Catalog

CUMHURIYET 27 EYLÜL 1980 *••• Savunma Bakanı Bayüiken : «frak ile İran'ın ateşkese varmaları arzumuzdur» EDI ÖZAL: İKTİDAR 1, Sayfada) tlfdlğ' güvep, eKonomiı' ortcmn ly.ic^n SÛ n& co«. aanc yordmcı oıacaktır» oemıç, 24 ocak tarınınde olınan horariarın «iKtıdar asgış * .Klerı olsa bıle, uygulanması ç,c:rektıg>n,» savunmuş ve «ekcıoiTiiK sıkıntılaraa yo»faş /avaş bır tetan ama olacck*ıı« b ç>m nas konuşnıuşiur. Prog.amoo or.ce, 1980 yılı boşına deK son Dirkac ynın eHonom k geı.çrrslenm ozetleyen va ounlardaKi oaşarısızlıKian oı le geııren Turgut Oza* aevcımlo 24 ocak kararlarına degınereK şuniarı soylemıştır: «60 yılına gırerken Turklye'n.n ekonomık manzarası aşagıyukorı coKmeKte olan bır öınayo 03ız.yordu. Boyie ıfade eas bn.nm. Cıddı tedbır olmak iazımdı. Ns şekılde olursa olsun cıddı tedbırlar alınmasıydı Tur< exorornısının çökecegını soyıeyebıunm. Tabn bu dsvletı de beraberınds goturebıı.rdı Tedbırlenn bır ara hsüotien bır aa ona hedefı vardır. ana hedofa vorrra aşağı yukarı kanaatmce 4 5 yıllık b.r meseied.r. Hıç b:r zaman m8S3!enın kısa vadelı clduğunu soyiemedım Yır.s de soylemıyorum FaKat, bu aer^eK değıld.r kı. 45 sene sareceı; bır had seden sonra duzluğe cıkacağız. Durum dsvamlı olarak lyıye doğru goturu'ebllır. Sağ'am b.r ekonomı duzene gsçılmesl 4 5 sene içens nde o'acaktır. Ve bu^un tek blr mar.osı var, bu programın cıdd'yetle 4 5 s e n 6 uygu'anmosı lazım Devamlı uygulunması, iktidar değışıklıklerı olsa bıle oy m şek 1de uvou'nnması laztr1» 2<ı ocok kcrarlarının «başarın sonucır verrreKts nu» savunan Özal, buna iı.^ o.ı.eKier varmış, «Turk porasıntn Karoborsa ve resmı dovız cagerı arasnıdokı farkın he msn hemen Kooılı ıkmal asrecede bırbırıne yaKin olduSL.nu» sovunmtış, poîrolde bunanmın oşıidıgını be ırtmış, son gubre, şeker V3 peırol zamlarına ı ışkın bır soru uzerıre ds şuniarı soylemışt r. «Ibtıkrar progron.ının uygulan rr>csııiın ana konularındcn bır tanesı, 3uavansıyonların, Turk e<ononiıainı zonayan ve koynaK lor<mızt kotu şekılae ku.ıanmamıza sscep olan sucvans yonlcnn Koldırılması, veya asgarl ya ındırı.masıdır. Turkı,e'nın ıcı ne duştuğü aurumun belu başlı ssbeplerınden oır tanesı, nsr de^^e butçomn /arıs^na varan, subvans.yonlardı Aslındo bu Sübvansı/on ar bır takıın odsms^rcen yspı.ıyordu, yanı hıc k rnse z^nnet'nesın kı. devletın hazıresı sonsuzdut, devletm hazınesı. mıılîtın haz.nesi demsKtır Bütçe ıtıbar,,ıe bu hazınenm dıpsız oıduğu da sanı mcsın Sjbvansı/on polıtıkası Turkıye'ye fayda getırmemı, 1 t b j , notıce ıtıbanMe. Merkez Bankasından para ba3 mcı/a aogru dsvleti zorlamıştır. Bu da e^'i'JSyonu kamcılamıştır. Son yıl'arda çektiğ'mız sıkıntıların bellı buşiı sebeplerl bunlardan loarettır TaD atıyla bu şekılde erıfıosyon artışı daha zı>cd9 dor gelırll kıtlelerl zorlar Şımdı, gjore, şeker vo petrols. p8trc! bızım dısaraan ıthaı ett ğırrız Dir şey, bunun ha kık t'yutını varmek mecburı/etındeyız. Burodo subvansıyoı) olamaz, dusunulemez » Vergı duzenismesı/ie en az gec m ındırimıne ıl.şkın onlenr .erın en kısa sureaa yasalaşacağını be'ırten Ozal, konuşmasını şoy.e sjrourmuştur «Ucretl lerm durumunun ıskthıyla ı!gılı konular, daha kısa zamanda ele alınacak Istıkrar programı veya bu yenı ekonomık prcgramın 45 sene tat biKmae şu manayı bır ksre oa ha tekrarlamakto fayda var Ba şnaan itıbaren ta'.b.katta lyıleş me gözukL.yor Bu ı/ıleşmemn b rden b.re fercrlama şekıınde oımayacagını her zaman soyledım Haık'mız bır takım sc kıntılardon geçtı, ferahlarra ^a vaş yavaş o'acaktır. Yovaş yavaş olması, emın olması demek tır Bırden b re ferahiama bızı yanlış yol'ara goturebılır Onumuzde bir kış var. dunya şartlarmda bazı degışıklıkler var; onun ıcln istikrar programındo fevkalade dıkkatll olmam.z lazım, enflasyonun sonmsye boş layan ateşını tekrar alevlendırnvemek lazım. Bu olculer ıçerısınde ucretlllenn durumunu en kısa zamanda nısbi bır terahlığa kavuşturmak ıcın bır gayret sartednmssi lazım. bu* nun ıcın yasal imkânların b j gun kolay alınabıieceğınl tah.nin edlyorum » Başbakan Yardımcısı Ozal TRT'dekı programda «12 eylul horeketının Turk ekonomısırt« etkısl ne olabılır» sorusuna ıse şu karşıhgı vermıştır «12 eyul har3r,atı baş'adıktan sonra, sabahleym benı Baş bakanlığa cağırdılar taWı vazıfemızın başına gıttık Konuv !a lloılı olarak, eKonornık konu/ \a ılg !• o'arak bazı ızahatım ol muştu Bankaıarın ı'k gun kcpotıiuıgını bılıyorsunuz. zaten sokağa cıkma yasağı vardı Be nım o anda tavsıyem şu oldu, bankclarda herhangı bır tahdıde gıdılmesın. pazartesı norTK3İ acılsın, bır mevduct cekılmesının oiacağnı tahmın etml yorum Eger tahdıt koyarsak DU şey olabı' r Bu hareket'n blr menfı etkısı olabıleceğını zonnetTi,/orum Nıtekım bı'dığlnız g.bı, o şekılde tahd't konulrradı ve tahmin ettiâımız gıbı mev duct cekıhşı olmadı; bilakıs msv duct yotırılışı oldu Harekatın aetırd'flı guven ekonorpık ortamın iyıleşmesıne cok daha yardımcı olacaktır» İRANIRAK (Boştoran l Sayfadc) aşkın sured r denge bır bıcım de seyreden altın fıyctları savaşla blrlıkte bır gundo tam 24 dolar bırden artmıştır Dünya borsalonnda altının onsu 676 'Jolardan 700 dolora yjkselmış tır. Avrupa borsolarından gelen naberler, •; t n flyattannın 730 dolara dogru tırmandığını gostermek'edır Arcnk, altın fıyatındakı artısların bır noktada durduğu da ge en son ho ber'er aras ndadır Dunyadakı aJtın fıyatından et kılenmeyen hemen tek ulke yok tur Bu artıştan etkı'enen ülkelerden bırı de Turkye olmuştur Savaş oncesmae gramı 1750 lıra olan altın, s^vaşla bır lıkte 1850 lıraya yukselmıştır llgılıler bu fıyatın yen.den duşebıleceğını belırtmektedırler Ancak, oltın'a ılgJ gel şmelerın Turkıye'ye yonel.k bolumü fıyot yükselışmden cok altın tıcoretıne ılışKmd r Son ay larda altının Turkıye aekı ve dünyadaki fıyotı aras'nda ortaya bır fark cıkmıştır Bu farka gore. Turkıye'dekı aıtın fıyatları dunyaya gor e daha duşuk tür Dolayısıy'a son aylardo Türkıye'den dısarıy a onemlı olCüde altın cıkmaya başladığı bıldırılmektedır Turkıye den cıkan altınlar dunya borsalarında yüksek fıyattan saHmakta. Isvicre borsalarında do'ara donuşmekte ve yenıden yurda dö vız olarak donmek'edır Bır başka deyımle GLney bolgelerınden cıkan altın Isv cre uzer.nden Tahtakale pıyasasına do'ar olarak donmektedlr. Son aylarda gorulen altın tıcareti ve bu tıcaretın dolara donüşe rek uıke .cınde fce I sanayıierı beslerıtsı o!qusu saaşla bır I kte daha du hı<:,anab 'ecektır Çünkj savas onces nde varolan ıc ve dış fıyatiar arcsında ki fak sa/cş sonrasında da vard.r F yat forkı Türkıye'den dısarıya kacacnk altın mıktarını onemlı olcude etkıleyebıle cekt r Yurt ıc ndekı fıyat ortışının hıcbır zamon dışondak) fıyat.ar'a arcs.ndakı farkı kapctccc^ bovutlara ulasmayacağını sa> uran yetkıl er «en bu yük o'asıiık son aylcrdakl altın kacot nın hı7ianması olacaktır» duşunces m d le getırmektedırler Bu hızın ortışına blr bosko etken de vurt ic nde ha kın taltındon kacması». yanı elmdekı a'trnı satması olmcHodır IcerdeK, altın fıyatl artt,kça holk eindekı oltını satacak, bu da yurt d şıno g decsk altın mıktarını yukseltecekt r DGİaysıyla dolar olarck yurda don^cek mıktar da ortmrş olacaktır Ancak bu t l caret'n h.zlanmosı ozeü kle altın kaçakcılarına yarayacaktır. PETROLDEKİ GEUŞMELER Savaşın dunyo ve Turkıye oCisından bır başka etkısı petrolde gorulecektır HL.neynı'nın ıktıdara ge'mesınden sonra Iran ın dunya pıyasaiarıno verd gı pstrol m k'arında onemll duşusler gorulrrstur Ortado ğu bolgesırde Irak, petrol satıcısı ulke olarak, on sıraya gecmlştır Ancak Ortadoğu'dakı geiışmelerı d kkcte a<on sonayıleçmış Batılı u'kelerın holen e'lerınde ortalnma yuz gün luk stok butunmaktodır Do'ayı sıy'a Batılı ulkeier'n petrol ne denıyle ıik anda savastan etkıienmeıerı soz konusu değıldır Benzer durum Turkıye ıcın de gscerlıd r Turkıye nın şu anda k r k guntjk ham petrol sto ku bu'unnaKtociır. Boylel kle ı'k anda ps tr ol;en dolayı bır eth sczkonusu değıldır Ancok, petrc konusurda Turk.ye'yı etk.leyobı'scsk ıkı baska genşme goru eb lecektır. Bunlardcn bın Irak'a olan borcıcdır Ş j anda Turk ye'nın Iru^a petrolden dolayı hıcb r borcı yoKtur On gun kadar on re tum borçlar cdsnmıştır. Ve Turkıys ne \roy arasındn d ş tıcaret n skıierı normal bır donene donTuştur Savas sonrasndo ıkı ulke arasınaa c taya cı^nbı'ecek eKciomık ıiış k lerae yenı bır duzenleme, tara'lardon b rının dıgerıne borç I J c kmasına yol acobılır PARA DEĞERLERINDEKİ DEGIŞı.iELER Savaşın ekonomık vönden bır ücuncu etkısı para değerler.yle ılgılıd r Dunya pıyasalannda do ar do Alman markına gore defer y ı rmeye başiamış tır Dolann dusmesı Turkıye n n !eh ne bır ge'ışmtdır Eğer do arıa Turk Lırası arasında blr fark var ıdıyse, dcla c*akı deger auşuklugu ıle bu tark ortadan kalkab ecektır Arcak, bu yurt ıc ndekı fıyat artıslarıiın hızına buyuk olcude Daâ 'ıdır lcerd;kı fıyot artışı ıle do'ann dıs değerının dusuşu arasmdakı fork artış lehme ol dugu surece yanı fıyat art.sı dolardakı du?usten daha oz se, bundan Turk Llrası kazanclı cıkacaktır Doiayısıyia kısa donemae TU.'K LTCSI olumsuz yonde etkılenrreyebılecektır. Ama, bunun kesın koşulu ıcerCekı fıyat crtıa a r ıdır, FAİZ ORANLARI ETKİLENEBILİR Savastan csıl etkllenecek ekonomık bırımın faız oranları olduğu one surulrrektedır Yetk lııer onumuzdekı gun'erde fa ız orantarında b r dusme gorü •eb leceğını beiırtmektedlrler. Bankalar tarafınaan a'ınan son karar bu egıl mı guclendırmektedır Savaşın kısa donemde sona ermesı ozetıenen gelışmeleri gostereb'lecektır Ancak, sanıldıgınaan daha cok uzaması yurt ve dunya ekonomıs nde başka ge ışmelere da yol açabıleceKtır. OLAYLARIN ARDINDAKİ GERCEK (Baştarafı 1. Sayfada) llk aşaTiado dunya dengelerın1 elınde tutan buyuk guclerın oloya «ıhtıvatlı bır mesafe» icmde kaldıkları gcrulmektedır Ancak bu beklenti do nemının bır noktada bıtmssı de olasıdır Srı^aş petrol uretım o'anaklarının yokedılmesı yonterrlerıne kaydıkca savaş sonrasmdo bile butün dunyayı etkıleyecek yenı bır durum oluşabılır OPEC ulkelerınin son toplantısındo petrol fıyatları Suudl Arablstan'ın cabcsıyla azcok dengelenebılmıştı İronlrak savaşı butL'n dengelerl altust edecek yeni durumlar yaratabılir Olasılıkları şımdiden hesoplarrak zordur Türkıye'nın petrol stoklarının bir bucuk aylık olduğu yetkili ağızlardcvi acıklanmıştır. IrakTürkıye petrol boru hattı do şımdılık savaşın etkılerınden uzak konumdadır Ne var kı gelecek aylarda ulkemızln akaryokıt konusunda buyuk ençeüerle karşılaşaccıgı hesabıyla olaya eğılmekte ya rar vardır Zaten duyarlı dengeler uzerıne kurulu ekonomık yaşamın ış/erlığ.nı sağlamak yenı ycnetımın önemle üzerınde durduğu bır konudiT Ircklran savo şı bu cnem'ı konuya yenı yukler V» büyük bovutlar getirecek bır o'au n te'ığınde değerlendirılrre! dlr GÖZLEM (Baştarafı 1 Eaytnaa) keme kararı ıle topiatıldığıno ılışk.n bır «merkezu bılgl işlem sıstemı de kuruimuş değıldir örneğın Izmır'in Dıkılı ılcesı Su'h Ceza Mahkemesmce topiatılmas'na karar verılen bır kıtap hakkında Ada'et ve lcışleri Bakanlığında soğlıklı kcyıtlor da tutulmuş değı'dır Hakkında toplatma kararı bulunan bır k'tap uzerındeki yasaklayıcı ve kısıtlayıcı onlem bır sure sonra kalkar Ve ayni kıtap, kıtapcılarda sebestce satılır Okuyucu, hangi kıîab'n yasak hanqısmın yasak olmadığını bılemez. Okuyucudan böyle bır yukümlüluk de beklenmez. Bır okuyucunun kıtcbevınden serbsstce aldığı bır kıtab) evınde bulundurduğu gerekcesı ı'e kovusturulması. uygar ınsanlığın paylaştıgı hukuk ılkeierınden bın ve başlıcası olan «Kanunsuz suc ve ceza o'maz» kuralına aykırıdır Sıkıyonetım Yasasında kıtabın «Birden fazla sayida bulundurulması ve taşınması» tanımı ıle toplatılmış ve yasaklanmıs bıla olsa. evlerde bu yayınlaroon «bır adet» bulundurulması suc sa/ılmam;ştır Her yasada olduğu gıbı. bu yasanın uygulanmasında da ceşıtlı aksaklıklara ve karısıklıklara rastlanabıiır. Ayrıca evlerden, kıtoplıklardan, «yasaktır» dıye kıtaplar toplatılması, sıkıyonetımı, boş ysre gereksız konularda uğraştırır Bu arada yasak olmayan, hakkında hıc bır karar bulunmayan. kıtabevlerıncfe, bjfelerde serbesîce satılan kıtaplar da top'atılır ve emnıyet mudurluklerının korıdoriarına boy boy dızılır Hangı kıtap hakkında yasak kararı vor, hang.sınde yok, bu da yeterınce bılınmedığı ıcın guvenhk kuvvetlerı asıl hede'len o'an, sılahlı eylemlerle savaşmaktan alıkonur ve boş yere bu kıtapiarla uğroştırılır. Bu oksaklıHarın ve yanlış uygulamaların onlenebılmesı ıcın S'kıyönetım Yasasının 3'uncu maddesınln (c) bendınaekı gazete, dargi ve kıtabın «Bırden fazla sayıda buıundurulması ve taşınması» yasağ'nın, evlerde bu tur yayınlardan «bır adet» bu undurulmosını kopsamodığını bılmek ve saptomak geekır Yasonın ozurdsn ve sozunden cıkan ve başka türlü yoruma elverışlı olmayan anlam budur ANKARA, (Cumhurıyet Bürosu) M [ıı Savunma Bakanı Um.o Haiuk Bayulken Turk.yenın Iran Irak catij.masını cok üıkkatis ızlemekte oldugunu so/leni ş, «Turk Suahlı Kuvvetler.nın. her zaman olduğu gıbl mevcut plânıanm üygulayacak gereklı hazırlıkları vardır» damıştır Bayulken, Iran Irak çatışması konusunda ycptıgı açıklama ozetle şoyledır. «Dost ye komşu ıki ulke olan Irak ile İran'ın bir savaş Içıne gırmesi Turkıye'de buyuk üzun tu ile karşılanmıştır Kardeş ık| ulkenın aralarındaki bütün sorunları barışcı yol ardan cözumlemeleri, bunu temın ıcln de aralarında en kısa zamanda ateşkes anlaşmasına varmaları en buyuk arzumuzdur. Turkıye, hudutlarının co|< yokınında başlamış olan bu savaşı dıkkat ve hassosi"et'e to Kip etmsKtedır Turk Sılâhlı Kuvı/etlerınm her zaman olduğu ni3i msvcut panlarını uyguıa acak ge'eklı hazırlıklorı vard r Bızım amacıiiız ülkemızin ve u'usumuzun butunîuğünu koruTiaktır Bu yonde g°'eHı but j n tedbr'er a'ınmısti'» BAR3S (Baçtarafı 1. Sayfada) SAVAŞ BUTUN ŞİDDETİYLE SURUYOR iran ıle Irak arasındakı savaş dun sabah hızını kaybettı ancak öğleden sonra yen.den şıddetlendı, İran'ın Kuzıstan bölgesındeki carpışmalar yoğunluğunu koruyor. Boğdat rad yosu oncekl gun ele geçırıler Hürremşehir kentine tamamen hakım olduklanm blldırdı. Ancak Tahran radyosu. kentin Irak'ın elıne gectığı yolundaki haberlerı yalanlamaya devam ettl ve kent Ile çevresındekt carpışmaların tüm şlddetıyle surdüğunü duyurdu Hurremşe hir halkı ıse kenti terketmeye başladı Bu arada Iran ha^a kuvvetlenne boğlı Fon'om tıpı ıet ucak'a'i dun oğleden son ra Irak'ın pe'rol uret m merkez lerı Ksrkuk ve Musul'u yenıden bombalaaılar iran'ın resmı Pars Aıansı ıse Hurremşehır'dekı Irak kuşatmasırın ka!dırıldığını ve Irak bırJ'<*3rının, tank ve d.ğer araclora beyaz bayrak cekerek teslım olduklcırım duyurdu Bağdat Radyosu Irak ucaklorının dün Tahran yakınındaki bır rofınerlyı bombaladıklarını bıldırdı Radyo, bu bombardımanın, Irak sıvil ve ekonomık hsdeflerınin Iran ucaklarıyla bombalonmasına karşılık olduğunu kaydettı 6te yandan Tahran Radyosu, ıse dün 19 00'da yayınma ara vererek Tahran'in Mehrabad Ho vaalanı cevrssınde oturan'arın bu bolge/ı terketmelsrı ve suruculerın aratıarını derhol durdurarak farlarım sondurmesl ıcın çoğrı yaptı Toraf.arın corpışmaların gelışımıne ıhşkın acklamaları ıse bırbırıyle cok celışı/or Irak resmı blldırılennd3 Irak pıyade ve zırn ı bırlıklerın n botı ve guneybatı Iran'da ılerisdıklerı. bu arada bır Iran ordu kampının 19 tankla bırlıkte eıe gecınıdığı acıklandı Irak as kerı komuton'ığı taraf ndan yayınlanan b Idırııerde Hurrem şehır vs Abadan'ın Irak kuvvet lerının denetımınde olduğu Irak'ın Işgal ettığl 400 kılometrelık Iran topraklarınıia son 2" saat ıcınriek' carpısmnlarda yuzlerce iranlı askerın tuisak ahndığı duyuruldu Tahran radyosu ıse, Kuz stan eyalet ndekı carpısTialar sırasında 50 Irak tankının ele gecırıldıflını boylece savcşm başladığı pazartesı gununden bu yana iran tarpfından ele g« çırılen Irak tanklarının sayısının 100 e ulaştığını bıldırdı. Tahran radyosu ayrıca, hem Abadan'dakı hem de Hurrem şehr'deki carpışmaiorda ço'<. sayıca sıvılın oldugunu kaydet B J arada Bağdat rad/osundan yapılan anonsla'da Kuz stan'daki Arap czmnk dn Humcy nı rejimıie KOTŞI ayaklanmGya cağrıldı. Aybastı (Buviaıatı 1. Soyfada) mjşnane, ijııeaurı. ı.uoion. hi£.o, Orau, bıvos. IOKCL. Amas ya. Çorum, faüfrioun, Sınop IIler, Sıkıyonatını Komjtanlıgı Basın ve Ha.kla liışkıler ŞUDÖsının aciKlaması şoyıecır. «2o e/jul 19S0 gunu Ûrdu ılı A>Dasîı ılÇüSi Zuferımıllı Koyu Magara mevKi.nda guvenlıK Kuvveı.e. ınce yop.ıün operusyorı esnasmaj anarşıstler tarafından gu</enlık Kuvvetlerına aiöş açiınuif, me/dana gs en can?mucıQ yasaaışı oır otgut uyesı olup. uaha cnc3 haklurın da tutuklama kcarı buluncn 4 anarşjst oıu. bırı hafıf yuralı bın ue sağ olmaK uzere 6 anar^.st yakalanmı v tır. üperas/on sonunda oıay yenııde 3 üdet sten mak nalı tubanca, bır adet G 3 p<yaae tufegı. 180 adet 9 mılımeıre capınoa mermı, 3 aaat sten şarjoru. 2 adet pat lamaya hazir dmamıt lokumu, 7 adet sıyah ketenden yapılmış maske e 3 geçınımıştır. MARDINDE 7. Kolordu, Oıyarbakır, Mardın. Sıırt, Hakkarı. Von Merl Sıkıyonetım Komutanlığı Basın ve Haıkla llışkıler Şubesı'nın açıklaması ıse şoyledır «25 eylul 1980 gunu Mardın ile Oenk llçesı Kapıbahçe mev knnde bolucu bır orguie mensup mHıtanların bulundugu bılg sı uzenne gjvenliK kuvvetlennce sozkonusu yere bır operosyon duzenlenmıştır. Operasyon sırosında guvenhk kuvvatıerınce anarsıstler arasında cıkcn catışmada örgut Lveernden 4 u Oıu Tı sağ olmal U7ere 5 anarşıst ele gecır Imıs ayrıca şuphelı görulen 5 kısı dana yakolcnmıştır Aynı catışmcaa b r ,andorma erıtpğrnen 2 e r yaralonmıştır Eİ9 gâcırılen ana r şıstler!n uzerın^e 3 ad3t G1 1 aiet G3. 1 adet ka esınkof olmok uzere 5 adet uzun namlulu s.lahla, 2 tabanca bulurmuştur » mız şeh t OIITJS, aynca bır as **• Bağdat'ton (Baştarafı 1 Sayfada) va saldırısına ugrar^a hemen dışarı çıkıp bırkaç metre ote de yere yatın» dıye devam ettı Ancak Amman dan otobusle Bağdat'a kadar yaptığımız 1500 km boyunca boyle bır saldırı olmadıgı gıbı yolda Irak'ın savaş ıçıııde bulunduguna ıhşkın tek belırtı ellerınde Sovyet yapısı Kalaşnıkof tufeklerle heryerde gö ruien halk m.lıslenydı Bc'gdat'ta da durum farklı degıl Halk mıhslerın'n yanısıra Baas Gençlık Orgutur.un çocuk yaşıncİTkı üveler mn bombardımanlara karşı a'dık lan önlemler dışında olagan ustü bırşey gorulmuyor Çeşıtlı parklaı ve bahçelerde kurulu çadırlann çev resınde toplanmış ma\ı g'ysilı bu gençler acıl durumlarda halka yardım etmek lçın hazır beklıyorlar I3unun dışında Irak ın dcgu kesımınde ve başkentınde yaşam olagan bıçımde suruyor. Ancak bomb«»rdımanın getırdıgl tek tuk yıkıntılar bır savaşın varlıgını vurguluyorlar. Radyo v e TV bır yandan Irak ın savaş basarılannı bıldırıyor. bır yandan da Humeynı'run oldugunu one surüyor. Ama bunu soyleyen yalnızca Bagdat Ancak gerçek savaş dunya petrol tıcaretının randamarı olan Easra Korfezı yores^de suruyor. Irak bırlıklsrı yanmaya devam eden Abadan petro1 bolgcsınl hâlâ ateş altında tutuyoılar Iran m Irak a yoneltgı hava saldınUrımn pck etkılı olmadıgı Bcgdafın durumun dan bıllı oiuvor Irek ın başkantıne yö"°' ' tum Iran ha< \d saldırııan kentin çevresınde kalıyor Ulkenın sava'jta oJougunun dıger behrtılerı ıse zamen zaman rastr lanan askerı Konvoylarla rad yo ve TV programlan ve herj'erde a^ılı bez pdnkartlar Ubtundekı sloganlar Orncg, n bmnde •Selalıattını Eyyubı nın zaferlennl ordurnuz surduruyor» yazısı bulunuyor Şımdılik savaş dogal olarak dunyanm en buyuk petrol yolu olan Basra Körfez! vöresınde süruyor. Ama bu durumun ABD'nın bolgeye dogruann marîahale olasıl'ğmı büyuttüğüiu rfflşunen bazı Iraklılar jıne de tum sorumlu'ugu Iren'daki yonetıırın ustune a'ıjorlar Bu arada Irak'ın tum resmı yayınlarında en ÇOK vurguLjidn tema, «Tum Arap ulkelen \e komşalannın bu hckh savaşfa Irak'ı destekleC<j r c "n rde HUMEYN! NIN OLUMÛ Dun scbcıh Humeyn nin ölu'n hCD2rmı ve'en Bağdat Rad yocu, Iran'lı lıdsrın ogle eaat le"'de Tanran Rcd/osu'nda konuşTiasına kar^ı, aynı haberı daha sonrakı bulten erınde cs tekrcrladı. AncGk, «Humeynı cskarı ve sıyasal olaraK old j '> bıcımınde bır Ifade daha kul'andı TURK TIR'LARI Basra'dakı carpışmalar eırasınaa bır kaç Turn TIR kamyonunun da ısabet aldığı ve bazı Turk şoforlerının ae oldugune ılışkn haberier Bağdat'a uıcştı arcck kesıniiK kazanmaa . Söz konusu bı gı'er boigeaen geİ3r, Avrupa ıı TIR soforlerl tarofın^aT letırı'cfı B R TUSK FIRMASI r Bu ccda. «Kerkur e yapttan so'o n'ar s r^s nda b i ' TüH< f'rmrsı taraf'ndcn ycD'lan SJlama proıss ırsaatı aa. ınşaat1 tc ısabet T'rpıs ve b'jrda oa 'şcn 300 dcla ında Türk ifc'sı yurda 53:1 gonderı'me en ictn bssvu udr bulunnusıordır Ancak ıscı'erm bu ısteklenn'n yerne getınlmîsı nu.ııkun O'TIOm stır (Baştorafı 1. Soyfada) fiı savunulurken duşuk puon'ı öğrencılerın aUndığı ve resml telefonionn ozel evlerde kuıian.idığı ıkrar edı'mektedır. Acık lcmoda telefonlonn AKademi Işlerının yurutulebılmesı ıcır» evlere taşındığı. duşuk puanlı oğrencılerın ise kontenian boş luklannı doldurmak ıcın alındsgı b idırılmek'edır Edirne DMMA Akademisin1de care^cı al"*iında usulsuzluk yapıldıâı ve resmı telefonlann ozei hızmette kuılanıİTiaS!nı gorüşen Akcderrllerarası Ku " j | , Edırne DMMA'nın henuz özerk Akademı olmoması ve 1184 değıl, 1418 sayılı yasaya bağh bu'unması nedenl ıle bu savlarta ılg lı soruşturma yetklslnın Mllll Eğitim Bakanlığı ve Cumhurıyst Savcıltğına aıt oduğuna korar vermıştır. CDİRNE'NIN ACIKLAMASl Akodemılerarosı Kurul kara !ı ı!e yapılması Istenen, anco'" Kuru! yetkısı dışında gorulereK reddedı en Edırne Devlet Mühendısiık Akademısı adıno gazetemıze gonderılen öz<?l ocıklamado ise yolsuzluk sav otarak reddedllirken suctamalar ikrar edılmekte, özetle şöyle demlmektedır «Kesın kayıt sureclnde üon o'unan kontenıanlor doldurulamamstır Bır kısım kontenian boşluğu, yedek tıstede yer o'an ann kesın kayıtlan süF6Cı sonunda do kalmstır Böylece 1 şubat 1980 günü Akoaeniıda bulunan onkavıt yoptırmışıor a'asınao yenıoen puan s"c'arpası vapılarak bu re sıralarrayo s ° boş ve ı!ava kontenıanla' doldurulmuşîur» Ancak, AkodeTnı odına vapıton ıkrar nıtelığ ndekl bu savunmada, kertaı ön Kavıtla yap tıkları s ralamodaKi asıl ve ysdok l'steısnn de fotokopıierının buljnuşu, yedek lısteleroeki ögrencılerın cağmlmayışları, şubat oyında acıldığı bıidırııen yeni koydın önce bu oğrencılere duyurulması zorunluıuğu» nc neden uyulrradığı acklanmamaktodır. Akademının ocıklamasındo avrıco kaydı yapılon döşük puanlı öğrencilerın Edlrne'dekl nüfuzlu kışller cocuKları olması ıhskısı de sadece redded.lmekte, oncak sorrut bır konıt sunulomomokîodır Duşuk puanlı olduğu holde öğrencl olorak o^lu olmon PTT Mudürü ve resmı telefortlann Akademl Baskonı vesekreterinın evnde olmosı oîgusu ıse şoyle açıklanmaKtadır: «Turkiye'nm gjncel ortomın <Jo bir kururrun Işleneslnden soajmlu kışller ıle o kurumun teslslen arosındo gecelt gurtdü2lü bodlontı kuru'mosındon doğo! bır sey olama? Gecıcl o'makl o beraber telefonlar bu omocia konuîlara bağlonmıştır> 1 Yine bu açıkla.Toda, gerce ;ten bu V'sıler t c n zorunlu telefon sözkonusu ıse terclhh t^hsls yaoılabıleceğının de göz d e i uzak tutu'duğu gözlenmek tedir. MühendisSik Kocatopçu: «Başanrun kosu'u işçî, işveren ve yöıteticiyi gönü! rahatliğı ile çahsacak bir ortama kavusturmaktır» ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Sanayı ve Teknoloıı Bakanı Şahcp Kocatopçu tUrelımın artırılmosındo en gecerlı yolun işci ve ısveren ılıs'<ılerı» oldu âunu söy'emıs, «Kısa bir sürede üretlmde olumlu artışlor meydona geıdı Işcsı isverenı ve yonetıcısı ıle gonul rahatliğı ıcmde calışma şartian sağian dığında üretımın ortmaması icın bır neden görmüyorum» demıştır Kocatopçu, Cumhurıyet'e yap tığı acıklamcda Türk Sılahlı Ku/vetlerınln ülke yönetım ne el kovmasından sonra uret md9 belırlı artışıar meydana gel d ğıru so,le/erek «Oy kaygumu zun, polıtık baskımızın olmayışı, basan'ı olmamızı sağlayacok onemlı bır faktordur» bıcımınde konLşmuştur Sanayf ve Teknoloıı Bakanı şuniarı soy lemıstır YENIDEN YASAL DU2ENLEME «B, rokrosıde yenıden yasal duzenlemelerın yapılması konu sunda hukumette ortak bır goruş belır'endı Ben de kendı bakarîıgmda bunun gerekıerıne ıcten ıran yo r um Ozellıkls KIT'lere sıradan e ' s m n clımna s na karş'yım XiTlerdekı personeı şışkınlıgının onemıi bır nsdenının de toplu ış sozleşına ler.nds, kalır >'e olon ve o'nayan ışcılere hep bırlıkte se^.anen yapılon zamlar cldugunu sanıyorum Esas olan ka'ıfıye olan ışcıler.e o'mayanlonn u > ıv re'ların'n, dLZenlı bır bıcı d3 b rbırıne yakloşt rıliT.a"ı olrıalıaır Ben bunu bakanlık g c e vme geid ğ m kendı mu?°sesemde Turkıye Şıse ve Cam FabıiKaiar.nda gercekleştırmıştırp Bakanhgımda da kendi muesseseraa vaptıklonmı gerceklesurmeK arracındayım » HIUUMETİN BAŞARISI ISDGşındQK,ı hukümetın basarısının ^Mıl ı bırhk ve beraberlıgı gerçekleştırmektekl başarısıyıa dogru orantılı» oldugunu beiırten Kocotopcu. $o/le devcm etm.Sıir «3u ulKeoe yetlşen her aydın gıb ben de, Turkıye nın ko şulicrı ıle Isvec'm koşiıHarının bır olmayışına uzu.enle'denım B'i poralelıığı kuromaTicnın acısını üuyuyorum Burcda hemen şunu vjrgulomak ısterımAtaturk un sozlerıylo bıcımlenen mtıyazsız sınıfsız bır toplum oluşturmanm, Dugun ıcın bır şans olduğu gorusunde''i"r Bu ou/ruk, bıze Turk ye'de ıscıs' 'sverenı ve yonetıcısı ne yurt Cıkarlarını bır noktada bırırfştırmsr; zorunlulu ğunu bugun her gunkunden dha cok gundeme qetırmıştır. Bunu gerceK.eştıreD lırsek cozume uiaşabılırız Işcı. ışverem r somuren bir grup olarak go meaıkçe, ısveren de ışcıyı 19' uncu yuz\ı'dakı gıbı somuruıscek blr kıtle otarak gormeaıkce. ben ınanıyorum kl sorunların ustesınden geıebılırız Tur kıye'nın kurtuluşunun oncelıkle karşıhklı ınsan sevg.binden geçt.gıne ınanıyorum » •r» ABADAN YANGIN' SURUYOR lrax ın ışga ettıg r, oı aıriı ğı ıran'ın ise halâ l'sndı ennaa oldugunj ore s j r d u j u Abadan kentındekı petcl rafıners, yannaya de^an"ı edıyor Aba dan kent' savosın ıkmcı gunu Irak Hava Kuvvetlerıne boğfı h'ı\g savaş ucakiarı tcradndan bonrbaranTi ş saıdın sor JCJ petrol rGfınerısı yanma,o başlamıştı Savaşm oncekı günkıj seynne ılısk.n b r asKerı Diidırıyı de yayınia/an Iran radyosu. tran savaş ucaKlar'mn oncekl qün Irak ıcınde en uzun ucusu yap tıklarını ve Baâdat'ır 450 kıiometre batısındakl bır rafıneri yı bomba'adıklarını duyurdu Bıld'nde önce^ı gunku carp.şmalar sıros'nda İran'ın 79 ölü ve 281 yaralı verd'ğl buna kor sıiık 16 Irak ucagının duşürüldugu duvuru'du HUMEYNİNİN CAĞRlSl Iran Oevrımımn d.nı nderı I mam Humeyrı, dün Tahran rad ycsuida yapîığı konusmada tum Musluman Uıkelerı Irak ,n Iran'ı tşgalmı k'ncmava ccğır dı Irak'ın iran üzerınde zofer kazanmosın'n dğer ıslam j'keler'ne yapacağı etkılere dıkkotı ceken Hi'tıeynı, cS 'ahımız Yuce AlİGh'tır» dıyerek her ıkı taraftan oıecek Muslümon askerlerır tie cennete gıdeceğ ni söylemıştır, BENİSADR ŞATTÜLA«?AP BÖLGESİNİ D^NETLEDİ Bu arcda Iran Cumhurbaşkonı Abulhasan Benısadr, lra'< saldınsı karşısında Iran hcikı nın ulke tODrak'arını karış karış korumalarım ıstedı Benısadr yoğun Irak bombardımnnına ve zırhd bırîıklerın saldırısıra hedet o'an Şattülarap bolgesınde askerl bırlıkierı de netledıkten sonra Tahrcn'a do nuşunde veroığı oemecte aske rı bırîıklerın moralının tahmınınden do'ia vuksck oldugunu soyled. 1 OPEC (Boştorafı 1 Scrvfadc) HÜRMU2DE TRAFİK Bu arada Easa korrezı ülkelern'n thrac ettığı pet rolun gect ğı hurmuz BoğazmdGkı tanKer trafığı, ıkı Cılke arasındakı savaş nedenıyle bi raz yavaşlamış olmasma karşm, petrol akışı gerlş ccpta Surmsktedır Vapı'an sayısal tonTiınlere gore savastan nor mal petrol tan^err trafığtnın oncak yuzde 5 ı etkllenmıştır. Ote yandan Irak ın Kerkuk petrolunun bır bolümünu Lüb nan'dakı boru hattıyîa Akdenız'e yoneiteceğı bl'dırılmektedır. Bu konuda bır acıklama ya pan Lubnan Petrol Bakanı En ver El Sabah, Irak ın Kerkük te üret'ıâı petro'un bır bölümunü Lubnor'ın kuzeyındekı Trabius kent.ne ak.tacağını M dırmışt r CIA'NIN RAPORU ABD Merkezı Hoberoîmo ö r gu'ü CIA torafından hazırlanan ve Amercan Pe'roıejm înstıtute tara'ından yavm'anar1 b'r raporda Iran ı'e Irok arasındckı savaşın uzaması ve bu ulkelerın petrol ıhracatlorı nm yonısıra, Bcsra korfezlno'en petrol ulosımımn da durmosı durumunda beıırecek bu nalımır. Batılı uıkeler araSında en cok Japonya yı etkıteya ceğ, vurgulaımıştır Raporda, ABD'nın ıse ancak fDolaylıı bl ç mde etkıleneblleceğl savunul makîadır. Ellerindeki (Baçtaratı 1. lor, bunları kendi isteklerı i!e yasanın y u r j r l j ğ e girdığl tarın ten sonra 15 gun lcerısınde îesîım edeceklordır Mıllı Guvenlık Konseyince ka bul edılen yosava gore, 6136 sayılı yasa kapsamıio glren Ateşlı Sılanlar ve Mermıler ıle Turk Ceza Yasasının 264'ncü mcddesınde belırtı'en dınamit, bomba veva buna bertzer yakıcı, oıdurucu alet veya barut iie benzerı ateşlı eczaları ruh sctsız bulunduranlar ıle 6136 sa/ıh yasanın 4'ncj maddesımn bırıncı fıkrasında yazılı olan kamo, hançer. saldırma, s ş1! baston. sustalı çakı, pala, kılıo, kasatura, sungu, s u n uclu oluklu bıçakiar, topuz, topuzlu Kamçı, boğma tell, voy j zıncın, muşta ıle salt saldırı ve savunmada kullanılmaK uzere özel nıtelıktekı benzerı atetler bulunduranlar, yasanın yürürlüğe gıraığı larıhten 15 gün içerısınde tssiım ettıklerı takdırde, haklannda takıbat yapılnayacaktır Yasanm tanıdığı süre ıcında soz konusu suç aletlerını teslım etmeyenlera yururlukte olan yasalarda ongoruien cezalor 1/2 ya do bır kat fazlasıyla uvguıcnaccktır. Ancak soz Konusu suc aletlerı ıle. yasada tanınan 15 gun ıcensmde veya dana onc9 suc 'şleyenler vcsonın bırmoı maddesmde ba itrtılen aftan vararlanamayaccK'ardır (Baştarafı 1 Soyfadn) •Bulent UILSU hukumetı tara fmdan hazır'anan «hukumet programı» yarın saat 15 00c"e Ml'lı Guvenhk Konssvı'ne sunu îacakt.r Başbakanlık Basın Muşavriı ğmdST bu konuda ycp 'an ocıklamada, hukumet programının Mılli Guveni'k Konsevı'n de okunuşunun basına ac>k o'ccaöı b Idfilmıştır • NUFUS cuzdan'mı kaybett m HukCmsjz^jr Orhcn COPUR # NLFUS ve e/enT3 cuzdanlarımı kayoett n Gecers :aır Subutay ALPTURX • ŞEBEKEMı ve V mlık kartımı kaybettım Hukum5U7dur Esen BAUBEK • Huvvetimı kayp e t ' ı r , yen s nı a'acoâımdan ezk sının hukmu yoktur Kahraman BİNBOĞA • Nufus cuzdanımı kaybettım Hul U'.ısuzdur Erol Durmuş DOĞUC • Nurus cuzdanımı kaybettım Hukumsuzcur Hasan USTUN • IETT kartımı kaybetfm hukumsuzdur Aslan CELıK • istanbul'dan a^ığım en. yetlm. kaybettıaı Gpçcrsızd r HALIT KOCAK • Fatıh'ten a'd qıın nufus CU7 aanımı ka/bett'm Hukumsuzdur. Engn DEMIRASLAN # Ardahan Nufus Msm^'iuğun dan almış od.'ğum Nufus cuzdanımı vs llkckul Dıplomom 22 9 19S0 tarıh'ide yıtırdım Gecersiîdır Cerrnl YILDI2 . kalorıfenere, sobalara 22 14 07 Tahran'dan (Sastarofı 1 Sayfadc) ösere tum ul^ede otomob'.l f kuJanımınm benzm asarrufu nedsnıyle jasaklandün açıkîandı Ya!r<zca exmek ve temeî gıda maddelennı ta şıyan araçiar, ambui?nslar. 'tfaıye aiaçları \e dıplomatlarla guvenhk kuvvetıerıne p't araclenn traf.g 3 çıkmar larına !z>n venhvor Tahran radyosundan yacılan açıklamal >rda ^a'tm gerektıgmden fazla gıda madf desı sa ın almamları ve yıyecek satan dukkân'ai'.n erken saatlerde !:apa*ılaak &?tış^n sınırlı tutulması ısteniyor Radvo haberlerınde doktorlarm da belırlı merkezlerde top'anm^lan ıçm sursklı ças;r'lar yaDiîıyor Çağnya uvan dokfor ve hemşıreler derh?' savaş bölgosme gondpfihyorlar. Iran res"ni mfkaT'arının savnş boisrcçındekı doktorlara yar dımcı olmalan lçın Kızıl Hıç'tan da varciım ıstedığı ge'cn haberler arpsmda Bu arrcii Tahran radyosuncia oncokı gecenın gsç sat!ennde bır konuşma yapan Humeynı. halKi sakin olmaya ve ^ere'vsız end^şelero kapılmanıaya çaeırdı Hu moynı «ordumuz guclüdür. Hıçbır şeyden korKmayın Tannnın yardımıyla gaiip c E°Iece^'z» d dı o/etle Humeynı ayrıca. savaşta çehıt dusenlenn aılelenne vardım yanılması ıçın halka çagn yaptı. ÎKTÎSAT SANKASI AÇILDE Cumhurlyet EKonomf Servisi iktısat Bankabı Merkez Şubeaı dun torenls h,zmete açılmıştır Denızll İktısat Bankası aiı oftmda ca.'şrnclannı surduren kuruluş. Gensı Merkez>nı İstanbul'a taş.rr.a kararı aîmış ve bunu dünden ıtıbaren uyqulomaya koymuştur Iktısat Ban kosırtın önümuzdeki günlerde Ankora I!e ö'ekı lllsrde de çube bılfü'ı'mıştır. ALTIN Cumhjnyet Resct Peşct Ku p Hamıt fJcpol\or IngI z 24 Ayar 22 Ayar 13 Ayar 14 Ayar 8 Ayar 12900 13000 13000 13500 •2500 130C0 12300 T25OD 12300 12500 1120C 11400 13700 13900 1925 1930 1768 1770 1445 1447 1128 1130 643 645 (Bajtarafı ı. SoyTactG) nışmanı Bakkalbaşı nın saldırı scnucu ağır yaraıanmasından ouyuk uzuntu duvduğunu soylemıştır Bakan «Pans'tekı Bu yukelcilığımız yetkılılenyle temas hallndeyim Basın Danışmanı Bai'kalbosı na karşı gırıi?.len oUıkast o.ayıyia ılcılı tan kıkata başlanmıştır» demışt.r. Paris