaliyete başlayabilmesi hazirandan önce mümkün değilmiş. Dayıgil'in şu anda ekip oluşturma çalışmalarını yüruttüğü Taksim'deki yerin ise genel müdürlük Elmadağ'a taşındıktan sonra Change Ofıs olarak kullanılması düşunülüyormuş. Körfezbank, İktisat Bankası ve Esbank tarzı çalışan bir banka olacakmış. mçlunuMi 1 aufeunu j g g H IFkMAHUSI 1FMKBHUMI laOUMDARJRH ikVEÇRMMV HSVtÇKFIAM 1N İTUTM ÜKTt 1NJAPMTEM 1 KARA9A DOLAIO inVHTMiMn 1MKVEÇKRMU 1STEMÜ 1 S. AMrinAM rtYAÜ T.C. ZIRAAT BANKASI "Gücüne Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası'nın Genel Müdürluğu'nden ve Çukurova Grubu'ndan ayrılan Vural Akışık, 1 mayısta Bankers Trusttş Bankası ortaklığıyla kurulan Turk Merchant Bank'ta hissedar yönetici olarak göreve başhyor. Yeni görevini "bankacılığın kurmaylığı" olarak tanımlayan Akışık, "Biz Uluslararası'nda da üst düzey bankacılık yapnk. Ancak Bankers Trust'ın dünya çapındaki olanaklarım devreye sokunca 1 + 1=3 ediyor" diyor. Akışık, "kurmay bankacdığı" şöyle anlatıyor: "Bankacılığın en basit fonksiyonu mevduat bankacılığıdır. Onun bir üstünde iç ticaretin finansmanı, bir kademe daha üstte dış ticaretin finansmanı gelir. Türkiye'nin konumundan dolayı lsveç'ten alıp Irak'a satmak ya da Iran'dan alıp tngiltere'ye satmaya aracılık etraek daha bir üst düzey bankacılık fonksiyonudur. Biz bunlann hepsini Lluslararası'nda yaptık. Örneğin THYŞe Airbus'lann alımında finansman paketinin yapılması bir kademe daha üsttedir. Ya da Türkiye'de basanlı bir işadamımn gayretiyle başlatılmış ve belli bir noktaya getirilmiş yani mayası tutmuş bir tesisin ölçeğinin 810 kat arttınlması için gerekli yabancı sermayenin sağlanması veya bu tür işletmelerin tamamının yabancılara satılması gibi işkmlere aracılık edebiliriz. Bu işlemleri 23 yıl önce Uiuslararası'nda da başlattık. Ama Türkiye olçeğinde kalıyoruz. Çünkü dışanda hangi ulkede kimin böyle bir 'ışe talip olabileceğini bümemu mümkün değil. Bankers Trust'ın avanlajı. bu alanda uzmanlaşmış olması. Sözgelişi Iskandinav ülkelerinde bir kimya tesisi alraak isteyen ve bizde de bir kimya tesisini satmak isteyen varsa, bb Bankers Trust'ın bflgisayarlanndan bu müşterileri kolaylıkla öğrenebilecek ve onlarla irtibat kurabtteceğiz. İşte burada 1 + 1=3 ediyor. Daha kurmay bir bankacılık oluyor." 28500 28500 30000 29500 2940 29000 3200 850 3200 3250 3200 3200 6450 6400 6500 6500 1250 6500 15000 15000 15800 15300 1970 15500 11100 11600 12000 12000 1000 11000 8450 8750 940 8600 8750 8600 19000 19500 20300 19700 910 20200 15700 16000 16500 16200 2830 16200 13700 14000 14300 14300 1750 11000 1700 200 1700 1700 1700 1700 2850 2700 2600 5500 2600 2600 3825 3850 4200 4200 2250 4200 3300 3350 2195 3350 3350 3350 21000 21000 22500 21500 4290 22000 1250 1300 2285 1200 1300 1200 2025 2050 2100 2100 650 2050 1225 1225 1800 1225 1225 1225 5500 6050 6050 6050 500 6050 3700 3650 3700 3103 3800 3800 13200 13800 14000 13800 260 14000 Kav KoçHokJing 5000 5000 5250 5200 500 5200 Kordsa 10000 10000 10500 10200 2330 10200 2750 Koruma Tanm 2825 2875 2850 1600 2850 Koç Yatınm 2175 2200 2250 2250 1491 2225 1 şya 13500 12600 14300 14200 840 14000 MakinaTakım 1350 1350 1350 1350 150 1350 11800 11200 11200 11200 1000 Mensucat Santral 11200 Metaş 1125 1150 1200 1200 1625 1150 Nasaş 2675 2650 2750 2750 450 2750 10000 10000 10000 10000 Olmuksa 10000 725 Otosan 2700 2650 2650 600 2650 2650 Pınar Süt 1325 1350 1350 1350 100 1350 Rabak 1650 1675 1625 1675 16465 1675 Sarkuysan 5800 6000 6000 6000 100 6000 T.OemirD 6550 6600 6750 6650 1900 6700 T.lş Bank. B 2000 1850 2000 2000 2000 1940 T İş Bank C BDL 510 500 520 500 520 32600 T.lş Bank (Kur) 15300000 12100000 ! 2100000 12100000 3 12100000 T.ŞişeCam 1250 1275 1275 1275 1395 1275 T.Siemens 28000 28000 28000 28000 50 28000 Yasaş 1050 1050 1075 1075 1075 900 MKİPKZM Marmans A.Y. Maret Pınar Su Teletaş h)taM wBıiwı 600 900 1300 300 400 300 350 150 500 500 1000 4500 3350 1050 300 1800 200 1000 200 200 1100 1100 800 300 100 1000 700 200 700 600 100 750 200 14050 1100 6000 6693 1894 10000 3 2100000 1100 1275 50 28000 550 1065 506 975 1450 450 6000 1000 1400 430 1000 1400 430 1000 1400 2900 6000 6000 6000 430 2500 4935 100 1000 1400 6000 acafc 2900 430 100 2500 4380 1400 430 6000 391 iooo İMU EaMoi:... 10S.2M, .Sİ1.72S.4S0 YAŞAYIP GÖRMEK 700 ira (KDV içinde) Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlulstanbu I Oktay Akbal