Catalog

umhuriye Sahıbı Cıımhumet Ma:b »aulık \e Ga/eteulık Turk Anonım Şırkeiı actma \adır Nadı, • Genel Ya\ın Muduru Hasan Oemal Mues,ese Muduru tmıne l >aklıgıl. Va/j Işlerı Muduru Oka> Gonensın. • V azı Işlerı Mudur Yardımusı Ahmel korultan. Haber Mtrke?ı Muduru Yatç«ıı Ba>er. SavU Du7enı Vonelmcnı Alı Aıar TAKVIM 6 Kasım 1983 Imsak 5 51 Guneş 7 35 Tetmıkıler ANkARA Vakın Dogan. IZMIR Hıkmet Çelıııka>a. ADANA Mefımel Mercan. • Servıs Şejlerı Isıanbul Haberlerı Şrlahaltın (.uler. Dı? H ı K ı k Iruıın Bjlıı. l koıuMiıı Otmjn l İJKd\ kıılıtıı A\dın tmu,. \l ı ıu/m \jlı,ın Peky.n. Spor Daııısıınıııı \hdulkjdir > uıılmjn Du/dlıın. Rffık Dıırbas. Aruslırınj Şahın \lpa\ lkındı 15 41 Akşam 18 00 Yatsı 19 32 Burolar • Ankara: Konur Sokak No 24'4 Yemşehır. T d 175825 175 Idare 183335. • Izmır Halıt 7ı>a Bulvarı No 65 3, Tcl 254709 131210 • Adana Alaturk C addesı, T H K Işhanı Kaı 2/13 Tel 14550 19731 • Basan \e \a\an ( umhumel Vlalbaacılık ve Gazeleıılık T A Ş Turk O<.a£ıCad 39/41 Cagaloglu lst PK 246lsl Tel 5209703Tclex 22246 Oğle 12 57 Onüç milyonluk pembe banyo sahibinin başına dert oldu fiyatıyla Bekır Yıldınm 14 ayar altın kaplama musluklu ban mıl>onlukbıralctı mılletın ağzını açık yosunu ne satabıhyor, ne ıhraç edebıhyor, ne de Bu ılgıden yararlanmak ıste \en Bekır \ ıldınm da kendı ban kullanabılıyor. YALÇIN PEKŞEN Mermer ıhracatçısı Bekır Yıldırım'ın başı, "vatana ve millete bir hizmet olsun diye" yaptırdığı mermer banyo yuzunden derdegırdı 13 mılyon lıra değer bıçüen, pembe renklı.Söğut mermerınden yapıimış Danyoyu ne satabıhyor, ne ıhraç edebıhyor, ne de kullanabılıyor Buna karşılık "hiç haketmediğı haksız etestirilere uğnıyor". O>sa mermer banyoyu kendı deyışıyle "vatana ve millete bır hizmet olsun diye" vaptırmış bu lunuyor Işın başında "esas gayesi bu banyoyu Araplara yulturmak"tır Sheraton Otelı'nde duzenlenen "Mutfak/Banyo 83" Fuan'na da "zaten bu gayeyle" koydurtmuştur KENDİ SATIN ALDI Gerçekten 13 milyonluk pem be banyo fuarın en çok ılgı çeken eşyası oldu Çok az rastlanan renktekı mermerı, 14 ayar altın kaplama musluklan ve 13 Bekir Yıldınm banyoyu ne yapacagını şaşırdı... DUNYANIN EN LUKS BANYOSU 13 mılyon liraya satışa çıkanlan pembe mermerden banyo fuarda sergilenirken... (Fotoğraflar UĞUR GÜNYÜZ \alnızca 790 çeşit malda "kalitelidir" damgası var Türk Standartları Enstitusu 6 ayda 14fırmamn 20 Enstıtu yetkıülen, ayrıca fessozleşmesini feshetü. Yetkilıler denetımlerin sıklaş hedılen sözleşme sayısında son yıllarda büyuk artış kaydedıldıması sonucu TSE markakası geçersiz kıhnanfirma ğını belırterek, "sanayileşmenin sayısımn arttığım belirttıler. bu.de gec başlaması nedeniyle ANKARA, (THA) Turk Standartlar Enstıtüsu'nün bu yılın son altı ayında 14 fırmanın 20 adet TSE standart sozleşmesini feshettığı belırtıldı THA muhabınrun enstıtü yetkılılerınden aldığı bılgıye göre, enstıtünun kurulduğu 1966 yılından bu yana sözleş,mesıru feshettığı firma sayısı 58'e, fırmalann mamul sözleşme sayısı da 104'e ulaştı Venlen bılgıye göre, sözleşmelerın fesh edılmesıne, yuzde 53 oranında fırmaların Türk Standartları Enstıtusü ıle ımzaladıkları sözleşme ve talımatlara aykın davranmaları ıle standarda uygun mal uretmemelerı neden oluyor Yetkilıler, sözleşmelenn feshınde yuzde 47'lık oranın ıse, fırmaların kendı ısteklerınden, uretımı durdurmalanndan ya da yenı sözleşmelerı ımzalamamalanndan kaynaklandığını söyledıler Enstitu olarak oncelerı, kalite kontrollannda beliıiı bır musamahamız vardı. Ancak, belirli bir donem sonrasında başlayan sıkı denetım, sözleşmelenn fesbedilmesinde kendini gostermiştir" dedıler Venlen bılgıye göre, bu firmalann urettıklen çeşıtlı mamuller ıçın enstıtu ıle ımzaladıklan 790 adet sözleşme yürürlükte bulunuyor >osunun uzerıne "Bekir Yıldırım'a satılmıştır" şeklınde bır \azı kaydettı Boylece fuarı gezen bınlerce kışıye adını duvurma fırsatını kullanmış oldu ÇARŞIYA UYMADI Faka: ışler umduğu gıbı yürumedı 13 milyonluk banyoyu artık gozu ı>ıce açılmış olan Araplar bıle fazla luks ve pahalı buldular Hele Istanbul Tıcaret Odası Başkanı Nuh Kuşculu'nun bır gazeteye verdığı "Bu banyoyu alanlar havadan para kazananlardır" yolundakı demeç "banyoyu taşıran" son damla oldu Işte bundan sonra pembe banyo Bekır Yıldınm'ın başına dert oldu NE SATILIYOR, NE YAPILIYOR Turkıye'de, hatta belkı de dunya'da bır eşı daha bulunma>an pembe banyoyu bır mağaza>a kovup teşhır etmek de artık olanaksızlaşmıştı Çunku uzerınde bu kadar soz edıldıkten sonra hıçbır kuruluş şımşeklerı uzerıne çekmemek ıçın buna yanaşmıyordu Yurt dışına ıhracata gelınce buna da olanak yoktu Çunku Soğut'tekı pembe mermer ocağı "Allah'ın hikmetinden" bu banyoyu yapacak kadar mermer çıkarıldıktan sonra renk değıştırmış ve beyaza dönmuştu Bu arada Bekır Yıldınm "havdan para kazananlardan" olmadığını kanıtlamaya gınştı Tum duvarları cevız kaplama luks vazıhanesınde goruştuğümuz Yıldmm şunları söyledı "Efendim bız vajan ve memleket içın çahşıyoruz. thracat yapacagım diye her yerimızden ter akıyor. Geçen yıl yaklaşık 700 bin dolarlık ihracatımız var. Bu sene bır milyon dolara yalun olacak. Geçen sene net olarak 13 milyon lira vergi vermişız. 1983'te tahmin ederim bunun uzerıne çıkacak." Bekır Yıldmm ış hayatına canlı ha>van ıhracatı ıle başlamış Sonradan mermere dönmuş Mermer banyo ışıne de önce veşıl mermerle başlamış Sonra kendı deyışıyle, "roze mermeri bulunca Allah şaşırtmış, bir de roze banyo yapalım, şan olsun" diye duşunmuş Gerçekten du şunduğu gerçekleşmış Yanı epey "şan olmuş" ama zamanla buyuk bır de dert olmuş "BUROKRAStMIZYASALARA B A G L I D I R , YOLSLZLLK VAPMAZ" İsveçin Sosyal Demokrat Başbakanı Olof Palme, Der bpıegel redaktorlerıyke goruşme sırasında. Soldan sağa: Hermann Orth, Siegfried Kogelfranz, Olof Palme. Spiegel: Bürokrasiniz zırva üretiyor Palme: Bürokratıımzla öğünüyoruz İsveç Başbakanı: Her bakanlık ıçinde burokrasmın negin, tum dunya telcvizyonlannın gösterdigi İsveçli 'Pippi azaltılmasıyla uğraşan bir kurul vardır. Oluşturduğumuz bir komısyon burokrasınin nasıl azaltılabı Langstrumf' çocuk dmsi yasaklandı. Çocuklara leceğmi araştırıyor. Bu sayede devlet komısyonlarımuş. Buna dunyazararlı oluyorguluyor. nın sayısı 330'dan 80'e indi. PALME Bu örnek"" tabıı kı Dış Haberler Servısı Yurttaşlarımn her sorunuyla ılgılenen İsveç yönetıcılen, gıderek sosyal yardımlar aracüığıyla totalıter bır denetım kurmakla suçlanıyor. Bır vandan bılgısayarlann kuUanırruyla yönetıcıler, yurttaşların ıçını dışını bılecek hale gelıyor, bır yandan vurttaşlar, sosyal yardımlann venlış tarzıyla ıstenen doğrultuda yönlendırılıyor Böylece en çağdaş demokrasılerden bırınde, seçkınlerden oluşan burokratık bır zumrenın, halkın her sorununu duşünüp, onları vesayet altına alması tehlıkesı doğuyor Kımılerı bu eğılımın totalıter bır rejıme kadar varabıleceğı kanısında İsveç Başbakanı Olof Palme'nın Alman "Der Spiegel" dergısıyle yaptığı aşağıdakı göruşmede, çağdaş demokrasılerın karşı karşıya geldığı bu tehdıt ılgınç bır şekılde tartışılıyor FİŞLEME SORUNL SPİEGEL Savın Palme, nlkenizde tum yurttaşlar hakkındaki bilgiler, merkezı bır bilgisayar arşivinde bırleştırilecek. Bu planlar, tsveç'in totaliter bır devlete donuşebılecegı korkusu yaratıyor. Bu planların amacı nedir? PALME Bınncısı, bılgısayarlann yarattı&ı tehlıke, asıl olarak ınsanların elınden ışını alması Sanayı yapısını değıştırmesı lkıncısı, tabıı kı bılgısayarlann ınsanları fışlemesı sorunu var Ama yurttaşlan bılguayardan korumak ıçın özel bır devlet kuruluşu oluşturan ılk ulke bu olduk Bu ışe onayak olanlardanım Bız "Buyuk Birader" ıstemıyoruz başımıza SPİEGEL Devletın 25 bnyük bilgı bankasının birleştirilmesinin amacı ne? Bu çapta ınsan fisleme u>gulaması hiçbir demokratik ulkede yok. Vergi, sosyal sicili, bankalar ve elden duşme eşyalara kadar \aran her şeyin bilgısının anında bulunabılmesi, mutlak gozetim ve denetımden başka ne amaç taşıyabilir? PALME Bunlar, belkı de haklı olarak, sert eleştırılere uğradı Merkezı arşıv yanlılan, bilgisayar sistemlerının bırbmne bağlanmayacağını söyluyor. Hükumet henüz tavnnı açıklamış deSPIEGEL Ama biz bazı bilgi satışlannı batuiryoruz, Jan Freese de oyk. PALME Gızhhk koşuluyla, bazı bılımsel araştırmalarda bılım adamlanna bu bilgiler sunulur tstM SATIŞI SPİEGEL Vergi dairesi, ortak ozellikkri olan kişderin isim ve adreslerini toplayıp bazı mağazalara satarsa bu bflimsel araştırma mı oluyor? PALME Vergi daıresı mı"> SPİEGEL Evet. PALME Ne satmış? SPİEGEL 25 bin Polonya asıllı İsveç yurttaşının adres listesını. Bir mağaza onlara Polonya şarkılan satmak ıçin almış bu listeyi. PALMEO ış şöyle oldu Yet kılıler mağazanın ıstegını reddet tıler Bunun yenne mağaza göndereceğı broşürlen vergi daıresıne verdı Onlar reklam ve sıparış formlarını yenne ulaştırdı SPİEGEL Bu daha da beier: Vergi dairesi o/el kişilerin çıkarının hızmetçisi oluyor. PALME Hayır Bu sayede lıste mağazanın ehne geçmemış oldu~ Buna rağmen mağazanın ışı de göruldu "BIZE BAĞIŞ YAPMALISINIZ" SPİEGEL Bunu bir mağaza yapabılıyorsa, başka amaçlar taşıyan siyasal orgutler de yapabilir. PAlAffi Bunu ıktıdarlan sırasında Muhafazakârlar yaptı Yuksek gelırlı yurttaşların Iıstesını çıkardılar. Bu arada bana da KİLOSU 2 500 LİRA Beyoglu Balık Pazan'nda torıkten yapılan lakerdalar kilosu 2500 lıradan satılıyor. Balıkçı Tuncer Ergınsu "Lakerda artık luks sofraların mezesi oldu" dıyor. bır mektup geldı Gelınm yüksek diye onlara bağış yapmamı ıstıyorlardı ~ SPİEGEL Aynca vergi yas»lanyla kadınlar çalışmaya zorlanıyor, bu yuzden çocuklann çoğunluğu 9 aylık olunca aılesinden... PALME Yalan . SPİEGEL ...kopuyor. Çocuk okola başlayana kadar kendisiyle 30'dan fazla kişi... PALME Yalan . SPİEGEL ...ilgilenmiş olumen vesayet altında tutuyor. Orkanlık oluşturdu Bu bakanlığın görevlennden bın yurttaşlann çıkarını bürokrasiye karşı korumak SPİEGEL Goruldugu gibi, burokrasi çıg gıbi buyuyor. PALME Her bakanlık ıçinde ayrıca burokrasınin azaltılmasıyla uğraşan bır kurul vardır Ve bır komısyon oluşturduk Bu komısyon, burokrasının nasıl azaltılabıleceğını, merkezı yapıların nasıl bolgeselleştırılebıleceğını araştırıyor Bu sa>ede devlet komısyonlarının sayısı 330'dan 80'e ındı SPİEGEL Devasa bir burokrasinin bir makıne burokrasisine donuşmesı sizi urkutrauyor mu? PALME Pekı, bılgısayarlarda hangı bilgiler depo edılıyor kı 9 Doğum tarıhım, cocuklanmın sayısı, kazancım SPİEGEL ...ve kannızın ne zaman fldet gorduğu orneğin. Halk sağlığı açısından bunu bilmek gerekıyormuş. PALME Kım demış? SPİEGEL Sten Johansson, Merkezi İstatistik Daıresı "nin yoneticisı. PALME Bu rezılce bır ıddıadır Halkın sağlık durumuna ıhşkın bır araştırma sırasında doktorlar bo>le bır soru da sordular SPİEGEL Ama bu bilgiler ileride kullanılmak uzere saklanıyor. PALMi; Bunun Sten Johareson'un görevı>le ılgılı değıl. Bu arada onun bılgısayarlardan korkmadığı doğrudur SPİEGEL Ama onun fislediği insanlar belki korkuyordur. PALME Yanı, Sten Johansson son derece durusttur Düşük gelırlıler uzerıne harıka bır araştırma yaptı Ve dıyor kı, adaietı sağlamak ıçın bıze bilgisayar lazım. Haklıdır, demek ıstemıyorum, ama cesur bır adam ve onun hakkında korkunç kufurler edıyorlar saçma ve yalandır İsveç Televızyonu ıstedığını göstenr Denetım kurulu kararını ancak film yayınlandıktan sonra verebılır "Pippi Langstrumpf" dızısı epev gösterıldı SPİEGEL Evet. Ama yasaklama karanndan once. "EKMEK YÎYİN YURTTAŞLAR" PALME Bu tur yanlış anlamalar sık sık oluyor Bakın, bır süre önce uzmanlar doğru beslenme konusunda bır araştırma yaptı. Gunde altı dıkm ekmek "Özel olarak oluşturduğumuz bir bakanlık yurttaşm çıkarını bürokrasiye karşı koruyor" 900 yor. Bılım adamları bunun son derece zararlı oldugu kanısında. Politikanızı bu durumda aıleden yana olarak nıielendırebılır miyiz? PALME Kadınları evde oturma zorunda bırakmak ıstemıyoruz. Isterlerse çahşma haklan olmalı Ama devlet kımseyı zorlamıyor SPİEGEL Zorluyor. SANSUR PALME Kadınların çalışmaya zorlandığını söylemek, bır ıf tıradır SPİEGEL Kammızca burokrasi karşısında kisıler çaresiz kalıyor. Burokratlar yurttaşlan res yemenın sağlığa yararlı olduğu sonucuna vardılar Sonra fınncılar bunu somurup reklam sloganı yaptılar "Sosyal Yardım Dairesi dıyor kı, gunde altı dilim ekmek yemelısınız." dı>e Sonra butün dunya, Isveç'te kımm ne yıyeceğıne burokratlar karar venyor, yurttaşlan ekmek yemeye zorluyorlar, diye gurultu kopardı Bu saçmahktan başka nedır? SPİEGEL Bu tur zırvalan ureten bir burokrasi artık çığınndan çıkıp, kendı başına amaç baline gelmemiş midir? PALME Doğru beslenme üzerine fikır yurutmek zırva değıldır Sonra bıreyın korunmasına gelınce: Hükürnet yenı bır ba SONRA BURNUN BÜVÜR „ "Lakerdanın kilosunu altı lirayu sattığımı bilirim" SERPİL GÜNDÜZ 2025 yıl öncesının tstanbuFunu büenler, Emınönu, Beyoğlu, Pangaltı, Kadıköy'de pınl pınl camlı, temız mennerlı, karpıt lambası ya da yandakı dukkandan kordonla alınmış elektrıkle aydınlatılmış kuçük tezgahlanyla babacan ve gungörmüş lakerda satıcılannı artık "anı" diye anlatıyorlar "Eskiden kilosu 6 liraya "lakarda" sattığımı bilirdim. Artık tarih oldu. Yalnız bu mu? Eski muşteriler de yok inanın" dıyor Tuncer Ergmsu Ergınsu Beyoğlu Bahk Pazan'nda balıkçılık yapıyor ve konuşmasını şöyle surduruyor "Eski akşamcılar agızlanmn tadını bilirlerdı Rakıyı lakerda ve kırmızı soğanla içerlerdi. Kuçuk dilimlere ayınrlar, uzerıne bol zeytinyağı ve bol limon sıkarlardı. Tadma doyum olmazdı. Bugun ıyı lakerdanın kilosu 2500 lıra. Ama boyle gıderse fıvatı daba da vukselır. Sizi n anlayacagmız luks sofraların mezesi oldu artık." Ergınsu'ya göre "lakerdanın" bu kadar pahalı olmasının nedenı tonğın ve palamutun son yıllarda azalması, tutulanlann da hemen tüketılmesı "Karadeniz ve Bogaz balığı, Mannara balıgından daba lezzetlidir. Çunku suyu az tuzlu, akıcı, soguk ve temizdir. Marmara çok tuzlu ve üık olduğu için balığın etı de gevşek olur. Bogaz balıgı daha sıkı ve temiz etlıdır. tşte lakerdayı Boğaz'da tutulan toriklerden yapacaksın. Bu farkı anlayacak kaç damak kaldı dersınız?" diye soruyor Ergınsu "Tunç Balıkçısı" Tuncer Ergınsu "her torikten lakerda yapılmaz. On birinci ayla yeni yılın binncı ayı arasında tutulan yaglı toriklerden yapıhr" dıyor ve nasıl yapıldığını şöyle açıkhvor "Lakerda \apmak ıstedığiniz torığı dılim dılim kesınız. İyice temızleyıp kanını alınız. Bır gun soguk suda bırakmalısınız. İyice suzdukten sonra tenekeye bi kat tuz, bir kat bahk dılımi seklinde diziniz ve tenekenin agzını kapatınız. Bir hafta sonra tenekenin suyunu dokup, yeniden tuzlu su koyarsamz ancak olçu şoy le olacak 1 teneke soğuk suya 1 kilo tuz koyacalcsuız, yirmiyirmibeş gu« soara takerda tam yenecek kıvama gdmis demektır." İsmail Gülgeç