Catalog

Cumhurıyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 22 MART 1982 on günlerde Güzel Sanatlar Akademisme verüecek yenı yasal statü ıle ılgılı soylentiler, gazete sutunlarında sıkça goze çarpıyor Gerçekten, Yuksek Ogretım Yasası 6 kasım 1981 de yururluğe gırmış ve bu tanhte var olan akademılerra durumlan Yuksek Oğretım Kurulu'nda lncelenerek genelde ya unıversıteye dönuşturulmesinı, ya da unıversıte ıçınde fakulteler biçiminde oluşturulmasını öngftrmüştür Ne var kı yasanın yürurlüğe gırmesinl izleyen 6 ay ıçınde (yanı 6 mayıs 1982'ye kadar) bu düzenlemenın yapümaeı yine aynı yasanın koyduğu kuralın gereğıdir. Iş+e, kamuoyunu ilgılendiren guncellığinden ötürü, konuyu açıklamak amacıyla yazdım bu yazıyı ••• Gerçekçı bir gozlemle önce kurumun nlcelıksel sayim dökumünü yapalım Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademısınde 3000'ı aşkın ogrencı yuksek ogrenim gormekte, bunlara profesör, doçent, asıstan ve öğretım görevlısı olarak 230 kadar oğretım elemanı egıtıtn vermektedır Guzel Sanatlar Akademtslnin 7 fakül tesi vardır Bunlar sırasıyla S yıllık yüksek hsans eğıtımı veron Mımarlık Resım Heykel. Goruntü Sanatlan Endüstn Sanatlan, Tetnel Sanat ve Blllmler Fakültelenyle 4 yılhk hsans eğıtımı veren Yapı Üıetımı ve Çevre Duzenleme Fakültesıdır Bunlardan Tetnel Sanar Bihmleri ve Mımarlık Fakdltelerinde doktora yapılabılmekta, ftbur sanat dallarında ıse yeterlık eğitimi verilmektedir Bundan başka Balkanlar'ın en büyük film arşıvıne sahıp Sınema Televizyon Enstıtusu ıle ülkemızde konusunda tek olan Fotograf Enstıtusu de adı geçen dallarda yuksek öğretim voren akademıye bağl kuruluslardır Aynca Türk Sanat Tanhl EnstıtOsü. Türk Mımarısi Araştırrna ve Restorasvon Enstıtusu Geleneksel Türk Sanatlan Bolümu pıbı bırımlerıyle ulusal sanatımıza hızmet gorevını de ustlfnen Güzel Sanatlar Akademısı yrae kendısme baglı Devlet Resim ve Heykel Muzesı ile de yaygın eğıtım işlevını surdurmaktedır ••* Şimdi de kururnun tarihsel perspekH S Ü niversitelesirken Ü Bugün Güzel Sanatlar Akademisi, mimarhk, resim heykel ve süsleme sanatlarındaki öncülüğünün yanısıra, yapı üretimi ve çevre duzenleme, endüstri tasanmı, tekstil, seramik, grafik dallarmı içeren endüstri sanatlan ile görüntü ve sahne sanatlan alanlarındaki öğretim birimleriyle kendisini surekli yenileyen bir kurumdur. Prof. Dr. Safa ERKÜN flne göz atalınv Bundan tanj yüzyıl once 1882 yılında kurulmuş ve 1883'te oğretıme başlamış bulunan «Sanâyi1 Nefıse Mektebi Âlısı», Imparatorluktan Cumhurıyet donemme. aynı ad altında ve yuksek okul statusunde olarak ıntıkal etmıştır Ilgmçtır kl bu evrede Buyuk Atatürk. devnmlerının dızlsıne guzel sanatlar reformonu da katarak, kültür devrlmınm ilk atılımını daha 1926 da once güzel sanatlar alanında başlatmış Osmanlı Imparatorluğundan kalma en görkemlı yapılardan bıri olan Fmdıklı dakı «Meclısi Mebusan» bınasını guzel sanatlara 07gu lerrekte (tahsıs etmekte) bir an duraksamamıştır Var olan öğretim uyelerıne katılmak uzere Batı'dan getırttıgı uzmanlarla guçlendırdığı kurumun adını da •Güzel Sanatlar Akademisı»ne cevırmiştir 1937'de Dolmabahçe Sarayının hlr kesiminı Resım Heykel Muzesi'ne ayırtmıştır Böylece Ataturk'un yonergelerıyle (dırektiflenyle) Güzel Sanatlar Akademısı ülkemızde ılk kez Akademi adını ve statüsünü elde eden yuksek öğretim kurumu olmuştur Göruluyor ki 1928'da gırişilen Guzel Sanatlar Akademisi reformu Ataturk'un kultur devrıminde öncelik taşımış 1928' dekı yazı devrlmıyle 1933'teki Dârülfunun ıslihatı bıle bunu izlemiştir (1) Bugüne kadar Güzel Sanatlar Akademısi va ona baglı kuruluşlan duzenleyen yasalar, temel olarak Unıversiteler Yasası'ndan kaynaklanmışlardır Kendi alanında ulkemızm en etkıli ve yetkili kültür ocağı gerçekte bir çeşit güzel sanatlar üniversıtesı olan Guzel Sanatlar Akademısı, kuruldukları sırada oğretım uyelerı vermek, ya da ögretlm yardımcılannm akademik agamalarında lürilere çagnlmak suretıyle kımı unıversıtslerın mımarlık veya guzel sanatlar fakültelerının oluşumlarında katkısı bulunan ve emesı gtcen bir ka>naK kurutn gorevıni de yapmıştır Bütun bu tş,levsel yapısıyla Devlet Güzel Sanatlar Akademısı sanatsal ve bılım sel araştırmalan yalnız kendısı yapmakla yetınmeyerek, aynı zamanda yurdumuzda bu gibı etkınhklen desteklemekte ve ö zendırmektedir DGSA'da oteden berı kurumsallaşmış bu turlu faalıyetler arasmda duzenh aralıklarla yınelenen ve kahcı ya pıtlarda sonuçlan yansıyan »Istanbul Sanat Bayramı» Osman Hamdı Odullerı» «Dur.ya Şehırcıhk Gunu» ve çeşıtlı sergı ler gibi, surekli sanat ve bilım törenlennı sayabıhrız Bugun Güzel Sanatlar Akademısi Mımarlık, Resım Heykel ve Susleme sanatlarındaki onculüğunün yanısıra, Yapı Üretimi ve Çevre Duzenleme Endustn Tasarımı Içmımarhk Tekstil Seramik Grafik dallannı ıçeren endustn sanatlan ıle Gorüntıı ve. Sahne Sanatlan alanlarındaki öğretim binmleriyle kendısını surekli yenilayen çağdaş bir kurumdur *•• Yasal statü ne olursa olsun bir eğıtim kummunu asıl yücelten öğretıci ve ögrencilennin yarattığı yarj tlar ve yaptıgı yaymlardır DGSA uluslararası platformda da fceçerli bir eğıtim düzeylne sahlp olduğunu mezunlarınin yabancı ülkelerdekı ba şansıyla kanıtlamış bulunmaktadır. Içte ve dışta Türk guzel sanatlarını temsıl e den çagdaş sanatçüanmızın buyuk çogunluğunu yetıştırme evrımıne enşmış bir kurumun gerçekleştırdıgı ölçut ve standarPar, yasa maddelennden çok daha açık ve seçık olarak onun sanatsal saygınlığını ve bıhmsel duzeymi ortaya koyar Ancak gonul ıste*" kı ülkemızde öteden berı bir tür sanat unıversıtesı işlevını gormekte bulunan Guzel Sanatlar Akademısı bir tek fakulte bıçimının dar kalıbına zedelenmekslzln bir çırpıda sığdınlamayacak çaptaki geniş örgütü orantısında ISTANBUL GUZEL SANATLAR ÜNIVERS1TESI adı altında doğal kapsamı içensınde bıcımlendırikin Dallanndaki fılızlerı surdurebümesı ıçın kendıne özgü organik bütünlügu besleyen ozsuyundan yoksıın kalmasın Unutamama'ıyi7 k vaklaşık yüzyıl onre gırıştıklerı Meııı Restorasyonu ıle kendı ulusal kulturunu saklı tutarak çağdaşlaşmayı başaran laponlar (2) Tokyo Güzei Sanatlar Üniversıtestm «Tokyo Geilutsu Daıgaku»yu boyle bir anlayış ve blhnçle kurmuslardır Yugoslavya avnı davranı«ı benimseyerek Beîgrad Guzel Sanatlar Ünıversitesini oluîturmuştur Üstelik böyleslne Wr yürekli vaklaşım ve o'umlu çozüm Büvük Kurtarıcı Atatark'un 5u ozlem ve öfeıitlerıne ne kadar uyeun duşerdl «Türk milletlnin tarihi bir vasfı da Kuzel sanatlan «evmek v« onda yukselmektır Bunun tçtndtr ki millatimizın guzel sanatlara sevgisini ve mllli birlık dujgusunu mutemadiyen vs her türlü vasita ve tedbirlerle irkişaf ettirmek, millı ülkümuzdür» (1) Safa Erkttm «Başögretmene Dönüsen Başkomutanın Devrimlerinde Kültüre Verdıgı Oncalik» DGSA 3 Sanat Bayramı «Atatürk ve Güzel Sanatlar» konulu sempozyum bildlrllori Içinde, Ist. 1982 Anlamsız Tarih? Mart Çanakkale Zaferi'nin yıldönümü kutlandı Radyo, televizyon, basında yaymlar yapıldı Acaba Çanakkale Savaşlarının çok boyutlu tanhsfl degerını o*taya koyabüdijf mı? Yok6ft törensel yaldaşımın duvarları arasmda «ıkıgıp kaldık mı? • Çanakkale Savaşları «Düşman ile biz» arasmda gcçen yerel bir olay mıdır? Salt bomba, mayın, zu*hlı, kurşun mudur? Yoksa evrensel bır anlamı var mıdır? Kimdır duşman? îngıllzler mi? Fransızlar mı? Avustralyalılar m ı ' Yeni Zelandalılar mı? Avustralyalılann, Yenı Zelandalıların (kısa adlanyla Anzak ların) ne ışlerı vardı Çanakkale'de? Yanıt Çanakkale Savaşlarının Londra'dakı «Şahln»i Ikincı Dünya Savaşında sağ elının lşaret ve orta parmaklanyla >aptıgı «V» tzafer) işaretıyle ünlenan vo dudaklarından hıç eksıhneyen purosuyla sevımlıleşıp «Amcamjz» olan Churchıll dı Bırıncı Düny<\ Savaşından önce «Sömürgeler Bakanhğı Müstevarlığınu üstlenen «Churchill Amcamız» 1815'te Bfthriye Nazırı ıken Çanakkale saldırısını (askert uzraanların ve kurmayların dlrenmeslne karsm) tezgahlanmış başansızlığa uğrayınca Bakanhktan uzaklasmak zorunda kalmıştır Churchill m amacı. Osmanlı Imparatorluğunun kalbıne doğrudan Baldınp Istanbul u ele geçırmektl. Böylece bir darbede yıkım gerçekleşecektı Plan başarıya ulassaydı, Ingilız donanması K»radeniz'e çıkacak Çarlık Rusyasmı destekleyip yurürlüktekl rejtmi guvenceye alacaktı. Mustafa Ka» msl Pasa, Anofartalar'da bu planı bozdu Böylece ilorde Atatürklesmesi içm gerekli koşullan ve evrensel yazgısmı kendi ollerlyle yaratıyordu Çünkü Çarlık renmlnln yıkılmasıyla dünv a dengeleri bırdanblre defelşmjç Ingılızler. Türk Ulusal Bağımgızhk Savajını Kafkasya'dan vurmak olanaklarını yltlrmls oluyorlardı. * Anlorasız tarihln bir değeri yoktur, kışıyi ezbeıv clllge sürükler, kafayı kısırlastırır TelevlzyonJa Ittihat ve Terakkl'ye llişkin b»»«u rıh b'r dizı ızledık Bu nedenle Babıalı basınında da Ittihat ve Terakkl ustune yazılar yayınlandı Yaklaşım nedlr? Yine bır kısır dongude yuvarlanışı izhyoruz Ittihatçılar acaba agızlarıyla kuş tutsalar Osmanlı Imparatorluğunun parçalanmasını engelleyebılirler mıydı? Enver Paşa'mn çapsızlıgı 151 çabuklaştırmıştın ama, suresi dolup da tarıhm saatı çaldı mı. olacak olanlara kımse karşı duramıyor Eger Ittihat ve 1 erakkı nın iktıdarı donemınde bir üşı çıkıp desaydı kı Ulusal Devlet kuralım O dakikada haın yaftası göğsune ılıştirilerek asılırdı Buna karşın yer yuzunde ımparatorlukla. rm suresı olmuştu Nıtekım Brıtanya Imparatorlugu da Ikmcı Dunya Savaşından sonra noktalanmıştır Ittıhatçılantı şaskmhklan hem çapsızhklanndan, hem de hıcbır partının kışmın derneğm tarihsel gıdişe karşı çıkamaz oluşundan kaynaklanıyordu Enver Paşa nın Osmanlı Imparatorluğu yerins Turan Imparatorluğu duşlerıne dalması bu şaşkınhğm ürünudür Turkıye Gumhunyetı ancak yaşanarak kurulacak, Mustafa Kemal de yaşayarak Atatürkleşecektl • Tanh savaşlann yıllarını ve yerierini szberlemek, krallann adlannı doğumlanm bılmek, paâiçahlarm olumlerınl ve öldurdüklerını saymakla algılanmaz ki Bilimsel yaklaşım nedenselllk açısından tanhe dönuk durmakla ola^ıdır Eğer bu biHnci flzumseyemezsek kımı tarıhse) kışıye «Amca» deyip akraba oluruz kımısıne duşman gozuyle bakıp kinleniriz, duygudan duyguya yuvarlanıp akıldan uzaklaşınz. (2) Prof Dr All Mazrulı .Meijl Restora»yonu Ile Atatürk'un Mirası Arasmda Afnka Karşılaştırmah Modernleşme Ikılemlerı» Türkiye Iş Bankaaı Uluslararası Atatürk Sempozyumu, Ist 1981 EH9R OKTAY AKBAL Fîer Günkü Yarıs ağmur yağıyor. Yol tıfcaU Istanbul Erkek Lisesi'nden öğrendler akın akm çıkıyor ö zel arabalar dizlll. Ne dönmek, ne de ilerlemek olası Tıkalı kalmışız Zekl özkaya, 'Aı daha öteye gitmeli' diyor. Gldiyoruz Gozümüz arkada: Nerde kaldılar"5 'Hep böyle mi?' 'Çoğurüukla boyle'. Bir yanş Bir koşuşma Heyecanlı, bltkinhk. •Kaç dakika var?' 'Yirmi daklka*. Nerde kaldı matnsler' Arabamız biraz daha gidiyor oteye. Derken kavşak Zekl lnlp traflkçilik yapıyor. 'Sen geç, sen dur. Bekle kardeşlm. Oynat direksiyonu.' Tamam yol azıcık açıldı, ama matrisler nerde' Gazeteden bir arkadaş, Zekrnln halme gülüyor «Sen çok beklersin daha' diyor. Zekl, 'Şuna bak, yardıtn edeceğine tutmuş eglenlyor' Neyse yetlştıriyorlar matris kutularını Getiren soylenıyor: 'Elli kilo be agbi' Gazetecıler Cemiyeti onündeyiz Ne yana sapmalı? Hangl yol tıkanık değilse ona . Bakıyor Zekl, 'Ağbl aşağıdan glttneli' diyor, çevlrlyor direkslyonu 'On be? daklka var Havaalanına yetişmeye, ha gayret.' Bu, her akşam üstü yaşanan bir serüvendlr. Heyecanlı bir koşudur Soluk soluğa yapılan bir yanş Kendi kendirmzle 'Cumhuriyet'in tzmir ve Ankara baskılarının matrisleri belirli saatlerde kalkan uçaklara yetıştınlecektlr Blraz geç kaldın mı uçak gıder, matrisler de orada kalır Bu kez haydi yenıden arabaya yükle, kara yollanna vur dıreksiyonu Zeki özkaya, Mehmet, Necdet 'Cumhuriyet'ln adsız kahramanları . Matris arabasına blnmek mi? Bir blnen bir daha hlç niyetlenmez' Geçenlerde gazeteden bir usta binmiştl, Kumkapı'da inerken, 'Bir daha mı?' dedl Boyledlr Hanı ne derler 'kelle gotürür gibi'... Bunu değigtırmeli 'matris goturur gibi demelı!' Ruzgar bıle yetışemez bıze Gülhane yanından, Sultanahmet çeşmesi koşesınden, Ahırkapı geçıtinden sahile. Oradan tuttun mu yolu, artak tamamdır Sagından solundan geçersın tüm taşıtların Hani bir de havalanabllse, tüm taşıtları tepeden de geçer Zeki.. Sağa selam sola selam, trafıkçılere, gorevlılere, sonra yola devam.. «Şu matrisleri yanm saat önce verseler, 22 kilometre bu on daklkada nasıl alınır, hele bu kalabalıkta. yağmurda Kırk beş dakika once alabılse matris kutularını, boyle yüz, yüz yırml km hızla gıtmeyecek Zeki ye bazan da Mehmet'e diyorum kl: «Yahu, yazı ışlerlnden arkadaşları arada bir şu ge î>ye çagırsana, gbrseler, yaşasalar şn ölüna heyecanını» «Bir blnen bir daha bınnuyorki agbl» diyor Zeki Bir ben miyım 'kahraman'i Belkl de dlıştım Yıllardır bu koşuya katıla katıla, matris takımında oynamaktan hoşlanmaya başladım. Zekı'de oykü çok Tam kırk iki yıldır yapıyor Du 151 Başından geçmedık kalmamış Bir kez Ankara ya matris gotürüyormuş Her zamankl gıbı u^arak tzmıt'te bir gorevli çevirmiş Zeki, gazete arabası oldugunu soylemiş, belgelerinl gostermış Gorevli bırakmamış Zeki bir daha soylemiş, bir daha gostermiş Gorevli gene bırakmamış. Bu ke7 Zekl. «Arkadaş ben gorevlıyım, bu matrisler Ankara'ya gidecek, ben yota çıkıyorum; sen istersen gorevini yapar arkamdan ateş edersin, kanşmam' deyıp basmış gaza Donüşte yine aynı gorevllye rastlamaz mı1' Bu kez geceyansı olmus Nerde geceyarısından sonra sokağa çıkma beigesP Zeki, umaınuş onu yanına almayı... setı hakhsın bu kez' demış Ama gorevli giderKen ben yanılrtım simdi de sen Ödestlk, haydl var gıt yoluna' deyip bırakmı^. Y cıl hastalıklarla tozalarda z»man yıtırmeden yapuacak tıbbı yardım ve tedavı ıle, bundan sonra kışınin kurallara uygun olarak bir saghk merkezıne taşınmasınm büyuk ölçıl de hayat kurtarıcı olduğu »ayı sal verilerla kanıtlanmıştır. Bu rıedenledir kı kalkumıış ülkelerın saglık örgutlermde bu ko nuiara büyuk onem verılır. Ul kemızde durum nedır? En dar anlamda bile sağlık hızmetı gotürülemeyen yoreleri bir yana bırakahm, önce sağlık örgutü ve hekim bulunan yerleri düşünellm örneğin, Uç büyuk kentlmızde, çevrerruzdeki hekım va hastano kalabalığına karşın, bırdeo hastalandığınız zanıan, hele çalışma saatleri dışında, kıme, nereye, aasıl başvuracağınızı, sağlık hizmetierınden nasıl yararlanacağınızı düştındünüz mü? Genellıkle, ekonomik durumunuzun elvermesi koşuluyla, komşu veya tanıdık bir hekim aramak, eğik başla ricada bulunmak gıbl hem sızı hem hekımı zor durumda bırakan yollar ızlenır. Kazalarda da yaralı, bir çuvalmışcasına en yakın taşıtın içıne tıkılarak son hızla hastaneye ulaştırılmaya çalışıhr. Olaydan hemen sonra bıunçli bir ılkyardım yapılmamasının ve taçunadakl bilglsizuğin yolaçacagı, sonradan da dUzeltılemeyecelc zararlar billnmez. A Acil Sağlık Hizmetleri SAĞLIK HIZMETLERIMIZIN ÖRGUTLENMESİNDE, ÖZELLÎKLE ÇAUŞMA SURELERİ DIŞINDA, EVDE tLK YARDIM VE ACİL ILK TEDAVI ALANLARINDA BOŞLUK VARDIR. Dr. Engin TONGUÇ alan, daha dogrusu statüsUnden gelen yUkUmlülUkleri ve baskı mfkanizmaları sonucu dddıye almak zorunda kalan Sosyal Sigortalar Kurumu olmuştur Birkaç yıl önce, eldekl potansiyelden yararlanarak önce ola nakların en fazla oldugu üç büyük kentten başlamak Uzere, bu Kurumda çağdas bir ambulans hizmetl kurma glrişimi başlatılmıştı Kurumun îstanbulda 60, Ankara 20, Ismirde 20 ambulansı vardı Bunlar, 20' şerllk gruplar halinde, kurulacak «Ambulans Merkezlerivmde toplanacaklar, gerekli tıbbî araç ve gereçlerle donatılacaklar, her taşıtta özel ilkyardım kursu görmUş iki eleman gö Kalkınmış ulkelerde lsa, her Ulkenln kendi koşuUanna göre kazalarda ve acil hastaJanmalarda çağdaş anlamda tıbbî yardunı sağlayacak bir örgütü vardır. Sosyalist ulkelerde bu hizmet kamu sağlık kuruluşlan elıyle yurutulur Kapitallst ulkelerde kisinin sureku Ult başvurma hekiml olan semt pratisyeni gece de görev yapar. Bunlar arasında nöbet tutulur. Eczane, polls karakolu gibi yerlerden o semtte, o anda gbrevde olan nöbetcl heklmi ögrenebilırsinlz. Hasta sabiblnln ve hekimin lsteğine anında karsılık verecek bir ambulans bizmetl mutlaka vardır. îster sosyalist, ister kapitallst Ulkelerds olsun, daha sokaktakl İlk gbzlemlerinizden blri, kırs&l ve kentsel bölgelerde, çok iyl donanunlı, personell özel ilk yardım eğitimi görmUş, bazüarının lçinde hekim de bulunan hasta taşuna araçlannın (ambu lansHann yoğun çalısmasıdır. Kltaplara bakılırsa hasta tasıma araçları llkkez tspanya Kraliçesl tzabel donemlnde, 1487'de Malaga kuşatmasında kullanürruş Günümüzde Batı Avrupa ülkelerlnin blrçogunda bu hlzmeti Kızühaç yUklenmis ve yaygın hasta taşuna örgUtlerl kurmustur. Son yülarda kara araçlanna aynı amaçla donatümış bellkopterler de eklenmlstir. Doğu bloku ülkelerlnin uzaklıkların tazla oldugu *ırsal Asya yörelerinde saftlık hlametlerinl büyük ölcüde bellkopterlerte yürüttüklertnl de bıliyoruz Ülkemlzde hasta tasıma gftrevl bir dağınıklık lcerlstndedlr. Çeşitll sağlık öreütlerının bazı habta taşıtna araçları vardır Ama bunlar, tek elden yönetilmediği, taşıma görevi genlş bir gbrüşle ele alınmadıgı için etMn bir hizmet verlldigi de söylenemez. Genellıkle lçinde iki battanlye ile bir sedye bulunan ve ancak hasta sahlplerlnln yardımı ile içine hasta bindirlllp indlrilen, özel egltlm görmemlç herhanjrl bir şoforün yonettığl bir taşıta da çağdaş anlamda «ambulans» denemez. Büyük kentlerimlzde tektük beliren çok yüksek ücretll bzel ambulans serrtsleri ise, ancak varlıklı ve sayıca az bir toplum kesimine hizmet gbttirebllirler. Kamu kesimtode bu görevi bir nebze dddtye NADÎR NADİ Ben Atatürkcü Değllım CIKTI İNANÇL1 BİR SAVASIM Ul«m»A«rMi: IU(»OC*Cl CA» 31 .«ı ÇAOA1OCIÜ KTANIUL İDERh 200 ÜRA TESEKKÜR Rahatsızlığunı teşhıs ederek zamanında ve geregi glbl tedavi edilebilmemi sağlayan müşfik doktorum basarılı bir operasyonla beni sağlığa kavuşturan örnek hekim, değerli bilim adamı ve rahat bir operasyon sağlayan Anestezist Dr. ERCAN ONGÖR'e, Doç. Dr. AHMET GUCUKOGLU'na, Dr. OZLEM ASLAN'a, rev yapacak, merkezler günün 24 saati uç vardıya ıle ve tam kapasitevle hizmet verecekler, merkezlerın butun sıgortahlarca bılmen ö»el ve kolay telefon no'lan olacak, ılk olanakta mer kezlere ve tasıtlara telsi» konacaktı. Tasarının yürUtülmesi ıçm on çshşmalar yapılmıştı Bılemıyoruz bugun bu çalışmalar hangı aşamadadır? Gelıştı rllmeleri sürdürUlüyor mu? Yoksa bunlar da «utopik gırışimler»den sayılarak durdurulmuş yahut Kurumun parasal durumunu düzeltmek amacıyla vazgeçılen sağlık yatırımlan arasma mı konulmuştur? Ayn ca Kurumda kırsal bölgelerde ve çok bzel tıbbî durumlarda kullanılmak üzere ambulans hızmetının birkaç helikopterle de desteklenmesı düsünülüyor du Bunu gerçekleştirebılmenin olanakları araştınlmıştı. TUrk Hava Kurumu konu ile yakından ılgılenmış, ülkemizde sağ lık hızmeti görpn bütün kamu kuruluşlarınm finanss etmeleri koşuluyla, boyle bir sağlık helıkopter servısmı, personeli, teknık ve yer hizmetleri Ue ku rup işletebıleceğini bildirmişti O zaman bu olumlu öneri üzerinde yeterince dunümadı, durulamadı Bu yazımızda acil sağlık hizmetııun bır başka bırımlne, hastanelerın kesm tedavı ve bakımı yurütecek olan «acil servıs»lerıne değmmedık, yalnız ılkyardım, acil ilk tedavı ve tdşıma konularmdan soz aç tık. Bu konulardakı onerıleıı mız şoyle ozetlenebılır. Sağlık hızmetlerımızın örgütlenmosınde, ozellıkle çalışma suralerı dışında evde ilk yardım ve acü tedavı alanlarınoa boşluk vardır. Hastane ve dıs panserlerımızde bu görevi yu rutecek bolumler genelıkle yo« tur. Olanı da SSK dakı gibi yetersızdır, ancak günlük çalış ma suresı ıçerısınde ve sınırlı şekılae eve hekim gonderme olanağı vardır. Oysa kl, gerek kamu, gerekse özel hekımlık kesımında gunluk çalışma surssı dışında bu amaçla kullamlabılecek onemlı bır atıl hekim kapasıtesı bulunmaktadıı. Kamu sestorundekı hekımlerın, hem de en verımlı çagıarındaki uzman hekimlerln bir bolumunun nobet, ağır klınık ışi, amelıyat gibi yorucu hastane çalışmalaıından uzaklajarak, ışı halıl, nobet tutuimayan, yalnız gunduz açık olan yataksız dıspansâr, sağlık ıs tasyonu, M. Egıtun, PTT dıspanserlerı, Ana Çocuk Saglığı Merkezlerı, Banka ve çe şıtli resmi daire hekimlikleri gıbı yerlere geçmelerıne goa yumulmuştur. Bunlara nobet tutturuiarak çsvrelerındekı acü vakalaıa bakmaları saglanabılır. Aynı şekılde, janlış sağlık polıtıkaları eîonucu kamu sektorunün zararına olarak gellştirümış muayenehane hekımlığıne kayan hekımlerın, hıç olmaz&a eczaneler kadar kamu hizmetıne kaülmalan sağlanarak semtlertnde va ken dı aralarında aynı amaçla nöbet tutmaları yoluna gıdılebıllr. Ambulans servisleruıe gelln ce Tek elden yönetilen, bütün Ulkeyi kapsayan, her türlü tek nık ve tıbbı çağdaş araç, gereç le donauimış, günün 24 saau hizmet veren, personeli özel eğıtımden geçmış, kırsal ve kentsel bölgelerde gorev yapan bır «Ulusal Ambulans Servısı» kurulmalıdır. Ulaşım olaoaklarınm çok kısıtlı olduğu yörelerde ve çok özel tıbbı durumlarda kullanılmak Uzere bu ör KUt içerısınde bır de sağlık he* lıkopter servısı bulunraalıdır. Artık bunlar luks veya fantazi değıldir, çağdaş insanm gerek slnmeleridir ve bir sosyal devleün yapması gereken işlerdendir. (5OYLÖnCE (Cumhuriyet 22 MART 1932 TARİHİ VESIKALAR Bulgarıstan'a satılıp Bul gar hukümetl torofından hükümetimlze lade olunan tarıhı evrak dunku trenie Sofya'dan Istanbul'a getlrllmıştır. Bunlar uzerlerl mühürlu 53 cuval Içındedır Hususi bir yük vagonuyla getlrılen evrak Sırkecl Gumruğu ambanna verılmıştır Evrak bır heyet tarafından teslım alınacaktır. J Günün ilanıl LOZAN ŞAPKALARI En fczlo rağbet bulan lozan şapkaları seCilmiş tavşan tuyu olup meşinı Ikl katlı ter gecmez ve kordelası hahs ıpektır Fıyatı 7 lıradır ve 4 defa parasız tamır edılır Cumhurıyet Sahibf* Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecilık T A Ş. adma NADİR NADİ T CenelYayınMüduru Muessese Muduru Yazı Işlerı Muduru Etasan ve Yaysn EMİNE UŞAKLIGİL OKAY GÖNENSİN HASAN CEMAt uzalı yolculuğunu erteleyerek beni muayene etmek lütfunda bulunan değerli Hoca Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T A Ş Po«!a Kutusu 246 IStanbul Tel 20 97 03(5Hat) Zeki ile soyleşerek on beş daklkada Havaalaaına vardık bir kez daha ötekı gazeteler gelmlş, matrislennı getırmiş, yüklemış bilel Oradakl gorevli Hasan beni gorünce, «Ah, hep sizi bekllyoıuz dedi, ne olur bıraz daha erken gelcbllse» Ze<\ yakalamış matris kutulannı. btrer klloluk pa<etler gibi havada uçurarak yetıştıriyor uçağa Mdecek arabaya Biz konuşuyoruz tşte bir ko^u daha bıttl Gorev tamamlandı Zekl bu kez a'ir mı agır suruyor arabayı Bıraz da keylf süreim' Neydi o çılgınca yanş' Ama. yarın yine ayiı şey başlavacak Kapı onünde, yolda, bekleyiş, (Arkası 11. Sayfada) Prof. Dr. DEMIR BAŞAR'a, yakm ve surekli ilgi ve üıtimamları ile iyileşmemde bana gılç veren sayın öğretim üyeleri, tstanbul Tıp Fakültesi Göz Hastalıklan Klınıği Yonetlclsi BÜROLAR • ANKARA KonurSokakno 24/4 Yenlşehlr Tel 17 58 2517 58 66ldare 18 33 35 • İZMİR HalllZlya Bulvarı No 65/3 Tel 25 47 0 9 1 3 1230 • ADANA AtatUrk Caddesi Turk Hava Kurumu Işhanı Kat 5/S Tel.1455019731 Prof. Dr. FAZBL SEZEN ve Prof. Dr. MERI URGANCIOĞLU'na, klinikte kaldığım sürece bilgıll, müşfık ve nâzik ilgılerini gördüğüm servis esistanlarma, Başhemşıre Nurten Sözgen'e, Servis Hemşiresı Necla Beşer'e, Hastabakıcı Ali Gökyıldız'a ve adlarım bılemed^ğım tüm gorevlılere mlnnet ve şUkranlarımı iletmeye gazetenızın delaletinl ederim. Prof. Dr. Gözen ERTEM rAKVİM »MSAK GÜNEŞ ÖÖLE İKİNDİ 16 47 22 Mart 1982 AKŞAM YATSI 5 22 7 00 13 21 19 23 20 54