Catalog

Japonya'mn Ortakpazar ile olan ticaretindeki fazlanın bu yıl olumsuz etkllerl de ele alınmıştır. GİDEREK BÜYÜYOR Roy Jenkins, Ortakpazar Japonya ticaretindeki soruniarı sıralarken, Ortakpozar'ın Japonya ile alış verişinde tıcaret açığının giderek büyüdüğünü, belirtmiş ve Japonya'mn 1377 yılında Ortakpazar'a, AET'den satın aldığından 5 milyar dolarlık daha fazla mai satacağından yakınmıştır. Jenkins Japonya'mn 1973 yılında Ortakpozar lie chşverişlnde ticaret fazlasının 1,2 milyar doiar oiduğunu hatırlatmış ve Japonya lehine hızla gelişen dengesizüğe dikkati ceKmiştir. YAKINDI Roy Jenkins Japonya'mn Avrupa'ya ihracatının, AET içın hayati önemi oian ve büyuk yat.Timlann yapıldığı sanayf dallannda yoğunlaştığından aa yakmmış ve Japorı ihrocatınm Avrupa'da gelişrrsemış sona/i daliorına kaymasını önermiştir. Jenkins AET üikelerinin Japon moüarıvla rekabet edemediği sanayl dailarını celik, otomaîiv, gemi, teievizyon ve biiyalı yatak olarak sıralamıştır. KOMİSYON Ortakpazar dönem başkanı Jenkins. Japonya ile olan ticaret cengesizliğinin bfr ölçüde giderilebilmesi icin taraflar arasında bir komisyon kurulwasını ve bu komisyonun rıer sanayi dalında ayrı ayrı inceiemeierde buiunarak, dengeli ticari ilişkinin kurulmasını sağlamasını istemiştir. Jenkins Fukuda görüşmssinde kimyo, tekstil ve cam sanayi dallanyla. yiyecek • icecek alanlarında Ortakpazar'ın Japonya'yo yoptığı ihracatın arttıniması da kararlaştırılmiçtır. (Dış Hoberler Servlsl) Etyopya ile Somali arasındaki savaş iki ülkenin de ekonomilerini çökertti • SOMAU'E HALK ARASINDA SCVYETIER KARJ! DÜYÜIAH TEPKiNİN GiDEREK BiLDiRiLiYOR. (AKEDE BiR ZAMANLAR 4000 OLAN DANKMANLARININ SAYISI 400'c İHDİ. CSADEN BÛİ.GESİNDEKİ ASKERi BA$AR!LAR!N SOM&Li'YE ÇOK PAHALIVA MAİ OLDUĞÜ BRDiRiUYOR. S0MAIİLİLER JİJİGA VE MARDA KENTLERİNİN ELE GEÇİRiLIJi SIRASINDA EN AZ 10 BiN ÖLÜ Politika ve ötesı İnsanlardan önce Mehmed KE3IAL orıkamış üzerinden Çarlık Rusya'sına, Turan düşiemesi İle, saldırıya geçen Enver Paşa, savaşacak erler için dört gunlük tayın vs Deksimet, hayvanlar için ae on gün(ük ot ve saman sağlanması buyruğunu tferir. Olayiar sırasındo Turkiye' de bulunan Avusiurya askerî ataşesi jünfüğüne, «Osmanir paşGİarı hay/anlcrı erlerden cok cluşunıiyor. bu Imparatorluk uzun ömürlü olamaz» diye not düşer. Süveyş kartalına scldırıya gaçen Sakallı Cernal Paşa, binlerce kişiyi Cölde şehit vardikten sonra, «Bu hareket birinci keşif hareketidir» der. Yanl sonuçsuz birkaç saldt.ıda daha bulunocak birkaç bin kişi doha öldürtecektir. Osmanlı paşasınm çölde birkaç keşlf hareketinde bulunabümesl için birkaç bin Anadolu çocuğunun şehit düşmesi önemli değildir. İkinci Dünya Savaşmda Almantar Glrlt'e havadan asker indirip, burnumuzun dibine geidikleri zaman Trokya'daki Cakmak Hattı'nın geçersiz oıduğu anlaşılır. Ankora'dan verilen buyrukla Trakya'daki b'rrliklerin Anadoiu'ya geçiriimesi istenir. O günleri yaşayan Istcnbullular bilirler. trenler ve vapurlar haftalarca asker ve silâh taşıdılor Anadoluya. İsmet Paşa, gercek durumu öğrenmek icin kabinedekl Ticaret Bakanı Mümtaz Ökmen'i Mareşal Fevzi Çakmak'a yardımcı verir. Ordunun yiyecek, içecek «e ötekl gereksinimlerini Genelkurmay hükü metle birlikte kotaracaktır. riükümet üyesi Mümtaz Ökmen İsmet Paşa'ya verdiği raporda, ordunun btrkac ay kadar dahi erlere yiyecek, hayvanlara saman, taşıtlara benzini olmadığını biidirir. Durumun gerçekliği İsmet Paşa'ca bilindiğl içindir ki, keslnlikle savaşa girilmemesl kararı verilir. Savaşkan Osmonlının son demlerinde insan önemli bir varlık değildir. Hadl diyelim savaşta önemli değildir, barışta da mı önemli değildir? Alman askeri ataşesi mütareke yıllarından blraz önce kıtlığa değinirken, «Buğdaylar ambarlorda çürürken halk ekmeksizlikten kırılıyordu» diye yazar. Osmanlının insano değer vermeyen zihniyetl bazı yöneticilerimizin kafasından çıkmamıştır. Bizim gazetede okudum, bir ilimlzin iiçesindâ belediye, katırı İle çalışan bir işçlye 60 lira, katırına da 75 llra gündelik blcmiştlr. Osmanlının devrilip gitmesin den nice yıl sonra görülüyor ki, katır Insandan değerlidir. Pahalılığın Moğol Zulmü gibi ülkemlzde kol gezdiğl günlerde vetküllerin işçilerimiz için biçtiği asgari ücreti görüyorsunuz. Asgari geçim indirlmi için dillerde dolaşan rakamlar İse gülünçtür. Amerikancı Sedat Mısır'ında zamlor yapıldığı zaman fetlâh diye küçümsediklerimiz birer cöl arsfanı gibi doğruldular. Nâsır'ın birkaç yıl içinde aşıladığı insanlıklarmı gösterdller. Bu olayı «mütena» partilerimizden birinin senatörüne gecenlerde hatırlattığım zaman, «Biz muhalefet olarak böyle olayları denetleyecek güçte değiliz, öncülük edemeyiz» diye yanıtladı. İnsanın iktldar tarafından ezilmesl korşısındo aslonaa kükremeyl muhalefet denetleyemiyeçeğl fçin göze alamıyordu, Sonra da Iktidaro talip oluyordu. Bir iktidar milletvekili de, cEğer Mısır olayları bizde olsa, elebaşılarını komünist diye darağacına gönderirlzt diyordu Anadolu insanı buyük bfr geçim sıkıntısına düşmüştür. Sesini çıkarmak istediğinde Ikili bir baskı altındadır. Nazenin düzende işlerl tıkırında olanlar aman rahatsız olmasınlar. «Aheste çek kürekleri mehtap uyanmasın!» Bir yazar dostum, »Moğol zulmü lâfını nereden çıkardın?» diye soruyordu. «Moğol kasırgası da boyle geldi. Selçuklu'yu, Arap imparatorluklarını batırdı.» Bir ülke İdris Reis'in kayığı değildir ki, Göksu deresinde battnca su yun yüzünden görunsün! 5 milyar dolara ulaşması bekleniyor ,to.k Paıar dönem başkom Roy Jer.Kins. örgütle Japonya orasındakl ticarette, giderek Japonya lehine Selişen dengesizliğin hafifletilmesini eağiamck amacıyla Tokyo'ya gitmiştlf. Roy Jenkins'in Japonya Başbakam Takeo Pukuda ils yaptığı göruşme!erde, Amerika'nın celik ithalâtına getirdiği koruyucu tedbirler ve bu gelişmenin Avrupa ve Japon celik sanayii üzerindekl S 0 Ogaden'de savaşan Batı Somali Kurtuluş Cephesi gerillalan eğitim sırasında bir rıa van topunu kullanıyoriar. KALP NAKLİ AMELİYATLARININ BAŞARILI OLMASI İCİN EN AZ ON YIL BEKLEMEK GEREKİYOR u yıl önce llk kalp nakll yapıldığı zaman dünyada büyük umutlar doğmuş yeryüzündski kalp hastaları geleceğe iyimserlikle bakmaya başlamışlardı. 1967 yıhnda Güney Afrikolı Dr. Christian Barnard'ın başka bir insanın kalbinl taktığı Louis Was hansky, göğsündeki yabancı kalple 18 gün yaşamıştır. Ayni yıl kalp nakli yapılan kücük bir çocuk ise ancak yedi saat yaşayabilmişti. Ancak bu olay kalp uzmanlarının moralini bozmadı. 1958 yılında dünyada 101 kalp nakli ameliyatı yapıldı. Bu hastalardan günümüzde sadece birisi yaşamaktadır. 1970 yılında «yeni kalp» takılan 17 hastadan ise sadece üç tonesi halen hayatta bulunmaktadır. Bünyenin yabancı kalbi reddetmesinin önüns gecilemediği günümüzde kalp nakll ameliyatlarında ilk yıliara kıyasla büyük bir duşüş görülmektedir. 1976 yılında 31 kalp nakll yapılmıştır. Bu naKillerden 21'i Birleşik Amerika'da yapılmıştı. ERKEN İYİMSERÜK Boıı kalp uzmanları bu konuda insanlığın bü yük umutlara çok erken kapıldığını ve hic olmazsa darıa on yıl beklemek gerektiğini belirtmekiedirler. Bu arada Dr. Christian Barnard, Dr. Deuton Cooley ve Dr. Shumvvay gibi kalp uzmanlarının ise yersiz yere yüceltildikleri ve yeteneklerinin fazla abartıldığı da ileri süriilmektedir. Bu uzmanlara göre, Dr. Barnard'ın aotığı yol ancak güc ve tehlikeli deneylerle dolu uzun bir dönem başlangıcıdır. Diğer bir deyimle Dr. Christian Barnard'ın deneyi ile kalp nakll cağı değll, kalp nakhne giden deneme döneml başlamıştır. Bu uzmanlar karamsarlıklarının nedenlerini aşoğıdaki biçimde sıralamaktadırlar. • Yeni kalp nakledilen hastalar arasında yaşaycnlann sayısı cok az olmaktadır. örneğin ABD' de Virginia Kalp Merkezinde yeni kalp takılan has talcrın ancak yüzde yirmisi bir yıj ya da daha uzun süre hayatta kalabilmişlerdir. • Bünyenin yabancı organı reddetmesinin nedenleri hâlâ acıklığa kavuşturulamadığından, bu konuda alınan önlemler de son derece yetersiz kalmaktadır. • Ve nihayet nakil edilecek yeni kalp sayısı sınırlı olduğundan zamanında müdahale olanağı bulunamamaktadır. Kalp uzmanlarından Dr. Lower bu konuda şâyle dsmiştir: «Kabul etmeli ki kalp doktorları arasında bile bu konuda başlangıcta fazla bir iyimserlik görülmüştur. Kalp naklinin tüm kalp hastalarına yapılabileceği düşünülmüştür kl, bu doğru değildir.» Öte yandan, Dr. Christian Barnard'dan sonra dünyada ikinci kalp nakli ameliyotını yapon Dr. Adrian Kontrovvitz ise Detroit'te bu konuda «on zamcnlarda verdiği demeçte şöyle demiştir: «Arkodoşım Dr. Shumvvay, benden iki hafta sonra bir kalp nakli ameliyatı yaptı. Eminim kl Shumway beni taklıt etmek icin yapmadı bu işl. O zamanlar hepimiz kalp nakii konusundo fa2la lyimserdik. şimdi bu iyimserlik İcin henüz erken oiduğunu biliyoruz.» Dr. Kantrowitz bundan sonra sözlerine şöyle devan etmiştir: «Kalp nakli ameliyatlarında bizim yaptığımız bir tür mühendisliktlr. Yeni bir kalbl hastanın göğsüne yerleştiririz. Bu bokımdan lyi mühendis olduğumuzu söyleyebiliriz. Ama iş burada bitmıyor k;. Biınye bizim yerleştirdiğimiz kaibi reddediyor. Bunun caresini bulmak ise bizim sınırlarımızın dısında. Bundan öturü ben yeni kalp takmak yerine, kalbin yerini tutacak mekanlk bir arac geliştırmeye çalışıyorum.» Dr. Kantrovvitz'in geliştirdiği ve laboratuvarında denetim altmda tuttuğu araç 30 ekim 1972 ta B rihinden 18 ağustos 1977'ye kcdar 213,513,000 k9 re pompaiamıştır. ALTIDA İKİ Öte yandan kcip uzmanlarjndan Dr. Lov/er bu yıl Virginia hcstanesinde altı kalp nakll ameliyatı yapmıştır. Bu hastalardan ancak iki tanesi yaşamaktadır. Uzmanlann çoğuna göre halen kalp nakli olaylarında temel sorun organ reddini önleyecek bir iiöcın bulunmamasıdır. Bu ilâc bulununcaya dek kalp nakli konusunda iyimserlik göstermek şlmdilik erken olacaktır. (Dış Haberler Servlsl) > UZMANLAR, BÜNYENİN YABANCI 0RGANI REDDETMESi SCRÜNUNA ÇARE BUİ.UNAMAOIGI SÜRECE KALP NAKiLLERİNİN BAŞARILI OLAMAYACAĞIN! BEÜRIEREK. İNSANLIĞIN BU KOHUOA A j l Ri İYİMSERIİ6E KAPILMI$ OLDUĞÜNU İFADE EDiYORLAR Dunyada ilk kalp nakll ameliyatını gerçekleştlren Dr. Christian Barnard eşl ile. MOGADİŞU Etyopya ile Somall arasında Ogaden bölgesirtde üc ayı aşkın süredir devam eden savaş Kızıldeniz bölgesindeki bu iki yoksul ülkenin de ekonomilerini altüst etmiştir. Eîyopya, Ogoden'de Batı Somali Kurtuluş Cephesi gerillalan karşısında aldığı yenilgilere ek olarak ekonomik alanda da büyük bir bunalım/n icine yuvarlanırken. Somoii'nin zaten kötü olan ekonomik durumu savaş giderleri nedeniyle butün bütüne bozulmuştur. Etyopya'nın eski imparatoru Haile Selassie'n:n doğduğu ve ülkenin bin yılı aşkın yerleşim böigesi olan Harar kenti Somali birlikleri ve Batı Somali Kurtuluş Cephesi gerillaiarı tarafından kuşatılmıştır. Batı Somali Kurtuluş Cephesi lideri Abduüah Hasan Muhammed, Harar kentinin Somaliülerin eline gecirmesinin Etyopya birliklerinde büyük çökuntüye yol acacağını belirtmiştir. Hasan Muhammed Etyopya Somali arasında ateş kese varılacağına ilişkin tüm haberleri asılsız oiduğunu Ifade etmiş ve «Anlaşma ve uzlaşma yok. Etyopya'nın başkenti Adis Ababa'nın 50 mil yakının dak! Awaş ırmağına dek en kısa zamanda ilerleyeceğiz. Kimse bizi durduramaz. Addis Ababa'ya varana dek gideceğiz. Etyopya'nın düşmesi çok yakındır» demiştir. Ingiltere'de yayırılanan «The Economist» dergisine göre, Somali birlikleri Awaş ırmağına vardıkları takdirde Etyopya'nın dört eyaleti Baie, Sidamo, Arusi ve Harar eyaletlerinin hemen hemen tümünu ele geçirmiş olacaklardır. Ancak, Somali birlikleri bu başarıları ağır kayıplar karşılığında gerçekleştirebilmişlerdir. Etyopya'daki Jijiga ve Marda kentlerinin ele geçiriimesi sırasında Somallierin en az 10 bin ölü verdıkleri belirtilmiştir. Kuzey Somali bölgesinüen gelen haberlere göre, bir gün içinde 13 DC3 uC3ğı Etyopya cephesinden Somaliye yaralı asker taşımıştır. Somali ordusunda binlerce askerin ölümü, sakat kalması ve yaraianmasının yanı sıra büyük ölcüde siiâh sıkıntısı başgöstermiştır. Sovyetler Birliği'nin Somalı'ye yaptığı askerl yardımı kesmesi Somaii ordusuna batılı ülkelerın vaad ettikleri yardımların bir türlü gercekleşmemesi ülkenin askeri durumunu büyük bir açmazla karşı karşıya bırakmıştır. Birieşik Anıerika, ingıltere ve Fransa, Somafi'nin Sovyetler Birliğinden aldığı askeri yardımın kesilmesi üzerine «prensip olarak» savunma silâhı vereceklerini açıklamışlar. Ancak batılı ülkeler bu vaadlerini henüz gerçekleştirmemişlerdir. Somali Devlet BaşKanı Siad Barre Ortadoğu ülkelerine silâh sağlamak için yaptığı 13 günlük resmf ziyaretten eli boş dönmüştür. Ayrıca Etyopya ile Somalı çarpışmalarının başladığı ilk günlerde Somali'ye askerî yardımda bulunacağını söyleyen Kahıre hükümeti son anda kendl silâh gereksinimı nedeniyle Somali'ye yardım yapomayacağını acıklamıştır. Mogadişu'daN ge'en haberlere göre, Somall birliklerinin Etyopya karşısında ancak üç ay çarpışacak askeri malzemesı bulunmaktadır. Batılı kaynaklar Somali ordusunun ancak Sovyetler Birliğinden askerî yardım alırsa kurtulabileceğini belirtirken Somali halkının Sovyetlere karşı duyduğu tepkinin dt giderek arttıgını öne sürmektedirler Somall Deviet Başkanı Siad Barre Maskova'ya yoptığı geziden Brelnev'i görmeden gelmesi Somali'de Sovyetler Birliği'ne karşı duyulan tepkiyi yoguniaştırdığı öne sürülmektedir. Halk orasında Brejnev'in Siod Barre ile görüşmek istemedlğı yolunda söylentiler yayılmıştır. Somall askerlerinin Berbare kentindekl üç Sovyet askerî danışmanını gecenlerde öldürmeleri Sovyet Somali hükümetlerinin arasındaki gerginiiği arttırmıştır. Buroa kentlnde ise Sovyet aleyhtorı gösterl sırasında bir Sovyet öğretmeninin öldürülmesl Sovyet hükumetinin tepkisine yol açmıştır. Sovyetler Birliğl Somali'dekl 4 bin askerî ve teknik danışmanını geri çekerek ülkede sadecs 400 danışman bırakmıştır. (Dış Haberler Servlsl) AMERİKALI YETKiLiLERE GÖRE SALT 2 ANLAŞMASINI SALT 3 İZLEYECEK NEW YORK Silâhsızlanma Konferansma katılan Amerikan Heyeti Başkanı Adrion Fisher, silâhsızlanmanın geleceği konusunda iyimser c!duğunu ve «Saft2» anlaşmasını «Salt3s anlaşmasının Izleyeceğini soylemiştir. BM Siyasal Komisyonunun silâhsızlanmo konusundaki göruşmelerine başlamosı dolayısiyİ9 yaptığı konuşmado Fisher. sılâhsizlanmo müzokerelerinin geleceğinin umut verici oiduğunu kaydetmiş, cYeni bir an]a?mamn şekillenmekte olduğunu görüyorums demiştir. Nükleet denemelerin kesiniikie önlenmesi ve kimyosal ve radyolojik silâhlorın yasaklanması antlaşmaları konusunda temkinü bir iyimserliğe sahip olduğunu ifade edsn Fisher, silâhlonma ve özellikle nukleer silchionmon;n tehnkeleri konusunda gittikçe artan bir bilinclenmenin varolduğuna dikkati cekmiştir. Amerikan delegesi, sadece nükleer silâhların değii, konvansiyonel silâhların da, ülkelerin güvenlikierine zarar vermeden azcltılması gereği üzerinde durmuştur. Aynı Komisyonda konuşan Sovyet Ternsilci^ Ei Israelyan ise üikesınin son yıllarda silâhsızlanma konusundaki öneri ve görüşlerini ayrıntılı bicimde ortaya koyduktan sonra, SSCB'nin engellerin asflması ve bir anflaşrnavo ulaşılması icin cok yumuşok davrandığını öne sürmüştür. ÎRAN ŞAHI, YENi SiLÂHLAR ALMAK iÇiN KASIMDA ABD'YE GiDiYOR VVASHİNGTON Iran Şahı Rıza Pehlevi'nln kasım ayı orîolonnda Washington'a gideceğl ve Amerikon Iran silân ticareti iie görüşmeler yapacağı bıldiriimiştır. Son yıliarao satın aldığı çok sayıda ve ileri silâhlarla Amerikan yetkilîlerinin dikkatinl ceken İran'ın sılâh chmmo devam etmek Istediği ve bunun gerel<liliği konusunda Amerikalı yetkilllerl ikno efmek icin bu gezinin düzenlendiği söylenmiştir Amenkap Başkaro Carter'ln 23 kasım'da başlayacaoı 9 iJl.Keyi kapsoyan dünya turu sırasında ircn'c do uğrayacağı bildlrilmiş. ancak konunun sor. cierece acil oiduğunu düşünen İran Şahı'mrs ce?iden hemen önce Amerika"ya gitmek mt'vorr' nissettiği bildirilmiştir. İran'm ,or ces vıl icinde Amerika'dan satın aldığı siiöh luionmn 20 milyar dolara yaklaştığı ve halen iki mıivon değerinde gellştlrilmiş F16 savaş ucoklon almo!» icin ba$vurduğu bildirilmiştir. (Q.a.) ABD İLE SOVYETLER BiRLiGi UZAY KONUSUNDA YENi BiR iŞBiRLiGiNE GiDiYOR MOSKOVA Sovyet kozmonotlarmdan Tu8general Yorgi Beregovoy, uzay araştırmalarının ortaklaşa yürütülmesi için Sovyet Bilimler Akadomisl ile Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Dalresinin (NASA) Uzayo, Sovyet yapısı, «Salyut» tipi bir yörünge Idboratuvarı İle Amerikan yapısı «Shuttle» tipi bir uzay gemlsl göndermelerinl öngören göruşmelerin surdürüldüğünü bildirmlştir, 1975 yılının temmuz ayında gerçekleştirilen «ApolloSoyuz» ortak programıylo bu yolda tecrube kazanıldığmı kaydeden Boregovoy, bu yeni denemenin gerçekleştirilmes! yolunda harcanan cabaların her Ikl ülke için büyük bir yarışma ortamı yaratacağına değinmiş, uzay araştırmalorında büyük gelişmeler beklendiğinl ve bu gellşmeler kaydedildikten sonra yörünge uçuşlarının aylarca sürebileceğinl söylemiştlr. (a.a.)