Catalog

2 Cumhuriyet OLAtlAR ve GÜROŞLER t HAZÎRAN »sı erkez Bankası Başkanı Sayın Osman Şıklar'ın F. Almanya gezisinden yurda dö nüşünde ayağının toru Me yaptığı acıklamoyı gazetelerda okuduk. «Ainncn bankalarından 22 milyar marklık işçi tasarruflarının Türkiye'ye getirilmesl için çok büyük potansiyelin değerlendirilmesi amacıyla devletin ciddi olarak bu konunun üzerine eğilmesl lazım» diyor, Sayın Başkan. Yurt dışında çalışmakta olan Işçllerimlzln eosyal, kültürel ve ekonomik sorunları konusunda son günlerde yapılmakta olan topiantılarda her türden konuşmacının dile getirmeye çabaladığı bu önemli konuyu artık bilmeyen kalmadı. M Evet, Nasıl Geîecek! YÎRMÎ MİLYAItl AŞMIŞ ÎŞÇÎ DÖVÎZİNÎ YÜRDA NASIL GETÎRECEĞİMİZ KONUSHNDA KAFA YORAN BÜROKEATLAR, ÎŞÇİNÎN ONU NASIL BİRİKTtRDİĞÎNİ DE DÜŞÜNÜP, ONA GÖRE KOLAYLIK GÖSTERMELİDİR. Salâhattin TURLA Bfr kurotı oluştururken tanımı yapılmış sağlam kavramlardan yola cıkılmazsa düşüncenin tabgnı iğreti olur. Gelin biz bilimsel tanımları şlmdflik blr yana bırakaiım da, göcmen Işcüerin her gün okuduğumuz, duyduğumuz, bildiğimiz yaşom öykülerindekl acı gerçekleri yanl pardenin arka tarafım dile getirmeya oalışalım. Kendi yurdundoM yatırım po?arlarında kcc kez kandınimış, aldatılrr,:ş insaıiarifrızın. kime güveneceklerini şaşırdiklan bir dunyoda. ellerinda sımsıkı tutmaya ca'ıçtıkları birikimlerdir. Daha genel blr deyimle politikacı vondlerine, İnsan Haklan Bildirilerine. Anayasalara rağmen kendi ülkesind^s çalışma olonağı veremsdiğimiz, kısaccsı dovurarrıadığımız Insancıklarımızjn gıdım gıdım binktlrdiklerl dövizlerdir. «20 milyan aşmış Işçl dövlzl TDrktye'y» nasil getirüecek?» Evet, bu sorunun yanıtı bulunmaya calışılıyor. Bokanı, bankacısı. sosyal güvenlikçlsl, maliyecisi, Inşaatçısı, arsa spekulatörü, naylon girişimcisi, profesyonel konut kooperatifcisi, ithalatcısı, montaj sanayicisl ile gece gündüz duşünüyoruz, acaba Işçllerimiz tarafından yaboncı bankclcrda biriktirilmlş bu dövizler yurda nasıl akıtılmalıdır. Konuya girmeden önce bu blriklmlerin bfr tanımını yapmak g«rek, yurt dışındaki bu blrtkimler (tasarruflar) nedir? Anayurdumuzda türlu ceşltll usullerle kozanılmış servetlerin ylne türiü çeşitli yollardan yurt dışına kacınimış parcalan mıdır? Sunta, mobllya, vs.. gib) bazı dışsatım Işlemlerlnde yabancı bankalara hatıra olarak bırakılmış vergl ladeleri gib! döviz bıriKimlerl midlr? Bazı eanat güneşlerimlzin gösterl, plak, konserlerinden kazanılan dövizlerin her nostlsa dış bankalarda bırakıimıs tomarları mıdır? Olkedekl eğltlml beğenmeylp yabancı ülkelerde büyük özverllerle okutulmakta olan clğerpareler, şehzadeler Için yaratılan dövizler midlr? Devlet keseslnden, bllgl görgö ortırmak yahut ceşitll görevler veya nedenlerlo yurt dışına gidip, otomobil, kürk, monto, elektronik cihazlar. vs.. getirmek özleml lle yapılmış 8özüm ona tasarruflar midır? Daha daha bizim aklımızın ermeyeceğl yol ve yöntemlerle biriktirilmiş ve yurda getirilmesinde nazlanılan dövizler mldir? Hayır, yüzbin kere hayır. Pekl, nedir öy'syse Işçl tasamıflan dedlfllmlz, damak şaklatan, bunca göz süzdürüp bulbü! gibl şakıtan 22 milyarlık blrikim? zfc Kanımıza gâre bu 22 mHyarlık işcl dövf Dilinl. örf ve adetlerln), kafa yapısını. düşünce tarzını bümediği Insanların orasında ve onlardan dışlonmış, horlanmış bir şekilde. geceyl gündüze katarak çalışa didine, fenik fenik biriktirilmiş tasarruflardır. İşol hayım koğuşlarında, on clft ayaktan cıkan çorop kokuları orasında, yorgun kemiklerin! dinlendirmeye calışan Insanlarımızın alın terleridir. Seks ilişkilsrinin en Ince aynntılarlyle, parklarda, caddelerde, vitrinlerde sergüendiğ!. her türden dünya nimetlerinin tüm albenlsiyle pazarlandığı bir ortamda, peygamber sabrı ve tahammülü M beşari duygulannı bağrına e gömerek, türlü bunalımlar içinda kazanılan ve her türlü tahrike rağmen harcanmayan paracıklardır. Parayı basınca her meslek eğltlmlnin yapıldığı bir ortamda, sokaklarda başıboş, perlşan öz evladını okutamamanın ıstırabı Içinde kıvranan ana * babaların dişinden tırnağından artırdığı birikimlerdir. Vatan hasretleri, sevgill, yavuklu, coluk çocuk, ana baba özlemlarl üzerine filmler cevirdiğimiz, röportaj'ar yapıp, şllrler, romanlar, türküler döktürdüğumuz gurbetçilerimizin, sağlıklon pahasına, Insanlıklan pahasına, yaşamları pahasına blriktirdiklerl marklardır. ağlık lnsan için vazgeçllrcıez bir hak, devlet için ise bir görevdir. Kişinin bu haktan gereği gibi yararianması, devletin görevini etkin bir şekilde yapmasına bağlıdır. Bu nedenle günümüzde devletler, saglık hİ2^netlerini, bir kamu görevi olarak ka.bullenmişler ve yasal güvencelere ksvuşturtuuşlaniır. Bir bütün olan yaçam, sağlıklı sağlıksrz diye bölUnemez, hlzmette ayırcn yapılıp, koruyucu veya sağıtıcı hekimlikten biri öbürlina Ustün tutulamaz. Kişiieri iyileştirmeden önc« hastalandurnamak önemli old'jğuna göre saglık hizmeünde koruyucu hekimlitm bir önsml ve önceligi vardır. tnsanın ana rahmina düştügünden ltibaren başlayan yeterll ve dengeli beslenmesi, egitlml salgın h&stalıklardan korunması, bağışıklık, hijyen T.S. gibi konulan kapsayan koruyucu hekimlik, blr hiamet' ler topluluğu olup, ekip çalışmasını sorunlu kümaktadır. Herkesa bir ekip vasıtasıyle kolayca eşit, ucuz ve etkin sağhk hizmeti sıuıulmasında bnem 1 yeri olan koruyucu hekim1 likte ve bu sağük eklbindeki Veteriner Hekimlerin, hem yasal yetkileri hem de sorumlulukîan vardır. Bu bizde böyla olduğu gibi uluslararası düseyde de böyledir. Eeslenme özellikle hayvar.sal protein kaynaklı gıda maddeieri ile beslenme; hayvanlar ve hayvansal pıda maddeieri ile insanlara geçen, Dünya Sağlık Teşkilâtı raporlannda 200'ü geçtigi vurgulanan kuduz, şarbon. rtlberkU3oz v.s. gibf halk seğUğtnı önemli ölçilde etkileyen bulaçı<n ve paraziter hastabklarla savaşım koruyucu hekimlürte, doiayısıjle sağlık hizmetlerinda veteriner hekimliğin önemini ve yerini gösterir. Çtinkü ileri ülkelerin aksine, hayvansal proteinden zengin besinler yerine taiula dayah beslenmeyt yeğleyen illkemizde, yılda kisl başına 230 Kg. hububat ttlketimine karşılık ancak 17 Kg. et tükettlebilmekte, böyle beslenme ise dengesiz kabul edilrnektedir. Dengesia bir beslenme sonuoı, haîk gağlıgında; özellikle gebe kadınlarda, çocuklarda ve gençlerde önemli sağlık sorunlan şekülenmektedir. Ülkemizde veteriner hekimler yoruyucu hekimlikteki yerlerini etkin bir şekilde alamamışlardır. Cumhurtvetle hirlikte bir kamu hizmeti olarak yilrütülen saflık hizmetlerinde de her hizmat sektöründe olduğu gibi bazı güçlükler vardır. Bunlann giderilmesi. hizmetin daha iyi görülmesini sağ ••• «Acı plrlnc» gibi pek çok ağızlann euyunu akıtmakta olan bu «Acı tasarruflorın», göryoşı, öz.'em, bunaiım, sakat ık, ölüm, mahrumîyet gibi ceşitll acılardan oluştuğunu bir on bile hatirdan çıkarmamck gerekir. Bu ulkenin uyruğıınu taşıyan her yurttaşm dışardakl tasarrufİGrını hic kuşkusuz bu ülkeya geîirmesinl, gönderrresini beklemek doğol bir haktır. Ancak, bunca güçlüklerle biriktirilmiş dövizin yurda akışını isterken, bu derenin yato^ın doki ü'kütücü engelleri de tenrzlemek, en azın dcn akışı kolaylaştırmok gerekmsz mi? Her çabayı Devlet Baba'dan bekleyen alışkanlıklorımız lcinde Sayın Şıklor, «... devletin ciddl olarak bu konuya eğilmesl lanm.» demiştlr. Haydl. Işcilerimizden yıllarboyu kesilmiş ve Avrupa Ülkelerl Sosyal Sigorta kuruluşları kasclannda yatmakta olon milyarlarca liralık sigorta primlerinin (kl, yabancı işci calıştıran üika ekonomisıne güc katan, ote yandan Türkiye'ye lütfedilecek kredilere bile kovnck teşki| eden sigorta primlerinin) yurda transferi !Cn devlet çaba gösterecektlr d'ysiim, ama Tanrı aşkına söyleyin, özel tsşebbüsümüzün, güzel girişimclmiıin, bankacımızın, müteahhidimizln, çümrükcümüzün de yapabüecekleri ba» şeyl«r yok mudurt Düşunoeyo parogrof boşı yapmok lcln, örmğin hemen okhmıza gelıveren blr önerlyi bellrtelim. Gurbatci işçilerimiz yıliık izınlerinde konvoyior halinde karadan, denizden, havadan yurda dcnerler. Yediden yetmişe, noel baba gjbj kucak doîusu hediyeîerle köylerine, kentlenne gittikieri halde. coğunun, coluk çocuğu ile birliKte, onbeş yirml güncük, kazıkianma korkusu olmcksmn, insan gibi başlarını dinleyebüecekleri, güvenli bir tatil yeri var m:dır? Pek coğu. pahalı, lüks, cafcaflı oteüerden veya kcndırılmaktan ürktüklerl icin böyie yerlere de gidememektedirl'îr. Avrupalı düzeni lle calışanlcrın yine Avrupalı kcfası ile dinlenmek istemeîerinl normol karşılamnk gerekir. Oysa, üikemizin cennet sahilierinde, kamu kuruluşlanna oit binlerce yatck kcpas;?eli cEği! t m tesisleri», «Tctil köyleri», «Dinlenme kamplon» adları altında. yemeği, tabldotu. her türlü hizmeti tomam tesis'ar vardır Tes:sierin belli bir bölürrü bu yorgun vatandcşlarımıza ayrılsa. böy'ece hic olmazsa dinlenmek icin ayrıimış dövizlerin, aracısız oiarck, doğrudan doğruya resmi kuruluşiarımıza gecmesi akla yakm bir davranış oiamaz mı idi? Belki, öze| sektör, çıkar catişması, rekabeî cabcsı icınds böyle bir anlayışa ycneltüem'yebilir ama, çeşitli Boken!:kların direksiyonunciak; fcu kurulus'ar ciddi kcordincsyon cer çeves;nd3 daha yararlı, dcha insaflı. daha serı pat^k bir dinlenme progrannını, yılda 6 liâ 12 ay süre/le gercekleştirebilirler. 12 Eyliıl öncesinde, kcrruva, ernekli sandıklanno, sendikalara, bankc^aro. vs. ait bu yüzlerce tesisin, amaclan dışındo nasıi kötıı kullonıma itildıkleri de. duruşmo tutanaklar'ndan, cümlenin malumu bulunduguno göre, bu öneri üzerinde, biraz kofa yormoklo dünya yıkılmıyacaktır. Bu sözierım üzerine. nnlnare kılıfı hozırlamakta üstat kesiiTiş bojı bürokratlarm gözlerıni irl iri acarak nasıl dikHdiklerini görüyor gibiyim. Bu önerl. tasarruflarm yurdo daveti konusunda kuşkusuz cok daha porlak konuşmalar yapan müsavirlerin. toplantılar düzenîeysn aazetelerin. tunstik demeclsr vern uzmanlann fikirleri yanmda devede kulak kclocoktır biüvoruz amma, ilkokullarda bÜ9 kompozlsyon ödevine konu yapılcn döviz darboğazı üzerinds, şu günlerda, bir çift !af da biz edellm. af ola saym okurianmı?. lenirken ilgiii bakanlıklardan bir fcsnunm görüşü bile alınma&:ı bazırîanarak hukiirr.eie sunulaa «Kamu Sağlık Peraonelinin Tazminat ve Çelıçma Esaslr.rma dair, dar ve geniş kapsamlı yasa tasanlarjıda» basına yansıdığı kadanyle 2162 sayılı yasadan daha ileri, hJzmetin bütiinlügünü bonıcu, saç lık personeli arasında lazlasıyla ayrıcalık yaratıcı hükümlera yer verilmiştir. Diç tabipleri ile tababet uzmanlık tüzügüne gore uzmanlık belgesi olup bu usmanlık hizmetlermi biliiil yü rüten eczacü&rla veterinerlere, blyologlara, künya mühendisl»rine, kimya Usansiyelere, kimyBgerlere ve öğretim üyeliğl Unvamnı doktora aşamasiyla k v z&nmif olup s&ğbkla ilgili egitim ve Cğretim hizmetlerinde calı»an yukandakl meslek mea•uplarma brtit aylıklannın y»nsı, eczacı ve veterinerlero ise, brüt aylıklannın üçt« blrl or*nında meslek tazminatı öngörülmüstür. öngörülen bu 1/3. 1/3 oranlan yukarıda sayılan RagUlc personelinin de bir sosyal yasantalannm olduğu gerçcginin unutuldugu lzlenlmial vermektadir. Bir devlet hftlranhgı taraîmdan hazırlanarak hükümete su nulan bir başka tasarıda ise, saglık hizmetinin bUtünlüğu bozularak. sağıtıa hekimlik ön plana alınmıs, sağlık hizmeti yalnus sağıtıcı hekimliktta olu»uyormus gibi bir varsayımdan hareketle, bu sahada çalışanlar» tazminat öngörülmüş, koruyucu hekimlikte görev yapan sağlıfe personeli kapsam dışı tutulmuştur. Böyla bir uygulama, herkese eşit. ucuz ve etkili safîlık hizmeti sunma ükesi ilo çelisir. 2162 sayılı yasada öngörülen saglık alarunda uzman olma koşulu, bu yasa tasanlannda tababet uzmanlık tÜ7üğüne bag lanmışfır. Mesleki yasalannda uzmanlıkla Jlgili bfr hUküm bu îunmayan fibiir saglık personeli için yararlı olabilecek bu madde vet^raer hekimlik için bir engel pörünümü vermektedir. Zira Veteriner Hekinıiik mesle*inin icra tarama dair 3643 sayılı yasa, veteriner hekim'erin kendi yasa ve usullerine göre ihtisas yapacaldannı F«al eüvenceye bağlanmıştır. Bu pün bu yetki A.O. Veteriner Fakültesl'ne bağlı yüksek uzmanlıîc okulu taraftndan kullamlmakta, uzmanlık beigesini bu okul vermektedir. Kaldı ki. v»teriner hekimlik uzmanlıtc dallanndan bazılan Cmegin koruyucu hekimHkta önem li yeri olan besin dsıtetimi u»manlık dah, tababet uzmanlıfc tüzüğünde de bulunmamaktadır. Bu nedenlerle üzerinde çahsılan tam gün yasasmın yerİTii alacak olan Kamu Sağlık personelinin tazminat va çalışma esasîanna dair yasa tasarısınm, saÇlık hi3metlerinde btiMlnlUSü konrvnn. hizmette verimi artı ran ve çalışma hevesi sağlıyan, personel arasmda ayncalık yaratmayan. müktesep haklan ko nıyan bir özde oluşması sağlan maîı: sağlık eîdhinde yer alan ve sağîiS: hizmetîermde görev yapan veteriner hekimlerin, 2162 sayılı yasada kısıtlanan haklan verilmeli, ma&duriyetleri. bu kea önlenmelidir. 657 sayılı yasa lîe kurulan sağlık hizmetleri smrfmdaki yerleri korunmalı, temel tıp bilim dallannda çalısan'ar dahü flnvan, görev ve sınrf aynmı yapilmakSIBITÎ y8sad» ver almalan sağ,lanmahdîr. S«Slık alanjnda kendi mesleki eğitim ve uzman liklan, vasalardan aldıklan yet kl ile yer alan Veteriner Hekim ler için Tahabet Uzrnanlık Tllzüğü kosutu gibi olsfularla yapılacak yeni öıslamalar; koruyucu hekimükte zaten var olan boşluihm daha da artmasma ve topKımun da bundan büyük zarar görmesine neden ola caktır. Hesap Meydanda... rkadaşunız Yalçın Doğenın geçen hafta şembe günü birinci sayfada bir ekonomik yorumu yayınlandı. IMF Heyeü'nin Ankara'ya gelişi nedeniyle yazılan bu yorumdan birkaç satır. « Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma, Örgüiü'nün (OECD) Türkiye'ye ilişhin *Mart 1931» roporunda geçen yıhn değerlendirilmesi yapıhyor ve 1581'in beklentileri dile gctiriliyor. 1920'de ödemeler dengesi açığı 3 milyar 123 milyon dolar oiarak gerçekleşmiş. Yine geçen yıl 2 milyar 900 milyon dolarlıh dışsatıma karşılıh sadece petrol d;ş alımı 3 milyar SCO milyon doları bulmuş. Bir başha deyimle, dışsatım gelirlerinin toplamı ancak ve ancab petrol dışahmınm yüzde 83'v.nü karşılıyabilmiş. 1931 için öngörülen petrol dışalımı 4 milyar SGO mily r. dolar. Dı;satım 3 milyar 800 milyon dolar. Yani bu yıl biraz daha düzelmeyle dışsatım gelirlsrinin tcplamı oetrolün ancah yüzde SS'ini kcrjılayahilecok. Ödemeler dengesinde bu yıl bekler^r. açıh 3,5 rr.ilyar dolar.» Durum bu... â •*• e/opra^mo HBurhan H ARPAD Öfke ve Tath Dil eçenlerde Ankara'da yapılan Odalar Birllğl toplantısında yeni gelir vergisl v« peşin 6d«meler konusunda ilerl sürulen eleşttrilerl cevaplayan Maliye Bakanı Saym Erdem. televlzyonda izleyebüdifimlz göruntulere bakılırsa, sözlertnl guçlendirmeık ister gibi sert el ve kol hareketleriyla konuştiL Bir Maliya BaİL&nmın, hazırlattığı yenl hCurumlerl. savTinması en olağan hakkıdır a n n a , mesleğinde en yüksek noktaya erişmiş bir kişinin. b*kanlık iarumlulugunu taçıdığı surece, göruşlertnl güvenli bir agırbaşlılıkla savunması gorebir; böylesl daha inandıncı olur. Ne var ki, Saym Erdem. bir •Opedir basında yer alan demeçlerinde ve söyleşilerinde sert, öfkeli bir uslup laıllanıyor. Oysa. Turkcede: Tatk dll yılanı deliğinden çıkanr» diya çok «.niaırıiı bir at*sözü vardır. S Veteriner Hekimin Yeri H. Nihat ŞENSOY VETERÎNER HEKİMLER, YANLIŞ TUTUM VE ANLAYIŞ YÜZÜNDEN DAİMAMAĞDUR EDİLMÎŞLEEIDİR. YENİ TASARIDA BU DİKKATE ALINMALI, SAĞLIK PERSONELÎ ARASINDA AYRILIK GÎDERÎLMELî. Yani? î;'.er tıkmnda değil. lşlerin tıkırmda oîmadı.^ım gösieren bir başka gerçek ds 'Büyüieç* dergisinin mayıs sayısında •t'urgulanîyor. İr.stitutional investor'un raart l?31 değerlendirmesine gore «ülkelerin kredi verilebılir'.ik sıralcmafinda» 100 devlet arasında Türkiye f3'üiîcü peîntktedir. Eizden scnra şu ülkelar var: îran, Sudan, Etyopya, Nikaragja. Kuzey Kore Zaire. Uganda. Uluslaıurası bankalardan alman bügiiere göre yapıian bu değerlendirmede Türkiye 193u'in eylül ayında yine aynı sıraca buJunuycrdu. Türkiye yalnız 1975 1B77 yıilannda 7 miiyadolar kısa süreü borç alıp tüketima harcadı. Borc larını ödeyemez duruma gelince de ulu=!araraM kredi pîyasasında güverjürüği kalmadı. Borçlaria faizleri 20 milyar dolara tınnanjnca adma OECD ülkeleri denilen Batı'nın «Zenginler Kulübu» özel bir «Yardım Kutusu» oluşturdu ve «devletten deviete borç» yoluyla ülkemiza kredi acmak yönteminı ben;msedi. Bu yöntemle 19Sl'd8 Türkiye'ye açıîan kredı 930 milyon dolardır. 930 milyon dolann tümü döviz olarak verilmiyecektir. Yardım Kutusu»na üye her devletle ikili an'aşma yapılacaktır. Genellikle verilen borcun yansı mal olarak ödenmekte ve boylece yardım eder eörünen devlet Türkiye'ye krediyle mal satmak olanağına kavusmaktadır. Peki. Türkiye Batı'ya ne ödemektedir? + G Bu sorunun yanıtmı da 6 haziran 1981 cumaptesi günlü Cumhuriyet'in ekonomi sayfasında buluyoruz: « 1931 yıhna ilişkin olarak Merkez Bankası tarafından yapılan değerlendirmeye göre 1981 (oftvim yılında dış borç faiz ödemeleri ilk kez 1 milyar dolann üstüne çıkacaktır. 1979'da 546 milyon dolar ve 1980 yılında G88 milyon dolar düzeyınde gerçekleşen dış borç falz Ğdemelert, bu yıl 1 milyar 150 milyon dolarU.lt bir büyuklüğe erifmiş olacaktır.» Demek ki 1631 yıîında OECD'den 930 milyon dolar borç alıyoruz; bu bomun yansı mal satısı olarak gerçekleşiyor; buna kRTSılık salt borç faizi olarak ı milyar 150 milyon dolar ödemekle yukümlü kahyoruz. Yalmz •ıUuslaram$ı terdr Orgutü» yoktur; lararası tefeci örgütu* de vardır. Türkiye geçmişteki kötrî ekonomi politikasıyla bu ağa düşürühnü.'jtur. Şimdi afdan kurtulmak için çırpmıyoruz. l*lerimlz «tıfeınnda» değil. Acı gerçekleri olduŞu gib* halkunıza duyuyarak bu işin üstesinden gelebiliriz. Türkiye buyük potansiyelleri olan puçlü bir ülltedir; başanya ulasabiliriz; ama bir şartla: Gerçekleri olduğu grlbl söyliyerek v» gferçekl«rl ulusal btrlik ruhuyla göğusleyerek... 2381 sayılı Gelir Vergial K«nnnnrmT) çu «ıra en çok tartisılan peşin vergi ödemeleriyl« ilgili mükerrer 117. maddesinde şunlar yazıb: «Peşin ödemeler 50.000, 100.000. 200.000. 400.000. 800.000 liralık kademelerl* ve cari takvtm yüı kazancımn gelir vergisinden mahsup edilmek üzere bir önceki yıkn gelir vergisiyla birlikte normal taxsit süreleri içinde üç eşit taksitte ödenmek zorundadırlar. Mükelleflerin bu madde uyarmca peşin olarak ödeyecekleri vergiler ilgili takvim yilına ait hftya.Tin«.Tnfi üzerinden hesaplanarak gelır vergislne mahsup edilir. Mahsup yapılan miktar gelir vergisinden fazla olduğu taktirde aradaki fark vergi dairesince mükellefe bildirilir ve mukellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yü içinde muracaatı üzerine kendisine red ve iade olunur.» Bu maddenin uygulanmasuKİa şu durum ortaya çıkan Vergi yukümlusu süresl İçinde beyannamesinl verecektir. Beyannamedo kazanılan para ve önoeden ödenmis olan para yazıh oiduğuna gör», yurttaşın mı. maliyenin mi alacaklı olduğu anla^ılacaktır. Böyle olunca maliye önceden aldığı paranın fazlasmı hemen geri vermek durumundadır. Hukuk anlayışı bunu gerektirir. Ne var ki, mukerrer 117. maddenin metni, durumun yukümlüye yazıyl» bildirilmesi koşulunu getiriyor. Bu da yetmiyor. Aîacaklı durumda oldufunu Maliye yazısından öğrenmiş olan yükumîü. yine 117. madde gerefi, >sn geç bir yıl içinde başvurup fazla alınmış paranın kendisine geri verilrnesini istemesi de zorunlu. Dahası var. Beyannameyi alan Maliye, durumu inoeleyip yurttaşa yazıyla bildirmek konusunda herhangi bir süre koşuluyla bağlı değil. Maliye bu yazıyı dilediği kadar geç yazabilir. Yurttas yazıyı alıp a)acakh olduğunu öşrenince. değil bir yıl içinde. fakat hemen o gün da başvurup fazla ödedigi parayı geri istese bir çey değişmez. Zlra Maliyenin parayı geri vermesini belirli sureye bağlamış bir koşul yok. Özetleyelim: Maliye, yazıyı dllediği zaman yazar ve fazla aldığı parayı dilediği zaman geri verebilir. Önceden vergi ödemede önemli bir aksaklık da. alınacak paranm miktan. EUibinle başlayıp 600 binle biten basamaklar nasıl ve hangi ölçuyle belirleniyor? 117. mukerrer maddenin peşin vergl değerlendirme ölçüsu, eski yılda ödenen vergi değil. Motin: «Yükümlünun sosyal durumu, işyerinin bulunduğu yer ve daha benzeıi özelliklerî» diy« bir edebiyatçılık örneğL Maliyeciler vergi yukumlülerine oldum olası kuşkuyla bakarîar. Vergi yükumlüleri de vergicilerden bucak bucak kaçarlar, uzak ka.lma.mn yollannı ararlar ve belki j e bulurlar. Bu karşılıklı kuşku ve kaçamağın nedenini Maliyeciler bilmem hiç düşünmüşler midir? Sıradan bir yurttas olarak bir batırlatma yapacagım. Değişik yorumlara, hatta kaçamdklara yol açabilen karmaşık ve her yana çekilebilen vergilendirme yasa meünlerini, uygulama yönetmeliklerini yurttaşlar değil, uzman Maliyeciler yazar. Herkosin hemen anlayabileceği apaçık bü* dil vo uslup neden kullanılmamıştır? Neden kullanıİTnaz? Vergi yasalannı apaçık ve herkesin anlayabileceği bir dil ve üslupta yazmak çok mu zor? Ya da bunca emekle yetişmiş değerli Maliye uzmanlannı sonuna kadar hazine hizmeünde tutabilmek olanak dışı mı? Maliyeci ve yurttas diye bir ayınmm olağan sayılması hiç de olağan değil. Olağan sayılmaması gerekir. Maliyecilerin de benimsemesi koşuluyla. lamak amacryle gerok yasalardB vo gerekse çıkanlmak Uzers hazırianan yasa tasarüarmda yer alan hizmet ve personal arasındaki ayncahkh düzenlemeler, sağügın özündeki sağlığa aykın düşmektedir. örnejin gerek temel tıp dsllannda, gerek hayvansal gıda maddeieri Üretimi ve kontrolunda, gerekse hayvanlard.m insanlara geçen hastalıklarli savaştaki kapsamlı çröreirıeri ile sağlık hizmetlerinde önemii yerleri olan veteriner hekjnler, 2162 sayılı Tam Gün Yasasında koşullu sağlık p^.rsoneü elmuşlardır. 657 sayılı Devlet Memurlan yasasının 33. maddesi ile tesis edilen sağlık hizmeıleri sınıiına girecek nitelikte mesl^ki eğitim görme koşulıma beğlı olarak, hekim, diş hekiml, veteriner hekim ve eczacıdan oluçan sağlık personeli arasında kurulan bütünlük, bu tür ayncalıkll düzenlemelerle sarsılmış, güvensizlik nedeni olmuştur. rygulamada da yöneticilerin olumsuz tutumlan nedsniyle Veteriner Hekimlerin büyük çoğunluğu sağlık alanında görev yaptıklan halde yasanın getirdlğl olanaklardtn nftm&mıçİErdır. Orcc^iD 1593 «ayüı Umumi Hıfzısahha yasasmın 181 ve 183. maddesi g»regince Saglık va Sosyal Yardım Bakadıgımn Rörevi olan insanlarm tüm yiyecek v« içeceklerinin denetiml hizmetlerinin bir bölümünü yapan Et va Balık Kurumunda görevli V»teriner Hekimlere yasanm taaminatla ilgili maddeieri uysulanmamıştır. Kamuoyunda büyük tarta?malara neden olan 6343 sayıİl yasa, Milli Güvenlik Konseyi ta ralından çıkanlan 2368 sayılı yasa ile yürürllikten kaldırümış ve buaun yerine sağlık hiz metlerİKde etkinlik sağlayacak, topluma dönük ve çağdaş ilkelere uygun bir vasa tasansı ha zırlanması öngörüîmüştür. Yasa ü.ıerindeki tartışmalarm agır lık r.oktasını oluşturan »ğıtıcı hekinîlerin muayenehane açma olanaklan saglandıgına göre artık temelde doğruyu saptayan tam gün yaaast, hizmet va personel yönünden saptanan basit hatalarm düze!tilmesi, eksikliklerin giderilmesi ile, sağlıklı bir yapıya kavuşturulması tıek CumhurİYet Sahîbl: Cumhuriyet Matbascılık ve Gazetecilik TA.Ş. adına NADtB NAPt Genel Yayın MUdürü HASAN CESIAL MUesesese MudUrü „ . . . . . EMtNE ÜŞAKLIGİL Yazı tşlert MUdürU OKAY GÖNKNSÎN Bas&n ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacüık ve Gazetecilik T.A.Ş.. Cagaloğhı, TUrkocağı Cad. 39 41, Posta Kutusu M8 İSTANBÜL TEL.: 20 97 03 BtROLAH: • ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENÎŞEHÎB Tel.: 17 5825 175868, t d a r e : 183335. • İZMİR: Halit Ziya Bulvan No.: 65, Kat S. TeL : 25 47 09 1312 30. » ADANA: Atatürk CSaddesi, Türk Hava Kurumu î»hanı, Kat 2, N o . : 13, Tel.: 14 550 19 731. T A K V İ M tma&k 3.11 Gune» 5^7 • HAZtRAN 1961 öğle tlündl 13.13 17.13 Akşam 20.39 Tatsı 22.41 *•• ••• ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKANÜĞINDAN Fakültemiz Çocuk Sağhğı ve Hastalıklan Kürsusüna> bir adet PROFESÖRLÜK kadrosu münhaldir. Bu kadroya istekliierin dilekçelerine biyografl ve neş riyat listelerinl ekleme'K suretiyle S hazinm 1981 saiı O gtînü saat 17.00*ye kadar Dekanliğımıza TnüracaaUan. 1931 Cumhuriyel Ankaro'da teşekkül eden Turk Tarihi Tetkik Co mıyetl gecenlorde Ankara'ya geien Mösyö Dölaport şereîin» bir çay ziya fetl vsrmiştlr. Mö6yö Dölaport morkezl Paris'te olan Hltit C«mlyetlnin başkanıdır. Tarih Cemlyetînin fahrl başkanı o!an Gazi Hazretleri de ziyafete gel mişlerdir. Ziyafette ayrıca BaşvekH ismet, Meclis Re isl Kâzım Paşalarla bazı vekiller, Fransız sefiri va Cemiyet azalan hazır bulunmuşlardır. ELLİ YIL ÖNCE 9 HAZİRAN 1931 GAZİ HZ.'NİN HAZ1R BULUNDUĞU BİR ZİYAFET İlk medenivetlerin, eskl medemyet merkezlerins Orta Asya'dan ayrılan bü yük göo kofile!eri tarafın dan götürüldüğj etrafında Gazl Hazrstl9rl tarafın dan yapılan tohliüer büyük bir alako ve istifade lle dlnienrniş. profesör bu husustaki düçüncelere iş tirak etmiştir. Profesör Kırşehir civarında Hasköy'de Et; kalın tılarını icine a^cn büyük harfiyatına boşlcmok 112e re Ankara'dan hareket et miştir. İLAN TOPRAK MAHSULLERÎ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN AŞAĞIDA CİNS VE MİKTARI YAZILI UYUŞTURUCU MADDELER SATİN ALINACAKTIR Uyuştuntcu Maddenin Adı A) Dextoproppoxyphene Hcl. B) » » » C) ı » > D) » » Ncpsyiate AMBALAJ ŞEKLİ 50 70 100 50 Kg.'lık Fiber fıcı Kg.'lık » > Kg.'lık » » Kg.'lık » ı 35 adet 15 > > 22 3 • MİKTARI 1.750 1.050 2.200 150 kg kg kg ka VECİHİ BEY TAYYARESİNİN PRAG'DA ALDIĞI NETİCE Tayyarecilerimizden Vecihi Beyin bir tayyara yap tığı ve Geneikurmayın tas vibl ile tetkik edilmek ülere Prag'a gör.derildiğini yazmıştık. Burada U luslararosı Havo Naklivatı Komisyonu tcrafından vapıian statik hesaplar. malzeme ve der.eme ucuşu kontrol!erinc!6n sonra Veclhl Beyin tayyaresl Yükssk Komîsyon tarafın dan cdünyanın en iyi spor tayyarelerinden biridir» kaydıyla takdir edilmiştir. Güzide tavycrecimizln hem makinacılıkta hem da tayvareciîikta kazandı ğı bu büyük rrıuvaffakiyet memleket için de büyük blr şereftlr. Şartnameler Ankaro Genel Müduriuk Haberleşme Müdürlüğünden, Izmlr'de Bölge Müdürluğünden, Istanbul'da Afyon Işleıi ^ube Müdüriüğünden bedeisız olarak temın edilebilir. Tekliflerin en geç 30.6.1981 günü soat 14.00'e kadar Genel Müdürlük Haberleşme Müdürlüğüne teslim edilmiş olması gerekmektedir. Teklifler aynı gün, saat 15.00'te acılacaktır. ilgilllere duyurulur. (Basın: 16361) 3636 ^^^^^