Catalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜSLER 6 ARALIK 1981 unanıstan Başbakanı Papandreu'nun, genel seçunler sırasıada başlattığı «ZeytindaU» trziıgı Ankara ıle Atına arasmda bır stıre devam etti ve şımdı bır duraksama donemıne gırdı Bunu cografi realıte, tanhsel gelışım ve jeostratejı açısındaa yadırgamamak gereken bır davranış sayabılıroık, meğer kı Atına'nın ıçtenlığmden cıddı kuşkulanmız bulunmas&ydı Tam anlamı ıle bır fenomenkışi (olaykisı) olan Papandreu nun, seçım kampanyası sırasındakı demagojık söz ve vaadlennden vazgeçtiği ne kesuüısle kanaat getınlmedıkçe, onun bu olaykışılığı ve ıktıdan, Türkıye'nın dış politıka gundemınde ılk sırayı ısgal etmehdır Basıret, ıhtıyat ve hatta ulusal guvenlığımız bunu gerektınr Çunku 1 Ekonomık ve asken konjonkturu de rahatlıkla etkıleyen uluslarsrası sıyasal konjonktür, bu tür siyaset adamlanna ve ıktidarlara cesaret veren, fırsat hazırlayan degışkenliklere her zaman gebedır, 2 Mılletlerarası ılıştolerde sureklı ve tanhsel (') dostluklar değıl, süreklı çıkarlar vardır Kaldı kı Irılı ufaklı dıinya başkentlerinde güçlü Yunan lobüen küçumsenemeyecee eüuye sa hıpur, «Yunanıstan Batı uygarlığının beşığıdır'» edebıyatı, pek çok sıyaset ve bılım adamını hala büyulemektedır. Devlet Başkanınuz sayın Evren'in Izmir'de yaptığı ve Ege"yı «ıkı ülkeyı birbirtae yaklaştıran ve bağlayaa bır dostluk denızı» olarak gor mek ıstedıgımızı dıle getıren konuşması, Baş bakan sayın Ulusu'nun, bır basın toplantısm da, Papandreu'nun çıkıslannı «NATO amaçlanna ters duşen» davranışlar olarat nıtelemesı, sorunlan «banşçı yollardan, hakkanıyet ve adalet ükelerı çerçevesınde çozmeye çalıştığınu zı» soyleyıp «uluslararası anlaşmalarda bu gtbi konular ıçın ıkı ulke eğer komşu ıse kendı ara lanncLa anl&şırlar şeklmde hukümler» bulundugunu vurgulaması ve nıhayet Dışışleri Baka nı sayın Türkmen ınde ı Papandreu'nun her halde daha degişik koşullar altında söyledıldennı suzgeçten geçireceğını son gelişmelerin ısığında Turkıyeiun Batı tçin dnemirun arttı ğını ve Batı'rnn bize olan tutumunun degısmeyeceğını » soyleyerek bir bakıma «oekle ve gor» poUtıkasını ızlemek nıyetmde olduğumuzu dolayiı bıçımde teyıd" eden demecı bu «uzak komşumuz»dan arzuladığımız ve sağduyunun da geregi olan samimı, yapıcı, gerçekçi ve somut bır karşılık almaya yetmıyecekıır ve nıtelom yetmemıştir de Y "Bekle, Gör,, Yanlışhgı HER OLASILIĞA KARŞI HAZIRLIKLI BULUNMAK, «İHTİMALIYAT PLANLARI»NI GERÇEKÇİ GORUŞLE HAZTRLAMAK. BİR DİPLOMASİ TÜRÜ DE OLSA «BEKLE VE GOR» POLİTIKASINA FAZLA BEL BAĞLAMAMAK GEREKIR. Celil GÜRKAN Emekli Generai Yunanıstan'dala seçim, Papandreu'yu ve onun Panhellenüc Sosyalist Hareket Partısi PASOK'u haün sayılır ve dedığını yaptırır bır çoğunlukla iktıdara getınnıştar. Pap6ndreu"nun, seçım kampanyası boyunca, TUrk Yunan ihşkılennı, Ege ve Kibns sorunlanm çarpıtarak ele alması, NATO ve AET ortakhğını sona erdırme nıyetınden aem vurması \e buna da Türkıye'nın sozde yarattıgı tehdidı (') gerekçe gostermesi ve bunlarla da yetınmeyerek, Başbakanlık koltuğuna oturur oturmaz ük ış olarak Kıbns Rum Yonetımının bağnaz lıden Kıpnyanu Ile hahet olması, Rum ülusal Örgu tu askerlenni en modern sılahlarla donatıp Kıbrıs'a asken yardımı artıracafını beurten demeçlerini surdürmesı, FKÖ Atına temsılcılı gını en üst düzeyde diplomatık temsılcilik sta tüsune çıkarması kı bunun altında, dünya kamuoyuna, Kıbns Rum toplumunu, tıpkı yer lerınden, yurtlanndan edılen Fılıstlnli Arap multecüenne benzetıp Türtaye"yi de tsraıl rolunde gostermek çabastnda FKÖ'unü kendı yanına çekmek gıbı sınsi bır oyunun yattıgını sezmek ıçın sıradan akıl yeter1 gıbi garıp, anlamlı ve gostenşlı davranışlara girmesı kar şısında Turk kamuoyu dıkkatını bu lenomen adama ve icraatına çevirmlştir Bızı de bu kalem denemesine 1ten Dışlşleri Bakanı sayın Turkmen'ın, Yunan seçımlennı değerlendıren demecı (1) Ile «Türkıye, Yunanıstanin Kıbns kampanyasma karsı harekete geçtı'» başhkiı ve Ankara çıkışh bır basın haben (2) olmuştur Anladığımız kadan Ue bu ikl haberde bır bırt 11e çelışır bir ifade yer almamakta, tam terslne, bırbınnl doğruîar sözler toulunmakta koşullannm varhgı da gözden kaçınlmamalıdır îşte bızım endışem^z, bu koşullarm, dış polıtı ıdı Bugune dek Dısışlen BaKanlığımızan her kamızı yonlendıren otorıtelerce yeterlı bır onhangı bır açiaâama ve yorumuna uğramayan gdru, nesnelıık (objectnıte), metodık kuşku, Ankara çıkışlı haber şoyle dıyordu « Başba bılımsel tecessus ve tarıh bıhncı üe degerlen kan Papandreu, her gun Turkıye'yı suçlayan dırıllp degerlendırümeaığı duşuncesınden ka> demeçler vermeyi surdıırürkraı, Aakara'nın naklanmaktadır En genıs ve sıstemlı uygula «bekle \e gor» poUtıkasını sürdüreceğı bildırı masını Amenkan Sılahlı Kuvvetlennde gozlem Lyor Ankara'nın şımdılık sessız Kalışının ne ledığımiz, NATO Asken Entegrasyonunca bedenlen kulıslerOde şoyle sıralanıyor «Panımsendığıne tanık olduğumuz, Sılahlı Kuv pandreu'nun demeçlen bırer «nıyet beyanı»dır, Hükumet progıamı henüz açıklanmamış, vetlerjnızde de yaygın ve başanlı uygulama bulduguna ınandığımız, ama asker, sıvıl ner youygulamaya dönük resmı tavır henuz alınma netım dalında onemlı yerı olması gereken «Ih mıştn İkılı ılişkılerde karp tarafm tanımadıgı tımaliyat Planlaması (Ctontlngency Plannıng)» kabul etmedıgı beyanlar tek taraflı beyanlar aenılen bır yontem vardır Bızım emln olmak olarak kalır, Papandreu'nun gorüslennı henuz tstedigımız, «bekle ve gor» dıplomasısmın tatlı Parlamento kabul etmış değıldır, Papandreu' rehaveti ıçınde olayların gelışmesuıi, «Yunan nun demeçlerınde NATO polıtıkası, usler \e hükümetinın, uluslararası sorunlar hakkındakı AET konulannda dnemli nuans degışıklıklen kavramlannın olgunlaşmasını», «dosyalan da gozlenmektedır Sosyalıst hukumetın bu konu lardakı gorusu henuz kesınhk kazanmaıuştır, ha fazla ınceleme fırsatını bulmasını» bekleyıp atı alan Üsküdar'ı geçtıkten sonra önlemler al Kestn tutumlann, goruslenn resmen kâğıt üze mayı degıl, çok acı ve dus kıncı deneyımler rme çıkması gerekır. Bu öurumda yapılacak den sonra bugiin Atına yonetıcılennin ve bu asey, «bekle ve gor» polıtlkasını sürdürmek, uj rada, usta, hırslı, ıyı yetıştırilmış bır polıtlkacı gıüamayı bekleyıp ona gore tavır almaktır » olduğundan kımsenın kuskusu bulunmayan Pa Sayın Turkmen'ın değerlendirmesinln özetı pandreu ve sosyalıst hükumetının, daha şlmdı de ana çızgılen Ile şöyleydı < Seçım sırasın den çeşıtll orneklerını bol bol vermeye başlada Papandreu bır çok konuşmalar yaptı ve dıgı Türkıye aleyhmde «sınsı tertipler» ve «obundan önceki hukumetın dış pohtıkasmdan temelde farklı bazt polıtıkalar uleyeceğını be lup bıttiler» dosyalanndakı projeler karşısında Harıcıyemızın, jeterlı ve etkıli «thtlmalıyat lırttı, bu arada Turk Yunan ılıskiierı konu sunda da yorumlarda bulundu Bız bunlara ce Planlan» hazırlamış olmasıdır Bunu soylerken, vap vermekten titızlikle kaçındık; yeni Yunan «Yananıstan'a nota verelım, ılışKılen ıteselım, seferberlik ilân edelım, sınıra asker yığalım, Hıücümetinı, seçlm kampanyası sırasında yapı lan konuşmalara dayanarak değerlendiremiye tehdit yollanna başvuralun » gibi duygusal fevrl ve hiç değılse bugun zamana ve zemlne cegımızı, yeni hukumetın lşbasına gelmesını, va de konjonktüre uymayan yontemler önerdı programını açıklamasını ve bunu uygulamaya ğunız sanılmasın Dıplomasıde. «cıvcıvı yumur koymasını beilıyecetunızi ve ondım sonra bır değerlendjrme yapacağımızı vurguladık Pa tada ıken olduren» pek çok değışık etküı, hem pandreu, hukumetuu kurmustur Herhalde bun de banşçı jontemler, caydırıcı ve etkisız kılıcı dan sonra, daha değışik koşullar alünda söyle onlem paketlerı, karşısındakıne onalan (prö emptıve) davranışlar vard'r ve bulunabılır Isdıklennı suzgeçten geçırecektir Turk Yunan raıl Savunma Bakanı Anel Sheron, geçenlerde Uışküerınde de nasü hareket edecegi konusun >aptığı bır kcnuşmada ülkesının, Suudı Arabıs da kat'ı kanaatımiî yoktur Beklemek en doğ tan m 8 maddel k Banş Planına 1967 de ışgal rusudur Zannedijorum kl bütün NATO ve AET edılen Batı Şerıa \e Gazze'de S yeni Yahudı uİKelennın tutumu da genel olarak aynı yonde dir. Bır değerlendırme yapmak ıçın acele etme \erleşım merkezi kurznak sureuyle cevap vereceğını söylemiştl', mek lâzımdır Batı'nın genellıkle Yunanıstan'a Türtaye'den daha fazla önem atfettığı vsırsaj'i••• mını kabul etmek bıraz zor Son gelışmeler Eğer Papandreu'nun ıktıdara gelmesinden ısıgında Turkıye'nın Batı içın onemının arttığı sonra Atına ıle olan ılışkılerınnz bakımından aşıkârdır Bu Itıbarla Batı'nın Türklye karsısın Dısışlen Bakanlığımızır goruşü \e uygulaması da sıyasetının dengelı olacagından şüphem >Tjkarıda ozet almtı yaptıgımız ıkı basın habejok Yunan hükumetı tabı. Avrupa parlamen rınde ıfade edıldığı gıbı ıse, ya da olacaksa. ter kuruluslannda bazı taktık avantajlar pe pragmatık bır goruşten hareketle deriz ta bu şınde koşabılır. Hatta bu alanda bazı sonuçlar hatah b.r gıdış olur \a da en azından aşırı ve da elde edebılır; fakat bunun, temel Batı tutu gereîsız bır ıjımserlıktır Çunku muna yansımasını beklememek gerekır B^z 1 «Kurduğu hukumetın programı henüz Yunan hükumetının genel olarak uluslararası açıklanmaaıgına gore, Papandreu nun sozlerı sorunlar hakkandakı kavramlannın olgunlaşma bır nijet bejanı olmaktan oteye gldemez» go sını beklıyeceğız. Bu arada dosyaları da daha ruşu boş bır avuntu ıdı ve nıtekım o>îunan hu fazla ıncelemek fırsatını bulacaklardır Kıbns kümet programı ve Yunan Başbakanının son sorunununa toplumlararası çozüm bulmayı a demeçleri bu nıyet beyanını bal gıbı doğrula. maçlayan prosedüru değıştırmek Yunan hüku mıştır Kasımda Parlamento onunde okunacak metinın elınde olan bır şey değıldır » ki okundu o'an hukumet programuun, ai ••• nı hukumetın başm'jı, daha once verdıgı 've Bildığımız kadarı ıle Ingılız dıplomasısmın elbette baglayıcı olması gereken demeçlennı patentını taşıyan bır «bekle ve gör (waıt and valanlar ıçenkte olacağı mı umuluyordu'' Pa see)», va da bıraz değışik şeklıyle «beklıyehm pandreu'nun kendı partısı ve kurduğu hukümet ve gorelım (Let's waıt and see)» polıtıkası var uzerınde tam ve 300 sandalyadan 174'üne sahıp dır, ve, zaman zaman uygulanmaktadır ama bulunduğu Farlamento uzerınde de veterlı nü ne var kl, boyle bır poütıkanm uygulanması fuz ve egemenlığe sahıp olacagı aşıkârdı Kaldı tun, kendisine ozgu bazı ön, yan ve hatta art kı verdığı demeçler ve yaptığı gınşımlerle, ka nyerının ilk ve en parlak donemınde 1520 gun ara ıle kendı kendısıyle ve kurdugu huku met programı Ue çelısır duruma düşmeyı goze alacagını bu usta pohtıkacıdan oeklememek ge rekırdı sanıyoruz Nıteıcun olaylar değınaığimız şekılde geltşmıştır En sesın karar ve ejlemle. rın mutlaka onceden bır «Nıyetoe dayandığı, «oeyan edümış» bır nıyetın, uygulanmak ıçın ehenşlı zaman, zemın \e koşul bekleyen karar'dan başka bır şey olmadığı ıyı büınmelıdır Karşı taraiın «beyan edılen nıyet»ı aleyhlnızde bır amaca yonelık gorunu>or ıse, sıze duşen gorev, bu nıyetın kuvveden flıle geçışınl mutevekküane beklemek degıl, o niyet'ın uygulamaya konulmasına yol açacak elvenşlı yer, zaman ve koşullarm oluşmasını önleyecek, caydıracak, etkosız kılacak önlemlen azun ve kararhukla almaktır. 2 Sayın Bakan, Yunan Hükümetinın, Avrupa parlamenter kuruluşlannda baa taktık avantajlar elde edebıleceğını kabal ediyor ama bunun, Batı'ıpn temel tutumuna yansımasının beklenemıyeceğını söyleyerek «Yunan hükümetinın uluslararası sorunlar hakkındakı kavramlarmın olgunlaşmasmı beklıyeceğımızı» eklıyordu demecınde Oysa, Yunanlı parlamenterlerın Avrupa parlamentolannda daha şımdıden elde etmeye başladıkları sonuçlar çoktan «tafctık» sının aşıp «stratejık» alana gırmeye baslamıştır NATO'nun asken kanadma dönmeden, AET'ye tam üye olmadan once aynı Yunanıstan'ın bundan oncekı yönetıcılen de sık sık «Nıyet beyânısnda bulunup «AET forumunu Türklye aleyhınde kullanamayacaklan»nı vaadedıyorlardı Ne oldu' Gerek Avrupa Konseyinde, gerekse Avrupa Parlamentosunda Türkıye'nın hırpalanması, koşeye sıkıştmlması ıçın ellennden geleni arkalanna koymayan, kulıslerde daha şundıden mantetlenni gustermeye baslayan gene Yunan parlamenterleri olmadı mı' Daha geçenlerde AET Konusyonundan, velev henüz kesınleşmemış bile olsa, Ege'de Yunan karasuları sınınnı kendi göruşleri doğrultusunda 12 mıl olarak saptayan bır tasanyı geçırebilmiş olmalannı «taktık avantaj» deyıp geçlstırebihr miyız' 3 Sayın Türkmen'in, NATO ve AET ülkelerinin de bır bakıma «bekle ve gor» poUtıkasını lzledığinı lma eder sozlerı de bızım içın rahatlatıcı neden olarak gorulmemelıdır. Çunku bu ulkelerm hıç bırının Yunanıstania, bizımle olduğu gıbi çetın uyuşmaziık. sorunlan mevcut değıldir Bu itıbarla onlar, Yunanıstan'ın gelecekteki tavırlannı rahatlıkla «bekler le gorurler» ama bız bunu yapamayız 4 Sayın Turkmen, «Batının, Türkıye karşısında siyaset ının dengeli olac»guıdan kuşku» taşımıyor ama, 45 milyonluk Turidye'ye vapılan 10 binmlık asken yardım&. Kaışnık 9 müyonluk Yunanıstan'a 7 bırimlik yardım vapılırken gerçek bır dengeden sozetmek bıze bıraz aşın ıyunserlü olarak gcSrunmektedır 5 «Kıbns sorununa toplumlararası çözüm bulmayı anıaçlayan pıosedürü değistirmeJc Yunan hükumetının elınde olan blr şey değildir» demekle sayın Dışişlerl Bakanımız iyi nl>etın doruğuna çıkmaktadır kanımızca Kıbns'a aıt Garantı ve Ittıfak Antlaşmalan ve bunlann uygulanmasına ılış'<ın prosedür hukümlen Yunan Hükumetının ımzasını taşımıyor muydu kl 1963, 1967 ve 1974 Kıbns olaylan vuku bulaoılmıştır' Camp Daırd Anlaşması, Sedat'm olumunden sonra ne hale geldı' Hele Bırleşık Amenka, Rum lobısınm ovununa gelıp de bır «He'o demıve gorsun Yunanıstan'ın, sa>ın Turkmen ın çok bel bağlar göründügü ve «değıştmlemez'n dedığ^ toplumlararası ikılı goruşmeyı, Sovyetler Bırlıgı'nm de desteği ıle ıkıli goruşme masasuıda alıp mılletlerarası foruma aktarmak ıçın şeytanın bıle aklına gekne. yen yollara baş\uracağından lams© kuşku e^ mesın. Kısacası, ozelde Papandreu'nun, genelde de Atına hukumetlerınm, uluslararası soronlardakı «kavTamları henuz yetennce olgunlaşmamış» ıse, ya da biz olgunlaşmamış bulujorısek, Dogu"ya ozgutevekkul ıle bu «olgunlaş maııyı beklemek herhalde bıze duşmez 1 32 ekim 198ı tanhli «Cumhurijet» gazetesi2 31 ekim 1981 tarihli «CmnhurtjeU gazetesi. Ağaçtan Bir Yaprak... o da yüruyordum Lodos cıseleyen ycğmuru savuruyordu Bır yaprak duştu omuzuma Aldım baktım. Sararmış bır yaprak Dalından kopmak ıcın kışı oeklemıştı Bır okur mektubuna benzettım yaprağı Cunkü her >'aprak evrenı butunleyen bır parçadır Her okur mektubu da koklerı dennde toplum ağacından duşen yaprak gıbıdır Kımısı yeşılken dalından kopmuştur, kımısl sararıp olgunlaştıktan sonra duşmuştur Kımı okur da oylesıne tez canlıdır kı koca ağaçtan taiB bır dalı acımasız koparıp tum yapraklanm bırden ınsanın onune senvenr. Kımı zamon bır fırtına eser, yaprakları savurup coğaltır, kımı zaman durgundur havo, bılırsmız kf koca ağac koklenyle bırlıkte yaprak yaprak sessızleşmiştlr. Y Son gunlerde yıne çogaldı okur mektupian, her renkten, her daldan, her soydan her dılden... Guzelı var, cırkını var, oğretenı var, ovenı var. yereni var, onur verenı var Işte bana onur veren bır mektubu Burdur Kapalı Cezaevınden Dede Yıldız yazmış. Dıyor ki «Sayın Hhan Selcuk, Pencere koşesındekı yazılarınızı kısa bır sürmien ben okuma fırsatını buldum Daha evvelden beri neden koşenızı okumadığımı duşunebilırslnii, Elll seklz yıllık Cumhuriyet Türkrye'Mnde, kırk sekız yaşıma rağmen okuma yazma fırsatına dort ay once kavuştum. Bu mektubu size yazmanın nedeni kesinlefnilş btr otlak davasıyia ılgılıdır Ben bu davaya «fe.man aavası» diyorum, Ben Konya'nın Ermenek kazasmın BaUusan Köyundenim. Altı yıldır cezoevınde yatmaktayım Sekız cocugum var. En buyugu lıseden yeni mezun o!du Soyleyecegım, Ermenek Agırceza N^ahkemesı'nın vermlş olduğu karar sonucu aılem ve koy halkının cok magdur duruma duşmesıdır Bunun sebeb koyumuzun ıcmdekı dede v & babalarımızdan kalma hoyvanlonmızı otlattıgımız, yıllardır ekip blctıgimız otıok ve meramız elimlzden alınarak yayart yurume iki gün uzaklıkta olan bır koye verilmiştir Bu koy Mersm'in Mut ılçeslnın Yukan Koserellı koyudur» i Soyın Dede Yıldız'ın mektubunda cok küçuk blr ıkı düzeltme yaptım, son poragrafını da ceşıth nedenlerls /ayınlıyamıyorum Öyle anlaşılıyor kı cezaevındekı yurttaşın elı KOIU bağlıdır, ama dışarda aıles sıkıntı ıçıne auşmuştüf Sılirke Ortaokulunda okuduğum yıllardu bızım sınıtta Mut'lu, Ermenek'lı arkadaşlar vardı Ş mdı oralarda da ortaokullar acıldığından herKSS Kendı ıitesınde okuma olanagı bulmuştur Ne vor kı koylerın ve koylulerın otlok davoları bıtmemış tüksnmemıştır Ulkemızın yaygın bır aavası ve derdıdır bu Olayın ıcvuzunu bılmıyorum ErmeneK Agırceza Mahkemesı'nın hang neöente bu ışe el attığını da kuşkusuz cozmek kolay değıl Devletın gorevlılerı Balkusan koyunü inşallah otlaksız bırakmazlar oıayia ılgilemrler dıye duşunuyorum Dede Yıldıı a gelınce Okuma vazmayı (sanırım son okuma yazma se rerberlığınde) sokunce benım koşemı okumosı beş unıversıte bıtırmış kışının bu koşeyı ızlemesınden aa^a onur verıcıdır. amo. ne yazık kı kendisine vol yordam gostermekte yetersız kalacağım Ne yapabıiırım ne soy iıyebıllrım k ı 9 Madem ollağınız ehnızden alındı. sız de paralorınızı bankere verıp işiötın . mı dıyeyım? C B i l i m Dünyasa /vehbi BELGJL Libya'dan OKTAY AKBAL Çizgiler: V Cenevre'den Sevgilerle 'kınci Dünya Savasımn en büyuk kötuluğu, dunyayı, en oldürucü toptan ımha süahlarıyla donanmıs ıki dev ülkenm elıne bırakmış olma sıdır. Bu durum ınsana Tımur lenk'm, tutsak ettigi Yıldınm Beyazıt'a soyledıgı «Tannnın dunyayı benım gıbı bır topalla senm gıbı bır kore tesnm et mesıne guluyorum» sozünu anımsatıyor. Bu iki ülkeden bın «ınsan hakları ve hürrı yet», bbürü «banş ve sevgı» aldatmacalan ıle btltun ülkeiere kendi dunya gorüslennı zorla kabul ettırme çabasında dırlar Aldatmaca dıyorum, çun ku, bu ıkı dev, ınsan haklan na, hurnyete, bansa ve sevgı ye gerçekten baglı olsalardı 4,55 milyar yaşındakı dünya mızı, bır anda, olusma aşama sındakı cehennem koşullarma dondürme yanşına gınnezler di İ IRTINALI, yağmurlu blr gece Saboh yol. Soat yed'de kalkacaktı uçak Ama dokuzda yola cıktı* Macıt Akman la yanyanayız Lıbyo ızlenımlerıni toporlamaya calişıyorum kafamda . Polıtıka yöntemmı anlamak guç Gercı 'Yeşıl Kıtob ı nerdeyse ezberledım Bır kaç yıl once de okumuştum, amo bu kez yanımda nıtap olmadığından Kaddafı nır» yapıtını her gece okuyo okuya smov verecek duruma geldım. Ne var ki uc bolumden oluşan bu kuramsal kıtabdaki onerıleri benımsemek, hele kırk ellı mılyon nufuslu bir ülkede uyguiamak olanaksız... Bol petrol çıkıyor bu ulkedö, her ışı kolaylaştıran da bu, petrol!. Akman'la konuşuyoruz Kırk yıllık blr dost gıbi en cetın konulorı, sorunları görüşuyoruz. 'An şu gazetecıler' cıyor şakayla!... Bir takım tartışma konusunun ic yuzunu anlatıyor. Bır yönetto olarak taşıdığı sorumluluğun bıııncmde bır asker TRT Genel Müdürü olmak! Dunyayı bana verseler ben kabul etmezdım, dtyorum. Guluşuyoruz, Karahan'ın sozlerine, gazetecı arkadaşlarm sureklı yarottıklan neşelı havaya, ANKA'dan Ahmet Abakay, TRT den Mehmet Akorca, AA'dan Yavuz Yuksel'ın şakolanna babaları yaşında bir eski gazetecı olarak katılmak zor, ama yaş farkı sılınıyor bırden . Ucakta Turkıye'ye donen ışciler var Kapkara bır suskunluk ıçınde gorunu/orlar Nıye"> Oyso bıze ne demışlerdı'' Turk ışçıler Tl olarak en az yuz bın aııyorar, paraları transfer edılıyor zorlukta da olsa, byrıca yatma yerı parasız, yemek parasız, herkes memnun mutlu, dı/e'. . Oyleyse nıye bu asık yuzler? Bın yaklaştı yanıma, gazeteci olduğumu oğrenmışısr Ucağın ondekı yerıne g ttık, Abakay'ı da çağırdım. Jc yıldır Lıbya daymış bu arkadaş, ayda 120 lıra alacaksınız dıye gotürmuşler, El Babani Talımıye adlı bır Lıbya şırketı Oraya gıdınce yeni bir anlaşma yapmışıar, ımzolatmışlar Arapca bılmedıkleri ıçln ne oiduğunu anlayamamış bızımkıler. Meğerse cok daha duşuk D r ucret almayı kabullenmışler' Sonradan bır de bak mıslar kı Turk fırmalarında oalışanlar daha çok para ahycr bır takım sosyal haklardan yararlanıyor. Kar şı çıkmışlar, dırenmışler. Sen mısın bunu yapan, oncu durumundakı kışıler kım vurduya gıtmış Tom 400 kışı bu durumdaymış Hıc blr hakkmı ala mayan ışçılerı Turkıye'ye gerı döndüruyortarmış şımdı de . Alacaklan kalmış hepsının . Gunlerce sokakta parkta. yol kenarında sobohlamışlar «Allahtan başka yardımcımız yok» dıvor esmer adam Gozlerı dolu dolu Donuş parasını borclanmış arkadaşlanna. tUc yıl kal dım, nerde para bırıktırmek, üc yuz bın lıra Dorcla do nuyorum» dıyor Turgut Ozal'la goruşmek istemışler Kabul etmemış .. «Biz ölmuşüz ağobey GKlıyoruz polı se, dayak yıvoruz» dıyor Bır çare, bır kurtuloş yolu arı/orlar . Hatta Lıbya ucağından ınmemek ıstıyorlar dı Hükumetımız gelsın, hesap sorsun, ttakkımızı alsm dıyorlardı Ben, basın yoluyla bu durumu kamuoyuna ve ılgıülere duyurmanın cok daha doğru olacağını söyie dım Inancılar mı bılmıyorum, ama Yeşılkoy'de hepsı ses sız, kırgm asık vüzlerle indMer Yazgılarına doğru yu ruduler Koylerıne kasabalarına. . Şımdı onlann yerı1 fie yenılen gıdecek urnutla, coşkuyla Lıbyo konsoloslugunun onü her gün oraya gıtmek ısteyen Turk yur*(Arkosı 9. Sayfada) F oluşmaktadır Bunlann arka sından da bılgısayarlarla ra darları taşıjan yardımcı dev kamj onlar gelmeKtedır Ame ııkan ordusunda bu gun «Nıke Hercule» ve «Şahın» adlı uçak savar atom bombalan kullanıl maktadır Bunlar varken Pat rıot'ların yapılmasınm nedenı şudur Herkulle ıle Şahınlenn bılgısayar ve radar sıstemlen radyo dalgalan ıle, parazıt ya pılarak bozulabıldıgı halde Patnotlannküer bozulamamak tadır. OTdu yetkılılen, Patnot lann, Ruslannkınden daha et kın olduklarını so\lemektedır ler Carter donemınde bunla rın yapımı ıçın 6 mılyar 100 miljon dolar avnlmıştı (dolar 132 lıra hesabıyle 805 kusur mılyar Turk lırası Yam, 1982 butçemızın vansı kadar) Amerikalılann «Cruıse missı le» dedikleri bu bombalaruı ozellığı, atıldıklan hedefi kendı lıklennden bulmalan ve alçak tan ııçmalan nedenı^le de, ra darlann gozunden kaçabılmele ndır Bunlar hakkında Arayıcı Eomba adlı yazımızda genış bıl gı vermıştık cCumhunyet, 29 mayıs 1977) Arayıcı bomba, Al manlann Ikıncı Dunia Savaşm da kullandıklan «vızıltıü bom ba»nm (buzz bomb) gunumuze uygun bıçımıdır tnsansız ola rak ses altı hızla uçar Başka bır dejımle, sesten hızlı gıtmez ler 7 metre boyundakı bomba saatte 900 kılometre hız yapar Arayıcı Bomba Bu ve sonraki ikı yazımda, bu ikı devden sadece Amenka nın elındekı toptan yoketme sılahlan ile bunlann atılması na, taşınmasına ıkmallennın yapümasma ilışkin yardımcı araçlar uzerınde durmak ıstı yorum. Sadece Amenkan sılah ve araçlanndan söz etmemm nedenı bu ulkenm sılah ve araçlan hakkında genıs bılgiye sahip bulunmamızdandır. Çün kti, Amerikan gazete. dergı ve kıtaplan bunlar hakkında en genış hılgileri vermektedir Sovyetler Bırlığmın elındeki sı lah ve araçlar ıçin boyle genış bılgiye sahıp değılız. Ancak, Amerıkanınkıler hakkında ver dığım bügıler üç asağı, beş yukan onlannküer hakkında da geçerlidir. ÇUnkü, her ıkı ulke, kendi silahlanjıı, karşı sındakilere göre hazırlamaktadır. ve 2 500 kılometre uzaklıktakı hedeflerı dovebılır Duşman ra darlanmn gozune gorunmemek ıçın 33 metre yüKseklıkten u çar (on katll bir bmanın vuk seklığı) Bomba karadan, uçak tan gemıden ve denızaltıdan a tılabümektedır Amenkalılara gore, Sovyetler Bırlığı bu bom balara karşı hazırlıklı değıldır, 80'h yıllarm sonuna kadar da aynı bombadan yapamayacak lardır. Kanımızca bu bır hayal dır Amenkalılar bu sozlerie kendı kamuoylanm aldatmakta dır Çunku, karşı taraf da ne yapacak yapacak bu sılahtan, eger gerçekten voksa, edmecektır Denızaen ve havadan a tılan Arayıcı Bombalar 1982'de fabrıkadan çıkacaktır Karadan atılanlar ıse 1983'de Avrupa'>a yerleştırıleceKtır Karadan ve havadan atılanlarda nükleer başlıklar vardır Denızden atı lanlarda ıse ya nükleer başlık veya klasık bır bomba bulun maktadır Carter donemi plan lanna gore bu bomoadan 4 500 adet yapılacaktır 1987'ye ka dar taınamlanacak olan bu bom balann toplam malıyetı 9 mıl yar dolan bulacaktır (1932 büt çemızı 2 trılyon lıra sayarsak yarını kusur yıllık butçemıze eşıt bır malıyet) 4050 tonluk arablar uzenn de taşınan «MX» bombalan ka radan atılan Kıtalararası Balıs tik Eombalardır (ICBM) Yanı Amenka kıtasmdan atüan blr bomba Asya, Avrupa, Afnka MX Bombaları Avusturalya gibi katılara gidebılır Amerikan ordusunun bugun elınde bulunan bombalar çakılı olduklann Sovyet bombalan ıçın kolay hedef sajilmaktadır BU yuzden bunlar, şımdı, Nevada ve ütah çollennde kazüan kostebek tunellen gıbı tünellere yerleştınlmek ıstenmektedır. Bdylece, bomba lar durmadan yer değıstırecek len ıçın duşmanın gozunden ugüya» kaçacaklardır. Şaırın de dığı gıbı «Zehi tasavvuru batü, zehi (boş) hayal ı muhal» Fakat, ışın kotulugune bakın ki Nevadalılarla Utahlılar ve bunlann ıçınde de Mormon dinınde olanlar, bu bombalann kendı bolgelerme yeneştınlmesine karşı çıkmaktadırlar (Bak Mezar Atacai, adiı yazunız, 19 temmuz 1981). Her bın 24 metre boyunda olan bombalann denenmesıne 1983 de başlanacaktır. Kostebek tünellerının hazırlanması ıse 199D'da bitecektır Nevada ve Utah halkı ozellıkle bu tunellerı ıstememektedır İddıaj'a gore, bunlar, çevreyı tanınmaz hale getırecek, yeralü sularını kurutacak, tarlalan kullanümaz duruma sokacaktır 200 «MX> bombası içın 33 mılyar dolar malıjet hesaplanmıştır. (Asağı yukan 4 yıllık butçemız). Pakat, Kongre, malıjetın 60 mılyarı bulacagını ve bombalarla tesısler bıtene kadarkı 10 yıl ıçınde modalannın geçe ceğını ılen surmektedır. Mahpushane ycşamı kolay değıldır Türkıye'nih mohpushanelerı ıkı tur insanla dopdoludur. Bunlardan bır bolumu yuksek okul, unıversıte bı tırmış ve sıyasal suçlar ışlemış kışılerdır, ama buyuk bır bolum okuması yazması olmayan yurttaşia r dan oluşur Hayat bazan .nsanı ıteleyıp kakalar savurup alar bakarsın kı gözunu acmcoya kadar mahpı shanenın de mır kapıları ustune kapanmıs ıçerde kalmıç.sın Bılırım bu gerçeğı, ve bıldığım ıç ndır kı Dede Yıl dız'in mektuDunu yayınladım Bu mektup da koklerım yaşadığımız toprağın derınlerıne sa'mış koskoca toplum Jâacından bır vnnmlt (Cumhuriyet 5oytöncE 6 ARALIK 1931 Devlet Baıikası İstanbul Şubesi bir kaç gune kadar bite cek, resmı törene lüzum gorulmeksızm kapılar açı lacaktır Şımdıkı halde me murlar ıçerıde çalışmak tadırlar Devlet Bankası İstanbul Şubesi olmak üzere kıra lar an Kınacıyan Hanının altındakı daire tamirata ve eşyalann tamamlanmasına calışümaktadır Bu ınsaat Tasarruf Haftası 1218 aralık tanhlerı arasmda yapılacak olan tasarruf haftası hazırhklan bUtünü>le tamamlanmıştır Bu seneki merası mın her senekınden daha parlak olması ıçın zengın bır program yapümıştır Uluslararası Karıkatür Sergısi Vlyana'da mart aymda uluslararası bır kankatür sergısi açüacaktır Karı kaotunstlenmız sergıye ka tılmak ıçın hazırlıklara baş lamıslardır Bunlar arasın da Cemal Nadir Abidın ve Anf Beyler de vardır Trident1 Bombası llerde sozünü edeceğımız Trıdent denızaltılanndan atılmak üzere yapılan Tndent 1 nükleer bombalan 10 kusur metre boyundadır Bırden çok nükleer başlık taşıyabümektedır. Etkı uzaklıklan 7 500 kılometredır. 1985 yüına kadar 14 rrıdent denızaltısı yapılacağma ve her denızaltı 24 bomba taîivabıleceğıne goTe 14 denızalfıda 336 bomba bulunacak denektır Her bombanın da 3 Ddşlığı olsa, toplam bomba sa;ısı bını aşacaktır. Trident 1 jombalannın uretınııne 1979'ia geçümıştır Dilediğiniz herşeyi satın almak ister misiniz?, Nükleer Bombalar a) Patriot HavaSavunma Bombası Patnot, Amenkan ordusunun yukseklere ve orta >"ukseklıklere atılabüen bır uçaksavaı bombasıdır TJçuşu sırasmda bılgısayarlı radarlan ıle düş man uçaklanmn yerlennı san tımi santımine saptamakta, bu vuzden de tam ısabet kaydedebılmektedır Bomba, düşman uçak fılolanna lyıce yaklaştık tan sonra kendılığınden pa^la vabıldığı ıçın kesm tahnbat \anmaktadir Boylece, bomba tex bır uçagı değıl, bir uçak •aımesıni yok edebilmektedır Bır Patnot bataryası (gru TJ), her biri dört bomba ta«?ı ıabilen sekiz dev kamyondan Cumhuriyet salıibl: Cumhunyet Matbaacılık ve Gazetecılik T.A.Ş adına NAÜİR NAD1 Gcnel Yaym Müdürü „ HAS^N CEMAL Muessese Müdürü EMÎNE UŞAKLIGIL Yasa tslen Müdürü . . OK%V GÖNENStN Basan ve Vayan. Cumhunjet Matbaacılık ve Gazetecı lı» TJl Ş Cağaloglu Turkocagı Cad 3941 Posta Kutusu: 246 tSTANBUL TEU : 20 97 03 BCROLAR: • ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENİŞEHIR TeL 17 58 25 17 58 66 îdare • 18 33 35 • tZMİR: Halit Zıya Bulvan No • b5 Kat 3 Tel 25 47 (19 13 12 3U • ADANA • Atatürk Caddesı rürk Havs Kunımu t s Haru Kat 3. No 13 Tel 14 550 19 731 tmsak 6 25 Güneş 8 09 T A K V tM 6 ARALIK 1HX1 öğle tkindi 13 05 15 28 Akşam 17 41 i'atsı 1919 Psikiyatr Dr . Hasan Ketenci dost ve hastalannı yeni actığı muayenehanesınde beklıyor Adres Bağdat Cad No 278 Kat 2/9 (Pınar Restoran ustu) Caddebostcn [ i Bunlar hakkında 29 kasım 1981 gunlu Cumhunyet'tekı yazımda bılgı vermıştım Işte sayın OKUvucularım «hal ve keyfıyyet» boyle borle boy le «Insan haklan ve hurrı yet», «Danş ve sevgı> sloganla nnı bu bılgıler ısıgında değer lendınrsek dünya sorunlan hak kında daha net bir gorüş sahı bı oluruz. Pershing II Bombalan