Catalog

ıhuriyet TAKVİM Sahibl: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazeteeflik T.A.Ş. adına Nadir Nadi, • Genel Yayın Müdürü: Hasan Cemal, Müessese Müdürü: Emine Uşaklıgil, Yazı Işlen Müdürü: Okay Gönensin, • Yazı İşleri Müdür Yardımcısı: Ahmet Korulsan, Haber Merkezi Müdürü: Yalçın Bayer, Sayfa Düzeni Yönetmeni: All Acar 28 Şubat 1983 tmsak: 5.59 Güneş: 7.35 Temslldler: ANKARA: Yalçın Doğan, ÎZMÎK: Hiktnet Çetinkaya, ADANA: Mehmet Mercan, • Servîs JjeHerf: İstanbul Haberleri: Selahattln Güier, Dış Haberler. Ergun Balcı, Ekonomi: Osman Ulagay, Yurt Haberleri: Barbaros Getıçak, Kültür: Aydın Emeç, Magazin: i'alçin Pekşen, Düzeltme: Konur Ertop, Araştırma: Şahin Alpay tkindi: 16.33 Akşam: 18.58 Yatsı: 20.29 Bvrr' f% Antrara: Konur Sokak No: 24/4 YenişeMr, Tel: 17 58 25: 17 , Idare: 18 33 35 6 İzmir: Halit Ziya Bulvarı No: 65/3, Tel: ... 7 09.13 12 3ü • Adana: Atatürk Cadclesi, T.H.K. îşhani ; Kat 2'13, Tel: 14550 19731 • Basaıı ve Yayatt: Cumhuiyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu, PK: 246 İstanbul, Tel: 20 97 03 (5 Hat), Telex: 22246 öğle: 13.26 * CDD: Tren tehirleri 1982'de yüzde 22 azaldı ANKARA. (Cumlıuriyet Bürosu) TCDD Genel Müdürlüğü yaptığı açıklamada, 1982 yılında hizmet arzında iyileştirmeler yapıldığım bil direrek. alınan önlemlerle tren tehirlerinde 1981 yılına oranla yüzde 22 azalma olduğunu, 1983'de tehirlerin da ha azalacağını açıkladı. Açıklamada 1983 yılında Ankara istanbul arasında sa tılacak büetlerin elektronik rezervasyon işlemine bağla nacağı, ayrıca TCDD vaKcn temizlik ünitesinin hizmete girdiği belirtildi. Açıklamada TCDD'na bağ lı banüyö trenleri ile I98l'de 99.7 milyon yolcu taşınırken. bu rakam 1982'de 100 milyona ulaştı. Anahat taşımalannda ise, düşme görüldü Buti'A göre 198l'de anahatta çalışan frenler 24 milyon yolcu taşırken. 1982'de bu rakam 21 milyonda kaldı. TCDD Genel Müdürlüğü 1983'de banliyö taşımasmda 117 milyon. anahat taşımasmda ise 22 milyon yolcunun amaçlandığmı açıkladı. Federal Almanya'da araştırma enstitüleri politiklesti Kamuoyu arastırmaları, seçmeni eikilemek için kullanılıyor Der Spiegel dergisi, kamuoyu yoklamalannı «seçim kampanyasmda cephane» diye niteliyor ve arastırmaların, «yanm gerçeklcri tam yalanlara dönüştürdüğünü» savunuyor. Dış Haberler Servisi Federal Aimanya'da seçimler yaklaşırken, gazeteleri boy boy kamuoyu araş'ırmaları kaphyor. Ancak normal olarak seçimler de hangi partinin ne kadar oy aiabilecsgini ölçmeye yarayan \".: büyüme kadar, doğru tahmin ijakımından büviik ün yapi'.n bu kamuoyu araştırmala. rının iv'.evi bu kez epey cleğişü. Partilerin araştırma enstitülerine çok sayıda hazırlattıSı araştırmalar secmenlerin eşîilimini ölçmekte degil etkilemckte kullanılmaya başlandı. Kamuoyu araştırmalanr.da özelîikle Hür Demokrat Parti'. nin ve Yeşiller'in parlamentoda temsiı edüebilmek için gerekli olan yüzde 5'lik oy oranım sağlayıp sağlavamayacağı konusu b'nem kn'zanıyor. Par lamentodaki deno;evi sadece parlamentoya girebilen partilere verilen oylar belirleyece.™i için seçmenlerde oyunu ziyan etnıe korkusıı kamuovu araştır nıalarıyla körüklenivor. Pundan kücük partiler zarar sö. rüyor Hür Demokratların yüzd2 iî baraimı aşacajn. Yeşiller' iıı vüzde 5'ten az oy alacağı sonucuna varan dolayısıyla Yeşillerin bir kısım seçmenini «Nasıl olsa partimiz meclise Rircmoyecck» diye düsündürmeyi amaçlayan arasttrmalar, koalisyon partileri tarafından yaygınlaştınlarak seçim sonucuna dönüştürülmeye çalışılıyor. Süddeutsche Zeltune bu se. çimlerde çığ gibi kamuoyuna dökülen araştırmaları şöyle değerlendiriyor: «Hür Demokratların kadeı'i kamııovn araştırma enstitülerinin elinde.» Der Spieg:el dergisi. kamuoyu araştırmalarını «secim kampanyasında cephane> olarak niteliyor. Kamuoyu araştırma lannın gerçeği kesin olarak yansıttığı havasmı yaymaya çalışar partilerin böylece «yarım gerçekleri tam valanlara dönüştürdüğünü» savunan der. gi, kamuoyu araştırmaları sonuçlarını kuşkuyla karşılıyor. Der Spiegel. dergisî, valnız başına hiçbirine güvenmedîğinden, tüm kamuoyu araştırma enstitülerinin farkîı tnrjnierde yaptıklan araştırmaların sonuçlannı grafiklerle toplu halde veriyor. Emnid enstitüsü subatm başmda Hür Demokratlarm yüz. de 5 oy destegine sahip olduğunu. dolayısıyla meclise girebileceîini «saptayınca». mubafazakâr eğilimli gazeteler ve hükümetin basm dairesl bu sonucıı bü^ik gürültüyle du^ırarak propaganda yaptı. Ovsa ülkenin çok savıdaki enstitüsünden sadece birinin araştırmasında, üstelik bu enstitü. nün son aylarda yaDtığı beş arastırmadan yalnız ikisinde boyle hir sorvır. p'de edilmişti. 5 KfSt SONUCD DEftİŞTÎREBİLtYOR Bir kamuoyu arastırmasmda genelde bin seçmen sorular so rulduğu için özellikle yüzde bi rin. hatta yanmın hayati önem taşıdığı durumlarda yamlma payı büyilk oluyor. örneğin Hür Demokratİann seçmen desteğinin yüzde 4,5 va da yüzde 5 görünmesi. bin kişi arasında 5 kişinin vereceği yanıta bağlı. 5 kişinin Hür Demokrat lardan yana vereceği bir yanıt partinin parlamentova girip giremeyeceği konusunda «bilimsel bîr sonuç» haline getirilip sunuluyor. Kamuoyu araştırma enstitü Doğru tahmin bakımından büyük ün yapan F. Alman kamuoyu arastırmaları. sonuçlarına göre, partiler tarafından büyük gürültüyle yaygmlastınlıyor. N\TO, YH&'nın zammma karşı çıktı ANKARA, (ANKA) NATO Güneydoğu Avrupa Müttefik Kara Kuvvetleri Komutan'ığı adına NATO işvereru, Yüksek Hakem Kurulu'nun NATO'nun Türkiye'deki işyerlertnde çalışan Türk işçileri için yürüıiüğe koydugu sözleşmenin getir diği ücret zammını fazla bularak itiraz etti. YHK Türklş'e bağh Türk Harpİş ile NATO işyerlerinde çalışan işçiler için 19.7.1982 ta rihinde yürürlüg'e koyduğu top lu sözlesmeye NATO işverenı karşı çıktı. îtirazda verilcn ticret zammınm yüksek olduğu, bunun NATO'ya bağlı ülks lerdekl ışyerlerinde çalışan işçilera uygulanan ücret siste mini bozacağı gerekçesi ileri SürUIdü. Bu konuda bildirilen lşveren görüşünde, ayrıca, Türkiye'deki işçilere verilen ticre*. zammınm, OECD'nin belirled1 ği ücret sistemmi de bozacajjı iddia edildi. Bilindigi gibl Yüksek Hakem Kurulu süresi 1982'de so na eren toplu sözleşmeler 1çin yüzde 15 artı 3000 lira ücret zamrm verilmesini ilke olarak kabul ederek kamuoyuna pçıklamış ve bu ilkenin toplu sözleşmelerde uygulanacağını bildirmişti OENS'CHER DE ŞAŞKIN İMannlıeinıer Morgen gazetesinin karikatüriinde, bnz pateni yapan Hür Demokrat lideri Genschsr'e puan vt: en hakemler. FDP'nîn oy oranma ilişkin kamuoyu yoklamalarıntn sonuçlanm gösteren ara^tırma enstitülerini simgeliyor. l'drtisinin kaderiui belirlcyecek araştırma sonuçlarmm farklılığı berlıalde en başta Genscher'i şaşırtıyor olmalı. lerinin ulaştıkları farklı sonuç lardan bazıları, arastırmaların değişik zamanlarda yapılmalarından kaynaklamrken, aynı zamanda yapılan iki araştırmanın farklı sonuçlar verdiği de görülebiliyor. Çoğu kamuoyu araştırmaları Hristiyan Demokrat, Hristiyan Sosyal Partilerinin Sosyal Demokratlar ve Yesiller'den fazla v alacağını gösteriyor. ama tüm bilimsel arastırmalarda konan vüzde 1 • 2'lik yanılma payı hesaba katılırsa, araştırma doğru oldueu halde aksine bir snnııcun doğması d? her zaman olası. «Pearlies» tliye anılan Londra'nın yoksul nıahallelerinir. icralları 1880 yıîında ortaya çıktılar. İlk başkanlan olan Henry Croft tepeden tunağa sedcf diiğmc kaplı giysisiyle Londra sokaklarmı arşmlamaya koyıııdu. Bıı yoksulların meslegı o güııden bu yanadeğişraedl. Sokakta çalgı çaldılar, ayı oynattılar, kihrit ve dalıa çnk sebzeylc meyva sattılar.Giysilerlni kâplayan seuef düğmcler onlarııı s» ıııfsal işareti olcu. Uluslararası bir üne sahip olan bugünkü kraliçeleri Rosc, annesinden miras kalan on ikifeiloağırlığindaki mantosuııu sırtından çıkarmıyor. KRAI 1 &R Bilim adamlarına göre, grev vasakları cok genis tııtuldu İstanbul Haber Servisi Sendikalar, toplu sözleşme, grev ve lokavt yasa taslaklannın bilimsel degerlendirilmesinin yapıldığı toplantıda taslak larda grev ve lokavt yasaklamalarının çok geniş tutulduğu, gerekli olmayan bir bölüm yasaklamanm kaldırılmasınm doğru olacağı savunuldu. Lokavtın Anayasadaki düzenleme ye de uygun olarak, grevle pa ralel düzenlenmemesi ve savunma lokavtı niteliğinde, grevin uygulanması halinde ancak lokavtın uygulanabilmesi hükmünün getîrilmesi önerildi. İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Millî Komitesi'nce düzenlenen bilimsel toplantıda grev ve lokavt haklarına ilişkin tebliği sunan Prof. Kemal Oğuzman, yeni grev ve lokavt yasaklan ile, yasaklama alanının genişletildiğini Eöyledi. Ge niş halk kitlelerini derhal e^ kilemesi söz konusu olmayan kömür, tabü gaz, petrol sondajı, tasfiyesi, dağıtımı gibi çok genişletilmiş yasaklamaların tartışılması gereken bir konu olduğunu belirtti. Yasağın amacını aştığım savundu. Grev ertelemelerinde açık olarak sendikamn Damştay'a başvurma hakkının olduğunun belirtilmesi gerektiğini belirtti. Greve katılmayan bir işçinin dayanışma aidatıyla dahi sözleşmeden yararlanamaması gerektiğini anlattı. MADDİ ZARAR VKRME KONUSD Oğuzman, iş yerinde sendikar.ın Uyesi ya da üyesi olma^ yan greve katılmış bir işçinin yol açtığı maddi zarardan sen dikanm sorumlu tutulmasınm, mantıklı bir hnkuk açıklaması Fransa'da belediye sedmleri için kampanya iyice kızıştı Mehmet ALTAN PARÎS Fransa'da birin cj turu 6 martta yapılacak belediye seçimleri için resmî seçim kampanyası geçti ğimiz günlerde başladı. 36 bin "belediye için yapılacak seçimlerde. 30 bin ve üzerinde nüfusa sahip 300'e yakın belediye büyük önem taşıyor. Bu 300'e yakın belediyenin yaklaşık üçte ikisi sol iktidarlann yönetiminde bulunuyor. Seçimin yaklaşması ile bir likte, muhalefetin iktidara karşı hücumları arttı. Iktidar ise muhalefet liderlerinin zaman zaman hakarete varan hücumlarından memnun gözüküyor. Sosyalist Parti yöneticileri, «Saldırgan bir sağı her zaman yumuşak bir sağa tercih edeceklerini belirtiyortar. Gerçekten de, bir süre önce sol iktidar. kendilerini destekleyen bir kısım secmenin iki yıllık uygulamayı protesto etmek için sandık başma gitmemesinden ürkü. yordu. Ancak, sağ muhalefetin ağır suçlamalan, bu gayrimemnun seçmen kütlesini yeniden iktidar lehine harekete geçirmeye başladı. Yapılan son anketlerde de iktidarm sağladığı önemli Puan artışları bu gözlemi doğruluyor. 20 şubatta deniz aşın bölgelerin bölgesel meclislerini oluşturmak için yapılan seçimlerde, solun geçen seçimlere göre oy oranmı bir miktar artırarak çoğunluğu sağlaması da, yakın zamana kadarbelediye seçimlermden pek umutlu gö7ükmeyen iktidarm yeniden umutlanmasma yo) açtı. Halbuki, Sosyalist Parti Ge nel Sekreteri Lionel Jospin, kısa sürede önce verdiği birdemeçte, «30 bin ve yuka rı nüfuslu belediyelerden 15 kadannda yönetimî kaybetmelerinin başarı olacağını» belirtmişti. Sağ muhalefetin belkemiğini teşkil eden Chirac'cı Cumhuriyet için birleşme (RPR) Partisi Genel Sekreteri Bernard Pons ise, «Yönetimlerinde bulundurduklarının dışmda, büyük yerleşim merkezlerinden 60'ında daha seçimi kazanacaic lannı» ileri sürmüştü. Ancak, son gelişmelerin ışığmda, şimdi ne iktidar çok umutsuz, ne de muhalefet çok umutlu. Çahşma yaşamıyla ilgili yasa taslaklarının tartışıldığı bilimsel toplantıda greve katılmayan işçinin dayanışma aidatıyla dahi sözleşmeden yararlanmaması gerektiği savunuldu. nın olsa olsa sendikamn zarara karşı önlem alması olarak yapılabileceğine işaret etti, sen dikaya bu anlamda bir sorum luluk verilecekse, önlem alması için olanaklar da tanınması gerektiğini açıkladı. Prof. Nuri Çelik grev ve lokavtın yasada eşit düzenlenme sinin Anayasaya uygun düşmediğini, grev uygulanmaya başlamadan lokavt uygulamasınm başlıyamaması gerektiğini bildirdi. Lokavtın gerçekten savunma lokavtı niteliğine dönüş tUrülmesini önerdi. Prof. Seta Reisoğlu da grev lîakkj uygulanmddan lokavt hakkının uygulanamıyacağını savundu, lokavtın ilanınm sadece grev ilanma bağlı tutulmasının savunma lokavtı anlamına gelemiyeceğini söyledi. «KAMUOYU YANILIYOR» Prof. Sefa Reisoğlu YHK'nm 2 milyon işçiyi 'kapsayan sözleşme yaptığını, ilk kez bütün sözleşmelerin bir elde gözden geçirildiğini ve işçi lehine elde edilenlerin hiç de kamuoyunun bildiği gibl olmadığının ortaya çıktığını anlattı. Kamuoyunun kolay grev yapılan önemli iş kollarındaki kazaıulmış hakları bildiğini, büyük kitlenin, kü çük sendikalarm yaptığı sözleş melerle, eşit işe eşit ücret hak kını dahi elde edemediklerini bildirdi, kendi gücü ile greve gidemiyen sendikaların, tek ta rafh YHK'ya baş vurmaları hakkının olmasım savundu. Prof. Metin Kutal, sözleşme yapma ehliyetinde tanm iş ko lu için %10 çoğunluğu sağlama zorunluluğu kapsamına alınması halinde bu iş kokında sözleşme yapılarruyacağım hatırlattı, özel korunmamn ge rektiğini söyledi. Prof. Kutal şehiriçi toplu taşımada grev yasağını haklı bulmadığını, ba tıda en fazla grevin bu iş yerlerinde görüldüğünü belirtti. Lokavtın bir hak olduğunu, ancak grevle paralel düzenleneoek eş anlamlı hak olmadığı nı, lokavt hakkma daha ciddi smırlamalar getirilmesinin çağ daş hukukun gereği olduğunu söyledi. Askeri Yargıtay bugün K.Maras davasma bakacak ANKARA, (THA) Askeri Yargıtay 5. Dairesi'nde Kahramanmaraş olaylanyla ilgili daveya duruşmalı olarak bugün bakılacak. Askeri Yargıta" Baş savcısı tarafından hazırlanan Kahramanmaraş olaylanyla ilgili tebliğnamede, ölüm cezasma çarptırılan 22 sanıktan 21' inin cezasının onanması isteniyor. Askerî Yargıtay Başsavcısı, sanıklardan Alustafa Değirmenei'nin idam hükmünün suç yönünden bozulması talebinde bulundu. Haklarında Adana Sıkıyonetim Komutanlığı Askerî Mahkemesince verilen ölüm ce zalannın onanması istenen sanıklar şunlar: Mehmet Doğan, îsmet Çetin, Hanefi Çetinkaya, Murat Demir, Mustafa "ahar, Mustafa Basenli. Mel*net Karavazsı. Renızl Karayazgı, Seydihan Kurt, S.ıbalı Denizdolduran, Ahmet Denizdolduran, Hüseyin Faruk Köse, Yusuf Se\olmiş, Şevket Önal, Mehmet Yemşen, Süleymaıı Tomurcuk, Feyzi Görkcm, Yaşar Kuru, Bekir Topal, Cunıa Yalçın, Durdu Güler. ÖMÜR BOYU HAPİS Başsavcıhk tebliğnamesinde, 14 ömür boyu hapis cezasından, Mehmet Geııcay, H. Mehmet Ramazanoğlu, Haydar Par maksız, Kemzi Canpolat, Melımet Köse, Mehmet Gökyokuş, Nuri Boğa, Ömer Kaval, Meh. met Fuat Strement, Yalıya Köse, Ali Kes ve jVlelımet Kızıldağ hakkındaki kararlann onanması; Ali Yedikardeş ile Feyyat Korkut'un cezalarmın bozulması talep ediliyor. Hakls Başkani: Kazanılmıs isci haklarından dönülmesin ANKARA, (THA) Türkiye Hak İşçi Sendikalan Konfederasyonu (Hakİş) Genel Başkanı Necati Çelik, kazanılmıs işçi haklannın geri götürülme mesıni ıstedi. Çelik, 12 Eylul'den önce bir kısım amaçh kişilerin olumsuz davramşlarının bütün ça hşanlara maledilmernesi ge rektigi üzerinde durarak. hür sendikacılığm gelişimini sağla yıcı yenilikçi hükümler getirilmesi dıkensiz gül bahçesi aranmaması, güçlülerin tahakkümünü önleyici, zayıfı ve suçsuzu koruyucu yeniliklerin getirilmesı gerpktijini söyledi. Halil Tunç: Tasarılarla, sendikalar adeta bir devlet ünitesi haline getirilmekte ANKARA, (ANKA) Türkîş eski Genel Başkam Hali! Tunç, tartışmaya sunulan «Sen dikalar, toplu sözleşme, grev ve lokavt yasa tasarüarını» eleştirdi ve «tasarılarla sendikalar adcta bir (Devlet ünitesi) haline getirilmekte ve sendikalara bir dernek havası veril ınektcdir.» dedi. Haftalık «Yankı» dergisinin konuyla ilgili sorulannı cevaplandıran Tunç, sendikal faaliyetin sınırlandırılmak isten diğini belirtti ve şunları söy ledi: «Grev yasaklan genişletilmiştir. Bankacılık, Belediye lıizmetleri, petrol ve enerji iş kolu Ue kömür sektörii de grev yasaklan içine alınmış tır. Bu kısıtlamalar yetmiyor nıuş gibi. bütün bunlara rasmea grev yapma imkânı olur sa bunun da ihtiyati tedbir yolnyla durdurulabilmesi imkânı tanınnuştır. Bütün bu düzenlemelerin en düşündürücü yanı ise, Türkîye'de iş çevrelerinin ve işverenlerin nisan 1982'de ortaya koyduklan isteklere harfiyen uymasıdır. Yine de urnutsuzluğa kapılmamalıdır. Özellikle bunalım larm sorumluluğunu işçilerin sırtına yıkma girişimlerine göz yumulmamalıdır.» Dolunayda suç ora nları artıyor New York polisinin araştırma servislerine göre kasıth olarak çıkartılan yangmlarm sayısı dolunay sırasında yüzde 100 artıyor. Dış Haberler Servisi Ay dünyamızm çevresinde yirmi yedi gün, yedi saat. kırk üç dakika döner. Ekseni çevresinde dönüş yaparken de güneş ışığmı yansıtır. Değişjk dönemleri hilâl, yanm ay, dolunay gibi yirmi dokuz gün, on iki saat ve kırk dört dakikalık zaman ahr ki, «bir ay» diye tammladığımız süre budur. Aynca günde iki kez deniz suları üzerinde etkilidir, bu sulann çekilmesini ve yeniden kabarmasını sağ lar. Bu özellikleriyle de, çok eski çağlardan beri insanlar üzerinde büyük çekiciliği olmuştur. însan lar güneş gibi aya da tap mışlardır. Bilimsel olarak açıklanamasa da, özellikle dolunav çıktığınkoydu. Işlenen suç sayısının dolunay sırasında iyice arttığı bu araştırmayla belirlendi. «İnsan insanin kurdudur» deyimini doğrularcasına, dolunav çıktığında aşın can lanan kurtlar gibi insanların da böyle günlerde • kurtlaştıkları» anlaşıldı. 1964 yılında. Fransa'nın To ulouse kentinde yakalanan katil, kurbanlarıru dolunay sırasında parça parça doğruyordu. New York polisinin araştırma servislerine göre de, kasıth olarak çıkarılan yangınlar dolunay sırasında yüzde 100 artıyor. Dolunaym başka özellikleri de var. Kediler böyle gecelerde dengelerini yitiriyor. Köylüler, bir ürün nlmak için «dolunay» çıktığınrte tohuro ekmek gerektiğine inanıyorlar. Bazı çiftçiler. evlerinin yapımında kullanılan odunu keserken bu kesimin dolunay sırasına raslarsa, o sıra kesi len tahtanm daha sağlam olduğunu belirtiyorlar. En iyi dolunaym da ağustos taki olduğu söyleniyor. YHK, takım sözleşmesini toplu sözleşme gibi yeniledi ANKARA, (Cumhtıriyet Bürosu) Yüksek Hakem Kurulu, (YHK), Sincan Belediyesi'nde işçi ile işveren arasmdakl takım sözleşmesini toplu sözleş me gibi yeniledi. Sincan Belediyesi'nce işçile rin başvurusu üzerine belli bir süre için hazırlanan takım söz leşmesinin süresi tamamlandıktan sonra Bölge Çalışma Müdürlüğü aracılığıyla YHK'ya gönderildi. YHK. ortada bir sendika bu lunmadan Sincan Belediyesi ile 150 işçinin aralannda imza ladıklan toplu sözleşmeyi Türktş'e bağlı BÎF Sendika sı adına toplu sözleşme olarak 31 sralık 1983 tarihlne de ğin yeniledi. Bu arada, takım sözleşmesi Yüksek Hakem Kurulu'nda gö rüşülürken işveren, yüzde 10 artı 3 bin liralık avans zammı nı da işçilere verdi. Toplu söz leşme gibi yenilenen takım söz leşmesi iki yıldır uygıılanıyor. TAKIM SÖZLEŞMESİ NEDlR? 1475 Sayılı îş Yasası'nın 10. maddesine göre takım sözieşmesi şöyle nitelendiriliyor: «Birden çok işçinin meydana getlrdiği bir takımı temsilen bu işçilerden birinin, ta kun kılavuzu sıfatıyla işvereıüe yaptığı sözleşmeye, takım sözleşmesl denirj» da insanların değişik dav ranışlar gösterdikleri sap tanmıştır. Pek çok ülkede yaygm bulunan bir inanca göre, dolunay çıktığında akıl hastalan daha çok heye canlanırlar. Amerikalı bi lim adamı Arnold Lieber" in bu alandaki araştırma ları ilginç bir durum ortaya koydu. Bir sinir has tahklan kliniğinde çalı şan Lieber, dolunay sırasında hastalann daha sal dırganlaştığını olay olay saptadı, bir meslektaşı da böyle günlerde telefonda karşısına çıkanların iyice küstah konuştuklarını belirledi. Arnold Lieber'in özellikle Kaliforniya'daki küçük bir kent olan Dade'de yaptığı on beş yıllık araştırma bir ba§ka gerçeği daha ortaya