Catalog

Sınıf Geçme Hediyesi RENKLİ Sınıhuı Geçen Yamınaza £a üygua ANSİKLOPEDİSİ'dir. Cüt fiolinda Çtkb. TokstÜs dı Saülır. Topnn Sltts YaHol: btnbui'da BsbıSH'd» ÜLKÜ OKUL OCAK KİTAP DAÖITIM ŞTİ.«*8ATEŞ 50: yıl; sayı: 17607 umhuriYet Korucusu: TUNUS NADİ Telrraf T * s ı e k t a p tdreslr Cumnurlyet I s t ı n b u l P o s t * K u t u r a : Istsnbul N o : 246 T e U f o n l a r : 224290 2 3 O 9 6 224297 2 3 4 2 9 8 324399 ÜNİVERSİTE G İ R İ # ° KURSLARINDA K) Ağustossınav günü KLASKMODERN SINİFLAR hatoskurgazl cad272s)9a tefc468112 9 Ağustos Perşembe 1973 Merkez Bankası dolar işlemini sınırladı [Cnmhnriyet Hab«r Merkezi] Merkez Bankası, Arnerikan dolarının ahmını ve dolar uzerindeki işlemleri sınırlandırmıştır. Avrupa ülkelerinde gerçek değerinin altında yüzde 15 bir farkhlaşmayla ışlem goren dolann, aynı duruma son günlerdte Tıirkiye'de de düsmesi karsısında dun alınan karar, Merkez Bankası tarafından ilgılı bankalara bildirilmıstir. Merkez Banka^ınm bu konudaki tebliğine gore, bankalar 200 dolara kadar olan mıktarları yıne eskiden olduğu gıbı re>mi kur olan 14 liradar alabileceklerdir. 200 doların urerindeki islemler ıçin Merkez Bankasına başvurulacaktır. Tebliğın, son Künlerde doların tfünyadaki serbest satıs fıyatının 12 lırava kadar dusme^i urenne spekulâtörlenn Türkiye'ye dolar akıtmaya basiaması karsısında yayınlandığı be . lirtilmektedir. , Ekonomık cevreler, Alman markma uvgulanan resmî kura oranla doların dıştaki serbest j değerinin yüzde 15 farkhlaşma ı sı uzerine, ozellikle yurda İ7İnli rionen ısçiler ve turistlerin bankalarda dolar bozdurtfuklarının görıilduğunu ve bu mıktarın son bir ay içinde milyonlarca Turk llrası karşılığını bulduğunu söylemişlerdir. Mark üzennden yapılan hesapla doların dıştaki degerı 12 lıra civarında bulunmaktadır. Dolar. resml kur uzerinden 14 lıradan işlem gdrdüğünden, arada 150200 kuruş bir farkı görenler, ellermdeki paralan do lara dönüştürerek Türkive've gondermeve başlamışlardır. Bu yollarla Hazine geniş ölçüde kay ba ugratılmıstır. Doların serbest pıyasada gerilemesıyle Hazınenın busüre kadar uğradığı kay(Devamı Sa. 7 Su 8 de) DevGenç davasmda Askerî Savcı, suç vasfının değiştıği gerekçesi ile idam isteminden vazgeçti ANKARA DevGenç davasında esas hakkındakı mutalâasını okumaya devam eden Askeri Savcı Alı Hüner, DevGenç'ın suç vasfındakı değ;şıklıkler üzerinde durmuş, başlangıçta TCK. nun 146 1 maddesı uyannca ıdam cezası talebıyle mahkeraeye sevkedılen samkların bu sefer TCK nun 141/1 maddesi uvannca 815 yıl hapisle cezalandırılma^mın yerinde olacağını ifade etmiştir. Askerî Savcı bu konuda ozetle şöyle deraıştır: (Dcvamı Ss. 7. Sfl. 2 rir) Halil Tunç, Başbakanla götüştü TÜRKİŞ GENEL SEKRETERİ; TALU İLE YAPTIĞI GÖRÜŞMEDE GENEL GREVE KARARLI OLDUKLARINI, BAŞKA ÇARE KALMADIĞINI ANLATTIĞINI AÇIKLADI METALİŞ SANAYİİNDEKİ G R E V VE LOKAVT UYGULAMALARI İLE İLGILİ OLARAK İŞÇİ VE İŞVEREN TEMSİLCİLERÎ ARASINDA G Ö R Ü Ş M E Y A P I L D I "HÜKÜMET, İŞVERENE SEMPATİ DUYUYOR,, ANKARA (Cumhuriyet Bfirora) Türkîş Genel Sekreteri HalJ Tunç, dün saat 130'da Başbakan Naım Talu'yu makamında zıyaret ederek. işçi • işveren iliskılerindeki son gelişmeler ve ışverenlerın rutumları nedenıyle her rürlü direnişe gireceklerini, bütün işkollarında toplu bir grev hareke tine hazırlandklarını büdirmiî, bu duıumdan hükümeti haberdar etmekte fayda gördüklerinı soylemUtır. Öte vandan. dün sabah Metallş ^anavıindeki çrev ve lokavt uvgulamaları tle ilgili olarak t;çı ve ineren temsılcılen an»smda baslayan gorusmeler yarın da devam edecektır. Petrolİs Sendikasımn PPAO'ya bağlı 4000 işçiyi kapsayan 7 işyerinde aJmış olduğu erevin ise, yarın. sendikanın sapiayac^ RI bir saatte başlayacağı ö#renilmiştir. Başbakan Naim Talu tarafından kabul edılen Türkîs Genel Sekreteri Halıl Tunç, Ba^bakana lokavtlar. prevler ve i=cı memur Petrolİş grevi ayınmı konusunu «nlattığını söy lemış, genel grev konusundakı bir soru üzenne de «Başbakana onu da söyledıra. Genel greve kararlı oldugumuzu, başka çaremızın kalmadığınj açık seçlk soy ledim» demıştır. Türktş Genel Sekreteri Tunç, Başbakan Naim Talu ile yaptığı görüsme hakkinda şunlan söylemiştır: «Sayın Başbakans lokavtlar, grevler ve bir de ışçı memur ajınmı konusundaki dusüncplerimi İşçi sorunları «1 ve bu konuda uygulayacağımız polıtıkayı ıfade ettım. Kendaleri gerek lokavtlarla ilgılı, gerek grevlerle ilgılı konularda hükumetın ışçiden yana bir polıtıkayla yardımcı olacaklarını, lokavtlardan hükümet üyelerimn de uzüldüğünü belirttiler. Pakat kendilerine şu sitemde bulundum: '"Bugüne kadar en ufak gTevler ertelenirken, lokavtlarm hükü metler tarafından ertelenmeyişinı, hüklimetlenn işverenlere karşı bir sempati;!, seklinde vorum ladjğımızı ifade ettim. Bu arada daha fazla bekleyemeyecegınuzi bılhassa memur işçi konusunda Genel Kunılun aldığı karan uygulamak zorunda oldugumuzu, son olarak bu konudaki düşüncelerimizi kendisine anlattım.» İşçi memur ayrmu Işçimemur ayrımı konusunda prensibinl hallettiklertnı, Bakanlar Kuruluna bu meseleyl iki defa götürdügünU, bir iki noktada pürüz kaldığını, 12 bakaıun itirazı oîdugunu ve Uç dört güne kadar memurisçi aynmı meselesıni halledeceklennl ıfade ettiler. Savm Başbakanla görüşürken DİSK'e baglı senüikanın Ereğli Demir Çelik Pabrikastnda aldığl ETPV karannı da destekledigimizt ve tşverenler hu anlavısta devam ederlerse. uvusmazlık konulannda daha sert hareket etmeve kararlı oldugumuzu, şimdive kv dar bu konudaki ivi nivetimtîin işverenler tarafınrian bir zsaf olarak nitelendirildıftinl. ayrıca Türk işçi hareketı kendismden emin, tek dUsüncesi seçim atmo^feri içüı vent bir probiem olmavalım veni bir hurursuzluk ve>ilesi olmavalımdan öte. bır düsünceve sahip olmadıftımızı, =»rtık eümıhın bizden cittifinl, hundan sonra sitem etmeve. bi7i kinamava ldtnsenin hakki olmadıgını kesmlikle ifade ettım.» TUrk ts Genel Sekreten Halil Tunç. bu arada bir eazetecinin «Savm Bashnkanla huprünMl sörüsme sizi tatmin etti mı'» seklindeki sorusuna şöyle cevap vermiştir (Devanu Sa. 7, Sfl. 7 de) lşçi Kesimi, davasmda sanık Avni Deniz, can güvenliğinin sağlanmasını istedi • SANIKLARDAN 2'Sİ TAHLİYE EDİLDİ u Edirneden Ardahana kadar hep aynı manzara.. Almanyadaki ij;ı!er izine gelıyor'ar Ama yolculuk çoğu kez acı bir jekilde son bulayor İsrail askerî mahkemesi Lübnan'da yakalanan Bulut'u 7yıla mahkum ettı TELAVtV Lod Askerî Mahkemesi, Israillılerın bundan birkaç ay önce Lübnan'daki fedal uslenne yaptığı baskında yakalanarak Israıl'e getırılen Faık Bulut adındaki Turk'ü önceki gun yedı yıl hapse mahkum etmıştir. 23 yaşındaki Paik Bulut, kanun dişı bır örgüte mensup olmak ve îsraıl devletmin güvenlığıne zarar verme amacı ile askeri eğıtım görmekten suçlu bulunmuştur. (a a) ABD Başkan Yardımcısı Agnew'un her haita rüşvet aldığı öne suruldu WASHİNGTON Amerika Cumhurbaşkanı Yardımcısı Spıro Agnew'un, gerek Maryland \ Valısı ve gerekse Başkan Yar [ dımcısı olduğu sıralarda, bazı | ihale yolsuzluklarına «bilerek j ve ısteyerek çöz vumduğu» ve | karşılığında, her hafta vüklü ı bır para aldığı Ueri «ürülmek ı tedir. | Amerika'nın birçok şehrinde yayın yapan «Knıght» gazeteleri, Agnew'un Baltımore şehrind"e Belediye görevüsıyken ve daha sonra da Maryland Valısıvken, bazı ıhaleleri kendisıne yakın inşaat firmalarına kazandırttığını ve karşılığında ber hafta 1,000 dolar aldığını yazmışlardır. Agnew. Başkan Yardımcısı olduktan sonra, Federal Hukümetm ihale kurumu olan «Genel Hizmetler tdaresi» nin ihalelerinde yolsuzluklara göz yumarken de, fiyatını 50.000 dolara çıkarmıştır. Yugoslavya'da bir yılda 3 bin kazadan 2 binini Türkler yaptı «Edirne Istanbul yolunda Babaeski yakınlannda, yurda izınli gelen bir işçinin kullanrfıgı bir otomobille kamyon çarpışmıs, 6 kişı ölmüştür.» 3 Ağustos Cumartesi günü ajansların telekslerinden geçen haberin birıncı cümlesidir bu! Bir baska haber: «Belgrad Zagrep yolunda, 2 Turkun arabaları çarpışmış ve 3 kUi ölmüştür.» (3 Ağustos) «Uşak yolunda 7 kişilik bir ailenın bulunduğu otomobil, karşı istikametten gelen bır otobuse bindırmış ve Yiğıtoğlu ailesınden tek kisi kurtulamami'tır.» (15 Temrauz) Butün bu trafik kazaiar.nda kazaya uğrayan arabaların plakalarında bir harf var: «D» (Almanya) Ve bütün bu trafik kazaları «onucunda aılelere mezar olan «D» plakalı arabalar, yurt dışından, ozellikle Almanya'dan geliyor. • 100 bin iscl, Hazıran. Temmuz ve Ağustos aylannda Almanya'dan Turkiye'ye ızın içın geldl. Sadece Temmuz ayı içinde Alman plakalı ısçi arabalarımn Turkıve'de yaptıklan kazaların sonucunda 75 kısı öldü, 200'den faziası da yaralandı. • Kapıkule sınır kapısından Hazıran, Temmuz ve Ağustos aylannda 30 bin kadar isçı arabası vurda gırdl. • 6000 Türk ışçısi çalıştıran Almanja'nın Kdln şehrlndekı Ford Fabnkasında yapılan bır araştırrnava göre, lzinlerıni geçirmek uzere Turkiye'ye arabalarıyla gıden 2400 Türk işçisinden yuzde 20'si, kaza geçiren arabalarını Türkıye'de bırakmak zorunda kalıyorlar; vüzde 45'i ise çarpılmıs arabalarla geri dönüyorlar. Ekspress» adlı Yugoslav gazetesı, Temmuz ayı sonunda yayımladığı bır «eri yazırfa şunlan belirtiyor: «399 kılometrelik Zagrep Belgrad yolunda bundan 10 yıl kadar once trafik kazalarmda günde sadece bir kisi ölüyordu. Bugun aynı yol uzerindeki trafik kazalarmda ölü sayısı ortalama 11». # Gene Yugoslavya'da sadece Temmuz ve Ağustos avlarınrfa (Devaııu Sa. 7. 8ü. t da) > BAŞKENT NOTLARI Ölüm yolcaluğu Hazırlayan : Cumhuriyet Haber Merkezi 50 yıllık Cumhuriyetin Türkiyesi... Fikret OTYAM ANKARA On yüda yurdu demir ağlarla örmüşüz.. Her vaştan genç yaratmışu:. Ellı yılda, Cumhunyetın elll yılı İçın, onu anlatan bır şair yetıştırememlşiz. Bir bestecı çıkmamıs elli yıün yüceliğinl çalgılarla anlatabılecek. Elll yılda. bir para kompozisyonu çizecek sanatçı yetistirememişiz.. Vah kl vah.. Marş sözü vansması açıUnıs(Devanu Sa. 7. Sü. 4 de) «îsçi Kesimi» davasının 1 numaralı sanığı olarak yargılanan Orman Fakultesı öğrencisi Avni Deniz, dün sabahki duruşmada yargüanmakta olduklan Istanbul 3 numaralı Sıkıyönetim Mahkemesinden «Can gdvenliklerinin lağlanman için mahkeBieca karar alınmasını» istemiştir. Durujm» Yargıcı Deniz Hâkim Yuzbası Bahri Yağcı, sanık Avni Denizin bu konudaki koBujmasını tutanağa aynen şöyle geçirmiçtlr: «Sanıklardan Avni Deniz söz lsteyerek; Selimiye'd'eki tutuk evinde çe?ltli ?ekillerde baskılara maruz kaldıklarını, duruşma salonundan çıkanldıktan «onra can emniyetlerinin bulunmadığını, bugüne kadar 2030 kisinin tutukevi idarecilerı tarsfından dövüldCğünü, bu sebeple burada serbest bir şekilde ifade vermenin imkânı kalmadlğım beyan ederek, bu hu(Deraou Sa. 7, Sö. 1 de) Memurların 9 aylık maaş farklarının ikinci taksidi Kasım'da ödenecek ANKARA Memurların binkmiş doku2 avlık maaş farklarının ıkıncı taksıdinın onüraüz dekı Ekım, ya da Kasım ayı ıçmde bdeneceğı bıldirilmiştır. Malıye Bakanlığmdan bır yetkilı, dün THA muhabırine, «hazır lıklarınuz Ekım ayına göredır. Ancak yetışmezse Kasım ayı içinde mutlaka ödenebilecektir.» âemıştîr. lnonu: T •• •• "ABD'nin ıslahat Amerikan uçak gemisinin kopardığı elektrik kablolarımn onarımı 20 gün sürecek Soruşturma açıldı teklifini NATO içinde Türkiye desteklemeli,, ANKARA, (Cıtmhuriyel Burosa) OLAYLARIN ARDINDAKİ Adalet Bakanlığına yakın çevîndependence uçak gemisinin reler, Agnev» hakkında, rüşvet, Pazartesi gunü Istanbul'dan ayvergl kaçakçılığı, nüfuz suiıstınlırken kopardığl Boğaz'daki mali iddıalanndan soruşturma sualtı kablolarımn onanmına bu «çıldığını doğrulamıstır. gün baslanacaktır. ' lddialara göre, Agnew'un geİlgilıler, Istanbul'un bir çok J rek Maryland eyaletl valilik sesemtine münavebe ile elektrik çımlerinde ve gerekse Baskanverildiğinl belirterek, «Pazartelık kampanvası gunlennde yasi gününden beri cereyansız kakın adamlan olan bazı nüfuzlu (Devamı Sa. 7, Sö. 5 de) (Devanu Sa. 7, Sü. a de) CHP'den Istanbul milletvekilliğine 58, senatörlüğe 16 aday adayı var CHP Istanbul n örgütüne mil letvekili olmak isteyen 58, sena tör olmak üzere de 16 kışi baş vurmuştur. Başvurma sırasma göre milletvekill aday adaylan şunlardır: Orhan Birgit, Hüdai Bukağıh, Hüseyin Sanaslan, H. Basri Ak gırav, Şükrü Haşhaş, Nihat Aslantürk, Ahmet tsvan, Tahsın Çayır. Metin Tüzün, HUseyin Er baş Sedat Emüler, Halil Gündoğdu, Yasar Esti, Abdullah Sö?er, Abdurrahman Kökseloğlu, Engin Ünsal. Kâzım Ozeke, Meh rr.et Karakulak, Sükrüve Tok, Osman Avdın Tolan, Osman Sait Çalay, Yüksel Günay, Mehmet Şerif Bacılar. Bahir Ersoy, Hasan Kava Domaç, Vahit Çalın, îlhan özbay, Ferdi Uner, Neodet ökmer, Ahmet Senaslan, Mehmet Emin Sungur, Ali Nihat Abdikoğlu, Gündüz Günışık, İb(Devanu Sa. 7, Sü. 7 d<.) GERÇEK Ekonomik Düello ran ahnmıştır ve ekonomik karakterli bir olay hızla siyasal bir anlam kazanmıştır. Kamuoyu henüz yurt çapında grevlerin yaratacafi büyük huzursuzluğun tecrnbesine sahip değildir. tlkenin ekonomik hayatının durması veya çok yavaşlaması, süre ne olursa olsun, normal zamana dönüş olanağım cidd! şekilde gfiçleştirebilir. Böyle bir tecrübe yasandığı zaman, zarar görenlenn sadece ısçiler ve işverenlerden ibaret olmadığı, sos> val havatın ağır sekilde yara aJdıği da görülerektir. Grevlerin, zaten böyfime ve işletme sermayeleri konasunda ••• (Devanu Sa. 7. Si" s da) Hava lş Genel Başkanı ile yöneticilerinin bir hücrede dövüldükleri öne sürüldü Ttlrtdj» SiTil Havacüık Sendikası (Hava îş) Genel Merkez Töoetim Kurulu dün Aniara'da kl ilgililere bir telgraf çekerek, sendıka Genel Başkanı, Genel Başkanvetali, Genel Sekreterı •• Hava İş Dergisinın Istihbaı»t Şefinin 3 Ağustos gecesı «16 i«at bir hücrede hapsedılerek ! T« gftzlerl baglı olarak dövülerek |; ifadelerı a'.ındığını ve ağır hakarete maruz kaldjklarını» bıl I dirmis, olayı protesto etmıştır. , (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) 1 Cumhunyet Senatosu Tabii Üyesı Ismet înonü, Baskan Nıxcn'un Sıyasî Damşmanı Henry Kıs^ıngerın «Yenl NATO ve Avrupa Vılı» olarak adlandırılan konuşmasından sonra orta • ya çıkan NATO'da muhtemel | değısiklıkler, bu değişıklikler karşısmda Türkiye'nin rfurumu ile ilgili sorulan cevaplandırtnış, »Amerika bu şıkâyetinde elbetMaliye Bakanlığı yetkılisi ayte ağır basrnaktadır. Amerika' nca şunlan eklemiştir: BOUT Şoför trfan Mteit Bal yı taleplerinde NATO Içmde «Bilindıği gibi dokuz aylık ma yönetimindeki 34 AL 964 plâkaTürkiye desteklemelidir» demısaş farklarının ilk taksidi, yanl ] Ur. lı taksi, Düzce'den Istanbul'a gl bir ayl^ fark, geçen Mayıs ayı derken, saat 05'de Çevrik Köjü «TRT Olaylarm tçinde» prog sapağında aksi yönden gelen şo içinde memurlara ödenmişti. ramında dün gece vaymlanan ko för Durmuş Ali Oğuz yönetimin İkinci bır ayhk taksit ıse Ekım nusmasmda İnönü, programcı ya da Kasım ayı içinde ödene [ Zeki Sözer'in sorularını cevap deki 42 AD 687 plakalı kamyon la çarpışmıştır. cektir. Barem şubesmde bunun landırmış, Kissınger'm konusKaza sonunda, taksideki yolhazırhklan yapılmaktadır. Ça masmı ve bu konuşmadan sonrakj gelişmeleri yorumlaraış, A culardan Olgun Sezer (21), îrlışmaların yakında tamamlanamerika'nın NATO içinde yeni fan Canbolat (23), Saffet üçar cağını tahmm edıvorum.» (24), Ümit AtUlâ (25) Ue taksi den bir düzenlemeye gidümesi şoförü trfan Macit Bal olay ye yolundaki tekliflerinin gerekçesiBakanlık yetkilisl, «Geri Kalan rinde ölmüştür. Uygur Yıldız 7 aylık maas farkı tutannın ni şö3'Ie özetlemi'jtir: (19) ile Zıyaeddin Koç ise konasıl ödeneceğinin ıse renı but«Amerika'nın teklif ettiği ı» ma halinde yaralı olarak hasçenın durumuna eore kararlasl&hat çudur: Biz müttefiklerimi taneye kaldırılmışlardır. tınlacağmı» bildırmiştir. (Oevunı tte. 7, Stt. t i e ) (DeTamı Sa. 7, Sfl. 4 de) (THA) 1 Taksi kamyon kisi öldü oplu iş sözleşmesi gdrflşnıelerinde ozlaşmazlık basgösterince yapılacak sey, serinkanlılıkla, anlaşmazlık konularına bir kez daha eğiünektir. Oysa, Bursa'da baslayan karsılıklı silâh çekme olayı hızla bütün ülkeyi sarma epilimi gösteriyor. Ereğli Demir Çelik lşletmelerinde de greve karşı lokavt ka T çarpıştı, bes Emekli General Alkoç öldü Kara Kuvvetleri eski komutanlarından emekli general Celal Alkoç. jçeçirdifi bir rahatsıziık sonucunda Ankara'da ölmüştür. Uzun süre Kara Kuv vetleri Komutanlığı yapan Alkoç, emekli olcfuktan sonra Makina Kimya Endüstrifi Kurumunda îdare Meclisi üyeliğin» de bulunuyordu.