26 Haziran 2024 Çarşamba Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
ONÎKÎ CUMIIUEİYET 3 EîvDî 1979 Sanayileşmiş ülkelerde nüfus artış hızı tehlikeli biçimde yavaşlıyor B ı3 milyonluk Fransa'nın ntifusunun 2025 yılında 40 mü yona düseceği hesaplanıyor. Batı Alman dergısi «Dıe vVelt», «Bu gıdişle 3000 yıIında nüfusumuz 12 000 kışiye düşecek» dıyor. karşıhk. aufua azalmasırun da getırecegı sorıuılar güncellık kazanmışur De Gaulle'ün göruşlennın savunucusu olan eskı Başbakanlardan Mic heı Df>br6'nın Nufusun azalması sonıcu Fr=wsa çoker» demesının yanı•sıra Nufu. Enstıtusü uyelertnden ık tı^atçı Jean Foura*H£ «Bu durum ü! keyı tehlıkplere açık bırakabılecek bır toplu ıntıhar olayıdır» demektedır Sosyologlar da genel nüfus> için de yaşh savısımn artıp ç^nç savısımn azalışın n toplum dınamızmıru azaltncagını pvriTlerın vavaşlayacagını ve yenıtıe*» karşı duran yaslılann etkısıyle varqtıcılıgın duracaâını söylemektedırler Orta Amerika kaynıyor SİYASAL GÖZLEMCİLER, Nl KARAGUA'DAN SONRA ÇOK ULUSLU SİRKETLERİN EGEMEN OLDUĞU EL SALVADOR GUATEMALA VE HONDURASTA SOSYAL PATLAMALARIN BEKLENDIĞİNI BEÜRTİYORLAR. ;" ~~~i Bt LS'ZE ( « * f fngıkz uondurasi. MEKStKA C^ ş t HONDURAS Fede»?1 Almanya'da durum ELİŞMEKTE o!an uGcelerdeki nufus artış durumu yıllanlır «Nüfus ınfılâkı» deyımıyle bır tehlıke o arak gostenlırken. bu kez sansyı ieşmış ülkelerde nüfusua azaıması tehlıkesı bas göstermişür. A.E T nin Italya dışmdaki ülkelerlnde baş gösteren nufus azalması, aılelenn «Çocuklanmız var» yenne «Ço cuğumuz var» demek zorunda kalma larıyla özetlenmektedır Nıtekim bu konuyu ele alan Fransız dergısı L'Expressde ıfade edıldığıne göre Fransa' da ade başına düşen çocuk sayısı 2' nin de altına düşerek 18e mmiştir Fransız demografi uzmanlan nu fus artış hızındaki bu yavaşlama yüzunden 53 mılyon olan ulke nüfusunun. 50 yıl sonra 3540 mılyona düşmesı olasılıgnıı belırtmektedırler Ölum oranının bınd* 2 ı olmasına karşıhk dogumlann blnde 18 oluşu Fransız polıtıkacılannı da endişelendırmeye başlamıştır Nüfus artışının berabenn'de geürdığı sorunlara 6 2025 yıllanna dogru nüfusunun 3540 mılyona duşecegınden endışe e den Fransa da dogum nrtış hmnın bınde 18 olmasına karşın AET ulkelerı arasında bu hızın daha da düşük oldugu ulkeler vardır Ornegm Ingıltere de bu oran 1 7 Danımarka'da 17 Hollandada 16 ve Federal Almanya" da 1 4 tur Goruldugu gıbı nüfus artış oranı en duşuk ulke Federal Almanya'dır AET ulkelen arasında» Nüfusu 61 mılyon olan Federal Aimanya'da bu sayı her yıl yaklaşık 1 mılyon azalmaktadır. Federal Almanya nin Onlü Die Welt gazetesıni endışelendıren bu du rum «Geme dogru sayma» tşlemmde aşın davranmasına neden olmug ve gazete • Federal Almanya'nın 3000 yılındakı nufusu 12 000 kışıden ibaret kalacaktır» alarmını vermesine yol açmıştır ABD'nde de nüfus artı? hızj 1,2 oranına duşmuştür Bununla birlıkte 215 mılyon nüfuslu ABD Avrupa ülkeleri kadar endış e duymamaktadır. Nufus artış hızı vavaşlayan dığer bir ulke d? Sovyetler Bırliğıdır Buradakı oran da b nde 1 dolayındadır Bıhndıgı gıbı nüfus artış hızmı yavaşlarmaya calışan Çın de bu oran bınde 33e duşi'pıimuştur (Dış Haberler Servisl) M İKARAGUA'DA dıktator Scmoza'mn devrrtlsl, Orta Amenka'nın otekı ulkelerınde «Nılcarcgja tieneyı»nın yaynmosı kaygısını doğurmuştur Bır aıle yo da birkac aılenın ulke polıtıkasına egemen olduğu ve «Muz Cumhurıyetlerıı dıye nıtelenen El Salvador. Guatemala, Honduras, Costc Rıca gıbı uikelerdekı toplumsai koşulların dıktator Somoza'nın Nıkaragua sındak; duruma benzemesı VVoshıngton u endışelendırmel'tedır Çok uluslu şırketlerın ülke ekonomısını ellerınde bulunaurdukları cMuz Cumhurıyetlerıınc'e Carter yonetımımn yapılmasını istedığı sosyal reformlarda cok gecikılmış olmasının sıyasi pattcmayı yakınlaştırdığı tahmınlerme ycl açmıştır Orta Amerıko ülke'erlnın ortak yanları sürekli askerl d ktatörlükler tarafından yönetılmesl. Iktıdcrdakl dıktatörierin tcprok ağalannı koruması. faklrlığın ve sosyal adaletsızlığın egemen olmasıdır Nıkaragua devnmlnl gercekleştiren Sandlnista ların tCastro devnm »nden esın'enmış olmaları toplumsal koşul an cok benzeşen ve birbırine cok yakın bu Orta Amerika Dlkelerınde ds avnı denevın tekrcrlanması* olasılığını düşündürmektedır «Nıkaragua deneylınden sonra VVashıngton'un «Muz Cumhurıyetler!»nde yapılmasını ısteyeceğı reformlar ıcın vaktın geçtığı kabul edılmeKtedır EL SALVAtÖR»^^J V JV\T7TPV ANESNoS J tadır Yok edılen yalnızca oylcr değıldlr Dıktator Romeronun re|iml cleyhıne yazan gazetecller teker teker koyba karışmaktadır Muhalefet yapmoya kararlı son gazete da kapctılmıştır. Oıktatör Romero'yo ülkeds karşt koyan guclerin başında adı Romero olan Pıskopos Romero gorulmektedır Pıskopos Romero her pazar kılısede haftalık kayıp ınsan lıstesınl okumcktadır. Pıskopos Romero'nun yakını 8 rahıp de koyıplar lıstesıne karışmıştır. General Romero'nun bazı uygulamalannı «yumuşak» bulan El Salvador un ekcnomık hayatınc egemen 14 aılen<n mensuplan «Mano Bıanca» (Beyaz El) adındakl komandolara gazets bınalannı yaktırmoktadır Oın adamlarıylo MorVsıst gruplcnn diktatör Romero ya karşı birleştıklerı El Salvador da 7 muholefet grubu vardır Ote yandan E' Salvador dan Nıkaragua bcskentı MınaguavT aonder TI ş Serıila gup!arının ozei eg tımden geçtığ' dıldırı mektedır. 15 000 kışilik ordusu bulunan General Romflro «Ben Somcza gıbi devrılmem» demektedır. ^.ö m lyon nufuslu ulkenın 3 5 mılyonu okuryazar değıldır. GUATEMALA Uluslararası Af örgütu'nön son 15 yıtda 20 000 kışınm olduruldüğunu acıkladığı Guotemalc 7 mılyon nüfusludur Ülkenın dıktator generalının adı Ferdınando Garcıa'dır Okuryazar sayıSinın crlığı ve fakırlığın yaygınlığı acısından El Salvador'dakı toplumso! koşulların buradc do gecerlı olduğu kabul edılmektedır Sıyası cmayetıerın yaygınlığına karşın sosyal demokrat. sosyalıst vo Hırıstıyan demokrat part 'er «qostermelık» secımlerde oy almak ıcm dırenmektedırler Fakct oylar secım çunu yetersız gelınce Basın ı'ayın Bakanlığ naa doldurulup sandıklara eklenmekteaır. EL SALVADOR N'karagua da diktatör Somoza'nın devrillp Sandınısta ların yönetıml ele clmalanndcr» sonra sıyasi catışmaların sıklastığı El Salvadcr do dıktator General Rcmero ıktıriara gostermel k secımıerde 400 000 oyu «Yok etmek»ie suclonmak HONDURAS Honduras dıkto'ör Somoza'nın oâlunun b'rkac general ve 2000 muhafızla sığıraığı komşu tMuz» cumhurıyet erınden bırıdır Somoza'nın cğlu. bu ülkeae, babasının onceden satın aldıöı bır fcbrıkayı işletmektedır Halen ıKtıdarda olan General Pc ıkarpo Paz Garc a'dan oncekl başkan General Mslgar, Castro tarım reformu yapma gırışımınde yonetıcı smıf aycgınm altına «muz kabuğı.» konmuştu Vjeneral Melgar Costro'dan öncek' Genaral Osvaldo Lopez de bır Amenkan şırketınden 1 mılyon dolar ruşvet aldığı ıcın iktıdardan duşurülrrüştü 3 mılyon nüfuslu Honduras'ın komşusu Costo Rıca. otekl Orta Amerika Oîke'erine kı\asıa fakır scyıimamaktadır Ordusu buluntıaycn ve 2 ırılyon kışılık nufusa karşılık 2000 polısn bu unduğu bu ülk* dığeriermden farklı olaraK demcvrosı ıle yönetllmektedır Costa Rıca'do ötekl Orta Amerika ülke'erındeki glbı fakırlığın yaygm o'mamasına ve secımler yapılrrasına kcrşın Orta Amerıka'yı saracak bır devnm da'gasının bu ülkeyi de etkıleyeceğı belırtılmektedır Bu gelışmeler şımdıye dek cok uluslu şırketlerın ABD hukümetlenn'n oyuncağı haUndekl «Muz Cumhurıyetler»ne değışık ve üchc c ddl bır gözle bakılmasına yol ccmıştır (Dış Haberler Servtn) BİR DAMLA PETROL İCİN NELER YAPILIYOR? 1 kilo balık, 1 ktlo mazot harcayarak yakalanabiliyor RANSA'NIN Batı kıyılarında balık tutan 14 000 acık denız balıkcısını tems I eden Broton Bolgesi Derneğı, hukumete başvurorak. mazotun kendılerıne ındınmlr ve'ilmesıni Istemışlerdır. Derleyen: Reşit AŞÇIOĞLU 50 kilo hafifletilen Mercedes ve BMW'nin yakıt tüketimi düşürüldü LMAN otomobıl fırmaıarından Mercedes, yakıt tuketım ni azaltmak icm fS> t pı arabalarının kılosunu, 50 k'lo hafıfletmış tır Bu sayede %10 yakıt tosarrufu sağ lonmaktadır Fırma bunu caha hafıf maden kallanorak ve Dazı bolümlennde degışıklık yapa'ak eide etm şt r F A Bemek, buna neden olarok, yılda 250 000 ton balık tuttuklannı av suresı boyunra 260 000 ton mazot tukettıklerını, bu hesobo gare bir kılo balığa karşıhk 1 Ittre mazot har cadıklannı belırtmıştır. Bröton Bölgesı Balıkcılar Derneği 1972' den bu yana mazot fıyatmm lıtresl 1.5 lıradan 10 llraya cıktığinı balık fıyatlarındokı crtışın ıse yalnızca bır mıslı olduğunu soylemış tır. BMW otomobıllerının 2800 3200 ve 3500 tıplerınde 4070 kılo hafıfletılerek %7 oranında vakıt tasarrufuna ulaşılmıştır. Az yakıtla çok yol yapan arabalar açıklandı Uluslararası Enerji Ajansı güneş enerjisi santrali kuruyor Jcponya da yapılan yeikeniı şılep APONYA'NIN N K K Nıppon Kokcn fırmaeı, ülkenın petrole boğımlılıgını azaltmak icın şıleplenn motor gücune yelkenle katkıda bulunmayı amaclayan araştırmaları yoğunlaştırmıştır. Dünyanın en buyuk geml yapım fırmalarından olan Nıppon Kokan tamamen yelkenle calışan 80 tonluk Daıch adlı bır kücük şılep yaparak deneylen tamamlamıştır Fırma yetkılıleri, tamamen yelkenli şıleplerin ekonomık olmayacoğını, bu nedenle motoıiuyelkenll şılep yapımına yonelmek gerektığını soylemektedırler. Kucücuk 3 000 tonluk yelkenli bır şilebın 60 kışılık mürettebata gereksınım gostermesıne karşılık 200 000 tonluk bır tankerın bugün yalnızca 20 kışılık bır murettebat tarafından çclıştı rılabıldığı belırtılmektedır. İRİNF ASPİRİNFN. ÇİÇEKLERİN ÖMRÜNÜ UZATMASIN1N GİZİ ÇÖZÜLDÜ l/LERDE vazolardaki clceklerm ömrünü uzatnak ıcın suya aspmn atılması bıcımındekı jygulamanın bılımsel acıklaması yapıimıştır. Ingıltere'nın Lancaster Unıversıtesınde yapılan bır araştırma aspırınlı su verılmek suretıyle ycpılan sulama sonucunda bıtkl yapraklarınm gozeneklennm kapandığı. bunun da b tkının rutubetini koruduğunu söylemıştır Bıtkılenn aspırınlı suyla sulanmcsının gözeneklerm acılmasını önledığı, boylece rutubet kcybını azalttığı Meksıkalı Profesor Alfonso Larque Saavedra tarafından Lancaster Unıversıtesındok. cahşmaları sırasmda bulunmuştur. Profesor Larpue . Saavedra Ucüncü Dünyo ülkelerının coğunun kurak bolgelerde bulunması nedenıyle buralarda uzun sursn kuraklık d5nemlerınde ürönlerın aspınnl' suyla sulandığı takdırdo genış capta kurtarıiabıleceğını belırtmıet r Aspırının vazodakı c ceklenn omrunü uzatması bakımından ha'k orasındakı dsneyiTlere dayanan yaran boylece bıl msellık kazanırken aspırmn ılaç olarak ınsan sağlığına yorarlı olması da ayrı bır avantajdır Cünkü bıtkılenn sağlığı acısın• dan genış topraklarda yapılan ılaclamada kullanılan moddelenrı mson sa^'ığma zararlı yanları bulunmasına karşın aspırınlı sulamada böyle bp tehlıke söz konusu değıldır U LUSLARARASI Enerıl Afansı (IEA) guneş enerıısıyle elektrık üretecek 500 kw'lık bır santra! icın sıparış vermıştır. E Â MERlKA'dakl bir araştırma sonundo en az yakıtla en cok yol yapan otomcbll lıstesi acıklanmıstır. Volksvogen'in Rabbit modeli dızel tlpı arabalan lıstenın başında blrınci ve ıkıncl sırayı almışlordır Dört ve beş vıtesli ıki Volks»agen arabası 7 5 lıtrelık yakıtla 130 km yıi yapmaktadırlor. Bu lıstede yw alan Amenkan arabosı Chrysler'ln Dodge Colt modelıyle Plymouth Champ modelıdır Her ıki model de Chrysle' ıcm Japonya'da Mıtsubıshı fırması tarcfındon Cıretîlmektedır. Chevrolet Chevette bu lıstede 10'ncu SH radsdır. Amerlkan orabalarının benzındır. kullandığı yakıt Japonlar yelkenli şilep yapıyorlar I Başta ABD olmak uzere Batı ülkelerlnln petrol sorunları İcm kurulan IEA (Uluslarara8i Enerıl Ajansı) bu santrali Ispanya'da kurdurmaktadır. Guneş enerjisinden elektrik Cretmek kuramsal aşamadan uygulama alanına dönüştü rülürken Ispanya'dakı bu santrali yapmayı Amerikan fırması Acurex Corp. of Mountaın Vıew firması üstlenmıştır. Güneş enerıısl santralleri yapımı lcln dunyaca ünlü büyük Amerikan fırmalarından General Electnc, McDonnel Douglas ve Foster VVheeler katıldığı halde güneş enerpsı alanmda çalışmalara cok onceden başlayan kücük firmalardan Acurex sıparışi almıştır Acurex firmaeı daha önce ABD nin Arlzona eyaletınde 150 kvv'lık bır güneş santra lı kurmuştur. GENERAL MOTORS, MÜDÜRLERİN YILBAŞI İKRAMİYESİNİ ENERJİ TASARRUFU ORANINDA SAPTAYACAK D ÜNYANIN en büyük otomobfl fırması olan Amenkan General Motors un yönetıcılerl bu yılkl müdür ıkramlyelerımn sağladıklan enerıl tasarrufu oronında verıleceğıni acıklamıştır General Motors un Enerji bütcesl genel mudürü VVıllıam Vaughn «Her fabrkanın uritelerıne ayrı eiektrık saati koydurarak ne kadar enerjı tüketıldığınl soptayacağız ı ^ Ş'mdlye dek enerfl tuketen uniteler arasındo ayınm yapılmadığını ve tüm fabnkanın elektrik hesabınm toptan ödendığını beîlrten genel müdür 4000 dolarlık elektrik saatlen koyarak yenl uygutamaya gececeklerını söyledı Bu uygulama sayesınde elektrik ener|ısmın tüm General Motors fabrıkolarında yuzde 5 10 oranında düşürülebıleceölnl ve elektrik saatı gıderlerıne rağmen şlrketin yine de kârlı cıkacağını belırtmıştir. 1985'E DEK FEDERAL ALMANYA, ELEKTRİK MOTORLU OTOMOBİL SAYISINl 2 MİLYONA ÇIKARACAK EDERAL Almanya benzınden tasarruf amacıyia elektrik motorlu çtomobıl yapımına hız verecektır. Venlen bılgılere gore 1985 yılına dek Federal Almanya'daki otomobıl mevcudunun yuzde 10'unu elektrik motorlu otomobıller oluşturacaktır. Bu Ise yaklaşık 2 mılyon araba demektır Elektrik motorlu otomobılierde ağırlıgı 300 kıloyu bulan bataryaların bulundurulması sakıncasının kurşun yenne ctnko ıle nıkel karışımı maddelenn kullanılmasryla gıdenlmesıne calışılacağı bıldırılmektedır. F (Dış Haberler Servisi) Muammer Kaddafi : "Mısır, Israil'den daha tehlikelidirM TUNUS (oa) Llbya Raüyosunun Tunus'tan dınlenen yayınına gore, Lıbya Devlet Başkanı Albay Muammer El Kaddofı B ngazı'ae Suudı Arabıstan Kralı Halıt ıle 1 5 saat goruşmjştur Muammer ElKaddafl öncekı gece Suudl Arabıstan Kralı Halıt'ın onuruna venlen yemektekı konuşmasınao dem ştır kı: «Mısır, Araplar arasındakl yerinden doloyı bugun Araplar İcm israılden daha tenlıkelıdır. Mısır tehlıkes acıkca belırmeye başlamıştır. Albay Kaddafi sözlennl şöyle surdürmuştur«Tarlh yınelenıyor Bır zamaniar Mehmet A!l Paşa ile oğlu İbrahım Paşa'nın yaptığı gıbı Başkan Sedat da zengln ve kufsa! Arap Yarımadasnı ele gecrmeye cclışmaktadır» Bu arada halen saatte 50 km. den cok hız yapc mayan elektnklı otomobıllerın süratının 1985'e dek artınlmasıno calışılacaktır. Öte yandan Amerika Bırleşık Devletlerınde de NASA'nın (Uzay Daıresı) elektrik motörlü otomobıl yapımında yenı buluşlar icm 160 mılyon dolar ayırdığı bıldirllmektedır Halen Calıfornıa eyaletınde 350 elektrlkli kamyonet posta hızmetlerinde kullanılmaktadır. 1902 yılına dek ABD'nde elektrikll arac sayısı 7 500'e cıkmış olacaktır.
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear