Catalog

20 OCAK 1984 EKONOMİ CUMHURİYET/9 Günün aynası Yeni faiz oranlarının ilk etkisi: Vadeli mevduatta çözülme ANKARA (ANKA) Ozal hukumeti tarafından mevduat faız oranlarında yapılan değışıklık ılk etkısıni vadeli mevduattaki çozulmede gosterdı. Merkez Bankası venlenne gore, 1623 aralık tarıhlerı arasında, vadelı tasarruf mevduatında "\1 mılyar lıralık duşüş kaydedıljİ İSO Meclisfnde çatlak sesleri önleme çabası MERAL TAMER 29 aralıkta alman ekonomık kararlardan bu yana ılk kez toplanan Isıanbul Sanavı Odası Meclısı'nde konuşmalar, bu kararlann çerçevesınde dol<ı>iı Ankara'da hafta başında hukumet vetkılılerıyle yaptıkları goruşmelerı lstanbullu sanayıcılere aktaran Mo. lıs Başkanı İbrahım Bodur ve Yönetım Kurulu Başkanı Nurullah Gezgın'ın, kararlara onyargılı eleştırıler getırmek yerıne aksaklıkları yetkılılere ıletmek şeklınde yapıcı bır tutum ızlenmesı solundakı telkınlenne rağmen tstanbullu sanayıcılerm bır bölumunden "çatlaksesler" yukseldı Meclıs uyelerı Alı kermen ve Huse>ın Başarır. "Batı ile enlegre edilmeye çalışılan mdli sanayinıize sahip cıkalım" mesajını verırlerken, Demır Dökum Genel Muduru Necau Arıkan ve Den Sanayıalen Derneğı Başkanı Cezmı Oztemır, pek çok malın ıthalatının serbest bırakılmasından sonra yerlı sanayının bırçok dalında vabanu mallarla rekabeı olanağımn kalmayacağını savundular Bu arada eskı İSO meclıs toplantılarının hemen tumunde söz alan Sabancı Holdıng Yönetım Kurulu Baş kanı Sakıp Sabancı ve İTO Başkanı Nurullah Kuşculu'nun son toplantı lara katılmalarına rağmen "suskunlukta" ısrar eımelen dıkkalı çektı Yapılan hesaplamalara göre, vadeli tasaruf mevduatı 1,2 trılyon hra duzeyınde bulunuyor. Vadelı tasarrufta ortaya çıkan 7,1 mılyarlık azalmanm, 4,1 milyar lıralık bolumu Kamu mevduat bankalarından. 3,3 mılyar lı ralık bolumu >edi bu>uk oıel bankadan, 0,5 mılyar lıralık bolumu kuçuk ozel bankalardan kaynaklandı Yabancı mevduat bankalannın vadelı tasarruf me\duatı hesapları ıse, aynı donemde 0,7 milyar lıralık artış kaydettı. Bu arada, vadesiz tasarruf mevduat hesaplan söz konusu bır haftalık surede 17,1 milyar lira artarak 459,9 mılyar lıraya ulaştı KİM NE DEDİ? Gezgın: Ekonomik politikayı on yargılı eleştırmeyelim. Bodur: Yeni oluşumlara uyum sağlamamız gerekiyor.Arıkan: Sanayının arkasındakı sanayi rekabetin farkmda değil henuz. Kermen: Batı ıle entegre edilmeye çalışılan milli sanayimize sahip çıkalım. Başarır: Sanayiyi yıkan hukumet kendini de yıkar. Çoşkun: Biz artık yalnız mezar taşlanyla ovunemeyiz. Çağın gerektirdiği teknolojiye kavuşarak rekabet gücumuzu arttıralım.Orhon: Bu kararlarla sanayiimiz arasında nasıl pa ralelük sağlanacağını araştıralım. lerını bıldırdıler. Bizde politikacılar genellikle ıklıdar olduktan sonra ekonomi) ı oğrenırier. İlk kez bu *eçimde ekonomi) ı bılenler ıklidara geldi ve seçim oncesi vaadlerini uygulamava başladı. Alınan kararlar geçmişle oidugu gıbı lulucu degil. Bu durumda onvargılı davranmamalıyız." larla \abancı mallarla fiyat yonunden rekabet elsek bıle kalile ve dııavn )onunden vanşama^ız. Avnca dampıng de olabilir. Pakdemırli dampinge karşı fonlan bir gunde yuksetlırim dijor. \ma bız bır gunde Pakdemıriı've nasıl ulaşacagız? Sanavının dış rekabele açılması kademelı olarak vapılamaz mı>dı? llhalı serbest bırakılan mallann tumune Alman gumnık vergısının yuzde SO'sı kadar fon konamaz mıydı" dedı Necau Arıkan'dan sonra salon tekrar sessızlığe bürununce, "bari ben konuşayım" dıyerek kursuye gelen Meclıs uyesı Alı Karmen, eşının evlenırken Polonya malı bır sandalye>ı çe>ız getırdığını, geçen aylarda Nışantaşı'nda yıkılan Mım Kemal Apartmanı'ndan Fransız malı Marsılya kıremıtlen ve tuğlatarı çıktığını, eskıden Roosewelt ve Churchıll ayakkabıları gelmezse ordumuzun valınavak gezme durumuyla kar,1 karşıya olduğunu bır anılar demetı hatınde anlattıklan sonra, "Şintdi lank da yapıvonız, silah da. Kiremil haiı ıld öncekı gun konuşanlar arasındaydı Orhon şöyle dedı "Hukumelin aldığı kararlar, kendi inandıgı kararlardır ve ıhracatla kalkınma arasındu ıkı bır bag olduğuna ınanılmaktad.r Bız bu goruşe ınanınz, ınanmayız u başka. Araa alınan kararian Turk sanayiını oMunıyor şeklınde takdım edemeyız. Bıze duşen gorev, bu kararlarla Turk sanavı arasında paralelligın nasıl saglanacagına kafa yormak ve bulgulanmızı ikna yoluyla yetkılılere anlalmak olmalıdır. Hukumetın inandıgı bu yonlemle Turkiye'yı kalkındırmasına yardımcı olmalıyız." Nurullah (•e^gin de, sandalye de... Bugunku Batı'ya enlegrasyon dunlerde vapılmış olsaydı, bız hâlâ Avrupa'dan kamacı uslası getırtmek ıçin ugraşır dunırduk. Arkadaşlar, pıvangoya jakışlırdıgımız mıllı kelımesını endustrımıze de vakıştıralım ve lutfen o millı sanavımıze sahip çıkalım" dedı Kermen'ın sozlerı uzerıne pek ender konuşan Meclıs uyesı Huseyın Başarır da soz alarak, "Ben ithalatçı olarak işe başladım. Hındıstan'dan ithal ettıgım kefen bezlen evlenene çeyiz, olene kefen olarak dagıtılırdı. Bız bu sanayıvı tırnaklanmızla, ellerımızle yıllar yılı didınerek kurduk ve yaşattık. Saaayıyi vıkan hukumet kendini de yıkar, milleti de yıkar. Onun ıçın bızı kollamak zorunda hukumel. Yanlışlan da iletıp duzelttırecegız." dedı İthalatçı kısıtlaması sadece Doğu Bloğu ülkeleriyle sınırh ANKARA (ANKA) Dış tıcaretını devletleştırmış ulkelerden ithalat yapmak ıçın bır oncekı yıl 50 mıiyon dolarlık ıhracat yapmış olma koşulunun oncelıkle hangi ulkeler ıçın uygulanacağı konusunda bır açıklık getırıleceğı belırtıldı Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarlığı yetkılılerınden edınılen bılgı>e gore, "dış ticarelini devletleştirmiş ulkeler" tanımı >alnızca "Doğu Bloku" ıçın geçerlı sayılacak Bu durumda, lran, Irak, Lıbya ve Surıye gıbı ulkelerden ithalat yolu herkese açık tutulacak. 50 mıiyon dolarlık ihracat koşulunu, 1984 yılı ıçın "1983 ile biriikte ocak 1984'u de kapsayacak biçimde" yumuşatan musteşarlık, avrıca işlenip ibraç edilen bazı hammaddeJerin ithalatı ıçın de yenı bır ıstısna uzerınde duruyor. Bu ıstısna özellıkle Sovyetler Birlığı'nden kutuk demir ıthal ederek lran ve çeşıtlı Ortadoğu ulkelerıne ışlenmıs demır ıhracatı gerçekleştıren bazı haddehaneler ıle muteahhit firmaları yakından ılgılendırıvor Ali Kermen Başmuşavırı Adnan Kahvecı ve Gelırler Genel Muduru Aykon Doğan'la goruştuklerını ve bu göruşmelenn sonucunda lstanbullu sanavıcılerle hukumet yetkılılerı arasında dıvaloğun surdurulmesımn yararlan uzerınde goruş bırlığıne vardıklarını antattı "Turk loplumunu çagdaş loplumlar duzeyine gelırmeyi amaçlayan ekonomik polıtikanın akıbetini şu •nda lıhmin etmek ve vanlışlar ıçinde dogrulan aramak yenne, dogrulann ıçınde yanltşlan bulmamız ve onlan ılgılı mercilere ıletmemız dognı o4ar" dıyen Gezgın sozlennı şövle surdurdu "Bız uygulamadakı aksaklıklan önce kamuovuna acıklamak yerine Ankara'daki ilgılılere ıletmek uzere onlarla mutabakala vardık.. Bu arada onlan, bu kararlar u)gulanırken hukumetın İstanbul gibı bır ticaret merkezıni dıkkatle alemesı gcreklıgı konusunda uvardık. Onlar da çok hızlı karar aldıklannı ve bu sural ıçinde >ıpılan vanlıjlıklar varsa vıne aynı suratle duzHtecek Ali Coşkun: Mezar taşlanyla övünemeyiz Arıkan: Rekabetin henüz farkında değiliz Gezgin kürsttde Toplantıda ılk konuşmayı yapan İSO Yonetım Kurulu Başkanı Nurullah Gezgın, Odalar Bırlığı'nın Genışletılmış Başkanlar Toplantısı nedenıyle Ankara'da bulundukları 2 gun ıçınde Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem, bakanlardan Kâzım Oksav, Sudı Turel, Cahıt Aral. Husnu Doğan, Zekı Yavuzıurk, Başbakanlık Anadolu Bankası yeni Genel Müdürü Ekonomi Servisi Orhan Emirdağ'ın aynlmasıyla boşalan Anadolu Bankası Genel Mudurluğu'ne Halil Ata'nın getırıldığı bıldırıldı. Halıl Ata bankacıhğa 1950 yılında Zıraat Bankası'nda basladıktan sonra mufettış yardımcılığı, mufettış ve şube mudurluk lerı gorevlerınde bulundu Bır sure Kıbrıs Merkez Bankası Başkanlığı gorevını de yuruten Halil Ata, Zıraat Bankası Tıcan Kredıler Muduru ıken aralık avında genel mudur vardımcılığına atandı Gezgın'ın konuşmasının ardından Meclıs Başkanı Bodur'un çağrısına rağmen once lstanbullu sanayıcılerden hıçbın konuşmava talıp görunmedı Bır süre sonra söz alan Demır Dokum Fabnkaları Genel Muduru Necatı Arıkan, bu denlı onemlı gelışmelere rağmen kımsemn söz almak ıstememesını garıpsedığını dıle getırdıkten sonra, "sadece nihai mantuller değil, tum sanayi ara malı ve hammaddesıyle dış rekabete açılmıştır. Ama sana>i>e mal ureten van sanayiler benuz bunun farkında degıl. Biz bugunku halımizie ve konan fon Den Sanayıctlerı Derneğı Başkanı Cezmı Oztemır'ın, den sanayıının onemlı gırdılerınden olan sodyumbıkromata konan yuksek fon nedenıyle, malıyetlenn buyuk ölçude artacağını ve Avrupa mallanyla rekabet edemeyeceklerını vurgulayan konuşmasından sonra kursuye gelen Kaleporselen Genel Mudürü Alı Coşkun, daha önce "milli sanayimize sahip cıkalırn" yönundekı konuşmalan eleştırerek şöyle dedı "Bız artık sadece mezar laşlanyla ovunemevız. Çalınan bu duduk ve açılan kapılardan sonra, nasıl daha venmlı çalrşjp da uluslararası alaıtda da gucumuzu goslerelim. Çafcın gereklırdıgı leknolojıye kavuşarak rekabet gucumyzu arttıralım dıye bakmalıyız." İSO Meclıs Başkanı Bodur ıse, ekonomımn yenı oluşumlar ıçınde bulunduğunu ve sanayıcılenn de bu oluşumlara uyum sağlamaları gerektığını belırttı "Her vıgıdın bır yogurt >iy«şi var. Onceki hukumetler doneminde vanlış yapmavalım dıye zamanlar geçıvor, kararlar alınamıyordu. Venı hukumel cesarelle ve r»dikal bır şekılde meseleye gırdi. Fevkalade samimı ve lyınıyetliler" dıyerek, yenı uygulamaları övdukten sonra bazı eleştırılerde bulunmadan da edemedı "Hukumet ya ynzmeyi ogreneceksinız, ya da bu denizde bogulacaksınız dıyor. Yuzmeyı de sen Japon cankurtaran simıdiyte daha çabuk ogrenırsin diyor. Ama ben, belkı koltuguma kabak baglayarak daha çabuk ogrenırim. Hassas dengeler ulkenın gerçeklen ve sanayinin koşullan mutlaka goz onune alınınah. Bakana da sovledık. Şu direk, ba dırek dıye ovle şey olmaz. Kararlar, herkesın ekonomi ıçındeki agıriıgını Hıkkale almalıdır." Bu arada İSO seçımlennın 7 martta yapılacağı açıklandı Bılındığı gıbı ITO seçımlen de 8 mart gunu yapılacak Talat Orhon: İkna yoluyla anlataltm İSO Meclısı'nın sık söz almayan uyelerınden bır başkası, ŞışeCam Topluluğu Genel Muduru Talat Or Yabancı Sermaye Dairesi Başkanı Namık Kemal Kılıç umutlu konuştu: 2OO 300 milyon dolarlık yabancı sermaye Türkiye'ye geliş hazırlığında. rum açıklığa kavuşmuştur. Bovlece yabancı sermaye için bekleyip durumu degeriendinne donemi de bitmış olmaktadır. Nilekim, son bır ay içinde bile Turkiye'ye gelmek isteyen yabancı sermayenin tutarında gozle gorulen somut bir artış vardır. Yabancı Sermaye Dairesi olarak, bize yapılan başvurular çerçevesinde diyebiliriz ki, 200300 milyon dolarlık bir yabancı sermave akısı hrklı>nni7. Rıı rakamı da Türkiye'ye gelmek için hazırlıklannı yapmış, gerekli işlemleri yoluna sokmuş yabancı sermayeyi goz onunde tutarak veriyoruz." Namık Kemal Kılıç, YASED Yonetım Kurulu seçımlen oncesınde de bır konuşma yaptı Bu konuşma sırasında, kaldınlan 17 sayılı karar yerıne, hangı duzenlemelenn geçerlı olacağını belırlemek uzere çalışmalar yurutulduğunu belırten Kılıc, "Bu ko DISBANK 20 OCAK 1984 nOVIZ KLJRLARI 1 AMERIKAN Duu 1 B ALMAN MARKI 1984 yabancı sermaye akışında "patlama ydı" olacak nuda Y ASED'ten goruş beklijoruz" dedı N Kemal Kılıç, şunları soyledı. "Bundan sonra artık top sizlerde. Dıştaki yatınmcı kuruluşlara Turkiye'deki kolaylıkların aktarılmasında siz rol oynayacaksınız. Arzumuz, yabancı sermaye ile ilgili sorunlara derneginizin tek elden sahip çıkması ve diyaloğumuzu karşılıklı surdurmemizdir." Ekonomi Senisi Yabancı Serma>e Daıresı Başkanı Namık Kemal Kılıç, "Toplam 200300 milyon dolar tutarında yabancı sermayenin Turkije'ye gelmek uzere hazırlıklar içinde olduğunu" soyledı Yabancı Sermaye Koordinas>on Derneği'nın (YASED), oncekı gun yent yonetım kurulu seçımı ıçın yaptığı toplantıya Namık Kemal Kılıç da katıldı Toplantı sonrasında gazetemızın sorularını yanıtlayan Yabancı Sermaye Daıresı Başkanı Kılıç, 1984'un, "Yabancı sermaye akışı" açısından bır "patlama >ılı" olacağını belırterek şunları sovledı. "Artık secimler vapılmış. du 'S TiCARET ALIŞ 307 57 110 08 SATIŞ 312.18 111.73 DOVIZ KURLARI Merkez Bankası Doların esas kurunu 294 lıra 51 kuruş < Dİarak belirledi. Dövizin Döviz Doviz Cinsi Alıs Satış 1 ABD Doları 307.00 311.30 1 Avustralya Doları 276.61 280.48 1 A vusturya Şilini 15.59 15.81 1 Batı Alman Markı 109.90 111.44 1 Belçika Frangı 5.39 5.46 1 Danimarka Kronu 30.31 30.73 1 Fransız Frangı K W X f t ^ / Hollanda Florini \ 97.6» 99.0i 1 İsveç Kronu 37.60 38.13 1 Isviçre Frangı 137.95 139.88 100 ttalyan Lireti ..18.08 18.33 100 Japon Yeni 131.66 133.51 1 Kanada Dolan 246.33 249.78 1 Kuveyt Dinarı 1044.20 1058.82 1 Norveç Kronu 39.21 39.76 1 Sterlin 435.33 441.42 1 S.Arabistan Riyali 87.46 88.69 Efektif Alış 307.00 262.78 15.59 109.90 5.12 30.31 37.60 137.95 17.18 125.08 234.01 991.99 37.75 435.33 83.09 Efektif Satıs 312,16 281.25 15.85 111.75 5.48 30.82 $8 , . 36.53 99.32 38.23 140.26 18.38 133.88 250.47 1061.74 39.87 442.64 88.93 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikalan A.Ş.'den ihracatçı, ithalatçı ve üretici kuruluşlarımıza duyuru: ÇAPRAZ KURLAR / ABD DOLARI 19.6921 Avusturya Şilini 2.7934 56.9573 Belçika Frcngı . 10.1286 8.5467 Fransız Frangı 3.1429 8.1648 İsveç Kronu 2.2252 1.69800 ttalyan Lireti 233.17 7.8296 Norveç Kronu 3.5101 1 Avustralya Doları: 0.9010 1 Kuveyt Dinarı: 3.4013 1 Sterlin: 1.4180 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini Isviçre Frangı Japon Yeni S.Arabistan Riyali ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI ALTIN GUMUS FIYATLARI Cumhuriyet Resat 24 Ayar (gr.) 22 Ayar bilezik 900 Ayar gumus ALIŞ 27.100 27.000 4.050 3.640 86.50 SA1IŞ 27.200 27.500 4.060 3.840 88.50 Grubumuzun "Ihıacatçı Sermaye Şirketi Cam fazaıiama A.Ş.'dir. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikalan A.Ş. topluluğunun, 1983'te, yalnızca kendi ürettiği ürünleri kapsayan ihracatı, 104,7 milyon dolara ulaşmıştır. Dünya dış ticaretinde başan için, güçlü, tecrübeli ve uzman kuruluşlara ihtiyaç vardır. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.'nin bu uzmanhğı, 5 kıtada 41 ülkeyi ve 20 yıllık bir tecrübeyi kapsar. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikalan A.Ş., şimdi bu birikimini, ekonomimizin tüm kesimlerinin yararlanmasına sunuyor. Sanayi ve tanm ürünlerimizin dünya pazarlarına ihracında ve ekonomimizin ihtiyaç duyduğu ürünlerin ithalinde,"ihracatçı sermaye şirketi" sıfatıyla görev üstlenmekten,Cam Pazarlama A.Ş. veGrubumuz, kıvanç duymaktadırlar. Bugune kadar kullanmakta olduğumuz 575 25 75 (Santral6 hat) 575 90 51/584 36 26/584 42 03 584 46 51 / 584 52 78 / 584 52 84 numarah telefonlarımız ıptal edümıştır 23 Ocak 1984 Pazartesi gununden geçerli olacak yenı numaralarımız şoyledir. TELEFON DEGİSİKLİGİ 584 60 60 (20 hat) 575257576 Saygıyla duyurulur. Santral: Siparişler: Türkiye Şişe ve Cam Fabrikalan A.Ş. Cam Pazarlama A Ş Buyükdere Cad Beytem Han Şışlılstanbul Telefon Santral 146 11 30 Genel Müdur 148 42 87 Telex Cam tr 22 614 Cams tr 23 275 Camp tr 22 509 ÇÂRfp Erciyas Biranhk ve Malt Sanayii R.Ş. HaznedarİSTANBUL