Catalog

• Sahibl: Cumhurtyet Matbaacılu ve Gazetecilik Ş adına . ... N4DİR NADl • Genei Yayın MüdtirO OKTAY KURTBAKE • Sorumlu Yazj îçlert Müdurtl: CETt.N ÖZBAYRAK • Basan ve Yayan: CLMHURtYET Mathaacıiık re Gazetecilik T.A.S. Cafaloflu, Halkevl Sok. No. 3941 TELGRAF ve MEKTTJP adresi: CUMHURlYtn ISTANBUL Posta Kutusu: Istanbtü No: 348 Telefonlan 33 42 90 33 43 98 2242 9 7 2 2 4 3 8 6 2 2 4 2 6 9 CUMHURiYET * BASTN HTTT.SK TASASINA t\MAVl rAAIÎÎIt T KDfcR * BUKOLAR: Ankara, Ataturts tiıiivan Xeneı Apt. Yenişehır, Telj 177477 255701 • IZMİR Halit Zıya Bulvan No. «5, Kat 3, Tel.: 3123ü 24705) • G Ö N t î lllert: Atatürk Cad. Dğurlu Pasa}, TeU 14550 18731 Avlan U * i 1 V uruçt M tu iSt 45 U Yurtflısı S10 405 »t, 87.50 Ülke Enıpianna n effırlıgına eöre. uçak tarsj okuvuru tarafından aynca Menlr... Başhk i 3 4., 5., Ölüm, Nisan. Yayın Kayıp (MAKTU) . » . „ . ^ « 550 Llr» ve 7. Sayfa (Santlnü) „. „ 140 8. Sayta (Santlml) .„ . „ „ . 120 Mevlid resekkü» (5 Santiral) 3U0 Ntkan. Evlenroe Dogum 2 3 Hayaü (KeUmesl) *v (KeUmesl) ~ ... 8, SA7ISI 150 KUBOŞ Gerede Kaymakamınm (Baştarafı 1. sayfada) dmlıyor, din elden gidiyor) diye kıyamet koparüacaktı. Bazı görgü tanıklarının birdirdiğine göre, camideki saldırganlar bir ara cami avlusunda bir küim yakıp, camıde yangm çıkarıldığı izlenimini de vermeğe kalkışmışlar. Fakat din sömtlrücülerinin bu tuzagma saldırıya uğrayan yurttaşlanmız düşmediler. Saİdınyı kışkırtanlar ve yönetenler arasında AP Bolu Milletvekfll ve Meclis Başkanvekili Ahmet Çakmak'ın da bulundugunu emniyet görevlüeri saptamışlardır» demiştir. GEZÎ NOTLARI Bu kalabalığı beş daklkada (Baştarafı 1. Sayfada) dağıtınz. Ama sonra bizi de daÇok kimse başbuğun bu telğıtırlar..» grafınm altmda ne yattığım çoktan yorumlamaya başlamıştı biDostlar Tiyatrosu oyunculan le. Trabzon'da «Alpagut Olayı»nı oy namak istiyorlardı. Başlanndan Acele kan istendiğine göre, geçenleri otelde Profesör Turan başbuğ kan istiyor demek. Ama Güneş'e de söylediler. Güneş ölüm istemiyor. Ölüm isteseydi şöyle dedi: telgrafa «başınız sağ olsun» cüm lesinl koyardı. Ana muhalefet parO lideDerken, iki gün sonra Dostlar rinin başına taş atılan ülkede, Tiyatrosu oyunculan, Tunceliden size yapılan da normaldir karErzurum'a sökün ettiler. Telgradeşim. fın şifresi şimdi çözülmüştü. Bir olay çıkacak. kan dökülecekti. Gerçekten olaylar çıktı. DöküZigana dağlarını iki kez gece len kanda polisin de kanı vardı. yansı geçtim. Erzurumia, KaEmniyet Müdürü Ahmet Kararadeniz arasında mekik dokukurt gerçekten çaba gösterdi dum. Yetiştim Erbakan'ın gezibozkurtlan uzaklaştırmak için. sine yeniden. Şoför Turan ÖzBaşından yaraiandıgı halde, yatürk, Gümüşhane"ye yaldaşıprasmı sardırmadan olaylann yaken başparmak kalınlıgında akan tıştırılması için uğraştı durdu. çeşmenin önünde durdu: Bazılanna göre Vali Necmettin Burada gördüğün her çeşKaraduman, daha kararlı davrameden içeceksin abi, herbirinin nabilir, komandolann, MSPIileayn bir özelliği var. rin saldınlannı çok daha önceBelleğimde kalan dizelertnl den etkisiz kılabilirdi. Bu Valimınldamyorum şiinn: ye sorulduğunda şu karşılığı Kop dağında akar bir çeşme var verdi: Serçe parmak kalınlıgında suyu Gece çündüz haram etmiş uykuyu Polisi harekete geçirseydik Akar da akar. çok kan dökülürdü. Karadeniz Erzurum arasınErzurum'da Atatürk Oniversida ufacık kır kahvelerinde çay tesinde komandolar, oradaki dev içtik. Gümüşhane'de kocaman rimcileri, solculan temizledikparkta yalmz başıma oturdum. ten sonra, MSPTilerin hesabını Memurlar, Gerede'deki olayı kogörmeyi düşünüyorlardı söylennuşuyorlar, üzülüyorlardı belli. tilere göre. Yaşlı bir memur, belki de ko Solculan bir temizleyelim, nuyu defiştirmek için: sonra sıra mollalara gelecek.. Keşke fcaro kızını seçmesey Erzurum'dan Trabzon'a, Erbadim. Tıkandım kaldım. Bir türkan'ın gezisini izlemeye döndülü açümıyor. ğümde, MSP genel baskan yardımcısı Recai Kutan, heyecanla Yaşlı memur geçen akşamkl izlenimlerimi sordu Erzurum ooyunun açıklamasım yapıyordu. laylan üstüne. Karşüık verdim: Karadeniz dolaylannda pek il Komandolar gündeme almış gi görmedi Erbakan. Herkes gelar. Solculardan sonra sıra size eeyi gündüzü yitirmiş, KaraoJgeliyor. lan'ın arkasmda. Kutan bir an sustu, karşıhk Karadenizli, Erbakan'ın konuşvermedi. Belli ki tepesinde gizli malannı ufacık gözleriyle cin cin bir tel «tık» etti attı. dinliyor. Yapıştınverij'or arkaErzurum'dan Trabzon'a gelen smdan: Dostlar Tiyatrosu oyunculan ile Kandırai, kandırai de kiml otelde konuştum. Dostlar Tiyatkandırai? rosundan Şevket Altuğ. başlaRize"ye gelirken yollarda cami rından geçen olayı anlattı: önlerinde konuştu Erbakan. Ve « ..Dışardaki kalabalık, «BaşRize'de de konuşma kürsüsü buğ Türkeş», «Katil Ecevit», «Mil Merkez Camii önüne kurulmuşliyetçi Türkiye», «Müslüman Tür tu. Mehter marşı, «Esselâmün kiye» dije bağırıyordu. Bir ara aleykümnler, yetmiyor kandırma «uuuuuuuu» diye ulumaya başğa.. İki gün önce aynı yerlerde ladılar. Kalabalık iki kez saldırkonuşan Prof. Turan Güneş'l din dı. Halk Eğitim Merkezinin kaleyenler daha kalabahkçaymış. pısına dayandı. ölümle aramızBunu bir karşılaşorma yapmak da bir saniyelik süre var yokiçin söylemiyorum. Toplumdaki tu. Içeri bir girselerdi, içerde gelismeyi, büinçteld yükselişi be bizler ve yüz kadar dinleyici ölirtmek istiyorum. Bu dolaylarlebilirdik. İçerde görevli polisda bir başlarına bırakılmış, ulerle sohbet ediyorduk. Biri şöynutulmuş insanlar, kendl kendile dedi: lerine öyle bir bilinçlenmişler ki... Erbakan Rize'de kıyı boyunca sırtlannda küfelerle çay yaprağı taşıyan kadınlan, kızları görmedi mi? ; .Yolda karştlaştığımız gelinla(Baştarafı 1. sayfada» re, kadmlara sorduk: Böyle bir sorunun akla gelmeSiz evinizde de bu çay yapsl bile demokratik rejtm hesa raklannı kurutup çay yapıyorbına yararlı değildir. Ama 1974 musunuz? yazında Kıbrıs çıkarması karaEvet... nnı veren hükümetin başkanı Nasıl? 1975 yazında Gerede'de taşlanır Güneşte kurutur, ayaklanmızsa ve hayatı tehlikeye düşflrü la döveriz iyice. lürse, devletin püvenlik kuvvetTopuk çajT yapıyorlar... leri olaylara seyirci kaürsa, büErbakan'ı havaalanında uğurtiin halkın, bütün ulusun, bütün lamaya gelen MSPTi gençlerden demokratik güçlerin büyük tep biri arkadaşına şöyle dedi: kilerle dalga dalga sarsılacaıîı Bizim hoca gerçek halk ihtlbilinmelidir. tktidar koltuğuna lâlini hazırlıyor. Sakalhlan bilinç raslanıp «Ecevit ateşle oynuyor» sizleri, ezimıişleri topluyor... diyenler asıl kendilerinin ateşle Sonra, yavaşça arkadaşının kooynadıklarını farketmeltdirler. !unu sıktı. Şakacı Erbakan'ın Temelde CHP Genel Baskanışakacı müritleri işte. na kadar tırmanan saldırganlıErbakan Rize'de her yerde olğın nlce acı ve üzücii vanları duğu gibi, bol bol söz verdi. arasında bir de varan vardır. «Size çay paketleme fabrikası yaHalkın çoğunluğunun sevdiği bir pacağız...» dedi. Ekledi: lider, ana muhalefetin başı, ve Bol demli çay içeceksinia.. Müdafaayi Hııkuk'tan gelen mlrasa sahip CHP'nin Genel Başkanına güpegündüz taşlarla hüctım edenlerln; ilericl öğrencilere. okullara, yurtlara, öğretmen. (Baştarafı 1. sayfada) Ier« ne denli pervasızlıkla saldısunda bana soru sormayın» deracaklan ortadadır. Tüm >Tirt miştir. duzeyini kapsavan bu saldırganGazetecüerin, bu sOılerle adalık saleınuıın önüne kesinllkle daki Türk Birliklerlne karşı asçıkılmalıriır. Toksa demokrasi, keri bir mücadeleyi ml kastettihak, hukuk, devlet. siivenlik çibi ği sorulunca Makarios su karşıkavramlar dnrtlü koalisyon liderlerinin ağızlarında dil üstünde lığı vermiştir: kaydırmacalar de*erinde kala«Bu soru, benim somut bir cecaktır. vap vermek istemediğim sorulardan biridir.» Yunan yönetlminln liderleriyle Yunanistan ile Türkiye arasınvakınlasma ve komşıılarımızla da Kıbrıs sorununu çözmek için barış yolunda mesafe aldıklannı son zamanlarda başlayan görüşsöyleyen cephe liderleri; iç bamelerle ilgili olarak da Makarirış yolunda çaba harcamaktan os şunlan söylemiştir: niçin kaçınıynrlar. tçerde barış «Ben bir çözüm konusunda olmadan. dışanda bans pesîne iyimser değilim.. Askerl güçlerin düşmek biraz garip değil midir? • •• kullanılmasıyla bir çözüm aorla kabul ettirilmek isteniyor.» Albay taşa tutuldu CHP Genel Başkanı basın toplantısında, sabn taşan halkın saldırganlan bir süre sonra bir soksk için« doğru sürdüğünü, olay süresince güvenlik kuvvetlerinin 6 polisten ibaret olduğunu, gelen jandarma birliğinin de bir mangadan olustugunu söylemiş, «Başlarında bir albayla bîr üsteğmen olduğu halde bir mangalık jandarma birliği, sürüldükleri yerden taş atmağa devam eden saldırganlara doğru ilerledi. Saldırganlar manganm önünde yürüyen albayla üsteğmeni de taşa ruttular» demiştir. Ecevit olaylar sırasında güvenlik görevlilerimn de yaralandıklannı, yalmz halkın değil, resmi görevlilerin bile can güvenliklerinin kalmadıgım, söylemiş, «Devlet kuvvetlerine yardımcı olduklan Meclis kürsülerinde açıklanan zorbalar, şimdi güçlerinin yetebileceginl düşündükleri yerlerde Ttirk subaylarına, polislerine, erlerine de saldırmaktan çekinmiyorlar. Çünkü konıyuculannın hükümette olduğunu biliyorlar» şeklinde konuşmuştur. Demirel (Baştarafı 1. sayfada) dün Ankara'da bir açıklama yapan Başbakan Demirel, olaylardan duydugu iizüntüyü De'ırtımş ve «resmî makamlar tahkıka tı siirdürüyorlar. Gerçefin ortaya çıkacağından kimse şüphe at memelidir» demiştir. Derrurel daha sonra «Memlekette huzurun, iç banşın korunmasındun yalmz hükümet sorumu değıldir. Hadiselerden büyük üzüntü duv dum. Şimdilik ben bu kadar söylemekle yetiniyorum» şeklinde konuşmuştur. MSP Genel Başkanı ve Başbakan Yardııncısı Necmettin Er bakan ise Rize'de yaptıgı konuş mada olaydan duyduğu üzüntüyü belirtmiş ve «Kanaatime göre Ecevit yanlış, hatalı görüşe sahiptir. Ama bu milletin çocugu dur. Bu bakımdan kendisine yapılan zorbaca davranışını hıç bir şekilde tasvip etmemiz müın kün değildir» şeklinde konuşmuştur. Valinin demeci CHP Genel Başkanı, gece otobüsle Ankara'ya dönerlerken 23 haberlerinde Bolu Valisinin rtemecini hayretle dinlediklerini, Valinin söyledigl birliklerin olay ların yatışmasından sonra geldiğini bUdirmiş, gerekli tedbirin tezgahlanan oyun, yürütülebüdigi kadar yürütüldükten ve sona erdikten sonra alındıgını söylemiş, sözlerini şöyle bitirmiş tir: «Gerede olayı, hiç kuşkusuz büyük ve acı bir olaydır. Ama ben bu olaya olağanüstü bir önem vermiyorum. Çünkü milliyetçi cephe adlı cephe oluşturulmağa başladıktan ve hele bu cephenin hükumeti kurulduktan beri bu türlü olaylar ülkemizde olagan dururaa gelmiştir. Günlük olaylann arasına girmiştir. Gerede olaymdan daha acı ger çek budur. Bizim insanlık, demokrasi ve hukuk devletl anlayışımız açısından, kendimize yapüan saldın ile yurdun hemen her yerinde her gün öğrencilere ögretmenlere veya başka yurttaşlara yapılan saldınlar arasında tark yoktur. Biz, kendl burnu Incindigi vakit kıyameti kopanp, başka yurttaşlann kafası yanldıgı, evl dinamitlendiği vakit, hatta siyasal saldınlarla vatandaşlar eidüruldügü vakit susanlann an layışında değiliz. Birim anlayışsnıza göre, bir Başbakanm, bir genel başkanın canı, herhangi bir yurttaşın canından, bir polistn canından daha önemll değildir. Gerede'de bize karsı düzenlenen saldırüardan özel bir şi ktyetlmla yok. Biz kime karşı olursa olsun her türlü saldından çikâyetçiyiz.» Birbirlerini suçluyorlar Ote yandan CHP Genel Başkanı Ecevit'e yapılan saldırı olayı MC hükümetı kanatlarını oluşturan AP ile MSP arasında ihtilâf konusu olmuştur. AP'U bazı basın organlan dünkll naberlerinde olaylann «MSPTilerle CHPIiler arasında geçtiği» izlenimini vermeğe çalışırlarken, «MSPTiler Gerede olaylanyla hiçbir ilgileri bulunmadığını» savunmuşlardır. AP organı olan bir gazetenin dünkü sayısında büyük puntolar la «Ecevit'i MSPTiler taşladı» başlığı verümiş, aacak biündiğı gibi MSP'ü Içişleri Bakatu Oğuznan Asiltürk de önceki gün olaydan hemen sonra bu yoldaid sorulan yanıtlarken «MSP'nin yolu bellidir. Bizim zorbalıkia ilişkimiz yoktur. Bu olayla da en ufak bir ügimız bulunına maktador» şeklinde konuşmuştur. Bu durum da iki koalisyon partisinin olaylann sorumluluğunu birbirlerl üzerinde göstermek çabasına giriştiği şekiin de yorumlanmıştjr. TSiP, MC iktidarını ABD'nin emirlerine kayıtsız, şartsız uymakla suçladı TSİP Genel Başkanı Ahmet Kaçmaz ve Genel Sekreteri Yalçın Yusuioglu, partilerinin Beşlk taş ve Bornova ilçe kongrelerinde dün yaptıklan konuşmalarda MC iktidarmın politikasını eleştirmişlerdir ve «TSÎP'in militarizme karşı oldufunu, Türkiye'nin, halkının çıkan için, dünyanm sosyalist, demokratik ve tüm antiemperyalist ülkeleriyle yakın ilişkilerde bulunması gerektiğini» belirtmişlerdir. Genel Başkan Ahmet Kaçmaz, Beşiktaş ilçe kongresinde yaptıfı konuşmada, «MC iktidarmın, şovenist çevrelerin baskısı ve şovenist • milliyetçi sloganlarla şartlandınlmış yıtınların etkisiyle, «sandıksal» amaçlarla, ABD isteklerine kayıtsız şartsız teslim olmağa zorlandığını» ileri sürmüş ve şöyle demiştir: «MC iktidarı, ABD'nin emirlerine kayıtsız şartsız uymakla, Amerika'nın isteklerine karşı hiç değilse direnir gözükmek açmazı içinde bocalayıp durmaktadır. MC bu açmaz îçinde Avupa Em perjalistlerine yaklasarak ABD ile arasının bulunmasmı istemek veya ABD'den boşalacak yeri AET'ye ikram etmek için canhıraş çağrılar yapmaktadır.» Kaçmaz daha sonra, CHP'ye de çatmış ve CHP Başkanmın Federal Almanya Dışişleri Bakam ile yaptığı görüşmeden son ra, görüşmenin güncel değil, uzun vadeli Türk Alman ilişkileri ve işbirliği konusunda yapıldığını açıklamasırun, AET emperjalizminin başını çeken ülkenin Türkiye'deki tercihinin, «Sos yal Demokrasi» olduğunun bir kez daha kanıtlandıgını bildirmiştir. öte yandan, TSÎP Genel Sekreteri Yalçın Yusufoğlu da partisinin İzmir Bornova ilçesinde yaptığı konuşmada, «Türkiye haikınm çıkarlarının NATO'dan çıkmayı, ikili aalaşmaların derhal feshedilmesini, Amerikan üslerinin sökülüp atılmasım ve AntiEmpe^alist kampta saf tut masını gerektirdiğini» ileri sürmüştür. Alkış yok Basın toplantısına yarım saat geç gelen Ecevit, salona girer girmez alkışlarla karşUanmıştır. Ecevit salonu dolduran partilüerl «Basın toplantısında alkış olmaz» diye susturduktan sonra hazrrlanan yazüı metnl okumuştur. Ecevit. Gerede olaylannı Meclis'e götürüp götürmeyeceği yolundaki bir soruya karşıhk, «Buna henUz arkadaslanmla konuşup karar vermiş değiliz. Hep birlikte göruşüp, mUşterek bir karar aldıktan sonra bilebllirim» demiştir. Coşkun'un basın toplantısı Bolu'da dün bir basın toplantısı düzenleyen CHP İzmir milletve kili ve Merkez Yönetim Kurulu üyesi Alev Coşkun, olayın baş so nımlusunun Bolu Valisi Ragıp Gerçeker olduğunu belirtmiş, olaylan AP Bolu milletvekili Ahmet Çakmak'ın miting alanına ya kın bir yazıhaneden yönettiğini ve tabancasını ateşlemekie başlat tığım söylemiştir. Alev Coşkun, olaylann Valinin ve emniyet kuvvetlerinin müsama hası içinde cereyan ettifini, tertipçilerin içinde MSP'ü ve APüle rin olduğunu, İmam Hatrp öğrencileriyle komandolann bu olaylar sırasında kullanıldıklannı söylemiş, şunlan eklemiştir: Saat 14.10. Kaymakamlık odası, oda partili partisiz vatandaşlarla dolu, Ecevit ve diğer CHP Vaizin görevi ileri gelenleri kaymakamdan can Alanı bir an gerfde bırakalım ve mal güvenliğinin sağlanmave Yeniçafa bucağına gtdelim. sını istiyorlar. Mulkiyeden 1972 Günlerden cuma. Yeniçağ camlin mezunu genç kaymakam bitkin de kürsüde Ankara'dan geldigl ve şok geçiriyor sanki. Ağzım söylenen vaiz Ekrem hocanın açamıyor. Telefon çalıyor. Içişvaazmı dinleyelim: Müslüman leri Bakanı telefonda, bilgi alakardeslerim. bin elden (çltmek U cakmış. zere. Yann Gerede'ye komUnistBakan ler gelecekmiş. Bu kutsal yerlerKaymakam Sağolun efende komünistleri konuşturacak mı dim, siz nasılsınıı, hürmetler esınız? Onlan dinletecek misiniE, derim.. dinleyecek misiniz?.. söyleyin. Ko Bakan münistler konusacak mı burada?. Kaymakam Saat 12'de iki Gün cihad günüdür.... gnıp arasında çatışma çıktı. ViCumartesi sabahı saat 10.30 • lâyetten yardım istedik.. 31.30 arası, Gerede'ye dönebiliBakan riz. Cumartesi Gerede'nin haftaKaymakam Vali henüz gellık pazan. Cevre köylerden medi efendim. halk yığılmış ilçeye. Alış • veriş Bakan yapmak için, pazar yerinde meyKaymakam Tesbitler yapıva ve sebze satılan tablalann al lıyor şu anda efendim. Yaralı tında sopalar, taşlar haarlan var, hastanede ayakta tedavi emış, bekliyor. Pazar ve İlçe kay düdiler. nıyor. Ecevit'in konuşma yapaBakan cağı alana CHPIİ vatandaşlar Kaymakam Emniyet Müdübirikmekte yavr^ yavaş. Gerede'nin bu alanının bir yanmda rü başından yaralı. Kutuplaşma cami, tarn karşısmda Hükümet sonucu karşüıkh tartışma çıkKonagı var. Caminin lçi boş de tı. Olaylar böyle başladı. Şu anğil. Camide namaz kılanlar. da toplantıya mUdahale edenler Şimdi taş ve sopalarla doldur dağıtıldı. Şu andaki kuvvetlerle muşlar secdeye vardıklan ha yatıştırması güç. Tugayın gelmesini bekliyoruz. lılan. Telefon kapandı. Kaymakam Saat 11.30. llk olay çıkıyor. kendisiyle tartısanlara cevap ver«Kahrolsun komünistler» diye di: «Olaylann tamamını tesbit bağıranlar, İmam • Hatip Oku için resim çektirdim. O resimlu öğrencisi olduğu söylenenler lerden anlaşılır kimlerin katılalanda Genel Başkanlan Ece dığı..» «O resimler» ele geçmeli ve vit'l dinlemeye gelenlere saldınyorlar. Gerilim artıyor. Geri yayınlanmalı. Böylece birtaknn Kaybolmalimin önüne geçmek gerek. Em iddialar kanıtlamr. niyet tedbirleri ile. PolisJe, jan mah «o resimler». Işin ucunun nerelere dayandığı belli «o redarmayla. Cami mi, cephanelik mi? simlerde». Aynı anda olaylar kısmen yaEcevit'in otobüsü, alanı yardı tışmış. Ecevit halka sesleniyor: ve kürsüye yaklaştı. Saat 13.50. «Caniler ve katiller hükümette. Otobüsten indi Ecevit. «Kahrol Komando tugayı gelinceye kadar sun komünistler» sesleri yüksel Bolu'dan burada herkesin can di cami tarafında toplanan ka ve mal güvenliği sağlanıncaya labalıktan. Kürsüde şimdi Ece kadar hiçbir yere gitmeyeceğim.» vit: «Bizira millî geleneklerimize Saat 14.45. Kendisine 14.05'de aykındır bu tavir, bu bağırmalar. Bizim dilimizde yuh, eli telefon edilen Vali, Bolu'dan mizde taş yoktur. Bizim görevi Kaymakamı anyor. Kaymakam Evet efendim. miş taş atanları sömürenlerin Bitti olaylar efendim. Kendileri ve onlan andıranların elinden (Ecevit'i kastediyor) şu anda kurtarmaktır.» yan odada dinleniyorlar. Hayır, Ecevit bir avuç zorbadan yanıkendilerine bir şey olmadı.. tı aldı taşlarla ve sopalarla. artık Albay geliyor kendinden geçmişti zorbalar ve halkla ilgisi olma>an zavallılar. Ecevit kaymakamın odasır.a Camiyi ve bayrağı kendilerine si fellyor ve soruyor vali ne üoper ederek taşlarla, sopalarla hal mando Tugayı'nm Bolu'dan ne kın üstüne yürümeye başladılar. zaman geleceğini, o sırada, alana Doldurulmuş bir avuç zorba halolaylardan sonra iki jip jandarkın adına hareket ediyordu. Söz ma ile yetişen Albay, Ecevit ile de, halkın kanını akıtarak. Alan kaymakamın odasmda karşılasıana baba gününe dbndü bir anda, yor: «Geçmış olsun efendim» disilân sesleri sardı ortalığı, yarayor ve sürdürüyor: «Bizim gölananlar, sağa sola kaçmaya çalı revimiz ölümü de göze almakşanlar. O sırada bir mucize oldu tır. Memleket sahipsiz değildir. sanki. Cami ile hükümet konağı Bu memleketin sahipleri vardır arasmda kalan CHPIi vatandaşefendim.» Ecevit teşekkür edi (Baştarafı 1. sayfada) Genel Sekreter Yardımcısı Deniz Baykal, ll ve İlçe Başkanı ile du rumu «müzakere» ediyorlar. Gelen haberler, Gerede'de sabah 11.30'dan ltibaren yer yer olaylann çıktığı yolunda. Ecevit'in karan kesin, «Bizi kimse yolumuzdan geri döndüremez» diyor ve önceden programlandığı gibi Ge rede*ye giriliyor. Kentin girişinde sakin bir hava var. Ortalarda pek kimse görünmüyor. Konuşmanın yapılacağı alana yaklaşırken, kala balık artmaya başlıyor. Bakışlarda bir kararsızlık dışardakilerde. Kararsızlığın tepkisi, korkuya da yandığmdan başıboşluğu ve ne yapacağtnı bilmezliği tehlikell. Alana giden dar yol, iki taraflı sarılmış durumda. Birden taşlar yağmaya başlıyor Ecevit'in, gaze tecilerin ve CHP1İ ileri gelenlerinin bulundugu otobüse. ö n cam kınlıyor. Koruma polislerinden Necati, elinde tüfekle otobüsün arka kapısını. Mümtaz, ön kapıyı rutmuş, Rahşan Ecevit'in sesi yükselijor içerde .Necati bey, Necati bey lütfen buraya, ön tarafa geliniz.ı Dışandald sesler Rahşan Ecevit'in sesinl çoktan du yulmaz kılıyor: «Kaatil Ecevit, Müslüman Türkiye, Komünistler Moskovaya..» Taş yagıyor bu arada, daracık yolda ilerlerken. Yo lun darhğı belki de, en büyük tehlikenin burada yaşanmasını do ğııruyor. Otobüste herkes egiliyor yere taşlardan ve cam kınklann dan sakınmak için. Ecevit hariç. Alana giriyoruz. CHPIi bir kalabalık karşılıyor: «Kahraman Ecevit, halkçı Ecevit.. lar ve diğer dinlemeye gelen vatandaşlar, hükümet konağından bakıldığmda alanın sol tarafına doğru kaydüar. Alanın bu yönün de, ara sokaklar vardı. Ve bu ara sokaklardan planlanan hareket yönetildiği gibi, oradan da bir grup zorbanın saldınya geç mesi planlandığı belli oluyordu. Alam dolduranlar o tarafa doğru akınca, ara sokaklardan gelenlerle birUkte cami yönünden gelenler birleşecek ve halk çember içi ne alınacaktı. Ancak bir tesadüf, yani halkın bir yöne gitmesi, çem ber içine alma planını gerçekleş tirmedi, hevesleri kursağmda kal dı bir avuç zorbanın ve onlan yö netenlerin. Taşlar yağarken Ecevit kiirsüden inip halkın vanına gitmek is tiyor, halkı yalmz bırakmak istemiyordu. Koruma polisleri ise, kendisine engel olmak çabasınday dı. Ecevit'in sesi mikrofonda yan kılandı: «Ben sizin genel başkanı nızım. Ne yaptığımı bilirim. Halkın lideri halkın önünde yer alır.» Bu arada, ortada sadece birkaç poüsin varliğı kimsenin gözünden kaçmadı. Ihbarlara, sabahki olay lara ragmen blrkaç polis . Saat 14.05. Olaylar 15 dakikadır süruyor. Bolu Emniyet Müdürü başı yaralı olduğu halde postaha neye daldı. Bolu Valisini aradı he men. Saat 14.05 Valiye olaylann başladığını, emniyet kuvvetlerinin gönderilmesi gerektiğini bildirdi. GÖZLEM (Baştarafı L Ssvfsd») çıktı. Kaymakam Veküi Kemall Akay, ortalıkta görünmuyordu. Saldırganlar ise, caminin İçinde ve alanın karsısında bekliyorlardı. Kaymakam Vekül odasına gellr gelme» sorduk: Bu kalabalık suç lşlemedl ml?. Neden bir tanesird yakalamıyorsunuz?. Kaymakam Vekül de bize soru yöoeltti: Hangl kuvvetle jrakalayun?. Gerede'de devlet yoktu. Sadece kışkırtılınış kalabalık ve maaş bordrolannda «Vali» ve c Kaymakam» yazan görevUV ler vardı... Olaylar başlar başlamaz. Bölge Trafik Müdürü, postanede benim vanımdan Vali*yi aradı ve tedbir almnvunnı istedi. CHF Genel Sekıeteri Orhan Eyüboğlu, Vali Ragıp Gerçeker'l arayarak olayı anlattı. CHP İzmir mUletveküi Alev Coşkun, olaydan bir gün önce Valiyi arayarak duruma el koymasuu istemiş. Olaylar sürüp dururken Ecevit. koruma ftmiri Mümtaz Karaduman'm telsiziyle, Valiyi aradı ve: Buraya gelip tedbir almadan ben buradan uzaklaşamam. Çünkü ben gittikten sonra olaylar çıkabüir. dedi. Vali Ragıp Gerçeker, bütün bunlara rağmen, her nedense olay yerine, saat, 16.30'da gelebildi. Demek oluyor ki, Valinin makam arabası Bolu Gerede arasım ancak üç saatte alabiliyordu. uerede'den ayrüıp, Karabük'e geldik. Eoevit burada, Karabük halkmuî sevgi gösterisiyle karsüandı. Işcl suııfının örgütlü olduğu yerlere. gericilik adımmı büe atamıyordu. Emekçilerin gür sesi, Gerede gericüerinin cılız vuhlarmı, kulaklardan çoktan silip götürmüştü. Gerede'de, taş yağmuruna rutulan otobüsün penceresinden. 31 Mart'ın çirkin iskeletlerini seyrettik. Menemen'de Kubüay'm boynuna dayanan kör testerenln acıması» kininl gördük. Kurtuluş Savaşımızdan bu yana yanm yüzyü geçtL Yarım yüzyıilık Cumhurijet tarihlmlsde llk kez, Abdülhamit gerieiligi. siyasal iktidar kolruklannda bagda? kurup oturmaktadır. 31 Martın kanlı kaatilleri. Anzavur isyanının ağzı sa'juı eericileri. Menemen'de Kubilay'm boynunu kör test«>re Ue kesen hilâfetçi caniler. gögüslerindeld yaftalar ve boğazlanndaki lplerle hortlamışlar ve Gerede caddelerlne salıverilmişlerdir. Kim bunlar? Anzavur'un tonınlan mı?. 31 Martın hunhar kaatill Derviş Vahdetl'nin mırasçılan mı?. Saidl Nursi"nin müriUeri, Pilavoflu'nun ticanileri mi? Kimler destekliyor bunlan?. Tıpkı Kurtuluş Savaşmdaki ihanet çetelert gibi, «Kuvayl lnzibativeler» kurulmuş olmasm.. «Ittihadı Muhammedi Cemiyetleri» açılmış olmasm.. Volkan gazetelerinde Abdülhamid gericiliğınin kini akıtılmış olmasın.. Damat Feritler, Denrts Vahdeüer, Albay Sadıklar, Sald1 Nursüer dirumiş olmasm. Evet... İki gün önce, Gerede Cumhuriyet Alamnda, çagdışı gericiligin, bir yeşil yılan gibi, kıvnla kıvrua nasıJ zehirini akıtmaya calıştağım gözlerimizle gördük. Başbakana atüan yumruğu «Anayasayı ihlâl» sayanlar, bakaum muhalefet liderine yapüan taşlı sopalı ve silâhlı saldınyı baslt bir «zabıta vakası» mı sayacaklar?.. Unutmayalım: Ismet Paşaya, Uşak'da atüan taş, Demokrat ParUnin mezar tası ohnuştu Gerede sokaklannda yönetllen «cephe> saldırganlannın ellerindeki taş, ülkedeki Atatürkçülerin «sabır taşı» mı olmalıdır acaba?. Bakan ve kaymakam SALDIRI OLAYI (Baştarafı L Sayfada) madan soruşturmadan aynı tahrike katıldı. Ve taraftarlannı bulunduğum blnaya, benim Uzerime saldırttı. Canımı etrafunda etten bir duvar çeviren, büroya sığınmış arkadaslanma borçluyum. Taş, sopa ve tabancalarla bulunduğum büroya saldınldı. Aynca tabanca taşıdığım lddia ve isnat edildl. Asla tabanca Ue de ateş etmedim. Konu İle Ugili olarak bugün 10.30'da Meclis basın bürosunda basın toplantısı yapacağım. Nasıl blr terübe ve haksız isnada muhatap olduğumu delillertyle açıklayacagım.» lar ve çember sakaUuarla blrltkte eünizde tabanca Gerede olaylannın kışkırtıcısı ve duzenleytcisi bulunmanız, demokrasi, rejim ve YUce Meclis İçin bir yua karasıdır. DUnya parlamentolannın hiçbirinln Başkanvekül sizin gibi korumak savunmak durumunda olduğu demokrasiye va rejime elinde silâhla saldırmamıştır. Silâh kullananlar, naldıranlar vardır. Ama bunlar Meo lis Başkanvekili değü, akıl hastasıdır. îçinde bulunduğunu» durumda yüce Meclis'tn Başkanvekili olarak kalmanız artık mümkün değüdir. Sizin yerini» çok sevdiğiniz tabancalartn yalmz oyuncak olanlan İle oynayabüeceginiz psikiyatri klinikleridir. Sizi Yüce MecUsln Başkanvekilliğinden lsttfaya çagınyor, üzüntülerimi bildiriyorum.» Saldnganlıkfa Tıımanma . Demirel'i ziyaret Ahmet Çakmak, dün saat 13'de Başbakan Süleyman Demirel tarafından evtnde kabul edilmlştir. Demirel İle 15 dakika görüşen Çakmak, evden aynlırken Gerede olaylan sırasında ateş eder ken resminin çekildiğine dair sorulan bir soru üzerine, «Bir resmiml çıkartsınlar, kendi lpimi kendim çekerim» demiştir. Çakmak «ANKA» ajansı muha birinin sorusuna şu karşılığı ver mlşür: «Böyle bir tertibe şimdiye kadar hiç muhatap olmadım. Genel başkanıma bilgi verdim. Tek rar Gerede'ye gidiyorum. Orada hadiseleri yakmdan takip edeceğim.» Makarios lstifası istendi Saldın olayına adı fcanşan Bolu milletvekili Ahmet Çakmak'ın lstifası istenmişör. CHP Hatay mületveküi Mehmet Sönmez dün Ahmet Çakznak'a bir telgraf çekerek. «Yerinin Millet Meclisi olmadıgını» söylemiştir. Sönmez'm telgrafı şöyledir: «Demokrasi, rejim düşmanlan, göstermelik miiliyetçi komando0 Sigortalılar ve sigortadan emekli olanlara yeni hak ve kazançiar sağlayan yasa yürürlüğe girdi ANKARA Halen slgortah olarak çalışanlarla, Sosyal Sigortalar Kurumundan emekli olanlara çeşitli hak ve fcazançlar sağlayan kanun, dünkü Besml Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Aynı kanunla, halen çalışmakta olan işçüerin, 19SO"den önce ve sonrakl hizmetlerini borçlanma üe kabul etti> melerinl sağlayıcı hüküm de yeni şekll ue uygulamaya konulmuştur. İçinde 550 bin (BaşUrafı L sayfada) açılmasına ve ıçındekilen savarak gerçekten gümrük ambarlarından alınmış ÇeKoslovaK avıze kristali olup olmadıgını saptayacaktır. GUmrtik ve Tekel Bakanhğımn 30 mayıs güntl Tokat C'ocuk Esirgeme Kurumu ve CGP ll Başkanı Peyman Akcan ile eşl Rutıi Akcan'a teslim ettiği 107 bin metre dantel ile aynı kişilere daha önce verümiş olan binlerce komple pikap iğnesi ve öteki ticari esyalann ne olduğu İse aydınlanmamıştır. Tertipçiler «Olaylann tertipçileri arasında lise matematik öğretmeni Hüseyin Altınsoy, Büyük Cami imamı hafız Hasan, Yeniçaga'da Cami vaizi haa Ekrem Doğanay, MSP'li Hacı Celâl, MSPIi hamamcı îrîan Yazıcı, Halk Eğitim Müdürü Osman Miüralyöz, Bolu milletve kili Ahmet Çakmak'ın kardeşi ha cı Ziya Çakmak, APli Seref Özkul, Hasan Bayraktar, APli Adnan Yazacıoğlu, MSP yöneticisi Seyit AU, AP yöneticisi Sevket Yaşar, AP Ü Genel Meclisi üyesi Hüseyin Çamlıbel, Hacı Ömer Cevahiroğlu vardı.» yor. Saat 16.00, polis memuru Mehmet Ali Durmuş Kaymakamın odasında, •Efendim ben gördüm. Adalet Partili Milletvekili Ahmet Çakmak'ın elinde tabanca vardı.• Polis memuru, aralanna İmam Hatiplilerin katılacagı söylenen polis memurlanndan Mehmet Ali Durmuş'un bu ifadesi Cumhuriyet Savcısının tutanaklannda yer alıyor. Savcının tutanaklannda yer alan başka bir ifade daha var. Gülhan Turizmin sahiplerinden Yılmaz da, kimlerin olaylar sırasında nerede olduğunu açıklıyor. Neler söylediklerini tutanaklara geçirtiyor. Savcı'da var hepsi. İki bi'im adami (Baştarafı 1. sayfada) çekildiğini bildirmiş ABD isterse Başpiskopos Makarios, gazetecilerin bir sorusu üzerine de şun lan söylemiştir: «Birleşik Amerika Kıbrıs konusundaki bir çözümde kesin bir rol oynayabilir. Amerika isteseydi, Türkiye'nin Kıbns'ı istilâsını da önleyebiürdi, buna eminim.» (aa) Bozbeyli (Baştarafı 1. sayfada) smavda yenık düştügünü unut mamalıdu» şeklinde konuştnuştur. Aybar, Cumhurbaşkanına çekti ği telgrafında, «Son olaylann gü venlik güçlerinin gözleri önünde cereyan ettigini» beürterek, Sal dınlar MC kurulmadan hemen önce başlamış ve cephecüenn iktidan sırasında sistemü bir seküde gelişmiştir. Silâhlı zorbalar MCnin siyasi r lenni savunmaktadırlar ve aynı merkezden yönetildiği izlenıml yaratmaktadırlar. Bu durumda, baş sorumlulan teşhıs etmek zor üe ğildir. Devletımizin başı olaraK olaylar karşısmda takınacağınız tavır rejimin geleceğini belirleye cektir» demiştir. DP Genel Başkanı Bozbeyli ise dün Zeytinburnu ve Şışli' de düzenlenen partisinin toplan tılarında hükümetin olaylar kar şısındaki körükleyici tutumu nun kaygılaruu arttırdıgıru belırt miş ve şöyle Lemiştir: «Demokratik anayasa Suralia nnın özüne bağlı, cıddi ve sağ lam tedbirler al'imazsa, önüne geçilmez daha büyük sorunlarla karşı karşıya gelebilirız. İktidar döğüşken, ve hırçın olamaz. A nayasa organlan ve mııhalefetis didişerek, sonuca ulaşmış hiç oir demokratik iktidar yoktur Saym Başbakan önceki gün hil kümetin görevlerini sayıp dök müştür. Hükümetin görevleriır sayıp dfikmek degil. bu sorevir ri yerine getirmek ve kanunlan hakim kılmak önemlidir. Milletin btiledıği budur.» Baskın öte yandan, Tokat Cumhuriyet Savcıhğı önceki gün Tokat Çocuk Esirgeme Kurumu ve CGP ll Başkanı Peyman Akçan'ın evj nl basarak arama yapmıştır. Öğrenildiğine göre, Peyman ve Ruhi Akçan çittinin evinde bir çok kaçak eşya, Du arada yüzlerce çakmak ve iki tabanca ele geçmiştir. Söz konusu esyalann kaçak olduğunu saptayan Tokat Cumhuriyet S«»cısı, eşyalara el koymus ve soruşturmaya Daşlamıştır. Vali yalan söylüyor Coşkun, Bolu Valisi Ragıp Gerçeker'in olaylar sırasında tutumuyla ilgili olarak da şunlan söy lemiştir: «Bolu Valisi TRT'ye verdiği beyanatlarda kendisine bir ihbar ya pılmadığını söylüyor. Vali yalan söylüyor. Çünkü toplantıdan bir gün önce saat 21'de Bolu Emniyet MUdürü ile bizzat görüştüm. Ted bir ahnmasını istedim. Toplantının olduğu gün Kaymakamı saat 930'da ziyaret ederek "'dd: tedbirler istedim. 13.07'de bizzat Vali ile görüştüm. Kendisine toplantı başlamadan önce saldınlar yapıl dığını söyledim. Tedbir ahnmasını istedim. Vali ile yaptıgım görüsmeye iki polis memuru. bir bekçi ve makam şoförü de tamk Milü Basketbolcu (Baştarafı Sporda) Mehmet gibi uzun basketçiler bulup, onlan yetiştirmelidirler. Ancak o zaman Türk basketbolü daha üst düzeye gelmiş olacaktır» demiştir. Türkiye'de basketbolün büyük aşama ıçınde olduğuna değinen Doğan. Tansferiyle ilgili olarak da şöyle konuşmuştur: «Galatasaray'dan aynlmam. ta mamen geleceğimi düşünmsme dayanmaktadır. Ankara'ya vprleşiyorum. Yakmda evlenecegim. B'i nedenle s^kerspor'u tercih ettim.» demiştir. Dünkü gazetemizin bırınci say fasında Istanbul Belediye Baş kanı Ahmet tsvan'ın basın fop lantısını yansıtan habsrde ikincı cümle şöyi:* olacaktı: tıAhmef tsvan. Bakanlıkların müdahalesiyle Beledivenin yet kilerini fcullanamaz duruma gel digini belirtmiş ve bu davranıs lan hükümetlenn Belediye ü?e nndeki vesayetlerınln eskı bir bPİirtisl oUtralc nitelendırmış tır.» DÜZELTME ruluştan tir. Prof. Dr. Tütengü, telgrafmda şöyle demiştir: «Bazı bilim ariamlannın programdan çıkarılmasmı üzüntüyîe karşıladık. Bilim anlayışı ve onunı ile bağdaştıramadığım bu tııtumunuz nedeniyle kongreye katılmayacağımı, Bakanlığınızda Komandolar Gerede'de görevli bulunduğum kurullardan çekildiğimi bilşrflerinize sunaSaat 16.30, saldın biteU ikirım.» buçuk saatten fazla bir zaman Prof. Dr. Özdemir Nutku da «1. geçmiş. Vali Gerede'ye gelebildi. Uluslararası Folklor Kongresi Komando Tugayı'na bağlı birBaşkanhğı.na çektiği bir telgraflikler bir albayın komutasmda ilçeye geliyor. Vali bey, CHP la. Kongreden çekildiğini ve daha Genel Başkanına «geçmiş olsun» önce verdiği tebliği geri aldığını diyor... bildirroiştir. Yola çıkıyoruz yenlden progProf. Dr. Özdemir Nutku'nun ram gereğince. Ecevit aynlırken telgrafı özetle şöyledir: sesleniyor halka: «Gerede'ye E««Dünyanın Türk folkloru ile leceğim yeniden.» Halk haykırıbirlikte tanıdığı iki büim adamı yor «Kahraman Ecevit, halkçı mız, kongreye politik nedenlerlp Ecevit.» son anda almmamışlardır. BunŞimdi yollar ana baba günü. lar, Sayın Prof. Dr. Pertev Nalı Kurbanlar kestliyor, drs'Millar vuBoratav ile saym Prof. Dr. tlruluyor gümbür gümi ir. Konhan Basefiz' 'tir. Bu iki bilim ada voy gicierek artıvor biT çıg eibi. mı, kongrenin hazırlıklan yap1KaraoSJan'ın alnına •snrülüyor mağa ba?ladı$ı eeçen yıl, kongrekurban kanlan. Gerer de akan ye çağnlmıslardır. Daha sonra insan kanlanvsa, çağır vüz kaTürkiye'de do^ispn iktidar bu iki rp.w olarak olavlan vsraranlabilim adamını oa*ırmaktan va?nn, düzenleyenlerin alnını dam geçmiştir. Türk folklorunu ' :n« aaiıyor. Halka karşı olanlann, ya tanıtacak uluslararası bir kone halkın ve dinin yanmda tmiş gireye. partl koneresi zihniyet' i'» üı olduKlanm flân edenlerin, bakılarak siyrset kan^tinlmıs ve savunacaklan bir sev kplmsriıkongre bilimsel olmaktan çıkağmı ortaya koyııyordu Gerede'rak çag dışı bir politik anlayış de akan insan kanlan .. noktasına getirilmiştir.» CHP ile (Baştarafı 1. sayfada) oğlu, Callud'un cevabi mesajını da Ecevit'e getirmiştir. Callud, Ecevit'e mesajmda «ortak j'önleri halklannı iktidara getirmek olan ilerici iki par ti tabii ki, bir araya geleceıderdır. CHP ile ekonomik, ideolojik, siyasal alanda ve halk düzeyinde her türlü işbirliğine hazmz. Biz y'alnız ilerici ve sosyalist kuruhış larla partilerarası işbirliği kurarızn demiştir. Ote yandan, Libya Başbakanı r.a gönderdiğı mesajda Bülent Ecevit, <:Bu yü başında ülkemize vaptığınız ziyaretin anılan nâlâ canlı yaşamaktadır. Türk mıl ıetı tıiçbir dönemde yalmz Kal mayacagını Kıbns olaylan sıra sıııda Libya yardTuyla görmiiş ni. Libja halkmı ve değerli yöneticilerini de hiçbir zaman yaJ ııız bırakmayacağımızı gösternıe yı DU görev sayarız. Türk hal kının en büyük temsilcisi ola rak CHP, halklanmız arasında doğrudan oır bağlantının öncüsü olmayı şeref uymaktadir» demiştir. ÎSRAiLYAPISI SAVAŞ UÇAKLARI SATIŞA ÇIKARILDI KÜDÜS Kfir (Yavnı Aslan) tipi îsrail yapısı savaş uçaklan için yabancı ülkelerden de sipariş kabul edileceği açıklanmıstır. Sesten hızlı uçabilen Kfir, fsrail üçak Endüstri Kurumu tarafından Fransız Mirage ve Amerikan Phantom uçaklanndan esin lenerek yapılnıştır. Kfir'in yapunını ük kez nisan ayında açıklayan Savunma Bakanı Şimon Peres, uçağın Israü'd^ki satış fiyatının dört milyon dolar (56 milyon TL.) olacağını belirtmiş ve bunun «Sovyet yapısı Mig 23lerle rekabet edebilecek nitelikteki bir jet İçin ehven bir fiyat olduğunu» söylemiştl. Îsrail hükümetinin dün vayınladı»ı bir bildiriye göre, yabancı ülkelerden gelecek siparişler hükümet tarafından ayn ayn inrelpnerek karara bağlanacakbr. Bildiride hangi Ulkelerln uçağa ilgi gösterdiŞi ve şimdiye kadar kesin sipariş alınmış c u p olmadığı belirtilmemiştir. (a.a.)