Catalog

İKİ urbpn bayramırın bMnd günü bir progrsTi «Suleyman'j'e de bajram namazı» adıyle saat 20 35'ten ıt.baren TV'den yayınlandı Prog ramın bıtımındp b'r vatandaş, vergı odejetı b r seyırcı olarak akla gelen ılk soru, «Bu progreır la ne amaçlanmıştr. oldu Mımar Sınan'a benzetılmeye çalışılan bir kiMnın vucudundan bazı bolumler uzun uzun gösterilerek Mımar Sınan hakkında bılgı mı verilmek ıstenmıştır1" Sınon'ın kendısının kalfahk yapıtı olarak nıteledığı, inşaatı 1550'den 1557'ye değın suren Süleymanı>e Camisı tanıtılmak mı istenmışü? Toplu namazıa ilgilı görüntüler verilerek toplumun dınsel duygulannın doyurulması amaçlanmış ıse, klşının namaz kurallanna gore rılkuda, secde sırasında alnmı koyacağı yere bakması gerekırken televızyon ekranına baktınlmasının ve bu durumdaki görüntünün uzaklaşıp yakınlaştınlarak verilrnesmın, zaman zarnan ekranı kocaman dudak hareketlenyle veya gozle doldurmanın ve yabsncı kaynaklı fılmlere alt eklemelerle korku havası vermenin, filme savas sahneleri kanştırmanın, dınsel gorevını yerıne getiren aydınlık yüzlü b'r erın görüntüsünü Orta Asyalı Türklenn serpuşv 9 nu giymış bır kışıyle değiştirmemn anlamı neai' Türklerin Orta Asya'dan çıkışlarında dmlennın muslümarüıkla uzak veya yakın ihşkıli bulunmadıgı hıç mı akla gelmez? Hz. Muhammet, «Arabm Arap olmayana Ustünlügü yoktur» demekle ırkçılıgı reddetmemıs mıdir? sada aranmah • onun vatandaslık bagı <le blr« lestırıci mteliğlne onem verünıelıdır. Anayasamızın 121 maddesl her türlü tele^z yon ve radyo yayınlannın yansızıık ılkesine gore yapılacagı hükmünü getırdıkten sonra, aynı mad dede haber ve programlann seçılmesinde, ışlen mesınde ve sunulmasmda \e kültür ve eğıtıme yardımcılık gorevlenntn venne getınlmesınde insan haklanna dayanan Cumhunyetın milli, demokratık, lapk ve sosyal nıtelıklennın, mıllı gü•venlığm ve genel ahlâkın gereklenne uyulma sı hususlannın yasa ıle duzenleneceği belirtll mıştır 1568 sayıh yasa üe degışık 359 sayıb TRT Kurumu Yasasının 1 maddesınde bu kuruluşun «tarafsız» başka bır soyleyışle yan tutmajan bır tüze) kışı oldugu belırtılmıştır Yan tutmamayı yalnız sıvasal goruşler açısından ele almak jeterh değildır Anayasada ve yasada ozellikle belırtılen yansızlık ılkesl yalnız sıyasal goruşle n içennemekte, aynı zamanda, Anayasanın 2 maddesınde belirlenen Cumhunyetın layık nıtelıği ve 19 maddede vıcdan ve din ozgurlflğunü duzenleyen «Herkes, vıcdan ve dını inanç ve kanaat hurriyetıne sahıptır» hükmü karşısında ki şılenn dınsel inançlan vonunden de yansız kal mayı gerekli kılmaktadır. Kalcu kı, TRT Kurumunun kendi jasasınm yayın esaslarını duzenleyen 2 maddesınde, >a püBcak yayınlarda «ınsan haıclanna dayanan milli, demokratık, layık ve sosyal Cumhunyete, Türk devletınm ulkesı ve mılletı ıle butunluğu ne baghlığı güçlendırmek, Atatürk devrimlerinin, Turk toplumunun çağdaş uygarlık sevlyesı ne enşmesını ongoren dunya gorüşünu verleş tirmek ve geliştırmek • ılkelenne uyulması gerefı TRT Kurumuna gorev olarak venlmıştir « Hurrıjete, adalete ve fanlete aşık e\latlannın uyamk bekçılığıne emanet» edılen Anayasa ve yasa açısmdan durum bu ıken, bu Ukelere karsı yayınların, Anayasa ve yasalara uvul ıtıasını kollamakla gorevlı savcılara yayınıan incelemek durumunda bulunan TRT Seçım Ku rulu'na ve ış başındaki Ataturk kuşaklanna karşın devlete aıt TRT Kurumunda yer alması gerçekten üzucudür Bazı yaymlann kamu vıcdanını açıkça yaralayıcı nitehkte olması, konunun öneminı arttırmaktadır. TRT Kurumundan beklenen yasaların çlzdıgi sınırlar içinde kişllerin davranıslan yönünden Atatürk devrimleri dogrultusunda toplumsallaştırmayı, başka blr deyışle birbınno katlanmayı, birbirine saygılı olmayı ve yardımı benımsemış bıreylerden oluşan çağdaş bır topluma ulasmayı amaçlamak, tek sozcukle «daha mutlu Türkiyenin» harcım dökmektir. ozellikle bırlik ve dırlige en çok gerekainme duydugumuı bır ortamda1. 13 ABAUK 1974 K OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Bir TV Programı Üstüne Dr. Yılmaz ALiEFENDiOĞLU DANIŞTAY ÜYESİ özelUklerlnl vererek gerçek erdemliliğın ve mutlulugun jolunu gostermıştır. Sevmesını ve kenaı muUuluğunun başkalannın mutluluğuna bağ'ı olduğunu bümeyen kışı erdemli olamaz. Tann sevgısı, Tanrı'nın yarattığı insanı sevmekle gsr çeklık kazanır. Sevgı, ınsana saygıyı ve kendısı gıbi duşünmeyenlere karşı hoşgorüyu; saygı başkalannın hakkını tanımajı ve somurüden ka çınmayı gerektırır. Tannsal kurallar, ınsanların başkalarına yardımcı olmasını, mutlu olmak vs mutlu kılmak lçın özverıde bulunmayı ıstedlğıne gore, ınsan sevgisinde bütünleşme Tannnın da buyrugu olmaktadır. Aynı bıçımde düşünmeyenlen, aynı inancı paylaşmayanlan suçlayarak haklarında hoşmıtsuzluk yaratmaya çalışmak toplumu bolmek ve bu kurala karşı çıkmak olur Tann katında tüm rutbelerl kaldıran ve m sanlar arasında eşıtlıgi temel kural kabul eden, cınayetlerı en ağır cezalara yaraşır (lâyık) go ren îslâm dınınde gerçek erdemlılığe ulaşma nm ve Tannya yonelmenın «tnsan sevgısı» ve «Yardım lçın özveride bulunma» yolujle olanak lı olduğu kuskusuzdur. Kanımca suçlajarak bjl meyı, korkutarak sindlrmeyl değı), sevglde ve başka insanlar içın yararlı ve yardımcı olmada butunleşmeyl amaçlayan dın adamı Tanrı'ya ve Tanrı'nin esen olan uısanlığa jonelıyor demek tır. lara sahlp şereflı bir üyesl olaraıt mllll blrîifc nıhu içınde yuceltmeyı amaç bılen » nıtehğı açıkça belırtüınıstır. Anayasanın 54 maddesınde, «Türk devletine vatandaslık bagı ıle bağiı olan herkes Türktür» denmesı karşısmda Türk Mıllıjetçılığını oluşturan «fertlenn», ulusuna «vatandaslık bağı ıle bağlı olan tüm kişıler» an lamına gelmesi dogaldır Tur'< Mıllıyetçılığm.n tanımında sozü geçen «Mılll şuur ve ulkü etrafında toplanma» ılkesının de, ulusuna vatandaslık bagı ıle bağlı kışılerı blrleştıren ulusal bılıi'.ç (şuur) ve ülkü oldugu kuşkusuzdur Gorüldugü üzere Türk MılUyetçlUgl bölucü degıl, ulusal smırlar ıçuıde vatandaslık bağıyle bırleştincıdır v« kaynağını Atatürk"ün bellrttıgl ve Türk ba ğımsızlık sava?ının gerçekleştırmeyi amaç b 1 dığı «tnisakı milli» kuraluıdan almaktadır. Tur< mılliyetçılıgine dayandırılmak ıstenen ummetçilik veya ırk ayınmma dayali Türklük anlayıs» ulke Içmde bolucü, ülke dışında aynı dmden ve ja aynı ırktan olanlarla bırleştırıcı nıtehktedır ve Anayasanın ongorduğu Turk mılhyetçıhğı ı'e ılgıiı bulunroaktadır. Ozellıkle ırk a>ınnu eaasına dayali bır anlayış, ınsan haklanna aykırı uusmesl nedenıyle de Anayasanın 2 maddesındekı «mıllı» lik nitelıgme uymaz. Başlangıç bolümunde belirlenen «mıllettmizı dunja mılletlen aüesuıın eşıt haklara sahıp şereflı bır uyesı olarak milli blrlık ruhu içınde yuceltmeyi amaçlayan» mteligi de, Türk mıllıyetçiliginin çagda? anlamda anlasılması gerektığıni ortaya koyar. Ümmetçilik veya ırkçılık esasma dayali ulusal hudutlan asan bir mılllyetçilık anlayısı çagdaş nitehkte olamaz ve böyle bir ülks dunya mılletleri aılesının esıt haklara sahlp onurlu bir üyesı olarak ulusal bırlık ruhu içınde yücelmek amacmı yerıne getıremez Panıslâmızm \e Turancılığın dış kaynaklı milliyetçılık akımlannm Turkıye'dekı yansıması oldugu ve çağın gerçeklen dışında kaldığı unutulmamalıdır Sonuç olarak Türk Millıyetçillgının anlamı Anaya DEPREM SADUN TANJU en bu Van topragını bilirim Uzun gazetecilik yasamım boyunca kaç kez gıttım, gezdım, gordüm 1949 Kışım ve Bahannı orada geçirdım Askerdım Zap suyu uzerınde Gelekom koprusünden Cılo daglannı seyreder, yalnızhgımın urpertisını duyardım Van topraguıda, hele kasabalardan köylere dogru vurunca insan kendini, kaç bia vülık yahuckgm hüznüne kaptuır. Zaten bak insanlara, duruşlarında turkulennde bakışlannda çağa ulaşamayışuı ozlemı ve acısı vardır «Dunyada Van, ahrerte iraan» der buralann halkı Alay mı eder, yoksa kendı topragının dogasınm vurgunu mudur, anlıyamazsın Başkalede bır Murtaga ağa vardı Bakkaldı Oteberı almaya Istanbul'a gıdip de donduğünde Oralarda >aşanmaz» dıye nerdeyse boz topragı opmelere varırdı Aslı Yahudıydı Murtaga ağanın. Belkı adı Mortahay'dı da. Murtaga derlerdı Hosap kalesınin eteğınde derede yüıumü >ıkarken, tepedekı eskı kıhsede kımlerın tannya 5'akardıklannı duşunurdüm, «bize verdıklerın ıçın ev buyuk Allah..» Dunya kurulduğundan ben ne kopmuşsa tannnın gonlünden agır ağır, bu Van toprağında fazlasına rastlıyamazsın Belkı de bu halk yüzundendır Venlene razı olan, kendı topragını cennet bılen, başka yaşam tanımayan bu bilmez tanımaz ve kanaatkar ve ıyı tnsanlar yuzunden B Söz konusu yayanla. bayram namazının naklı amaçlanmışsa, araya savaş sahneleri sokmanın Urkütücü görüntüler vermenin amacı ne olabılır? En temiz duygularla kendisini Tannya ybnelt mış ınsanlara alt görttatülen, bldürülmele kor kusu ve öldürme arzusunun en llen aşamava ulastığı savaş sahnelerlyle değıştırmenm, Tann ya yonehşı ırkçıhğın bolücu dar çemberı lçms sokmanın yaran nedir? înançla ve kendlnl vererek dinsel görevlertnı yenne getıren, dıleklerlnl Tann"ya içtenlınle duyurmaya çalışaa, kusurlanndan dolayı bagışlanmalannı ısteyen kışılenn bu davranışlarım sinsıce çeşıtlı gorıintu oyunlarıyle bazı propagan daların aracı halıne getırmeye çalışmak or.ce bu kişılere, daha sonra Tannyla klşl arasındaki gızlüığe saygılı MUslÜman Türk balkma aşağsama (hakaret) dır. Kanımca bu yayını öncelıkte protesto etaıesı gereken makarn Dıyanet Işlerı Başkanlığı olması gereklrdl. YALNIZ YAŞAMANIN BiLGELiĞi Bu Van topragı eskidır Kaça kadar sayabılirsenız o kadar eskıdır Taş devnnı, tunç devnnı, bakır devrını yaşamıştır Zaman, özlu ve kara blr dillm çavdar ekmeğl glbi onun uzerine tüm eski uvgarlıklann çökele|inl aurmflstttr. Yerleşık, toprağa ve uretıme bağlı ınsan yaşayısınm en eski doğal muzelennden bırıdır bu topraklar Urartu, Asur, îskıt, Pers, Helen, Selçuklu, Ilhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Safeu, Osmanlı ayak ızlen kanşmıjtır birbinne ve ilk taş temelli kerpiç duvarlı duvan resinüi evler yapılmıştır altı bin yıl önce. Toprak kaç kez sarsılmış yapılan kaç kes jıkılmıştır orasını büemem Ama buralarda hep yaşanmıştır Faşımı kaldırsam tepemdekı toprak dama kafamı vuracağım kerpıç bır a&kerl binadan Cilo dağlarını seyrederken, bana etrafta yaşayan kımse yokmuş gıbı gelırdi Zap vTidısınde kar üzenndeki kurt ızlen parlardı güneşte ve hana bir şey oluverse şuracıkta kimsenin haberi olmaz düşüncesı geçerdi ıçımden. Gençtım o zamanlar, duygulanmın ve düşüncelenmüı odağında kendımi görürdüm Bu duygulan, bu yalruzlıgı omür boyu taşımamn ne demek oldugunu bılmezdım Yülarca sonra bır gün, Ercış'te, yolda soyulacağını büe bıle koynuna önemlı bır para sokup yola çıkan adamın jralnızlığı üe sarsüdım «Benl varlıkb blr adam bilen eskira fizerimde para bulmazsa oracıkta Sldflriır» demişti Ercışli tüccar ve kaç bın yıldır yalnız yasamanın bügeUgi Ile gülmUstU. Türk Milliyetçiliği Anayasanın 2 msddeslnde TUrJciye Cumhurtyetinin nıtelikleri arasında sayılan «mılli» lik kavramının, Insan haklanna ve başlangıçta bs hrtılen temel ilkelere dayandığı aynı maddede belırtılmıştır. Anayasanın başlangıç bolumünde Türk mUUyetçiligının, «Butün fertlenni kaderde, kıvançta T» tasada ortak bölunme» bır bütün halınde, milli şuur ve ulküler etrafmda toplayan v« milletinüzi dünya mılletlerı aıleslnın eşıt hak tnsan Sevgisinde Bütünleşme Inananlar, Tann sevgisinde, insanüğın mutlulugunda blrleşmek lçln Tann bnünde saf tu tarlar. însanı yaratan Tann, öblir yaratıklardan farklı tutarak ons «düsünebılme» ve «sevrne» Ahiretin Yolları OKTAY AKBAL Evet Hayır Milli Birlik ve Beraberlik ayıîınm, bltertm çu birlik beraberlik sbzüne, tâ gençlığımden bu yana hep ışıtıp durmuşumdur, her dış tehlıke çanlan çaldıgında. ya da çaldırıl mak ıstenıldığınde Bu sozü sov leyenler de, ne hikmetse, nep kodamanlar, para babalan, işi tıkınnda, soygun talan doymazı, mılyon avcısı, ıktıdar tavcısı, binoglu hınlerdı. Kurban bayramı dolayısiyle, ylne bir bırlık beraberlik sozu aldı yürüdü, sardı dört blr yanımızı. Dinsel bayramlann en buyuk erdemı, kavgalann, anlaşmazlıklann, düşmanlıklann, bır öpuşme, bır el sıkma, bır selâmlasma ıle ortadan kaldınlmasını, kapı çalıp çoluk çocukla bır dargın dostun evine dalma, ısınlamayan ellen öpme yıllanmış kınlerı unutma, hellâlleşme, yenıden can ciğer olma, kuzu sarması bır birlik beraberlik sağlamasıymış' öyle diyorlar Bu, bana, Fransız yazan Lesage'ın Topal Şeytan adlı eserinde, kişilerinden birtne söylettlğı şu sözü ansıtır hep «Bızi banştırdılar, kucaklaştık, ve o gun bugün birblrimızüı amansıa düşmanı olduk.» Bır bayram kucaklaşması, yüzeyde kalan sözümona bır aldatmaca, bir yüze gulmece, bır kandırmaca, blr Inceden inceye kazık atmaca bansmasından ote ne saglıyabılır, arkada onarümaz i hakff ?llıklar, kıyunlar, bos yere akıtılmı? kanlar, yenmiş yutulmuş, deve edilmiş yoksul yetım haklan yüzüstü dururken? Bır hayvan masalı uydurmak geldi içimden. Arslan aç lulmış, gunlerce. Korkunç kükremelen güm güm ötUyormuş ormanda. Sağa sola saldınyormuş, gozu donmuş, ne çıkarsa bnune parçalayıp yiyecek. Bir kurt, bir cayırlık köşesinde yakaladığı bır kuzuyu almış pençesine, ha yedi ha yiyecek. Bırden arslanın kükremesi ışıtilmiş r»kınİ8rda. Geldi gelıyor. Can pazan bu ya. Kurt, bırden unutmus kurtluğunu, kuzuya «anlmıs, bır dost bır kurtancı diye Ama, kuzu kardeş demıs, gel birlik beraberlik olalım, şu belâyı atlatatım ba şımızdan. Nıyeti ne? Kuzuyu, yem olarak arslanın önüne at KENDi DIŞLARINDA BİR ŞEY.. Van toprağmm büyük blr depremde sarsıldıgı gunlerde Ankara'daydım Otelde eski bır tanıdığım geldi yanıma Çocuk Esirgeme Kurumunun yetkilılennden biriymiş. Van'a gıdıp gelmiş. Çocuklannızı verin de başka illerdekl yurtlanmızda barındıralım deni» Çocuklanm vermiyorlar agabey dedi bana. Başka bir şey daha söyledl «öyle blr darranışlan var H, donup kalıyor inian. Sanki bn derece büyük blr felâhet onlann başma gelmemlş gibi Sessiz, saldn, dıştan bakınca doygnsuz, taş ffibi. Başlanna gelenl, kendl dışlannda blr sey glbi seyrediyorlar. Kendilerine yardım edilmek istendiğlni anlamıyorlarj» B Vedat GÜNYOL mak, sonra kaçıp camnı kurtarmak Kurtla kuzunun birlik beroberhgını düsünebiliyor musunuz? Hadi, dıyelım, bırlık beraberlik oldular, kuzu da kurt da kurtuldu bir arada Sonra ne olacak? Kurt kuzuyu yiyecek sonunda. Bugün, bırUk beraberlik isteyenlerin ne farkı var hu rasaldaki kurttan? Kimin yaranna, kımin zararına bu birlik be.aberlık? Siz hlç, bayram seytanda, ezilen halkın, onu ezümekten kurtarmaya çalışan halk tnnsılcilerrain, ama, yürekten cuıdan temsilcilerınin, emekçı scndika bndeTterirun, halka donük partı yoneticUerinin, emekten yana öğ renci bırliklerinln, böylesi bır çağnda bulunduğunu duydunıs mu? Onlann çağnsı, bayram sey ran dışmda, guneş doğu«.uyle ışıyan, güneş batışıyle kararan dünyamızda, günden güne, saattan saata, dakikadan daKikaya, durup duılenmez, soluk scluğa, nefes nefese bir sonsuz çağndır, emeğın hakkını arayan, sömürücülere, sömürgenlsre yönelen hak ıstekleriyle dolup tasan Pabrikalarda, maden çukurlannda, hakkını arayan işçileri copla, sllâhla, isten ptma, hapse tıkma yıldmlanyle «usturmaya çalışan şiskin ve de pişkin ınsanlann, yardakçılanmn, bayram gunünde. hadı gelin opüşelım, ba rışıp koklaşalım, sevişıp anlaşalım kandırmacalanyle, birlık beraberlik avına çıkmalan, blz emekten yana, biz halk dosta, bız sosyalistleri güldürUr sadece, bllmçlenme aşamasmın orta yerinde. Adam, han, hamam, aptrtman sahıbı, yuz ıkı yuz TIR katnyonunun patronu, kalkmış, cebı delık, gundelıkçi ırgatlara, ısıksız susuz gecekondu sefıllerine, yftz kış tarlasında çalışıp UrUnlerini yok pahasına şu bu açıkgbze kaptıran yoksul, kandınlmıs kftylülere, «Gel seninle birlik beraberlik kuralım» dıyor, dıyebiUyor, & tanmadan, sıkılmadan Bugun Turkıye'de birlik beraberlik içtnda olması gerekenler, ezilen, somürülen insanlardır sadece, emekçiler, dar geürltler, yoksullar yetimlerdir Birlik beraberlik, bır toplumda, sozle degil, sosyal adaletle kurulabılır ancak. Emegın, ama gerçek emeğin, alın terınm karsılığı olmayan kazanç yollannı tıkayan, tıkayabılen bır toplum düzenınde geçerli olabilir ancak, birlik beraberlik çagnsı. Bu tür çagndan yanayız elbette Bır kapkaç, bır soyup soyma, bır çalıp çırpma düzenınde. birlik beraberlıkten soz edıldi mi, anlayın kı, daha bir soyup soyma ozgUrlUgüne kavusmak ıçındır hinoğlu hınlenn bu yoldakj çabası. Kurulu düzenln savunuculandır bugün bırlık beraberhk isteyenler Oysa, kurulu düzene karsı ıstenmelidir birlik beraberiik. BugUne bugün, surada burada, basında masında, birlik beraberlik yanlısı olarak bne atüan kım varsa, kım olmuşsa, hlç şaşmadan dıyebılınm ki, kurulu düzenın surup gıtmesini istemişlerdır. Yaru, ezenı ve ezıleni, sannaş dolaş, kandıra aldata, bir arada kardeş kardeş yaşatmaya bakmışlardır Bu doğrultuda, birlik braberlik havanlerınin başında, 12 mart donemımn Kültür Bakanı olan Talât S. Halman'ın bakanlık koltuğuna oturmasına yol açan yazılanm sıze aktarmak isterim' Talât Halman, daha yımn ıki yırmi uç yaşlannda (1952) çıkmıştı karşıma, Columbıa Universıtesınin koridorlannda. Bir ince, duyarlı, kültürlü gençti Dcjrt bes aylık bır dostluk yetmıştı bizi birbirimize bağlamaya. Orhan Burian'a olan hayranlığında pekiştirmiştlk dostlugumuzu. 19521968 arasında, TUrkiye'ye her gelışınde, hediyelerle kapımı çalardı. Bır seferinde, Yücel dergisini taramak için Kadıköy'delcl evimde gunlerce ayak üstU konuğum olmuştu. Sonra, Mffllyet gazeteslnde gün lük fıkralar yazmaya biyladı. Günlerden bir gün, btitün bUtün Amerlkaya göçer oldu ve nir gün, Çetın Altan'dan bosalan ftkrt yazarlıgına, oy birliğlyle benim is «Blzler öoce ahirete rol Tapabm, bn dfinradakl yola berkes yapar.» Bu bir inanıstır, blr gorfiştur, kün ne dlyebflir? tster bn dflnyada yol yaparsın, ister öbür dfinyada yapmayı tasarlarsın. Ama Türkıye Cumhuriyetinin Karavollan Genel Müdüru olmussan boyle duşunemezsın elbet. Çunku işin Türkije'de yol yaptnaktır, yapılan yolları korumak, gelıştinnektir. Hem Karayollan Genel Mudüru ol, hem de, «Bu dttnyada herkes yol yapar, If abirete yol rapabilmek» de, o zaman olmaz, o zaman «Çeldl bu çörevden git ahiret yollannı yap» derler adama. Bngunlerde tstanbul Yol, Tapı ve Inşaai tşçileri Sendlkası'nın Genel Kunıltı toplanıyor. Dokuzuncu Genel Kurul rapornna okujorum. Vönetim Kuruıu raporunda MC iktidan cleştiriliyor, «MC'nin iktidan devralmasıyle parttzan çıkarlannı de\let Imkânlanyie gerçekleştirmek içln, Karayolcnlufu ile tntak yaktn iliskısi olnıayan maksatlı bir kişl tespkılâtm basına getınlmiştir Orhan Batı'mn Karayollan Genel Müdürlti£une getlrildlğlnde ilk işi teşkilâta mensup oldugu »iyasl parti MSP'nin taraftarlannı yerleşttrmeye çalışmak olmuştur, bu davranısı toplu sözleşmeyle çellştlğuıden doğal olarak sendlkalarla karsı karşıya gelmiştir.» denillyor. Raporda çok Uginç belgelcr var. Buniardan en önemllst Genel Mudür Orhan Batı'mn 21 mart 19*6 gunu sendikaya geldiğinde sdylediği sozlerdlr. MSP yanusı Genel Müdor şö\le demiştir: «Bizler önce ahirete yol yapalım, bu dünyadaki yolu herkes yapar. Yol giden yere önce ahlâksızlık ve maneviyat gider. Bugun Erzunun halkının manevivatçı olması Erzurum'a TV ve yolun geç gelmeslndendlr. Omek olarak Llce'dekl depreml gösterebilıriz. Orada yasavan beseriyetin ahlâklannı ve maneviyatiannı yiUrdiklerl Için Onaoı Allah onlara zulüm etmlştir. Çünkü ahlâkmı ve tazUetini yitlrenlrr Için çok lyi bir ders olmuştur. Bızler teşkilâta aUcağmtız kişilerin ervela imanlı ve itikatlı olmalannı arayacağu* Bay Batı'mn ba »özleri sovlrdiğinl kanıtlıjan tutanak on send'Kacı tarafıntlan ımzalanmıstır. Ne demek istemiş Bay Batı? Hersey açık açık ortada, bu dfinyada yol yapmak gereksizdır, yol ve TV ahlâksızlığı yayar. örnek olarak Eıvurum volsuz olduğundan «maneri> bakımdan güçlü kaimıştır. Lice ise «ahlâk ve maneviyatım yrUreru klşilerle dolu oldugundan depremle yerle bir edllnııştir. Eraurum'a yol yok da, Llce'ye mi var? Benim bUdiğinı Erzurum'a yıllardır havayollan, demiryollan lsler durnr, radyo yaym yapar. Llce'ye ise ne tren işler, ne uçak, karayolu var mıdır bilmem. Hem ne demek bütün bu anlamsız, saçma sapan sözler? Madem kı bn dünyaya yol gerekll degll, öyleyse blr «Karayollan Genel Müdürlüğü» ve blr «Genel Müdür» niye var? Böyle konusan bir lamsenın herşeyden önce Genel Müdfirlük «orumluluğundan ayrılması baş koşnl olmaz ou? Ne İşi var e yerde, Işte, o görevde? Daha başka belgeier de var bu raporda. tste blr tanesl: «Samsun lsutlstlk kursundayu. Kurs gayesmden saptırıldı. Arapca öğretüiyor. Atatürk ve Cumhuriyet aleyhine baskıb telkin yapılıyor, tşten atılmakla tehdlt ediUyoruz^ İ976 yılında Tfirtdye Cumhnriyetl Ulaştırma Bakanlıgtmn KarayoUan Genel Müdiirlflçünde bulnnan kisl «önce ahirete yol yapalım, bu dflnvada yolu herkes yapar» demektedlr. 8ormah kendislne acaba ne kadar yol yaptı öteki dünyada? Hem pek ffivenli ml bu konuda? Oerrektpn vol vaoti mı ahlrette? Bana kalırsa bn dünvada en iyi, en varariı, en güıel lşleri yapanlardır huzura. rahatlığa kavusanlar. tçınde yaşadığı toplumu, o toplumun msanlannı duşunme «Ben ahireti duşüniıyortım» de. olsun bitsin! Hangi çağdanz, hangi ortamdayız Insan şaşınyor b5yle olajlan, sözleri duvdukça Olamaz bu kadan da olanak dışıdır, dlyor. Ama bakıvorum tutanakta on Idsinln imzam, hepsl duymuşlar bu sözleri! Övlevse Karayollan Genel Müdürfl Bav Batı'mn Lice'deH insanlan «ahlâksrzlık»la suçlaması, o insanlann «ahlâksulık»lan yüzünden deprem felâketine uğradıklannı söylemesi blr gerçektlr. Acı, ntanç verfci, besabı verilmesl gereken bir suclama . t«ndiftnrd bildlrmek tçtn kapımı çaldı. Kabul etmedim, bu ışı beoeremeyecegımden Sonra, hafta da bir yazılar yazmaya başladı. Ama ne yazılar' 10 mayıs 1970 ta nhli bir yansı beni çıledrti çıkarmıştı Yazının başlıgı «Komprador» Lenln'di. O günlerde, solcu çevrelerde, yabancı "îermaye usaklıgı eden ve bu yoldan kuplerini dolduran polıtikacuara veryansın edılıyordu Talât Halman, adı geçen yazıda, Lenln'i kompradorlukla suçluyor, "^ kpndi adamlannı temize çtkarrnya çalışıyordu. Ama, yamlıyordu Bunu, bir mektupla, dostça kendisme bildirdım ve bem aydınlatmasmı istedim Altı yedi yıldır halâ karşılık alamadım 8 şubat 1970 tarihli, HayaHer ve riamleftf adlı blr yaasmda şdyle di' yordu Talât Halman «Kanc'i yolunu ve dengell yolunu bulmustur Türtdye .. Düzen değişmesi Türkiye için hayırlı olmayabllir. Ama yönettm düzelmesi, halkı mız haynna büyük hamıeler yapümasını sağlayacaktır Asıl özlemimlz, iyi yönetim özlemi olmaüdır. Baska hayaller, bizi hUsrana sürükleyebilir » Neydi o başka hayaller? TOrk lşçisinin. TUrfcko7İüsünUn, hakU bır düzen yolunda haklı ısteklen! Neyse, Taltt S. Halman yolunu yönünU belli etmlstl. Demirel yönetimlnta birlik beraberllğa çağıran bir sarunucusuydu. Öyle olmasaydı, Şalcı ve Balyozm Nihat Enm hükümetüıe çagnlır, bakanlık görevine atanır mıydı? Butün bu olup bitenlerin aışuır da, usağında kalmış lan, cfcvdiği romancımu Yaşar Kemal kar deşünlz, New Yorkta düsenlenen bır Halman toplantısında, «Bız onu Türklye'de Kültur Bakanlığından uzaklaştırdık, oysa vjmdı o blzim gerçek kultür bakanımız» yollu bülnçsizc* «özler eder miydi? Diyecegim su Birlik beınberlik çagnsı karşısında uyartk olmamız gerek Bu çagnyı yapan sermaye yanlısı, sermaye ojılısı insanlar mı? Yoksa, Malk yanlısı, emek canlısı İnsanlar mı? Bir bayram koklaşması, sarmas dolaşlıgı, bakın insam ner» lere götürilyor. Kusurumu bagıslayın. INSANLA DOĞA «Onlara hiç blr zaman yardnn edHmedl» diyerek uzun blr tartışmayı başlatmak istemedim Ama yapılan gozleml anladun Kendılenne yardun edümek istendıgine inanamazlardı. tsa'dan sonra 1976 yılında, Isa'dan öncctd dört bin yıhnm yasammdan kopanlmamış bir halk. duygusayla duşüncesl Ue davranJsı ile yabancı kahr bixe, Bu evler en az altı bin yıllıkür. O zaman da dere kenanndakl irl taslardan temel yapüjr ve üzenne kerpiç duvar çdolırdı. O «aman da ölüm doğadan gelince insan güçsüzlügunün bılinc.no varır ve katlanırdı. tnsanla doğa arafnndakl IliakOere devlet girecek, bilim glrecek kJ davranıs değissın, yalnızlıgin çaresizligi yerine birliğin, lnsanlığın direnci, gUvenoe«i gelsin. Gazete adına olayı yerlnde islemeğe giden genç ftrkadasımız Kenan Mortan anlabyordu. Japon gazetecinin tepUlerinı, üzüntüsünü görünce bızimkiler sormuşlar: «Sfat de deprem kosağmda yasıyorsunoz, neden bu kadar şasmnıs görttnöyorsunuı?» Şöyle yanıtlamış Japon gazeteci: «Çok deprem olayı gordum, izledim, Fakat Uk kez bir deprenı felaketl üe karsılagıyonunj cHONDURAS iŞi! Aslında bu, orgUtlenmemıs, çağdaslaşmatms blr toplumun perişanlığıdır. Türkiye'dekı 89 mllyon evden < binl 89 yıkümış ya da zarar görmüştür. Kırk mılyon in«*T "', devlet adına soylenenlere gore üç bın kisi ölmüş otuzkırk bia klşı yardıma, ılgıye muhtaç hale gelmiştir. Örgütlenmiş bir toplum, bu boyutlar içınde bunalmaz, elı ayağı dolasmaz; yardımda, yaralan sarmada bu kargasaya düsmez. Giden arkadaşlanmız soyluyorlardı. Yabancı gazetecüer «Hondnraa işi bu» dıyorlarmış. Lfttın Amenka'da geri kalmış bir Ulkede ne kadar becerlksizllk. sorumsuzluk, kargaşa. kumazlık, gızlı hesap, duyarsızlık, dümenine bakmak, acımatızlık varsa, bızde de o kadar... ISSIZ TOPRAKLAR Ben bu Van topragını bılimn. Doğu yaşamrnı bflirmv Köyler 3040 hanedir. însanlar birbinnı tanır. Uzaktan yakından çogu akrabadır. Üç dort jrüa nUfus, kosullan pek degişmeyen tekdüze bır yaşam biçimini paylaşır. Kilometrekareye Muradiye'de 16 kisi, Erdst* 25 kişi düser. Türkiye gibl larsal yasamın egemen oldnfn bir ülkede, ortalama yofunlutun yan yanya altmdadır bu bölceler. Metreyi asan kalın kann üzennde, batmıyalım diye agaç çatallardan yapılmış kızaklan ayaklanmıza baflar, tüfekler omuzda. Allahın bembeyaz dağlannda kaç saat uzaktaki koye aıyarete giderdık. Köpekler olmasa köye vardığını anlıyamazdın. Tezek yakılan, tezek kokan kerpiç odalarda devletin zabitini baş köşelere oturtup kaçak îran çayı ikram ederlerdi. Birbinmize yabancı mıydık, aynl halktan mıydık, tadına varamazdım. Askere gitmeyenl dilimi konuşamazdı. Konussa neye yarayacaktı, bu yalnızlık içınde bemmle ortak nesi olabilirdi ki? GAZETEMlZDE Türkiye'nin yegâne haftalık haber dergisi YANKI'nın 300. sayısı bugün ç ı kt ı . Aldınız mı? Yepvenl bır YANKI. îçte ve dışta fUçltl haber kadrosu.. En modern baskı. Kuşe kapaklı 3e aayfalık YANKI 350 kurus. YANKI'nm bu sayısında yer alan ilginç otuzdan ta2la yazmın bır kısmı • Deprem. Yardım kaden değistiremedi Karaborsa hlkavelerl 7 Sosyalıst Enternasvonal'in »on toplantısında ne oldu CHP içınde tırtmadan sonrakı hava CHP'de kazananlar ve kaybedenler ne diyor' Mevlâna torenlerimn nasıl başladığını bılıyor musunuz? BUtçe nasıl hazırlandı? Para nereden bulunacak? özel Sektör Kalkınma Planmda ne istiyor? Muzik Pestivali tam festıvaldi YANKI'nın hamlesının hıkâyesi Söhretler konuşuyar «Sekste Başan» Sıgara Sanayiinde devrim Çin ordusuyla 3 hafta Edward Kennedy «Türkiye'>e yumuşak davTânmah» dedi. • Ve daha bırçok ilginç yazı Mutlaka blr YANKI alınız .. 36 sayla.. Kuse kapak 350 kuruş.. Cumhuriyet 1358b metalurji mühendisi arıyoruz bafhğtyla bir elemm ilara yaymtanmıj, ıız ilgılenmif belkide (MetahajiP.IL 694 KarokSyllstmhd) drtsmt ytumtttma. Aıtetk, bfr kânfikhk nedtniyU mtktupUavm »limti* gtçmttti. SSz konusu çağnmtzt yineliyor, ytnidtn atağuiakt " adrttt yatmanm öıirkrbrüıle rica ediyoruz : Eskl egitlmcilenlen Bayyurdoğlu ve Baise Bayyurdoglu*nun oğullan, emekli öğretmen Sabahat Bayyurdoğlu, Fazllet Arman'ın biricık erkek kardeşleri, öğretmen Bilâl Arman'ın sevgıli dayısı, Mahlr Bayyurdoğlu'nun degerli babası, Nuran Bayyurdoğlu'nun sergllı esi, îçisleri Bakanlığı Musteşar Yardımcılanndan çekögi amansız hastalıktan kurtulamayarak Hakkın rahmetme kavuşmuştur Cenazesi 13 Aralık 1976 Pazartesı gunü (Bugün) Hacıbayram camilnden, oğle namazmı müteaklp kaldınlarak Cebeci Asrî Mesarhgmda topraga verilecektır. Tann rahmet eylesuı. AlLESt ACI BİR KAYIP ACIMAYIN ONLARA.. Şlmdi Batıdan Dogudan, Güneyden, Kuzeyden, dünyanın dört bir yerinden uçaklar gelip konuyor Van havaalanına, denkler sandıklar kutular inıyor. tınazlar gibi yardım malzemesı yığılıyor, başlanna süngulü askerler dlkip hepsine mukayyet olsun diye devlet nerdeyse cephanelik koruma duzenı kunıyor, ülkenın her yoresinden yıyecek, giyeceîc maddelen toplanıp kamyonlann üzerine kocaman yazılı reklâm bezler! asüıyor, ucretlerden aylıklardan paralar kesıliyor, bankalarda hesaplar açılıyor; ama onlar, orada Doğanın tokadım yemış olanlar. Asurdan berl, hatta yontma taş devrinden ben alıstıklan yaşam ı surdüruyorlar 4cmıayın onlara, dayanüdıdırlar. Kaç bin yıldao berl nanl >anp geldilerse zamaru, nasıl katlandılarsa acüara, nasıl Tann'dan gelenl Tann'ya verip ödeştUerse, öyle besaplaşular yine, araya kimseyi sokmaksızın. Sız o Van havaalanına, depolara, bilmem nerelere yığdıklannızı daha yararlı başka işlere kullanuı. M. CENGiZ BAYYURDOĞLU BAŞSAĞLIĞI 7.12.1976 günU görevi basmda aehit edilen tralik poliai Biz, büyük blr sanayi kuruluşuyuz. * IngHlaeayl çok lyl blllyorsamz 4e Zaman zaman seyahattan hoyianıyorsana * Oto ahllyvtlnb: varsa * DttkOm stajı yapmış ya da bu konuda donoyilyseniz * Yaşınız otuzu aşmamıtaa * Askortlkl* HlfklnU kalmamifaaı , * Izmlr BoJgoslnd* oturmayı da ozelltldo latlyrnat ayrıntılarıyla özgeçmfşlnizi, istedığınız ucreti, açık adresinizi ve varsa telefon numaranızı belirten bır mektupia yazın, her halde birlıkte çalışabıl«ceğiz: P.K. 216 Şl»ll Istanbul (Cumhunyet 13590) • AYDIN GÜLER'E yapılan bu saldınyı Türk polisının vücudunda Türk devletıne karşı yapürmş bır saldın olarak gorür ve nereden ge lirse gelsin bu tür saldınlann karşısında oldugumuzu belirterek, meslekdasımızm eşı ve çocuklan ıle tüm teşkılatımıza başsağlığı dılenz. PoUs Demefi (POLDER) Genel Başkanlıgı (Cumhuriyet 13595) GGKSEN ÜNİVERSITEYE GİRİŞ FEN SINIFLARİ USE 18 DERSAIMESİ'NİN SON SATILIK ARSA Üsküdar'da lş muhittnde lskeleye 600 metre mesafede, Uncular caddesinde, lmar durumlu inşaata raüsaıt ışyerı ve depo olmaya elvenşü 117 M2 arsa sahıbmden satüıktır. MÜRACAAT: Telefon: 37 M BEKLEMEULER 7 • 14 ARALIK ARALIK »UttJh ( 1 ( STtNBUt ' JT$1 12 \ \ (Comhuriyet 13/n